2.5 Creativiteit en Culturele innovatie

Krishnamurti: En in die afstand, de verdeling tussen de ziener en het ding dat wordt gezien, in die verdeling ligt het gehele conflict van de mens.
Hoe meer we over 'de waarheid' praten of zelfs maar denken, hoe verder we die van ons wegduwen.
Geen enkele organisatie of georganiseerde religie kan de mens naar waarheid of naar zijn verlossing leiden.
Waarheid is een land zonder paden.
Er bestaat geen pad naar de waarheid.
Je moet je eigen leraar en je eigen leerling zijn.
De tijd is nu,
de tijd omvat … het verleden,
de toekomst is nu.
Dus de dood is nu (kies: 'uitspraken').
Bewustzijn is de inhoud van het bewustzijn.
Het denken projecteert de toekomst via het heden, door het heden te wijzigen, vorm te geven en te ontwerpen als de toekomst.

'Chaos - Gaia - Eros' ('Chaos - Theos - Kosmos', Chaostheorie, Verbeeldingskracht)

Sappho: Eros is bitterzoet.
Anton Tsjechof schrijft in het verhaal Wjérotsjka (uit het boek 'de kus en andere verhalen'):
Ik…ik houd van u! Nu ze hem haar liefde had bekend, en die onbereikbaarheid had afgelegd welke de aantrekkelijkheid van een vrouw zo verhoogt, scheen ze hem als het ware nietiger toe, alledaagser en minder mooi.
Anne Carson: Eros is gemis. Niet omdat liefde meestal eindigt in verlies, maar omdat het verlangen zelf een onoplosbare tegenstrijdigheid in zich draagt. De verliefde wil wat hij niet kan hebben, maar zodra hij het bezit, kan hij er niet meer naar verlangen.
Charlie Chaplin: Van dichtbij gezien is het leven een tragedie, van veraf een komedie.

Breuklijnen (25,BNNVARA 26,27 en 28 september 2022 NPO2, Trailer):
Sinan Can verblijft een jaar lang in vier kwetsbare wijken van Parijs, Londen (recensie - Arno Haijtema de Volkskrant 28 september 2022), Stockholm en Brussel, de banlieues van Europa. Hij gaat naar die plekken waar de armoede het grootst is en de werkloosheid het hoogst om te zien of deze beruchte wijken diepe breuklijnen zijn geworden.

Zelfs dolle houthakker Wilhelm maakte minder bomen kapot dan het RVB (Frank Flippo de Volkskrant 26 september 2022, p. 20):
Bij Huis Doorn staat een
prachtig bos op het punt van omvallen. De droogte heeft het glansrijk doorstaan, maar volgens het Rijksvastgoedbedrijf moeten 484 gezonde beuken om. Een slecht plan, vindt journalist Frank Flippo.
Het
RVB schreef een plan vol paaiende woorden, met onder zijn mantel de motorzaag. Inmiddels veranderen wereldwijd patronen van regenbuien doordat de bossen ontbreken die hen geleiden op hun weg over de planeet. Toch wil het RVB in deze alarmerende tijden een vochtig, rijk oud loofbos onder het mom van ‘vernieuwing’ plat leggen. Het miljoenengeld voor ‘opschonen’ (kaalkap) is beter besteed aan een solide bewateringsplan. Huis Doorn is hiervoor ideaal gelegen, aan de voet van een heuvelrug waar vers kwelwater omlaag stroomt.

Sophie in de mentale kreukels (NPO3 16 oktober 2018):
De laatste aflevering van Sophie in de mentale kreukels gaat over de tijdgeest. Hoe verhoudt de huidige tijd zich tot het fenomeen burn-out? Sophie Hilbrand bekijkt hoe de prestatiecultuur soms door lijkt te slaan. Hilbrand praat met de telefoonverslaafde Bas. Hij zit minstens zes uur per dag op zijn telefoon. In Japan is te zien hoe ouderen verbinding zoeken met behulp van knuffelrobots en cheerleading. Maarten van Rossem en Midas Dekkers helpen tot slot de boel te relativeren en hebben een duidelijk advies: „zoek de kroeg wat vaker op”.

Sophie Hilbrand over burn-out: Ik was helemaal op (Mario Wisse 20 maart 2017):
De BN’ers die je in de eerste aflevering tijdens een feestje spreekt hebben allemaal met burn-out klachten te maken gehad. Toeval of niet?
Het is vaak onregelmatig en stressvol werk. Op een podium of voor een camera staan levert stress op, en wat daarvan wordt gevonden ook. Het is bovendien een ambitieuze wereld. Als jij het niet doet, staat er iemand achter je te trappelen om het over te nemen. Dus als er kansen komen, denk je: laat ik het maar doen, want als ik nee zeg, is er morgen misschien niets meer. Komt bij, maar dat is bijna overal zo, dat er weinig over gepraat wordt. En mensen hebben altijd de neiging om te zeggen dat het goed met ze gaat. ‘De kunst van het leven is ongelukkig zijn’, zegt hoogleraar psychologie Dirk DeWachter in het programma.
Dat is een van de interessantste opmerkingen in de serie. Het móet altijd maar goed met je gaan, een gevolg van dat hele ‘ik zit hier op een leuk feestje en het is hier geweldig’-gedoe op social media. Maar je gaat als mens door verschillende fases, soms gaat het goed en soms gaat het minder goed. Accepteer met elkaar dat het erbij hoort. Heb het erover.

Voetnoot Aleppo of Onverschilligheid nekt de internationale gemeenschap (Arnon Grunberg Volkskrant 16 december 2016):
Iran stelt dat Assad zonder hulp van Iraanse milities Aleppo nooit had kunnen innemen, aldus The Guardian. Iran lijkt niet alleen de winnaar van de invasie van Irak in 2003, maar ook van de oorlog in Syrië. Via Irak en Syrië tot Libanon reikt de invloed van Teheran tot aan de Middellandse Zee.
Volgens Ana van Es, woensdag in de Volkskrant, zijn de voornamelijk soennitische rebellen in Aleppo geen 'frisse jongens'; de helft van de rebellengroepen zou banden onderhouden met Al Qaida. Dat mag waar zijn, maar is Assad zo'n frisse jongen? De oorlog in Syrië illustreert dat geweld, ook als dat gepaard gaat met oorlogsmisdaden, op korte termijn uiterst effectief is. De internationale gemeenschap (lees: het Westen en de VN) stond erbij en keek ernaar.
Wat zij wel had moeten doen weet ik niet, maar met deze onverschilligheid heeft de internationale gemeenschap zich eigenlijk overbodig verklaard.

Wij gaan gewoon doen wat onze leden willen (Bart Nijman en Jan Dijkgraaf Volkskrant 16 december 2016 p. 23):
GeenPeil gelooft in de kennis van het collectief en in het gezond verstand bij de kiezer.
We willen alleen maar dat de burger er niet meer is voor 'het systeem', maar dat 'het systeem' er is voor de burger.
Iedereen kent dat filmpje van Hans van Mierlo, wandelend langs de gracht. Het is uit 1967. Bijna vijftig jaar geleden! Elke zin die hij toen uitsprak is vandaag de dag nog even actueel. Ongerustheid. Over de politieke situatie. Over de verwarring en onzekerheid. Over de tanende invloed van de kiezers. Over de ontoereikendheid van de verouderde politieke spelregels. Over de onbeweeglijkheid en de verstarring van het partijenstelsel.
Zijn woorden toen. Onze woorden nu.
Hij had geen internet. Wij wel.

Arnold Heertje 'Domheid en arrogantie hebben de Partij van de Arbeid genekt' (Volkskrant 26 maart 2014):
De PvdA is door intellectueel en karakterologisch falen aan de verkeerde kant van de geschiedenis beland, schrijft Arnold Heertje. 'De bureaucratische aanpak van de werkloosheid door PvdA-bestuurders op nationaal en lokaal niveau is hiervan een zwaarwegend negatief gevolg.'
Sinds de oprichting in 1946 heeft de Partij van de Arbeid zich nog een halve eeuw gekoesterd in de schaduw van een maatschappelijke dynamiek die wortelt in het laatste kwart van de 19de en de eerste helft van de vorige eeuw. In zijn beruchte Den Uyl-lezing van 12 december 1995 rekende Wim Kok af met de ideologische veren van de sociaal-democratie en, naar achteraf blijkt, ook met de intellectuele veren van de eens zo kleurrijke beweging. Beide afrekeningen waren Kok op het lijf geschreven.
De bureaucratische aanpak van de werkloosheid door PvdA-bestuurders op nationaal en lokaal niveau is hiervan een zwaarwegend negatief gevolg. De geschapen onvrede vertaalt zich destructief in de aanhang van de PVV en constructief in de aanhang van de SP en D66, samen bijna de helft van het electoraat. Voor de Partij van de Arbeid niet langer een wenkend perspectief.

Het dilemma waar Arnon Grunberg, Bart Nijman en Jan Dijkgraaf mee worstelen is dat internet geen sluitend antwoord geeft hoe maatschappelijke problemen op te lossen. Eerder zijn toppolitici van de PvdA in deze valkuil gelopen. Internet is een weerspiegeling, de manifestatie van het informele circuit (facebook, instagram en twitter), de achterkamertjes in de politiek. Maar ook van het formele circuit E-learning. Primair draait het niet om internet, maar om de interdisciplinaire systeemtheorie.

De geschiedenis laat een diversiteit aan innovatieve, interdisciplinaire grensoverschrijdende wetenschappers (leraren) zien waarvan de inzichten nauw op elkaar aansluiten.
Pythagoras, Ammonius Saccas, Origenes, Dante Alighieri, Helena Blavatsky, Spinoza, Schelling, Nietzsche, Teilhard de Chardin, Einstein, Jung, Wittgenstein, Krishnamurti, David Bohm, Jean Charon en Ervin Laszlo zijn eminente wetenschappers (leraren) die zich hebben bewogen op het snijvlak van natuur en cultuur. Op dit snijvlak gaat het echter niet primair om wetenschap versus geloof, maar eerder om de wisselwerking, de synthese tussen natuur – en menswetenchappen. Deze kengebieden kunnen wel onderscheiden, maar niet gescheiden worden. Het zijn twee verschillende, maar complementaire domeinen. Door beide als complementair te beschouwen ontstaat een completer zicht op de werkelijkheid.
Het is wenselijk de tweespalt tussen de natuurwetenschappen en geesteswetenschappen te verkleinen. Vastgeroeste denkpatronen te doorbreken. Het domein van de materie met die van de energetische processen te combineren. Een ruimer denkmodel is nodig om op creatieve wijze (ideatie) de wereldvraagstukken op te pakken. Het zijn in het bijzonder de grenswetenschappers met een holistische visie die de samenleving een stapje verder brengen. Uiteindelijk draait het om de vraag welke leraar geeft je echt inspiratie?

Jan Wicherink Ontheemde Zielen Ontwaken (p. 58):
Waarom zouden we Heilige Geometrie introduceren in een boek dat handelt over hedendaagse vernieuwende wetenschap? De reden daarvoor is dat de Heilige Geometrie een sleutelrol lijkt te vervullen in een nieuwe, in opkomst zijnde postkwantumfysica. Deze nieuwe fysica lijkt beter in staat te zijn om het nulpuntsveld te verklaren en is een heropleving van de 19e eeuwse etherfysica.
61: De Bijbel vertelt hoe God het licht schiep op de tweede dag. Welnu van de Vesica Pisces wordt nu, zoals we zullen uitleggen aan het einde van dit hoofdstuk aangenomen dat dit de geometrie is van de fotondeeltjestoestand van licht!
65: Misschien wel het meest belangrijke onderwerp in de Heilige Geometrie is de
Gulden snede. De Gulden snede is een speciale verhouding die wordt aangeduid met de Griekse letter d, Phi genaamd (spreek uit als fi).
Ze voldoet aan d = ½ * f5 + ½ = 1,618
66: Een variant van de
Gulden snede spiraal is de Fibonacci-spiraal (Spiraal).
69: We weten ondertussen dat veel musici zoals
Beethoven, Mozart, Chopin, Bartók, Shubert en Debussy de Fibonacci-reeks en de Gulden snede opzettelijk gebruikt hebben, niet zozeer in de noten van het stuk, maar in de compositie zelf.
Beethoven gebruikte de Gulden snede in zijn beroemde Vijfde Symfonie. Zijn beroemde openingsmotto komt niet alleen in de eerst en de laatste maat van de symfonie voor, maar ook in de maat die precies de Gulden snede vormt van deze symfonie. Bela Bartók gebruikte de Gulden snede en de Fibonacci-reeks bewust in zijn composities in de maten 5, 8, 13, 21, 34, 55 en 89 waarin hij nieuwe instrumenten introduceerde zoals strijkers, cello’s en percussie-instrumenten. De vraag is dan ook waarom voegden deze componisten Heilige Geometrie toe aan hun muziek? Misschien waren ze niet alleen musici maar ook vrijmetselaars?
Een klassiek wiskundig probleem dat stamt uit de tijd van Plato wordt ook wel de ‘
kwadratuur van de cirkel'; genoemd. In de laatste driehonderd jaar hebben wiskundigen tevergeefs geprobeerd met een oplossing te komen voor het probleem om met een passer en een winkelhaak een cirkel en een vierkant te construeren, zodanig dat beide dezelfde omtrek hebben. Pas in 1882 bewees Lindemann dat er helemaal geen oplossing bestaat voor dit probleem. Omdat Lindemann’s bewijs nogal complex is zullen we in simpele bewoordingen uitleggen waarom de cirkel niet vierkant gemaakt kan worden. De omtrek van een cirkel met een straal 1 is 2 * h en h (Pi) is een irrationeel getal (een transcendent getal, h kan nooit berekend worden, alleen benaderd). Maar wanneer h irrationeel is en niet berekend kan worden, dan moet dit dus ook gelden voor de omtrek van de cirkel! De omtrek van het vierkant is echter een reëel getal omdat het vier maal de zijde van een vierkant bedraagt, hetgeen een reëel getal is dat gemeten kan worden. Dientengevolge kunnen de omtrek van cirkel en het vierkant in mathematische zin nooit gelijk zijn, ze kunnen hoogstens oneindig dicht bij elkaar liggen.
71: Er valt nog een mysterieuze relatie te ontdekken in de schets van de Man van Vitruvius van Leonardo Da Vinci. De Grote Piramide van Gizeh in Egypte genoemd naar farao Khufu (Cheops in het Grieks) die er begraven zou liggen, onderhoudt een perfecte relatie met de kwadratuur van de cirkel en de afbeelding van de Man van Vitruvius van Leonardo Da Vinci!

De kwantumverstrengeling, de elektronenconfiguratie komt in het artikel Dualiteit in de evolutie van Thijs Prent en in hoofdstuk 4 Chaos-Theos-Kosmos (p. 373) en hoofdstuk 15 Goden, monaden en atomen (p. 675) in De Geheime Leer Deel I aan de orde. H.R. Opdenberg werkt het thema 'verstrengeling' in zijn artikel Het oneindig gevarieerde heelal uit.
Het begripsvermogen van de mens verdeelt het gemanifesteerde universum in twee onderling afhankelijke delen: de lichtzijde, de geestelijke of goddelijke zijde van de natuur; en de materiezijde, het voertuiglijke aspect. De lichtzijde wordt vertegenwoordigd door de architecten en de materiezijde door de bouwers. In werkelijkheid is het bijna onmogelijk een scheidslijn te trekken tussen de twee: beide worden opgebouwd door menigten kosmische monaden die alleen in hun graad van ontwikkeling verschillen, en op het overgangspunt vrijwel identiek zijn.
H.P. Blavatsky verdeelde deze monaden in twee parallelle triaden: de triade van het licht die bestaat uit goden-monaden-atomen (De Geheime Leer deel I, p. 606, 675); en de voertuiglijke triade die betaat uit chaos-theos-kosmos (De Geheime Leer deel I, p. 373). Wanneer deze twee triaden zich verenigen, werken de goden in chaos, de monaden in theos en de atomen in kosmos. Wanneer we iedere triade individueel beschouwen, zien we dat aan de spirituele zijde de goden door de monaden werken, en de monaden door de atomen, terwijl aan de materiële zijde, chaos in theos werkt en theos in kosmos.

Dualiteit in de evolutie Het begripsvermogen van de mens verdeelt het gemanifesteerde universum in twee onderling afhankelijke delen: de lichtzijde, de geestelijke of goddelijke zijde van de natuur; en de materiezijde, het voertuiglijke aspect. De lichtzijde wordt vertegenwoordigd door de architecten en de materiezijde door de bouwers. In werkelijkheid is het bijna onmogelijk een scheidslijn te trekken tussen de twee: beide worden opgebouwd door menigten kosmische monaden die alleen in hun graad van ontwikkeling verschillen, en op het overgangspunt vrijwel identiek zijn.
H.P. Blavatsky verdeelde deze monaden in twee parallelle triaden: de triade van het licht die bestaat uit goden-monaden-atomen; en de voertuiglijke triade die betaat uit chaos-theos-kosmos. Wanneer deze twee triaden zich verenigen, werken de goden in chaos, de monaden in theos en de atomen in kosmos. Wanneer we iedere triade individueel beschouwen, zien we dat aan de spirituele zijde de goden door de monaden werken, en de monaden door de atomen, terwijl aan de materiële zijde, chaos in theos werkt en theos in kosmos.

De kosmos heeft vier dimensies: drie ruimte, één tijd. We leven in een vierdimensionaal ruimte/tijd-continuüm, het eeuwige NU. Het morele kompas wordt gebruikt om de verborgen 5e Dimensie, de kwintessens van het aardse ruimte/tijd-continuüm te belichten.

Rapport ‘E i V’,InhoudTheosofie: Dualiteit in de evolutie Natuurlijke kringloop (1 - 3 - 2 - 4):
Deel VIIDeel V1. Goden3. KosmosMacrokosmosTijd-as
1. Vuur ----3. Lucht7. Âtma5. Manas1. Ruimte, Wat ----3. Oneindigheid, Ruimteloosheid
|||||
4. Aarde ----2. Water4.b Kama6. Buddhi4. Eeuwige NU ----2. Materie, Hoe
Deel IVDeel VI4.a Chaos2. AtomenTijd-asMicrokosmos

Linker kwadrant: 5e element Ether, snijpunt van de diagonalen 1./2. en 3./4.
Middelste kwadrant: Het 5e element de Monaden met als voertuig Theos. De term sutratman brengt het proces van de tweevoudige evolutie tot uitdrukking.

Blavatsky, Deel III (p. 620): Âtmâ-Buddhi-Manas in de mens komt overeen met de drie Logoi in de Kosmos (zie p. 9 Evolutie en Involutie). Zij komen niet slechts overeen, doch ieder hunner is de uitstraling van de Kosmos in de microkosmos.

In zijn boek De Ander probeert Ryszard Kapuscinski de betekenis van de ontmoeting te doorgronden, en zoekt hij een antwoord op de vraag hoe je je tegenover anderen moet opstellen in deze tijd van globalisering, grootscheepse emigratie en vluchtelingenstromen. Herodotus inspireerde Kapuscinski er toe De Ander te beschouwen als de spiegel waarin we onszelf bekijken.

G. de Purucker BEGINSELEN VAN DE ESOTERISCHE FILOSOFIE Een toelichting op De Geheime Leer van H.P. Blavatsky (p. 355):
HOOFDSTUK 27 DE TWEE FUNDAMENTELE KOSMISCHE HIËRARCHIEËN: STOF EN GEESTBEWUSTZIJN.
CHAOS-THEOS-KOSMOS: GODEN-MONADEN-ATOMEN.
359: Om de zaak duidelijker te maken, zullen we een symbolische schets geven van de twee paden van groei of ontwikkeling van de '''twee fundamentele kosmische hiërarchieën'''.

Aan de linker- of stofzijde:Aan de rechter- of goddelijke zijde de lichtzijde:
CHAOSGODEN
THEOSMONADEN
KOSMOSATOMEN

die met elkaar corresponderen; en voorzover het de aard van de mens betreft: (1) het goddelijke; (2) het geestelijke of menselijke; en (3) het kosmisch-astrale.

De Geheime Leer Deel I, Stanza 5 Zij brengen fohat voort (p. 140):
(c) Omdat fohat een van de belangrijkste, zo niet de allerbelangrijkste rol speelt in de esoterische kosmogonie, moet hij nauwkeurig worden beschreven. Evenals in de oudste Griekse kosmogonie, die sterk verschilde van de latere mythologie, Eros de derde persoon is in de oorspronkelijke drie-eenheid: Chaos, Gaea, Eros – die overeenkomt met het kabbalistische En-Soph (want Chaos is RUIMTE, [chaino]), ‘leegte’), het grenzeloze AL, Shekinah en de Oude van Dagen, of de Heilige Geest – zo is fohat in het nog ongemanifesteerde Heelal iets anders dan in de kosmische wereld van de verschijnselen. In laatstgenoemde is hij die occulte elektrische levenskracht die, door de wil van de scheppende logos, alle vormen verenigt en samenbrengt en deze de eerste impuls geeft, die te zijner tijd wet wordt. Maar in het ongemanifesteerde Heelal is fohat dit niet, evenmin als Eros de latere schitterende gevleugelde Cupido of LIEFDE is.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 4 Chaos - Theos - Kosmos (p. 374):
Wind, lucht en geest zijn bij alle volkeren steeds synoniem geweest. Pneuma (geest) en anemos (de wind) bij de Grieken, spiritus en ventus bij de Latijnse volkeren, waren verwisselbare termen, zelfs als ze los werden gezien van het oorspronkelijke denkbeeld van de levensadem. In de ‘krachten’ van de wetenschap zien we alleen maar het stoffelijke gevolg van de geestelijke beïnvloeding van een van de vier oorspronkelijke elementen, die aan ons werden overgeleverd door het 4de Ras, zoals wij de ether (of liever gezegd de grove onderafdeling daarvan) volledig aan het zesde Wortelras zullen overleveren. Dit wordt verklaard in de tekst van dit en het volgende deel.
375: ‘Het bestaan van geest in de gemeenschappelijke tussenstof, de ether, wordt door het materialisme ontkend, terwijl de theologie er een persoonlijke god van maakt.
Maar de kabbalist is van mening dat beide ongelijk hebben en dat de elementen in de ether slechts stof zijn – de blinde kosmische natuurkrachten terwijl de geest de intelligentie is die ze bestuurt. De Arische, Hermetische, Orfische en Pythagorische kosmogonische leringen, en ook die van Sanchoniathon en Berosus, zijn alle gebaseerd op één onweerlegbare formule, nl. dat de aether en de chaos of, in de taal van Plato, het denkvermogen en de stof, de twee oorspronkelijke en eeuwige beginselen van het heelal waren, volkomen onafhankelijk van al het andere.
Het eerstgenoemde was het alles tot leven brengende beginsel van het intellect, terwijl de chaos een vormloos vloeibaar beginsel was, zonder ‘vorm of zin’. Uit de vereniging van deze twee ontstond het heelal, of liever de universele wereld, de eerste androgyne godheid – waarbij de chaotische stof het lichaam werd en de ether de ziel. In de bewoordingen van een Fragment van Hermias: ‘De chaos, die uit deze vereniging met de geest begripsvermogen verkreeg, straalde van blijdschap, en zo werd het protogonos (eerstgeboren) licht voortgebracht’2. Dit is de universele drie-eenheid, gebaseerd op de metafysische begrippen van de Ouden die, naar analogie redenerend, van de mens – een samenstel van verstand en stof – de microkosmos van de macrokosmos, of het grote heelal, maakten.’ (Isis Ontsluierd.)
2) Damascius noemt het in de ‘Theogonie’ Dis, ‘hij die over alle dingen beschikt’. Cory, Ancient Fragments, blz. 314.
375/376:
Die Chaos werd echter volgens Plato en de pythagoreeërs de ‘ziel van de wereld’. Volgens de hindoeleer doordringt de godheid in de vorm van aether (akâsa) alle dingen; en deze werd daarom door de theürgen ‘het levende vuur’, de ‘geest van het licht’ en soms magnes genoemd. De hoogste godheid zelf bouwde volgens Plato het Heelal in de meetkundige vorm van de dodecaëder; en haar ‘eerstgeborene’ werd geboren uit Chaos en oorspronkelijk licht (de centrale zon). Deze ‘eerstgeborene’ was echter slechts het geheel van de menigte van ‘bouwers’, de eerste constructieve krachten, die in oude kosmogonieën de Ouden (geboren uit de Diepte of de Chaos) en het ‘eerste punt’ worden genoemd. Hij is het zogenaamde tetragrammaton, aan het hoofd van de zeven lagere sephiroth. Dit was het geloof van de Chaldeeën. ‘Deze Chaldeeën’, schrijft Philo, de jood, die heel oneerbiedig spreekt over de eerste leermeesters van zijn voorvaderen, ‘dachten dat de Kosmos onder de dingen die bestaan (?) één enkel punt is, dat òf zelf God (Theos) is, òf waarin God is, die de ziel van alle dingen omvat’. (Zie zijn ‘Rondzwerving van Abraham’, 32.)
376: Chaos-Theos-Kosmos zijn slechts de drie aspecten van hun synthese – RUIMTE. Men zal het mysterie van deze Tetraktis nooit oplossen door vast te houden aan de dode letter van de oude filosofieën zoals die nu nog bestaan. Maar zelfs hierin worden CHAOS–THEOS–KOSMOS = RUIMTE in alle eeuwigheid geïdentificeerd als de Ene Onbekende Ruimte, waarover het laatste woord misschien niet vóór onze zevende Ronde zal worden gezegd. Niettemin zijn de allegorieën en metafysische symbolen over de oorspronkelijke en
volmaakte KUBUS zelfs in de exoterische Purāna’s opmerkelijk.
Ook daarin is Brahmā de Theos, die zich ontwikkelt uit de Chaos of de grote ‘Diepte’, de wateren, waarboven de geest = RUIMTE, verpersoonlijkt door ayana – de geest die zich beweegt boven de toekomstige grenzeloze Kosmos – in stilte zweeft in het eerste uur van het weer ontwaken. Hij is ook Vishnu, die slaapt op Ananta-Sacha, de grote slang van de eeuwigheid, waarvan de westerse theologie – die niets weet over de Kabbala, de enige sleutel tot de geheimen van de bijbel – de duivel heeft gemaakt. Hij is de eerste driehoek of de pythagorische triade, de ‘god met de drie aspecten’, vóór hij door de volmaakte kwadratuur van de oneindige cirkel wordt veranderd in de
‘Brahmā met vier gezichten’.
‘Uit hem die is en toch niet is, uit het niet-zijn, de Eeuwige Oorzaak, wordt de Zijn-purusha geboren’, zegt Manu, de wetgever.
In Isis Ontsluierd (Deel 1 p. 198) wordt gezegd:
'In de Egyptische mythologie wordt Kneph, de eeuwige
niet-geopenbaarde god, voorgesteld door het symbool van de slang van de eeuwigheid, gekronkeld om een waterurn, terwijl zij met de kop boven het water hangt, dat zij met haar adem bevrucht. In dit geval is de slang de Agathodaemon, de goede geest: haar tegenovergestelde aspect is de Kakodaemon – de boze geest. In de Scandinavische Edda’s valt de honingdauw, de vrucht van de goden en van de scheppende nijvere Yggdrasil (bijen) tijdens de uren van de nacht, als de atmosfeer is doortrokken van vocht; en in de noordse mythologieën stelt de dauw als passief scheppingsbeginsel, de schepping van het heelal uit water voor; deze dauw is het astrale licht in een van zijn samenstellingen, en bezit zowel scheppende als vernietigende eigenschappen.

De Geheime Leer Deel II, Stanza 12 Het vijfde ras. Goddelijke leermeesters De oorsprong van de mythe van satan (p. 439):
Satan vertegenwoordigt metafysisch eenvoudig het omgekeerde of de tegengestelde pool van alles in de natuur22. Hij is allegorisch de ‘tegenstander’, de ‘moordenaar’ en de grote vijand van alles, omdat er in het gehele heelal niets is dat niet twee kanten heeft – de keerzijden van dezelfde medaille. Maar in dat geval kunnen licht, goedheid, schoonheid, enz. met evenveel recht satan worden genoemd als de duivel, omdat zij de tegenstanders zijn van duisternis, slechtheid en lelijkheid.
22) In de demonologie is satan de leider van de oppositie in de hel, waarvan Beëlzebub de vorst was. Hij behoort tot de vijfde soort of klasse van demonen (waarvan er volgens de middeleeuwse demonologie negen zijn) en hij staat aan het hoofd van heksen en tovenaars. Maar zie in de tekst de ware betekenis van Baphomet, de satan met de geitenkop, die één is met Azazel, de zondebok van Israël. De Natuur is de god PAN.
De Geheime Leer Deel II hoofdstuk De voorouders die de wetenschap aan de mensheid biedt (p. 762):
Waarom zouden de aanhangers van Haeckel in dit specifieke geval dan mogen protesteren?
Ze hebben natuurlijk een antwoord klaar: ‘Omdat wij het bestaan van de monadische essentie niet erkennen.’ De manifestatie van de logos als individueel bewustzijn in de dierlijke en menselijke schepping wordt door de exacte wetenschap niet aanvaard, en dit denkbeeld geeft natuurlijk niet alle aspecten ervan weer.
763/764: Dit thema ontwikkelt hij in zijn wonderbaarlijke lezing over de ‘perigenese van de plastidule, of de golfbewegingen van levende deeltjes’. Het is een verbetering van de theorie van Darwin over ‘pangenese’ en een verdere nadering, een voorzichtige beweging in de richting van ‘magie’. De eerstgenoemde is een vermoeden dat een bepaald aantal van de werkelijke en identieke atomen, die tot voorvaderlijke lichamen hadden behoord, ‘door hun nakomelingen generatie na generatie werden overgebracht, zodat wij letterlijk ‘vlees van het vlees’ van het oerwezen zijn, dat zich in de latere . . . periode tot mens ontwikkelde’ – verklaart de schrijver van A Modern Zoroastrian (in ‘Primitive Polarities’, enz.). De laatstgenoemde (het occultisme) leert (a) dat de
levensatomen van ons (prāna) levensbeginsel nooit volkomen verloren gaan wanneer iemand sterft. Dat de atomen die het sterkst zijn doortrokken van het levensbeginsel (een onafhankelijke, eeuwige, bewuste factor) gedeeltelijk door de erfelijkheid worden overgebracht van vader op zoon, en gedeeltelijk weer worden samengebracht en het bezielende beginsel worden van het nieuwe lichaam in elke nieuwe incarnatie van de monaden. Want (b): evenals de individuele ziel altijd dezelfde is, zijn de atomen van de lagere beginselen (het lichaam, zijn astraal of dubbelganger, enz.) dat ook, omdat zij door verwantschap en de karmische wet altijd tot dezelfde individualiteit in een reeks van verschillende lichamen worden aangetrokken, enz.17.
17) (Zie
‘Transmigration of the Life Atoms’, Five years of Theosophy, blz. 533-539.) Het collectieve aggregaat van deze atomen vormt zo de anima mundi van ons zonnestelsel, de ziel van ons kleine heelal, waarvan ieder atoom natuurlijk een ziel, een monade, een klein heelal is, in het bezit van bewustzijn en dus van een geheugen. (Deel 1, Afdeling 3, ‘Goden, monaden en atomen’.)

G. Barborka geeft in zijn boek Het Goddelijke plan - Menswording en Evolutie op pagina 596 een lijst van met Akasha gelijkwaardige termen:
Universele denkvermogen, Chaos, Gaea, Eros (Fohat) en Drie Logoi.
610: In deze vroegste drieëenheid zijn dus Chaos (of veeleer Chaino), Chaia en Eros gelijk in betekenis aan Parabrahman (Ain-Soph), Mûlaprakriti en Fohat.

C.J. Schuurman boek Stem uit de diepte (p. 25): De chaos verbeeldt de drang tot scheppende activiteit. De eerste die te voorschijn komt uit de Chaos is Gaia, de vrouw, de moeder der goden, de oermoeder. Treffend is, dat haar naam ‘de aarde’ betekent. Het is duidelijk, dat hier direct van het begin af in de mythe de nadruk gelegd wordt op de aarde. Gaia bracht Ouranos, de hemel, voort; de aarde schiep dus de hemel en Ouranos wordt de eerste heerser van goden en mensen. De mensen zijn er dan nog niet, eerst waren er alleen de goden. De derde die tevoorschijn komt is Eros, het vermogen om tweeheid te verzoenen tot één geheel. In het vervolg van de mythe komt Eros niet meer ter sprake.

Plato's Eros-leer: Volgens Plato is Eros onze reactie op schoonheid.
Want dat is de juiste manier om tot de liefde te komen of door een ander gebracht te worden: beginnen met de mooie dingen hier om ons heen en dan terwille van díe schoonheid steeds verder omhooggaan, als ware het langs de treden van een trap, van één naar twee en van twee naar alle mooie lichamen, en van die mooie lichamen naar mooie maatschappelijke activiteiten en van die activiteiten naar mooi wetenschappelijk werk om van dat wetenschappelijk werk dan eindelijk terecht te komen bij die wetenschap die niets anders dan die schoonheid op zichzelf bestudeert, zodat je uiteindelijk de eigenlijke schoonheid leert kennen.

Commentaar (november 2004) van Simon Vinkenoog (Kies: Chaos) op het boek Trialogen op de rand van het westers denken van Rupert Sheldrake.
Rupert Sheldrake: De verbeeldingskracht is chaos. Nieuwe vormen ontstaan uit de chaos.
"Het is duidelijk dat de chaos vrouwelijk is en dat de schepping uit de chaos lijkt op de schepping uit de moederschoot: een allesomvattende potentialiteit die uit de duisternis te voorschijn komt."

Hesiodus: De drie voornaamste godheden waren Chaos, Gaia en Eros.

Recensie boek Filosofie van de levenskunst van Wilhelm Schmid:
Op zijn boek filosofie van de levenskunst staat een schilderij (plaatje rechts) van de Amerikaanse realistische schilder Edward Hopper afgebeeld. Op een bed ligt een halfnaakte vrouw. Haar gezicht is niet te zien; ze heeft zich naar de muur gekeerd. Op de rand van het bed zit een man, volledig aangekleed, in een houding die zowel nadenkend als vertwijfeld kan zijn en hij staart voor zich uit naar een lichtvlek op de vloer. Naast hem ligt een opengeslagen boek en je krijgt de indruk dat het zojuist is weggelegd. Dit schilderij verbeeldt voor Schmid de moderne mens die op zichzelf is teruggeworpen. Het is het moment na het bedrijven van de liefde, waarin de distantie tot de ander pijnlijk duidelijk wordt en ieder weer op zichzelf is aangewezen.

 

Lucebert:
De wezens die mijn schilderijen (plaatje boven) bewolkte zijn of monsterlijk of machteloos of beide tegelijk en als zodanig weerspiegelen zij de schizofrene en paranoïde aanleg van de menselijke soort, die zich eerst in onze tijd ten volle heeft ontplooid.
De vaganten, 1992: Het schilderij toont een mooie, zittende naakte vrouw met grote melancholieke ogen. Achter haar is nog net een glimp van het gezicht van haar minnaar te zien. Het schilderij lijkt een idylle te verbeelden, maar aan de fysionomie van die twee liefdesgezichten klopt iets niet, achter de melancholie gaapt een diep onheil. ‘Lovers met gebroken neuzen’ heet het doek. Het roept een grijnslach en koede rillingen op. 'Ja zo ziet de wereld er uit', is het antwoord van de schilder.

Kristofer Schipper boek Tao:
Het Bewaren van het Ene is in de eerste plaats een creatief proces dat door de bervrijding van onze energieën uit de boeien van de concepten wordt verwezenlijkt. De versmelting van yin en yang in het Centrum komt tot uitdrukking in een moment waarop wij meester zijn over onszelf: in de liefde, in de artistieke schepping van de kalligrafie, de poëzie of de dans en in alle kunstvormen die de mens tot zijn beschikking heeft.
In het boek van de Gele Hof wordt de innerlijke orde, nadat hij eenmaal is bereikt, weer afgebroken, de elementen verliezen hun symbolische waarde. Door het omkeren van de rollen, door de verwarring en de fusie van de elementen worden nu beelden opgeroepen van het thema van de afbraak, van de breuk in het systeem veroorzaakt door de godheden van het yin, van de schaduw en het Niet-zijn. Ze slepen ons mee in een duizelingwekkende val naar een onbekende ruimte: de chaos waar de gemeenschap zich kan voltrekken. Eros stuwt ons met onweerstaanbare kracht naar deze val.
Eros aanbeden en verdrongen: deze paradox beheerst nadrukkelijk de taoïstische seksualiteit. Het ritueel werd op zuiver symmetrische wijze uitgevoerd. Ieder gebed en ieder gebaar van de man hadden hun weerspiegeling in een gebaar en een gebed van de vrouw. Er was dus sprake van een actieve en een passieve partner. In deze context is het doel van de sexualiteit in de eerste plaats om orde en evenwicht aan het lichaam te geven. De integratie, zonder enig sectarisme, binnen de natuurlijke groep en het leiden van een perfect geordend leven zijn voorwaarde om verder te kunnen gaan en de terugkeer naar de Chaos, de plaats van schepping en vernieuwing te kunnen beleven.

Het 'Goede, Ware en Schone' en 'Chaos, Gaia en Eros' zijn complementair. De Goddelijke liefde (het Schone), Eros (thumos) zorgt voor het verbinden terwijl daarentegen de keerzijde van Eros (Epithumia) voor het scheiden zorgdraagt. Eros heeft een positieve en een negatieve betekenis.

Blavatsky, Deel III, p. 648: Eros is in de mens de wil van het genie om grootse schilderijen, grootse muziek, dingen die zullen leven en het ras dienen, te scheppen. Het heeft niets gemeen met de dierlijke begeerte tot scheppen.

Het bewustwordingsproces bestaat uit de uitwisseling tussen het vrouwelijk en het mannelijk, tussen 'Chaos, Gaia en Eros' en het 'Goede, Ware en Schone', tussen 'Chaos-Theos-Kosmos' en 'Goden-Monaden-Atomen', tussen materie en geest, tussen lagere Tetrade en hogere Triade, tussen chaos en harmonie, tussen navel (Epithumia) en hart (Thumos), tussen begin en het einde, tussen Alpha en Omega.

James M. Pryse boek Apocalypse ontsluierd / een esoterische uitleg van de Openbaring van Johannes (p. 35/36):
In vroegere tijden was de zodiac onderverdeeld in afdelingen die ieder tien graden waren, ze werden decanaden genoemd, ieder van de twaalf tekens bestond uit drie decanaten; en aan ieder van deze zesendertig onderafdelingen was een extra-zodiacale constellatie toegewezen, een paranatellon, die er tegelijk mee opkomt en weer mee onder gaat. Deze achtenveertig constellaties, twaalf in de Zodiac en drie groepen van twaalf er buiten, tezamen met de Zon beschouwd als het middelpunt geven samen het getal negenenveertig en maken het stellaire schema van de zodiac voltallig, waaraan de Apocalypse zich getrouw gehouden heeft. De zeven heilige planeten spelen hun rol in het drama; maar zij vertegenwoordigen slechts de zeven aspecten van de Zon. De extrazodiacale constellaties, Draco, Cetus, Medusa en Crater zijn zeer prominente karakters in het drama. De “dramatis personae” en de rangschikking van de scènes zijn in het linker diagram geschetst.

Men dient echter wel te bedenken dat deze de werelden en krachten van de microcosmos, de mens, zijn; zoals uitgebeeld is in het zodiacale schema; en daar de twee driehoeken het conflict tussen de geestelijke- en dierlijke principes uitbeelden, wat zich in de menselijke ziel afspeelt, moet men het zo zien, dat ze voor het geval van de mens dooreengestrengeld zijn, het “volmaakte vierkant”, en aldus ingesloten binnen in het aurische plêrôma, of de goddelijke sythese:

 

====

Eeuwig 'Goede - Ware - Schone' ('Goden - Monaden - Atomen', ‘Geloof, Hoop en liefde’ - Missio Dei, Bezieling, Leraar en leerling)

Jezus Niet mijn wil geschiede, zei hij in de tuin van Gethsémané aan het begin, ‘maar uw wil’. ‘In uw handen beveel ik mijn geest’ zijn zijn laatste woorden.
Socrates: Ik weet dat ik niets weet.
Mattheüs 6:33 Maar zoekt eerst het Koninkrijk Gods en Zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u toegeworpen worden.
H.P. Blavatsky: Satyat Nasti Paro Dharma (No Religion Higher Than Truth)
William Quan Judge: Karma is zowel barmhartig als rechtvaardig. Barmhartigheid en rechtvaardigheid zijn slechts tegengestelde polen van één enkel geheel; en barmhartigheid zonder rechtvaardigheid is niet mogelijk in de werkingen van karma. Dat wat mensen barmhartigheid en rechtvaardigheid noemen is gebrekkig, een dwaling en onzuiver. (W.Q. Judge boek Theosofische inzichten Aforismen over karma p. 268)
Mondriaan: Kunst is alleen maar een vervangingsmiddel zolang de schoonheid van het leven nog afwezig is. Naarmate het leven aan evenwicht wint, zal de kunst geleidelijk verdwijnen.
In het algemeen is het menselijke leven een mengeling van tragedie en komedie. Het verandert en verandert, net als het weer. Alles gaat voorbij. Maar in alles is er leven, eenheid. (Louis Veen: Het geschreven werk van Piet Mondriaan; voorstel tot een editie. 1997)
Patti Smith: Ik ben de hond van een herder, die de kudde bij elkaar probeert te houden. (Arjan Peters interview Volkskrant 14 juli 2012)
Nilakanta Sri Ram: ...Als onze Vereniging een ware Theosofische Vereniging wil zijn en als zij haar missie wil vervullen, zal de manier van leven van de leden een voortdurende dieper gaande realisatie van broederschap moeten inhouden, als een heldere hemel die zich uitstrekt over de aarde, een zich steeds verder uitstrekkende horizon van denken, die alsmaar vernieuwende tekenen van kennis met zich meebrengt voor de menselijke geest. Zo zal een ware Theosoof nooit beperkt worden door een etiket, een partij of gezindte. Zijn levensopvatting probeert altijd dat wat waar, goed en mooi is met elkaar in verband te brengen en de onderlinge verbanden kunnen alleen maar een uitdrukking zijn van de eenheid waaruit dat alles voortkomt. Er bestaat geen Theosofie hier en waarheid daar, met een mogelijkheid van strijd tussen de twee... Theosofie is waarheid en alle waarheid maakt er onvermijdelijk deel van uit. Maar de Waarheid die hoort bij de essentie van de dingen en die niet alleen maar een projectie van het denken is, is een waarheid die niet gescheiden kan worden van de uitdrukking en de handeling. Theosofie is daarom wijsheid in actie en hij die een ware Theosoof wil zijn is hij die wijs is in leven en handeling.

Mission Welcome to Missio Dei
All of our programmes seek to integrate Christian faith and commitment with the critical skills that are necessary to analyse and evaluate arguments and points of view, to make an informed contribution to discussions about belief and practice, and to engage with current scholarship.

Ideeënleer Plato
1. Alles om ons heen is vergankelijk, veranderlijk en dus onvolmaakt
2. Wat onze zintuigen ons vertellen, heeft alleen betrekking op deze onvolmaakte objecten
3. Vermits een filosoof zich alleen bezighoudt met volmaaktheid (van
waarheid, schoonheid, goedheid enz.) moet hij zich uitsluitend richten naar dat volmaakte.
4. Dat volmaakte is de transcendente wereld der Ideeën
5. Deze vormen kunnen alleen door het verstand aanschouwd en begrepen worden
6. Alleen de filosoof is in staat om die opgang naar ware kennis te volbrengen.
7. Bij uitbreiding is alleen de filosoof geschikt om de staat te leiden.

De Bhagavad Gita over liefde: “Geluk in de geaardheid hartstocht” (ressentiment, aandoening, pathos, 'geestesdrift of seksuele drift')
Het Nederlands woordenboek definieert
liefde als volgt:
1) warme genegenheid;
2) gevoel van welgezindheid, opofferingsgezindheid. Dit laatste komt voort uit de Christelijke godsdienst. In de bijbel staat in Korinthiers 13,13 dat de drie goddelijke deugden
geloof, hoop en liefde zijn, maar dat liefde de grootste van deze drie is. Ook onbaatzuchtige naastenliefde is volgens de bijbel een plicht van een echte Christen. De bijbel is een boek met grote invloed. Daarom haal ik ook de bijbelse definitie aan. Het is wel zo dat de naastenliefde uit de bijbel heel laat is ontdekt door de volgelingen. In de Middeleeuwen wisten de Europese Christenen immers niet wat naastenliefde voor andere vreemde volkeren en rassen betekende. Maar ja, de geschiedenis is feitelijk een onveranderlijke manifestatie van de menselijke geest.

Een winkelhaak waarvan de lengten van de benen zich verhouden als 3 : 4 verwijst naar de stelling van Pythagoras, omdat men hiermee een driehoek kan construeren waarvan de zijden zich verhouden als 3 : 4 : 5 en is tevens het symbool van Gods liefde en de naastenliefde, maar verwijst ook naar de verhouding tussen God en de wiskunde als taal van de schepping. (Als dit je doet denken aan de veel latere vrijmetselaarssymbolen -winkelhaak en passer- is dit inderdaad evenmin toeval!)

het Schone, het Goede en het Ware drie symposia over de trias van Plato
Midden in het tijdperk van de waan, van de massa-desinformatie en het fakenieuws, komt Stichting Rozenkruis met drie symposia over
het Schone, het Goede en het Ware. Zij doet dat, omdat zij gelooft dat in die drie abstracte grootheden de diepste grond en het hoogste doel van menszijn ligt. Tussen de harde aardse werkelijkheid en de verheven eigenschappen van het goddelijke zijn, is daar de menselijke geest, de unieke geestvonk, dat principe, dat maakt dat we ‘ik’ kunnen zeggen.
Waar komen wij vandaan?
Wij weten het niet.
Waarheen gaat wij?
Het is ons onbekend.
Wie zijn wij, in het Ware?
De drie symposia over de Trias van Plato zijn een zoektocht geweest, vanuit een groot aantal richtingen en invalshoeken, naar antwoorden op deze vragen – die de mens hebben begeleid vanaf de tijd dat hij zich vragen kan stellen.
De aarde: dat bent u. U is de mens,
nog onbewust, maar zwanger van dezelfde abstracties als de kosmos. U is toch Geest, dat is creatieve energie, dapper, overmoedig soms, sprankelend en ontvonkend – ook uw geest. Hoever bent u al niet gekomen! En het is nooit anders geweest, maar toch was en is er altijd hoop. Er was altijd geloof, als kracht, en er was altijd dat ene Mysterie dat de is. Zie uzelf staan, tegen de achtergrond van het beeld mens, die kosmische gestalte, schoner dan een bruid in de morgen, zoals de gewijde geschrifen zeggen. ‘Ik ben een Roos van Saron’, juicht het Hooglied, ‘een Lelie der dalen. Sta op, mijn vriend, mijn vriendin, mijn schone, en kom! Want zie, de winter is voorbij, de regens zijn over, hij is voorbij gegaan.’ En zo blijkt, dat niet het verstand ons de wereld ontsluiert, en niet het gevoel, en niet het lichaam.

