Ned /

Geweldloosheid



 
Geweldloosheid en Vegetarisch Delen:
Het Filognostisch Dieet.
 

Voedsel waar zij die in goedheid verkeren de voorkeur aan geven,
verlengt de levensduur, zuivert iemands wezen,
schenkt kracht, gezondheid, geluk en bevrediging en is sappig, rijk, volwaardig
en het hart een genoegen.

Krishna - (B.G. 17:8)


Inleiding


Deze sculptuur getiteld "Geweldloosheid" ⚠ (:html:)<br>(:htmlend:) was een gift van de regering van Luxemburg ⚠ (:html:)<br>(:htmlend:) aan de Verenigde Naties in 1988.

Geweldloosheid of mededogen: principiële afwijzing van alle niet-noodzakelijk geweld als middel om enig doel te bereiken. In het Sanskriet heet het ahimsâ, hetgeen staat voor geweldloosheid, niets verwonden, onschadelijk zijn, veiligheid en zekerheid. Als je iets doet dat én positief is voor jezelf, én voor elk ander, én voor de omringende wereld, dan ben je geweldloos bezig. Geweldloosheid is ook de "wet der liefde" leren beoefenen. Geweldloosheid is verder:

    - geen ontplooiings-mogelijkheden onthouden, niet misbruiken, niet beschadigen (ook je tong leren beheersen), niet exploiteren, niet vervuilen, niet vernielen.
    - psychologisch-structureel/fysiek geweld: niet verwonden, niet martelen, niet doden.
    - niet de tradities en structuren van de samenleving aantasten; bescherming van het milieu (dieren, planten, mineralen; materie; kosmos). De mensheid leeft onder de schaduw van een reusachtige toename van de productie van vernietigings-wapens. Een verspilling van jaarlijks 1500 miljard euro, geld dat anders gebruikt zou kunnen worden om de fundamentele behoeften van de mensheid te helpen lenigen. Zie ook de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Bij een geweldloze levensstijl hoort dus ook het niet onnodig van geweld zijn tegen de natuur in het algemeen en tegen dieren in het bijzonder en dat je dus een vegetariër bent, iemand die geen vlees eet. Het woord vegetariër stamt van het Latijnse woord vegetus, dat "ongeschonden", "gezond", "vers" of "vol leven" betekent, zoals bijvoorbeeld in homo vegetus (een mentaal en fysiek krachtig persoon). De oorspronkelijke betekenis van het woord suggereert een filosofisch en moreel uitgebalanceerde levenshouding.

Vegetarisme: het hygiënisch vegetarisme heeft als grondslag het geloof dat men met het eten van dierlijk voedsel zichzelf dierlijke eigenschappen bezorgt, terwijl het ethisch vegetarisme bezwaar heeft tegen het (doen) doden van dieren.
Vegetariër: eet geen vlees, geen vis en geen gevogelte. Strikt genomen eten vegetariërs ook geen dierlijk stremsel (verwerkt in de meeste soorten kaas) en geen gelatine (o.a. in yoghurt) dat wordt gemaakt van de botten van dieren, en geen eieren. (Reguliere kaas wordt met een zuur, gehaald uit de magen van geslachte kalveren gestremd.)
Veganisme: leer, levenswijze van vegetariërs die geen dierlijke voedingsmiddelen consumeren en ook andere dierlijke producten (als leer, wol, zijde e.d.), voor zover praktisch haalbaar, niet gebruiken.

Vecht niet tegen de ander met illusies, maar tegen illusies met de ander (Aadhar)


Definities van soorten vegetariërs

- Lacto-vegetarisme: de meest voorkomende vorm; een vorm van vegetarisme waarbij men wel melkprodukten, maar geen eieren gebruikt. Voor de productie van eieren worden veel mannetjeskuikens met de shredder vernietigd. Men moet goed letten op de eiwitinname: granen, bonen, noten en kaas. De meeste vegetariërs in India en in het Middellandse Zeegebied.
- Vedisch-vegetarisme: geen vlees, vis, ei, ui, knoflook, champignons, koffie, zwarte thee en chocolade [Vedisch: alles aangaande de geestelijke kennis van de Veda's en literatuur in navolging ervan (Upanishad's, Purâna's, Itihasa's).
- Ovo-vegetarisme: een vorm van vegetarisme waarbij men wel eieren, maar geen melkproducten gebruikt.
- Lacto-ovo-vegetarisme: een vorm van vegetarisme waarbij men zowel melkproducten als eieren gebruikt.
- Vis-vegetarisme: men eet als een lactovegetariër, maar dan ook vis, in feite zijn dit geen echte vegetariërs omdat ze dus gewoon koudbloedige dieren wel eten.
- Veganisme: een vorm van vegetarisme waarbij geen enkele vorm van dierlijk voedsel wordt gegeten en ook geen leerproducten worden gebruikt. Deze mensen moeten goed denken aan hun vitamine B12 en plastic of linnen schoenen dragen. Moeten lijnzaadolie nuttigen voor hun essentiële vetzuren.
- Flexitariër of parttime vegetariër: de vegetariër die ook vlees eet. Kookt minimaal vier keer per week een vegetarische maaltijd, niet uit principe, maar omdat het gezond zou zijn. De Hollandse reden om vlees te laten staan heeft minder met gezondheid, en meer met het milieu en dierenwelzijn te maken. Als buiten de deur gegeten wordt kiest men gemakshalve voor een vleesgerecht. 'Met de hoeveelheid water die nodig is om een biefstuk te produceren kan je 1300 keer douchen. Eén keer per week geen vlees eten betekent dat er twee hele dieren per jaar minder worden geslacht. Japanse wetenschappers berekenden dat één kilogram rundvlees net zoveel energie verbruikt als drie uur autorijden, terwijl thuis alle lichten blijven branden.' Vegetariërs wegen over het algemeen minder, hun cholesterol daalt aanzienlijk, diabetespatiënten kunnen toe met minder medicijnen en vegetariërs leven ruim 3,5 jaar langer dan niet-vegetariërs. 'Principieel geen vlees eten is voor veel mensen gewoon te moeilijk. Flexitariër zijn is een goed alternatief.' (bron: Volkskrant 21-10-07).
- Alleen fruit: is de meest extreme vorm van vegetarisme. Mensen die enkel fruit eten respecteren niet alleen het leven van dieren, maar ook van bomen en planten. Daarom eten ze (in het meest extreme geval) slechts fruit en noten, omdat de boom of plant daarbij in leven blijft en fruit en noten zijn bedoeld als voedsel. Deze mensen moeten voedingssupplementen gebruiken om geen tekorten te krijgen want alleen fruit is te eenzijdig. In de natuur worden chimpansees b.v. die alleen fruit en bladeren eten na een paar dagen agressief en doden ze een andere aap om die op te eten voor hun eiwitten en vitaminen. Mensen hebben vrijwel dezelfde spijsvertering als de apen. Gorillas die zuiver plantaardig zijn b.v. moeten de hele dag maar dooreten en aan stenen likken e.d. om toch nog hun noodzakelijke mineralen en andere voedingsstoffen bij elkaar te krijgen.