Joep de Hart Zwevende gelovigen Oude religie en nieuwe spiritualiteit
Hoodstuk 4 Zo veel hoofden, zo veel zinnen: nieuwe spiritualiteit in cijfers (p. 179-181):
De argwaan tegenover ‘superstitie’ en ‘mysticisme’ is van oudsher sterk in Bijbelvaste reformatorische kring en in het neocalvinisme, waar ook – in het voetspoor van Abraham Kuyper – het omslaan van vroomheid in zelfheiliging en de fixatie op het persoonlijke heil steeds fel gehekeld is. Bij de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt is men niet minder gekant tegen religieus subjectivisme (via mystiek, zelfonderzoek, piëtisme of de theologie van de zogenaamde Nadere Reformatie).
Bomen zijn overal op de wereld verbonden met heilige plaatsen en vormden dikwijls een markeringspunt van rituelen (van de Germaanse Donareiken tot moderne wichelroedelopers, op zoek naar de zgn. leylijnen die worden geacht elkaar daar te kruisen). Links een schilderij van Alfred Rethel uit 1836, waarop we de kerkplanter Bonifatius (672-754) in actie zien, die zojuist een Wodanseik heeft geveld, te midden van de paganisten van zijn dagen. In de twaalfde eeuw voer Bernardus van Clairvaux met zijn befaamde deformis formositas ac formosa deformitas uit tegen de exuberante beeldenrijkdom die de kloosters was ingeslopen en waarmee in zijn ogen te veel werd afgedwaald van de ascetische idealen van de stichters van zijn orde.1 Vierhonderd jaar later keerden reformatoren als Huldrych Zwingli en Johannes Calvijn zich eensgezind tegen de godsdienstige verbeelding als voedingsbodem van idolatrie, en hun kerkgebouwen getuigen daarvan. Al het andere dan kale witte muren zou de gelovigen maar afleiden van waar het om diende te gaan: het onversneden woord van God, in preek of Bijbellezing – dat waren zij met de heilige Bernardus eens. In vraag 96-98 van de Heidelbergse catechismus (1563) worden godsdienstige afbeeldingen dan ook klip en klaar afgewezen. Rechts een afbeelding waarop het pionierssloopwerk van Bonifatius wordt voortgezet via de beeldenstorm, een ‘iconoclastische furie’,2 die in de maanden augustus-oktober 1566 door de Lage Landen trok. Van je medechristenen moest je het maar hebben, vond een ooggetuige, een non uit het vroegere klooster Mariënburg in Den Bosch. ‘Och, Joden en Turcken en souden nau doen, dat sy gedaen hebben,’ schreef zij, na een verslag van de vernielingen in Antwerpen, de St. Janskerk en haar eigen klooster.3 ‘Gij zult u geen gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken…’ (Exodus 20: 4; Deuteronomium 5: 8): opnieuw vormde de materialisatie van de godsdienstige verbeelding een steen des aanstoots.

Bô Yin Râ is de geestelijke naam van de schrijver en kunstschilder Joseph Anton Schneiderfranken, die van 1876 tot 1943 leefde in Duitsland en Zwitserland. Tijdens zijn leven was Bô Yin Râ tegelijk bewust in zowel het aardse als het eeuwige leven. Het was het doel van de schrijver deze ervaring en zijn weten omtrent het eeuwige ter beschikking te stellen aan wie er voor openstaat.
Het hoofdwerk van Bô Yin Râ bestaat uit tweeëndertig boeken die gedurende de jaren 1919-1936 verschenen. Zonder een school of een nieuw ‘systeem van denken of geloven’ te verkondigen, toont Bô Yin Râ vanuit verschillende gezichtspunten de weg waarlangs de mens zich weer bewust kan worden van zijn onvergankelijke geestelijkheid. Ook de levensproblemen van het individu en de samenleving verschijnen in een nieuw licht.

Konrad Dietzfelbinger boek Mysterie scholen hoofdstuk De 'ideeën (p. 117):
Het is de openbaringsvorm van het goede, dat in een voor de
waarheid ontvankelijk mens tot uitdrukking komt (III,
Politeia' VI, 19):
Het 'Goede', het 'Ware' en het 'Schone' zijn werkzame krachten en toestanden. Zij treden zowel macro – als ook microkosmisch op. Macrokosmisch gezien zijn het de krachten en toestanden die in het universum werkzaam zijn als structuur, energie en vorm. Microkosmisch vormen zij, met betrekking tot de mens, zijn eigenlijke identiteit. De volgens de ordening van de Geest ontplooide en levende mens is één met de macrokosmisch structuur, energie en vormgeving (vorm te krijgen) van de Geest. In de mens die alleen op de zintuiglijke wereld (de vormzijde) gericht is, werken de structuren en energieën van de geestelijke wereld alleen indirect. Hij onderdrukt ze door zijn op de zintuiglijke wereld afgestemde leven.
118: Wat in de Egyptische mythe wordt voorgesteld als goden, die verwekken, ontvangen en voortbrengen, dat duidt Plato aan als ‘ideeën’: het goede, als verwekkende principe, wordt door het tot inzicht komende bewustzijn, het ontvangende principe als waarheid ervaren. Vervolgens ontstaan rechtvaardigheid, deugd en schoonheid als ordening en vorm van de menselijke ziel of haar handelingen.

Emanuel Swedenborg Essay Kenneth Ring over BIJNA-DOOD-ERVARINGEN
Er zijn uiteraard vele wegen die naar het hoogtepunt leiden van Emanuel Swedenborgs veelomvattende geestelijke visie over het leven na de dood. In mijn geval ontdekte ik Swedenborg door mijn onderzoek naar Bijna-Dood-Ervaringen - die dwingende en onthullende openbaringen die op de drempel van een blijkbaar op handen zijnde dood plaatsvinden, en de betrokkenen in een rijk van onuitsprekelijke en bovennatuurlijke schoonheid lijken te voeren, waar tijd in eeuwigheid schijnt op te gaan en Gods licht alomtegenwoordig is.

W.T.S. Thackara Plato over intelligent ontwerp: Waarheid, Schoonheid en het Goede:
De dialoog waarin deze discussie voorkomt (Philebus) werd betrekkelijk laat in Plato’s leven geschreven, en weerspiegelt daarom zijn rijpere denken. Ze omvat denkbeelden en enkele uitvoerige analytische gedeelten, en veronderstelt bekendheid met zijn eerdere werken; maar de belangrijkste commentaren over een intelligent ontwerp en het Goede zijn heel duidelijk en gemakkelijk te volgen. Zoals in al zijn Dialogen streeft Plato niet zozeer ernaar een theorie te bewijzen als wel ons denken te richten op belangrijke vraagstukken, en ons te helpen onze eigen zienswijzen te verduidelijken. Socrates opent het gesprek met de woorden:
Welnu, Philebus zegt dat het goede voor alle bezielde wezens bestaat in genot, plezier, verrukking en al wat daarmee in verband kan worden gebracht: terwijl onze opvatting is dat dat niet het goede is, maar dat het nadenken, intelligentie, herinnering en al wat daaraan verwant is, juiste zienswijze en waarheidsgetrouw redeneren, beter en waardevoller blijken te zijn dan plezier voor allen die daaraan deel kunnen hebben; . . . en dat niets ter wereld nuttiger is dan daaraan deel te hebben.
In de Philebus doet Plato geen poging aan te tonen dat intelligent ontwerp losstaat van het feit dat orde, symmetrie en schoonheid in de natuur bestaan. Evenmin staat hij lang stil bij een veronderstelde oorzaak of middelaar die het geordende universum ‘maakt’ (de ‘demiurg’ van de Timaeus), maar wijst veeleer op iets veel fundamentelers en abstracters – de Idee van het Goede – dat alle categorieën van het Zijn te boven gaat, waarvan niettemin de essentie alle levende wezens bezielt, het vele tot een Eenheid verbindt, en het eindige met het oneindige (op.cit. §16c). Zijn opvatting van een ‘mengsel’ – dat wij allen wezens zijn met verschillende kwaliteiten – biedt ook een middel om het probleem van de onvolkomenheid op te lossen, een raadsel dat de gangbare theïstische verklaringen aangaande de schepping tenietdoet en Darwin tot agnost maakt (als God volkomen, almachtig en genadig is, waarom schiep hij dan niet een volmaakte wereld, vrij van tekortkomingen, ongelijkheid en lijden?). Na het lezen van deze onvoltooide dialoog begrijpt men beter dat men de uiteindelijke bewijslast noch in wiskundige formules noch in de meningen van deskundige wetenschappers kan vinden, maar binnen de totaliteit van ons samengestelde wezen; en kennis daarvan geeft ons de meest wezenlijke vreugde en geluk.
De meer dan 2300 jaar sinds Plato deze dialoog schreef is maar een nanoseconde in de eeuwigheid, en de wetenschap heeft het punt nog niet bereikt waarop ze intelligent ontwerp – of het heersende materialistische paradigma – onweerlegbaar kan bewijzen of weerleggen. Vandaar de betekenis van het zo nu en dan wandelen onder de sterrenbezaaide hemel, bijgestaan door de wonderbaarlijk-ingewikkelde levende wezens onder onze voeten en boven ons hoofd, waarbij we innerlijk kunnen komen tot het Goede – op basis van de schoonheid, de symmetrie, en het ware dat wij kunnen waarnemen.

James M. Pryse Apocalypse ontsluierd / een esoterische uitleg van de Openbaring van Johannes (p. 62):
Hier vertegenwoordigt de Logos het aspect van GODDELIJK DENKEN, de zuivere en onvervalste natuur van het intellect, of het ongebroken licht van het Nous-Denken dat niet in gedachten versplitst is, niet gedifferentieerd is, maar beschouwd als het in werking stellende principe van het denken en het complement (aanvulling) van het in werking stellende principe van Liefde; “De Heilige” en de “waarachtige” zijn indentiek aan “het Goede” en het “Waarachtige” van Plato, terwijl het daarmede in verband staande Aphroditê-aspect “de Schoonheid” is.

Satyam-sivam-sundaram: het ware, bewuste en schone als essentie van de goddelijkheid heeft in het bijzonder op de versen 31 t/m 38 hoofdstuk 2 van de Bhagavad Gita (Eerste vier hoofdstukken) betrekking.
Satyam - Shivam - Sundaram (Sathyam Sivam Sundaram):
Hinduism has a Non-Duality School of thought which focuses more on Aham Brahmasmi (I am Brahman) and Tattwamasi (That Thou Art). Satyam Shivam Sundaram forms the basis of it. Remember Shivam doesnt refer to the Hindu God Shiva ** , it refers to the God(Goodness) within yourself.
**) The verse was in praise of Lord Shiva but it never meant just Him .The Yajurveda describes Shiva as ascetic warrior Whose robe is of Deer Skin and He carries Trishul . According to the verse Satyam, Shivam ,Sundaram ,the life is described as having three facets Truth (Satyam), Good (Shivam) and the Beautiful (Sundaram). Shiva is also worshipped for internal strength to carry on good deeds. As Guru Gobind Singh pray "Deh Shiva Var Mohe Ahey ,Shubh Karman Te Kabhun Na Tarun ,Na Darun Arson Jab Jaye Laroon, Nischey Kar Apni Jeet Karoon."( O! Shiva bless me that I could never desist from Good deeds, I shall never fear if I have to fight Evil , I Shall be victorious with certainty ."

‘Schrijvers mogen zich door geen enkel verbod de mogelijkheid laten ontnemen om culturele, maatschappelijke, politieke of seksuele grenzen over te steken’. Van wie is de verbeelding (Stefan Hertmans de Volkskrant 24 november 2021 p. V10-12):
Maar in de
Eumeniden schetst Aeschylus een wereld waarin de oude bloedwraak moet worden vervangen door begrip en vergeving, omdat een democratische stadstaat niet kan worden gegrondvest op haat en miskenning van de Ander. Kadare schreef elders nog dat Aeschylus op die manier ook getuigde van het schuldbesef dat de Grieken op zich hadden geladen toen ze Troje vernielden.

Genialiteit (p. 128):
De aard van de spirituele entiteit zelf, van ons ego, weeft voortdurend
nieuwe levensdraden in het web van reïncarnatie op het weefgetouw van de tijd, van elk begin tot elk einde van de grote levenscyclus.1 Dit ego manifesteert zich door middel van zijn persoonlijkheid meer dan in de gemiddelde mens; vandaar dat wat wij ‘de uitingen van genialiteit’ in iemand noemen slechts de min of meer succesvolle pogingen van dat ego zijn om zich te manifesteren op het uiterlijke gebied van zijn objectieve vorm – de mens van stof – in het gewone dagelijkse bestaan van die mens.
De
ego’s van een Newton, een Aeschylus, of een Shakespeare zijn van dezelfde essentie en substantie als de ego’s van een domkop, een onbenul, een dwaas, of zelfs een idioot; en de mate waarin hun bezielende genii zich manifesteren hangt af van de fysiologische en stoffelijke structuur van de fysieke mens.
1) De periode van één volledig manvantara bestaande uit zeven ronden.
Volgens H.P. Blavatsky gaat het dus om de
bezielende genii.

‘Het ik en het wij, het wij en het ik’ (Esma Linnemann interviewt Stefan Hertman de Volkskrant 27 oktober 2021 p. V10-12):
De Vlaamse schrijver Stefan Hertmans (70) pleit er in zijn aankomende Van der Leeuwlezing
Van wie is de verbeelding? voor wat filosofischer na te denken over de culturele omslag in de literatuur. Hoe gaat hij daar zelf mee om? Voor wie de literaire rel is ontgaan: begin dit jaar maakte de 22-jarige Amerikaanse spokenwordartiest Gorman wereldwijd een verpletterende indruk toen ze haar emancipatoire gedicht The Hill We Climb voordroeg tijdens de inauguratie van president Joe Biden. U zegt: het is goed en nodig dat minderheden zich emanciperen door collectieve actie. Maar u vreest ook voor een inperking van de individuele vrijheid. Waar doelt u op?
‘Neem mij. Ik ben alles wat een probleem is: ik ben een witte, cisgender boomer. Maar ik ben ook meer dan dat. Ik ben een man die een boek heeft geschreven over een geëmancipeerde vrouw, een schrijver die zijn vrouwelijke kant probeert aan te spreken, ik ben in een relatie met een sterke vrouw, ik ben een vader. Mijn identiteit is een patchwork van allerlei deelidentiteiten. Het linkse activisme moet uitkijken om van mensen geen karikaturen te maken.’
Toch zouden we tot een
nieuw soort universalisme moeten komen in de literatuur, dat is gebaseerd op nieuwe clusters, dat loopt langs nieuwe geografische lijnen. Dan zitten we in een hoopvolle emancipatoir perspectief. We bereiken dat niet door een identitair denken, waardoor dat individu zichzelf voortdurend moet inpassen in een sjabloon van die groep. Want dan zitten we weer opgescheept met de kinderziekten van het communisme; binnen dat paradigma moest je ook behoren, en daar mocht je niet afwijken.

Pieter Kooistra: Als het mannelijke en vrouwelijke in onze ziel in een open en creatief samenspel treden, dan vallen ook materie en geest in hun eenheid samen. De letterlijke geslachtsverschillen tussen partners zijn dan tevens de heilige plaatsen van eenheid, vereniging en vrede geworden.
Zoals dit met alle revoluties tot nu toe het geval is geweest, heeft ook de seksuele revolutie veel te veel de nadruk gelegd op de materieel-fysieke kant. Het is een wetenschappelijk en commercieel doel op zichzelf geworden, waarmee opnieuw bewezen is dat het mannelijk uiteendenken ook hierin nog steeds de dienst uitmaakt. Bedoeld is hiermee te zeggen dat dit ook het geval is in de ziel van de huidige vrouw wanneer zij op enigerlei wijze hand- en spandiensten verleent aan deze eenzijdige materialistische benadering van de seksualiteit.
Door mannen èn door vrouwen wordt het vrouwelijke in de mens op allerlei wijzen verkocht en geëxploiteerd: als sex-, lust- en reclame-objekt. Op allerlei manieren worden tegenstellingen tussen het vrouwelijke en het mannelijke in stand gehouden of wordt het nivelleren van positieve verschillen ertussen bevorderd. De gespletenheid in de ziel van mens en mensheid blijft daardoor voortbestaan en daarmee ook de ongelijkheid in kansen en behandeling van mensen overal ter wereld. Want het proces in de mens vindt door alle tijden heen zijn weerspiegeling in de maatschappij en in de concrete verhoudingen tussen mannen en vrouwen, zowel binnen als buiten de intieme relatie.
Het proces stuurt aan op een gedrag, waarin men zich vrijmaakt van enig persoonlijk belang. De ethiek gaat hier dan ook over in de esthetiek. De bewondering voor de schoonheid neemt de plaats in van de begeerte. Formuleerde Immanuel Kant niet al 'Das Schöne' als 'das Objekt eines interessenloses Wohlgefallen'? Wanneer we het belang inzien van een harmonische ontwikkeling van onszelf als mens ontdekken we het Ware, doen we het Goede en vallen we eerbiedig stil voor het Schone. In het punt Omega vallen 'das Wahre, das Gute und das Schöne' samen.

Rudi Jansma Nieuwe milieu-ethiek en oude wijsbegeerte
Er is de afgelopen honderd jaar veel gebeurd; toch hebben we nog niet het punt bereikt waarop het geestelijk erfgoed van de mensheid geheel is geïntegreerd in een veelzijdige dogmaloze religie-wetenschap-filosofie. Nog steeds ontmoeten we eilanden van benaderingen tot de waarheid, waarvan de bewoners weigeren in te zien dat al die benaderingen behoren bij hetzelfde ecosysteem van gedachten. Ecologie leert dat alle organismen met elkaar en hun milieu in relatie staan. Zou dus ecologie niet de eerste wetenschap moeten zijn die zich realiseert dat ook alle systemen van denken met elkaar in relatie staan en dat alle wijsgerige, religieuze en wetenschappelijke benaderingswijzen samen het wereldomvattende ecosysteem van denken, kennis en intuïtie vormen? De mensheid oefent, ten gevolge van haar fysieke inwerking op haar omgeving, de meeste invloed uit op het milieu. Maar is ons gedrag niet gebaseerd op onze manier van denken, onze kennis en op de mate waarin we intuïtief kunnen waarnemen wat het goede, het ware en het schone is?

De zachtste kracht (Alex Burghoorn Volkskrant 24 maart 2020 p. V4-6):
Alle technologische vooruitgang ten spijt zijn de vraagstukken van het leven niet erg veranderd. Nog steeds worstelen we met angst, verlies en liefde. Filosoof Martha Nussbaum vertelt hoe muziek en literatuur helpen daarmee om te gaan.
‘''Nun will die Sonn’ so hell aufgehn / Als sei kein Unglück die Nacht geschehn!’, schreef de Duitse dichter, nadat hij twee kinderen had verloren. Nu zal de zon stralend opgaan, alsof in de nacht geen ongeluk is voorgevallen.
‘Hier is zo schitterend het verschil gevangen tussen de wereld van de natuur en de wereld van het hart’, zegt Nussbaum. ‘De wereld van de natuur gaat iedere dag door, de zon komt op, alles wordt licht. Maar de wereld van het hart is anders. Het lied vertolkt een gevoel van rouw, dat denk ik iedereen op een of andere manier kent. Van het ene op het andere moment is de wereld voor jou veranderd. Maar voor de wereld van de natuur is er – nee, nee! – geen verschil.
Waarom kan muziek van honderd jaar oud, of denkers van tweeduizend jaar geleden daarbij dan wel helpen?
‘We komen de eeuwig terugkerende menselijke problemen tegen in steeds een andere vorm. Daarom ook hebben we de kunsten en geesteswetenschappen nodig, om dat onder ogen te zien. Cicero bijvoorbeeld schrijft erover hoe hij de twee belangrijkste dingen in zijn leven in een jaar verliest: zijn dochter Tullia overleed in het kraambed, en de Romeinse republiek was stervende.
Menselijke ontwikkeling
In het begin van de jaren negentig legde Martha Nussbaum de basis voor de Human Development Index, de meetlat waarmee de Verenigde Naties bepalen hoe het met de ontwikkeling van een land staat. Samen met de Indiase econoom Amartya Sen – indertijd haar partner – verwierp ze de gewoonte om landen alleen in te delen naar het bruto nationaal inkomen. Om te weten hoe het echt met een land gaat, kijken de VN nu dus ook naar andere, veel moeilijker te meten factoren als onderwijs, gezondheidszorg en mensenrechten.

Het verlangen van Vivier (Alex Burghoorn de Volkskrant 21 februari 2020, p. V14-15):
Vijf redenen waarom je
Claude Vivier live moet leren kennen
Van Arnhem tot Rotterdam klinkt de komende tijd het werk van de Canadese componist
Claude Vivier. Het is een unieke kans om zijn kleine maar bedwelmende oeuvre live te leren kennen. V legt in vijf stappen uit waarom dat de moeite waard is.
Het is een van de toegankelijkste werken van Vivier. Met hun opname van Lonely Child in 1995 hebben pleitbezorger
Reinbert de Leeuw en het Asko|Schönberg het oeuvre van Vivier aan een breed publiek gepresenteerd; een paar jaar later nog eens extra geholpen door een aflevering van de beroemde documentaireserie Toonmeesters van Cherry Duyns. Zo kan het dat Nederland een beetje Vivier-land is geworden.
3. Als
ontdekkingsreiziger uit de jaren zeventig kwam hij bij zichzelf uit
Van Claude Vivier bestaat het beeld dat hij een reiziger-componist was, die zichzelf spiegelde aan Marco Polo. Kijk alleen al naar de titels van zijn stukken: Pulau Dewata – ‘eiland van de goden’ in het Indonesisch – is een hommage aan de bewoners van Bali, Zipangu blackblueblackblue%Shiraz verwijst naar een stad in Iran.
Vast staat dat zijn stops in Japan en Bali veel invloed hebben gehad, toch verplaatste de
reislust zich naar binnen, vertelden zijn generatiegenoten jaren later. Zonder idee waar hij vandaan kwam, was Vivier op zoek naar wie hij was. Op die tocht laveerde hij tussen de twee kanten van zijn persoonlijkheid, die was getekend door de ‘katholieke scheiding Jezus Christus-en-de-Duivel’.

Kapuscinsky's rijke erfenis (Jenne Jan Holtland Volkskrant 9 december 2017 Sir Edmund p. 18-21):
Tien jaar geleden overleed de Poolse journalist Ryszard Kapuscinski, 'reporter van de eeuw', die in 2010 enigszins van zijn voetstuk tuimelde na onthullingen over verzinsels; in het Westen althans, want in Polen is Kapuscinski nog altijd een held.
Mysticus
Iemand die zich voorstelt als een kenner van de Franse psychoanalyticus Lacan oppert dat Kapuscinski mogelijk mysticus was.
'Misschien keek hij heel anders naar het concept waarheid.'
In Polen, net als in de meeste Europese landen, moet de eerste fulltime fact checker zich nog melden. 'Ik heb geen enkel respect voor de reportage in dit land', zegt Ziomecki, waarna hij twee auteurs noemt die volgens hem aan één stuk door 'liegen, fabuleren, de waarheid oprekken'.
En, voegt hij er in één adem aan toe, er is zoveel meer dat Kapuscinski's werk wél de moeite waard maakt.
'Zijn immense kennis. Zijn ongelooflijke gevoel voor historische processen. Hij had het over massamigratie van Afrika naar Europa, toen al, in de jaren zeventig. Die historische trends voorzag hij feilloos. In India kocht hij lokale kleren en verdween hij voor drie maanden. Dan dompelde hij zich volledig onder. Dat was zijn materiaal. Hij kon een verhaal zo vertellen dat het een hele beschaving in één keer typeerde.'
'Slechts een journalist'
Feiten, geen feiten, verdichting versus waarheid: ontwar de kluwen en je houdt het tragische gegeven over dat Kapuscinski helemaal geen journalist wilde zijn. Hij wilde schrijver zijn, man van de letteren, naar het voorbeeld van
García Márquez. In Non-fictie zegt hij tegen een collega-schrijver: 'Jij bent een dichter die lid is van de Poolse Schrijversbond, ik ben slechts een journalist.' Ziomecki: 'De journalistiek was een middel. In zekere zin verschool hij zich achter het etiket 'reportage'. Dat voelde veilig. Hij had niet het zelfvertrouwen om daar achter vandaan te komen.'

Pulp fiction (Karolien Knols Volkskrant 26 januari 2019 Sir Edmund p. 62-69):
Magisch-realisme ‘meets’ maatschappijkritiek bij de Indonesische schrijver Eka Kurniawan, ontvanger van de Prins Claus Prijs en zomaar vergeleken met
Murakami en Garcia Marquez. Zijn favorieten gaan heen en weer als zijn werk.
2. Film: De zeven samoerai, Akira Kurasawa
Het gaat om hoe ze met die arme boeren samenwerken. Over iets doen voor een ander. Ik denk dat ik daar iets in herkende. Als student aan het einde van de dictatuur van president Soeharto voelde ik me bevoorrecht: ik kwam niet uit een heel arm milieu, kon na de universiteit kiezen voor een succesvolle carrière. Ik had kunnen opklimmen tot de hogere sociale klassen. Maar dan was ik onderdeel geworden van een corrupt systeem. En dat wilde ik niet. Ik koos ervoor om me aan te sluiten bij de beweging die demonstreerde tegen het regime, en in zaaltjes discussieerde over hoe we de onderklasse konden helpen zich sterker te maken.’

Hermann Stehr (16 February 1864 – 11 September 1940)[1] was a German novelist, dramatist and poet. He was nominated for the Nobel Prize in Literature four times.[2]
In 1934 Stehr
wrote a letter to Adolf Hitler, which was a protest against the president of the police and SA-Obergruppenfűhrer Edmund Heines who pursued a policy of terror and violence against citizens.[11] The letter remained unanswered.
Edmund Heines (21 July 1897 – 30 June 1934) was a German Nazi politician and Deputy to Ernst Röhm, the Stabschef of the Sturmabteilung (SA). Heines was one of the earliest members of the Nazi Party and a leading member of the SA in Munich, participating in the Beer Hall Putsch and becoming a notorious enforcer of the party. He held several high-ranking positions in the Nazi administration until he was executed during the Night of the Long Knives in June 1934.

Goeie genade Sara Berkeljon Volkskrant 28 maart 2018 V4-7):
Eigenlijk, vindt Bas Heijne, zijn we allemaal een beetje als Jeroen van der Veer, de ING-commissaris die zó in zijn eigen wereld leeft dat hij niet zag dat een salaris van 3 miljoen euro slecht valt. Na het lezen van Jezus Christus' Bergrede ziet Heijne: iedereen moet uit z'n bubbeltje.
Als Jezus zijn Bergrede nu voor het eerst zou uitspreken, zou hij dan een snaar raken?
'Ik denk, ik voel, maar misschien ben ik te positief, dat mensen zijn boodschap nu wel weer zouden willen begrijpen. Vooral omdat ze genoeg hebben van de meuk die ze de laatste jaren over zich heen hebben gehad, van mensen als Wilders. Het besef daalt in dat de globalisering niet is tegen te houden, dat immigratie een feit is, dat we nu zo goed mogelijk moeten dealen met de kaarten die we hebben. Ik denk dat de bereidheid van mensen uit hun bubbel te stappen, groter is dan een paar jaar geleden. Maar dat zou wishful thinking kunnen zijn.'

Lijden in lust (Wilma de Rek Volkskrant 28 maart 2018 p. V8-11):
Waarom vinden we Jezus' lijden zo veel interessanter dan zijn wederopstanding? Lijden en lust zijn zusjes, en onze fascinatie voor andermans ellende heeft mogelijk een evolutionair nut.
Reliporno
Het contrast tussen de kale beschrijvingen in de Bijbel en de wellust waarmee kunstenaars zich al eeuwen aan Jezus en zijn kruis laven, is groot. In het vorige week verschenen Onder de toonbank, over vier eeuwen porno in Nederland (uitgeverij Van Oorschot), wordt het hoofdstuk over homo-erotiek geïllustreerd met verschillende Jezusafbeeldingen. Een ervan is Christus als man van smarten van Maarten van Heemskerck (ca. 1525-1535), die zijn Christus volgens het bijschrift 'vaak afbeeldde met een opvallend gevuld kruis'. Een pagina verderop staat een afbeelding van het werk Kruisiging van Lucas Cranach (1503), die van Jezus' lendendoek een gigantische strik heeft gemaakt en zo 'het geslacht van Christus zichtbaar maakt die ook mens geworden is, dus een pik heeft die kan verstijven, spuiten en verslappen'.

Een gelukkig mens liket niet (Suzanne Weusten Volkskrant 10 maart 2018 Sir Edmund p. 26-27):
In zijn nieuwste boek biedt Rolf Dobelli héél veel adviezen voor een gelukkig leven. Vijand nummer één: zelfbedrog en uitsloverij.
De veelzijdige Zwitserse auteur - hij is behalve filosoof en bedrijfskundige ook hobbypiloot en ondernemer - maakte eerder naam met De kunst van het heldere denken en De kunst van het verstandige handelen, ook steeds boeken met 52 hoofdstukjes.
Dobelli heeft geen hoge pet op van het zelfbeeld van de doorsnee mens en evenmin van de kwaliteit van diens denken. De moderne mens is volgens hem een zichzelf overschattend wezen dat overal een mening over heeft en zich voortdurend uitslooft om op sociale media een geweldige indruk op anderen te maken.
Zelfoverschatting heeft zich ontwikkeld tot een welvaartsziekte, schrijft hij. 'We hebben ons vastgebeten in ons ego als een hond in een schoen. Laat de schoen los', orakelt hij. 'Hij heeft geen voedingswaarde. Bovendien smaakt hij al gauw bedorven.' We moeten volgens Dobelli stoppen met liken of geliket worden. 'Google jezelf niet en smeek niet om erkenning.'
Veel wijze lessen komen uit de positieve psychologie, zoals de raad om over de kleine zin van het leven na te denken en realistische doelen te stellen. Andere inzichten haalt Dobelli uit de praktische filosofie van de Stoa, zoals het idee van de mentale vesting: het enige wat niemand je kan afnemen zijn je gedachten, de manier waarop je verlies of tegenslag interpreteert.

De afrekening of Ik wil niet langer spullen nodig hebben om me goed te voelen (Asha ten Broeke Volkskrant 26 juli 2016 katern Vonk p. V4-V6):
Persoonlijke groei
Dat heeft te maken met die wereld die Sitskoorn ook al schetste, waar altijd van alles te koop, te doen en te willen is. Dat levert een vrijheidsparadox op, stelt Haegens. 'De overvloed van de keuzemaatschappij leidt tot onvrijheid. En uitgerekend door daar paal en perk aan te stellen, door nieuwe grenzen op te werpen, herwinnen we een gevoel van vrijheid.'
Minder oerbrein
Deze redenering doet me denken aan een boek over klassieke filosofie dat ik een paar jaar geleden las, Stoïsche notities (uit 2011) van Rymke Wiersma. De stoïcijnen waren van mening dat je je leven beter niet kon laten beheersen door allerlei passies. Beter dan reageren vanuit je impulsen kun je je verstand gebruiken om een goed mens te zijn: rechtvaardig, wijs, moedig en - voor nu relevant - matig. Zeg maar: meer prefrontale hersenschors, minder oerbrein.
Eén van de dingen die niet zo goed zijn en ook niet gelukkig maken, is van alles willen hebben. 'Een consumptieve, dus passieve houding, een houding waarin we denken dat de wereld buiten onszelf verantwoordelijk is voor ons welbevinden, maakt dat we ontevreden zij en blijven', schrijft Wiersma. 'Het is nooit goed, nooit genoeg, het had (zo denken we) altijd beter gekund.'
Het enige echte geluk is dan ook innerlijke rijkdom, niet materiële rijkdom, schrijft Wiersma. Natuurlijk, je kunt even intens genieten van een nieuwe aanschaf. Maar zulk genot is riskant. 'Altijd [ligt] het gevaar op de loer dat je er naar gaat hunkeren en verlangen, waarmee je slaaf van je verlangens wordt; als dat gebeurt wordt het genieten overschaduwd door leed.' Of, zoals de klassieke filosoof Zenoon van Kition, grondlegger van de Stoa, stelde: geluk is niet te vinden door het najagen van genot, want 'eerst is er de schrijnende pijn van het verlangen, dan de trieste inzinking na de verzadiging.'
Ontspullen
Gevoel voor drama kun je Zenoon niet ontzeggen, maar toch herken ik iets in zijn woorden. Ik besluit dat mijn experiment een twist nodig heeft: niet alleen wil ik zes maanden niets kopen, ik wil in die periode ook leren minder om spullen te geven.

De stoïsche filosofie presenteert zichzelf als de aangewezen weg om de mens gelukkig te maken. Alles wat gebeurt in de wereld is volgens de Stoa van tevoren onverbiddelijk bepaald, maar de vrijheid en autonomie van de mens zit hem erin dat hij vrij is in zijn reactie hierop. Deze reactie is bepalend voor het menselijk geluk. Inzicht in de noodzakelijkheid van alles, inzicht dat dit zo goed is, enerzijds; anderzijds het inzicht dat hetgeen men gewoonlijk als persoonlijke rampen ziet, ons niet echt raakt, als we maar goed onderscheiden wat er echt aan de hand is. Er zit evenwel ook een moreel aspect aan vast. Een stoïcijn wordt geacht ook zijn sociale plichten te vervullen. Dit wordt gezien als een natuurlijk bestanddeel van het leven in de menselijke gemeenschap. Want ook het leven in overeenstemming met de natuur wordt als doel geformuleerd door de Stoa.

Een manier om belangen tegenstellingen te verkleinen is in de Stoa, de zuilengalerij van Athene, met de oer-stoïzijn Zeno van Citium ontstaan.
De Stoïcijn streeft naar een goede verstandhouding met de evenmens, in wie ook de Logos, de oerkracht van het universum, leeft, hij verwerpt alle geweld, tegen zowel mens, als dier, als natuur. Hij voelt zich, als wereldburger (kosmo-politès), verheven boven alle grenzen van ras, geslacht, nationaliteit, stand, geaardheid, enzovoort.

Bedanken is de hoogste vorm van denken (David Brooks de Volkskrant 30 juli 2015, p. 20):
Het kapitalisme wil dat we mensen beschouwen als wezens die hun eigen belang nastreven en hun eigen nut willen maximaliseren. Mensen met een dankbare aard staan veel meer open voor een geschenkeneconomie, waarin mensen niet alleen maar worden gemotiveerd door eigenbelang maar evenzeer door medeleven. In de geschenkeneconomie gaat het ook om de intentie. Wij zijn mensen dankbaar die proberen iets voor ons te doen, ook al lukt dat niet altijd. In de geschenkeneconomie is verbeeldingsvolle empathie belangrijk. Wij zijn dankbaar omdat iemand heeft laten zien dat hij meer om ons geeft dan we dachten.
Dankbaarheid is ook een maatschappelijk bindmiddel. In de kapitalistische economie moeten schulden worden terugbetaald aan de uitlener, maar wie dank verschuldigd is kan die ook terugbetalen aan een ander, ook al heeft die er geen aanspraak op. Zo veroorzaakt elke gunst een uitdijende kring die mensen samenbrengt in banden van genegenheid.
Dit herinnert ons eraan dat een samenleving niet alleen een op wederzijds voordeel gebaseerd contract is, maar ook een op natuurlijke sympathieën gebaseerde, organische verbinding die niet drijft op eigenbelang, maar op loyaliteit en dienstbaarheid.
Wij leven in een kapitalistische meritocratie die individualisme en nuttigheidsdenken, ambities en trots stimuleert, maar deze samenleving zou uiteenvallen als er niet ook een andere economie was, een waarin geschenken verwachtingen overtreffen en waarin ontoereikendheid wordt erkend en afhankelijkheid gekoesterd. Dankbaarheid is het vermogen om die andere, bijna magische economie te zien en te waarderen. G.K. Chesterton schreef dat 'bedanken de hoogste vorm van denken is en dankbaarheid gelijk staat aan geluk dat dubbel zo groot is omdat het ons verbaast'. Mensen met een dankbare aard beschouwen wel hun inspanningen als groots, maar niet zichzelf. Het leven overtreft niet hun dromen, maar wel op een prettige manier hun verwachtingen.

Benjamin Barber boek Jihad vs. McWorld (Volkskrant 27 december 2003):
Benjamin Barber laat in interviews en artikelen er geen misverstand over bestaan dat zijn oppermachtige vaderland en dus de wereld aan de rand van de afgrond staan. Oorlogen in Irak en Afghanistan werken averechts. Terreur neemt niet af maar toe. Representeert Barber de typische Bush-haat van links, zo instinctief en diepgeworteld dat hij het beeld van de werkelijkheid vertroebelt? De haat die rechts voor Bill Clinton voelde – in spiegelbeedd? Het Democracy Collaborative, ‘dat jonge mensen van vandaag tot de burgers van morgen; wil maken, heeft tot doel om ’democratie te globaliseren en globalisering te democratiseren’. De rest van de wereld ziet dat Amerika machtig is en tegelijk niet veel snapt van de wereld waarover die macht wordt uitgeoefend. Een centraal leerstuk in zijn nieuwe boek ‘Het rijk van de angst’ gaat over ‘preventieve democratie’ in plaats van ‘preventieve oorlog’ van Bush.
Frits Bolkestein geeft in de Volkskrant van 17 januari 2004 een reactie op het boek ‘Jihad vs McWorld’ van Benjamin Barber. Het zijn twee krachten die aan de basis liggen van de belangrijkste gebeurtenis sinds de val van de Berlijnse muur. Bolkestein spreekt liever over de tegenstelling cultureel particularisme en consumentisme.
Bolkestein is het niet eens met Barber die een soort Derde Weg probeert te vinden die noch jihad noch McWorld is. Maar die derde weg is er niet volgens Bolkestein: McWorld is namelijk onlosmakelijk met de democratie verweven.

Niet alleen Griekse banken, ook Nederlandse banken hebben er een potje van gemaakt. Naar aanleiding van het SNS-debacle heeft de overheid op 6 februari 2013 besloten de samenwerking met het bedrijfsleven in het HFC niet langer wenselijk te achten. Door de eenzijdige nadruk van politici op marktwerking komt ook de solidariteit, met name in de gezondheidszorg steeds meer onder druk te staan. Illustratief is het artikel De jeugd is dik, de overheid slap van Merijn Rengers (Volkskrant 29 november 2014):
Het aantal zwaarlijvige kinderen blijft groeien. Bij initiatieven om dat tegen te gaan spelen multinationals een grote rol. En één communicatiebureau zit als een spin in het web. Etc.
Doris Voss, de voedselactiviste van het eerste uur, geeft er de brui aan. Ze is het 'gerommel in de marge zat' en heeft onlangs haar subsidie voor het opzetten van nieuwe gezond-eten-programma's stop laten zetten. Maar ook het boek De geldpomp van Gijs Herderscheê en zijn artikel Alle franje verdwijnt nu weer (Volkskrant 6 december 2014, katern Vonk p. 14/15) over de macht in de sociale zekerheid spreken voor zich. Oud-politici en managers maken ongezien de dienst uit.

Calvinisme (Arnon Grunberg Volkskrant 29 december 2017):
'Dijsselbloem weigert de uitspraak terug te nemen', schrijft Marike Stellinga, zaterdag in NRC, in een interview met de voormalige voorzitter van de Eurogroep.
Het gaat om Dijsselbloems beruchte uitspraak dat wie zijn geld uitgeeft aan 'drank en vrouwen' niet om hulp moet vragen. Daarop noemde de premier van Portugal hem 'xenofoob, racist en seksist'. Overdreven, maar Dijsselbloems uitspraak illustreert dat er een calvinist in hem schuilt. Is de schuldenaar straffen goede economie? En Griekenland werd niet gestraft voor onverantwoordelijk gedrag, maar om de Duitse, Franse en Nederlandse banken overeind te houden.

Jeroen Dijsselbloem, president van de Eurogroep wekt in Nederland de indruk dat hij met de Big Bazooka de economie, de banken heeft gered, een probleem heeft opgelost, maar in Brussel is nog niet het begin van een oplossing in zicht. Het onderzoeksrapport 'E i V' toont aan dat juist het tegendeel het geval is. De Big Bazooka is slechts een losse flodder, die de economie heeft opgeblazen. Het zijn onze eigen carrièrrepolitici Frits Bolkestein, Wouter Bos, Jeroen Dijsselbloem, Mark Rutte, Coen Teulings en Frans Timmermans, die hun volgelingen knollen voor citroenen proberen te verkopen en de 'Babelonische spraakverwarring' in de wereld bevorderen. Frans Timmermans liet zondag 10 december 2017 in Buitenhof weten een adept van Jeroen Dijsselbloem te zijn. Het zijn opportunistische politici, die het falen van zelfreinigend vermogen in de financiële sector, het niet meer relevant verklaren van de Glass-Steagall wet, misbruiken voor het bedrijven van opportunistische, improductieve korte termijn politiek. Het zijn de aanjagers van het neoliberalisme, een grotere tweedeling in de maatschappij. Wat betreft het marktmechanisme zitten deze politici in hun vastgeroeste denkpatronen om de lat voor het grootkapitaal steeds lager te leggen gevangen.

Jeroen Henneman Het leven der dingen (t/m 10 april 2023):
Kunstenaar
Jeroen Henneman (Haarlem, 1942) verstaat de kunst om zich te blijven verbazen over de wereld om hem heen. Onbevangen verwondering, humor en – soms letterlijke – licht- en luchtigheid, maar ook een red%gretig-onderzoekende geest die de grenzen van de optische waarneming bevraagt: ze vormen constanten in Hennemans werk en typeren tegelijkertijd de mens Henneman. Zijn sculpturale werk, maar ook zijn installaties, schilderijen en tekeningen getuigen van een open blik en belangstelling voor zowel de grote schaal van de openbare ruimte en de stad als de wijze waarop ons oog er geleid wordt door het kleinste detail.

De crux van het rapport ‘E i V’ zit in de relatie tussen essentie (wezen) en existentie (bestaan), tussen Slachtoffers en Daders, , tussen het zondebokmechanisme (Shooting the messenger), de Wet van analogie en het marktmechanisme of met andere woorden tussen heer en slaaf (politicals en professionals) respectievelijk tussen verkoper en koper. De waarheid over het zondebokmechanisme leert ons om te kijken vanuit het standpunt van de vervolgden in plaats van dat van de vervolgers.

De crux, de moraal van het verhaal is en dat was in de Bijbel al bekend, dat het onmogelijk is moral hazard te automatiseren omdat elk individu de lat op een ander niveau legt. Het gaat primair om de mondige burger. De mislukte ICT-projecten bij de overheid spreken voor zich.

W.Q. Judge boek Theosofische inzichten
Hoofdstuk Spirituele gaven en het ontwikkelen ervan (p. 75):
Hoe kan ik spirituele gaven ontwikkelen?’ De uitdrukking ‘spirituele gaven’, wat een nogal losse uitdrukking is, hebben we te danken aan Paulus, de adept en apostel, die daarover schreef aan de Corinthiërs: ‘Over spirituele gaven, broeders, zou u niet onwetend moeten zijn.’ Tot de ‘gaven’ die hij dan opsomt behoren de volgende: wijsheid, kennis, geloof, genezing, het teweegbrengen van wonderen, profetie, het waarnemen van geesten, het spreken in verschillende talen, en het interpreteren van talen. En terwijl de apostel de Corinthiërs aanspoort om ‘de beste gaven ernstig na te streven’, gaat hij toch door om hen een nog betere weg te tonen, namelijk de verheven wet van de liefde. ‘Blijf trouw’, zegt hij, ‘aan geloof, hoop, liefdadigheid [of liefde], aan deze drie; maar de grootste van deze drie is liefdadigheid’ (1 Cor. 13:13).

Het is de ‘Eeuwige wederkeer’ die de kwintessens tot uitdrukking brengt. De 1e -, 2e - 3e Grondstelling belichten het wederzijdse verband tussen Geest - Ziel - Lichaam.

James Long boek Mens, vonk der eeuwigheid
Hoofdstuk Het Onze Vader (p. 31):
Vraag — Als we krijgen wat we verdienen en voor onze daden worden beloond of gestraft, wat kunnen we dan nog van het gebed verwachten?
Commentaar — Dit is een belangrijk onderwerp waar heel wat aan vastzit. Maar voor we over het gebed kunnen gaan spreken, is het raadzaam ons bewustzijn te bevrijden van de gedachte aan een antropomorfe persoonlijke God, die in de ruimte troont en die naar eigen goeddunken of overeenkomstig onze wensen over goed en kwaad beschikt. Deze opvatting is volgens mij onjuist; ze ontkent het bestaan van rechtvaardigheid en ondermijnt het vertrouwen – het vertrouwen in de uiteindelijke harmonie van de universele wet. De praktische betekenis van het gebed, zoals meester Jezus zich dat voorstelde, ligt feitelijk besloten in zijn bede in Gethsemane: ‘Niet mijn wil, maar de uwe geschiede’ – niet mijn persoonlijke wens, maar de wil van het goddelijke. Met andere woorden, laat de wet van de rechtvaardigheid haar tot harmonie en evenwicht leidende functie verrichten, opdat de oorzaken die vroeger in beweging werden gezet in ons leven kunnen uitwerken.
Hoofdstuk Psychische tegenover geestelijke ontwikkeling (p. 111):
Vraag — Bent u van mening dat mensen die hun psychische vermogens proberen te ontwikkelen beslist de verkeerde weg opgaan?
Neem het mediumschap en het vermogen visioenen te hebben, gedachtevormen te zien en de gedachten van anderen te lezen – al deze dingen hebben met de geestelijke natuur niets te maken. Ze vormen eerder een belemmering dan een hulp, omdat ze de neiging hebben de ziel van haar doel weg te lokken. Waarom zeg ik dit, terwijl er tegenwoordig juist zo’n belangstelling bestaat voor deze bovenzintuiglijke krachten? Zoals ik al zei, niet omdat ze niet bestaan; als het alleen maar verdichtsels van de verbeelding waren, zou er weinig gevaar in schuilen. Maar juist doordat ze wel degelijk bestaan, vormen ze een van de grootste beproevingen. U herinnert zich de woorden van meester Jezus: Zoek eerst het
koninkrijk der hemelen en al deze dingen zullen u worden toegeworpen. Dit is wat iedere wereldleraar heeft gezegd: zoek allereerst het pad van geestelijke verlichting, het zonlicht van de godheid in ons, in plaats van het maanlicht van de psychische natuur; dan zal het stralende licht van boven omlaag schijnen door uw hele wezen en de dagelijkse dingen in uw leven belichten. Als dat gebeurt zullen ‘al deze dingen’ ons in hun natuurlijke kringloop worden toegeworpen. Dan, en alleen dan, zullen we erop zijn voorbereid om er verstandig mee om te gaan zonder gevaar voor onszelf en anderen.
Bronvermelding (p. 111):
Vgl. Mattheus 6:33
Hoofdstuk Steenkool of diamant?(p. 158,159):
Als de goddelijke intelligentie inderdaad elk deeltje van de oneindigheid doordringt, dan heeft ieder mens de beschikking over alle kracht en elk scheppend initiatief om met die goddelijke intelligentie en haar constructieve elementen in de natuur te werken. We mogen dan veel steenkool en ruwe olie in onze samenstelling hebben, maar we hebben ook de potentie van een diamant. Daarom spraken de boeddhisten, vooral in Tibet, over de Heer Boeddha als
‘het diamanten hart’, hij van wie het hele wezen door de druk van de eeuwen en de intensiteit van zijn ervaringen was omgezet in de zuiverheid en kracht van de diamant. Door het vuur van de beproeving veranderde de aard van Gautama van heel ondoorzichtig in een die heel doorschijnend was; een even volmaakte weerspiegeling van het licht in hem als van het leed van de mensheid buiten hem. Inderdaad een voorbeeld van mededogen, want hij was wat wilskracht en vastberadenheid betreft hard als diamant, en tegelijk geheel en al oor voor de hartenkreet van de wereld, zodat hij afstand deed van de zegening van de alwetendheid om terug te keren naar de aarde en de hele mensheid te laten delen in de glorie van zijn triomf.

Kerkbewaarder 'Aanpassing leidt tot ondergang' (interview Sander van Walsum met Wim Eijk Volkskrant 24 december 2015 p. 4-5):
'Veel mensen voelen toch een religieuze fantoompijn. Ook al zijn ze losgesneden van hun christelijke wortels, ergens voelen ze toch de pijn van het verlies. Ze zoeken vervangende rituelen. Uitvaarten, stille tochten, kaarsen branden: ze zijn een afspiegeling van wat wij in de rooms-katholieke kerk heel sterk hadden. Mensen hebben een natuurlijk verlangen naar iets dat eeuwig blijft, iets dat waar, goed en schoon is. Dat kun je alleen in God vinden. Onze taak is om hen daarvan weer bewust te maken.
Onlangs heeft de paus het Heilig Jaar van de Barmhartigheid ingeluid. Wat gaan we daar in Nederland van merken?
'Barmhartigheid verwijst naar de boetepraktijk in de oude kerk: de kwijtschelding van alle straffen die iemand zijn opgelegd vanwege zijn zonden. De paus heeft hierover een heldere brief geschreven waarin hij uitlegt hoe het zit met het vagevuur en de aflaat.
In de Augustinuskerk, hier in Utrecht, hebben nogal wat mensen gebiecht na het openen van de Heilige Deur. Er zal catechese worden aangeboden over de zeven geestelijke en zeven lichamelijke werken van barmhartigheid. Op diverse plaatsen in ons bisdom zullen vieringen plaatsvinden met de aanbidding van de Allerheiligste.

Cellists playlist (Nell Westerlaken de Volkskrant 3 oktober 2015, katern Sir Edmund p. 72-79):
Met zijn nieuwe album maakte wereldberoemd cellist Yo-Yo Ma een soort soundtrack van zijn leven, en omdat dat wel héél mooi samenvalt met de opzet van Onze Gids Deze Week, besloten we ons voor een keer te beperken tot de vraag: hoe beïnvloedden deze stukken uw leven?
Al jaren pleit hij met passie voor het integreren van cultuur in het dagelijks leven. 'Cultuur overschrijdt het lineaire denken. Het is een tegenwicht tegen politiek, economie en alle problemen die daarmee samenhangen. Het kan je leren een ander perspectief te kiezen. Er zijn genoeg gebeurtenissen die reden geven tot zorg. De manier waarop sommigen mensen erover denken is ronduit verontrustend. Neem het immigrantenprobleem. Ik word heel droevig als ik in de krant lees: het is geen probleem, want statistisch gezien is maar een klein deel van de mensheid op de vlucht. Oh my gosh, wat een dwaasheid; we moeten die statistieken menselijk maken. Bekijk het eens van een andere kant.' Etc.
Muziek codeert het geheugen dieper dan wat dan ook. Wat heb je als kind gehoord voordat je je ervan bewust was? Welke muziek wordt in je hersens geëtst op belangrijke momenten in je leven - je eerste afspraakje, je eerste zoen? We willen mensen uitdagen de soundtracks van hun leven op een rij te zetten.
Zodra je op je eigen soundtracks reflecteert, reflecteer je op je leven. Het is een soort mindfullness.' Voor het eerst vertelt hij wat enkele van de composities op de cd voor hem persoonlijk betekenen. Etc.
'Muziek is een prachtige manier om de ontdekking of de ervaring van de natuur, ook de menselijke natuur, in codevorm weer te geven. Ik ben een stadsmens, maar de natuur is heel belangrijk voor me. Je kunt er niet omheen, ook in de stad niet. Denk maar eens aan het gevoel van enormiteit waardoor je wordt overvallen als je naar de nachtelijke sterrenhemel kijkt - de notie van oneindigheid. Dat gaat nooit meer weg: geregeld hoor je nieuwe dingen over andere planetenstelsels of nieuwe exoplaneten. Fascinerend.'
Uit de oneindigheid van de natuur en de onbevangenheid van de kinderblik destilleert Yo-Yo Ma een 'persoonlijke culturele filosofie'.
'Als musicus probeer ik mensen aan te moedigen open om zich heen te kijken. Openheid is het beste tegengif tegen angst. Angst is een instinctieve reactie, denk aan een schildpad die zich terugtrekt in zijn schild, een slak die zich terugtrekt in zijn huisje. In het geval van de mens worden de rijen gesloten en staat niemand meer open voor anderen. Muziek houdt zich niet aan die beperkingen en kan daardoor helpen meer begrip te kweken.' Etc.
Als Papillon een verkenning van de natuur is, staat het stuk van Schumann voor de menselijke dwaasheid die ijdelheid is. Heel veel dingen uit de actualiteit of uit ons persoonlijk leven kunnen we kwalificeren als pure ijdelheid. Soms moet je jezelf vermanend toespreken.
Of mijn vrouw herinnert me eraan: je mag dan wel speciaal zijn in je vakgebied, thuis ben je mijn echtgenoot en de vader van je kinderen. Je hebt verschillende rollen in het leven die je allemaal in hun eigen perspectief moet zien.'
Hoewel hij zich tegen de fotografe verontschuldigt voor zijn 'ongedisciplineerde' haar, lijkt hij niet te lijden aan een vorm van ijdelheid. Of betrapt hij zichzelf weleens? 'Voortdurend. Ik laat me snel meeslepen. Ik ben een performer. Daardoor heb ik geleerd in het middelpunt te staan, maar ik vind het wezenlijk die aandacht om te buigen naar andere belangrijke zaken.' Zoals? 'Aandacht vestigen op andere mensen met talent, en op kunsteducatie. Een theatergroep, een dansgroep of een muziekgroep kan veel doen voor kinderen, in het bijzonder voor kinderen met een beperking.'
'Je moet de schijnwerpers niet op één vakgebied richten. Een van de mooiste dingen die Europa aan de wereld heeft geschonken is de Verlichting. Kunsten, wetenschap, filosofie en humanitaire waarden waren met elkaar verbonden en stimuleerden elkaars groei. Als we de idealen van de Verlichting eens zouden kunnen verspreiden over de wereld... Dan zou iedereen ontdekken: 'Hé, jij bent anders maar ik kan gewoon met je praten. Dit als tegenhanger van het onverschillige: 'Oja, het zal wel.'

Bij het Goede en Ware kunnen we denken aan Goed respectievelijk Waarheid en bij schoonheid aan Esthetica (kunst).
Hoofdstuk 4, 5 en 6 Kennistheorie (goed, ware en schone [eros])

Het schone, het ware en het goede
De geschiedenis van de mensheid is te lezen als een boek. Kijkend naar culturele expressie kan je een sterk vermoeden ontwikkelen wat betreft wat voor mentaliteit er schuil gaat achter een bepaalde culturele expressie. En met vervolgens besef van genoemd onderzoek kan je een en ander gaan sorteren. En dan kan je wijzen op bijvoorbeeld de Verlichting, als een periode waarin het denken bij een bepaalde elite wel zeer de analytische kant op gaat. Waarnaast de Romantiek juist veel meer gedachten laat zien van synthetische aard. Enzovoort. Zoals McGilchrist ook wijst op de Renaissance als een moment in de culturele ontwikkeling, dat een vruchtbaar samengaan van analyse en synthese toont - met als zwaartepunt bijvoorbeeld de kunstenaar en ingenieur Leonard da Vinci.
En is dit alles nu van betekenis voor de filosofie? Volgens mij levert het in zichzelf geen filosofie, men wijst vooral op een bepaalde samenhang. Maar ik heb wel het idee dat het filosofisch vruchtbaar is en zal zijn. Men zal er filosofie van maken. Zoals bijvoorbeeld ook evolutieleer en quantum-fysica een rol zijn gaan spelen in de filosofie.
En ondertussen denk ik dat het niet voor niets is dat Aristoteles steeds maar verschijnt als bijzonder belangwekkend filosoof met zijn ‘de deugd in het midden’. Nietzsche zou zeggen dat we (naast de orde) de chaos in ons moeten hebben om een dansende ster te kunnen voortbrengen.

Stichting unitaire wetenschap
Het verspreiden van kennis en informatie over de Waarheid, Goedheid en Schoonheid en het bevorderen van nieuwe ideeën voor de ontwikkeling en harmonisatie van lichaam, ziel en geest; het verbeteren van de kwaliteit van leven en het ontwikkelen van het bewustzijn in harmonie met de universele wetten in deze fysieke wereld en in andere dimensies en het uitvoeren van alle vereiste acties en activiteiten om dat doel te bereiken.

Shimon Peres in de politiek
In 1959 werd
Shimon Peres verkozen in de Knesset, het Israëlische parlement. Hier bekleedde hij verschillende ministerposten, zoals die van Defensie en Buitenlandse Zaken. In zijn tijd als minister van Buitenlandse Zaken speelde hij een grote rol in de totstandkoming van de Oslo-akkoorden. Deze akkoorden werden in 1993 officieel ondertekend in de Verenigde Staten en vormden een eerste aanzet om het conflict tussen Israël en de Palestijnen op te lossen, door middel van een Palestijns zelfbestuur en een Palestijnse Nationale Autoriteit. Shimon Peres tekende het akkoord namens de regering van Israël. Als gevolg hiervan ontving hij in 1994 de Nobelprijs voor de Vrede.

Vrijheid maar niet voor iedereen (Elma Drayer Volkskrant 21 augustus 2015 p. 16):
Kunstenaars voorschrijven wat ze wel en niet mogen doen - totalitaire regimes zijn er dol op. Doorgaans is het de eerste daad waartoe ze overgaan zodra ze aan de macht komen. Schrijvers krijgen te maken met censuur, musici en acteurs moeten hun loyaliteit betuigen, filmmakers mogen alleen draaien als hun werk de welgevallige boodschap uitdraagt.
Toen kwam het bericht dat de Joods-Amerikaanse reggaezanger Matisyahu bij nader inzien niet welkom is op een festival in het Spaanse Benicàssim. Lokale BDS-activisten hadden druk uitgeoefend op de festivaldirectie, die vervolgens eiste dat de artiest zich publiekelijk zou uitspreken over zijn standpunt inzake Israël. Matisyahu liet beleefd weten zulks niet van plan te zijn, waarop de organisatie het optreden annuleerde. Dat zou namelijk 'alleen maar ruzie, onbegrip, intolerantie en onbuigzaamheid' brengen. (Een dag later, geschrokken door de ophef, bood het festival excuses aan en kwam op het besluit terug.)
Eén lichtpuntje: onbedoeld liet de BDS-beweging hiermee haar ware gezicht zien. Geen enkele andere gecontracteerde muzikant lag onder vuur. Alleen omdat Matisyahu openlijk Joods is, was hij bij voorbaat verdacht. Het incident bewijst eens te meer dat de grens tussen antizionisme en antisemitisme flinterdun is - ook al schreeuwen BDS-actvisten nog zo hard dat dit twee héél verschillende sentimenten zijn.
Ook in dit land doet de BDS-beweging trouwens reuze haar best om kunstenaars het leven zuur te maken. In 2013 stalkte ze de tenorsaxofonist Yuri Honing, die op voornoemd jazzfestival zou optreden. Hij en zijn bandleden, zei hij destijds in NRC Handelsblad, werden bestookt door 'mails, tweets en nachtelijke telefoontjes'. Vorig jaar september verstoorden BDS'ers een Amsterdams optreden van de hoogbejaarde Israëlische actrice Lia Koenig. Ze riepen leuzen als 'Free Palestine!', het publiek kreeg te horen dat het uit 'moordenaars' bestond. 'Koenig heeft zich niet uitgelaten over het Israëlisch-Palestijnse conflict', verklaarde een van de ijveraars, 'maar ze spreekt zich ook niet uit tegen het beleid van de Israëlische regering.'
Het is de BDS-logica in optima forma. Als je onze visie integraal onderschrijft, heb je recht van spreken. In alle andere gevallen volgt intimidatie en mondsnoeren.
In het huisorgaan der Internationale Socialisten mocht BDS'er Sonja Zimmermann onlangs jubelen over de successen die ze met haar club heeft geboekt. 'De zionisten', wist ze, zijn inmiddels 'enorm bang' - vooral voor de academische boycot. Een 'uitgebreide smaadcampagne' hebben zij tot nog toe niet ondernomen, maar ze proberen volgens haar wel 'meer kwetsbare groepen en personen te pakken', waarbij racisme 'absoluut' een rol speelt.

Curator van de natuur (Stefan Kuiper interviewt Herman de Vries de Volkskrant 1 mei 2015 - katern Vonk p. V8-10):
Op zijn 83ste staat kunstenaar
Herman de Vries op de Biënnale van Venetië. Verwacht veel planten en algen.
Geen hiërarchie
De Vries: 'In de natuur is ook geen hiërarchie. Hier in het bos staan bomen die honderd jaar oud zijn, maar graaf je in de grond dan vind je bacteriën die nog maar een dag bestaan. Is die boom daardoor belangrijker dan die bacteriën? Geenszins. Die boom heeft de bacteriën nodig en de bacteriën de boom. Er is wederzijdse afhankelijkheid. Ik wilde kunst maken zonder hiërarchie.'
Zakenman uithangen
De Vries: 'De natuur is onze primaire werkelijkheid. De cultuur komt daarna. Internet is tertiair, dat komt weer voort uit de cultuur. Maar alles voert uiteindelijk terug op de natuur; zij is het begin en het eind. Daaruit verklaar ik de aantrekkingskracht van ruïnes; de natuur neemt de cultuur terug. In Venetië toon ik dat ook: een vervallen kerk waar de bomen het gebouw overwoekeren en de vlier door de tralievensters groeit. Op een wand heb ik een plakkaat laten aanbrengen: natura mater. Moeder natuur.' Audiotour
De vraagt dringt zich op waarom hij de objecten überhaupt als kunst toont. Kan hij niet beter wandelroutes uitzetten? Of, in het geval van de Biënnale, rondleidingen met kaarten en audiotours uitdelen waarmee mensen die algen en scherven in hun natuurlijke habitat kunnen gaan bekijken? Is een expositieruimte hier niet overbodig? Hij meent van niet. 'Het museum is een interessante plek om dingen te tonen. Je kunt aandacht voor dingen opeisen die in een andere omgeving niet vanzelfsprekend is. Als ik hier in het Steigerwald drie boomstammen toon, dan verdrinken ze in een zee van indrukken. Toon ik ze in een paviljoen in Venetië, dan ga je er veel geconcentreerder naar kijken.' Een curator van de natuur dus? 'Een curator van de natuur, waarom niet.'

Radha Burnier De religie van schoonheid
Wat is schoonheid? En wat heeft schoonheid te maken met religie? Deze vragen zijn niet gemakkelijk te beantwoorden. Ik zou willen opperen dat het leven schoonheid is. Er is schoonheid in alle levensvormen – in het grote blad van de bananenboom en in het tere maaswerk van de varen. Schoonheid is overal. Elk ontwerp in de natuur is voortreffelijk, niet alleen de ontwerpen en patronen van planten, maar alle vormen en ontwerpen.
Universele ziener
Dat Zelf (Hogere Zelf), het onsterfelijke Zelf, is niet persoonlijk. Het is niet het beeld dat wij van onszelf maken, waaraan wij eigenschappen toekennen en dat wij onszelf voorspiegelen, dat bewustzijn persoonlijk maakt. Dieper in ons zit de ziener die universeel is; en de ervaring van schoonheid voert ons naar het universele. Wij denken misschien dat schoonheid behoort tot iets waar wij naar kijken of luisteren, dat het de eigenschap is van een bloem, van een lied, maar dat is niet zo. Ieder echt gevoel van schoonheid is het ich bewust zijn van een alomtegenwoordig, onvernietigbaar principe, dat alle details overstijgt.

Rob Riemen boek Adel van de geest
Toch zal een zoektocht naar schoonheid, waarheid en rechtvaardigheid niet zozeer een gelukkiger leven maar wel een bevredigender leven ten gevolg hebben. De mens is nu vaak bezig 'het zo aangenaam mogelijk te hebben' door middel van nog grotere televisies, nog snellere computers, nog mooiere kleren of een nog schitterender uiterlijk. Afgezien van mogelijke schulden bij kredietonwaardige banken, levert zo'n levensinvulling eigenlijk alleen maar meer gemis op: er is immers altijd wel iemand nog rijker en mooier of in het bezit van een grotere televisie. Een zoektocht naar immateriele waarde levert een leven op dat menselijk ongeluk niet marginaliseert maar waar dat misschien zelfs waardevol is.
De taak van de intellectueel is volgens Riemen om door middel van nieuwe ideeën en idealen te inspireren. Niet langer de terrorist verdedigen, niet langer alles kapotrelativeren maar een standpunt innemen en dat verdedigen, desnoods tot de dood. Want als je nooit kiest, eeuwig in twijfelt leeft, zo stelt Riemen, weet je aan het einde van je leven maar één ding zeker: dat je nergens voor hebt geleefd.

Machiel Keestra (redactie) Tien westerse filosofen hoofdstuk Plato Het schone (p. 36):
De zielen die bij hun bovenaards verblijf, in de strijd om het ware te aanschouwen, hun gevederte verliezen, storten ter aarde en worden daar verbonden met een lichaam, waarmee ze een levenslot zullen vervullen. Dat lot is het eerste van een serie, want na de dood en de daaropvolgende straf of beloning volgt een nieuw leven. Maar welk lot zal de ziel in haar eerste leven ten deel vallen? Dat is afhankelijk van de mate waarin ze erin geslaagd is tot de waarheid door te dringen. Plato geeft in de Phaedrus (248) een verrassende hiërarchie waaruit we kunnen zien hoe hij de verschillende soorten mensenlevens waardeerde.

De oudste mimesistheorie is van Plato, de stichter van de oudste Academie. De mimesistheorie van Plato is onderdeel van zijn Ideeën-leer, die de wereld verdeelt in een zintuiglijke en een geestelijke wereld. De geestelijke wereld is werkelijk, de zintuiglijke is een illusie, want veranderlijk. Men moet zich volgens Plato richten op het geestelijke en streven naar de hoogste wijsheid, namelijk die van het Goede, het Schone en het Ware.

Anna Lemkow boek Het Heelheid Principe
Hoofdstuk 16 Meer over de spirituele betekenis van heelheid
Eenheid ervaren (p. 293):
Het Absolute is de uiteindelijke grond van al dergelijke waarden als waarheid, schoonheid en goedheid. Het zijn relationele, niet intrinsieke kenmerken van het Absolute…. Schoonheid is het Absolute voor zover zij gevoeld of onmiddellijk waargenomen wordt in zintuiglijke indrukken. Goedheid is het Absolute voor zover zij tot uiting komt in geïntegreerde handelingen…. Waarheid is het absolute gegeven dat gekend of onthuld wordt aan het denken…. Het is de waarde die ontstaat door het contact van het denken met het Absolute. Nu is het contact van het denken met het Absolute kennis…. Waarheid is daarom het object van kennis. Maar menselijke kennis is altijd relatief. Het is wat het kennende denken wint door het Zijn te beschouwen, onder bepaalde omstandigheden en vanuit een bepaald standpunt. Door het Zijn zo te beschouwen is het altijd een bepaald aspect, kenmerk of dimensie van het Zijn die op een bepaald ogenblik onthuld wordt. Waarheid als een object van kennis is daarom altijd een bepaald perspectief op het Zijn. Zij kan nauwelijks absoluut gelijk gesteld worden aan het Absolute…. Maar toch is het Abolute niet onbekend en onkenbaar, zoals het agnosticisme ons wil doen geloven. Omdat het Absolute in toenemende mate onthuld wordt met betrekking tot zijn verschillende aspecten in de geleidelijke ontplooiing van onze kennis. Het wezen van het Absolute wordt onmiddellijk gekend in onze intuïtieve realisatie of de non-dualistische ervaring. Haridas Chaudhuri

Frederik van Eeden zocht, zoals bekend, het schone, het ware en het goede in een werkgemeenschap van mensen van goede wil. Door hun gezamenlijke inspanning zouden zij een voorbeeld zijn voor de omringende maatschappij! De toekomstige heerschappij van de harmonie zou in die productieve associatie, in Walden bij Bussum, al in het heden verwerkelijkt kunnen worden.

Henry David Thoreau (1817) zocht het schone, het ware en het goede in de afzondering van een zelfgebouwde blokhut aan het meertje Walden in de wouden van Concord, Massachusetts en in het verbouwen van hetgeen zijn dorst kon lessen en zijn honger kon stillen. Hij was achtentwintig jaar en wilde mens, kunstenaar en denker op zichzelf zijn. Hij zag zichzelf geenszins als evangelist of goeroe. Desondanks trok hij net als zijn Middeleeuwse voorgangers, de heremieten, veel bekijks. Vrienden, kennissen en bewonderaars stroomden op zondagen toe. Hij ageert tegen het (Amerikaanse) protestantse arbeidsethos, verzet zich (niet zonder humor) tegen het marktmechanisme en de logica van 'de vooruitgang'.

Krishnamurti: Schoonheid vraagt nergens om. Aandacht is schoonheid. Wij zijn de wereld. Slechts wanneer de geest stil is, niet door opgelegde discipline, slechts dan kan in die rust, in die stilte, het werkelijke gebeuren.
Voor Leadbeater was de jonge Krishnamurti zonder twijfel de aangewezen persoon om het voertuig te worden waarin de verwachte Wereldleraar zich kon incarneren.

Bert Keizer Waar blijft de ziel?
Keizer is geen materialist: ‘Wat is dat nou? Iemand die gelooft dat er alleen maar moleculen zijn. Hoe toont zich dat, in die man of vrouw? Hoe leef je naar dat idee? Gooi je dan een kind op het vuur als je het koud hebt – een kind is toch ook slechts een verzameling moleculen?’
‘Wij mensen hebben een geestelijk leven. Dat noem ik de ziel. Alleen, dat is niet iets méér, het is geen extra element, naast of boven de moleculen. Het is een andere kant van de medaille. Spirituele types worden daar gek van. Ze weten dat ik geen cent geef om al dat gezeur over de hemel waar we naartoe zouden gaan. “Maar jij gelooft toch wél in de ziel?” zeggen ze dan. Ja, natuurlijk. Ik begrijp wel dat het een verwarrende term is, maar als ik het “geest” noem, ontstaat precies dezelfde verwarring.’

Ian Stewart boek Het magisch labyrint, de wereld bezien door wiskundige ogen
Geheim van het Getal (kies: Invalshoeken)
Invalshoek 4 (kies: Schoonheid) Herbert van Erkelens Over de schoonheid van getallen en vormen
Nee, verstandig is dat niet. Want wiskunde is geen gemakkelijk vak. Veel mensen willen er weinig van weten. Daardoor gaat ook de schoonheid van de wiskunde aan hen voorbij. Volgens Stewart kun je echter best van die schoonheid genieten zonder van allerlei technische details op de hoogte te zijn: ‘Voor wiskundigen bevat hun tak van wetenschap grote schoonheid en intellectuele inhoud. Voor veel mensen is het een steriele wereld van zinloze "sommen" en verwarrende symbolen. Wat ik in Over sneeuwkristallen en zebrastrepen wil doen, is de schoonheid laten zien en de sommen helemaal overslaan. Ze zijn er wel, achter de schermen, maar alleen wiskundigen hoeven de bloederige details te weten.’

Buitenhof 18 augustus: Nobelprijswinnaar Mario Vargas Llosa, schrijver op het kruispunt van ‘Literatuur en Politiek’. Vargas Llosa heeft een leven lang geëngageerd geschreven, als journalist, essayist en romancier. Onder zijn bekendste werken zitten niet alleen romans als ‘De stad en de honden’ (1963)
 en ‘Het ongrijpbare meisje’ (2006) maar ook autobiografisch werk als ‘De vis in het water’ (1993) over Vargas Llosa’s gooi naar het Peruviaanse presidentschap.
In 2010 mocht hij de Nobelprijs voor Literatuur ontvangen. Het juryrapport vermeldde dat deze eer hem toekwam wegens: “de manier waarop hij machtsstructuren in kaart brengt en zijn scherpzinnige beelden van het verzet, de opstandigheid en de nederlaag van het individu.”
Chris Kijne spreekt met Mario Vargas Llosa over zijn werk, engagement en het verdwijnen van hogere cultuur.
In zijn Nexus-lezing 8 juni jl., ‘The Future of Humanism’, analyseert Mario Vargas Llosa genadeloos wat er mis is met onze tijd en verkent hij de mogelijkheden van een alternatieve levenshouding, waarbij een premie gezet wordt op intellectuele ambities, waardebewustzijn en geestelijke autonomie.
Onze tijd kenmerkt zich door een hang naar het triviale: op tv, in de krant, de politiek en het onderwijs. Overal lijkt de cultuur in de ramsj te liggen, alleen het spektakel telt nog. Wat een financiële crisis lijkt, is in werkelijkheid een morele crisis.

H.P. Blavatsky boek De SLEUTEL tot de THEOSOFIE (p. 137):
Tijdens iedere devachanische periode bekleedt de ego, alwetend als die per se is, zich als het ware met de reflectie van de voormalige “persoonlijkheid”. Ik heb zojuist verteld dat de ideële bloesem van alle abstractie en dus niet-sterfelijk en eeuwige kwaliteiten of eigenschappen, zoals de liefde en barmhartigheid, de liefde voor het goede, het ware en het schone, die ooit in het hart van de levende “persoonlijkheid” opwelden, zich na de dood aan de ego hechten en deze dus naar devachan volgen. De ego wordt dus tijdelijk de ideële reflectie van het menselijk wezen dat hij de laatste keer op aarde was, en die is niet alwetend.

H.P. Blavatsky De Geheime Leer Deel I, Proloog (p. 44):
Parabrahm (de éne Werkelijkheid, het Absolute) is het gebied van het absolute bewustzijn, dat is die essentie die geen enkel verband heeft met het voorwaardelijke bestaan en waarvan het bewuste bestaan een voorwaardelijk symbool is. Maar zodra wij in gedachten afstappen van deze (voor ons) absolute ontkenning, treedt er tweevoudigheid op in de tegenstelling van geest (of bewustzijn) en stof, subject en object.
45: Geest (of bewustzijn) en stof moeten echter niet als onafhankelijke werkelijkheden worden beschouwd, maar als de twee facetten of aspecten van het Absolute (Parabrahm), die de basis vormen van het voorwaardelijke Zijn, hetzij subjectief of objectief.
Als wij deze metafysische triade beschouwen als de wortel waaruit alle manifestatie voortkomt, speelt de ‘grote adem’ de rol van vóórkosmische verbeeldingskracht (ideatie). Deze is de ƒons et origo van de kracht en van ieder individueel bewustzijn en verschaft de leidende intelligentie in het omvangrijke kosmische evolutieplan. Anderzijds is vóórkosmische wortel-substantie (Mulaprakriti) dat aspect van het Absolute, dat aan al de objectieve gebieden van de Natuur ten grondslag ligt.
Evenals vóórkosmische verbeeldingskracht (ideatie) de wortel is van ieder individueel bewustzijn, is vóórkosmische substantie de grondslag van de materie in de verschillende graden van haar differentiatie.
Geheime Leer Deel I, Stanza 5 Fohat: kind van zevenvoudige hiërarcieën (p. 148):
De vraag, hoe mensen van de laatste paar eeuwen tot dezelfde denkbeelden en conclusies zijn gekomen, die tienduizenden jaren geleden in het verborgene van de adyta als grondwaarheden werden onderwezen, wordt afzonderlijk behandeld. Sommigen kwamen ertoe door de vooruitgang in de natuurwetenschap en door onafhankelijke waarneming; anderen – zoals Copernicus, Swedenborg en nog enkelen – hadden, ondanks hun grote geleerdheid, hun kennis veel meer te danken aan intuïtieve dan aan verkregen denkbeelden, die zij op de gebruikelijke manier in de loop van de studie hadden ontwikkeld13. (Zie ‘A Mystery about Buddha’.)
Met de ‘zes richtingen van de Ruimte’ wordt hier de ‘dubbele driehoek’ bedoeld, de samenvoeging en versmelting van zuivere geest en stof, van de arupa en de rupa, waarvan de driehoeken een symbool zijn. Deze dubbele driehoek is een teken van Vishnu, en ook Salomo’s zegel en de Sri-Antara van de brahmanen.
13) Swedenborg, die onmogelijk iets kon weten van de esoterische denkbeelden van het boeddhisme, is onafhankelijk hiervan in zijn algemene opvattingen de occulte leer dicht genaderd. Dit blijkt uit zijn verhandeling over de theorie van de draaiende bewegingen. In de vertaling ervan door Clissold, die door prof. Winchell wordt aangehaald, vinden we de volgende samenvatting: ‘De eerste Oorzaak is het Oneindige of Onbegrensde. Dit geeft het bestaan aan het eerste eindige of begrensde.’ (De logos in zijn manifestatie en het Heelal.) ‘Wat een grens voortbrengt, is analoog aan beweging. (Zie de eerste stanza hierboven.) De voortgebrachte grens is een punt, waarvan de essentie beweging is; maar omdat zij geen delen heeft, is deze essentie geen werkelijke beweging, maar slechts iets wat daarop lijkt.’ (In onze leer is het niet ‘iets verwants’, maar een overgang van eeuwige trilling in het ongemanifesteerde tot een draaiende beweging in de wereld van de verschijnselen of de gemanifesteerde wereld). . . . ‘Uit dit eerste ontstaan uitgebreidheid, ruimte, vorm, en opeenvolging of tijd. Evenals in de meetkunde een punt een lijn voortbrengt, een lijn een oppervlak, en een oppervlak een lichaam, zo neigt hier het punt naar lijnen, oppervlakken en lichamen. Met andere woorden, het Heelal is in aanleg aanwezig in het eerste natuurlijke punt . . . . de beweging, waarnaar de ingeboren neiging streeft, is cirkelvormig, omdat de cirkel de volmaaktste van alle figuren is. . . . De volmaaktste vorm van een beweging . . . moet eeuwig cirkelvormig zijn, dat wil zeggen, zij moet van het middelpunt naar de omtrek gaan en van de omtrek naar het middelpunt.’ (Aangehaald uit Principia Rerum Naturalia.) Dit is zuiver occultisme.
149: 4. FOHAT TREKT SPIRAALLIJNEN OM HET ZESDE TE VERENIGEN MET HET ZEVENDE – DE KROON. (a);
Dit trekken van ‘spiraallijnen’ heeft betrekking op de evolutie van zowel de beginselen van de mens als die van de Natuur. Deze evolutie heeft geleidelijk plaats (zoals men zal zien in Deel II over ‘De oorsprong van de menselijke rassen’), evenals al het andere in de natuur. Hoewel volgens onze opvattingen het zesde beginsel in de mens (buddhi, de goddelijke ziel) alleen maar een adem is, is het toch iets stoffelijks vergeleken met de goddelijke ‘geest’ (atma), waarvan het de drager of het voertuig is. Fohat in zijn hoedanigheid van GODDELIJKE LIEFDE (Eros), het elektrische vermogen tot verwantschap en sympathie, wordt allegorisch weergegeven terwijl hij tracht de zuivere geest, de straal die onscheidbaar is van het ENE absolute, te verenigen met de ziel. Deze twee vormen in de mens de MONADE en in de Natuur de eerste schakel tussen het altijd onvoorwaardelijke en het gemanifesteerde. ‘De eerste is nu de tweede’ (wereld) – van de lipika’s – heeft betrekking op hetzelfde.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 15 Goden, monaden en atomen (p. 686):
De vonken zijn de ‘zielen’ en deze zielen verschijnen volgens onze leer in de drievoudige vorm van monaden (eenheden), atomen en goden. ‘Ieder atoom wordt een zichtbare samengestelde eenheid (een molecule), en als de monadische essentie eenmaal tot het gebied van de aardse activiteit is aangetrokken, gaat deze door het mineralen-, planten- en dierenrijk en wordt een mens.’ (Esot. Catechism.) Verder ‘corresponderen god, monade en atoom met geest, denkvermogen en lichaam (ātman, manas en sthūlaśarīra) in de mens’. In hun zevenvoudige samenstelling vormen ze de ‘hemelse mens’ (zie voor deze laatste term de Kabbala); zo is de aardse mens een voorlopige weerspiegeling van de hemelse mens . . . ‘De monaden (jīva’s) zijn de zielen van de atomen en beide zijn het weefsel waarmee de Chohans (Dhyāni’s, goden) zich bekleden wanneer ze een vorm nodig hebben.’ (Esot. Cat.)
678: De theofilosofie ontwikkelt zich over een breder front. Vanaf het begin van de tijd – in de tijd en in de ruimte van onze Ronde en bol – werden de geheimen van de Natuur (in ieder geval die waarvan onze rassen kennis mogen nemen) in meetkundige figuren en symbolen opgetekend door de leerlingen van diezelfde nu onzichtbare ‘hemelse mensen’. De sleutels daartoe zijn van de ene generatie van ‘wijze mannen’ op de volgende overgegaan. Enkele van de symbolen die zo van het oosten naar het westen kwamen, werden meegebracht door Pythagoras, die niet de uitvinder van zijn bekende ‘driehoek’ was. Laatstgenoemde figuur, samen met het vlak, de kubus en de cirkel vormen een
welsprekender en wetenschappelijker beschrijving van de orde van de evolutie in het Heelal, zowel spiritueel en psychisch als fysiek, dan boekdelen vol beschrijvende kosmogonieën en geopenbaarde Geneses. De tien punten, beschreven binnen die ‘driehoek van Pythagoras’, zijn van evenveel waarde als alle leringen over de afstamming van de goden en engelen die ooit uit een theologisch brein zijn voortgekomen. Want wie ze interpreteert – zoals ze daar staan in de gegeven volgorde – zal in die zeventien punten (de zeven wiskundige punten zijn verborgen) de ononderbroken reeks van genealogieën vinden van de eerste hemelse tot de aardse mens. En terwijl ze de volgorde van de wezens aangeven, onthullen ze ook de volgorde waarin de Kosmos, onze aarde en de oorspronkelijke elementen die de aarde voortbrachten, zijn ontwikkeld. Omdat de aarde werd verwekt in de onzichtbare diepten en in de schoot van dezelfde ‘moeder’ als haar mede-planeten, zal degene die de geheimen van onze aarde doorgrondt, die van alle andere planeten ook doorgronden.\\ 679: De filosofie had zich echter nooit een denkbeeld van een logische, universele en absolute godheid kunnen vormen, als zij geen wiskundig punt binnen de cirkel had om haar speculaties op te baseren. Alleen het gemanifesteerde punt, dat voor ons gevoel verloren is gegaan nadat het vóór de wereldvorming was verschenen in de oneindigheid en onkenbaarheid van de cirkel, maakte een verzoening tussen filosofie en theologie mogelijk – op voorwaarde dat laatstgenoemde haar grove materialistische dogma’s loslaat. En omdat zij zo onverstandig was de monade en de geometrische figuren van Pythagoras te verwerpen, heeft de christelijke theologie haar zelfgeschapen menselijke en persoonlijke God ontwikkeld, het monsterhoofd waaruit in twee stromen de dogma’s van verlossing en verdoemenis vloeien. Dit is zo waar, dat zelfs die geestelijken die filosofen zouden willen zijn en die vrijmetselaar waren, in hun willekeurige interpretaties de oude wijzen het vreemde denkbeeld toedichtten dat ‘de monade (voor hen) de troon voorstelde van de almachtige godheid, geplaatst in het midden van de hoogste hemel om D.G.A.V.H.H.3 aan te duiden’ – lees ‘De Grote Architect van het Heelal’. Dit is een merkwaardige uitleg, die meer maçonniek is dan strikt volgens Pythagoras.
690: Toch is zelfs in de exoterische boeken van de hindoes vooruitgelopen op alle oude, middeleeuwse en hedendaagse dichters en filosofen. Het plenum van de stof van Descartes, gedifferentieerd in deeltjes; het etherische fluïdum van Leibniz en het ‘oorspronkelijke fluïdum’ van Kant, dat in zijn elementen is opgelost; de zonnewerveling en de wervelingen van sterrenstelsels van Kepler; kortom, vanaf de wervelingen van elementalen, in gang gezet door het universele denkvermogen – via Anaxagoras tot Galileo, Torricelli en Swedenborg en na hen tot de meest recente speculaties van Europese mystici toe – dit alles is te vinden in de hymnen en mantra’s van de hindoes aan de ‘goden, monaden en atomen’ in hun totaliteit, want ze zijn onscheidbaar. In de esoterische leringen vindt men de meest transcendentale denkbeelden over het heelal en zijn geheimen, en de (schijnbaar) meest materialistische speculaties met elkaar verzoend, omdat deze wetenschappen het hele terrein van de evolutie van geest tot stof omvatten. Zoals een Amerikaanse theosoof verklaarde: ‘De monaden (van Leibniz) kunnen vanuit het ene gezichtspunt kracht worden genoemd en vanuit het andere, stof. Voor de occulte wetenschap zijn
kracht en stof slechts de twee kanten van dezelfdeSUBSTANTIE.’ (Path, no. 10, blz. 297).
H.P. Blavatsky: De Geheime Leer Deel I hoofdstuk 15 Goden, monaden en atomen, p. 687):
Het is bekend dat
Leibniz verschillende keren heel dicht bij de waarheid kwam, maar hij beschreef de monadische evolutie niet juist, iets waarover men zich niet hoeft te verbazen, omdat hij geen ingewijde en zelfs geen mysticus was, maar slechts een heel [5-1DanMillman#Inl|intuïtieve]] filosoof. Toch kwam geen psycho-fysicus ooit dichter bij de esoterische hoofdlijnen van de evolutie dan hij. Deze evolutie, vanuit haar verschillende standpunten gezien, d.w.z. als de universele en de geïndividualiseerde monade, en de belangrijkste aspecten van de evoluerende energie na de differentiatie – het zuiver spirituele, het intellectuele, het psychische en het fysieke – kunnen zo worden geformuleerd als een onveranderlijke wet; een afdaling van de geest in de stof, gelijkstaand met een vooruitgang in de fysieke evolutie; een weer opstijgen uit de diepten van de stoffelijkheid naar zijn status quo ante, gepaard gaand met het verdwijnen van concrete vormen en substanties tot de laya-toestand, of wat de wetenschap ‘het nulpunt’ noemt, en nog verder.
Het ontstaan van de elementen (p.691):
Laat de lezer deze ‘
monaden’ van Leibniz eens in gedachten houden – elke monade is een levende spiegel van het heelal, en elke andere – en deze opvatting en omschrijving vergelijken met bepaalde door Sir William Jones vertaalde Sanskriet stanza’s (ßloka’s), waarin wordt gezegd dat de scheppende bron van het goddelijk denkvermogen ‘verborgen in een sluier van dichte duisternis, spiegels van de atomen van de wereld vormde, en een weerspiegeling van zijn eigen gezicht op elk atoom wierp’.
De Geheime Leer Deel II, Stanza 5 De evolutie van het tweede ras (p. 123):
Dit is zo duidelijk mogelijk gezegd; want Metatron, de engel van de tweede of briatische wereld, betekent boodschapper, ἄγγελοϛ , engel, en wordt de grote leraar genoemd. Onder hem staan de engelen van de derde wereld, Jetzira, waarvan de tien en zeven klassen de sephiroth1 zijn, van wie men zegt dat ‘zij deze wereld bewonen en bezielen als essentiële wezens en intelligenties, en dat de met hen overeenkomenden en hun tegengestelden de derde of Aziatische wereld bewonen’. Deze ‘tegengestelden’ worden ‘de schillen, קליפות, of demonen2 genoemd, die de zeven verblijven bewonen, Sheba Hachaloth genaamd, die eenvoudig de zeven zones van onze bol zijn. Hun vorst wordt in de Kabbala Samaël genoemd, de engel van de dood, die ook de verleidende slang satan is; maar die satan is ook Lucifer, de schitterende engel van het licht, de licht- en levenbrenger, de ‘ziel’ die is vervreemd van de Heiligen, de andere engelen, en die enigszins vooruitliep op de tijd waarop zij op aarde zouden zijn neergedaald om op hun beurt te incarneren.
1) Zie Deel I, Afdeling III, Goden, monaden en atomen. Het wordt gesymboliseerd in de driehoek van Pythagoras, de 10 stippen daarin, en de zeven punten van de driehoek en de kubus.

====

Samenvatting (Kunst, Schijnbare paradox, Geest - Ziel - Lichaam, Perceptie, Levensbeschouwing, ‘Zaaien en Oogsten’)

Wiens brood men eet, diens woord men spreekt (Psalm 41:10, Johannes 6:26).
L. Pasteur: Het toeval begunstigt alleen de voorbereide geest.
Thomas Carlyle: Inderdaad, de mensen zijn mystiek verbonden. Een band van broederschap maakt alle mensen één.
William Shakespeare: De hele wereld is een schouwtoneel en alle mensen zijn maar acteurs.
To be, or not to be; that is the question. De kunst een spiegel is die men de natuur voorhoudt.
There are more things in heaven and earth, Horatio, Than are dreamt of in your philosophy (Hamlet 1.5.166).
J.J. van der Leeuw: Het leven is geen probleem dat opgelost moet worden, maar een mysterie dat moet worden ervaren.
Hofnar: In de grap ligt de wijsheid verborgen
Joseph Beuys: Ieder mens is een kunstenaar.
T. Dobzhansky: Een levend lichaam… is een kunstwerk. De schoonheid ervan schuilt in zijn innerlijke doelgerichtheid.
John Gray: Als de dwang om de wereld te veranderen een manier is geworden om te ontkennen dat er in veel opzichten niets aan te veranderen valt, zal de enige remedie een klassieker zijn: zelfkennis.
Michel de Montaigne: Elke mens draagt in zich het geheel van de menselijke conditie.
Michel de Montaigne: Leven is mijn ambacht en mijn kunst.
De mens is een malloot. Hij zou nog geen vlo in elkaar kunnen zetten maar hij verzint wel goden bij de vleet.
Fred Matser: De chaos in de wereld (‘om-geving’) is een reflectie van de wanorde in onze hoofden en harten (‘in-geving’).
Stelling: Kunstenaars voelen (Emoties en Contrast emoties) in het algemeen beter aan wie de mens is dan wetenschappers. Al vervult de wetenschap bij het integreren, de synthese van de verschillende disciplines een cruciale rol. Ons levensgeluk op aarde wordt primair door de de moraal van het verhaal bepaald.
Stelling: Waar de gulden middenweg loopt is al millennia bekend. Het is niet nodig het wiel opnieuw uit te vinden. De middenweg geldt zowel top down als bottom up en is afhankelijk van de rollen die we bewust of onbewust in de maatschappij spelen. Er is niets nieuws onder de zon.

Recht van retour (Karolien Knols de Volkskrant 25 maart 2024, p. V4-5):
Kunstenaar
Jikke van Loon raakt in 2013 gefascineerd door twee Japanse poortwachters uit het Rijksmuseum. Ze voelt mee met de ontheemde beelden, en belandt bij het tempelcomplex waar ze vandaan komen. Zij wil de wachters teruggeven. Maar wil de bevolking dat wel?
Wat motiveerde mensen in Nederland om mee te doen?
‘Voor een groot deel was dat: we hebben ons
eeuwenlang spullen van over de hele wereld toegeëigend, het is tijd voor een beweging de andere kant op. In Japan ging het meer om het naar boven halen van verhalen, tijdens het schilderen. En zo de verbroken relatie te herstellen.’

VPRO Boeken (Lotje IJzermans praat met Tim Overdiek en Roelof ten Napel 24 maart 2024 NPO2):
Tim Overdiek kwam erachter dat zijn vader tewerkgesteld was in Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Aan de hand van één foto gaat hij op zoek naar zijn vaders verhaal, het verhaal van zoveel mannen van die generatie. Hij schreef het op in ‘Zwijgende vaders’. In ‘Over het zwijgen’ schrijft Roelof ten Napel over een dichteres die al twintig jaar niet heeft gepubliceerd. Ze is een vrouw die onze verhalen – over anderen en onszelf – is gaan wantrouwen, en vraagt zich af of een mens ook zonder kan.

De twee in één toont de MENS, de synthese, de eenheid die bestaat uit de ziel en de relatie tussen geest en lichaam. Bij de twee in één kan ook aan de kwadranten van Daniel Ofman worden gedacht of de definitie van Jan Börger: De Basis van alle cultuur is de ether, d.w.z. de eenheden voor zich gedacht en de eenheden in-een gedacht en dat tegelijkertijd. De tijdgeest, de Zeitgeist kunnen we beïnvloeden (BOEK VAN HET LEVEN, 'Akasha-kronieken', Noösfeer).

Op het TWEEDE gezicht (Olaf Tempelman de Volkskrant 23 maart 2024, katern Zaterdag p. 21):
Oprah Winfrey vertrek bij het klassieke WeightWatschers had meteen gevolgen voor de beurskoersen, en dat is nog maar het begin.
Een
leger Hollywoodsterren ging haar voor, maar beleggers snapten uitstekend dat als ‘de koningin van het diëten’ klassieke afvalmethoden opgeeft, de gevolgen ingrijpend zijn.
Jarenlang werd gehoopt dat
Winfrey politieke ambities had. In 2018, midden in het presidentschap van Trump, gaf ze tijdens de uitreiking van de Golden Globes zo’n gloedvolle speech over tolerantie en gelijkheid dat Hollywoodsterren op sociale media alvast haar campagne lanceerden.
In haar boek
Narcisme Over vrijwillige onderwerping ontwaart de Oostenrijkse filosoof Isolde Charim een fundamentele verandering in de krachten die gezag uitoefenen en ontzag inboezemen in individualistische westerse maatschappijen. In plaats van navolging van ouderwetse politieke en religieuze autoriteiten ziet ze in toenemende mate ‘een vrijwillige onderwerping’ aan sterren. Volgens Charim valt ook Donald Trump in die categorie: van een politicus heeft hij niets, hij is de ster van de tv-show The Apprentice.

Piet Mondriaan was méér dan strakke lijnen, blijkt uit ‘The Mondrian Papers’ (Nahomi Habashy de Volkskrant 19 maart 2024, p. V3):
Ruim
300 gedigitaliseerde brieven en enkele theoretische geschriften van kunstenaar Piet Mondriaan zijn te raadplegen op een nieuw digitaal platform. The Mondrian Papers geven een inkijkje in het leven en de ontwikkeling van de kunstenaar. Bijvoorbeeld over zijn interesse in spiritualiteit.

Waar stilte had moeten heersen, was er herrie en haat. In het licht van grootste misdaad uit de historie was dat triest (Arie Elshout de Volkskrant 18 maart 2024, P. 21):
Stilte, het betrachten van een deemoedige stilte is het enige wat je rest nadat
Grossman je heeft meegenomen op de tocht van de vrouw en het kind naar die wijd openstaande deuren, de poort naar de dood. Door zijn verbeeldingskracht is het een fysieke ervaring. Hij kruipt in het hoofd van de verdoemden, laat je met hen meelopen, meekijken, meevoelen. Met elke stap waarmee het onafwendbare einde dichterbij komt, wordt het verhaal drukkender en benauwender. Dit was, dit is de Holocaust. Hier past slechts een eerbiedig zwijgen.

Journalist Gert Jan Dennekamp (17 maart 2024):
Gert Jan Dennekamp vertelde donderdag 7 maart in de Hervormde Gemeente de Rank over zijn werk als journalist. Hij was correspondent in Moskou van 1992 tot 1997 en in Brussel van 1997 tot 2008. Hij volgt sinds 2014 de oorlog in Oekraïne, vanaf 2015 voor Nieuwsuur. Hij is vanaf 2022 met grote regelmaat in Oekraine.

Podium klassiek (17 maart 2024 NPO2):
Hoogleraar neuropsychologie
Erik Scherder adviseert veel samen te zingen. Het Kobra Ensemble zingt Tuulet van Tellu Turkka. * Jonge Held-pianist Samuel Frerichs (14) speelt Almost like being in Love. * Huispianist en componist Rembrandt Frerichs speelt met De Staalmeesters een deel uit zijn eigen geschreven pianoconcert. * De Hoge Tafel: Sopraan Lilian Farahani vertelt over synesthesie (synesthetisch brein). Violiste Rosanne Phillipens speelt smet pianist Frank van de Laar de Romance van Amy Beach. * Rosanne Phillipens, Julia Phillipens, Floor le Coultre, Niek Baar, Anna den Herder, Joel Waterman, Anastasia Feruleva en Sebastiaan van Halsema spelen Enescu's octet.

VPRO Boeken (17 maart 2024 NPO2):
Chris Keulemans onderzoekt waar de grenzen van solidariteit liggen in de wereld van protest. Hij neemt ons mee naar pleinen, demonstraties en verzetsbewegingen in zijn boek ‘Verzet’.
Anne Broeksma heeft een toevallige ontmoeting met een schubdier waardoor ze in de ban raakt van het boomdraakje. Al haar tijd en spaargeld gaat naar dit bijzondere diertje. Ze schreef er ‘Een verhaal met schubben’ over.

Winterzwanen (Fryslân Doc 17 maart 2024 NPO2):
Schrijver
Nynke Sietsma verloor haar zoon en dichter Sytse Jansma zijn vriendin. Ze beschrijven hun rouwproces in een boek en dichtbundel om hun verdriet te verwerken.

Ivo op zondag (17 maart 2024 NPO2):
Het Boekenweekgeschenk komt van maar liefst zes auteurs: de
hele familie Chabot. Hoe ziet hun zondagochtend eruit? Jane Goodall staat in de Galerij der Groten. Zij wordt dit jaar 90 jaar. Tevens is er een tentoonstelling over haar en haar werk in Den Haag: Jane Goodall Reasons for Hope. In de studio spreekt Ivo Judith de Leeuw, een streetartist die over de hele wereld muurschilderingen maakt. Zij vertelt over haar jeugd, haar bezoek aan het Paleis op de Dam als gast van de koning, en over haar persoonlijke betrokkenheid bij een kunstwerk in Rotterdam.