Diepere betekenis

De meeste vegetariërs zijn mensen die begrepen hebben dat we om bij te dragen aan een meer vreedzame samenleving eerst het probleem van het geweld in onszelf moeten oplossen. Het is daarom niet verbazingwekkend dat duizenden mensen van verschillende levenswandel op zoek naar de waarheid vegetariër geworden zijn. Vegetariër zijn is een essentiële stap in de richting van een betere samenleving, en mensen die de moeite nemen om over de voordelen ervan na te denken, bevinden zich in het gezelschap van grote persoonlijkheden als Pythagoras, Socrates, Plato, Clemens van Alexandrië, Boeddha, Leonardo da Vinci, Koning Âs'oka (273 BC-232 BC), Jezus Christus, Mohammed, S'rî Caitanya Mahâprabhu, Montaigne, John Milton, Thomas Moore, Isaac Newton, Voltaire, Benjamin Franklin, Jean Jacques Rousseau, Henry David Thoreau, Leo Tolstoy, George Bernard Shaw, Bhagavân S'ri Sathya Sai Baba, A.C. Bhaktivedanta Svâmî Prabhupâda (zie ook Prabhupâda en de franse priester over vegetarisme "slaughterhouses must be stopped"), Bhagwan Shree Rajneesh, Albert Einstein, Rabindranath Tagore, Mahatma Gandhi, Henriette Roland Holst, Albert Schweitzer, Wouter J. Bos, Rudolf Steiner en vele anderen.

Planten zijn de enige levende wezens in staat hun eigen voedsel voort te brengen.

Argumenten om vegetariër te worden

  • Het wereldvoedselprobleem: het voedsel dat nu gebruikt wordt voor de groei van dieren (lees: de vleesproductie) kan efficiënter aangewend worden om de honger te bestrijden. Een dier eet vele malen meer voedsel dan het via de slacht uiteindelijk zal opleveren. Men kan dus vegetariër worden uit solidariteit met de hongerende medemens.
  • De zorg voor het milieu (lucht, bodem, water): voor de productie van plantaardig voedsel is minder landbouwgrond nodig dan voor vleesproductie. Het mestoverschot (ammoniak) en de gebruikte medicijnen belasten het milieu.
  • Medeleven met dieren: dit motief kan voortkomen uit een afkeer van de bio-industrie of bezwaar tegen het doden van dieren.

Is het niet om je voor te schamen?
  • Religieuze of spirituele redenen: mededogen met alle levende wezens als basis voor gelijkheid, vrede en geestelijke gezondheid. Volgens de gouden regel doet men een ander wezen niet aan wat men niet zelf wil ondergaan. Het belang van de ander als dat van jezelf te herkennen is de basis voor de verbondenheid, het mededogen en de naastenliefde in God. De basis ervoor stamt uit de vedische cultuur waarin ahimsâ de basis vormt voor de verzaking (yama) in de yogafilosofie. Later drong dit o.a. door in de christelijke kloosterregel van Benedictus. Vegetarisch zijn vormt de spirituele basis van alle grote wereldreligies. Monnikken van alle religies beoefenen het als een basisprincipe in spirituele zelfrealisatie. Het vormt een basisvoorwaarde voor stabiliteit in geestelijke vereniging; alleen door geweldloosheid, niets verwonden en onschadelijk zijn te bereiken en al het onnodig destructieve en onrechtvaardige af te wijzen is er veiligheid, zekerheid en voorspoed mogelijk in het individuele en sociale leven (zie verder hieronder over religies apart). Deze uitleg leidt tot een vegetarisch dieet. Luister naar het lied van George Harrison: Isn't it a pity?.
  • Redenen van menselijke gezondheid: sommige studies beweren dat vegetariërs gezonder zijn en langer leven dan vleeseters. Andere studies weerleggen dit. Ook zijn er studies die erop wijzen dat de consumptie van vis en gevogelte gezonder is dan die van wild, rund- en varkensvlees. Er zijn ook studies die bewijzen dat vegetariërs minder kans hebben op sommige vormen van kanker (soms zelfs tot 50% minder kans) en hartklachten. Ook verlaagt een vegetarisch dieet de kans op galstenen, nierstenen en osteoporose.
  • De smaak: sommige mensen hebben een afkeer van vlees of kunnen de smaak ervan niet verdragen.
Bekijk een korte You Tube video: Why Be Vegetarian? - 'De Liefde van Heer Krishna'.