Overtuigende gids bij het oeuvre van Plato (Robin Waterfield de Volkskrant 16 maart 2024, katern Boeken & Wetenschap p. 12):
Geen twijfel mogelijk. De
grootste filosoof uit de Griekse oudheid was Plato (ca. 427-347 v.Chr.). Met zijn vele ‘dialogen’ over zijn leermeester Socrates heeft hij zijn stempel gedrukt op de hele westerse wijsbegeerte. Zijn invloed reikt tot in de huidige tijd. Maar wat weten we eigenlijk van Plato’s leven? Van Plato als mens? Bitter weinig, want met de bronnen daarvoor is het oppassen: de voornaamste zijn Plato’s eigen werk en een paar verhalen uit de latere oudheid.

Soms loont even afwachten bij kanker (Ellen de Visser de Volkskrant 16 maart 2024, Boeken & katern Wetenschap p. 14-17):
Kortere chemokuren, geen bestraling, niet opereren: voor sommige kankerpatiënten blijkt
minder behandelen de beste aanpak te zijn. Het vergroot hun levenskwaliteit terwijl hun overlevingskans niet daalt – en het bespaart de maatschappij mogelijk veel geld.

Hoe het heden ons verraadt (Geertjan de Vugt de Volkskrant 16 maart 2024, katern Boeken & Wetenchap p. 11):
‘Het heden is het probleem van de kunst.’ Dat beweert een personage in
Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica , de nieuwe dichtbundel van Sasja Janssen. Het wemelt van het leven in dit heden. Hoe daar kunst van te maken is wat Janssen ons laat zien. Met Virgula, haar vorige boek, schreef zij een van de indrukwekkendste dichtbundels van de afgelopen jaren. Vreemd genoeg ging de Grote Poëzieprijs toen aan haar neus voorbij. Maar volkomen terecht wordt deze bundel nu ook internationaal opgemerkt. Met Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica heeft ze opnieuw een fonkelend werk afgeleverd, waarbij in iedere regel het poëtisch plezier opflakkert.

Leefstijl, corona, vaccinatie en het immuunsysteem.
Samenvatting van een interview met leefstijl-arts Maarten Klatte (Piet Ransijn Civis Mundi Digitaal #114 oktober 2021):
Op zijn website staat dat meer dan 95% van de ziekten zou zijn gerelateerd of zelfs wordt veroorzaakt door
onze manier van leven (denk aan stress, onvolwaardige, ziekmakende voeding, zittend leven, eenzaamheid etc.). Dat zou ook omgekeerde gelden: “meer dan 95% van diezelfde beschavings-ziekten kan ook weer genezen of beter nog, worden voorkomen door het vinden van de juiste, vitaliteit bevorderende levensstijl... Bewustwording van je eigen rol en je mogelijkheden bij ziekte en gezondheid lijkt belangrijk... vooral ook over wat je er zelf aan kan doen?
Klatte was na zijn studie werkzaam als arts-onderzoeker bij de afdeling Algemene Ziekteleer van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daar werd onderzoek gedaan naar de invloed van de wil en de intentie op genezingsprocessen. Sinds 1983 werkt hij in een zelfstandige praktijk leefstijlgeneeskunde, waarin de rol van bewustzijn voor het bevorderen van gezondheid en welzijn centraal staat. Hij is voorzitter en medeoprichter van het Nederlands Genootschap voor Orthomoleculaire Oncologie (NGOO), die zich bezig houdt met niet-toxische behandeling van kanker.

Eus’ Boekenclub 15 maart 2024 NPO2):
Met schrijver
Joost de Vries, een leesclub met Astrid Sy, dichter Sasja Janssen en burgemeester Sander Schelberg (Hengelo).

Hengelo Heroes 1943 hoe het na de April-meistakingverder ging.
1943
De Duitsers zijn met een opmars in Rusland bezig en worden bij Stalingrad door het Rode Leger volledig vernietigd. De
wapenproductie moest worden opgevoerd waarvoor meer arbeiders nodig zijn. Daarvoor wordt door de bezetter in Nederland aangekondigd dat voormalige soldaten uit het Nederlandse leger die in 1940 eerst vrijgelaten waren zich alsnog moeten melden voor de Arbeitseinsatz in Duitsland. Dit was de de kiem voor de April-meistaking. Spontaan staakten 3000 Stork medewerkers. Een staking die een volksopstand werd, in heel Nederland sloten 500.000 mensen zich aan.
Massale deelname
Bouman noemt een aantal van 3.200 voor de stad van Calvé en de Gist- en Spiritusfabriek maar dat aantal komt niet overeen met de aantallen die worden genoemd in het archief van de plaatselijke Gemeentepolitie (Stadsarchief Delft, inv. 147, archiefnummer 575). In dat archief worden andere aantallen genoemd. Geen 900 bij de Gistfabriek maar 368 van de in totaal 700 arbeiders, geen 300 bij de Lijm- en Gelatinefabriek maar 192 en geen 400 bij Calvé maar 235. De politielijst geeft aan dat bij elf bedrijven door 2.087 arbeiders blueblackred%geest van verzet.
Al kloppen de aantallen niet helemaal, de beschrijving van de staking in Delft is wel in overeenstemming met het politieverslag.

Om burn out te herstellen is een complex van therapieën voorhanden. Om het genezingsproces te bevorderen maakt Brankele Krank gebruik van de integrale visie van Ken Wilber.
Chronisch in de
stress (Ranne Hovius de Volkskrant 9 maart 2024, Boeken& Wetenschap p. 18-19):
In het vlot geschreven
Over de kop schept Brankele Frank orde in de chaos aan ideeën over de burn-out en hoe je ervan af komt. Ze maakt heel inzichtelijk hoe ons stressmechanisme, de tegenpool van het balansmechanisme werkt.

Voer voor kunstenaars (Arnon Grunberg de Volkskrant 5 maart 2024, p. V10-11):
Max Beckmann (1884-1950) ging vrijwillig in dienst tijdens de Eerste Wereldoorlog ‘om zijn kunst te vreten te geven.’ Arnon Grunberg zag de tentoonstelling Universum Max Beckmann in het Haagse Kunstmuseum en concludeert: na de loopgraaf overheerst onvolmaaktheid.
In
vogelvlucht: na het wonder van de Eerste Wereldoorlog besefte Beckmann dat oorlog ook bestaat opdat het publiek zich tien minuten niet hoeft te vervelen. Concurrentie met God volgt, het leven als carnaval, Amsterdam, New York. Hartinfarct.
De
spookdans blijft doorgaan.

VPRO Boeken, 3 maart 2024 NPO2:
Met de historische roman 'Dieven van het licht' blaast de historicus, romanschrijver en journalist Philipp Blom wervelend leven in de figuren van de Italiaanse renaissance: de mooiste schilderkunst, moord, de inquisitie en roomse corruptie.

Het dertienduizend klapstoelen protest in Berlijn symboliseert hetzelfde onvermogen, de machteloosheid van de burger als het klapstoelprotest in Wijk aan Zee (Margriet Oostveen Volkskrant 2 oktober 2020 p. 25). Om te overleven, hoe wij ons opnieuw met de aarde kunnen verbinden, verwijst Lidewij Edelhart (Volkskrant Magazine 3 oktober 2020 p. 66-70) naar het kantwerk, ‘schering en inslag’, een vlechtpatroon van de Duitse ontwerper Diana Scheren.

Philipp Blom heeft gelijk om een rijker en dieper leven te kunnen leiden, heb je creatieve discipline nodig, maar dat was in de Bijbel, bij de optekenaars of geschiedschrijvers van het Oude en Nieuw Testament al bekend. In tegenstelling tot wat John Gray meent kan de mensheid wel degelijk van zijn fouten leren. De éne werkelijkheid wordt gesymboliseerd door de levensboom en de ommekeer, de boom van kennis van goed en kwaad, de bewustzijnsevolutie van de mens. De levensboom en de boom van goed en kwaad geven samen een weerslag van de blauwdruk van de schepping en van de wetmatigheden die ten grondslag liggen aan het ontstaan, zich voordoen en voorbijgaan van alle verschijnselen. De complementariteit tussen de twee bomen toont de wetmatigheid achter alle inspanningen, blokkades, op- en neergaande bewegingen, successen en mislukkingen.
Marionetten
"Het belangrijkste is dat we de strikte scheiding tussen twee culturen kunnen overstijgen. De geschiedenis van de westerse filosofie is een ongelukkige geschiedenis die alleen maar tot dualisme of monisme heeft geleid. In navolging van Spinoza zei Einstein ooit tegen De Gaulle dat we marionetten zijn zonder dit zelf te beseffen. Dat is wel een heel raar beeld. Het past perfect bij de eeuwenoude retoriek die wil dat de menselijke geschiedenis contingent en de natuurlijke gedetermineerd is. Hoe kunnen deze twee zienswijzen gecombineerd worden? Wij handelen in de natuur. Als wij contingent zijn, is de natuur het dus ook, want wij zijn een deel van de natuur."
"De grote fysicus - maar niet zo grote filosoof - David Bohm heeft een boek geschreven over het overstijgen van de tijd. Hij had het ook over een expliciete en een impliciete orde. Dit is een heel conservatieve en deterministische zienswijze omdat ze ervan uitgaat dat we alleen maar kunnen ontdekken wat al op voorhand is gegeven. Maar zo werkt het niet. In de natuur is niets aanwezig wat aanleiding kan geven tot Mozarts muziek of Michelangelo's schilderijen. De mens doet meer dan het gegevene herhalen."

De debuutroman 'Aleksandra' van Lisa Weeda werd na het uitbreken van de oorlog een bestseller en stond op de shortlist voor de Libris Literatuurprijs. (Sophie & Jeroen 7 februari 2024, NPO1):
In haar nieuwste roman
Dans Dans Revolutie speelt de oorlog opnieuw een grote rol.

Ver weg van alle gedoe (Maarten Steen Meijer de Volkskrant 2 maart 2024, katern Boeken & Wetenschap, p. 20-21):
In zijn vervolg op Wees onzichtbaar
laat Murat Isik de jeugd van zijn alter-ego achter zich en gaat hij de diepte in. In Californië laat hij een schrijverschap ontluiken.

Mee met het ritme (Gijs Beukers interviewt Kyle Chayka de Volkskrant 26 februari 2024, p. V4-6):
Persoonlijke suggesties van streamingsdiensten als
Netflix en Spotify: ze lijken zo handig, maar zijn funest voor het culturele aanbod en onze smaak, vindt de Amerikaanse journalist Kyle Chayka. ‘In het algoritmische ecosysteem loont het voor cultuur om nietszeggend te zijn.’

Gedachtenkamers: de zoektocht van Alle Jong (Fryslân dok 24 en 25 februari 2024 NPO2):
Kunstenaar
Alle Jong zoekt in zijn kunst naar grote betekenis achter kleine, onbeduidende verhalen uit het verleden.

Altijd klaar voor de strijd Annette Embrechts interviewt Redouan Ait Chitt Volkskrant Magazie 24 februari 2024, p. 62-67):
Zijn ouders kregen in zijn peutertijd van dokters te horen dat hun zoon nooit een pen zou kunnen vastpakken. Maar de Gorkumse
Redouan Ait Chitt liet zich nergens door tegenhouden. Nu is hij prijswinnend breakdancer, presentator, motivatiespreker én onze Weekendgids.
Boek
The Secret van Rhonda Byrne
Het gaat over het visualiseren (of visualisatie) van dromen en vertrekt vanuit de wet van de aantrekkingskracht. ‘Misschien klink ik nu erg als een motivatiespreker maar ik geloof echt in het besef dat positieve of negatieve gedachten ook positieve of negatieve ervaringen veroorzaken. Ik zie het als durven dromen. Ik schrijf ieder jaar privédoelen op. Daar leef ik dan naartoe. Dat vergroot de kans dat je ze realiseert.’ Wat heeft hij zich ten doel gesteld voor 2024? ‘Het geheim is ze niet aan de grote klok te hangen. En niet boos te worden als iets niet lukt.’

Op zoek naar andere levens (Bert Wagendorp de Volkskrant 24 februari 2024, katern Boeken & Wetenschap p. 2-6):
Rond 1900 stroomde Volendam vol met
buitenlandse kunstenaars. Zij werden enthousiast ontvangen, beschrijft Jan Brokken in De ontdekking van Holland. Hij vertelt erover in het dorp waar de PVV ruim 40 procent van de kiezers trok.
Hij zoekt altijd naar verbanden, naar verhalen die uiteindelijk deel blijken uit te maken van een groter geheel, naar details die een wereld openen. ‘Zo grijpt alles in elkaar, tenminste, als je ernaar zoekt,’ luidt de laatste zin van De ontdekking van Holland.

Een beetje Wimmen (John Schoorl interviewt Wim Pijbes Volkskrant Magazien 24 februari 2024, p. 12-21);
Wim Pijbes zit opgewekt in een zijbeuk van zijn imposante kamer in het kantoor van de stichting Droom en Daad in Rotterdam, en daar tovert hij bij verrassing zomaar de kwintessens van zijn functioneren tevoorschijn: zelfgebrande noten.
Ik zeg: huh?
Met een fijne kwast had hij zijn jeugd als middenstandskind in Veendam geschilderd. Piet en Gré Pijbes hadden een eigen zaak, of eigenlijk twee: kruidenier- en delicatessenwinkels, voorheen comestibles geheten, handel in koloniale waren. Zijn vader, vorig jaar op 91-jarige leeftijd overleden, noemt hij een geboren marketeer, met twee speerpunten: je moet oog hebben voor kwaliteit, en goed naar de klant luisteren.

Tussen haat en Adoratie (Gijsbert Kamer interviewt James Blunt Volkskrant Magazine 17 februari 2024, p. 62-66):
Het is een
rare business en ik was echt opgelucht. En ik zag het ook meteen als een nieuw begin. Of liever gezegd als de James Blunt-bonus. Alles wat ik na de pandemie zou doen, beschouwde ik als een extraatje. Dat gaf me een enorme innerlijke rust. Zoveel dat er nu niet alleen een nieuw album ligt, maar ik ook mijn eerste boek publiceer: Loosely Based on a Made-Up Story. Mijn verzonnen autobiografie, zeg maar.’

Keerpunt (Hassan Bahara interviewt Tarikh Janssen de Volkskrant 16 februari 2024, p. V10-11):
Tarikh Janssen speelt in de solovoorstelling Sonny Boy, naar de bestseller van Annejet van der Zijl. Mijn boodschap, simpel samengevat: stop met hokjesdenken. Waarom kan ik in de toneelwereld wel gelaagde rollen spelen, maar in de filmwereld niet? En dat wilde ik zeggen op een manier waardoor ik niet afgedaan kan worden als een angry young black man.’
Drijfvermogen heeft zeker wat teweeggebracht. Ik ben sindsdien vaker gevraagd om auditie te doen voor interessantere filmrollen en heb er ook een paar binnengesleept.’

Iets wat ertussenin zit (Pauline Kleijer de Volkskrant 15 februari 2024, p. V9):
Regisseur
Lois Patiño verander met zijn betoverende film Samsara de bioscoopzaal in een meditatieruimte: een unieke belevenisblack%, die toch niet zweverig wordt.

Historische documenten als bron voor literatuur (Rob Hartmans De Groene Amsterdammer 13 september 2006):
De tentoonstelling ‹De bron› in de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief toont materiaal dat een vijftal auteurs heeft geïnspireerd bij hun werk.
Behalve aan vier historische romans wordt ook aandacht besteed aan
Annejet van der Zijls bestseller Sonny Boy, over de relatie tussen een jonge Surinamer en een oudere, getrouwde Nederlandse vrouw in de jaren dertig en veertig.

‘De muziek van Helstone moet gehoord worden, ín de pijnlijke koloniale geschiedenis’ (Maartje Stokkers interviewt Astrid Helstone de Volkskrant 15 februari 2024, p. V3):
De in slavernij geboren componist
Johannes Nicolaas Helstone (1853-1927) geldt als grondlegger van de Surinaamse klassieke muziek.
Stilzwijgende afspraak
‘Nederland is er
blijkbaar nu pas echt klaar voor. Dat geldt zelfs voor mijzelf. Ik voelde schaamte. Ik ben hier in Nederland opgegroeid, had vioolles, ging naar het Goois Lyceum. Mijn vader was net als Johannes gevormd in de Hernhutterstraditie op Berg en Dal. Hij was in onze opvoeding dan ook erg gefocust op Duitse muziek en literatuur; ondertussen leerde hij ons binnenshuis over Surinaamse componisten, we lazen boeken van Surinaamse schrijvers. Er was alleen een stilzwijgende afspraak dat daar niet over werd gepraat met de buitenwereld.
‘Ik kon me niet indenken dat die muziek veel voorstelde. Zelf ben ik ook de Europese kant opgegaan, wat betreft Franse literatuur: ik studeerde (naast een studie rechten, red.) af op Renaissance-schrijver en -filosoof Michel de Montaigne. Zodat ik tenminste wel serieus genomen zou worden.’

Media in Duitsland (Remco Andersen de Volkskrant 15 februari 2024, p. 28):
Correspondent
Remco Andersen ziet hoe de suïcidepoging van een journalist leidt tot introspectie in de Duitse media: is de jacht rond plagiaat uit de hand gelopen?

Een behoorlijk idioot leven (Rob van Scheers interviewt Terry Hayes Volkskrant Magazine 10 februari 2024, p. 52-67):
Wat je doet, als je op jonge leeftijd naar de andere kant van de wereld verhuist, waar je je een
grote buitenstaander voelt? Héél veel lezen, volgens de Britse scenarist en schrijver . De Weekendgids tipt zijn favoriete schrijver – en nog meer culturele voorkeuren.
Wereldwijd succes én tegenslag
Op zijn 21ste werd correspondent in de Verenigde Staten voor de The Sydney Morning Herald. Daarna werkte hij voor de radio, en in 1979 ontmoette hij de Australische regisseur George Miller. Hayes schreef mee aan diens franchise Mad Max. Meer scenario’s volgden, en in 2013 verscheen zijn monsterhit
Ik ben Pelgrim.
Was er daarna dan sprake van een writer’s block?
Hayes: ‘Deels wel. Ik werd overweldigd door het wereldwijde succes, en realiseerde me dat mijn leven nooit meer hetzelfde zou zijn. Maar het is niet zo dat ik mij laafde aan champagne en Ferrari’s, zoals wel werd beweerd. Het kostte tien jaar om mijn tweede thriller te schrijven.
Ik ben een perfectionist.Maar goed sprinkhaan is nu verschenen, en ik heb net getekend voor Pelgrim II.

Geweldenaar op het orgel, volgens velen de beste toetsenman van Nederland, die zijn hammond kon laten buldozeren (Jaap Visser de Volkskrant 9 februari 2024, p. 26):
Diepe liefde voor muziek
Vanaf 2004 was Brandsen docent popmuziek aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Gepassioneerd en vol toewijding slaagde hij erin iets van zijn diepe liefde voor de muziek over te dragen op zijn leerlingen. Met drummer Ton Dijkman richtte hij in 2015 de rhythm-and-blues-band Mell & Vintage Future op. Dat werd een succes.

Halsstreek (Stefan Kuiper de Volkskrant 9 februari 2024, p. V4-7):
Lang voor de opkomst van de fotografie schilderde
Frans Hals – aan wie het Rijksmuseum een expo wijdt – al de beweeglijke mens. Met zijn losse toets en zijn levensechte schilderijen vormde de Haarlemmer eeuwen later nog steeds een bron van inspiratie.

Vrije vogel (Ianthe Sahadat de Volkskrant 9 februari 2024, p. V10-11):
Vraag beeldend kunstenaar en schrijver
Octavie Wolters (46) te kiezen tussen hoop en troost en ze kiest het laatste. Met hoop heeft ze minder goede ervaringen:‘Het kan ook níét goedkomen.

Het duo Beckmann (Rutger Pontzen de Volkskrant 9 februari 2024, p. V14-15):
Helder van kleur, maar troebel van aard is het werk van de Duitse schilder Max Beckmann, van wie nu een grote overzichtstentoonstelling is te zien in Den Haag. De man zelf had ook twee gezichten. En dat is geen wonder, met zo’n levensloop.

Theosophy and visual arts
Max Beckmann (1884–1950)[140] was, like both Mondrian and Kandinsky, interested in the "Theosophical theory" of Blavatsky and also began to study the Vedas and Indian philosophy.[141][note 29]

Wassily Kandinsky Über das Geistige in der Kunst
Wassily Kandinsky is een van de baanbrekende kunstenaars van de twintigste eeuw. DezeRussische schilder, die eerst in Duitsland en later in Frankrijk leefde, heeft meer dan wie ook bijgedragen tot het ontstaan van de abstracte schilderkunst. Zijn jaren in München (1910-1914) waren hiervoor beslissend. In deze periode ontstond ook zijn belangrijkste boek: Über das Geistige in der Kunst. Het vormt de neerslag van een intensief zoeken naar nieuwe wegen in de kunst, waarbij Kandinsky aantoont naast schilder ook schrijver en denker te zijn.
HPB: Het bijzondere leven en de invloed van Helena Blavatsky/Sylvia Cranston, Carey Williams (research assistent)
Kandinsky en Mondriaan worden beschouwd als de belangrijkste twee grondleggers van de moderne of abstracte kunst (zie ook BRES 288 - november/december 2014 artikel Wassily Kandinsky en de taal van vorm en kleur van Christine Bangert).

Koloniaal zeeroversmagazijn of permanent eerbetoon aan de wereld? (Patrick van IJzendoorn de Volkskrant 5 februari 2024, p. 13-15):
Het wereldberoemde The British Museum in Londen staat onder druk.
Het leeuwendeel van de collectie komt uit landen die vroeger onder het Britse Wereldrijk vielen. Steeds meer oud-koloniën eisen hun culturele erfgoed terug. Maar wat blijft er van The British Museum over als het dat doet? Een wandeling langs betwiste topstukken.

Een schilderij van Frans Hals zegt kom hier! (Laura de Jong de Volkskrant 3 februari 2024, katern Boeken & Wetenschap p. 14-16):
Zo’n
vijftig topstukken van Frans Hals zijn binnenkort te bewonderen in het Amsterdamse Rijksmuseum. Over het leven van de Nederlandse schilder is weinig bekend. Biograaf Steven Nadler, die eerder al schreef over Rembrandt en Spinoza, vindt dat helemaal geen bezwaar.
‘Het is moeilijk onder woorden te brengen, maar ik word door iets gegrepen als ik door de straten van Amsterdam of Haarlem loop, als ik in een zaal vol
Nederlandse schilderijen sta of de vroegmoderne filosofie van Spinoza lees. Er is iets intiems met de Nederlandse 17de eeuw dat het voor mij, wat betreft filosofie en kunst, een van de interessantste periodes uit de geschiedenis maakt.’

Schepper van werelden (Pablo Cabenda Volkskrant Magazine 3 februari 2024, p. 62-67):
Voormalig wonderkind
Jacob Collier ontdekte al op jonge leeftijd zelf hoe melodie en harmonie in elkaar steken. Met zijn vierluik Djesse zet hij zijn muzikale ontdekkingsreis voort. Ook in zijn culturele voorkeuren voert muziek de boventoon – al is er ook ruimte voor Crocs.
Boek Non-fictie The Inner Game of Tennis van
W. Timothy Gallwey
Ik voelde me aangetrokken – en nog steeds – tot mensen die het leerproces van een bepaalde vaardigheid kunnen uitdrukken als een intuïtieve ontwikkeling in plaats van als exacte wetenschap. Ik groeide niet op met veel discipline. Ik wilde en mocht het altijd op mijn eigen manier doen. Toen dit boek op mijn pad kwam dacht ik meteen: dit is iemand die begrijpt hoe ik leer. Het boek gaat in eerste instantie over tennis, maar is toepasbaar op elke situatie waarin je je een vaardigheid eigen wilt maken.

Musical Jesus Christ Superstar
‘Just watch me die!’ (Marijn van der Jagt De Groene Amsterdammer, 1 februari 2024 p. 56-57):
Als
Jezus vraagt waarom hij eigenlijk moet sterven, doet God er het zwijgen toe. In Ivo van Hove’s versie van Jesus Christ Superstar is het echter het volk dat schuldig is aan Jezus’ dood.

Klare taal (Annette Embrechts de Volkskrant 31 januari 2024, p. V7):
De Engelse acteur en regisseur
Simon McBurney en de Canadese topchoreograaf Chrystal Pite sloegen de handen ineen voor een trilogie over de klimaatcatastrofe. Het mengen van tekst, muziek én beweging is hun beider kracht. Maar hoe verbeeld je het verlies van empathie?
Het ensemble splitst zich bovendien op in twee groepen: één die zich als linkerhersenhelft van ons brein gedraagt, de ander als rechterhersenhelft. Wat dat straks met klimaatontkenner John en het verlies aan empathie te maken heeft, wordt vast en zeker duidelijk, verzekert McBurney. ‘Van al die losse stukjes leggen we op het laatst een puzzel. Dat vertrouwen is er. Dans kan een complexiteit vertolken waar taal niet aan kan tippen.’

Enthousiaste lofzang op de 'anti-poezie' van de Zestigers : Ha ha ha ha ha ha ha ha DUB 13 december 2001):
Een boodschappenlijstje, twee spreekwoorden, de
VierJaargetijden van Vivaldi, je kon het zo gek niet bedenken of deZestigers noemden het poezie. Dat is geen literatuur, vonden de critici, maar de Utrechtse promovendus Bertram Mourits noemt K.Schippers en zijn vrienden de eerste Nederlandse postmodernisten.

Lieve niksigheden en oude schaduwen (Marja Pruis De Groene Amsterdammer 11 januari 2024, p. 36-41):
Marlene Dumas is een schatbewaarster. Verschuiven, het is het sleutelwoord voor haar manier van bewaren en ook voor haar manier van terugvinden. Ordenen is een te rationele benaming, net zoals beeldarchief te beperkt is.

Panto (Paulien Cornelisse de Volkskrant 9 januari 2024, p. 1):
Tijdens de feestdagen gaan veel Engelsen naar een ‘
panto’ – een toneelspektakel dat losjes is gebaseerd op een bekend verhaal, maar waar het vooral draait om liedjes en publieksinteractie. Wij daar dus ook heen.
Het evenement was vormgegeven vanuit de gedachte ‘
more is more’. Er was een cast van ongeveer vijftig mensen met elk tien verschillende kostuums, allemaal met glitter. Er was rook, er waren decorwissels, er waren ontploffingen.
Verder draaide het veel om lolligheid. Elke keer als iemand op het podium riep: ‘
Oh yes I did!’ riep de hele zaal terug: ‘Oh no you didn’t!’ Er mocht met deeg en taarten worden gegooid, en aan het eind van het stuk werden alle kinderen op het podium uitgenodigd voor een stoelendans.
Je leest wel eens dat de toneelstukken van
Shakespeare vroeger werden onderbroken door grappige tussenacts. Bij de panto begon ik te verlangen naar een onderbreking in de vorm van een verstilde monoloog over de dood.

Blauwdruk is eerste stadsgezelschap van Alkmaar: ‘We gaan de deuren van repetitiezalen opengooien’ (Sander Janssens de Volkskrant 9 januari 2024, p. V2):
Collectief Blauwdruk is sinds 1 januari het eerste officiële stadsgezelschap van Alkmaar. Het gezelschap wil ‘theater maken voor de buurvrouw van de moeder van de bakker, die eigenlijk nooit naar het theater gaat’.

Die anderen moesten kapot (Jan Tromp de Volkskrant 6 januari 2024, katern Boeken & Wetenschap p. 6-7);
In het derde deel van zijn autobiografische schetsen bespreekt
Freek de Jonge zijn jaren zestig, waarin hij uiteindelijk doorbreekt als cabaretier. Hij schrijft vanuit zijn geheugen, en anders is er nog de fantasie.

Beest van een harp (Nell Westerlaken de Volkskrant 9 mei 2018, V10-13):
Goed beschouwd is een harp een natuurproduct. ‘Al zaagt de computer twintig dezelfde exemplaren uit,
ze klinken allemaal anders. Hout leeft, daardoor heeft elke harp |een eigen geluid.’ Het prototype had een soort ‘rauwe grom’ die hem beviel, maar het exemplaar dat hij straks krijgt, kan een andere stem hebben.

'Ik richt mijn energie op maatschappelijke vraagstukken' (Merlijn Twaalfhoven de Volkskrant 3 februari 2018, Opinie p. 4):
'Kunstenaars kijken met een andere blik naar de samenleving dan beleidsmakers en wetenschappers. Ik wil hen laten meedenken om nieuwe wegen te ontdekken. Laten we als musici geen achtergrondmuziekje spelen als de Titanic zinkt, maar op de brug gaan staan zodat degenen die aan het roer zijn niet alleen rationele beslissingen nemen maar ook luisteren naar hun gevoel, openstaan voor creatieve oplossingen en een visie ontwikkelen die voorbijgaat aan de zichtbare horizon.'

Tijl Beckand in het voetspoor van Richard Wagner (AVROTROS 6, 13, 20, 27 maart, en 3, 10 april 2024):
Hij vertelt Wagners bijzondere levensverhaal, hoe hij een belangrijk vernieuwer was van de muziek in zijn tijd en hoe Wagner's muziek invloed heeft gehad op het ontstaan van de filmmuziek.

Der Ring des Nibelungen: weinig muziek, veel modern onrecht (Guido van Oorschot de Volkskrant 23 juni 2022):
Schauspielhaus Zürich levert met
Der Ring des Nibelungen een amusante drieënhalf uur. Maar van de muziek van componist Richard Wagner klinkt amper een spoor.

Parsifal’ van Richard Wagner (Marleen Schefferlie interviewt Maarten Zweers Theosofia september 2017, p. 138-143):
Als
ingenieur, musicus en theaterman is hij op zoek naar logische samenhang tussen religie, wetenschap, kunst en mythe. Hiervoor laat hij zich onder meer inspireren door Shakespeare, Beethoven, Mozart, Bruckner en Brahms.

De ringcyclus is een vier voorstellingen durende muziek-theaterproductie, door Wagner omschreven als Ein Bühnenfestspiel für 3 Tage und einen Vorabend. De cyclus omvat 4 samenhangende werken, Das Rheingold, Die Walküre, Siegfried en Götterdämmerung (de laatste in het Nederlands vertaald als Godenschemering).

Maarten Zweers: boek Zeven bouwstukken (p. 57):
Door de wisselwerking tussen deze
twee complementaire principes (Yin en Yang) is er sprake van een periodieke, cyclische beweging van uitademing en inademing, van emanatie en immanatie van het hoogst onkenbare. Een wereld, waarin het hoogst onkenbare zich in een oneindige grote differentiatie ontvouwt. Het hoogst onkenbare splitst zich in het hoogste Yang en het hoogste Yin. Zowel dit hoogste Yang als dit hoogste Yin zijn weer als principes te zien, die zich beide weer splitsen in een Yang en Yin van nog een order lager: De twee wordt tot vier. Zo ontstaat de reeks van het tweetallig stelsel, dat wiskundig weergegeven wordt met: 2 tot macht 0 = 1; 2 tot macht 1 = 2; 2 tot macht 2 = 4; 2 tot macht 3 = 8; 2 tot macht 4 = 16; 2 tot macht 5 = 32; 2 tot macht 6 = 64; 2 tot macht oneindig = de wereld der 10.000 dingen.

'We zijn er voor iedereen, voor alle politieke overtuigingen' (de Volkskrant 7 april 2017):
Titiaan, Velázquez, de slavernij en Tachtigjarige Oorlog. Het is een indrukwekkend rijtje tentoonstellingen, dat het Rijksmuseum de komende jaren gaat tonen. Het zegt bovendien veel over het beleid en de interesse van de nieuwe directeur, Taco Dibbits. Want hij mag er dan pas negen maanden de lijnen uitzetten, het is al gelijk een andere koers dan die van zijn voorganger Wim Pijbes.

In de wereld draait het om het vraagstuk van Leraar en Leerling, de ‘oplossing’ van de leugenaarsparadox. Mozes, Socrates, Plato, Aristoteles, Pythagoras, Jezus, Boeddha, Mohammed, Bahá'u'lláh, Friedrich Nietzsche, Douglas Hofstadter, Peter Sloterdijk, Hans Clevers, Robbert Dijkgraaf, Hans Achterhuis, Henk Procee, Ad Verbrugge en Pim van Lommel zijn wetenschappers, die het probleem van het ego onderkennen, maar wel op elkaars inzichten voortbouwen. Ook een zeer grote verscheidenheid kunstenaars en cabaretiers brengt in hun werk de immateriële wereld tot uitdrukking. Maar te veel politici prevaleren dwaasheid boven wijsheid.

De slavernij is de geschiedenis van ons állemaal (Ianthe Sahadat interviewt Valika Smeulders de Volkskrant 30 december 2023', katern Zaterdag p. 2-4):
Het
Nederlandse slavernijverleden kan niet meer onder het tapijt worden geveegd, zegt erfgoeddeskundige Valika Smeulders. Dat de PVV de excuses ervoor wil intrekken, doet daar niets aan af. ‘De verkiezingsuitslag is een uitnodiging tot gesprek.’

‘Mijn jonge dochter ziet al dat zij meer mag dan Palestijnen’ (Sacha Kester interviewt Sari Bashi de Volkskrant 30 december 2023', katern Zaterdag p. 11):
De Israëlische Sari Bashi
, programmadirecteur bij Human Rights Watch, woont met haar Palestijnse man en twee kinderen op de bezette Westoever. Het ene deel van haar familie bombardeert het andere. ‘Dat levert spanningen (stress]) op, maar daar kunnen we goed over praten.’

Verleidingskunstenares (Michiel Kruijt interviewt Hendrikje Crebolder de Volkskrant 28 december 2023, p. V5):
Hendrikje Crebolder afzwaaiend directeur Development & Media van het Rijksmuseum, was in 2017 de eerste vrouw ooit black%die tot de museumdirectie toetrad. Nu is het tijd voor iets nieuws. ‘Ik was ongewild een rolmodel geworden. Dat ben ik gaan omarmen.’

Kunst Kunstenaars in Augsburg
Een gretig uitzien naar het nieuwe (Koen Kleijn De Groene Amsterdammer 21 december 2023, p. 128-129):
Augsburg was ooit het
middelpunt van het grootste rijk op aarde, en daarmee van de hele wereld.
De twee kunstenaars staan centraal, maar evengoed had dat Maximiliaan I kunnen zijn of, beter nog, Jakob Fugger II (1459-1525), bijgenaamd ‘de Rijke’, want in die kluwen is ook de ontwikkeling te zien van het modern systeem van geldverkeer. De Fuggers waren er de spil van; de keizer was in veel opzichten aan hun systeem vastgeketend. Martin Luther schreef in zijn Tischreden dat Fugger in een oogwenk tien ton goud op tafel kon leggen. Dat kon de keizer niet. Dat past bij de wereld van de Fuggers, de discrete bankiers, de technocraten, de mannen die weten dat niet het uiterlijk vertoon, maar de harde werkelijkheid van de dubbele boekhouding de staat van de wereld het beste weergeeft. Het past ook bij Erasmus, die er in die jaren op wees dat het theologisch bouwwerk van de katholieke kerk op zand was gebouwd.

Ouderejaars (Gidi Heesakkers de Volkskrant 15 december 2023, p. V10-11):
Naar aanleiding van hun oudejaarsconference Subliem, tien dilemma’s voor cabaretiers
Dolf Jansen (60) en Hans Sibbel (65).
Henk Kamp of Caroline van der Plas?
Lebbis
: ‘Over allebei gaat het, maar ik vind de reflectie van oud-minister Henk Kamp op zijn rol in het Groningen-dossier en het toeslagenschandaal véél erger. Zijn beleid heeft mensen kapot gemaakt. Dát weten, en dan nog steeds je fouten niet toegeven, vind ik verbijsterend.’
Jansen: ‘Uiteindelijk gaat het over mensen kapotmaken voor politieke belangen.’ Lebbis: ‘Of over onverschilligheid.’
Jansen: ‘De planeet kapotmaken voor je economische belangen is hetzelfde verhaal. Het zijn systemen die we aanvaard hebben; we geloven nog steeds in economische groei en in dit soort politiek. Maar feitelijk zijn het failliete systemen zodra ze ten koste gaan van mensen. Daar zit meer slechtheid in dan in denken dat je de agrobelangen overeind moeten houden, tegen alle winden in.’

Emma Kok (15) zingt samen met Helene Fischer (39) in Düsseldorf (Showredactie 4 december 2023):
De vijftienjarige Emma Kok heeft ook buiten de grens succes. De jonge zangeres, bekend van haar winst bij The Voice Kids in 2021, trad afgelopen zomer nog op met
André Rieu op het Vrijthof in Maastricht en zong zaterdagavond al samen met de Duitse zangeres Helene Fischer in Düsseldorf.
Als ik
zing kan ik mijn ziekte even vergeten. (13-jarige Emma Kok uit Kerkrade wint The Voice Kids, oktober 2021:
In de periode dat Emma nog een neussonde had, kreeg ze zorg vanuit Meander Thuiszorg. In 2018 is er binnen Meander Thuis­zorg een KindTeam opgericht voor de zorg aan huis voor kin­deren zoals Emma.
15 Year Old
Emma Kok Sings VoilàAndré Rieu, Maastricht 2023 (official video)

Anastasis Sarakatsanos (Brainwash Talks 15 augustus 2021 NPO2):
Wat is er overgebleven van de
traditionele muziek en zang van de onderdrukte volkeren die in het noorden van Griekenland leven? Muzikant Anastasis Sarakatsanos gaat op onderzoek uit.

In de 200e uitzending Podium Witteman (20 september 2020 NPO2) vraagt theatermaker Marjolijn van Heemstra zich af of de Gouden Plaat die in 1977 met de Voyager-ruimtesondes de ruimte in werd gestuurd niet een update moet krijgen. Op die plaat staan o.a. foto’s, geluiden en muziek, een soort flessenpost van de aarde. Het roept bij Marjolijn de vraag op: hoe willen wij herinnerd worden? Pynarello heeft er gloednieuwe muziek bij gecomponeerd.

Frieda Barnhard (De geknipte gast 1 september 2023, BNNVARA NPO2):
Als jonge actrice timmert
Frieda Barnhard behoorlijk aan de weg. Ze speelt de hardwerkende en eenzame verloskundige Tina in de tv-serie Dag & Nacht en sleepte de hoofdrol in de wacht voor de jeugdfilm Kiddo, die een Gouden Kalf won. De weg naar het succes ging niet zonder hobbels. Op de toneelschool vonden ze haar raar en waren de docenten vrij intimiderend. Toch was het wel de weg die ze al als jong Brabants meisje wilde bewandelen en die haar gelukkig maakt.

Te mooi voor woorden (Omroep Max 29 november 2023 NPO1):
Winnares van 'De beste singer-songwriter van Nederland'
Maaike Ouboter wordt in de spotlights gezet. Haar lied 'Dat ik je mis' staat centraal.

Winnaar dankzij een intimiderend taalbombardement (Hans Bouman de Volkskrant 28 november 2023, p. 31):
De Ierse schrijver Paul Lynch won de Booker Prize voor zijn roman Prophet song. Juryvoorzitter
Edugyan roemt het boek als een ‘meesterlijk fictiewerk’.
Paul Lynch wint als vijfde Ierse schrijver de Booker Prize voor fictie (Redactie Trouw 28 november 2023):
De Ierse schrijver
Paul Lynch heeft de Booker Prize 2023 gewonnen voor zijn roman Prophet Song. Het boek werd door juryvoorzitter Esi Edugyan beschreven als een “hartverscheurende” roman die “de sociale en politieke zorgen van dit moment vastlegt”.

GEDOEMD tot OPTIMISME (Joris Henquet interviewt Trevor Noah de Volkskrant 27 november 2023, p. V4-6):
Als tweede komiek ooit krijgt
Trevor Noah (39) dinsdag de Nederlandse Erasmusprijs uitgereikt. V sprak hem over de waarde van satire, het leven zonder The Daily Show en zijn optimistische kijk op het leven.

ALLES IS MATERIAAL (Janna Reinsma Volkskrant Magazine 18 november 2023, p. 58-63):
Anselm Kiefer maakt gigantische kunstwerken die verwijzen naar de Duitse geschiedenis en de cultuur van het zwijgen. Ook voor zijn favorieten grijpt de kunstenaar naar het verleden, van een middeleeuwse mystica tot de grootste historische mislukking.
Filosoof:
Andrea Emo (1901-1983)
Omdat het werk van
Anselm Kiefer vol zit met expliciete verwijzingen naar de Duitse filosoof Martin Heidegger, verbaast het antwoord op de vraag wie zijn lievelingsfilosoof is: ‘Dat is de Italiaanse filosoof Andrea Emo.
Componist:
Hildegard von Bingen (1098-1179)
‘De muziek van componist, mysticus, schrijver en wetenschapper
Hildegard von Bingen is van een grote eenvoud. Heel mooi vind ik haar muziek. Ik luister er graag naar in mijn studio als ik even niet werk. Ik luister trouwens ook vaak naar de late kwartetten van Beethoven. Nooit tijdens het werken zelf, maar in de pauzes, om iets te hebben om over na te denken als ik weer verderga.’

Erasmusprijs 2023: Trevor Noah
Geboren als een misdaad (Fred de Vries De Groene Amsterdammer 16 november 2023, p. 108-111):
In een door apartheid verdeeld Zuid-Afrika was bastaardkind
Trevor Noah een buitenstaander. Maar juist dat anders-zijn zette hij later in als comedian. Deze maand ontvangt hij de Erasmusprijs.

De levensboom (Omraam Mikhaël Aïvanhov boek Angels and other Mysteries of The Tree of Life of G.A. Barborka boek Het Goddelijke Plan, p. 91) wordt ook gebruikt om de hemelse hiërarchie, de engelenleer van Dionysius tot uitdrukking te brengen. In een visioen nam Hildegard van Bingen ook de engelenscharen, de goddelijke sferen waar.

Nexus-lezing 2023 Wynton Marsalis Calling Dr. Jazz: the Case for Integrity 12 november 2023 Aula Erasmus Universiteit Rotterdam (Interview met Wynton Marsalis)

De weg van genocide naar ecocide
Milieucriminaliteit – op grote schaal (Maurice Swire De Groene Amsterdammer 2 november 2023, p. 38-43):
Genocide, de stelselmatige en opzettelijke uitroeiing van een etnische groep, geldt als een internationaal erkend misdrijf. Ecocide, de vernietiging van ecosystemen, wordt nog niet als zodanig erkend. Doordat mede Nederland de strafbaarstelling verwierp.
Slechts drie landen maakten in 1993 onverkort bezwaar tegen strafbaarstelling van misdaden tegen het milieu in vredestijd: de
Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

Hoe kunnen we ons goed voorbereiden op een gesprek over Israël en Hamas? (Paul van Lange de Volkskrant 2 november 2023, p. 28):
Wie gesprekken zo constructief mogelijk wil laten verlopen en wil bijdragen aan
onderling begrip, moet rekening houden met tenminste drie zaken: de sociale context, het tijdstip van de dag, en hoe je de discussie kunt beëindigen.

Sta omstreden Palestijnse leus toe in de Tweede Kamer, censuur ervan is onterecht (Jeff Handmaker, Yolande Jansen en Willem Jebbink de Volkskrant 1 november 2023, p. 27-28):
Het is onzinnig dat de leus ‘
from the river to the sea, Palestine will be free’ in de ban is gedaan in de Tweede Kamer. Deze betekent dat Palestijnen in het hele land moeten kunnen leven als vrije en gelijkwaardige burgers, zonder koloniale overheersing.

Nederlanders staan niet in de rij staan om veertien uur per dag kabels te graven (Ibithal Jadib de Volkskrant 25 oktober 2023, p. 2):
Monique Kremer, bijzonder hoogleraar aan de UvA en voorzitter van de Adviesraad Migratie, oppert deze maand in HP/De Tijd dat we eerst moeten nadenken over de vraag wat voor economie we willen hebben en hoe we onze arbeidsmarkt willen inrichten voor we überhaupt iets zinnigs kunnen zeggen over migratie. Het ontbreekt volgens haar aan visie. Dat andere toverwoord.

Een vrouw kan alles zijn (Cécile Koekkoek de Volkskrant 14 oktober 2023, katern Boeken & Wetenschap, p. 17):
Susan Sontag en Connie Palmen vragen zich in essays af hoe je vrouw en schrijver kunt zijn.
Maar dat vrouwen politiek effectiever zouden zijn als ze onbeschoft, fel en naar seksistische normen ‘onaantrekkelijk’ zijn, zoals
Sontag betoogde, die tijd ligt achter ons.
Voornamelijk vrouwen is een recente bundeling persoonlijke essays van Connie Palmen, deels eerder verschenen in dit boekenkatern, over elf vrouwelijke schrijvers en één man (Philip Roth). In elk essay onderzoekt Palmen aan de hand van thema’s als ‘autonoom’ en ‘waarachtig’ wat het betekent om vrouw te zijn en schrijver. ‘Ik lach om iedereen die het verschil tussen jongens en meisjes ontkent’, schrijft ze in het eerste essay over Virginia Woolf. Anders dan Sontag zoekt Palmen juist in vrouwelijkheid de originaliteit van de geest, de genialiteit van de rede.

Uit het niets BNNVARA 19 augustus 2023 NPO1):
In moeilijke tijden moet je dingen niet nog ingewikkelder maken dan dat ze zijn. Dus stelt
Pieter Derks in zijn nieuwe voorstelling Uit het niets enkel simpele vragen. Simpel betekent echter niet saai. De komiek staat te trappelen om zijn verhalen, grappen en muzikale hoogtepuntjes met zijn publiek te delen.
De nieuwe show van
Pieter Derks zit vol superactuele grappen, scherpe sneren en verrassende zijspoortjes (Gidi Heesakkers de Volkskrant 10 juni 2022, p. V18):
Zijn traktatie is met haast twee uur aan de lange kant, extra reden om een fijne aanvulling te zien in de driekoppige band met wie hij het podium deelt.
De
bodem onder zijn achtste programma Uit het niets is in zekere zin verwant aan het prikkelende thema van zijn vorige, ook al erg goede show Voor wat het waard is (2019).

Benno Tempel verruilt Kunstmuseum Den Haag voor Kröller-Müller, ‘dicht bij de ziel van Van Gogh’ (Bart Dirks de Volkskrant 27 juli 2023):
Van stad naar natuur, van
Mondriaan naar Van Gogh: zo laat zich de overstap samenvatten van Benno Tempel. De directeur van Kunstmuseum Den Haag wordt per 1 november algemeen directeur van het Kröller-Müller Museum. Hij volgt Lisette Pelsers op, die op 1 januari met pensioen gaat.

Alleen met de natuur (Maarten Steen Meijer interviewt Ronald Niemeijer de Volkskrant 8 juli 2023, Boeken & Wetenschap p. 14-16):
In de vroege ochtend doet
Donald Niedekker aan tai chi, reciteert hij gedichten en gaat dan aan het schrijven. Het resultaat: een reeks miniaturen, gebundeld als Ochtenden, die hij schreef náást zijn veelgeprezen laatste roman. Hoe kreeg hij dat voor elkaar?
Het viel me op dat u de ervaring van de vroege ochtenden in de natuur nogal eens kadert in
kunst en literatuur. Zo zijn er verwijzingen naar de schilderkunst (Monet, Turner), de muziek (Dvořák) en de poëzie (Leopold, Nijhoff, Van Ostaijen, Pessoa, Mandelsjtam). U vergelijkt de ochtend met een aquarel en schrijft ergens dat de zon ‘negentiende-eeuws’ opkomt. Staat deze culturele inkadering niet op gespannen voet met de beleving van de natuur?
‘Voor mij niet.’ (Lachend:) ‘Als kind van de voorstad zie ik geen grote tegenstelling. Ik kan natuur als cultuur beleven en omgekeerd. Bij beide gaat het in eerste instantie niet om cerebrale maar om zintuiglijke ervaringen.’

Kunst Een andere wereld, grafisch
Escher in het kwadraat (Joke de Wolf De Groene Amsterdammer 6 juli 2023, p. 54-55):
M.C. Escher is wereldberoemd vanwege zijn geometrische illusies. In Den Haag maken drie tentoonstellingen de verschillende niveaus duidelijk waarop zijn werk benaderd kan worden.

Waar maak ik mij toch druk om op mijn leeftijd’ (Marjon Bolwijn interviewt Jaap Fries de Volkskrant 12 juni 2023, p. 16-17):
Jaap Fries is 100 jaar. Hoe kijkt deze beroepsmuzikant terug op de eeuw die achter hem ligt? En wat vindt hij van het huidige tijdsgewricht?
En ik las deze uitspraak van de Romeinse keizer en filosoof
Marcus Aurelius: ‘Het geluk in je leven is afhankelijk van de kwaliteit van je gedachten.
‘Wat je denkt, bepaalt hoe je iets beleeft. Gedachten maken je niet gelukkig, wel gewone dagelijkse belevenissen, zoals een praatje maken met iemand. En muziek maken of luisteren, dat activeert iets positiefs in je hersenen.’

Het balansmechanisme van de wederkerigheid, de weg van de pelgrim, de 'Hoofdroute' maakt het mogelijk de milieucrisis te verkleinen. Het balansmechanisme van de wederkerigheid toont als het ware de perpetuum mobile, die aan de natuurfilosofie ten grondslag ligt. Voor een toelichting op het balansmechanisme, zie het tijdschrift MANTRA - Lente 2023 nr. 34 thema Balans
Op p. 52 t/m 59 staat een interview met Jeroen Windmeijer en Jacob Slavenburg over hun derde boek in de zogenoemde ‘Sterke vrouwen-trilogie’. De Magdalenacodex is een spannende thriller over een verguisde vrouw.
Waarom deze drie vrouwen? Wat hebben ze met elkaar gemeen?
Jacob: Isis, Eva en Maria Magdalene hebben nogal wat gemeen.

Een bewonderenswaardige lettré (Kees Fens de Volkskrant 9 oktober 1995):
DE EERSTE zin van de Voorrede die
J. C. Bloem meegaf aan zijn in 1950 verschenen bundel Verzamelde beschouwingen zou een mooi motto zijn voor zijn hele oeuvre....
Bloem bespreekt een roman van Howard Overing Sturgis. De heruitgave, van 1932, is ingeleid door Gerard Hopkins. Die staat in het register als: Hopkins, Gerard Manley. En dat is de grote dichter (over wie Bloem, heel typerend, nooit schreef), die in 1889 stierf.

Nieuwe blik terug (Josph Bolgne Chevalier 26 februari 2023 - NTR (1/6) NPO2):
Op afbeeldingen zien we hem met fraaie pruik, geheel naar de mode van zijn tijd:
Joseph Bologne Chevalier de Saint-George (1745-1799), zoon van een Franse plantage-eigenaar en een tot slaaf gemaakte moeder. Als 10-jarige komt hij vanuit Guadeloupe naar Frankrijk. Daar ontpopt hij zich als virtuoos componist en violist, maar ook als schermkampioen én kolonel in het Franse leger. Ruim 200 jaar lang is zijn werk onder het stof van de geschiedenis verdwenen, maar daar lijkt nu verandering in te komen. Er is zelfs een film over hem gemaakt. Wie is deze alleskunner? Wat is er waar van het verhaal over zijn rivaliteit met Mozart?

Journalist en columnist Marcia Luyten schrijft in haar boek Democratie is niet voor bange mensenover de opwarming van de aarde, toenemende ongelijkheid en het wantrouwen in de politiek.
En de wereldberoemde choreograaf
Hans van Manen maakte maar liefst honderdvijftig balletten en zijn werk is nog steeds immens populair. Hij is nu 90 en in zijn nalatenschap ontbrak nog een indrukwekkende biografie. Van Manen vroeg historicus Sjeng Scheijen of hij deze wilde schrijven. De meester en zijn biograaf zijn beiden te gast.

Choreograaf Hans van Manen: ‘Bij alles komt altijd erotiek kijken, omdat ik van mensen hou’ (Annette Embrechts interviewt Hans van Manen 5 juni 2023, p. V4-6):
Slavist en balletliefhebber
Sjeng Scheijen schreef op uitnodiging van Hans van Manen een biografie over de 90-jarige choreograaf. Wat vinden biograaf en onderwerp van hun samenwerking en het resultaat?

Verkoop jezelf nooit aan anderen’ (Berend Jan Bockting interviewt Alejandro Jodorowsky de Volkskrant 25 februari 2023, p. 30-31):
Cineast
Alejandro Jodorowsky heeft nooit water bij de wijn gedaan. Dat is opnieuw te zien in een retrospectief van zijn wonderbaarlijke films. De Volkskrant sprak hem in Parijs.
Wonderschone droom
Nog altijd spreekt de
meesterlijke documentaire Jodorowsky’s Dune, over zijn gefnuikte poging om sciencefictionklassieker Dune te verfilmen, tot de verbeelding. Pink Floyd zou de muziek maken, de cast zou bestaan uit onder meer Salvador Dalí, Mick Jagger en Orson Welles. Het project kwam niet van de grond. ‘Het was een wonderschone droom’, zegt Jodorowsky. ‘En die documentaire mag je ook zien als mijn manifest. Om geen slaaf te worden van een culturele industrie. Een waarschuwing: verkoop je zelf niet aan anderen. Nooit.’

Verder met Vincent (Michiel Kruijt interviewt Willem van Gogh en Janne Heling de Volkskrant 10 februari 2023, p. V2-4):
Het Van Gogh Museum viert zijn
50ste verjaardag met een expositie als ‘eerbetoon’ aan de familie die het museum mogelijk maakte en er altijd bij betrokken is gebleven. Twee familieleden vertellen over hun bijzondere rol.

Dichter bij Johannes Vermeer (Rutger Pontzen de Volkskrant 8 februari 2023, p. V3):
De grote overzichtstoonstelling
in Amsterdam laat andermaal zien dat de kracht van de Delftse meester ’m zit in de details. Om die goed te kunnen bekijken, toont het Rijksmuseum de schilderijen op gepaste afstand van elkaar.

Hoe de ‘bijbel van de kunstgeschiedenis’ symbool staat voor het westerse perspectief (Rutger Pontzen de Volkskrant 10 maart 2022):
Het monumentale naslagwerk History of Art van Horst Woldemar Janson (1913-1982) bestaat zestig jaar. Hoe kon dit gebrekkige boek zo lang toonaangevend zijn?
Oké, in de ondertitel werd het woord ‘wereldgeschiedenis’ vervangen door ‘westerse geschiedenis’. En ja, in de achtste en laatste ‘geheel gereviseerde’ editie is werk van zo’n
twintig vrouwen te zien, plus acht pagina’s multiculturele kunst, twee bladzijden over sociale fotografie en mondiale kunst, één over feminisme, één over Afrikaans-Amerikaanse kunst, amateurkunst en textiel – een minimaal aantal op een omvang van meer dan duizend pagina’s.
Die herkenning maakte elk museumbezoek plezierig en overzichtelijk, en Jansons kunsthistorische ordening onuitroeibaar. Het gemak en belang van zijn canon heeft er lange tijd toe geleid dat de indeling van de kunstgeschiedenis in perioden, stromingen en een trits bekende namen onwrikbaar bleef. Net als de witte, westerse, mannelijke kijk op de ‘wereldgeschiedenis’ van de kunst.
Hoe kun je anders verklaren dat de stem van de
Guerrilla Girls, die al in 1984 voor de deuren van het Museum of Modern Art en tien jaar later bij het Stedelijk Museum in Amsterdam demonstreerden voor meer aandacht voor vrouwelijke kunstenaars, pas onlangs echt werd gehoord? Of dat er pas zo laat ruim baan werd gegeven aan kunstenaars met een andere dan westerse achtergrond? Aan outsider-kunstenaars? De aandacht voor textiel, keramiek, handwerk?

Primair draait het om hoe balanceren we tussen de religieuze - en sexuele energie en sturen we onze werkdrift. Een viertal ontstaat door de religieuze -, seksuele - en werkdrift te verenigen met de overlevingsdrift, de tegenpool van doodsdrift.

Levensdrift en Doodsdrift Spinoza en Freud
Wat is een mens anders dan een wezen dat steeds vooruit wil, dat het geluk zoekt, dat het maximale uit het leven wil halen? Tegelijkertijd worstelen we met dingen die niet goed voor ons zijn. We roken, we drinken, we eten meer dan goed voor ons is, en wie écht op het randje wil leven gaat bungeejumpen. Hoe verhoudt onze levenslust zich tot onze destructiedrang?
Volgens Sigmund Freud moet de verklaring hiervoor gezocht worden in wat hij ‘doodsdrift’ noemt. De doodsdrift is dat in de mens wat niet op leven uit is en wat tegenstreeft. De Vlaamse psychoanalyticus en filosoof Paul Moyaert schreef er vorig jaar Opboksen tegen het inerte, de doodsdrift bij Freud (2014) over. Moyaert ontwaart in Freuds denken over de doodsdrift een ‘eigenaardige metafysica’ die gebaseerd is ‘op de eenvoudige stelling dat het leven nooit één is met zichzelf en in oorsprong al in conflict is met zichzelf’. Dit conflict verklaart waarom we vaak blijven hangen in dingen die slecht voor ons zijn. Onze herhalingsdrift blijkt vaak sterker dan onze verbeteringszucht.
Benedictus de Spinoza hield er een heel andere metafysica op na. Volgens hem worden alle dingen, de mens incluis, gekenmerkt door ‘conatus’, een ingeboren neiging om te bestaan en te verbeteren. Een wil tot leven dus, een
levensdrift. Dit begrip staat centraal in Spinoza, de geest is gewillig maar het vlees is sterk (2008) van filosoof en Spinozakenner Miriam van Reijen. Zij wijst op een spanning tussen Spinoza’s conatus en Freuds doodsdrift, die niet geheel toevallig aan de basis liggen van twee verschillende therapeutische benaderingen, met uiteenlopende doelen en werkwijzen.

Het kapitalisme bagatelliseert alles wat ik belangrijk vind (Gustaaf Peek de Volkskrant 13 januari 2018, Opinie p. 4):
'Ik noem mezelf communist omdat ik terugga naar de bron, naar
Marx. Een ander zal het socialisme noemen. Het is nagenoeg onmogelijk om te leven als communist. Ik word gechanteerd om aan dit kapitalistische systeem mee te doen. Ik ben kunstenaar maar ik word door de overheid gezien als zzp'er. Vreselijk. Het enige wat ik kan doen, is mijn stem laten horen. Bewustwording is belangrijk. Daar draag ik aan bij met mijn pamflet Verzet! Pleidooi voor communisme, dat net is verschenen.'
Het feit dat ik een van de erfgenamen van het
Peek & Cloppenburg-imperium ben, leefde op de achtergrond. Het was niet aan de orde dat ik of mijn broers voor P&C zouden werken, maar mijn vader had wel een idee van stand ontwikkeld. Een rechtenstudie en een leven als jurist of advocaat sloot voor hem daarbij aan. Overigens ging het ons tot mijn 13de niet al te goed. Mijn vader was journalist voor een krant in Apeldoorn, er was weinig extra. Pas toen mijn grootvader overleed kwamen er fondsen vrij. Er kwam een nieuwe auto en we gingen verhuizen.
Kantelpunt
'Tijdens mijn tweede studiejaar kwam ik er achter dat ik beslissingen had genomen die niet bij mij bleken te passen. Ik ging literatuur lezen en kreeg een vriendin die kunstgeschiedenis studeerde. Dat vergrootte in een keer al mijn ideeën over de reikwijdte van het menselijk bestaan. De mens bleek zo veel meer,
weidser, rijker, nukkiger, complexer, boeiender ook. Mijn wereldbeeld spatte in die jaren open. Ik besloot te stoppen met rechten en Engels te gaan studeren.
Nieuwe opvatting
'Ik noem mezelf communist omdat ik terugga naar de bron, naar
Marx. Een ander zal het socialisme noemen. Het is nagenoeg onmogelijk om te leven als communist. Ik word gechanteerd om aan dit kapitalistische systeem mee te doen. Ik ben kunstenaar maar ik word door de overheid gezien als zzp'er. Vreselijk. Het enige wat ik kan doen, is mijn stem laten horen. Bewustwording is belangrijk. Daar draag ik aan bij met mijn pamflet Verzet! Pleidooi voor communisme, dat net is verschenen.'

Leve de fout (Willem Stortelder expert natural innovators Volkskrant 12 augustus 2015):
God schiep de fout en zag dat het goed was. Darwin heeft dat goed begrepen. De fout is een van 's werelds eerste innovatie-instrumenten. De fout elimineren, in een risicoloze samenleving (Ten eerste, 8 augustus), zou onherroepelijk de dood betekenen van welke ontwikkeling dan ook. Overigens bewijst elke fout dat ze niet voorkomen had kunnen worden.

Theosophy and the Society in the Public Eye - Kandinsky and Theosophy
Kandinsky found all things, even supposedly dead matter, vital and alive. . . . For Kandinsky, the perception through art of the inner life of things was akin to a mystical experience: “Even dead matter is living spirit.” . . . Blavatsky writes SD 1:274, Nederlandse versie p. 301]: “Everything in the Universe, throughout all its kingdoms, is conscious . . . . There is no such thing as either ‘dead’ or ‘blind’ matter” . . . . The omnipresence of life in matter is both a Theosophical doctrine and a principle of art in Kandinsky’s theory and practice.
Kandinsky repeatedly talked of “vibration” as the method by which we respond to our surroundings. So in his autobiography he remembered events in his early university life that “made the strings of the soul sensitive, receptive, especially susceptible to vibration.” In Concerning the Spiritual in Art, he talks about color, form, and the object itself as involving a “corresponding vibration in the human soul.” It is easy to take such talk as metaphor of a kind prevalent in turn-of-the-century discourse. However, vibration is the Theosophical explanation of how feelings and thoughts are influential on living beings, and Kandinsky could not escape being aware of that.

Narcissus stond over zijn eigen spiegelbeeld gebogen en werd daarop verliefd en verdronk tenslotte in het water.
Narcisme is een term uit de psychologie. Het is een vorm van gedrag dat wordt gekenmerkt door een obsessie met de persoon zelf (vaak het uiterlijk), egoïsme, dominantie, ambitie en gebrek aan inlevingsvermogen. Iemand die narcistisch gedrag vertoont, noemt men een narcist.
Het tegenovergestelde van egoïsme is altruïsme.

'De politiek is moreel leeg, dat is kwalijk' (Stevo Akkerman interviewt Gabriel van den Brink, Trouw 27 november 2015):
Het gevolg is een breed levende onvrede over de politiek, vooral die van de middenpartijen, die hun ideologische bevlogenheid willens en wetens hebben begraven. PvdA, CDA en VVD spreken de taal van het economische belang, zegt
Gabriël van den Brink vandaag bij zijn afscheid als hoogleraar maatschappelijk bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg.
Waaruit blijkt die leegte?
"Vooral uit het bestuurlijke en politieke handelen. Er wordt op landelijk politiek niveau soms wel over morele waarden gesproken, maar zodra het op besturen aankomt, zie je daarvan bitter weinig terug. Ik heb tien jaar empirisch onderzoek gedaan naar hoe de overheid in de praktijk functioneert, en dat is in toenemende mate technocratisch. Het uitoefenen van de macht door het stellen van regels is een doel geworden. Wat dat betreft beginnen we op China te lijken. Terwijl de Europese traditie juist berust op een mix van macht en moraal." Wilders hamert ook op de moraal, al is die misschien de uwe niet. "Hij zegt onze beschaving te willen verdedigen, maar komt niet verder dan zich af te zetten tegen anderen. Hij belichaamt belangrijke waarden van onze beschaving juist niet. Zoals naastenliefde, compassie of empathie. En dat maakt zijn woorden even gemakzuchtig als hol."

Vrouwenrechtenactivist Tonia Stieltjes wordt in Singer Laren eindelijk ‘in de geschiedenis geplaatst’ (Marsha Bruinen de Volkskrant 27 oktober, p. V3):
Gastcurator
Esther Schreuder laat de tot nu toe onbelichte kanten van Stieltjes verbeelden door Brian Elstak en Iris Kensmil.
Maar wie was deze zwarte vrouw eigenlijk? Naast model van Sluijters was ze ook hartsvriendin van Piet Mondriaan, aldus Schreuder. ‘In bestaande literatuur kwam ik haar naam steeds tegen in relatie tot die twee witte mannen. Maar wie was Tonia nog meer?’
Aan de hand van archiefmateriaal heeft
Schreuder nu de biografie Tonia Stieltjes Activiste, model en wilskrachtdokter geschreven en in museum Singer Laren de expositie Tonia. Model en activiste samengesteld.

Marty Bax is op de relatie tussen kunst en spiritualiteit gepromoveerd. In haar proefschrift Het web der schepping, Theosofie en kunst in Nederland van Lauweriks tot Mondriaan schrijft ze op p. 34:
Vierkanten met concentrische cirkels, 1913
Sixten Ringbom bracht in 1966 de theosofie in verband met de Russisch pionier van de abstracte kunst, Wassily Kandinsky, en uitvoeriger in 1970 in zijn boek The sounding cosmos. A study in the spiritualism of Kandinsky and abstract painting, waarin hij in meer algemene zin op esoterische tendensen in de kunst inging.25
p. 169 Annie Besant, ex-voorzitter van de Theosofische Vereniging was in 1874 lid geworden van de Engelse
vrijdenkersbeweging The National Secular Society. Richard Dawkins is op dit moment een bekend lid van deze vereniging. Piet Mondriaan is in 1909 lid geworden van de Theosofische Vereniging.
Met haar stelling dat kunst alleen juist te interpreteren is wanneer je bekend bent met het gedachtegoed van de kunstenaar (
en de geest van de tijd), heeft ze, zo verduidelijkte ze tijdens de verdediging van haar proefschrift, voor een andere dan in de kunstgeschiedenis gebruikelijke invalshoek gekozen. Daar waar ‘traditionele’ kunstgeschiedenis kiest voor een analyse van het beeld (compositie, kleurgebruik, expressieve waarde, enz.) is juist een bewuste aanpak vanuit de filosofische achtergrond interessant. Zelf spreekt ze van een ‘interdisciplinair onderzoek’, waarin ze kunstgeschiedenis verbindt met sociologie en religie (in dit geval ‘antieke wijsheid’). Haar stelling is: “Wie niets weet van Theosofie zal de bedoeling van Mondriaan niet kunnen begrijpen.” Ook als haar boek aangeeft wat Theosofie is, is het toch eigenlijk niet verwonderlijk dat een van de opponenten, die middag, opnieuw vroeg om een definitie van ‘Theosofie’, en ook van ‘Theosofische kunst’.

Kunst maakt het mogelijk een tipje van de sluier op te lichten. In dit kader zie Het web der schepping van Marty Bax (p. 54):
Jacob Bruckner beschouwde het werk van onder anderen Paracelsus, Weigel, Fludd, Boehme en de gebroeders van Helmont als de belangrijkste theosofische verhandelingen en onderscheidde de theosofen van de theoretici die dachten in de traditie van Pythagoras, Plato en de kabbala. Etc.
54,55: Meer Duitse romantici, onder wie Novalis (alias van Friedrich von Hardenberg) en de filosoof Gustav Theodor Fechner, werden geїnspireerd door zowel de
Naturphilosophie alsook de theosofie en (in algemenere zin) de pansofie. Gemeenschappelijke kenmerken van deze drie stromingen zijn: de idee dat de natuur kan worden ontcijferd met behulp van correspondenties; de opvatting dat de zichtbare en onzichtbare wereld verschillende niveaus van bestaan hebben en de verzekering dat er een gelijkstelling bestaat tussen geest en natuur.
399: Toen Blavatsky in haar Isis ontsluierd en de De Geheime Leer de traditie van diverse
harmoniestelsels (of elementen daarvan) introduceerde, verwees zij onder meer naar de Romeinse architectuurtheoreticus Vitruvius: '[...] die aan het nageslacht de regels voor den bouw der aan de onsterfelijke Goden gewijde Grieksche tempels schonk; en de tien boeken over bouwkunde van Marcus Vitruvius Pollio, kortom van iemand die een ingewijde was, kunnen alleen op esoterische wijze bestudeerd worden.'(De Geheime Leer Deel I p. 237)

'Kenelijk kan ik toch wel wat' (Paul Onkenhout interviewt Raymond Thiry Volkskrant Magazine 27 januari 2023, p. 14-21):
Raymond Thiry is een begenadigd acteur − hij speelde in ruim zestig films en series − maar ook de man van de betere anekdote (over een gemummificeerde rat). En hij is ‘verrotte handig’. Klussen geeft hem houvast.

De dichters van de kloof (VPRO Tegenlicht Tim’S Jongers 26 januari 2023 NPO2):
Er loopt een kloof door Nederland tussen rijk en arm. Maar Tim 'S Jongers heeft het liever over de kloof tussen 'hoopvollen' en 'hooplozen'. Hoe kunnen we die overbruggen? Tegenlicht gaat op zoek naar mensen die beide werelden kennen: de kloofdichters.

Beeldenstorm (Kevin Toma de Volkskrant 24 januari 2023, p. V8-9):
In het oeuvre van IFFR-hoofdgast Judit Elek. Ze vloeien van de ene film naar de andere, en van non-fictie naar fictie. Die niet aflatende poging om de realiteit te vatten, maakt Eleks oeuvre hecht, intrigerend en waardevol. De terugblik gaat bovendien gepaard met de IFFR-publicatie Judit Elek: The Lady from Budapest, waarin de Hongaarse cineaste ook zelf uitgebreid aan het woord komt.

Drempels, en nog eens drempels Joost de Vries De Groene Amsterdammer 12 januari 2023, p. 64):
Met haar zachtaardige, experimentele, onderzoekende romans heeft de Schotse Ali Smith
(p. 64-77) een oeuvre bij elkaar geschreven dat niet meer weg te denken is uit de hedendaagse literatuur. Een unieke combinatie van diep menselijke romans, waarin toch de grote vraagstukken van deze tijd – gastvrijheid, gender, klimaat – resoneren.

Kalebas van het plengoffer (Maria Markelo de Volkskrant 18 januari 2023, p. V7):
Een
winti-ritueel maakt elk jaar onderdeel uit van de herdenking van de slavernij. De religie ontstond tijdens de slavernij en was twee eeuwen lang verboden. Na al die jaren van onderdrukking bloeit de godsdienst op, net als het debat over wat de ware winti is.
Veerkrachtige voorouders
Zendelingen en de overheid hebben die geestelijke ontwikkeling van de voorouders proberen te vernietigen door allerlei wettelijke bepalingen en sancties. En door hen te bekeren tot het christendom. Dat de winti en andere in slavernij gevormde religies er nog steeds zijn, toont dus de de veerkracht van de voorouders. Tegelijkertijd heeft de religie tot op de dag van vandaag met de gevolgen van die onderdrukking te maken.

Door antropologen, met als belangrijkste exponent J.G. Frazer (Engelse versie), is er de nadruk op gelegd dat de mens in zijn pre-wetenschappelijke fase was aangewezen op magie en religie. Het kon niet anders of aan de vroege mens viel de cycliciteit van het bestaan op. Seizoenen wisselden elkaar af totdat het jaar "stierf" en herleefde. Oogstproducten werden gezaaid, ze ontsproten, werden geoogst, en gaven zaad dat opnieuw ontkiemde.

De crux van het rapport ‘E i V’ zit in de relatie tussen essentie (wezen) en existentie (bestaan), tussen Slachtoffers en Daders, , tussen het zondebokmechanisme (Shooting the messenger), de Wet van analogie en het marktmechanisme of met andere woorden tussen heer en slaaf (politicals en professionals) respectievelijk tussen verkoper en koper. De waarheid over het zondebokmechanisme leert ons om te kijken vanuit het standpunt van de vervolgden in plaats van dat van de vervolgers.

Het contrasterende verhaal zit in de Bijbel ingebakken, maar ook de oplossing.

Freek de Jonge: De Schreef (VPRO cabaret 8 januari 2023):
Freek de Jonge speelt in "De schreef", een oudere heer die zich staande probeert te houden in een steeds gekker wordende wereld. Wars van wetten en conventies zal hij liever barsten dan buigen. Speelt hij eigenlijk wel een rol, of is dit een goede weergave van zijn eigen persoonlijkheid?

Net als V’s faforiete 16 (de Volkskrant 12 november 2022, p. 28-33) zijn de The Handmaid’s Tale experiment Practical Utopia, Merel van Vroonhoven (de Volkskrant 12 november 2022, Zaterdag p. 2) een illustratie van het balansmechanisme van de wederkerigheid. Zonder de input van de mysterietaal, die zich op het snijvlak tussen de microkosmos en macrokosmos (‘Mensbeeld en Wereldbeeld’) bevindt is religie ondenkbaar. Maar ook voor het bereiken van het punt omega, de output blijft religie relevant. In elk leven wordt de weg door de wederkerigheid, de relatie tussen Micro en Macro beschreven. In het leven gaat het er om de mysterietaal beter te leren begrijpen. Dit is mogelijk door de innerlijke wereld met de uiterlijke wereld te verbinden. Dit is al door het leerproces, de triade knower, knowing, and known van Vyâsadeva onderkend.
Het
mysterie van het leven kan in een verhaal, in mysterietaal tot uitdrukking worden gebracht, maar niet in een laboratorium worden gemeten. Om het ‘balansmechanisme’ op aarde te herstellen maakt H.P. Blavatsky in de Stem van de Stilte van zeven gouden sleutels (p. 45,46) gebruik.

Opening Gaia-serie en publicatie van het ‘Het Gaia CahierGerrit Teule (opening 21 januari om 16.00 uur)

Het West-Eastern Divan Orkest – Sivilla, Spanje is een jeugdorkest in Sevilla, Spanje, bestaande uit muzikanten uit landen in het Midden-Oosten, van Egyptische, Iraanse, Israëlische, Jordaanse, Libanese, Palestijnse, Syrische en Spaanse afkomst. Het orkest wil laten zien dat muziek mensen verbind en kan samenbrengen, ook wanneer dat op het eerste gezicht onmogelijk lijkt (Arabieren en Joden).
De Argentijns-Israëlische dirigent
Daniel Barenboim en de overleden Palestijns-Amerikaanse academicus Edward Said richtten het orkest in 1999 op, en noemden het ensemble naar een bloemlezing van gedichten van Johann Wolfgang von Goethe. De eerste orkestworkshop was in 1999 in Weimar, Duitsland nadat de organisatie meer dan 200 aanvragen van Arabische muziekstudenten had ontvangen. Barenboim heeft ook interesse getoond in muzikanten uit Iran (een niet-Arabisch land maar in conflict met Israël), en verdeelt elk jaar drie stoelen voor Iraanse muzikanten om in het orkest te spelen.
In 2016 benoemde de secretaris-generaal van de Verenigde Naties,
Ban Ki-moon, het orkest tot een wereldwijde pleitbezorger voor cultureel begrip van de Verenigde Naties, en prees de orkestdrift voor vrede en eenheid.

Phion met hart G-sleutel ziel Omroep Max Noord Zuid Oost West 3 januari 2023):
Wat komt erbij kijken voordat
Phion, orkest van Gelderland en Overijssel, met zoveel musici op het podium een concert kan geven? Vol passie en toewijding vertellen de musici en medewerkers over hoe hun leven eruitziet en geven ze een kijkje achter de schermen.

Door Pythagoras is al onderkend dat de evolutie van de mens door synthese, de interdisciplinaire aanpak plaatsvindt. In het onderzoeksrapport ‘E i V’ komt naar voren dat in De Geheime Leer de kwintessens, de verborgen 5e Dimensie op het snijpunt, het snijvlak tussen disciplines betrekking heeft.

Ockhams scheermes geldt voor: Cultuursociologie bevindt zich op het snijpunt (emanationisme) tussen Cultuurwetenschappen en Sociologie, Evolutiebiologie tussen Evolutie en Biologie, Culturele psychologie tussen Cultuurwetenschappen en Psychologie, Sociobiologie tussen Sociologie en Biologie, Evolutiepsychologie tussen Evolutie en Psychologie, Geofysica tussen Geologie en Fysica (met verscheidene wetenschappelijke subgebieden als Geomorfologie), Paleontologie tussen Geologie en Biologie, Astrofysica tussen Fysica en Astronomie, Astrochemie tussen Astronomie en Chemie, Kwantumchemie tussen Kantummechanica en Scheikunde, Geochemie tussen Geologie en Scheikunde en Geofysica tussen Geologie en Fysica. De homo sapiens, de relatie tussen lichaam en geest, tussen Micro-economie en Macro-economie (Ondernemerschap en Rentmeesterschap). Door de convergentie van twee disciplines ontstaat synthese. Uiteindelijk draait het om het onderzoek dat betrekking heeft op de relatie tussen Unificatietheorie en Eenheid in Verscheidenheid.

Ockham’s scheermes toont hoe in de wetenschap de theorie van alles kan worden verklaard. Hier ligt de sleutel Lodewijk Verduin Eenzaamheid in eindeloos meervoud Over het oeuvre van Jeroen Brouwers (Onno Blom de Volkskrant 9 juli 2022, Boeken p. 8-9):
Uit de essays, notities en verhalen van Jeroen Brouwers stelde Lodewijk Verduin een
indrukwekkend requiem samen voor een getergde schrijver.

De favoriete 16 (Jenny Camilleri de Volkskrant 5 november 2022, p. 30-35):
De Volkskrant loodst u elke zaterdag door het
culturele aanbod, opdat de keuze net wat eenvoudiger wordt. Deze week 16 tips met onder meer Tazewell Thompson, Porcupine Tree, Ali Abbasi, Ibrahim Mahama, seizoen 5 van The Crown en Pieter Laurens Mol.

Stand-upcomedian Hannah Gadsby combineert zelfspot en zelfvertrouwen in feelgoodshow ‘Body of Work’ (Gidi Heesakkers de Volkskrant 21 november 2022, p. V7):
De Australische
stand-upcomedian is in een paar jaar tijd uitgegroeid tot een geliefde ster, voor wie al een ovatie van het uitzinnigste soort klinkt wanneer op het podium alleen nog een paarsbelichte lampjesslinger te zien is – het schijnsel van een knus tuinfeest.
Zelfspot is en blijft belangrijk, omdat je nu eenmaal niet altijd een winnaar bent in het leven’, zei Gadsby deze zomer in een interview in de Volkskrant. ‘Omdat zwakten menselijk zijn. Maar ik sta mijzelf nu meer toe mijn zelfvertrouwen 0te tonen op het podium. Ik heb er ook vrede mee dat er mensen zijn die niet houden van een zelfverzekerde vrouw op het podium. Die willen niks met mij te maken hebben, en dat is prima. Voor dat soort bezoekers zijn er nog genoeg andere komieken.’

Een bevlogen lastpak (Aleid Truijens de Volkskrant 22 oktober 2022, Boeken p. 14-15):
Geen aangenaam mens was hij, maar wel een veelzijdige, gedreven en ook tragische figuur. De biografen van Theo van Doesburg weten de kunstenaar en drijvende kracht achter De Stijl op waarde te schatten in een leesbaar, levendig portret.

Wie zijn de anderen, en wie zijn wij? (Jan Postma De Groene Amsterdammer 19 december 2019 p. 124-127):
Het werk van
Natalia Ginzburg beleeft niet voor niets een herwaardering. Ze verheft het hoogstpersoonlijke moeiteloos tot het universele. Met een onweerstaanbare helderheid.
We kunnen alleen het goede voorbeeld geven door ons eigen leven te laten vullen met betekenis, dat ‘is misschien de enige echte kans die we hebben om hen bij te staan in hun zoektocht naar een roeping – zelf een roeping te hebben, het te weten, ervan te houden en haar hartstochtelijk te dienen; omdat liefde voor het leven liefde voor het leven voortbrengt’.

Essay Hugo Claus
Kosmopoliet en dorpsgenie tegelijk (Mark Schaevers De Groene Amsterdammer, 29 februari p. 48-53):
Een demonische engel’ werd Hugo Claus eens genoemd. Hij beschreef ook zichzelf aan de hand van paradoxen: kil vuur, harde tederheid, intelligente primitiviteit. Het genot van schrijven, zei hij, was dat je daarin een duivel kon zijn.
Wat hem het meest intrigeerde in de prenten van ‘
De Pen van de Duivel’, zoals Claus Siyah Qalam in zijn boek Schola nostra noemde, waren de voortdurend aanwezige demonen, veelsoortige duivels die altijd ook menselijke trekken vertonen. (Mens en dier verschillen niet al te veel, was Claus’ overtuiging.)

Claus loog niet, hij speelde (Onno Blom de Volkskrant 2 maart 2024, katern Boeken & Wetenschap p. 14-16):
Hoe slaagde hij erin eraan te ontsnappen?
‘Door Franse surrealisten te lezen. De kunst heeft hem andere werelden leren kennen. Zijn roman De verwondering draait daarom, hoe zijn kijk op collaboratie veranderde. Toch heeft hij zijn milieu nooit helemaal van zich afgeschud.’

Zowel Remco Campert als Dimitri Verhulst beogen in hun verhalen de werkelijkheid van het leven zo dicht mogelijk te benaderen. Beide halen in de Volkskrant 6 juli 2019 Hugo Claus aan, die gewoon zat te liegen over zijn leven. Het Oosten past al heel lang het gezichtspunt van Ylva Poelman (Trouw 9 juli 2021) toe. Nieuwe versies van de Bhagavad Gita verschijnen er nog steeds. Voor auteurs in het Westen is het nog niet zo eenvoudig het klassieke meesterwerk uit India, de Bhagavat Gita te overtreffen.

Een bijzondere blik op (Govert Schilling Volkskrant Magazine 1 oktober 2022, p. 60-64):
De Amerikaanse astronoom
Carolyn Porco bezorgde de wereld spectaculaire kleurenfoto’s van Saturnus en bood ons een bijzondere kijk op onze eigen aarde. Haar inspiratie vindt ze niet in vergankelijke objecten of kortstondige ervaringen, maar vooral in de natuurlijke wereld.
De aarde is niet meer dan een piepklein
blauw stipje. Maar wie over voldoende verbeeldingskracht beschikt, ziet al die lachende gezichten.
Aan
verbeeldingskracht heeft het planeetonderzoeker en Saturnus-expert Porco nooit ontbroken. In 1990 stond ze – samen met de beroemde Amerikaanse astronoom en sterrenkundepopularisator Carl Sagan – al aan de wieg van de beroemde Pale Blue Dot-foto, genomen door ruimtesonde Voyager 1, waarop je de verre aarde ziet als een stofje, dwarrelend in een zonnestraal. Vijftien jaar later vervulde ze de laatste wens van haar leermeester, geoloog en kraterexpert Eugene Shoemaker, door een deel van zijn gecremeerde resten naar de maan te schieten. Acties die je eerder van een kunstenaar zou verwachten dan van een wetenschapper.Kunst en wetenschap komen beide voort uit de fascinatie voor de wereld om ons heen’, laat Porco per e-mail weten vanuit haar woonplaats San Francisco (‘Ik heb geen tijd voor een Zoom-interview’). ‘De wetenschapper wil weten hoe alles werkt; de kunstenaar onderzoekt onze relatie met die wereld. Het grote verschil is natuurlijk wel dat kunst geen enkele beperking kent, terwijl in de wetenschap de natuur altijd het laatste woord heeft – die is de scheidsrechter van de waarheid.’

Miljonair verbrandt tekening van Frida Kahlo, om die als digitaal eigendom door te verkopen (Wout Renders de Volkskrant 30 september 2022, p. V2):
Dat een feniks uit zijn as herrijst, is bekend. Maar een
Mexicaanse ondernemer beweert dat een tekening van zijn landgenoot Frida Kahlo dat ook kan – als zogeheten NFT op de blockchain.

Gijs Scholten van Ascat (Volle zalen 18 oktober 2022, NPO2):
Cornald Maas treft de gelouterd acteur
Gijs Scholten van Aschat in Tiel, de plaats waar hij opgroeide en de kiem werd gelegd voor zijn acteurschap.
Shakespeare en Ajax
Van Aschat koestert een grote liefde voor Shakespeare en klassiek toneel. Hij vertelt waarom hij zich nu - na vele jaren op de planken - 'vrij in acteren' voelt. Scholten van Aschat heeft naast acteren overigens nóg een grote liefde: die voor Ajax, zo blijkt uit het programma.

Vrijheid moet je leren (Peter Giesen de Volkskrant 25 februari 2023, Boeken p. 14-16):
De Frans-Marokkaanse
Leïla Slimani baseerde haar nieuwe roman op het leven van haar ouders in het Marokko van de jaren zestig. ‘Als mensen veel feesten en joints roken, betekent dat nog niet dat ze vrij zijn.
U zei dat
Macron hoop gaf, een jonge president die niet de hele tijd over identiteit praatte. Hoe kijkt u nu naar zijn presidentschap?
‘Pff… Schrijvers wordt te vaak gevraagd naar politiek en samenleving. Wat vindt u hiervan, wat vindt u daarvan? Ik heb geen zin om hierop te antwoorden. Schrijvers zijn vertellers van verhalen, geen politieke commentatoren.’
Toch lijkt de keuze van uw personages een beetje schematisch. Denkt u niet: om het verhaal van Marokko te vertellen heb ik een
hoge ambtenaar nodig, een politieman, een hippie, een vrouw die vrijheid zoekt en in de prostitutie belandt?
‘Ik heb geen plan, geen structuur om te beginnen. De personages zijn mensen die min of meer bestaan hebben. Los daarvan: het leven ís heel schematisch. De roman is een weerspiegeling van het leven en het leven zit vol clichés. We vertegenwoordigen allemaal iets. We zijn geconditioneerd om te wonen waar we wonen, met de vrienden die we hebben, het beroep dat we uitoefenen. Als mensen origineel willen zijn, is dat vaak gekunsteld.
'Er zit iets onheilspellends in
Kijk ons dansen'': de personages dansen en vieren feest terwijl de wereld om hen heen zich sluit en grimmiger wordt. Leven we nu weer in zo’n tijd?
Amine ziet heel goed dat er iets niet klopt. Tijdens de bruiloft van Aïcha en Mehdi schaamt hij zich voor zijn rijkdom tegenover de arme arbeiders die achter de heg zitten te kijken. Aïcha ziet heel goed de ellende van een arme jonge vrouw die ze helpt bij haar bevalling. Ze voelt de onmacht tegenover die misère. Ze weten het wel. Maar ze maken de keuze om geen heilige te worden. Wie van ons doet dat wel? Dat is de menselijke conditie, we zijn kwetsbaar, dom, inconsistent. Op straat zie je een kind bedelen, maar je vervolgt je weg naar een restaurant waar je een quinoasalade van 20 euro bestelt. We dansen allemaal.’

Breuklijnen (Peter Giesen de Volkskrant 4 januari 2020, p. 19):
Europa bezegelde crisisjaar 2020 met
cruciale akkoorden; ze zijn de grondslag voor de nabije toekomst. De breuklijn tussen : de cohesie van de Europese Unie wordt zwaar aangetast doordat vooral Polen en Hongarije democratische beginselen, zoals een vrije pers of een onafhankelijke rechtspraak, aan hun laars lappen. Het is van groot belang dat zij harder worden aangepakt, met oude en nieuwe instrumenten, zoals de toets die Europese subsidies afhankelijk maakt van het naleven van de rechtsstaat.
Alle
breuklijnen komen samen in het migratiedossier waarop vorig jaar nauwelijks voortgang werd geboekt. Zuid-Europa eist een verdeelsleutel voor kansrijke asielzoekers. Oost-Europa weigert mensen op te nemen. Noordwest-Europa is niet bij machte deze impasse te doorbreken.

Avishai Margalit: Een man van het compromis (Peter Giesen de Volkskrant 4 april 2009)
Margalit doceerde ooit in Oxford, waar hij sterk werd beïnvloed door de filosoof Isaiah Berlin. Nobele doelen komen vaak met elkaar in
conflict, was Berlins stokpaardje. Gelijkheid gaat ten koste van vrijheid, en omgekeerd.
Zo staan ook
rechtvaardigheid en vrede op gespannen voet met elkaar, stelt Margalit. Wie rechtvaardigheid nastreeft, zal doorgaans geen vrede vinden. En wie vrede wil sluiten, moet veelal onrechtvaardigheid op de koop toenemen. Na de Tweede Wereldoorlog offerde het Westen Oost-Europa aan de Sovjet-Unie. Dat was onrechtvaardig, zoals de inwoners van Boedapest in 1956 merkten. Toch zullen slechts weinig westerlingen dit compromis hebben betreurd.

John Gray boek Strohonden, gedachten over mensen en andere dieren, (Peter Giesen Volkskrant 26 april 2003):
De westerse mens waant zich het middelpunt van de aarde, de meester van het universum dat hij kan beheersen, zowel in politieke als in het persoonlijke leven. Maar op een kwade dag zal hij de bittere waarheid ervaren. Het leven is niet maakbaar, het individu kan zo maar vermalen worden door de krachten van de geschiedenis.
Het boek Strohonden is een frontale aanval op de overmoed van de westerse mens.
Eerst beloofde het Christendom ons Verlossing, daarna nam het humanisme de fakkel over. Wetenschappelijke kennis zou de mens vooruitgang en geluk brengen. Maar de mens is slechts een dier als alle andere. Een beetje slimmer misschien, maar uiteindelijk net zo machteloos. Gray ziet politiek als een serie oplossingen voor praktische problemen. Hij heeft zich fel verzet tegen iedere vorm van utopisme.
Het neoliberalisme ontwikkelde zich tot een utopische ideologie, die de vrije markt als universele heilsleer verkondigde. De Amerikaanse neoconservatieven zijn de nieuwe utopisten. Zij geloven dat je van elk land een liberale democratie kunt maken, ongeacht de plaatselijke cultuur en geschiedenis. Etc.

Mystiek is terug. Zij is universeel en verbindt. (Hans Feddema Civis Mundi Digitaal #18, mei 2013):
Om misverstand te voorkomen, ik
respecteer priester en hoogleraar Bodar zeer. Ik raad hem aan het gesprek met de nieuwe spiritualiteit voort te zetten, ook al was dat in Heemstede niet meteen een succes. Ik help hem graag met het vinden van mensen, die het nieuwe spirituele denken goed kunnen verwoorden. Misschien kan hij in Tilburg ook iets doen met de suggestie van Joep de Hart voor de nieuwe spiritualiteit van 26% der Nederlanders ook leerstoelen te introduceren. Ik maak van de gelegenheid gebruik kerken op te roepen een pluriforme commissie in te stellen, om het gesprek aan te gaan met vertegenwoordigers van de nieuwe beweging.

'Leven alsof God bestaat' (Antoine Bodar 9 december 2017):
Johan Huizinga in zijn beroemde boek Homo ludens (1938). Cultuur moet aan drie voorwaarden voldoen en “metafysisch gericht zijn of zij zal niet zijn”, zo eist hij in het boek In de schaduwen van morgen (1935). Maar wat gebeurt er als een cultuur, een maatschappij dus, helemaal is los geraakt van de cultus? Op die vraag gaf Antoine Bodar antwoord.
Hoe het leven te genieten?
In Herfsttij der Middeleeuwen meent Huizinga dat daarin geen verschil is tussen de tijd van toen en 1919, het verschijningsjaar van zijn meest klassieke boek. Hij noemt lectuur, muziek, beeldende kunst, reizen, natuurgenot en maatschappelijke ijdelheid zoals vergaderen, mode en sport.
De middeleeuwse sport is zijns inziens 'dramatisch en tegelijk van een sterk erotisch gehalte', maar dat geldt eigenlijke voor elke periode.
Als muziek is dichtkunst dienend - stamelend en behelpend in woorden vattend wat muziek woordloos uit, niet zichzelf verwoordend maar in dienst van hetgeen verwoording vraagt. En gelijkelijk zo wijsbegeerte dienend in verwondering.
En de cultus zelf, waarin de mens speeltuig Gods is en speelt voor Zijn aanschijn? Daar is de liturgie, de ritus waarin de hemel de aarde raakt en omhelst en verbindt in de troostende band die bevrijdt van banaliteit en de mens opheft naar zijn oorspronkelijke bedoeling als beeld van God en wordt uitgenodigd Hem als de Heilige te aanschouwen.
Van al wat wij hebben verloren is de zin voor het heilige, het ons te boven gaande dat niettemin wenkt en fascineert en aangrijpt, het meest wezenlijk.
Hervinding van het heilige, dat van ons zelf afleidt en naar de originele cultus terugleidt, is begin van nieuwe dienstbaarheid, nieuw benul van maat, nieuwe levensvreugde in wederkerig gunnen, nieuw élan God niet uit te sluiten maar in te sluiten, nieuwe betovering om goedheid en schoonheid en waarheid die om onze verdere ontdekking roepen.

David Brooks (Interview Arie Elshout Volkskrant 28 december 2011)
De mens is
minder rationeel dan we denken. We laten ons vaak onbewust leiden door intuïtie, door ‘de onderbuik’. Columnist David Brooks schreef er een boek over. De kredietcrisis, de eurocrisis, de verkiezingen in de VS, overal spelen die onderbuikgevoelens een grote rol. ‘Alles wat zich diep in ons binnenste bevindt, is moeilijk te sturen.’
Het leven en de wereld zijn niet als een klok, en de mens is niet een goddelijke klokkenmaker, Die met vaste hand en scherp oog alle radertjes volmaakt in elkaar laat overlopen. Het leven en de wereld zijn meer als een wolk, grillig en veranderlijk, en demens is een dier dat zich vaak onbewust laat leiden door het intuïtieve deel van zijn brein. David Brooks, columnist van The New York Times, schreef er dit jaar een bestseller over: The Social Animal. Het is een ontdekkingsreis naar dat gebied in ons hoofd, waar emoties, passies, instincten, vooroordelen, begeerten, genen en karakter de regie voeren. Hier bevinden zich de verborgen bronnen van de meeste van onze besluiten en veel van onze gedachten. Het kan impulsief en roekeloos zijn als een primitief beest.Maar anderzijds ligt er de wijsheid van eeuwen opgetast, is het goed in het maken van generalisaties en het leggen van creatieve verbanden, wat helpt bij het begrijpen van de wereld en het oplossen van de ingewikkeldste problemen.
Toch willen veel mensen niet worden gezien als pion van ons onbewuste brein. We horen niet graag dat we minder rationeel zijn dan we denken. ‘We zijn slecht in het praten over emotie, cultuur en karakter’.
Zijn sex drive en politieke ambitie
twee kanten van een en dezelfde medaille?
‘Het draait allemaal om het menselijk contact. Wat politici doet verschillen van de meesten van ons is dat wij soms graag even alleen willen zijn. Politici niet. Zij willen zich de hele tijd omringen met mensen. Hoe intiemer, hoe beter.’
Hoe loopt dit af?
‘Het Europese project houdt op den duur geen stand. Dit jaar zijn we er achter gekomen dat je geen halfbakken Europa kunt hebben. Of het wordt een echt land, of je houdt afzonderlijke landen. En om een echt land te worden, duurt eeuwen. Zelfs in België, wat een soort van land is maar geen gemeenschappelijke taal heeft, zie je hoe moeilijk het was om tot een regering te komen. De euro moest landen tot elkaar brengen, maar in plaats daarvan is de vijandigheid – tussen Duitsers en Grieken, tussen Duitsers en Italianen – alleen aar groter geworden. En het is nog niet voorbij, want wanneer het effect van de bezuinigingen voelbaar wordt, zal de woede toenemen, zeker
als het ook nog van buitenaf komt.’
Waar ging het fout? Al bij de Duitse kanselier Helmut Kohl en de Franse president François Mitterrand?
‘Zij dachten dat als je een instelling in het leven riep, dat je dan de samenleving kon veranderen. Zo werkt het niet. Midden in de Irak-oorlog vroeg ik iemand van de regering-Bush of ze zich niet hadden verkeken op de cultuur van Irak. Deze persoon antwoordde niet te geloven in cultuur. Als je de wetten verandert, verander je de maatschappij, van bovenaf. Dat is denk ik niet waar. Je kunt de samenleving alleen van onderop veranderen.’
Het bewuste, rationele deel van het brein schiet hier dus tekort?
‘Ja, het is zeer rationalistisch gedacht dat je dingen doelbewust kunt organiseren met wat regels. Maar alles wat zich diep in ons binnenste bevindt, is moeilijk te sturen.’

De op- en neergang van het PvdA-verhaal toont de Vlaamse hoogleraar sociologie Mark Elchardus in J. M. Den Uyl-lezing 2011. Een bekende publicatie is zijn boek De Dramademocratie (2002) waarin Elchardus beschrijft hoe de Westerse politiek verworden is tot een theater op het wereldtoneel.
J. M. Den Uyl-lezing 2011:
Een pasklare oplossing heb ik niet. Wel een paar denkpistes, wat we in het Vlaams “probeersels” noemen, pogingen.