Gezondheid en Voeding

Kan een vegetarisch dieet de gezondheid verbeteren of herstellen? Voorstanders van het vegetariër zijn hebben al jarenlang ja op deze vraag geantwoord, maar men kreeg in eerste instantie maar weinig steun van de wetenschap. Nu hebben medische onderzoekers echter bewezen dat er verband bestaat tussen het eten van vlees en dodelijke ziekten als hartkwalen en kanker. Sindsdien wordt het vegetariër zijn met andere ogen bekeken. (1)

- Vanaf de jaren zestig hadden wetenschappers al het vermoeden dat een op vlees gebaseerd dieet op een of andere manier verband hield met de ontwikkeling van arteriosclerose (aderverkalking) en hartziekten. In 1961 stond er in het Journal of the American Medical Association dat: "Negentig tot zevenennegentig procent van de hartziekten voorkomen kan worden door een vegetarisch dieet." (2)
- Sinds die tijd hebben verscheidene wetenschappelijke studies aangetoond dat het eten van vlees, nà het gebruik van alcohol en tabak, de voornaamste doodsoorzaak is in West-Europa, de Verenigde Staten, Australië en andere welvarende gebieden in de wereld. (3)
- Het menselijk lichaam is niet in staat de zeer grote hoeveelheid dierlijk vet en cholesterol te verwerken. (4)
- Een opiniepeiling onder 214 wetenschappers die in drieëntwintig landen onderzoek deden op het gebied van arteriosclerose (aderverkalking), liet zien dat ze bijna unaniem van mening waren dat er een verband bestaat tussen het dieet, het cholesterolgehalte en hartziekten. (5)
- Dr. Ir. R.J.J. Hermus, wetenschappelijk medewerker aan de Landbouw Hogeschool in Wageningen en adviseur van de Hartstichting, verklaarde in dit verband: "Wij zijn het er als voedingsdeskundigen nu langzamerhand unaniem over eens, dat een min of meer vegetarische leefwijze het enige en beste cholesterolverlagende dieet is. En minder cholesterol in het bloedserum betekent minder kans op vaatvernauwing en het gevreesde hartinfarct. Een vegetarische voedingswijze zou ons dus na korte tijd al van welvaartsziekte nummer één kunnen afhelpen." (6)
- Ook hebben wetenschappers aan de Universiteit van Milaan en het Academisch ziekenhuis van Maggiore aangetoond, dat plantaardige eiwitten goed zijn om het cholesterolgehalte laag te houden. In een verslag in het Engelse medische tijdschrift The Lancet concludeert D.C.R. Sirtori, dat "mensen die een dusdanig hoog cholesterolgehalte hebben dat het hartkwalen zou kunnen veroorzaken, beslist baat kunnen hebben bij een dieet waarvan de eiwitten uitsluitend afkomstig zijn uit groenten." (7)
- Hoe zit het dan met kanker? Wetenschappelijk onderzoek van de laatste twintig jaar wijst duidelijk op een verband tussen het eten van vlees en kanker van de dikke darm, de endeldarm, de baarmoeder en de borst. Deze vormen van kanker komen veel minder voor bij mensen die nauwelijks of geen vlees eten, zoals de Japanners (die weer meer frequent andere vormen van kanker als slokdarmkanker krijgen door gerookte vis en alcohol) en Indiërs. Deze vormen van kanker komen echter veel voor onder bevolkingsgroepen die een grote hoeveelheid vlees eten. (8)
- Een ander artikel in The Lancet deelt ons mee: "Mensen met een relatief groot aantal gevallen van darmkanker, leven over het algemeen op een dieet dat veel vet en dierlijke eiwitten bevat. Mensen die in gebieden wonen waar het aantal gevallen kleiner is, leven echter op een dieet dat grotendeels vegetarisch is, met weinig vet of dierlijke producten." (9)
- Rollo Russel zegt in zijn Notes on the Causation of Cancer: "Ik heb ontdekt dat negentien van de vijfentwintig landen waar veel vlees gegeten wordt een hoog kankercijfer hadden en maar één een laag cijfer. Van de vijfendertig landen waar weinig of geen vlees gegeten werd, had er niet één een hoog cijfer."
- Waarom lijken vleeseters veel vatbaarder te zijn voor dit soort ziekten? Een algemene reden die door biologen en voedingsdeskundigen gegeven wordt, is dat het darmkanaal van de mens gewoon niet geschikt is om vlees te verteren. Vleesetende dieren hebben een kort darmgestel (zo'n driemaal de lichaamslengte), zodat ze het ontbindende, gifproducerende vlees snel uit het lichaam kunnen werken. Aangezien plantaardig voedsel veel minder snel rot dan vlees, hebben planteneters een darmgestel van minstens zesmaal de lengte van hun lichaam. De mens heeft een lang darmgestel, zoals een herbivoor. Als hij vlees eet, kunnen de gifstoffen de nieren dus overbelasten, wat tot jicht, artritis, rheumatisme, kanker en vele andere ziekten kan leiden. (10)
- Daarnaast zijn er nog de chemicaliën die aan het vlees worden toegevoegd. Zodra een dier geslacht is, begint het vlees te rotten en na enige dagen krijgt het een ziekelijke, grijsgroene kleur. De vleesindustrie verbergt dit door allerlei nitraten, nitrieten en andere conserveringsmiddelen aan het vlees toe te voegen, zodat het een aantrekkelijke rode kleur krijgt. Onderzoek heeft echter aangetoond dat veel van deze conserveringsmiddelen kankerverwekkend zijn. (11)
- Wat de zaak verergert is de enorme hoeveelheid chemicaliën die aan het slachtvee gevoerd wordt. Gary en Steven Null wijzen ons in hun boek Poisons in Your Body op feiten waardoor men zich nog wel eens zou bedenken, voordat er weer biefstuk of speklap wordt gekocht. "De dieren worden in leven gehouden en vetgemest door een voortdurende toediening van verschillende kalmeringsmiddelen, antibiotica, hormonen en nog zo'n 2700 andere medicijnen. Deze behandeling begint al voor de geboorte en gaat door tot lang na de dood van het dier. Hoewel deze medicijnen nog steeds in het vlees aanwezig zijn als u het eet, verlangt de wet niet dat ze op de verpakking worden vermeld."
- Het is vanwege dit soort bevindingen dat de American National Academy of Sciences in 1983 heeft vastgesteld, dat mensen de meeste vormen van kanker zouden kunnen voorkomen door minder vlees te eten en meer groenten en granen. (12) Is het menselijk lichaam er dan niet op gebouwd om vlees te eten? Hebben we dan geen dierlijke eiwitten nodig? Het antwoord op beide vragen is nee. Hoewel antropologen en historici zeggen dat de mens historisch gezien een omnivoor (alleseter, zowel plantaardig als dierlijk voedsel) is, laat onze anatomische uitrusting - gebit en spijsverteringssysteem een voorkeur zien voor een vleesloos dieet. De American Dietetic Association heeft vastgesteld dat "het grootste deel van de mensheid voor het grootste deel van de geschiedenis op een vegetarisch of overwegend vegetarisch dieet heeft geleefd." Sinds die tijd heeft het lichaam van de mens zich niet aangepast aan het eten van vlees. De Zweedse wetenschapper, Karl von Linne, verklaarde: "Als we de lichaamsbouw van de mens, zowel inwendig als uitwendig, met die van een dier vergelijken, dan blijkt dat zijn natuurlijke voedsel dient te bestaan uit groenten en vruchten." Het nu volgende schema vergelijkt de anatomie van de mens met die van herbivore en carnivore dieren en laat duidelijk zien dat dit inderdaad het geval is.