Het probleem is dat te veel politici hun 'maatschappelijke verantwoordelijkheid' aan het grootkapitaal hebben uitbesteed. In plaats van dat Oekraïne een brugfunctie vervult tussen Rusland en het Westen had Europa er voor moeten kiezen dat de 'Europese waarden' van Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap tussen Rusland en het Westen een brugfunctie vervullen. Problemen waar Den Haag geen raad mee weet worden nu naar Brussel of naar de gemeenten doorgeschoven. Door de sterke monetaire sturing vanuit Brussel dreigt een vorm van staatskapitalisme. De hamvraag is hoe dit falende overheidsbeleid dat tot een grotere tweedeling en het daarmee samenhangende onbehagen leidt kan worden gekeerd?

Het gedrag van amorfe gnoes komt met groupthink overeen. De vraag komt naar voren in hoeverre Oekraïensche bevolking op termijn beter af is met de grootkapitalisten uit het Westen dan de oligarchen in het Oosten? 'Het Westen had veel meer moeten proberen het associatieakkoord te koppelen aan een Oekraïense link met Poetins unie. Niet of/of maar en/en. En we hadden veel meer moeten investeren in Oekraïne en minder in sancties. Nu is die verhouding 20-80, en dat had andersom moeten zijn.'

Dromen
“Mijn zus Natalia droomt ervan om verder te studeren aan het Conservatorium in Nederland. Ze heeft de afgelopen twee jaar in Oekraïne gestudeerd. Viktoria, een andere bewoner van de Zwanenhof, studeerde af van de middelbare school en droomt ervan om te studeren aan de Saxion Hogeschool. U begrijpt dat ze daar helaas de financiële middelen niet voor hebben”, vertelt Maria. “Daarom organiseren we dit benefietconcert voor hen. In totaal hebben we 4.500 euro nodig. We hopen dat, met het geld dat we met dit optreden kunnen verzamelen, de droom van deze meisjes kan uitkomen. Ik hoop dat het een sfeervolle avond wordt waar de ziel van de muziek ons ​​allemaal zal kunnen verenigen.”

In het rapport ‘E i V’ is het 5D-concept, analoog aan het woord domein, in het Engels plane, de verborgen 5e Dimensie. Er wordt beoogd de Kwintessens met behulp van de Gulden middenweg (pelgrimage), de verborgen 5e Dimensie, het 5Ddenkraam (5D-concept) en de 5 bij 5 matrixstructuur, de evolutionaire 'Bewustzijnsschil' weer te geven, Natuur en Cultuur, (probleem en oplossing) Slachtoffers en Daders met elkaar te verbinden.

De quintessens van het verhaal is dat om een duurzame samenleving te creëren er maar een pedagogische 'Hoofdroute' is, er een ommekeer in het denken, de alteriteit van Emmanuel Lévinas nodig is. Er is een radicale ommekeer in het denken nodig om ons weer met de oerbron te verbinden. Met het inzicht dat het 5Ddenkraam ('5D-concept en Ether-paradigma') biedt is het wel mogelijk de levenscycli op aarde beter te beheersen. Het geeft aan op welke wijze synthese , het 1 + 1 = 3 kan worden bereikt. Het accent licht in het rapport ‘E i V’ niet specifiek op de systeemtheorie, maar op de verborgen 5e Dimensie, de blauwdruk achter de levenscycli. De teloorgang van de materiële wereld kan door de geestelijke wereld, het integrale denken (kringloopdenken) worden opgelost. De verborgen 5e dimensie, het zelf-bewustzijn maakt het bewustzijn van het bewustzijn, het meta-bewustzijn, het kosmisch bewustzijn, het non-lokaal bewustzijn zichtbaar. Maar dat we de éne werkelijkheid volledig kunnen beheersen zal altijd een illusie blijven.

Op de microkosmos aarde zijn Geestkunde, Zielkunde, Natuurkunde en Kunst een weerspiegeling, vormen een complementaire polariteit van de macrokosmos, de vier fundamentele krachten . Purusha maakt het mogeliik de samenhang in het oeuvre van H.P. Blavatsky te verklaren.

Zeldzame scherpte van geest (Abel Bormans de Volkskrant 13 juni 2022) p. 23):
Zijn brede kennis van en interesse voor
cultuur, wetenschap, economie en politiek maakten hem tijdens zijn lange carrière een ideale roerganger van programma’s zo uiteenlopend als Achter het Nieuws (nieuwsrubriek), Lagerhuis (debatprogramma), Witteman ontdekt (wetenschapsprogramma) en Podium Witteman (muziek). Decennialang was hij een vaste stem in het publieke debat. ‘Paul Witteman is door zijn taalvaardigheid, analytische geest en innemende persoonlijkheid de ideale interviewer.’

Eigen stem, eigen klank eigenwijs (Merlijn Kerkhof interviewt Sylvia Huang de Volkskrant 13 juli 2022 p. V10-12):
Ze is een natuurtalent dat zich niet de wet laat voorschrijven. En dus verlaat Sylvia Huang na acht jaar het Concertgebouworkest om de eerste viool te spelen bij de opera in Brussel. ‘Ik dacht,
waarom niet?
Tot slot: zien we je nog eens terug als
concertmeester bij het Concertgebouworkest?
Weer een schaterlach: ‘Ik doe niet aan carrièreplanning. Ik leef per dag. Alles is bij mij een beetje geïmproviseerd.’

Bij het laatste concert in zijn vaderland zat Bernard Haitink in een flow (Guido van Oorschot de Volkskrant 30 september 2021):
Gebiologeerd publiek, orkest aan een touwtje, Haitink in een flow. Niets ‘moet’ in zijn kijk op Bruckner Zeven. Melodieën en klankblokken lijken zich als vanzelf te ontvouwen. Dezelfde symfonie tijdens Haitinks
allerlaatste optreden, in september 2019 met de Wiener Philharmoniker in Luzern, kende net wat meer spankracht. Maar soeverein blijft soeverein. En dit album een document.

De reacties op haar spraakmakende roman En we noemen hem blijven binnenstromen bij Marjolijn van Heemstra (Volkskrant 23 februari 2018):
Het verhaal gaat over een verre oom die na de oorlog een verzetsdaad zou hebben gepleegd. De auteur vreesde even dat ze het verkeerde verhaal had geschreven.
De hobbyhistoricus heeft geen harde bewijzen maar
'hij was waar het broeide'. Doodzonde, vindt hij, dat ik die lijn heb laten liggen.
Iemand schrijft dat Frans als lid van de staf van prins Bernhard na de oorlog nazi's hielp ontsnappen naar Zuid-Amerika. Iemand belt om te zeggen dat Frans tijdens de bezetting met auto's vol onderduikers naar Zwitserland reed. 'Waarom schrijft u alleen over de levens die hij wegnam en niet over de levens die hij heeft gered?' Het zijn tweedehands herinneringen, losgewrikt uit een context die niet meer bestaat.
Misschien is het zo dat verhalen als gesteentelagen in de mensheid liggen opgeslagen. Je kunt ze los drillen, maar je krijgt ze nooit heelhuids aan de oppervlakte. Wachten op ‘de Dansplaag’ na covid-19 (Willem Versteegh Volkskrant 25 mei 2021 p. 21):
Met een beetje geluk zal de wereld dus na covid-19 kennismaken met een heuse
choreomanie-pandemie, waar zelfs die viruswaanzinnige dansleraar uit Rotterdam van in vervoering zal raken.

Waar zijn die nieuwe hersencellen (Ronald Veldhuizen de Volkskrant 20 augustus 2022 Wetenschap p. 15-17):
Kan het volwassen brein nog nieuwe hersencellen aanmaken? Het
academisch debat over die vraag loopt hoog op. Het antwoord is dan ook van belang voor de behandeling van alzheimer.

Clairy Polak Voorbij voorbij (Ad Bergsma Volkskrant 16 juni 2019):
Het boek van
Clairy Polak over de alzheimer van haar man toont hoe pijnlijk het is een geliefde in de vergetelheid te zien wegzakken. Tegelijkertijd beschrijft ze onbedoeld hoe ze zichzelf vastdenkt, schrijft gastcolumnist Ad Bergsma.
Polak maakt met haar boek het duister rond dementie tastbaar. Lees het vooral als je niet begrijpt waarom mantelzorgers het zo zwaar hebben. Sla het echter over als je geen behoefte hebt aan een journalistiek verslag, maar aan duiding of betekenis.
Onze maatschappij heeft een afgod gemaakt van zelfredzaamheid. Verbaas je niet alleen over de veranderingen die alzheimer teweegbrengen, maar ook over je eigen reacties op de symptomen.
Hoofdstuk 29
Het streven naar economische voorspoed dreigt ook hier, juist ook hier, te leiden tot ecologische rampspoed, maar net als elders in de wereld hoopt men dat de voorstschrijdende wetenschap de ondergang zal weten af te wenden. Het blijft een keuze. Hoewel ze hier direct worden geconfronteerd met de gevolgen van hun eigen gedrag, geven ze er de voorkeur aan hun kop in het zand te steken.
‘Alles is me in mijn leven komen aanwaaien. Ik heb een heerlijke jeugd gehad, fantastische ­ouders, nooit problemen op school. Ook wat mijn
loopbaan betreft is alles min of meer op mijn weg gekomen’, zei je eerder. Ben je dan minder bedreven in omgaan met tegenslag?
‘Nee, ik kan juist goed omgaan met ­tegenslag. Dat heb ik – zou ik bijna zeggen – inmiddels wel bewezen. Van faillissementen tot alzheimer, ik kan er goed mee omgaan. Misschien wel juist omdat de basis zo gelukkig was.’

"Jan Machientje" (Fryslân Doc 22 en 23 januari 2022 NPO2):
Jan K. Elzinga, 1882-1947) uit Sumar trok begin 20e eeuw in het hele land bekijks met zijn zelfgebouwd mechanisch kunstwerk, dat
Salomo's rechtspraak verbeeldde.
Er zijn dagen bij met meer dan 100 belangstellenden. In 1905 krijgt het mechaniek een plaats op een kunst- en nijverheidstentoonstelling in Leeuwarden. Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik bezoeken deze tentoonstelling en tonen veel belangstelling voor de 35 minuten durende voorstelling van
Salomo’s eerste rechtspraak. In de daarrop volgende jaren, zeker tot 1930, trekt Jan op gezette tijden met zijn mechaniek door heel Nederland. Belangstellenden kunnen op een tentoonstelling of in een café tegen betaling een voorstelling bijwonen. Als de belangstelling ervoor afneemt, legt Jan zich meer en meer toe op het repareren van uurwerken.

Michael Schur Perfect: de handleiding – Het juiste antwoord op elke ethische kwestie
Wat betekent het om een goed mens te zijn? Hoe beoordelen we of acties
goed of slecht zijn? Wie bepaalt eigenlijk wat goed en slecht is? En als we nu een perfect mens willen worden, hoe doen we dat?
Schur neemt de lezer mee op een reis die 2.500 jaar aan ethiek beslaat, en hij beschrijft wat grote denkers hebben gezegd over moraliteit, fatsoen en ethisch handelen. Hij legt uit wat ze bedoelen, hoe je erom kunt lachen, hoe je het kunt toepassen en hoe je je leven zou moeten leven als je een goed mens wilt zijn.
Ethiek en humor, gaat dat samen? Ja, bewees Michael Schur in zijn comedyserie The Good Place. In zijn nieuwe boek schrijft hij geestig over filosofen als Aristoteles en Kant. Waar komt zijn fascinatie vandaan? En waarom wil hij die zo graag overbrengen?
Perfect: de handleiding moet voor de ethiek gaan betekenen wat A Brief History of Time van Stephen Hawking heeft betekend voor de astrofysica, zei Schur al eens grappend.
Welke theorieën probeert u in uw leven te volgen?
‘Vooral de
deugdethiek van Aristoteles en het contractualisme van T.M. Scanlon. De deugdethiek vind ik het meest humaan. Eigenlijk zegt Aristoteles dat het zijn van een goed mens een eindeloos proces is van vallen en opstaan. De deugden van de mens zijn volgens hem eigenschappen als eerlijkheid en dapperheid. En dapperheid bevindt zich precies tussen lafheid en roekeloosheid. Het is zaak om zo veel mogelijk op die gulden middenweg terecht te komen.

Het onderzoeksrapport 'E i V' onderbouwt volledig wat Marcel Gleiser in zijn boek Een scheurtje in de rand van de schepping op p. 299 schrijft:
Mensen! Word wakker en red het leven, met alles wat je ter beschikking staat! Leven is zeldzaam. Vereer het, koester het, laat het voortduren, verspreid het door het Universum. Dat is ons allerhoogste doel als de denkende geesten van de kosmos.

Het artikel Maatschappelijke tweedeling Op het scherp van de snede (Telegraaf 3 april 2010) van Prof. Smalhout ondersteunt de mening van Harm Beertema:
Maffia
Het zijn vooral politici uit het politiek linkse spectrum die ons onderwijs de nek hebben omgedraaid. Professor dr. Arnold Heertje, de bekende econoom die een van de panelleden was en die (nog steeds) lid van de PvdA is, schaamde zich voor zijn eigen partij. Hij noemde het een vorm van onderwijsmaffia. Zijn partijgenoot Jeroen Dijsselbloem publiceerde in 2008 als voorzitter van een parlementaire commissie een rapport dat geen spaan heel liet van het huidige onderwijs. Dat was heel dapper van Jeroen, die daarmee zijn eigen politieke geloofsgenoten in hun hemd zette. Het is nog maar de vraag of er nu eindelijk iets wordt gedaan met dat rapport. Voorlopig ziet dat er nog niet naar uit.
De vraag werd gesteld waar het geld vandaan moet komen om weer kleinere scholen te maken met meer persoonlijke aandacht voor de leerlingen. Het was de mening van de meeste panelleden dat er veel geld te winnen zou zijn door die aangekoekte dikke laag van parasiterende managers te verwijderen. Die hebben meestal geen onderwijservaring, maar ze verdienen hun brood met oeverloos vergaderen, het controleren van de echte docenten en het bedenken van onwerkbare systemen. Dit is de maffia waarop professor Heertje doelde. Het is dezelfde managementmaffia die men in allerlei andere bedrijven tegenkomt, zoals in de gezondheidszorg en in de vroegere overheidsbedrijven die thans geprivatiseerd zijn.

De gevestigde elites stellen zelfbehoud op de allereerste plaats. Het betekent dat een individueel probleem wel snel kan worden opgepakt, daarentegen voor vraagstukken in de collectieve sector geldt dat het heel lang duurt voordat bewustwording in effectief beleid wordt vertaald. Geert Mak gaf in de Volkskrant 20 november 2004 een eerste signaal af. Recent zijn daar de reacties van Harm Beertema (Volkskrant 15 maart 2010) en Prof. Smalhout (Telegraaf 3 april 2010) en Gerd Leers (Volkskrant 6 april 2010) bijgekomen.
De te verwachten 29 miljard aan bezuinigingen maakt de politieke besluitvorming over de gewenste collectieve voorzieningen en de kosten daarvan bijzonder complex.

Anna Lemkow: boek Het Heelheid Principe. Hoofdstuk 9. Over tijd en causaliteit, p. 220: ..mystieke toestand van bewustzijn is een toestand van bewustzijn die uitstijgt boven ruimte en tijd en toch ruimte en tijd omvat. Het lijkt zeker dat de vraagstukken van tijd en causaliteit alle vormen van denken omvatten en alle schijnbare tweedelingen, zoals 'denkvermogen en materie', de waarnemer en het waargenomene, 'wetenschap en kunst', wetenschap en de eeuwige wijsheid, innerlijke waarden en uiterlijke omstandigheden. Deze zullen ongetwijfeld onopgelost blijven tot het moment dat ze beschouwd worden in termen van een hoger verband, een diepere eenheid.

Spanningen bemoeilijken toezicht (Volkskrant 17 december 2009): Doordat toezichthouders zoals de De Nederlandsche Bank (DNB) vooral naar individuele financiële instellingen kijken, ontbreekt hun het zicht op het geheel. Juist dat wereldwijde onvermogen om ‘macrotoezicht’ te houden op het hele systeem was een van de oorzaken van de financiële crisis, stelt de Algemene Rekenkamer in een onderzoek naar het toezicht op banken en andere financiële instellingen.
Codes zijn geen panacee voor beter bestuur, stelt de De Algemene Rekenkamer in haar rapport over financieel toezicht. ‘Zelfregulering betekent ook dat het niet of onvolledig naleven van de codebepalingen wel gesignaleerd, maar niet gesanctioneerd kan worden.’ Minister Bos van Financiën is het daar volstrekt niet mee eens. De bankencode ‘is juist een goede combinatie van het nemen van eigen verantwoordelijkheid met wettelijke ondersteuning.’

Om het onderliggende probleem op te lossen gaat het onderzoeksrapport ‘E i V’ van het antropisch principe uit.

MAX ouderenjournaal 21 december 2020 NPO1 (Han Peekel interviewt Marcel van Dam - herhaling):
Marcel van Dam gebruikt na ca. 3 minuten in het interview de term belubberen. Of met andere woorden Marcel van Dam is de geestelijke vader van deze term.
Tot slot vat de socioloog Marcel van Dam zijn
boek van het leven samen met de woorden, niet slecht gedaan jochie. Marcel van Dam is als woordkunstenaar zeker geslaagd. De VARA beoogt in radio- en televisieprogramma’s als: 'De Rooie Haan', 'De Achtergrond van het gelijk', 'Achter het Nieuws' en 'Het Lagerhuis' de waarheid dichter te benaderen.

Utopie met vier poten en een halsband (Olaf Tempelman 10 juni 2016):
Socioloog
Ruben Jacobs deed zoveel sociale contacten op tijdens het uitlaten van zijn hond dat hij deze activiteit bepleit als middel om de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden te overbruggen.
Utopieën heb je in vele soorten. Het is mooi dat er we er nu ook een hebben met vier poten en, gelukkig maar,
een halsband.

Senatoren Hiddema en Frentrop weg bij FvD om niet bijwonen speech Zelenski (T obias den Hartog 30 maart 2022):
Frentrop en Hiddema zeggen hun lidmaatschap van de partij op. Hiddema botste recent al met partijleider Thierry Baudet, omdat deze begrip toonde voor de Russische inval.

In zijn boek Tatoeage van de ziel persoonlijke beschouwingen over Aziatische religies onderzoekt Paul van de Velde zijn persoonlijke zoektocht.

Kunst maakt het mogelijk, het ultieme meta-leren, de metafysica te duiden. De kwintessens van het rapport 'E i V', het Meta-leren berust op het bewustzijn van bewustzijn (helicopterview, Top down perspective). Zowel Rolf Dobelli als Asha ten Broek verwijzen naar de filosofie van de Stoa, het stoïcisme. Het probleem is dat mensen geluk steeds meer met de dictatuur van de markt, het consumentisme zijn gaan verwarren. De Derde weg''', Tao en co-creatieve coöperatie bieden oplossingen voor het ongebreidelde consumentisme, die er volgens Frits Bolkestein niet zijn. Ons levensgeluk op aarde wordt primair door de de moraal van het verhaal bepaald.

Het mechanisme van de evolutie, de co-reflectie van Teilhard de Chardin draait in de kern om co-creatie, culturele innovatie. De integrale groei van het bewustzijn van de mens, het bewustwordingsproces bestaat uit de uitwisseling tussen het vrouwelijk en het mannelijk, tussen 'Chaos, Gaia en Eros' en het 'Goede, Ware en Schone', tussen 'Chaos-Theos-Kosmos' en 'Goden-Monaden-Atomen', tussen materie en geest, tussen lagere Tetrade en hogere Triade, tussen chaos en harmonie, tussen navel (Epithumia) en hart (Thumos), tussen begin en het einde, tussen Alpha en Omega.

De eerste op 23 september 1983 gehouden Van der Leeuw-Lezing Een onderzoek naar de koppige dwaasheid van regeerders door Barbara Tuchman en Bart Tromp::
Door Plato zijn er al voorzetten gedaan, een uitverkoren klasse tot beroepsbestuurders op te leiden. In een rechtvaardige maatschappij zouden dan mensen uit de heersende klasse bij de verstandigen en wijzen in de leer moeten om in de kunst van het regeren onderricht te krijgen.
Het
Meta-leren heeft op survival of the fittest, de waarden en normen betrekking.
In de op 30 oktober 2009 gehouden Van der Leeuw-Lezing haalt
Alain de Botton een oud paard van stal, namelijke Plato.

Alain de Botton GELUK of wat er nog van over is (Volkskrant 31 oktober 2009):
Ik voel deze strijdigheid (tussen bedrijfsleven en filosofie) ten diepste. En ik betreur haar, want een aantal mensen dat ik op deze wereld het meest bewonder, houdt zich ofwel bezig met de filosofie ofwel met het bedrijfsleven bezig – en beide kampen zijn er
heilig van overtuigd dat ze elkaar niets te zeggen hebben. Ik droom van een wereld waarin ze een dialoog aangaan en inzien hoeveel ze van het andere kamp kunnen opsteken. Van Plato is de befaamde uitspraak dat de wereld alleen beter zou worden als de filosofen koning of koningen filosoof zouden worden. Vervang koningen door ondernemers en u hebt mijn mening over dit onderwerp.

Caroline de Westenholz Heliogabalus en de Vlam van de Lust (Deel V):
Het verhaalt van een geheime esoterische doctrine die zou zijn overgeleverd door een reeks van Grote Ingewijden door de eeuwen heen: Rama, Krishna, Hermes, Mozes, Orpheus, Pythagoras, Plato en Jezus. Het concept is echter het bekendst gebleven door de activiteiten van mevrouw Blavatsky, wier theosofie of ‘goddelijke wijsheid’ immers op hetzelfde principe is gebaseerd.

De humanistische psychologie van Maslow, het Ei van Assagioli en het metamodel in NLP brengen het 1e, 2e en 3e grondbeginsel van de theosofie tot uitdrukking. Maslow belicht in het bijzonder het 1e grondbeginsel ‘het onkenbare’, namelijk transcendentie, dat wat de mens overstijgt. De transpersoonlijke psychologie van Roberto Assagioli legt de nadruk op synthese, het 2e grondbeginsel verschijnen en verdwijnen (identificatie en disidentificatie) en bij NLP komt de systeemhiërarchie, het 3e grondbeginsel duidelijk naar voren. Het boek Psychosynthese van Roberto Assagioli laat duidelijk zien dat hij zich door de theosofie heeft laten inspireren. Zowel zijn moeder als zijn vrouw waren theosoof.

De koloniale leeslijst
Molen en palmboom (Saskia Pieterse en Lisanne Snelders De Groene Amsterdammer 17 september 2020 p. 59-61):
Met de
Max Havelaar zou 200 jaar Multatuli: hij is actueler dan ooit (Casper Luckerhof de Volkskrant 18 februari 2020 p. 23):
Het
Multatuli-jaar is maandag officieel begonnen. Wat heeft deze schrijver uit de 19de eeuw ons nu nog te vertellen? We vroegen het kenners.
Kenners weten aan de telefoon hun euforie nauwelijks te onderdrukken. Ze zijn het er unaniem over eens: als schrijver en denker is Multatuli nog altijd uiterst actueel.
Volgens
Etty is dat echter maar één van de redenen waarom Multatuli nog steeds actueel is. ‘Veel maatschappelijke discussies die we nu voeren, bijvoorbeeld omtrent excuses over het slavernijverleden, staan allemaal keurig in de Max Havelaar.’ In die roman, gepubliceerd in 1860, bekritiseerde de schrijver het corrupte koloniale regeringssysteem van Nederlands-Indië, en stelde hij het leed van de Javaan centraal.
Authentiek
‘De melodie van het proza, de woordkeus, de ironie, hij kon gewoon ontzettend goed schrijven. En dan was het ook nog een
volkomen authentiek en zelfstandig denker. Multatuli zei: de roeping van de mens is mens te zijn. Daar draaide het bij hem allemaal om.’
Zoeken naar nieuwe vormen
‘Neem het medium De Correspondent en de uitgeverij Das Mag’, zegt
Rock. ‘Dat zijn echt vernieuwende instituten die – net als Multatuli destijds deed – op speelse manieren proberen de macht te bekritiseren en misstanden aan te kaarten. De scheidslijn tussen literatuur en non-fictie is daarbij dun. Dat is écht typisch Multatuli, die had er een hekel aan om in hokjes te denken. Hij hield van mengvormen.’ Maar als Rock een hedendaagse schrijver moet noemen die echt in de geest van Multatuli schrijft, is het even stil. ‘Poeh daar moet ik even over nadenken.’ Dan: ‘Ja, het blijft natuurlijk wel Multatuli...
Later, aan het eind van het gesprek, komt hij er toch nog even op terug. ‘Vooruit: David Van Reybrouck.’ Multatuli Nederland van het koloniale denken hebben bevrijd. Maar met de roman was de dekolonisatie niet voltooid. Die moest nog beginnen.

De Kist (Kefah Allush interviewt Saskia Noort 25 ferbuari 2024, NPO2):
Na een traumatiserende gebeurtenis in haar jeugd besluit schrijfster
Saskia Noort zichzelf het zwijgen op te leggen. Met deze gebeurtenis sterft ook een deel van haar onbezorgde jeugd. Pas tientallen jaren later treedt ze in de openbaarheid met haar verhaal. Dit voelt als een herrijzenis.

‘Ik kom erachter dat de lockdown vrij matig schrijven oplevert’ (Saskia Noort de Volkskrant 3 april 2020):
Afschuwelijk, wat er allemaal gebeurt. En wat afschuwelijk is, is
goud voor een thrillerschrijver. Toch zal het nog wel even duren voordat Saskia Noort weer echt iets gedaan krijgt. ‘Mijn angst is als een octopus die non-stop op al mijn rode knoppen drukt.’

Excuses moeten ook echt betekenis krijgen (Iantha Sahadat en Sander van Walsum de Volkskrant 30 september 2020 p. 14-15):
Het stadsbestuur van Amsterdam heeft laten uitzoeken in welke mate hun verre voorgangers betrokken waren bij
slavernij. Veertig onderzoekers stelden vast: ze zaten er tot hun nek in. ‘Staatsbelang, compagniebelang en privébelang liepen vaak naadloos in elkaar over.’

200 jaar Multatuli: hij is actueler dan ooit (Casper Luckerhof de Volkskrant 18 februari 2020 p. 23):
Het Multatuli-jaar is maandag officieel begonnen. Wat heeft deze schrijver uit de 19de eeuw ons nu nog te vertellen? We vroegen het
kenners.
Kenners weten aan de telefoon hun euforie nauwelijks te onderdrukken. Ze zijn het er unaniem over eens: als schrijver en denker is Multatuli nog altijd uiterst actueel.
Volgens Etty is dat echter maar één van de redenen waarom Multatuli nog steeds
actueel is. ‘Veel maatschappelijke discussies die we nu voeren, bijvoorbeeld omtrent excuses over het slavernijverleden, staan allemaal keurig in de Max Havelaar.’ In die roman, gepubliceerd in 1860, bekritiseerde de schrijver het corrupte koloniale regeringssysteem van Nederlands-Indië, en stelde hij het leed van de Javaan centraal.
Authentiek
‘De melodie van het proza, de woordkeus, de ironie, hij kon gewoon ontzettend goed schrijven. En dan was het ook nog een volkomen authentiek en zelfstandig denker.
Multatuli zei: de roeping van de mens is mens te zijn. Daar draaide het bij hem allemaal om.
Zoeken naar nieuwe vormen
‘Neem het medium De Correspondent en de uitgeverij Das Mag’, zegt Rock. ‘Dat zijn echt vernieuwende instituten die – net als
Multatuli destijds deed – op speelse manieren proberen de macht te bekritiseren en misstanden aan te kaarten. De scheidslijn tussen literatuur en non-fictie is daarbij dun. Dat is écht typisch Multatuli, die had er een hekel aan om in hokjes te denken. Hij hield van mengvormen.’ Maar als Rock een hedendaagse schrijver moet noemen die echt in de geest van Multatuli schrijft, is het even stil. ‘Poeh daar moet ik even over nadenken.’ Dan: ‘Ja, het blijft natuurlijk wel Multatuli...’
Later, aan het eind van het gesprek, komt hij er toch nog even op terug. ‘Vooruit: David Van Reybrouck.’

Het leerproces van Plato laat zien dat er in het gehele heelal niets is dat niet twee kanten heeft – de keerzijden van dezelfde medaille. Het pedagogisch denkmodel, het morele kompas van Plato biedt een context voor zowel de theïstische als de atheïstische wereld. Chaos , onbalans ontstaat wanneer politici geen oog hebben voor de keerzijde van de medaille. Met behulp van het maskerkwadrant, de tegennatuurlijke kringloop is het mogelijk ons van onze conditioneringen bewust te worden en onze vrijheid te herwinnen. We laten zien hoe het mogelijk is ons weer met de natuurlijke kringloop te verbinden. Bij het 'Ken uzelve' gaat het om het ik en de ander. Doorzie uw eigen mogelijkheden, beperkingen en grenzen. Het leert je regisseur te worden van je eigen leven.

De medaille met twéé kanten, heeft een keerzijde, de dubbelganger (ferouer, alter-ego, maskerkwadrant). Het maskerkwadrant maakt het weloverwogen eigenbelang, het egoïsme zichtbaar en laat zien dat we in een loop (schizofrenie) terecht kunnen komen wanneer we niet meer met onze spirituele bron zijn verbonden. Helaas laten we ons in de politiek veelal door het maskerkwadrant regeren.

In tegenstelling tot de derde weg van Tony Blair heeft de 'Derde weg' in het onderzoeksrapport 'E i V' op de relatie tussen 'Chaos - Gaia - Eros' en het Eeuwig 'Goede - Ware - Schone', op de synthese tussen 'vrouwelijk en mannelijke' energie (aantrekken en afstoten) betrekking. Maar ook op de drie guna's in wisselwerking met de Trimurti van het Hindoeïsme.

'Derde weg' in het onderzoeksrapport 'E i V' op de relatie tussen 'Chaos - Gaia - Eros' en het Eeuwig 'Goede - Ware - Schone', op de synthese tussen 'vrouwelijk en mannelijke' energie (aantrekken en afstoten) betrekking. Maar ook op de drie guna's in wisselwerking met de Trimurti van het Hindoeïsme.

De functie van de psyche heeft betrekking op de wederkerigheid tussen complementaire werkwoorden ‘Scheppen en Vernietigen’ (Trimurti), 'Verschijnen en Verdwijnen', 'Aantrekken en Afstoten', 'Ontvouwen en Invouwen', ‘Zaaien en Oogsten’, 'Creëren en Nabootsen', 'Geven en Ontvangen', 'Voelen en Denken', 'Vechten en Vluchten', 'Slapen en Waken', 'Luisteren en Spreken', 'Lezen en Schrijven’ en brengt de fractale zelfgelijkvormigheid (‘Entropie en Negentropie’, 'Golven en Velden'), symmetrie op elke schaal tot uitdrukking.

Het bewustwordingsproces bestaat uit de uitwisseling tussen het vrouwelijk en het mannelijk, tussen 'Chaos, Gaia en Eros' en het 'Goede, Ware en Schone', tussen materie en geest (geestvonkatoom), tussen lagere Tetrade en hogere Triade, tussen chaos en harmonie, tussen navel (Epithumia) en hart (Thumos), tussen begin en het einde, tussen Alpha en Omega.
De Goddelijke liefde Eros (thumos) zorgt voor het verbinden terwijl daarentegen de keerzijde van Eros (Epithumia) voor het scheiden zorgdraagt. De negatieve betekenis van Eros staat voor wellust, driftleven, epithumia. Eros heeft een positieve en een negatieve betekenis.
Voor Jung betekent eros de religieuze drift (moslimfundamentalisme), voor Freud de seksuele drift, het hebben en in bezit nemen, de emotie egoïsme (marktfundamentalisme). Alles heeft zijn tegenstelling, aardse begeerte inbegrepen. Of met andere woorden mannen zijn fysiek zo geschapen dat ze achter hun … aanlopen, maar ze hebben ook een hoofd gekregen waarmee ze tot in de hemel kunnen reiken.

Elk mens kan voor het 'Goede, Ware en Schone' van Plato kiezen. De paradox is dat het niet werkt wanneer het wordt afgedwongen.
De paradox wordt opgelost door het fundamentele inzicht van de calculus dat een som van oneindig veel termen een eindig resultaat kan opleveren. Het oneindige aantal tijdsspannes dat Achilles nodig heeft om de vorige posities van de schildpad te bereiken, leveren bij elkaar opgeteld een eindige totaaltijd, en dat is inderdaad de tijd die Achilles nodig heeft om de schildpad in te halen.

Arnon Grunberg artikel Techniek gaat haar gang (Volkskrant 5 april 2014, bijlage Sir Edmund p. 25-27).
Grunberg verwijst naar Martin Heidegger die stelt dat we geen meester zijn over techniek: wij vliegen het vliegtuig, maar het vliegtuig vliegt ook ons. Grunberg schrijft: ‘Dat schuldig zijn aan is dus in feite het aanleiding geven tot; het samenspel van de
vier verschillende oorzaken (Aristoteles) brengt iets te voorschijn wat er eerst niet was, het brengt ‘het verborgene in het onverborgene’. Deze activiteit noemt Heidegger het ‘ontbergen’ (Entbergen), waarmee hij het Griekse aletheia (waarheid) in verband brengt. etc. Het ontbergen is, als ik het goed heb begrepen, het scheppen of beter gezegd het zichtbaar maken van waarheid.

Marcia Luyten (Volkskrant 2 januari 2020 p. 20) beschrijft in haar column Eerst wacht ons de woede de in het universum ingebakken paradox.
Mijn debat in 2020
‘Mag dan helemaal niks meer?!’ De vraag is een strijdkreet. Niet meer naar Bali op vakantie, geen 130 rijden en straks ook niet meer op diesel of benzine. Geen alcohol drinken, vlees eten is taboe en nergens mag je meer roken.
De overgang van een economie gebaseerd op exploitatie en groei naar een gericht op conservering en bescherming is ingezet, en tot we het tippingpoint bereiken roept dat steeds luider weerstand op.
Dat is het patroon van morele vooruitgang: praktijken die lang de gewoonste zaak van de wereld waren, worden onaanvaardbaar. Die nieuwe maatschappelijke consensus wordt voorafgegaan door protest en conflict. De ‘slechte gewoontes’ worden volgens filosoof Kwame Appiah pas afgeschaft wanneer we ons ervoor gaan schamen. Zo ging het met de slavernij, het duel en met het afbinden van Chinese meisjesvoeten. Zo gaat het met besnijdenis in Ethiopië en eerwraak in Pakistan. En zo zal het gaan met vlees, vliegen, vuurwerk. Maar eerst wacht ons de woede.

Een botsing van twee werelden (Michael Persson Volkskrant 24 september 2019 p. 7):
Het is Greta Thunberg versus Donald Trump, maandag tijdens een speciaal ingelaste klimaattop van de Verenigde Naties. Het filmpje spreekt boekdelen.
Het is een ontmoeting die geen ontmoeting is, op de plek die toch is gemaakt om de wereld bij elkaar te brengen.
De Verenigde Staten ontsprongen de dans, omdat die de VN-conventie over de rechten van het kind niet hebben ondertekend. Isolationisme werkt soms, weet ook president Trump. Hij was na een paar minuten alweer van de klimaattop vertrokken, zonder verder een woord te hebben gewisseld.

Famke Louise in Nederland, Greta Thunberg in Zweden en Christina von Dreien uit Zwitserland laten zien hoe het mogelijk is de waarheid dichter te benaderen. Zij tonen het fenomeen indigokinderen. Om de waarheid dichter te benaderen maken zowel Amanda Gefter, als Trudy Dehue en Marja de Vries van de metafoor hebben we De Hele Olifant in Beeld gebruik. In de theosofie is het ‘menselijk tekort’ (‘Goed en Kwaad’) juist de grondslag voor de ‘menselijke evolutie’. Christina von Dreien laat met haar visioenen zien dat het oeuvre van H.P. Blavatsky nog hoogst actueel is.

Het verhaal van Nadia Khiari (de Volkskrant 17 december 2019, p. 14-15) sluit ook nauw op het verhaal van H.P. Blavatsky aan.

Aan tafel legde Philip Huff uit dat ‘de maatschappij bestaat uit allerlei aannames en ideeën over gender, identiteit, socio-economische posities, en dan kom je al snel bij seksisme, patriarchaat, racisme, klasse-identificatie’. Volgens Huff is het de taak van de kunstenaar om daar kritisch op te reflecteren en hij riep daarom op tot ‘een ^hoger bewustzijn van machtsstructuren in de maatschappij en dat je daar expliciet je kunst op afstemt, om wat te zeggen over wat hier en nu speelt en niet de clichés in stand te houden’. Want: ‘Als je niet met de status quo in gevecht gaat, ben je het er eigenlijk mee eens.’

Cultuur (Buitenhof 23 januari 2022 NPO2):
- Hoe ging het eraan toe achter de schermen tijdens de formatie? En hoe zit het met de veel besproken nieuwe bestuurscultuur? In Buitenhof: informateurs Wouter Koolmees en Johan Remkes.
- De Russische militaire dreiging aan de Oekraïne oostgrens blijft onverminderd hoog. Is de NAVO in staat om een gezamenlijke militaire vuist te maken of is er met Poetin toch een diplomatieke oplossing mogelijk?

Peter de Waard heeft met zijn column Zal Wouter koolmees ooit Drees vervangen in de canon? (de Volkskrant 24 juni 2020 p. 19) gelijk gekregen.
Wat de FNV-leden ook besluiten, het
nieuwe kabinet zal opnieuw een minister voor Pensioenzaken nodig hebben. Wouter Koolmees haalt met zijn plan de canon niet.

Om als 't ware in je eigen 'midden' terecht te komen van Peter Kooistra sluit volledig op ‘Ik wil in het middenstaan’ volgens Bart Brandsma aan. In plaats van dat we in het leven onze eigen weg, de middenweg, de 'Hoofdroute' van balancerend leiderschap kiezen prefereren we veelal het kuddegedrag (Groupthink). Bij nabootsend gedrag kiezen we voor de bekende weg, de opvattingen van de kudde.

Hedy d'Acona, Barbara Baarsma, Claudia de Breij, Laura de Jong, Daniela Hooghiemstra, Manuela Kalsky, Marcia Luyten, Paula van Manen, Daan Roovers, Mardjan Seighali, Sheila Sitalsing, Aleid Truijens, Marjan Slob,Gerdi Verbeet en Wieteke van Zeil laten zien dat het glazen plafond een mythe is. Hun verhalen tonen aan dat zij het balansmechanisme aan de top van de piramide begrijpen. Het gaat er vooral om, zoals Cees Hamelink het in de Volkskrant 1 mei 2020 formuleert als deskundigen uit mijn vakgebied mee zouden praten. Zij zouden iets kunnen zeggen over de bedroevende kwaliteit van de overheidsvoorlichting, zoals het verkeerde taalgebruik (het ‘nieuwe normaal’), de neerbuigende en paternalistisch toon en het verontrustend gebrek aan psychologisch en sociologisch inzicht in het gedrag van individuen en groepen in de samenleving.

Geen van Martjes vriendinnen leest nog de krant of kijkt naar het nieuws (Merel van Vroonhoven de Volkskrant 22 januari 2022 p. 14):
‘Twee jaar corona hakt er behoorlijk in’, vertelt ze, terwijl ze haar microfoon en opnamerecorder installeert op mijn keukentafel. ‘En dan al die grote problemen die op ons afkomen, zoals de
klimaatcrisis, de woningmarktcrisis, de groeiende kansenongelijkheid en een arbeidsmarkt vol flexcontracten. Is er voor ons nog wel een toekomst?’
Ik moet denken aan de
lezersbrief van Jan Heijmans van eind vorige maand, waarin hij refereert aan een Volkskrant-artikel over de rol van de journalistiek in de Haagse bestuurscultuur.
Heijmans voegt in zijn brief
een dimensie toe. Hij waarschuwt voor ‘de onvermijdelijke nevenschade’ van een te eenzijdige focus op slecht nieuws in de vorm van een steeds verder afkalvend vertrouwen van burgers in overheid en instellingen. Hij pleit voor diepgaand wetenschappelijk onderzoek naar de rol van de media op het huidige maatschappelijke klimaat, plus aanbevelingen.
Haar vertwijfeling raakt me. Want niet alleen Martje en haar jonge generatiegenoten hunkeren naar journalistiek die –
behalve problemen onthult en kritisch is – vaker perspectief biedt. Dat doen 53-jarige ex-bestuursvoorzitters die voor de klas staan immers ook.

Met stijlvolle nuance tillen we de polemiek naar de 21ste eeuw (Marjan Slob de Volkskrant 22 januari 2022 Opinie p. 20-23):
In de tijd van W.F. Hermans was de blik van één type mensen – die van witte gestudeerde mannen – dominant. Dat is aan het veranderen.
Het belangrijkste voor een
fatsoenlijke politiek is dan ook niet om verlies te vermijden, maar om te vermijden dat de verliezers vernederd worden – een gedachte die ik ontleen aan de Israëlische filosoof Avishai Margalit. En het meest vernederende voor een verliezer is, nog steeds volgens Margalit, dat er niet werkelijk naar je wordt gekeken. Dat je wordt genegeerd. Dat je een figurant bent in het verhaal van een ander. Kennelijk ben je dan niet belangrijk genoeg om als een volwaardig persoon te worden gezien, met een eigen sensibiliteit. De maatschappelijke woede over dergelijke vernedering – die van vrouwen, van zwarte mensen, van queer mensen, van laaggeschoolde mensen – is brandstof voor de revolutionaire onderstroom die momenteel het ‘redelijke’ debat ondermijnt.
Identiteitspolitiek plaatst ons volgens mij allemaal voor de volgende revolutionaire vraag: bluered%werkelijk te kunnen zien? Hoe kan je een ander mens ervaren als een subject dat op jou lijkt en waarmee je een wereld deelt – en tegelijkertijd als een wezen dat van jou verschilt?
De quantummechanica stelt dat licht tegelijkertijd golf en deeltje is. Ik heb het altijd een flinke uitdaging gevonden om dat te begrijpenblack%. En nu stel ik eigenlijk iets soortgelijks voor waar het om mensen gaat. Kun je een ander tegelijk als medemens en als vreemde ervaren? Kun je dat allebei tegelijk waar laten zijn? Lukt je dat?

Nalatenschap Hersenstichting, KNRM, Leger des Heils, Nierstichting, Oogfonds, Dierenbescherming, Prind Bernard Cultuurfonds, KNGF Geleidehonden (KRO NCRV 22 oktober 2022, 29 oktober 2022, 5 november 2022, 12 november 2022, 19 november 2022, 26 november 2022, 3 december 2022, 10 december 2022 - SBS6):
Steeds vaker hebben
mensen de wens om na hun dood iets te betekenen voor een ander door hun geld of bezittingen na te laten aan een goed doel. Dit zijn hun verhalen.

We kunnen ons de luxe van totale wanhoop niet veroorloven’ (Simone Korkus interviewt David Grossman De Groene Amsterdammer 20 oktober 2022, p. 48-53):
De carrière van de Israëlische schrijver
, winnaar van de Erasmusprijs 2022 met als thema ‘verbinders in een verdeelde wereld’, begon met een levensveranderend incident. ‘Zo’n veertig jaar geleden reed ik in de bus naar huis…’
Zijn romans, verhalen, kinderboeken, essays en non-fictie volgen elkaar in een onophoudelijk tempo op. Het ene verhaal haalt het andere aan en alles beklijft. Maar zijn literaire carrière begon met een eenvoudig doch voor hem
levensveranderend incident.
‘Zo’n veertig jaar geleden reed ik in de bus naar mijn huis in Talpiot’, vertelt hij, ‘een wijk van Jeruzalem. Het was een
Israëlische bus, modern, nieuw en goed uitgerust. Vlak naast ons reed een Palestijnse bus en die zag er verschrikkelijk uit, oud, vies en rommelig. Ik schrok van de gezichten van de Palestijnse passagiers. Die leken zo verschrikkelijk verslagen. Ik had het nooit vanuit dit oogpunt hoeven zien. Israël had in 1967 de Westoever bezet. Het verschil tussen degenen die hadden gewonnen, wij joden, en degenen die hadden verloren, de Palestijnen, was zo evident dat ik ervan schrok. Ik bedacht hoe vreselijk het moest zijn dat het hele leven van deze Palestijnse passagiers bij voorbaat verloren was. Wat zou het betekenen als je intimiteit zo wordt geschonden en niemand je toestemming vraagt om ’s nachts je huis binnen te vallen om je te zien vrijen met je vrouw? Wat betekende het als alles van de bezetter is: jouw tijd, jouw eer, jouw dorp en huis en je geld?’
Deze gedachten waren de aanleiding voor zijn eerste roman en bestseller uit 1983,
De glimlach van het lam, die zojuist in Nederland in herdruk is verschenen.

Culturele boycot Israël verzwakt de oppositie (Loes Gompes de Volkskrant 2 mei 2015 p. 19):
Culturele boycot Israëlische kunstenaars zijn vaak kritisch jegens de
regering-Netanyahu. Maak hen niet monddood.
What's Art Got to Do With It? Onder deze titel vond er deze week in De Balie (Amsterdam) een conferentie plaats over kunst en politiek in Israël en Palestina. Aan de orde kwam de culturele boycot, onderdeel van de Palestijnse Campagne voor een academische en culturele boycot van Israël (PACBI), een initiatief van Palestijnse academici en intellectuelen uit Ramallah in 2004.
Inmiddels heeft de culturele boycot internationaal aan kracht gewonnen. De verkiezingsoverwinning van premier Netanyahu, die verkondigde dat er onder zijn leiding geen Palestijnse staat komt en die waarschijnlijk een uiterst rechtse regering gaat samenstellen, zal de culturele boycot nog meer wind in de zeilen geven.
Culturele boycot Israëlische kunstenaars zijn vaak kritisch jegens de regering-Netanyahu. Maak hen niet monddood.
Door de culturele boycot dreigen Israëlische kunstenaars in een isolement terecht te komen. Steeds meer buitenlandse kunstenaars weigeren in Israël op te treden en in de praktijk worden alle Israëlische kunstenaars die internationaal opereren in de boycotrage meegenomen. Hun Israëlische achtergrond is al genoeg reden om geweerd te worden.
Tegelijkertijd neemt in Israël het zogeheten McCarthyisme tegen kunstenaars toe. Ten tijde van de laatste Gaza-oorlog werden tal van Israëlische kunstenaars die het waagden erbarmen te tonen met de Palestijnse slachtoffers met de dood bedreigd.
Aan de vooravond van de verkiezingen sprak Netanyahu zijn veto uit over twee juryleden van de Israëlprijs voor literatuur vanwege hun vermeende 'antizionistische' opvattingen, simpelweg om te voorkomen dat schrijver
David Grossman, pleitbezorger van een Palestijnse staat, de prijs zou krijgen. De culturele boycot en Netanyahu c.s. lijken hetzelfde te bewerkstelligen, namelijk het uitschakelen van Israëlische kunstenaars, een belangrijke stem van de Israëlische oppositie.

De kwalijke kant van de ouderenlobby (Marjan Slob de Volkskrant 18 mei 2020 p. 25):
In Nederland gaat ‘eerlijk delen’ meestal over het verdelen van de koek – over wie welk brokje van de welvaart krijgt, en waarom. Misschien is het zinniger om te praten over de
verdeling van levenskansen. Dat vond althans econoom Amartya Sen toen hij in de jaren tachtig zijn ‘capability-benadering’ ontwikkelde. Volgens Sen kun je alleen dán van een rechtvaardige samenleving spreken als die samenleving jou de kans geeft om je mogelijkheden (capabilities) te ontplooien.
Hier wordt de pijl van de tijd belangrijk. Ontplooien doe je mettertijd, en tijd is scheef verdeeld tussen de generaties. Ouderen hebben veel tijd gehad om zich te ontplooien. Jongeren nog niet. Beleid dat iedereen ‘solidair’ over één kam scheert en generieke richtlijnen uitvaardigt die ieders ontplooiingsmogelijkheden beperken, miskent dat jongeren hier extra hard door getroffen worden.