Grassen zijn de enige, grootste bron van rijkdom op aarde.


... zijn natuurlijke voedsel dient te bestaan uit groenten en vruchten ...
Wat het probleem van de eiwitten betreft kan het volgende worden gezegd: De dagelijkse hoeveelheid eiwitten die 20 jaar geleden officieel aanbevolen werd is gedaald van 150 gram naar 45 gram, de hoeveelheid die op dit moment geldt. Waarom? Omdat betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek over de gehele wereId aangetoond heeft dat we helemaal niet zo veel eiwitten nodig hebben en dat de feitelijke behoefte niet meer bedraagt dan 30 tot 45 gram per dag. Het eten van meer eiwitten dan we dagelijks nodig hebben is niet alleen een verspilling, maar kan in feite heel schadelijk zijn voor het lichaam en wordt zelfs gezien als de oorzaak van ziekten als kanker en hartkwalen. Om 45 gram eiwit per dag uit je dieet te halen heb je beslist geen vlees nodig; die kun je uit een 100% vegetarisch dieet halen, dat bestaat uit allerlei soorten granen, groenten, bonen, noten en fruit. Melkprodukten, granen, bonen en noten zijn stuk voor stuk geconcentreerde eiwitbronnen. Kaas, pinda's en linzen bevatten meer eiwitten per 100 gram dan hamburgers, varkensvlees of biefstuk (zie vitaminentabel). (13)
Toch dachten voedingsdeskundigen tot voor kort dat alleen vlees, vis, eieren en melkprodukten volwaardige eiwitten bezaten (d.w.z. die de acht aminozuren bevatten die niet in het lichaam geproduceerd worden), en dat alle plantaardige eiwitten niet in staat waren volwaardige eiwitten te verschaffen (omdat er een of meerdere van deze aminozuren aan ontbreken). Onderzoek aan het Max Planck Instituut in Duitsland en het Karolinska Instituut in Zweden heeft echter uitgewezen dat de meeste soorten groenten, fruit, zaden, noten en granen gecombineerd in een dieet uitstekende bronnen voor de lichaamseigen aanmaak van volwaardige eiwitten zijn. In feite zijn deze "onvolwaardige" eiwitten gemakkelijker op te nemen dan de volwaardige eiwitten die in vlees zitten. Het is bijna onmogelijk om een gebrek aan eiwitten te krijgen als voldoende gevarieerd natuurlijk, ongeraffineerd voedsel wordt genoten. Het plantenrijk is de ware bron van alle eiwitten. Vegetariërs eten het alleen "rechtstreeks". (14)
Een teveel aan volwaardige eiwitten in het dieet vermindert zelfs de hoeveelheid energie in het lichaam. Aan de universiteit van Yale heeft men een reeks vergelijkende proeven gedaan met betrekking tot dieet en uithoudingsvermogen. Vegetariërs bleken het twee keer zo goed te doen als vleeseters. Toen de hoeveelheid eiwitten van de niet-vegetarische groep met 20% naar beneden werd gebracht, ging hun prestatievermogen met 33% omhoog. (15)
Bovendien heeft ook een groot aantal andere onderzoeken uitgewezen dat een goed uitgebalanceerd vegetarisch dieet meer energie geeft dan vlees. Een onderzoek aan de universiteit van Brussel heeft aangetoond dat vegetariërs lichamelijke oefeningen twee tot drie keer vaker konden uitvoeren dan vleeseters zonder erg moe te worden, en dat de vegetariërs vijf keer zo snel van hun moeheid herstelden.

'Al het vlees is gras' - zelfs steenkool en petroleum is plantenleven uit het verleden.


Biochemie van het filognostisch dieet

Dat we honger krijgen van een vegetarisch dieet, en er zelfs emotionele instabiliteit mee kunnen ervaren, wordt veroorzaakt door een slechte samenstelling. Men moet, als men filognostisch is, d.w.z. van de kennis houdt, bij het dieet steeds, meer dan bij een vleesmaaltijd, denken aan voldoende variatie en dosering zodat men niets tekort komt of teveel krijgt. D.w.z.:

  1. Men moet denken aan de complementariteit van de onvolwaardige plantaardige eiwitten, zodat, gedurende een etmaal (niet persé voor iedere maaltijd), steeds granen en bonen in combinatie moeten worden gegeten, zodat het lichaam voor zijn eigen synthese van lichaamseigen hoogwaardig eiwit uit die onvolwaardige eiwitten voldoende bouwstoffen kan betrekken.
  2. Daarnaast moet men goed denken aan de vitaminen, met name B12, aanwezig in melkproducten en zeewier. Het is door een tekort aan deze vitamine, die verantwoordelijk is voor een goed functionerend zenuwstelsel, dat men honger kan krijgen (men kan maximaal een maand zonder).
  3. Verder moet men denken aan zijn essentiële (d.w.z levensnoodzakelijke, niet zelf aan te maken) vetzuren, omega drie en zes ("vitamine F"), nodig o.a. voor de opbouw van het kraakbeen en de gezondheid van het zenuwstelsel. Visolie is niet geschikt voor de vegetariër die geen vis eet. De vegetariër moet dan iedere dag lijnzaadolie (één à twee eetlepes door het toetje heen) en/of een stevige boterham met (vegetarische) kaas eten.
  4. Punt vier is het ijzer. Aanwezig in witlof, vijgen, spinazie en broccoli. Zonder afdoende ijzer krijgt men bloedarmoede.
  5. Het element Selenium tegen ouderdomsverschijnselen en als anti-oxidant: eet minimaal vier boterhammen per dag en af en toe wat paranoten (noten verlagen het cholesterolgehalte, zorgen voor een goede spijsvertering door de voedingsvezels en stillen een hongervoel; noten bevatten ook eiwitten, waardoor ze een prima aanvulling zijn voor vegetariërs; noten bevatten diverse anti-oxidanten, vitaminen en mineralen, zoals vitamine B1-B6-E, foliumzuur, magnesium en selenium) die er vol mee zitten. Denk ook aan caroteen, in wortels aanwezig, wat goed is voor de ogen.
  6. Vitamine D, aanwezig door zonlicht, echte boter en margarine. Als men ouder wordt (50+), een donkere huid heeft en minder dan 15 minuten per dag buiten komt, maakt dat een extra inname van vitamine D noodzakelijk. Pas op voor toegevoegde suikers (dextrose bv) in vitaminepillen.
  7. Een half bord groente per dag en drie stuks fruit, iedereen weet het, de helft vergeet het. Het is waar. Vitamine C en andere elementen houden lichaam en geest gezond. Een tekort geeft o.a. depressies en kan ziekten tot gevolg hebben. Op zee kreeg men vroeger b.v. scheurbuik door een tekort aan vitamine C.
  8. Eet weinig of geen geraffineerde suiker. Suiker is slecht voor de tanden en het hele organisme en leidt tot vetzucht, hartkwalen, vaatziekten, en diabetes. Regelmatig een dag vasten, enkel sap en melk drinkend, eens in de veertien dagen, is bevorderlijk voor de gezondheid en verlengt de levensduur. Een natuurlijke regelmaat naar zon en maan geeft de beste garantie om in de cultuur geconditioneerde slechte gewoonten te doorbreken. Het is goed voor het lichaam om af en toe biochemisch een vakantiedag te krijgen en de eigen vetvoorraden aan te spreken, het voorkomt overgewicht en geneest van vetzucht. Dit is in de genen voorgeprogrammeerd en dient slechts ingeschakeld te worden. Evolutionair is het normaal om af en toe een dag minder of helemaal niet te eten. Doet men dit regelmatig, dan stelt het lichaam zich in zijn biochemie daarop in en heeft men er minder of geen moeite meer mee en kan men het zelfs als een bevrijding ervaren.
  9. Eet zoveel mogelijk natuurlijk, biodynamisch voedsel, de natuur is de beste apotheek. Een groot deel van alle ziekten komt voort uit slechte voedingsgewoonten. Chemische toevoegingen, kunstgrepen en gifstoffen belasten via het voedsel de gezondheid en kunnen uiteindelijk schade toebrengen en kanker veroorzaken.
  10. Ouderen bewegen niet veel en maken van nature minder gluco-samine aan, een stof nodig om het kraakbeen op te bouwen. Daardoor krijgen ze problemen met de gewrichten zoals arthrose. Gluco-samine is een aminosuiker die tevens werkt als een hongerbestrijder. Ookal is het een stof die uit schaaldieren wordt gewonnen, is het toch ook voor vegetariërs aangeraden om bij weinig bewegen en ouderdom, om niet te zwaar te worden en geen arthrose te krijgen, gluco-samine als voedingssupplement te gebruiken. Om van overgewicht en emotionele instabiliteit af te komen is ook de reeds besproken lijnzaadolie behulpzaam (zie verder Filognostisch Afslanken, met daarboven de Vitaminetabel).