In Zien is geloven laten twaalf Nederlandse exacte wetenschappers zien hoe zijn hun wetenschapsbeoefening combineren met spiritualiteit. Botst de rationele, kwantificeerbare wetenschap, die alles uitsluit wat niet meetbaar is met het persoonlijk, ervaringsmatige en open karakter van spiritualiteit? Of vullen deze twee benaderingen elkaar juist aan? In hoeverre beïnvloedt spiritualiteit het wetenschappelijk onderzoek?
De auteurs schrijven onder meer over
meditatie, toeval, bewustzijn en bijna-doodervaringen (BDE). Het resultaat is een bundel met persoonlijk, kritische en analytische essays over de confrontatie tussen twee werelden die schijnbaar onverenigbaar zijn.

Er bestaat niet alleen het concept van 'negatieve' en 'positieve' vrijheid van Isaiah Berlin, maar ook de negatieve theologie van Maimonides.

Dubbele moraal verwijst naar het feit dat veel mensen, bewust of onbewust, met twee maten meten, wat zich soms uit in selectieve verontwaardiging. Het 5D-concept brengt de ommekeer, de kwintessens tot uitdrukking. Zoals we in de inleiding hebben laten zien is het mogelijk ons weer met de oerbron te verbinden.

De grondtoon van de Bijbel berust op de complementariteit, de wederkerigheid tussen De geschiedenis leert ons uiteindelijk alleen dit, dat de mensen niets uit haar willen lerenvan Friedrich Hegel en Er is niets nieuws onder de zon, het zelfreinigende vermogen. Friedrich Hegel is nog steeds actueel. Dat we te weinig lering trekken uit het verleden maakt ons mede schuldig.

Het citaat De geschiedenis leert ons uiteindelijk alleen dit, dat de mensen niets uit haar willen leren.van Friedrich Hegel is complementair, staat tegenover Er is niets nieuws onder de zon, het zelfreinigende vermogen. Friedrich Hegel is nog steeds actueel. Dat we te weinig lering trekken uit het verleden maakt ons mede schuldig.

Pythagoras was een van de eerste interdisciplinaire wetenschappers (rekenkunde, sterrenkunde, meetkunde en muziek) die zich in het vakgebied muziekcognitie heeft verdiept. Kern van het probleem is dat het Westen concentreert zich eenzijdig op het marktmodel en het Oosten op de kosmische harmonie van Kepler. Het kiezen voor muziek, de 'harmonie der sferen', de Gulden Middenweg, het balansmechanisme van het eeuwige 'Goede - Ware - Schone' (‘Geloof, Hoop en Liefde’) maakt het mogelijk evenwicht te creëren. De zoektocht naar balans de rode draad van Gerard Drosterij komt met het balansmechanisme overeen. Door het schone van bijvoorbeeld kunst en muziek met anderen te delen kunnen tegenstellingen worden overwonnen. Een topmusicus beheerst niet alleen de techniek om zijn instrument te bespelen, maar hij weet ook een compositie op een authentieke wijze te interpreteren. De taal van muziek, de 'muziek van de sferen' (eonische muziek) is universeel. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis. Heuristiek maakt het mogelijk het fenomeen wederkerigheid beter te begrijpen. De interdisciplinaire oplossing culmineert uiteindelijk in het punt omega.

Hein Stufkens Een flits van inzicht verhalen van wijsheid van overal
Zijn inspiratie vindt hij in de christelijke mystiek en gnosis, het zen-boeddhisme en de
jungiaanse en transpersoonlijke psychologie. Samen met zijn echtgenote Brigitte Stufkens-Geerlings richtte hij het spiritueel bezinningscentrum 'La Cordelle' te Cadzand op.
Voor een toelichting zie BRES
Natuurconnectie #342 nov/dec 2023.

Deur van die ene droom gaat open (Cokky van Limpt Trouw 25 augustus 2001):
Vorig jaar zag
Hein Stufkens (53) de dood in de ogen. De schrijver, filosoof en spiritueel leraar keek in vrede terug, alleen die ene droom -een éigen spiritueel centrum- was nooit uitgekomen. Inmiddels is Stufkens weer kerngezond en heeft 'het wonder van Cadzand' zich voltrokken.
Hein Stufkens boek Dat heb je gedroomd een reisgids voor dromenland
Dat heb je gedroomd is een zowel diepzinnig als praktisch bruikbaar boek. Het geeft inzicht in het mysterie van onze dromen, overzicht over de belangrijkste opvattingen over dromen, en oefeningen om alleen of samen met anderen aan dromen te werken. Een onmisbaar boek voor wie de boodschappen van zijn of haar dromen wil begrijpen en zo 'de koninklijke weg naar het
onbewuste' wil bewandelen. Behalve zijn grote kennis van filosofische en psychologische stromingen, met name van het werk van C.G.Jung, heeft de auteur ook tal van voorbeelden uit zijn levenslange ervaringen met droomwerk in dit boek verwerkt. Dit alles tezamen maakt dit boek tot een bruikbare reisgids door dromenland en een spannend avonturenboek over ons nachtelijk leven.

BRES bewustzijn in beweging (#323 sept/okt 2020) heeft als thema Beschaving.
Of we met z'n allen een
'beschaving' vormen hangt helemaal van onszelf af.
Er is een balans tussen de natuur en de mens. Als de mens minder overheersend is laat de natuur zich meer zien en omgekeerd lijkt de natuur zich terug te trekken als de mens weer heel duidelijk overheersend aanwezig is. Corina Zuiderduin werkt dit thema uit in Mysteries van de dood (p. 24-33) en Jaap Hiddinga in zijn publicaties De hypocrisie van de menselijke beschaving (p. 8-15), Balans in onze beschaving (p. 54-62) en ‘Wereld in beweging’ (p. 90-91). Uit Mysteries van de dood van Corina Zuiderduin blijkt dat de esoterie op de mysterietraditie van Thoth, de Egyptische god van wijsheid, die de Grieken Hermes Trismegistus noemden voortborduurt.

Hoe je Joods bent (Kustaw Bessems interviewt deelnemers aan Oy Vey de Volkskrant 31 oktober 2023, p. V8-11):
De progressieve organisatie Oy VeY zet zich in voo een
zichtbaar en vreugdevol Jodendom . V spreekt vier deelnemers over hun Joods-zijn, gesprekken die ruw werden verstoord door de oorlog in Israël en Gaza.

Op de achterzijde van het boek WDNKW staat de tekst: “Wie een reis maakt naar de spirituele binnenkant, komt oog in oog te staan met het onzegbare, het Heilige”.
Fred Matser (p. 253): Er bestaat een blauwdruk voor alle vormen van schepping in ons eindige universum, een blauwdruk die tevens verklaart hoe ze op elkaar inwerken. Als we ervoor kiezen ons open te stellen voor het Oneindige, kunnen we een totaal ander bewustzijn ervaren.

Nieuwe spiritualiteit als derde weg tussen het materialistische paradigma en kerkelijke dogmatiek (Hans Feddema Civis Mundi Digitaal #14 31 oktober 2012):
Er zijn voorts tevens vele boeddhistische groepen in het land, niet in de laatste plaats die van
mindfulness rond de ikoon Thich Nhat Hanh, de meer dan 80-jarige Vietnamese monnik, die ten zuiden van Parijs een geweldig centrum heeft onder de naam Plum-Village, dat duizenden mensen trekt. Zijn spiritualiteit is modern en universeel, met ook christelijke elementen, maar heeft een boeddhistische en tevens Gandhi-achtige geweldloze achtergrond. In Leiden komen ze elke donderdag avond in ‘Verbum Dei’ bijeen als sangha met gemiddelde zo’n 40 personen, meest mensen die het in de kerk niet meer kunnen vinden. De spiritualiteit van de jezuiet Karl Douven, die al in de vorige eeuw christendom en reincarnatie met elkaar verbond, heeft in het noord westen van Noord-Brabant nog steeds uitstraling, niet alleen in de omgeving, dus in Haeren bij Oisterwijk (onder meer door het centrum Het Bergkristal) maar ook in delen van Eindhoven en voorts ook journalistiek via de spirituele journalist Aat Lambert de Kwant, - uit die streek afkomstig -, die mede een rol speelde bij het tot stand doen komen van Netsamen, een landelijke organisatie die spirituele groepen en individuen en het contact tussen hen coördineert via ontmoeting, dansen en dating en ook via een digitaal magazine over spiritualiteit. De Kwant doet dit tevens enigermate via het magazine Reflectie van de Vrije Katholieke Kerk, waarvan vooral Johan Pameijer een bekende publicist is.

Door de absolute tijd en relatieve tijd te introduceren is het mogelijk de discussie met betrekking tot ruimte en tijd een stapje verder te brengen. De relatieve tijd staat voor de 4e dimensie van Ouspensky op het grensvlak van 'ruimte en tijd', die niet kan worden waargenomen. De linker hersenhelft analyseert in de tijd en de rechterhelft synthetiseert in de ruimte. We dienen wel degelijk met Door gene zijde bezien, de keerzijde van de medaille rekening te houden. Het is de verborgen 5e dimensie - het eeuwige nu - het principe van de 'Akasha-kronieken' ('Noosphere') waarmee mystici en paragnosten in verbinding staan.
De
relatieve tijd kan het gemakkelijkste aan de hand van wanneer we naar de zon kijken worden geïllustreerd. We zien namelijk niet de zon zoals die op dat moment is, maar zoals ze ongeveer 8 minuten geleden was. Dit komt door de lichtsnelheid. Delen we de afstand tussen de zon en de aarde door de lichtsnelheid, dan heeft het licht bij benadering 8 minuten en 20 seconden nodig om de aarde te bereiken. Het laat duidelijk de conclusie van Einstein zien dat tijd een dimensie is.

Zo Albert Einstein een bewonderaar is van Baruch de Spinoza, zo was eerder Christiaan Huygens een bewonderaar van Rembrandt van Rijn. Het boek Het land van Rembrand (1882-1884), studiën over de Noordnederlandsche beschaving in de zeventiende eeuw van Cd. Busken Huet belicht een boeiend stukje geschiedenis en verwijst in zijn boek onder meer naar Christiaan Huygens en de rederijkers. Rederijkers waren amateur-dichters en voordrachtkunstenaars die bij elkaar kwamen om gedichten, verhalen en toneelstukken voor te dragen. Frans Hals maakte deel uit van de Haarlemse rederijkerskamer De Wijngaardranken. Z DUCHA ORFEUSZA STUDIA O POLSKIEJPOEZJI LAT 2010 – 2016 toont dat Voltaire in een lange traditie staat.

Open Boekje (Annette Embrechts interviewt Hans Croiset de Volkskrant 27 mei 2022 p. V12-13):
Met V blikt
toneelgrootheid Hans Croiset (86) terug op zijn carrière van 70(!) jaar.
Fan als archivaris
Voor deze ochtend ligt het
werkzame leven van Croiset uitgespreid over de vloer, in elk geval de belangrijkste archiefmappen met knipsels, brieven, scripts, notulen, aantekenboekjes, foto’s en kritieken. Jan de Krijger (77), een toegewijde fan en gepensioneerd ingenieur, is bezig met het digitaliseren van Croisets immense archief. Hij is speciaal vanuit Hoorn naar Breukelen aan de Vecht gereden om een terugblik op hoogte- en dieptepunten te ondersteunen met feitenmateriaal. ‘Jan weet meer over mijn carrière dan ik. Mijn hele verzameling wordt door hem tot in detail geordend.’
Ook voor het
lesgeven op de toneelschool heeft hij decennialang geput uit eigen archief. ‘Wat je niet al moet doen om een stukje accordeonmuziek te pakken te krijgen van Vincent van Warmerdam uit mijn regie van Bredero’s Moortje voor Het Nationale Toneel in 1993. Weet je dat Bredero voor Moortje het blijspel Eunuchus van de Romeinse blijspeldichter Terentius heeft ver-Hollandst, over het ontmaskeren van schijnheiligheid? Bredero is de Freek de Jonge van de Gouden Eeuw. Ik leerde studenten hoe heerlijk het is zoiets vanaf het podium ingepeperd te krijgen.’

De huidige wetenschap gaat uit van een mensbeeld dat op reductionisme en materialisme is gebaseerd. Door deze eenzijdige benadering worden de problemen eerder groter dan kleiner. Een completer zicht op de werkelijkheid ontstaat door een holistische visie en een spirituele dimensie aan het plaatje toe te voegen. Levenskunst houdt in dat we bewust worden dat we acteurs zijn in ons eigen 'Blijspel en/of Treurspel'. Het kruis (X-Factor) staat symbool voor de weg omhoog naar de hemel, maar ook naar de hel. Welke route kiezen we op ons levenspad?
De slogans die Geert Wilders hanteert om de politiek voor de "doorsnee Nederlanders" ’Henk en Ingrid’ begrijpelijk te maken staan in scherp contrast met de conflicten, die wereldwijd echt spelen. Wordt het geen tijd dat Wilders wordt ontmaskerd? Uiteindelijk gaat het om de continuϊteit van het eigen leven en die van de samenleving.

Kasteel Warmelo Expositie 2021 - thema Tijd
Laat u verrassen hoe divers de "Tijd" kan zijn. De verschillende manieren van tijd registratie kennen we allemaal, maar "De Tijd" is ook een geliefd onderwerp in de kunst. "Tijd" is tijdloos.
28 zandsculpturen telt de bijzondere expositie in het Engelse deel van het park van het Warmelo, dat in de 18e eeuw is aangelegd. De sculpturen zijn gemaakt door tien kunstenaars uit Nederland, Ierland, Italië, Letland, Rusland en Amerika.

Eve's rechterhand John Goodman staat symbool voor het ‘Pad der Rechterhand’ in de esoterie, de zoektocht naar antwoorden van de Britse mensenrechten advocaat Eve Ashby. Kunst maakt het mogelijk de waarheid, dichter te benaderen. Dit was niet alleen bij Pythagoras, maar ook al bij de schrijvers van de Bhagavad Gita bekend. Of zoals Johannes 1: 14 het in het Nieuwe Testament uitdrukt: En het Woord is vlees geworden, en heeft onder ons gewoond.

Het rapport ‘E i V’ kiest voor de interdisciplinaire aanpak - de middenweg tussen de twee kanten van één medaille Geestkunde en Natuurkunde - de wisselwerking (wederkerigheid) tussen psychologie, sociologie, filosofie en ethiek of de synthese van de vier domeinen wetenschap, religie en filosofie en kunst. In het rapport ‘E I V’ staat religie in het bijzonder voor levenskunst, de moraal van het verhaal, te worden ingewijd in de oude mysteriën. Het vakgebied begeleidingskunde houdt de gemoederen al millennia bezig. Het rapport 'E i V' richt zich op de 'wederzijdse verbondenheid', de reciprociteit tussen ‘Geestelijk - Psychisch - Stoffelijk’ (Geestkunde - Zielkunde - Natuurkunde). Contrast maakt het mogelijk het leven, de synthese tussen 'Geestkunde - Zielkunde - Natuurkunde - Kunst', de essentie van het balansmechanisme beter te begrijpen. In het rapport 'E i V' heeft het vakgebied begeleidingskunde op de 'Hoofdroute' betrekking.

Het taoïsme, dat op vernieuwing en verjonging is gericht, kreeg altijd invloed in de perioden dat de gevestigde orde van een keizerrijk in verval raakte. Als de nood het hoogst is, is de redding nabij.
Waar de gulden middenweg loopt is bekend. Het is niet nodig het wiel opnieuw uit te vinden. Er is niets nieuws onder de zon.

Opwarming aarde is goed nieuws voor poёzie (Lotte Jensen de Volkskrant 4 december 2019, p. 23):
De smeltende ijskappen zijn een zegen voor de Nederlandse poëzie. Tot dat klimatologische inzicht kwam ik op een warme novembermiddag. Opgetogen reisde ik af naar het Zuid-Hollandse Rijswijk om een letterkundig feestje te vieren. Precies tweehonderd jaar geleden, in 1819, publiceerde Hendrik Tollens een gedicht dat hem eeuwige roem zou bezorgen: De overwintering der Hollanders op Nova Zembla in 1596 en 1597.
De aarde warmt op. En hoe paradoxaal ook, dat is goed nieuws voor de Nederlandse letterkunde.

Het mysterie van het leven kan in poëzie of rab voelbaar worden gemaakt. Het levensraadsel hangt samen met de persona van Carl Jung en de musica universalis van Pythagoras. Kunst, mysterietaal maakt het mogelijk de waarheid dichter te benaderen.
Muziek heeft bij
Pythagoras op de ‘muziek der sferen’, de musica universalis (eonische muziek) betrekking. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis.

Onze vrije wil (Monika Borger Sunrise sep/okt 2001):
Wilskracht, zelf kleurloos en neutraal, wordt door het denken opwaarts of neerwaarts gericht. Het ligt voor de hand dat er wilskracht voor nodig is om de kant van de geest uit te gaan; maar we realiseren ons misschien niet dat het verkeerde gebruik van onze wilskracht ons telkens weer terugvoert naar de aarde, en ons verhindert ons ware potentieel te benutten. We zijn geneigd onszelf eenvoudig te zien als mensen die zijn verstrikt in onze persoonlijke omstandigheden, waarvoor we maar al te vaak geen verantwoordelijkheid aanvaarden. Toch is dit onjuist, zoals James Long duidelijk maakt:
de mens komt in het leven ‘gepredestineerd’ door zichzelf en door niemand anders, met het doel datgene te ontplooien en te ontwikkelen wat hij in zijn eigen zielenleven heeft vergaard; en daar bevindt zich ook zijn eigen individuele vrije wil, die hij kan gebruiken om van zichzelf te maken wat hij wenst. Zienerschap is daarom gebaseerd op wilskracht.

De smaragden tafel: een theosofische lezing, Dara Tatray (Theosofia april 2007):
Hermes is de Griekse naam voor de Egyptische god Thoth, van wie gezegd wordt dat hij de uitvinder is van de geneeskunde, de rechtspraak, de kunsten, de wiskunde, de muziek, de alchemie, de astrologie, de dichtkunst en het schrift. Ik omschrijf Trismegistus als mythisch, niet omdat ik niet in zijn bestaan geloof, maar omdat het waarschijnlijk altijd een open vraag zal blijven of één of vele auteurs verantwoordelijk zijn voor de oorspronkelijke hermetische teksten. Men zegt wel dat deze tussen twintig en zesendertigduizend in getal zijn, al zijn de meeste tot op heden niet bewaard gebleven.
In de Smaragden Tafel worden alle dingen geboren uit het Ene Leven door adaptatie’. Die adaptatie wordt voortdurend bemiddeld door het Ene, misschien in een dans waarbij geluk en planning elk hun rol spelen. Teksten zoals de Smaragden Tafel en zelfs ook de theosofische klassiekers zoals Isis Ontsluierd, De Geheime Leer, De Stem van de Stilte en Licht op het Pad moeten van tijd tot tijd herlezen worden in het licht van wetenschappelijke doorbraken en nieuwe inzichten in de filosofie van de wetenschap. Zij kunnen ook aanwijzingen bevatten voor toekomstige doorbraken. Of met andere woorden het Meta-leren maakt het doorgronden van onze creativiteit, het Achtste Domein misschien wel mogelijk.

Wat zien we en wat zijn we? (Patricia van Bosse Civis Mundi Digitaal #114 oktober 2021):
Bespreking van Daniel Hoffman,
The Case Against Reality: How Evolution Hid the Truth from Our Eyes.
Hoewel het materialistische paradigma in de wetenschap dominant is, zijn er een aantal wetenschappers die beweren dat dit niet meer lang zal duren. Het idealistische paradigma zou een betere verklaring geven voor vele onderzoeksuitkomsten, waarbij vaak wordt verwezen naar de quantummechanica. Ook zijn er veel correlaties gevonden tussen neuro-activiteiten en bewustzijnsinhouden, maar er is geen enkele theorie die kan uitleggen hoe hersenactiviteit, activiteit van een computer, of enige andere fysieke activiteit tot een bewuste ervaring kan leiden. Wat dat betreft is er niets dat ook maar in de verte plausibel is: dit wordt het moeilijke probleem van het bewustzijn genoemd. In het te bespreken boek komt een bioloog aan het woord. Op grond van bevindingen in zijn vakgebied, met name over waarnemingen bij mensen en dieren, beargumenteert hij, dat wat we waarnemen niet de werkelijke wereld is, maar slechts dat wat ons evolutionair voordeel oplevert. Vanuit deze vaststelling en een aantal andere argumenten komt hij op tot een theorie dat die ’werkelijke wereld’ in feite bewustzijn is.
Commentaar
In de filosofieën van het hindoeïsme en het boeddhisme kunnen we wel ideeën vinden die overeen komen met zijn stellingen. In die tradities waren zulke ideeën vaak gekoppeld aan een streven naar bevrijding of verlichting. We zijn in de grond van de zaak niet die wezens met hun overduidelijke beperkte kennis en inzichten zoals we onszelf gewoonlijk ervaren, we zijn in de diepte het bewustzijn zelf. Deze ideeën waren vooral gebaseerd op een meestal rigoureus doorgezette introspectie naar de aard van het bewustzijn. Hoffman formuleert de implicatie van zijn ideeën zeker niet zoals in de
oosterse filosofieën, maar hij hint wel op de vele mogelijkheden die zich openen als we op deze manier naar de wereld en onszelf gaan kijken. Hij geeft het voorbeeld van het spelen van een virtueel volleybalspel. Een van de spelers houdt een pauze en doet zijn koptelefoon af. Zijn virtuele icoon zakt in elkaar en dat lijkt op overlijden. Of er iets dergelijks gebeurt met een mens als hij sterft, weet hij niet. Maar het zou kunnen. Er is een oneindige wereld achter die welke we construeren met onze interface en al de iconen daarop.

O, Jubilea!
Shakespearetheater Diever bestaat 75 jaar. Het gezelschap speelt elke zomer een stuk van de Engelse grootmeester. Wie zijn deze mensen? (Hein Jansen de Volkskrant 6 augustus 2021 p. V6-8):
De hoofdrolspeler: Floris Albrecht (40), docent Nederlands en rekenen op een MBO
‘Mijn foto hangt deze zomer overal in het dorp op grote affiches, maar volgens mij ben ik niet ijdel. Wel ambitieus. Ik denk dat de kracht van ons theater ligt in het collectief. We hebben veel lol samen en daarin is op een natuurlijke manier geen ruimte voor ijdeltuiterij. Mensen komen om samen plezier te maken en voor een mooie voorstelling. Als mensen alleen voor zichzelf komen, werkt het niet. Ik denk dat het in het groot ook zo werkt.
Mark Rutte, zonder enige visie, laat met zijn niet-actieve herinneringen en bekokstoverij het vertrouwen in de politiek enorm dalen.
‘Macbeth zegt over zijn moordplannen om de troon te bemachtigen: ‘Ik heb voor mijn plannen niet echt argumenten, alleen ambitie’. Het is tof om te laten zien hoe zulke
mechanismen werken. Die zijn van alle tijden en Shakespeare heeft ze feilloos op papier weten te zetten.’

Een belangrijke vraag in de filosofie over ethiek is de simpele en praktische vraag: Wat moeten wij doen?
Deze vraag van Gerrit Teule kan worden beantwoord met de wedervraag Waar gaan we voor in het leven?
Het antwoord staat in de Stem van het KHM juni 2021.

De unificatietheorie kan niet worden uitgevonden want het is de status quo van de alfa-, béta- en gammawetenschappen . De filosofische opvatting van de Indiase metafysica plaatst de wortel van het kwaad in de differentiatie van het homogene in het heterogene, van het ene in het vele. Het is juist religie, de keerzijde van de medaille, de verborgen 5e Dimensie, het metafysische perspectief, dat het fundament bevat om de mensheid te verenigen, met elkaar te verbinden of met andere woorden Burgerschap en Broederschap te bevorderen.

Het morele kompas biedt net als het enneagram, de psychologie van Carl Jung en van Roberto Assagioli, de I Ching (boek van Rudolf Ritsema, Stephen Karcher) een mogelijkheid om het zelfbewustzijn, de zelfkennis, het bewustzijn te verruimen. Het 5D-concept laat zien dat aan deze modellen hetzelfde balansmechanisme, Wet van harmonie ('Zelfregulering en Creativethink') ten grondslag ligt. Uiteindelijk gaat het er om met behulp van deze methoden een non-lokaal, een niet dualistich bewustzijn te bereiken. Het 5Ddenkraam laat net als de levensboom en het enneagram zien dat het goede nieuws is dat er een zelfregulerend (zelfreinigend, zelfgenezend, zelfhelend) vermogen in het universum zit ingebakken. Het gaat er om de schijnwaarheden in het leven, de ingebakken clichés te demystificeren. Of met andere woorden datgene waartegen we vechten definieert ons even duidelijk als datgene waarvoor we ons inzetten.

De dubbele moraal is zowel bij de overheid als het individu eerder regel, dan uitzondering geworden. De economische groei stagneert omdat de moraal buiten het verkoopverhaal wordt gehouden. De eenzijdige koopmansgeest van politici leidt uiteindelijk tot zelfvernietiging. Spirituele leiders (rishi’s, namelijk profeten, mystici en zieners) hebben altijd al geweten dat om maatschappelijke ordening te bereiken, de voedingsbodem van het morele kompas centraal dient te staan. Politieke leiders houden zich vooral met koopkrachtplaatjes bezig om chaotisch menselijk gedrag, zelfvernietiging (zelfdestructie) te vermijden. Infotainment (Correspondents' Dinner), symbolisch beleid heeft het echte politieke debat vervangen. Politici dienen over inhoudelijke keuzen te discussiëren. Het innerlijke morele kompas (Mind over matter) is van een hogere orde dan de uiterlijke materiële wereld. Net als in de tijd van Luther is er opnieuw behoefte aan een wereldwijde vernieuwing terug naar de . Om de kloof tussen de hoofdzakelijk door reclame - en PR-bureau's gecreëerde beeldvorming en de door burgers ervaren werkelijkheid te overbruggen zijn in dit rapport niet 95, maar slechts 27 stellingen opgenomen.

Kunst , de moraal van het verhaal maakt het mogelijk de waarheid te onthullen, terwijl politici in het algemeen handig zijn met hun woordenbrij, het retorische foefje, de waarheid te verhullen en dit was bij Plato al bekend, namelijk De ware aard der dingen wordt door onze woorden niet onthuld maar verhuld. Het zelf-bewustzijn, het reflexief bewustzijn, maakt het mogelijk de waarheid dichter te benaderen.

Zó simpel, zo eerlijk, zo sterk (Gijsbert Kamer Volkskrant 4 juni 2021 p. V8-10):
‘Moet je Johnny Cash een outlaw noemen? Hij zong veel over gevangenissen, maar zat zelf hooguit twee dagen in de cel. Ik merk dat ik steeds meer neig naar teksten die dicht bij mezelf liggen.
‘Daar komt ook mijn afkeer van Bob Dylan vandaan, die laat nooit het achterste van zijn tong zien maar wijst liever met het vingertje naar een ander. Leonard Cohen is het tegenovergestelde, die hield zichzelf een
spiegel voor. Niet Dylan, maar hij had de Nobelprijs voor Literatuur moeten krijgen.’

Coen Verbraak laat vooral de mens Mulisch zien, niet de schrijver (Peter van Brummelen Het Parool 26 oktober 2020):
Tien jaar geleden overleed Harry Mulisch. In diens oude werkkamer interviewde Coen Verbraak intimi van de schrijver.
Geweldig grappig is in Harry Mulisch - schepper van zichzelf een oud tv-fragment waarin de schrijver zojuist is gearriveerd op Schiphol. Een taxiregelaar meent hem ergens van te kennen. Mulisch stelt zich netjes voor. In volks accent zegt de regelaar tegen een taxichauffeur: “Dan krijg je nou meneer Mulisch. Van de Nobelprijs van de Vrede, geloof ik.”
Harry Mulisch besefte rond zijn vijftiende een genie te zijn, hij wist alleen nog niet waarin. Toen hij op zijn achttiende begon te schrijven, wist hij het. Een jaar later publiceerde hij in Elseviers Weekblad zijn eerste verhaal.

'Als je de Nobelprijs wil devalueren, moet je 'm aan Dylan geven' (Toine Heijmans13 oktober 2016):
Harry Mulisch, schrijver:
'Als je de Nobelprijs wilt devalueren moet je 'm aan Dylan geven. Dan is het gebeurd met die prijs. Zo is het toch? Hij maakt aardige liedjes, maar het is de inhoud die telt en Dylan is wat dat betreft niet goed genoeg. Dan kun je die onderscheiding beter aan Leonard Cohen geven, of aan iemand als Ivo de Wijs.'

Dansen met de tijd (Berend Jan Bockting de Volkskrant 29 juli 2021 p. V2-4):
In
This Is Not a Burial, It’s a Resurrection toont Lemohang Jeremiah Mosese het verdriet van een gemeenschap die door de overheid wordt gedwongen te verhuizen. De Lesothaanse cineast vertelt V waarom zijn film toch zachtaardig en melancholisch is geworden.
Woede voel ik ook. Ik bezocht de restanten van een van de dorpjes die onderwater zijn gezet. Het maakte me boos, echt boos. Ik dacht: waarom namen de dorpsbewoners het recht niet in eigen hand? Waarom bliezen ze die dam desnoods niet op? Dat blijft in mijn geval bij gedachten. Je zou kunnen zeggen dat woede mij inspireert; het komt er in de film alleen heel anders uit. Ik waak ervoor om concrete oordelen of een moraal in mijn werk te verstoppen.’
‘Ik kan wel zeggen dat we
tradities en heilige plekken per definitie niet mogen opofferen voor progressieve ontwikkelingen, dat we van onze spiritualiteit worden beroofd, maar ik denk tegelijk dat de vernietiging van het oude ons kan aanzetten tot het verkennen van nieuwe tradities en nieuwe vormen van spiritualiteit. Er zijn mensen die zich verzetten tegen verandering; anderen moedigen het aan. Het mag binnen de context van mijn film allemaal bestaan.’

De Anne Frank die bleef leven (Antoinnette Scheulderman interviewt Edith Eger Volkskrant Magazine 4 november 2017 p. 29-34):
Van de ruim 15 duizend gedeporteerden uit het Hongaarse Kassa was Edith Eger een van de zeventig mensen die de oorlog overleefden. Pas op haar 90ste besloot de psycholoog haar verhaal op papier te zetten. ‘Er brandde iets in me.’
Maar waarom was God wel bij u, en niet bij degenen die stierven? ‘Ik snap je vraag, en ik begrijp ook dat anderen stopten met geloven. Maar voor mij gold dat woede of wraak maar een kort moment van bevrediging geven. Natuurlijk heb ik fantasieën gehad over hoe ik Mengele zou opzoeken in Paraguay waar hij naartoe was gevlucht. Het is belangrijk om schuld toe te schrijven aan de daders. We winnen er niets mee als we ze ermee laten wegkomen. Er is geen heling of vergeving mogelijk zonder eerst de te doorleven.’
Schrijver en psychiater Hans Keilson, wiens ouders stierven in Auschwitz, zei: leer leven zonder vijanden, al het andere is gevangenschap. ‘Dat is het precies. Als ik was blijven haten, had ik mezelf een gijzelaar van mijn eigen geschiedenis gemaakt. Je kunt leven om het verleden te wreken, of om het heden te verrijken. Wat kies je? Ik ben zelfzuchtig: ik was al mijn jeugd en mijn ouders kwijt - waarom nog meer terrein verliezen? Daaraan dacht ik laatst ook weer, toen er in Las Vegas 58 mensen werden doodgeschoten. Als jongeren nu besluiten daar niet meer naartoe te gaan om lol te maken, heeft de dader alsnog gewonnen.’

Om het ‘Geloof, Hoop en Liefde’ uit de Bijbel (1 Korinthiërs 13-13:) te verklaren past Plato (428/427 or 424/423 – 348/347 BC) een nieuw gezichtspunt, het 'Goede - Ware - Schone' toe. Het gezichtspunt ‘Geloof, Hoop en Liefde’ wordt in de Baghavad Gita al onderkend. Dit betekent dat het 'Goede - Ware - Schone' van Plato nog millennia meekan. Famke Louise in Nederland, Greta Thunberg in Zweden en Christina von Dreien uit Zwitserland laten ook zien hoe het mogelijk is de waarheid dichter te benaderen.

Mike Boddé componeerde het stuk Wu wei, na 40 minuten beschrijft Mike Boddé in de uitzending (Paul Witteman 10 januari 2021) dit fenomeen namelijk ledigheid, het niet-handelen.

Aristoteles was al met de kunst van de spreekvaardigheid bekend. Door Marcus Fabius Quintilianus wordt dit fenomeen in zijn boek Institutio Oratoria (ofwel De opleiding tot redenaar) beschreven.

Retorica – de logos, ethos en pathos van het overtuigen
Drie ovetuigingsmiddelen
Daar waar we argumenten aandragen, hopen we te overtuigen. Argumenteren zelf is een talige bezigheid, maar om te overtuigen is vaak meer nodig dan alleen een goed argument. Binnen de argumentatieleer richt de
retorische leer zich op de kunst van de welsprekendheid of het overtuigen. Aristoteles verstaat onder ‘retorica’ de “vaardigheid om geschikte overtuigingsmiddelen te vinden om in een redevoering te gebruiken” (bron [1] p. 49). Hij maakt onderscheid tussen technische en niet-technische overtuigingsmiddelen. Onder niet-technische middelen wordt bijvoorbeeld materiaal verstaan dat onafhankelijk is van de spreker, zoals wetten, rapporten of documenten. De technische middelen zijn daarentegen interessanter.

Volgens het onderzoeksrapport 'E i V' hebben mystici in het algemeen beter begrepen dan politici, hoe de wereld, de éne werkelijkheid van het leven echt in elkaar zit. Coincidentia oppositorum’, unus mundus vormt de grondslag van de evolutionaire kringloop. Harry Mulisch verwijst in het boekenweekgeschenk 2000 (p. 17) naar ‘coincidentia oppositorum’ en de mysticus Nicolaus Cusanus.
Mysterium coniunctionus: De aan inherente onderlinge affiniteit, die hen naar elkaar toetrok tot een vereniging waaruit een nieuwe vorm voortkwam die meer was dan zijn onderdelen, werd de centrale inspiratie van zijn leven en werk: de these van de onbewuste uitspraak, de antithese van het antwoord van het ik, synthese door de hierbovenuit stijgende symbolische functie, met de geboorte van nieuw bewustzijn – telkens weer herhaald, om en om, op en neer, het doel van het opus (werk) omcirkelend.

Het eeuwige complementaire principe Yin en Yang (Tao, ‘Hoofdroute’) of het mechanisme 'These + Antithese = Synthese', de wederkerigheid tussen 'Chaos - Gaia - Eros' en het 'Goede - Ware - Schone' van Plato symboliseert de oerbron (perpetuum mobile) van de evolutionaire kringloop.

De man met de grote ziel (Wilma de Rek de Volkskrant 15 juli 2023, Boeken & Wetenschap, p. 2-5):
Vandaag is het honderd jaar geleden, dat
Louis Couperus de grootste schrijver van Nederland overleed. In zijn enorme oeuvre draait alles om de ziel, die hij zag als de essentie van het leven, datgene wat blijft. Is zijn eigen ziel nog ergens te vinden? De Volkskrant gaat op zoek.

Kunst Paul Klee
Twee zwarte vruchten in een langgerekt landschap (Joke Hermsen De Groene Amsterdammer 27 januari 2022, p. 54-55):
Paul Klee was een bezielde kunstenaar, die in zijn werk de anima mundi, de wereldziel, wilde omarmen.
Vanaf 1912 sloot hij zich aan bij de door
Kandinsky en Macke opgerichte kunstenaarsgroep van Der Blaue Reiter, die zich net als Klee zelf verzette tegen de steriliteit van academische kunst en de expressieve vermogens van volkskunst, niet-westerse kunst en kindertekeningen onderzocht. In een tekst bij de tentoonstelling van Der Blaue Reiter verdedigde Klee met verve het ‘primitieve gestamel van een kunst dat we misschien eerder in etnografische musea of thuis in de kinderkamer zouden aantreffen’, en naar een waarachtiger uitdrukking van menselijke ervaringen en emoties zoekt.

Joke Hermsen Ogenblik & Eeuwigheid Essays over kunst, filosofie en tijd
In
Ogenblik & eeuwigheid doet Joke J. Hermsen twee dingen tegelijk. Zij maakt de balans op van wat zij in de afgelopen twee decennia aan beschouwend werk heeft gepubliceerd en verkent nieuwe onderwerpen in de domeinen waarin zij zich bijzonder thuis voelt: die van de kunst, het denken en de ervaring van de tijd.
Deze bundel bevat naast oud goud uit Stil de tijd en Kairos, waaronder stukken over Rothko, Ten Holt, Woolf & Proust, Thomas Mann en Vasalis, vele nieuwe essays.

Blij tegen de klippen op (Herien Wensink interviewt Lineke Rijxman Volkskrant Magazine 10 oktober 2020 p. 12-19):
Lineke Rijxman heeft niet veel zin om de details van haar jeugd op te rakelen. Het is haar immers gelukt om méér te zijn dan ‘een vuilniszak van het verleden’, bijvoorbeeld een gelauwerd schrijver, regisseur en actrice, die zich buigt over déze tijd, over polarisatie en taal. ‘Gaan we het ook nog over kunst hebben? En over toneel?’
‘Ik vond het lang moeilijk om mijn pijn en mijn verdriet te delen’. Ze buigt naar opnameapparaat en dicteert: ‘... zei zij met een lach’.
‘Het was niet zo dat het me nooit lukte, want in een relatie of een goede vriendschap ga ik een brug over en dan ga ik wél open. Maar ik voelde wel dat er een heleboel woede en verdriet in mij zat. En ik wist: als ik dat niet uit de weg ruim, gaat het me bepalen.’
Wat leverde de therapie op?
‘Inzage in mijn geschiedenis en dat ik daar
zeggenschap over heb. Als je als kind nare dingen overkomen, heb je geen keuze. Maar als volwassene heb je die wel; je hebt een keuze in hoe je ermee omgaat, in hoe je het je leven laat beïnvloeden. Als ik nu word overmand door woede of verdriet, kan ik die gevoelens even parkeren en denken: wat gebeurt er precies? Ik zet ze als het ware even op een krukje, en op het juiste moment ga ik ernaast zitten, en geef ik ze de ruimte.

Kunst maakt het mogelijk de synthese van de drie domeinen van de alfa-, béta- en gammawetenschappers, de 4e Dimensie in een 4Ddenkraam, de Tetrade, de Lagere Tetraktis weer te geven. Door de verborgen 5e Dimensie, het morele kompas (de moraal van het verhaal, de stem van het geweten), aan deze Tetrade toe te voegen ontstaat een 5Ddenkraam, die de Kwintessens van het leven tot uitdrukking brengt. Met behulp van Drie domeinen en Kunst, de vier domeinen 'Filosofie, Religie, Wetenschap en Kunst' ('Alfa-, Gamma- en Bétawetenschappen en Kunst' of 'Geestkunde, Zielkunde, Natuurkunde en Kunst') is het voor de mensheid mogelijk de Éne werkelijkheid ('Microkosmos en Macrokosmos' - '1e, 2e en 3e Macht en Vierde, Vijfde en Zesde Macht' - 'Vijf individuele - en vijf collectieve dimensies' - 'Leven en Dood'), lees Unificatietheorie beter te begrijpen.

Quasideeltjes zijn een nieuwe categorie deeltjes, die het wellicht mogelijk maken de hypothese van het bestaan van Aions - Aeonen - Eonen te duiden, om dus op langere termijn het inzicht in Akasa te verdiepen. Maar het terrein van de verborgen 5e dimensie ('Waarnemer = Waargenomene'), de Kwintessens blijft een complex vraagstuk, waarvoor de hypothese ‘Geest = Licht = Creativiteit’ geldt. Het meditatie-diagram van Blavatsky maakt het mogelijk 'Waarnemer = Waargenomene', de dualiteit op te heffen. De disidentificatie oefening van Roberto Assagioli is op het meditatie-diagram van Blavatsky gebaseerd. Meditatie is geen middel tot een doel. Zij is beide, ‘Middel en Doel’, ’Vorm en Inhoud’, het ‘Hoe en Wat’ (reciprociteit).
Wat betreft ‘Geest = Licht = Creativiteit’ verwijs ik graag naar het boek Hebben wij een ziel? Zo ja, waar dan? (p. 43 en hoofdstuk 16 p. 291) van Gerrit Teule.

Voorzitter Arib ontstemd: Tweede Kamer is geen Studio Binenhof (Raoul du Pré Volkskrant 25 september 2020 p. 3):
De Haagse politiek werkt toe naar de verkiezingen van 17 maart. De kandidaten, hun standpunten, hun succesnummers en hun uitglijders: u leest er regelmatig over in uw Dagkoersen, het politieke blog van de Volkskrant.
Omtzigt reageerde op Twitter (‘Zo knippen is niet ok’), waarna Baudet zijn punt staande hield: het filmpje had toch maar mooi aangetoond dat Omtzigt
‘diep is toegewijd aan de EU’, precies waar het hem om te doen was. En de voorzitter? Die moet hopen dat haar jongste waarschuwing de Kamer weer even terug brengt in het gareel, al biedt Baudet haar weinig perspectief: ook Aribs opmerking over het filmpje bleek woensdag weggeknipt uit het filmpje.

In essentie draait het om ‘Levensatoom en Atoom’, ‘Geest en Lichaam’, ‘These + Antithese = Synthese', de kwintessens of met andere woorden de verbeeldingskracht van de mens. Verbeeldingskracht, Creativethink (epiginese, ideatie) staat voor individuele en culturele innovatie. Zoekopdracht Google: ‘culturele innovatie’ en u heeft veel treffers. Om onze verbeeldingskracht te stimuleren past H.P. Blavatsky in haar oeuvre op grote schaal de allegorie toe.

Je kunt de waarheid niet verkondigen (Maurits Chabot Volkskrant 22 augustus 2020 Opinie p. 27):
Freek de Jonge (75) veranderde van mening over de
waarde en waarheid van zijn kunstenaarschap.
Nieuwe standpunt
‘Waarheid is relatief en diffuus, het idee dat iets onomstotelijk waar is kan overboord en ‘het absolute’ bestaat niet. Mensen als Trump zeggen tegen serieuze journalisten dat ze domme vragen stellen omdat ze alleen nepnieuws volgen. Instituten en principes worden ondermijnd en de verwarring is groot. Dat leidt tot polarisatie: het moment waarop niet meer begrepen wordt wat het misverstand is. Voor mij persoonlijk bleek het idee dat je de waarheid kunt verkondigen onwaar. Ik dacht dat de boodschap die ik met mijn werk uitdroeg groot, goed en belangrijk was, maar dat viel wel mee. De hoogmoed is niet voor de val gekomen, maar die heb ik wel losgelaten. Het ergste is nog dat de waarheid niks oplost. Misschien verloochen ik mijn verleden wanneer ik stel dat niets waar is; mijn boodschap was
jeugdige overmoed, op zijn zachtst gezegd. Maar hoe zou de wereld eruitzien zonder jeugdige overmoed?’

Verbeelding (Julien Althusius Volkskrant 21 juli 2020 p. V2):
De ideale televisieavond van Glenn de Randamie (die natuurlijk Typhoon is, Neerlands bekendste hiphopartiest en de man van het fantastische album Lobi da Basi, dat in 2014 een genreoverstijgend succes werd) begon met een fragment uit de film Copying Beethoven.
Na een fragment uit
As it is in heaven, een film over een dirigent die zijn koorleden probeert kennis te laten maken met hun innerlijke muziek, kwamen de tranen. Het was een film over een witte Zweedse gemeenschap, maar De Randamie herkende er de strijd tegen racisme in, omdat het ging over ‘vrijheid, zelfbeschikkingsrecht, zijn wie je wilt zijn, wie je mag zijn’. Hij vond het verschrikkelijk dat er nu, anno 2020, nog steeds zoiets gezegd moet worden als ‘black lives matter’. ‘Dat komt er bij mij echt niet in, het zou zo vanzelfsprekend moeten zijn.’
Zo kroop Zomergasten wat stilletjes naar de nacht, maar kreeg het met een uitvoering van Amazing Grace door Aretha Franklin het einde waarin alles - muziek, zwarte cultuur, de stilte tussen twee noten, vrijheid, God en genade - daverend samenkwam.

Stef Bos gaat op tournee en heeft een nieuw album, getiteld: 'TIJD, om te gaan leven.' Voor het schrijven van het lied 'De Klim' raakte hij geïnspireerd door het boek 'De nieuwe fiets' van Dirk Jan Roeleven. (DWDD 5 februari 2020 NPO1)

Jacobine Geel ontvangt gasten voor gesprekken over actualiteit en 'de zin' in samenleving en cultuur. (12 december 2019 NPO2):
Precies tien jaar na het verschijnen van de cd 'In een ander licht' zingt Stef Bos de liederen van Ruth, Petrus, Lot en vele andere Bijbelse personages, opnieuw in de Grote Kerk in Apeldoorn. Dit concert wordt in twee delen uitgezonden. Jacobine Geel gaat in dit tweeluik in gesprek met Stef over de impact van dit bijzondere project. Met de liederen over Bijbelse figuren raakte Stef Bos een snaar bij veel mensen. Zo klinkt het lied van Ruth, 'Mijn land is jouw land', regelmatig tijdens huwelijksvieringen. Stef schreef de liedjes van "In een ander licht" speciaal in het kader van het 85-jarige jubileum van de NCRV. Dankzij de blijvende populariteit heeft
"In een ander licht" onlangs een gouden status bereikt.
In liederen van Stef Bos wordt ook de
schijnbare paradox tot uitdrukking gebracht.

Podium Witteman (29 december 2019 NOP2, herhaling 30 december 2019):
Paul Witteman, Mike Boddé en Floris Kortie nemen de hoogtepunten van 2019 door. Ze kiezen hun favoriete optredens uit een selectie van achttien filmpjes, tussen bijvoorbeeld het Pavel Haas Quartet en het Kronos Quartet, de pianisten Fazil Say en Pavel Kolesniko en tussen de zangers Matthias Goerne en Maarten Engeltjes.
Het programma laat zien hoe het mogelijk is met behulp van kunst de éne werkelijkheid te ervaren. De zes categorieёn Vuurwerk, Gouden Kelen, Echt Klassiek, Grensverleggers, Weemoed en Publiek te integreren.

Het reflexief bewustzijn, het projectiemechanisme (weerspiegeling, 'bewust en onbewust') leert dat we zowel waarnemer als deelnemer zijn. Het waargenomene duidt er op dat we allemaal deel uitmaken van de evolutie, de evolutionaire kringloop, het ontwikkelen van "nieuwe hersenpaden" (neurale plasticiteit, trekkermechanisme van Prof. van Peursen). In het interview met Renate Dorrestein komt (VPRO boeken NPO1 17 december 017) naar voren dat de relatie tussen Leven en Dood een groot mysterie is. Ook in interview van Herien Wensink met Daria Bukvic (Volkskrant Magazine 16 december 2017 p. 14-19) blijkt dat we nog lang niet uitgeleerd zijn. De geschiedenis leert dat het niet zozeer gaat om de boodschapper, maar om de moraal van het verhaal. De echte innovaties vinden op het snijvlak tussen disciplines plaats. De moraal van het verhaal wordt op het snijvlak van individu en collectief manifest. Vijand denken plaatst vaak superieur tegenover inferieur. Je wordt niet superieur door de ander als inferieur te zien.

Andrea Bocelli omarmt het ‘gewonde hart van de aarde’ (Paul Onkenhout de Volkskrant 11 april 2020):
De Italiaanse tenor
Andrea Bocelli (61) heeft zich met overgave gestort op de conoracrisis, en de verlichting die muziek mogelijk kan bieden. Bocelli trad op in de special van de Amerikaanse Late Late Show en volgende week is de operazanger ook te zien bij het benefietconcert OneWorld: Together at Home, geïnitieerd door Lady Gaga.
Klassiek festival Wonderfeel kiest voor de lange termijn, dan de vloer maar schuren - 9 april
Ook het festival Wonderfeel gaat niet door. Het is het eerste grote zomerevenement voor klassieke muziek dat heeft bekend gemaakt een editie over te slaan. Het festival zou pas 17 juli van start gaan.
Wonderfeel begon vijf jaar geleden als een klassiek alternatief voor de zomerse meerdaagse popfestivals in de open lucht. Het vindt plaats op landgoed Schaep en Burgh in ’s-Graveland, niet ver van Hilversum.
Ook de Nederlandse Vereniging van Journalisten slaat alarm. Voor krantenbedrijven kan een omzetdaling van 10 procent al fataal zijn, waarschuwt de NVJ in een brief aan het kabinet. Nu al wordt flink bezuinigd, onder andere door minder freelancers in te huren.