Zie verder ook de dialoog hieronder.


Economie

Vlees voedt weinigen ten koste van velen. Voor de productie van vlees wordt graan dat mensen hadden kunnen eten, aan slachtvee gevoerd. Volgens informatie van het Departement van Landbouw in de Verenigde Staten gaat meer dan 90% van al het geproduceerde graan als voer naar slachtvee - met name koeien, varkens, lammeren en kippen - dat uiteindelijk op tafel terechtkomt. (16) In Engeland is dat 85%. Maar is dat niet een ongelofelijke verspilling van graan? Cijfers van datzelfde Departement van Landbouw tonen aan dat we voor bijvoorbeeld zestien kilo graan dat aan koeien gevoerd wordt maar één kilo terugkrijgen in de vorm van vlees. (17) In Diet for a Small Planet vraagt F. More Lappé ons om ons even voor te stellen dat we achter een bord zitten met een half pond biefstuk erop. "Stelt u zich dan een kamer voor met 45 tot 50 mensen, ieder met een lege kom voor zich. De hoeveelheid graan die nodig is geweest om uw biefstuk te produceren had al deze kommen kunnen vullen (18)." Bovendien verspillen rijke landen niet alleen hun eigen granen om slachtvee te voeden; ze verspillen er ook eiwitrijk plantaardig voedsel uit arme landen voor. Een schatting is gemaakt dat een derde van de Afrikaanse pinda-oogst in de magen van koeien en kippen in West-Europa belandt (19).

Nederland speelt hierin ook een rol; voor de veevoedergrondstoffen die Nederland importeert wordt elders een miljoen hectare grond gebruikt. In onderontwikkelde landen consumeert iemand gemiddeld 200 kilo graan per jaar, waarvan hij het meeste ook als graan opeet. Daarentegen verteert de gemiddelde Europeaan of Amerikaan, zo'n 1000 kilo per jaar door er eerst bijna 90% van aan dieren te voeren om er vlees voor terug te krijgen. Daarmee verbruikt hij wel vijf keer zoveel van onze voedselbronnen als de gemiddelde Colombiaan, Indiër of Nigeriaan (20). Dit soort feiten hebben ertoe geleid dat voedingsdeskundigen het voedselprobleem in de wereld als kunstmatig beschouwen. Zelfs op dit moment produceren we al meer dan genoeg om iedereen op onze planeet te voeden, maar het probleem is dat we het zeer slecht verdelen of delen. Een voedingsdeskundige van Harvard, schat dat het terugbrengen van de vleesproductie met maar 10%, voldoende graan zou opleveren om 60 miljoen mensen te voeden (21).

Een andere prijs die we moeten betalen voor het eten van vlees is de achteruitgang van ons milieu. Het zwaar vervuilde afvalwater van slachthuizen en fokkerijen vormt een zeer belangrijke oorzaak van riviervervuiling. We komen er nu snel achter dat de watervoorraden van onze planeet niet alleen vervuild worden, maar ook uitgeput raken. De vleesindustrie is enorm verkwistend. De productie van slachtvee veroorzaakt tien keer zo veel vervuiling als woongebieden en drie keer zo veel als industrie. In hun boek Population, Resources and Environment (23) laten Paul en Anne Ehrlich ons zien dat er maar zestig liter water nodig is om een kilo graan te produceren, terwijl er voor de productie van een kilo vlees maar liefst 2400 tot 6000 liter water nodig is (22).

In 1984 kwam er in Nederland een nieuw en nauwelijks te overzien milieuprobleem aan het licht toen het CBS de cijfers publiceerde van het mestoverschot dat de bio-industrie met zich meebrengt. Gezamenlijk leveren de veehouderijen jaarlijks maar liefst 86 miljoen ton mest op. Als gevolg daarvan ontstaan er overal waar de bio-industrie sterk geconcentreerd is enorme mestoverschotten. Hoewel het verboden is, wordt een belangrijk deel van die mest op het oppervlaktewater geloosd. Daarnaast komen er door overbemesting van akker en grasland allerlei schadelijke stoffen in de bodem en het grondwater terecht, zoals fosfaten, nitraten en zware metalen. In Nederland wordt er jaarlijks zo'n 900.000 kilo koper in de vorm van het giftige kopersulfaat aan het voedsel van varkens toegevoegd om de groei van deze dieren te bevorderen. Een groot deel daarvan komt via de mest in de grond en het water terecht.

Niet zo lang geleden is gebleken dat de bio-industrie ook een schrikbarende bijdrage levert aan het veelomvattende probleem van zure regen. Zo heeft men geconstateerd dat de ammoniak die vrijkomt uit mest voor een groot gedeelte in de lucht vervluchtigt en oplost in regendruppels. Eenmaal op de bodem neergeslagen wordt de ammoniak omgezet in salpeterzuur, waardoor de bodem en het grondwater sterk vervuilen. Een recente berekening liet zien dat ongeveer 80% van de totale ammoniakuitstoot in Nederland afkomstig is van de bio-industrie. Van de totale verzuring in Nederland, neemt de ammoniakuitstoot 35% voor haar rekening. Bossterfte in Brabant en Limburg is hiervan een van de zichtbare gevolgen.

Laten we nu even van de wereldsituatie terugkeren naar onze eigen huishoudportemonnee. Uit een recente (2006) steekproef bij een supermarkt bleek dat kogelbiefstuk zo'n 17,50 euro per kilo kost, terwijl de ingrediënten voor een voedzame vegetarische maaltijd minder dan 5 gulden per kilo kosten. Een bakje met 200 gram cottage cheese dat euro 1.19 kost, voorziet in 60% van de hoeveelheid eiwitten die u dagelijks nodig hebt. Een pond tofu kost 0,85 eurocent. Tofu is een uitstekende bron van proteïnen van hoge kwaliteit en bevat enkele B-vitaminen. Tofu en tahoe zijn twee benamingen voor hetzelfde product: een eiwitrijk alternatief voor vlees dat gemaakt wordt van sojabonen. Tofu is de Chinese naam, tahoe de Indonesische. Diëten die rijk zijn aan dierlijke eiwitten veroorzaken meer calciumverlies via de urine. Het vervangen van dierlijke eiwitten door soja-eiwitten (in combinatie met granen), kan helpen om calciumverlies van de beenderen te verhinderen. Als je vegetariër wordt, zou dat vele euro's per jaar schelen; dat betekent dan tienduizenden euro's over een heel leven. Het spaargeld van de Nederlandse consument zou oplopen tot miljarden euro's per jaar. Datzelfde gaat op voor consumenten over de gehele wereld. Als we dit allemaal in ogenschouw nemen, is het moeilijk in te zien hoe iemand het zich überhaupt kan veroorloven geen vegetariër te zijn.


Ethiek

Veel mensen beschouwen de ethische redenen om vegetariër te worden als de belangrijkste. Ethisch vegetarisch zijn begint met het besef dat andere wezens gevoel hebben en dat die gevoelens vergelijkbaar zijn met de onze. Dit inzicht stimuleert ons om ons persoonlijk bewustzijn zodanig te verruimen dat het ook het lijden van anderen gaat omvatten. In een verhandeling met de titel The Ethics of Vegetarianism uit het tijdschrift van de Noord-Amerikaanse Vereniging voor Vegetariërs wordt een beschrijving gegeven van de wreedheden tegenover dieren:

"Vandaag de dag voelen veel mensen zich gerustgesteld bij de gedachte dat dieren tegenwoordig op een 'humane' manier geslacht worden. Op deze manier trachten ze blijkbaar alle mogelijke humanitaire bezwaren tegen het eten van vlees van de tafel te vegen. Jammer genoeg is niets echter minder terecht." Het leven van slachtdieren is van begin tot einde onnatuurlijk en ellendig. Ze worden opgefokt met allerlei middelen om de groei te stimuleren, op wrede wijze en zonder verdoving gecastreerd en/of volgespoten met allerlei hormonen, en krijgen abnormale voeding die bedoeld is om ze vet te mesten of hun vlees blank te houden. Natuurlijk worden alle "overbodige lichaamsdelen", zoals staarten, hoektanden en snavelpunten, afgeknipt of afgebrand. Bij al deze handelingen wordt er niet het minste mededogen getoond. In de bio-industrie veranderen dieren in "eenheden voor vleesproductie". Het enige wat geldt is efficiëntie en winst. Of de dieren daardoor hun hele (korte) leven op elkaar gepakt in kooitjes met draadgaasbodem moeten doorbrengen (slachtkippen), of nauwelijks ruimte hebben om zelfs maar te gaan liggen (kistkalveren), of met kettingen aan een betonvloer geketend - na kunstmatig bevrucht te zijn en volgespoten met hormonen - in biggenmachines moeten veranderen, doet daarbij niet ter zake. Als men al deze wreedheden die het dier moet ondergaan "humaan" noemt, dan heeft dat woord wel een heel merkwaardige inhoud. Hoe dieren werkelijk geslacht worden is niet plezierig om te horen.

In slachthuizen spelen zich helse taferelen af. Krijsende dieren worden met elektrische schokken verdoofd, of met een penapparaat behandeld. Sommigen worden eerst aan een achterpoot omhoog gehesen en op transportbanden door de 'fabrieken des doods' gevoerd. Hoewel ze dan nog steeds in leven zijn, wordt hun keel doorgesneden en terwijl ze langzaam doodbloeden wordt het vlees van ze afgesneden. Ongetwijfeld zouden vele mensen vegetariër worden als ze een bezoek aan de bio-fabrieken en het slachthuis zouden brengen, of als ze zelf de dieren die ze aten moesten slachten.

Ook eeuwen geleden waren er al mensen die hun ogen niet sloten voor de ellende die met het afslachten van dieren gepaard gaat. Pythagoras, bekend vanwege zijn bijdrage aan de geometrie en wiskunde zei: "Beste medemensen, bezoedel uw lichaam toch niet met zondig voedsel. We hebben graan, appels die de takken onder hun gewicht doen buigen en druiven die opzwellen aan de wijnranken. Er zijn zoet smakende kruiden, en groenten die boven een vuur gekookt en zacht gemaakt kunnen worden. Ook melk en de naar tijm geurende honing wordt jullie niet onthouden. De aarde verschaft ons een overdaad aan onschuldig voedsel en schenkt jullie feestmaaltijden waar geen bloedvergieten en slachtingen aan te pas komen. Alleen beesten bevredigen hun honger met vlees, en nog niet eens alle beesten, want paarden, koeien en schapen leven van gras." In zijn verhandeling Over het eten van vlees schreef de Romeinse auteur Plutarchos: "Is het werkelijk nodig dat we ons afvragen wat voor redenen Pythagoras had om zich van vlees te onthouden? Ik vraag me eerder af welk ongelukkig toeval en welke geestesgesteldheid de eerste mens ertoe gebracht heeft het vlees van een dood schepsel naar zijn lippen te brengen en zijn mond te zetten aan geronnen bloed. En hoe het kwam dat hij zijn dis spreidde met muffe, dode lichamen en hij de naam voedsel gaf aan lichaamsdelen die kort daarvoor nog loeiden, brulden, bewogen en leefden? Het zijn zeker geen leeuwen of wolven die we uit zelfverdediging eten. Integendeel, we negeren deze dieren en slachten onschuldige, tamme wezens die geen tanden en angels hebben om ons kwaad mee te doen. Omwille van dat kleine beetje vlees beroven we ze van zon, van licht en van hun levensduur, waar ze door hun geboorte en bestaan recht op hebben." Vervolgens daagde Plutarchos de vleeseters uit met de volgende woorden: "Als jullie er zo van overtuigd zijn dat jullie door de natuur voorbestemd zijn om vlees te eten, doodt dan eerst zelf wat jullie willen eten. Doe het echter uitsluitend met eigen middelen en zonder de hulp van een slagersmes, knuppel of bijl."

Ook de dichter Shelley was een overtuigd vegetariër. In zijn boek A Vindication of National Diet schreef hij: "Laat ieder die een voorstander is van dierlijk voedsel zichzelf dwingen een afdoend experiment uit te voeren om te kijken of hij daar inderdaad van nature voor bestemd is; laat hem, zoals Plutarchos aanbeveelt, een levend lam met zijn tanden aan stukken scheuren en zijn dorst lessen door zijn hoofd in de organen van het dier te drukken en het dampende bloed te drinken ... dan, en slechts dan alleen, is hij consequent." Volgens Leo Tolstoy is het door het doden van dieren voor voedsel dat "de mens in zichzelf, zonder noodzaak, de hoogste geestelijke capaciteit onderdrukt, namelijk die van mededogen en genegenheid voor levende wezens als hijzelf. En door zijn eigen gevoelens geweld aan te doen, wordt hij wreed." Ook waarschuwde hij ons: "Hoe kunnen we een ideale situatie verwachten op aarde, zolang onze lichamen de wandelende graven van vermoorde dieren zijn?"
Wanneer we het respect voor het leven van dieren verliezen, zullen we ook het respect voor het leven van mensen verliezen. Pythagoras zei 2500 jaar geleden: "Zij die dieren vermoorden om hun vlees te eten, hebben eveneens de neiging hun eigen ras te vermoorden." We zijn bang voor de geweren, bommen en raketten van de vijand, maar kunnen we onze ogen dan wel sluiten voor het leed en de angst die we zelf veroorzaken door het slachten van meer dan 1.6 miljard tamme zoogdieren en 11.9 miljard stuks pluimvee voor menselijke consumptie (24).

De hoeveelheid vis die jaarlijks gedood wordt loopt in de triljoenen, om dan nog maar te zwijgen van de tientallen miljoenen dieren die jaarlijks hun einde vinden in de geautomatiseerde martelkamers van de medische en cosmetische research-laboratoria, of die afgeslacht of doodgeknuppeld worden voor hun vacht of huid, of waar gewoon voor de sport op gejaagd wordt. Kunnen we dan het feit ontkennen dat deze gewelddadigheden ook ons meer gewelddadig maken en onze gevoelens van mededogen volledig afstompen?

Leonardo da Vinci schreef: "De mens is werkelijk de koning der beesten, want zijn wreedheid overtreft de hunne. Wij leven door de dood van anderen. We zijn levende begraafplaatsen!" Hij voegde eraan toe: "Er komt een tijd waarin de mensen de moord op dieren zullen veroordelen zoals nu de moord op mensen veroordeeld wordt." Mahatma Gandhi was ervan overtuigd dat ethische principes een sterkere basis waren om een levenslang vegetarisch dieet te volgen dan gezondheidsredenen. "Ik denk werkelijk" zei hij, "dat het voor onze geestelijke ontwikkeling noodzakelijk is dat we ermee ophouden onze medeschepselen te doden omwille van onze lichamelijke behoeften." Hij zei tevens: "De grootsheid en morele vooruitgang van een natie kunnen we beoordelen door te kijken naar de manier waarop de dieren er behandeld worden."

Categorie: Artikelen | Nederlands | Auteur: Marja Langkamp


Deze pagina werd sedert 28 juli 2009 keer bekeken. \