Reinbert is dood. Wat nu? (Merlijn Kerkhof Volkskrant 22 februari 2020 p. 9):
Vrijdag klonk het laatste applaus voor Reinbert de Leeuw, icoon van het Nederlandse muziekleven en ultieme pleitbezorger van de kunstmuziek. Wie verdedigt nu het kwetsbare repertoire?
Het lijkt alsof we 'gewoon' naar een concert gaan, vrijdagochtend in het Amsterdamse Muziekgebouw.
Einde van een tijdperk
Hij was dirigent, componist, pianist, bestuurder die jarenlang het muziekbeleid mede vormgaf, maar bovenal de
ultieme pleitbezorger van de kunstmuziek. Als Reinbert zei dat iets goed was, geloofde je het meteen, zo vurig sprak hij over de componisten die zijn goden waren.
Beuk uitdelen
Maar de kwetsbare ensembles en het repertoire waar De Leeuw zich hard voor maakte, hebben meer nodig. Iemand die bereid is een beuk uit te delen in Den Haag. Iemand die nieuw publiek kan verleiden. Iemand die zorgt dat eigentijdse kunstmuziek niet verder naar de periferie van het culturele leven wordt verdreven.

Muziekkunst (art music) van met name Reinbert de Leeuw, de ultieme pleitbezorger van de kunstmuziek in Nederland. Het meta-leren maakt het mogelijk de complexiteit van de éne werkelijkheid beter te leren begrijpen.

Grote liedjes en het kleine leven (Sander Donkers Volkskrant 14 februari 2020 p. V4-8):
Raymond van het Groenewoud wordt 70 en viert dat met een tournee en een nieuw album. Fan van het eerste uur Sander Donkers spreekt de Vlaamse liedjesschrijver over de schaduwkanten van succes, de deugden van het kleine leven en zijn (inmiddels minder) moeizame verhouding met het ‘Hollandse’ publiek. Die ‘lijfelijkheid’ werd een van de rode draden in zijn oeuvre, tot op de dag van vandaag. ‘De rest kwam later. Toen werd me duidelijk dat ik ook de pijn van het zijn in kaart moest brengen, de pijn van mijn zijn.’ Dat besef kwam toen hij de breekbare ballad Gelukkig zijn speelde voor een producer. ‘Ik geneerde me ervoor, maar hij vond dat juist het mooiste liedje. Ik zong het voor mezelf, om mezelf, zei in volle overtuiging: ik ben alleen op de wereld. En dan blijken er heel wat mensen te denken: het is alsof-ie het voor mij heeft geschreven.’
4 - Meisjes
Rolling Stones-achtige rocker. En de
oerknal dus, waarmee ‘het enthousiasme voor de lijfelijkheid van het meisje’ de Nederlandstalige muziek binnendenderde. Meisjes zijn ’t allermooist op aard/Niets dat hun schoonheid evenaart Zeg dat Van het Groenewoud het gezegd heeft.

Daphina Misiedjan: Kansen op Gezond Leven (Brainwash Talks 22 augustus 2021 NPO2):
De plek waar je wieg staat, is bepalend voor de kansen die je krijgt in het leven, weet jurist en onderzoeker Daphina Misiedjan. Ook voor de kans op een gezond leven.

H.P. Blavatsky De sleutel tot de theosofie (p. 251,252):
Aan kinderen moet bovenal zelfvertrouwen worden geleerd, liefde voor alle mensen, altruïsme, onderlinge verdraagzaamheid en in de allereerste plaats zelfstandig en logisch denken. Wij zouden het zuiver mechanische geheugenwerk tot een volstrekt minimum terugbrengen en die tijd besteden aan de ontwikkeling en oefening van de innerlijke zintuigen, vermogens en latente capaciteiten. We zouden ernaar streven ieder kind als een eenheid te behandelen en het zo opvoeden, dat zijn vermogens zich op de meest harmonische en gelijkmatige wijze ontplooien, zodat zijn bijzondere aanleg zich volledig en natuurlijk ontwikkelt. We zouden ons richten op het vormen van vrije mannen en vrouwen, intellectueel vrij, moreel vrij, in alle opzichten onbevooroordeeld en bovenal onbaatzuchtig. En wij geloven dat veel hiervan, zo niet alles, zou kunnen worden bereikt door een juiste en echt theosofische opvoeding.

Voortrekkers (Ellen de Visser de Volkskrant 20 augustus 2022, Zaterdag p. 2-5):
Als huisarts en straatarts in kwetsbare wijken ziet
Michelle van Tongerloo dagelijks de gevolgen van de stijgende kosten voor voedsel en energie. Ze tuigde een particulier systeem van hulpverlening op en ontving al tienduizenden euro’s aan giften. ‘Ik was het zat dat ik mijn patiënten zag verzuipen.
Wat ziet u gebeuren met uw patiënten als ze zo concreet worden geholpen?
Stress en armoede vergroten de slechte karaktereigenschappen van mensen. Ik zie mijn patiënten echt veranderen als ze meer steun krijgen. Je moet niet helpen door te praten, dat komt later wel, je moet eerst vragen wat iemand nodig heeft. En dat is vaak gewoon extra geld of praktische hulp.

Het internet, maar sterk verbeterd (Laurens Verhagen de Volkskrant 20 augustus 2022, Wetenschap p. 18-19):
Niet alleen stond er in de laatste Kieswijzer geen enkele stelling over technologie, het onderwerp is ook nagenoeg afwezig in de partijprogramma’s. ‘
Het leeft niet’, constateert de onderzoeker. Waardoor het kon gebeuren dat op de dag dat het rapport over de toeslagenaffaire werd gepresenteerd de Tweede Kamer de Wet Gegevensverzameling door Samenwerkingsverbanden aannam, die overheidsorganisaties en private partijen zeer ruime bevoegdheden geeft om persoonsgegevens van burgers met elkaar te delen. Misschien is het nog wel erger, vraagt Van Belkom zich af, en is het niet zozeer desinteresse maar het ontbreken van een moreel kompas.

‘Ja, we hebben buitengewone technologie maar fundamenteel zijn wij niet snuggerder en staan we niet meer in contact met de fundamenten van het menselijk bestaan. Op veel manieren hebben mensen in Cicero’s tijd juist dieper nagedacht. Ja, er zijn die fantastische sociale media en het internet, maar waarvoor gebruiken we ze? Voor poep. Grote, onontkoombare poep! Dat niet eens: uitvergrote poep. Een tsunami aan poep die op onze hoofden neerkomt. Poep-ideeën. Dát is waarom ik dit boek wilde schrijven. Dáárover gaat het. Over het feit dat we alleen maar meer idiotie mogelijk maken. De idioot is machtiger dan ooit. We hebben de idioot almachtig gemaakt. De idioot zit in het Witte Huis!’ (‘Het eindigt altijd in rampspoed’ (Sander Pleij interviewt Robert Harris Volkskrant 23 november 2019 Boeken p. 7-9)

Het oude vraagstuk zelfzucht (egoïsme) van Barbara Ehrenreich, zal door de algoritmen, die Laurens Verhagen beschrijft eerder groter, dan kleiner worden. Zowel Martin Sommer met zijn verslag De achterkant van het asielbeleid als Raoul du Pré met Doorsluisparadijs (Volkskrant 25 november 2018 Opinie p. 5) signaleren dat het thema rechtvaardigheid (mensenrechten) voor de overheid een uiterst complex vraagstuk is. Door het accent op rechtvaardigheid, het balansmechanisme evenwicht door tegenwicht, neemt het vertrouwen in de overheid toe. De paradox van de risicobeheersing is echter dat door de eenzijdige focus op marktwerking en de egotripperij van AI-specialisten, de complexiteit van het vraagstuk alleen maar wordt vergroot.

De geschiedenis leert dat personen als Socrates en Jezus Christus, die aan de kant van het volk staan, juist het slachtoffer worden van een politieke moord. Als het slecht gaat zoeken de ‘daders’ een ‘zondebok’. Om zelf buiten schot te blijven treedt het zondebokmechanisme in werking. Juist diegenen die niet corrupt zijn worden opgeofferd.

De literatuur is een valse messias (Arnon Grunberg Volkskrant 21 september 2019 Boeken & Wetenschap p. 7-9):
Vanaf het moment dat hij kon lezen, schrijft Arnon Grunberg, heeft de literatuur hem gered: van zijn ouders, van zichzelf, van de liefdeloosheid. Maar vaak is wat ons redt ook datgene wat ons naar onze ondergang voert. Wanneer gaat het zien van andermans pijn over in liefdeloos voyeurisme?
Wat ons redt van de leegte, het melodrama, is al te vaak ook dat wat ons naar onze ondergang voert, op zijn minst naar de duisternis. Waar de zinloze kwelling betekenis krijgt, ligt de verleiding op de loer die kwelling te verheerlijken, zelfs op te zoeken. Men creëert dan kwellingen in de hoop erover te kunnen schrijven. Ik vrees dat ik weleens voor die verleiding ben bezweken. Als je zelf kwellingen creëert in naam van het schrijven, wordt de afgod van de literatuur een monster dat onverzadigbaar mensenoffers blijft eisen.

In essentie beschrijft David Goodhart de ‘botsing tussen twee systemen’. Primair draait het om het zelf-bewustzijn, het probleem van het ego, dat in het interview met Carola Schouten, de column van Ibtihal Jadib en het verhaal van Daan Heerma van Voss in de Volkskrant Magazine van 11 mei 2019 naar voren komt.

Sheila Sitalsing laat in haar column Opium (Volkskrant 24 september 2019 p. 2) en Herien Wensink in het interview Mooi verhaal met Caro Derkx (Volkskrant 24 september 2019 p. V7) zien hoe de waarheid dichter te benaderen.

Helderziendheid (clairvoyance, buitenzintuiglijke waarneming) kan zowel op de absolute – als de relatieve tijd betrekking hebben. Paragnosten werkzaam in de individuele sfeer vertrekken bewust vanuit de relatieve tijd, daarentegen staan mystici met de collectieve sfeer in verbinding en hebben onbewust de absolute tijd als vertrekpunt.

‘Ik probeer het leven wat lichter te maken dan het is’ (Nathalie Huigsloot interviewt Jeroen van Koningsbrugge Volkskrant Magazine 6 april 2019 p. 12-20):
In 24 uur met analyseerde presentator en tevens goede vriend Theo Maassen je neiging tot relativeren en alles positief zien. ‘Jij kan grote drama’s meemaken, maar daarna ga je door en is er ogenschijnlijk niks aan de hand’, zei hij. ‘Ik mis dan wel een beetje je geworstel met je leven.’
‘Ik heb wat meegemaakt, maar ik wil niet dat het drama de hele tijd over me heen hangt. Theo is een binnenvetter. Als hij ruzie heeft met zijn vriendin duurt dat soms een maand. Ik denk na een half uur al: zullen we even gaan zitten alsjeblieft, ik kan hier niet tegen. Ik wil gewoon dat het leuk is. Ik probeer het leven wat lichter te maken dan het is. Ik vind het ook fijn als mensen zeggen dat ze depressief waren maar door een filmpje van Draadstaal of Neonletters even hebben moeten lachen.’
Dat klinkt niet echt als verdriet.
‘Haha nee, dat is waar. Maar na die boze periode is er bij mij gewoon een knop omgegaan. Toen besefte ik dat ik er ook door ben gevormd. De relatie met mijn ouders is nu heel goed. Eigenlijk ben ik stiekem dankbaar voor wat ik erdoor gekregen heb.
Daardoor ben ik geworden wie ik nu ben en sta ik stevig op de grond. Ik weet dat het goed of slecht kan gaan, maar dat je je eigen geluk in de hand hebt. Je kunt je geluk afdwingen. Dat heeft met het visualiseren van dingen te maken en vol voor iets gaan.’
Wat bedoel je met visualiseren?
‘Als ik heel graag een film wil doen, dan benoem ik dat. En dan zie ik het ook helemaal voor me hoe dat gaat. Ik heb nu al een keer of zes meegemaakt dat ik dat deed, en dat ik de dag erna werd opgebeld met de mededeling dat ze mij voor die speelfilm wilden. Mijn vrouw Claire zegt dan ook:
‘Het is ongelooflijk. Hoe dan?!’

Het zelf-bewustzijn, dat meta-leren mogelijk maakt, kan als een recursiefproces worden opgevat. Het universum (universele quintessens) creëert een levend wezen dat in staat is zichzelf te aanschouwen en te reguleren. Het universum kijkt als het ware op een bewust niveau naar zichzelf. De in het brein, het geheugen opgeslagen informatie kan opnieuw worden geprojecteerd. We zijn aan onze eigen perceptie, het eigen perspectief overgeleverd. Het reflexieve ik, het zelf-bewustzijn ondergaan we niet alleen als een ontologisch gegeven, maar veeleer als een fenomenologisch feit. De literatuur (wetenschap) 'Boeken & Wetenschap' maakt het mogelijk, de aan de fenomenologie, lees filosofie van de ambiguïteit ten grondslag (grondtoon) liggende werkelijkheid beter te begrijpen. Amanda Gefter: We leven allen in ons eigen referentiekader.

Jan Middendorp heeft gelijk, alleen als we weten wat we doen, het Ken uzelve (het zelf-bewustzijn) kunnen we grip houden op ons leven. Daarbij is het vooral van belang dat politici in zowel Nederland als Europa de juiste ecologische randvoorwaarden (planet): de triple-P-benadering creёeren.

In het interview (22 februari 2015) met Joris Luyendijk over zijn nieuwe boek Dit kan niet waar zijn komt naar voren dat de rampen die de financiële sector kunnen veroorzaken niet voor de gevaren van IS onderdoen. Bankgeheimen van Joris Luyendijk (Tegenlicht 1 maart 2015) roept de vraag op hoe naïef kunnen politici zijn? Of hoe zit het met de geestelijke gezondheid van deze politici?
Joris Luyendijk stelt dat de banken zijn geglobaliseerd, maar de politiek is niet geglobaliseerd. Banken hebben nu vrij spel. Wel schakelen banken prominente ex-politici in om de politiek te kunnen beïnvloeden.
De dubbele petten van econoom Mishkin komen prominent aan bod in de documentaire Inside Job uit 2010. De met een Oscar bekroonde productie gaat over hoe de krediet-crisis kon ontstaan. Maar ze biedt ook een inkijkje in de bizarre banencarrousel waarin prominente Amerikaanse economen verwikkeld zijn. Velen maken tijdens hun carrière de overstap van universiteit naar politiek en toezichthouders, om via de banken weer terug te keren op de universiteit. Of omgekeerd. Zoals een wetenschapper het krachtig samenvat in de documentaire: ‘Business school professors don’t live on their faculty checks.’ De lijst van wetenschappelijke autoriteiten die miljoenen opstreken in de financiële wereld is dan ook indrukwekkend. Van Larry Summers tot Robert Rubin, van Henry Paulson tot Martin Feldstein: stuk voor stuk combineerden ze het prestige van een universiteit als Harvard met de macht van een politieke toppositie en de miljoenen van Wall Street. Het maakt het marktfundamentalisme zichtbaar.
De
belangenverstrengeling in de financiële sector in Amerika, doet zich ook in Europa en Nederland voor. Het biedt een kort lijntje naar de politiek. Joris Luyendijk verwijst in de documentaire naar Tony Blair, Axel Weber, Wim Kok, Trude Maas-de Brouwer (PvdA), Peter Balkenende, Joop Wijn, Karien van Gennip (CDA), Gerrit Zalm, Hans Wiegel en Ed Nijpels. Tot slot doet Joris Luyendijk in de documentaire een beroep op het geweten, het moreel kompas van bankiers. Andere opties zijn op dit moment niet voorhanden. De '200 van Mertens' leven voort.

Béta's eerst (Sander van Walsum Volkskrant 4 september 2019 p. 19):
Een van de sprekers was Rens Bod, hoogleraar Digital Humanities aan de UvA en auteur van het boek Een Wereld vol Patronen, dat is genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs. Hij studeerde natuurkunde & astronomie, letteren en alfa-informatica. ‘Ik heb in de schatkamer van de kennis kunnen dolen’, zei hij eerder in de Volkskrant. ‘Dat geluk is de huidige studenten niet beschoren.’
Daarbij doelde hij niet alleen op het feit dat het bindend studieadvies en het leenstelsel studenten, meer dan in zijn tijd, aan banden leggen. Hij wilde er ook mee zeggen dat een boek als het zijne er zonder de verwevenheid van academische disciplines niet zou zijn geweest. Wetenschap floreert van oudsher bij multidisciplinariteit. Bij kruisbestuiving tussen alfa-, gamma- en bètavakken.

De moraal van het verhaal van Daan Roovers is analoog aan het verhaal van Aluid Truijens. Het continuüm van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam van de humanistische psychologie Maslow laat zien hoe vaardigheden kunnen worden geoefend. Het gaat er eerst om bewust te worden waarvan je je niet bewust bent. De opgebouwde conditioneringen moeten eerst worden herkend. Integratie vindt plaats wanneer op- en ontlading catharsis gelijkmatig gebeurt.

Zorg voor het zelf - Westerse en Oosterse levenslessen
Van oudsher is filosofie als
levenskunst – in de Oosterse en Westerse wijsbegeerte – verbonden geweest met de woorden: “Zorg voor je zelf!”. Wat verstaan we echter onder het zelf? In deze cursus bespreekt de filosoof Jan Flameling de antwoorden van de middeleeuws mysticus Meister Eckhart, de Duitse denker Martin Heidegger en de Vietnamese boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh.

Meditatietechnieken maken het mogelijk probleem en oplossing met elkaar te verbinden, de waarheid dichter te benaderen. Zowel het Hindoeisme, Boeddhisme, Jodendom, Christendom, Islam en Humanisme maken gebruik van meditatie. Er wordt ook wel onderscheid gemaakt tussen mediteren op het horizontale vlak, het mensenrijk en mediteren op het verticale vlak, het kosmische of Goddelijke rijk.

De Axis Mundi symboliseert de wederkerigheid (enantiodromie) tussen hemel en aarde. Wederkerigheid verbindt het tijdelijke karakter van het leven op aarde met het eeuwige tijdloze van het leven, de eeuwige wederkeer in het universum. Wederkerigheid heeft, op de wisselwerking (enantiodromie), op de relatie tussen Geest en Lichaam, de reciprociteit tussen Geesteswetenschappen en Natuurwetenschappen (Immateriële- en Materiële wereld), op het spanningsveld Idealisme en Materialisme betrekking.

Het leven is geen verhaal van Yuval Noah Harari in zijn boek 21 lessen voor de 21e eeuw, hoofdstuk 20 heeft op de 11e dimensie, het 11e inzicht betrekking.

In tiendaagse stilteretraites leerde ik vipassana beoefenen, zoals werd onderwezen door de onlangs overleden Birmese leraar S.N. Goenka. Ik vond dit belangrijk voor mijn promotieonderzoek over mindfulness-meditatie en wenste verder inzicht te krijgen, zowel in mijn eigen geest en denken, als in de meditatievorm die ten grondslag ligt aan MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction).

Politici twijfelen steeds meer of al het heil wel uit Brussel komt. Het gaat om de relatie tussen het Oosterse en Westerse denken, het Oosterse perspectief, namelijk de Drieëenheid, de 'Trimurti ' vanuit het Hindoeïsme en de Drieëenheid, 'Vader, Zoon en Heilige Geest' vanuit het Christendom, de moraal van het verhaal, vanuit het hogere Zelf leren te begrijpen. Het gaat er om een bredere kijk op de zaak van Thomas von der Dunk te verbinden met juist vertrouwensherstel binnen nationale democratieën is geboden van René Cuperus en het oerconflict in organisaties De dynamiek van Hoog versus Laag van Willem Mastenbroek. De ‘Process Oriented Psychology’, een stroming in de psychologie die zich bezighoudt met de studie en ontwikkeling van een procesaanpak die bruikbaar is in grote groepen, zoals organisaties, met een hoge diversiteit en veel potentiële spanningen en conflicten van Arnold Mindell biedt een oplossing.

Kern van het probleem is dat het Westen concentreert zich eenzijdig op het marktmodel en het Oosten op de kosmische harmonie van Kepler. Het kiezen voor muziek, de 'harmonie der sferen', de Gulden Middenweg, het balansmechanisme van het eeuwige 'Goede - Ware - Schone' maakt het mogelijk evenwicht te creëren. De zoektocht naar balans de rode draad van Gerard Drosterij komt met het balansmechanisme overeen.

De levenscyclus, het levenswiel, de levenscirkel, de Eeuwige wederkeer omschrijft de vier punten van het kruis, die achtereenvolgens geboorte, leven, dood en ONSTERFELIJKHEID voorstellen. Onsterfelijkheid heeft op de verborgen 5e Dimensie betrekking. Het 5Ddenkraam, de Bewustzijnsschil is een model om de verborgen 5e Dimensie, de Christogenese van Teilhard de Chardin te duiden. Om het evenwicht, de harmonie tussen Maakbaarheidsgeloof en Zelfvernietigingsdrang te herstellen schiet het zelfreinigend vermogen van de democratie ernstig tekort. De klimaatcrisis is voor de homo sapiens op aarde niet alleen door het stijgen van de temperatuur meetbaar en voelbaar, maar brengt ook een cultuurverandering teweeg. De eurocrisis hangt met het fenomeen Zaaien en Oogsten samen. De vluchtelingencrisis, migratie hangt enerzijds met de demografische verandering, die Peter de Waard signaleert en anderzijds met onze defensie, namelijk met risicobeheersing samen. Klimaatcrisis, eurocrisis en vluchtelingencrisis zijn onderling nauw met elkaar verweven en alleen een integrale denktrant, “Het geheel is meer dan de som van de delen.” van Aristoteles, de unificatietheorie biedt soelaas.

Door het schone van bijvoorbeeld kunst en muziek met anderen te delen kunnen tegenstellingen worden overwonnen. Een topmusicus beheerst niet alleen de techniek om zijn instrument te bespelen, maar hij weet ook een compositie op een authentieke wijze te interpreteren. De taal van muziek, de 'muziek van de sferen' (eonische muziek) is universeel. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis.

De menselijke geest is voor iedereen hetzelfde. Maar elke cultuur laat zien dat het op een andere manier tot uitdrukking kan worden gebracht. Natuurkundigen melden ons nu dat de handeling van observeren het waargenomene verandert. Dit is een effect dat wij nauwelijks merken op het niveau waarop we leven, maar dat merkbaar is in de sub-atomaire wereld. In de ijlere dimensies van de realiteit – zoals de emotionele en de mentale – zijn de waarnemer en het waargenomene één, op een manier die veel meer waard is dan in de fysieke dimensie. Aryel Sanat schrijft (p. 77): Volgens de waarnemingen van CWL (Charles Webster Leadbeater) is er geen duidelijke scheidslijn tussen de waarnemer en het waargenomene. Alles wat we waarnemen is het evenbeeld van wat er in onze geest omgaat.

De inzichten van Jan Willem Duyvendak en Ewald Engelen zijn niet strijdig met elkaar, maar complementair in positieve zin, met als perspectief het 'Goede - Ware - Schone', het leerproces van Plato. Maar het 'Goede - Ware - Schone' kent ook zijn tegenstellingen. Het gaat om het streven naar het Goede in plaats van het Kwade, Waarheid door het uitbannen van Onwaarheid en het is mogelijk het tegenovergestelde van Schoonheid, Rechtvaardigheid en Vrijheid door het creëren van harmonie te overbruggen, dus het evenwicht te herstellen.

De telling van Pythagoras brengt niet alleen de ultieme symmetrie van 'Zaaien en Oogsten' (reciprociteit), maar ook de in het heelal, de in de ruimte verborgen absolute eeuwige perpetuum mobile, de universele beweging (een beweging van bijvoorbeeld '4 naar 5' en vice versa of 'abiogenese naar autopoiese' en vice versa) of trilling tot uitdrukking. Spreken (het woord is vlees geworden), maar ook muziek kan niet tot geluidstrillingen worden gereduceerd, veroorzaakt door een specifieke omgang met stukken materie. Het gaat wel degelijk om de ‘muziek der sferen’. De getallen van Pythagoras beelden een harmonische relatie, een specifieke categorie van betrekkingen, de verborgen 5e Dimensie, Synthese uit. Pythagoras was een cyberneticus. De hamvraag blijft wat is de oerbron van deze beweging of trilling?

Kennis ontstaat door de integratie (Gnosis) van de relatie 'kenner en het gekende zijn één' (knower, het proces van knowing en know) geworden. Of zoals Ianthe Hoskins het uitdrukt: ‘U bent DAT’. Het biedt zijn zoekende geest het verenigde beeld van een Plan, dat tegelijkertijd de oorzaak, het doel en de methode van de reis van de mensheid aangeeft.. Het samenvallen van de triade correleert ook met de uitspraak van Robbert Dijkgraaf dat de mens slechts een onmisbare schakel in de ultieme cirkelredenering is.
De waarnemer en het waargenomene zijn uiteindelijk één en hetzelfde. Robbert Dijkgraaf duidt met de mens als schakel tussen wetenschap en natuur op het fenomeen van waarnemer en waargenomene. Net als Simon Vinkenoog plaatst hij de mens in de
ultieme cirkelredenering van de Eeuwige wederkeer centraal.
Of met andere woorden (Wim van den Dungen Sepher Yetzirah): Indien we 'sepher' met ruimte en 'sephar' met tijd vergelijken, dan betreft 'sippur' (of 'communicatie') de 'quintessense' of 'vijfde dimensie'.

De toekomst ligt in het verleden besloten (Zaaien en Oogsten). Wanneer je haat zaait zul je geen liefde oogsten. De evolutie van de mensheid (de gemanifesteerde werkelijkheid) op macroschaal, die op de psyche van de anonieme massa berust, creëert op aarde golfbewegingen (bv. conjunctuurbeweging, Kondratiev-cyclus, biogeochemische cyclus, epigenetica, neer - en opwaartse causatie, op en - neergaande boog). Alles wat gebeurt, is altijd historisch. De geschiedschrijving (Akasha-kronieken) legt de macro evolutie vast. In elke cel van ons lichaam, en dat van andere levende wezens, bevindt zich een geweldig rijk archief. Het boek Mens tussen hemel en aarde van Willem Schulte Nordholt laat het euvel zien dat we nog steeds niet bereid zijn van de geschiedenis te leren. De geschiedenis is de vrucht van de innerlijke wereld. Maar is het wetenschappelijk bezien interessant dat door ‘trial and error’ bestuur het wiel, het universele mechanisme steeds opnieuw wordt uitgevonden? Door met het universele mechanisme geen rekening te houden regisseert BV-Nederland zijn eigen falen.

De innovaties in de ICT-sector zijn op het universele mechanisme gebaseerd. Dit geldt echter ook voor de kenniseconomie.

De kern van het probleem is dat politici hun verantwoordelijkheden, lees de centrale regering, de nutsfuncties aan het marktmechanisme hebben uitbesteed. Door de eenzijdige focus van de politiek op welvaart, het marktmechanisme komt het welzijn van de bevolking in de verdrukking. De opkomst van het populisme kan niet los worden gezien van het neoliberale fundamentalisme. Uiteindelijk draait het om de vraag in welk denkraam wordt een oplossing gezocht. Neem als voorbeeld de fotografen Alec Soth (Volkskrant 4 september 2020 p. V12-13) en Jan Hoek (Mondo 30 augustus 2020 NPO2), die hun vak op een creatieve manier beoefenen.

Steeds duidelijker komt naar voren dat het eenzijdig inrichten van de BV-Nederland op basis van het Westerse marktmodel een politieke blunder is geweest. In plaats van in Nederland topprestaties te bevorderen staat nu de middelmatigheid, de zesjescultuur centraal. Brancheorganisaties als Vereniging Hogescholen, Aedes en de Nederlandse Zorgautoriteit hebben nog geen meerwaarde gecreëerd, dus niet echt aan de kwaliteitsverbetering bijgedragen.

De kunst met de grote en kleine k brengt de cultuur van een land tot uitdrukking. Bij de grote K kunnen we denken aan een componist als Karl Amadeus Hartmann of auteurs als Robert Musil, Bernhard Schlink, Nadine Gordimer en Willem Frederik Hermans of een kunstschilder, filosoof, archeoloog, schrijver en reiziger als Nicholas Roerich. Een vertegenwoordiger van de kleine k is de volkscultuur. Het verlies van het geloof in het idee van een hogere cultuur heeft sterk aan het bevorderen van de lagere cultuur, de Vertrossing in de maatschappij bijgedragen. Om een levenskunstenaar te worden is kunst als motor van bewustwording cruciaal.

De magie van kunst is dat schoonheid, net als wat is waarheid? moeilijk in woorden is te vangen.

Politici twijfelen steeds meer of al het heil wel uit Brussel komt. Het gaat om de relatie tussen het Oosterse en Westerse denken, het Oosterse perspectief, namelijk de Drieëenheid, de 'Trimurti ' vanuit het Hindoeïsme en de Drieëenheid, 'Vader, Zoon en Heilige Geest' vanuit het Christendom, de moraal van het verhaal, vanuit het hogere Zelf leren te begrijpen.

Mattheüs: Want waar twee of drie vergaderd zijn in Mijn Naam, daar ben Ik in het midden van hen. (18:20). Maar tegenover Jezus als redder toont het lijdensverhaal Jezus als slachtoffer.

Om leven en de oorsprong van het leven te begrijpen maken religies van godsbeelden gebruik. Wat God uiteindelijk betekent blijft onkenbaar. Alhoewel onkenbaar, is God of Allah of Brahman, paradoxaal genoeg, overal aanwezig en zo nabij en intiem als je adem. Leraar en Leerling vinden elkaar 'voorbij de tegenstellingen', op de top van de piramide, waar alle tegenstellingen in het niets oplossen. Het Grote Mysterie (Unio Mystica) van het leven kan alleen als Niet-Zijn geduid worden. Alles hangt in een groot ecologisch systeem met elkaar samen. Doel van het bewustwordingsproces (evolutieproces, emancipatie in solidariteit, emanatieproces) is om met het Mysterie tot eenheid te komen, een duurzame relatie met de natuur op te bouwen. Karma kan echter goede of slechte resultaten opleveren.

Het bestaan van een Derde weg, het morele kompas van spirituele leraren, wordt door Frits Bolkestein ontkend. Om levensovertuigingen in een bredere context te plaatsen kan het moreel kompas (5Ddenkraam) worden gebruikt. Dit denkmodel vormt een schakel om de zienswijzen van Lao Zi, Heraclitus, Pythagoras, Plato, Jezus, Immanuel Kant, Hegel, Spinoza, Blavatsky, Wittgenstein, Nietzsche, Teilhard de Chardin, Jung, Assagioli, Goethe, Richard Wilhelm, Heidegger, Rudolf Steiner, Sri Aurobindo, Krishnamurti, Foucault, Habermas, Ken Wilber en Oliver Sacks te verbinden, een nieuwe visie, e0en paradigmawisseling op de werkelijkheid te scheppen. Spirituele leraren, profeten, mystici en zieners (rishi’s) zijn bruggenbouwers naar de toekomst. Spirituele leraren laten zich niet door een retorisch foefje misleiden. Om de paradox'E i V' te duiden, gaat het om een grote verscheidenheid aan leraren.

Het Ken uzelve van de innerlijke geaardheid ligt aan een harmonische ontwikkeling, het Goede, Ware en Schone ten grondslag.

Chaos, de ''self-fulfilling prophecy" van Frits Bolkestein ontstaat wanneer we weigeren met de keerzijde van de medaille (Complementariteit), het panentheïsme van Spinoza rekening te houden. De oplossing van het probleem, de complementariteit hangt met de Eeuwige wederkeer van Nietzsche, er is niets nieuws onder de zon samen. Het hangt met de tijdgeest samen dat Melanie Schultz van Haegen van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu aan haar kiezers over de zelfrijdende auto's sprookjes vertelt of moet ik zeggen science fiction wat betreft 'Trucks kunnen over 5 jaar onbemand de weg op'. In het kader van risicobeheersing is het zeker handig wanneer een auto automatisch afremt of dat een chauffeur een signaal krijgt wanneer hij te dicht op zijn voorganger zit.

Hans Christiaan Anderson, H.P. Blavatsky en Frits van Oostrom laten zien dat het met behulp van sprookjes mogelijk is de éne werkelijkheid te duiden.

In de menselijke natuur wijst het kwade alleen op de polariteit van stof en geest, een strijd om het bestaan tussen de twee gemanifesteerde beginselen in Ruimte en tijd; deze beginselen zijn uit zichzelf één, omdat ze zijn geworteld in het Absolute. In de Kosmos moet het evenwicht bewaard blijven. De werkingen van de twee tegengestelden brengen harmonie voort, evenals de middelpuntzoekende en middelpuntvliedende krachten, die onderling afhankelijk en voor elkaar noodzakelijk zijn – ‘opdat beide kunnen leven’. Indien de ene wordt tegengehouden, zal de werking van de andere onmiddellijk tot zelfvernietiging leiden.

Het gaat er niet om de boodschapper te bestrijden, maar het onderliggende probleem. Het lijdensverhaal kan vanuit twee perspectieven worden geïnterpreteerd. De christelijke identiteit wordt door de zelfopofferende liefde van Jezus Christus, onze redder bepaald. Hij wilde het nieuwe leven, zoals God dat bedoeld heeft, mogelijk maken en was bereid daarvoor zijn leven te geven. Dat is het hart van wat christenen geloven. Het andere perspectief belicht het zondebokmechanisme, het slachtoffer.

De schoonheid van muziek maakt het mogelijk de waarheid van het universele mechanisme dichter te benaderen en dat was al in de Bijbel bekend.

De ‘hemelse mens’, de gemanifesteerde logos, is hij de driehoek in het vierkant – de zevenvoudige kubus, niet de viervoudige, of het vlakke vierkant. Want in dezelfde ‘Grote heilige Vergadering’ staat geschreven: (83) ‘En hierover wensten de kinderen van Israël te weten, zoals er staat geschreven (Exodus xvii, 7): ‘Is het Tetragrammaton in ons midden, of het Negatief Bestaande?’ (Waar maakten zij onderscheid tussen microprosopus, die Tetragrammaton wordt genoemd, en macroprosopus, die ain wordt genoemd, Ain het negatief bestaande?)’9.
9) In de bijbel vereenvoudigd tot: ‘Is de Heer (!!) in ons midden, of niet?’ (Zie Exodus xvii, 7.)
De ‘hemelse mens’ (tetragrammaton) is Adam Kadmon.

De geniale filosofische visie van Jeroen Buve, namelijk het balansmechanisme van de metafysica maakt het mogelijk het machtsevenwicht in de wereld te herstellen. Volgens Émile Durkheim hangt de oplossing van onze problemen met sociale cohesie en zinsbegoocheling samen. De oplossing ligt eerder in de omgeving waar we deel van uitmaken dan in ons brein. Omgekeerd door onszelf te begrijpen, het Ken uzelve leren we onze wereld, het universum beter te begrijpen.

Douglas Hofstadter belicht in zijn boek Gödel, Escher, Bach aan de hand van de onvolledigheidsstellingen van Gödel een nieuw gezichtspunt op de Principia Mathematica, het bouwwerk van Alfred North Whitehead en Bertrand Russell. Ook worden computersystemen en kunstmatige intelligentie op verschillende niveaus beschreven. In zijn nieuwe boek Ik ben een vreemde lus schrijft Douglas Hofstadter opnieuw over de zelfverwijzende structuur, een ‘vreemde lus’.
De
De kwintessens in het boek Ik ben een vreemde lus (p. 252) van Douglas Hofstadter heeft op de subtiele balanceeract van Kurt Göbel betrekking, die aantoonde hoe hoger zelfverwijzende betekenissen die opduiken in een formeel wiskundig systeem, een causaal vermogen kunnen hebben dat precies even werkelijk is als dat van de strenge, verstarde, lagere deductieregels van het systeem (neerwaartse causaliteit). Aan het fenomeen van op – en neerwaartse causatie wordt ook in het boek Creatieve Evolutie ('Spirituele evolutie') van Amit Goswami uitgebreid aandacht besteed.

De paradigmashift, die in het boek Creatieve evolutie Darwinisme en Intelligent Design van Amit Goswami wordt besproken sluit naadloos op het onderzoeksrapport ‘E i V’ aan. Het biedt de blauwdruk van het leven, een meta-model om de Éne werkelijkheid te verklaren. Het is wel degelijk mogelijk de contouren van de 'theïstische evolutie' te schetsen, een opvatting waarin 'God' als Schepper en de evolutieleer van Darwin samengaan.

Aan elke crisis liggen tegenstellingen, zoals bijvoorbeeld tussen 'Politicals & Professionals', ten grondslag. Door de nauwe 'verstrengeling' tussen de 'eerste, tweede en derde macht' en de 'vierde, vijfde en zesde macht' verloopt de weg naar verbetering nu contraproductief omdat de brokkenpiloten elkaar de hand boven het hoofd houden en geen contact meer hebben met de werkvloer. De brokkenpiloten die de problemen hebben gecreëerd moeten zich nu als een ware Baron von Münchhausen aan hun eigen haren uit het moeras trekken. Door de deregulering, het privatiseren van het onderwijs, de wooncorporaties en de zorg heeft de overheid het stuur uit handen gegeven en dreigt de cash cow Nederland volledig te worden uitgemolken. Met een lose-lose situatie als gevolg. Het zelfreinigend vermogen van de parlementaire democratie gaat daardoor verloren.

Stelling: De Vierde, Vijfde en Zesde macht (Media) in Nederland en Brussel zorgen voor de feedforward besturing, de groepsdynamiek in de samenleving en de 1e, 2e en 3e macht in Nederland voor feedback.

Stelling: In plaats van de 4e, 5e en 6e macht te faciliteren dienen politici, lees de overheid voor wat betreft de klimaatproblematiek en de distributie van de schaarse natuurlijke grondstoffen zelf het voortouw te nemen.

‘Als een generatie de regels niet kent, heeft de vorige generatie gefaald’ (Remco Meijer interviewt Tjeenk Willink Volkskrant 15 april 2011)
Kan de Koning ('supertoezichthouder') de rol van procesbewaker spelen zonder beschuldigd te worden van politieke keuzen?
Zal het debat bijdragen aan de altijd moeilijke omslag van campagne voeren over wat partijen scheidt , naar onderhandelingen over wat partijen bindt?
Het niet naleven van ‘gedragsregels’ was volgens de vicepresident van de Raad van State Tjeenk Willink het grootste probleem tijdens de formatie.
De politieke visie die u bepleit moet worden ontwikkeld in politieke partijen. Wat doen zij fout?
Er blijken behoeften te zijn in de samenleving die toch steeds weer op die overheid afkomen: behoefte aan een visie van de overheid op samenleven, op burgerschap, op hoe burgers mede verantwoordelijk kunnen zijn voor het algemeen belang.
Het CDA had het maatschappelijk middenveld, de PvdA een visie op sturingsbehoeften. Maar het politieke landschap is gefragmenteerd geraakt. Er zijn nieuwe partijen bij gekomen de afgelopen veertig jaar, maar heeft dat het geloofwaardig functioneren van de democratische rechtsstaat ook vergroot? Veel kiezers vinden van niet.

Voor het leiden en besturen van bedrijven en overheidsinstellingen gaat het veelal om ondernemers, leiders en managers, die het gezichtspunt van de Natuurkunde als vertrekpunt gebruiken. De theosofie daarentegen heeft, om het functioneren van de ziel te verklaren, als vertrekpunt de alfawetenschappen, de Geestkunde en is op de kennis van profeten, mystici (Raymond Lull, Teilhard de Chardin, Krishnamurti) en zieners (rishi’s, Ascended masters) gebaseerd. Zowel mystici als kunstenaars laten zien hoe het mogelijk is de waarheid dichter te benaderen.

Kubus en de Islam:
Gert J. Peelen De Koran, geen boek om te begrijpen (Volkskrant 25 april 2008): Mohammed maakt kennis met de gedachtewereld van Zarathoestra, profeet der Perzen, met Jezus, de messias van de christenen en met Mozes, leidsman van de joden. Al hun leringen en kennis, vermaningen en leefregels zijn vastgelegd in boeken. Zo'n boek zou er ook moeten komen voor zijn eigen land, waar slaven nog als vee en vrouwen als bezit worden beschouwd en waar nog goden van steen worden vereerd.
De Koran als basis voor een nieuwe wereldreligie en een machtige islamitische staat, met de Kaabé, de granieten kubus in Mekka als 'huis van Allah' en het middelpunt der aarde staat beschreven in De boodschapper (Kader Abdolah boek De boodschapper - Een vertelling/De Koran - Een vertaling).

Lode Stevens Kwantumfysica Natuur, Balans en Harmonie
Lode Stevens vergelijkt de Kwantummechanica met de Klassieke mechanica
Nu bedacht John Bell in 1964 op CERN een experiment om na te gaan hoever klassieke – en kwantummechanica van elkaar verwijderd zijn. Hij beschreef een experiment waarbij men kon meten dat een elementair deeltje kon “communiceren” met een ander dat zover ervan verwijderd was dat zelfs licht die afstand in die tijd kon overbruggen. En in 1984 lukte het Alain Aspect dit experiment uit te voeren, met succes. Twee aan elkaar gekoppelde deeltjes (totale spin nul) bewogen uit elkaar. Veranderde men de spin van het ene deeltje, dan gebeurde dit ook automatisch met het andere, alhoewel beide deeltjes zover van elkaar verwijderd waren dat communicatie met de lichtsnelheid onmogelijk was.

De huidige tijdgeest vraagt om een nieuwe invulling van de getallenleer van Pythagoras. Er is behoefte aan een nieuw paradigma in de wetenschap in de geest van The Advancement of Learning van Francis Bacon.

Met het 5Ddenkraam, creativethink, het outside the box-denken wordt beoogd het groepsdenken binnen organisaties te doorbreken.

In het onderzoeksrapport 'E i V' gaat het primair om de interpretatie van de ‘Monade + Duade’, die Sabine van Osta geeft: ik en de ander zijn eigenlijk één (Theosofia november 2011 p. 142) in de microkosmos. Dit komt ook in de in de relatie tussen mannen en vrouwen tot uitdrukking.

Plutarchus onderscheidt de lagere en hogere Tetraktis (Deel II p. 682/683), de aardse en hemelse Tetraktis (p. 688). Samen vormen deze de lemniscaat (Lorenz Attractor), die het aardse met het hemelse verbindt.

Man en Vrouw gelijk? Net als rechtse en linkse politici zijn mannen en vrouwen wel gelijkwaardig maar ongelijk. Het feminisme heeft ongetwijfeld een belangrijke bijdrage geleverd dat meisjes nu beter scoren op school. De uitkomst wordt in sterke mate bepaald door het etiket dat er door de maatschappij wordt opgeplakt. Met welke bril kijken we naar de werkelijkheid en de maatschappelijke ordening die daarvan een gevolg is? Het rapport ‘E i V’ stoelt op een in de systeemleer bekende regel ‘Garbage in - garbage out’, voor het secularisme ‘Zaaien en Oogsten’.

Het wiskundige model van de chaostheorie maakt het mogelijk het wiskundige model, de driehoek van Pythagoras te ontcijferen (‘E i V’ hoofdstuk 7.2). Anderzijds toont John Major Jenkins in zijn boek Het einde van de Maya-kalender 2012 de Decodering van de Maya-kosmogenesis (kosmogonie).
Het ONKENBARE en het onbekende is de bron en oorzaak van al deze emanaties . . . De mens is de alfa en de omega van de objectieve schepping.

Carl Jung noemde, een modaliteit die er eenvoudigweg is, zonder oorzaak, ‘acausale geordendheid’. Het begrip toeval (synchroniciteit) wordt in verband gebracht met ‘logische afhankelijkheid’ en ‘acausale geordendheid’ (Karma-Nemesis).

Freud: Haat ligt ten grondslag aan alle genegenheid en liefde tussen mensen; haat is ouder dan liefde.
Herman Hesse plaatst in zijn boeken eros tegenover logos.

De Geheime Leer Deel II, Edens, slangen en draken (p. 230):
Maar dit is niet het Eden uit Genesis; en ook niet de kabbalistische Hof van Eden. Want het eerstgenoemde – Eden Illa-ah – is in één betekenis wijsheid, een toestand zoals die van nirvana, een paradijs van gelukzaligheid; terwijl het in een andere betekenis betrekking heeft op de verstandelijke mens zelf, die het Eden bevat waarin de boom van de kennis van goed en kwaad groeit: op de mens als kenner (knower, knowing, and known) daarvan.

Naar ratio (Roger Abrahams Volkskrant 1 november 2017 V4-7):
Voor zijn tweede avondvullende show reisde cabaretier Tim Fransen naar Kaliningrad, op zoek naar de erfenis van filosoof Immanuel Kant. De Volkskrant mocht mee. En had erna nog geen benul van hoe de grote Verlichtingsdenker uiteindelijk in de voorstelling terechtkomt.
Denker van de Verlichting
Immanuel Kant (1724-1804) geldt als een van de belangrijkste denkers van de Verlichting. Hij oefende grote invloed uit op de ontwikkeling van de westerse filosofie. Arthur Schopenhauer noemde Kants Kritik der reinen Vernunft (1781) het 'belangrijkste boek dat ooit in Europa verschenen is'. De opvatting over het godsbewijs is als een rode draad in Kants kritieken aanwezig. In zijn kritieken betoogt hij dat een godsbewijs volgens de zuivere rede onmogelijk is. Desondanks bleef hij theïst.
Driften
'Latere denkers, zoals
Schopenhauer, Nietzsche en Freud, hebben laten zien dat de mens wordt geregeerd door allerlei driften en irrationele processen', doceert hij. 'En denkers uit de Romantiek - Herder, Schiller en Fichte - vonden dat de essentie van de mens niet ligt in zijn rationele vermogen, maar juist in de cultuur waarin hij is opgegroeid. blackred%identiteit gaat over verschillen tussen groepen mensen, niet over overeenkomsten of solidariteit.'
Daarom is
Kant relevant voor onze tijd, stelt Fransen. 'Kants universele ethiek redden, dat is wat ik probeer te doen. Die kan mensen binden.' Maar als ze niet op de Rede gebaseerd mag zijn, waarop dan wel? 'Op onze fundamentele gebrekkigheid, denk ik. Daar wil ik het in mijn voorstelling over hebben. We zijn niet perfect en daar schamen we ons allemaal weleens voor. Toch moet iedereen uiteindelijk erkennen dat hij tekortschiet, langzaam uit elkaar valt en, zonder te weten wat de bedoeling is van dit leven, de dood tegemoet gaat. Die gedeelde gebrekkigheid drijft ons in elkaars armen. Althans, dat wordt mijn these.'

Het rapport 'E i V' gaat er vanuit dat wanneer je 'Iemand kunt raken in het hoofd, in het hart' (Hoofd, Hart en Onderbuik) het voor mensen op aarde wel degelijk iets uitmaakt.
Hoofd, Hart en Onderbuik: Er moet hier onderscheid worden gemaakt tussen wat van het hoofd is (ratio, cultuur), wat van het hart is (gevoelens, intuïtie) en wat van de buik is (begeerten, verlangens, het primitieve beest). Theu Boermans is in zijn
valkuil, het te veel van het goede terechtgekomen. Hij hanteert de stelregel wie zonder zonde is werpen de eerste steen. We zijn echter allemaal acteurs en spelen bewust of onbewust onze rollen op aarde. Het levenstoneel op aarde ligt vast (behoud van energie), maar desondanks heeft de mens de vrijheid om naar eigen individuele wensen en verlangens aan het wereldtoneel deel te nemen. De manier waarop we onze rol in het rollenspel invullen wordt vooral beïnvloed door het script dat aan onze rol ten grondslag ligt. Of met andere woorden de cultuur waardoor ons gedrag wordt bepaald. Het gaat er dus om dat we de essentie van het democratische spel beter leren begrijpen.

What's the difference between “emergence” and “reductionism”?
Especially in psychology and sociology, there is some opposition between reductionists and emergentists. It is understood that this opposition arises from the apparent impossibility of accounting for all the components of the human mind and human society. In short, reductionists do not reject that complex systems have emergent properties, while emergentists often question the ability of scientists to provide a reductionist explanation of the mind and society.

De algeest van Freek van Leeuwen komt met de All-geist van H.P. Blavatsky en de allesdoordringende levenskracht , de Weltstoff van Teilhard de Chardin en de Alkahest van Paracelsus overeen (Allgeist. See ALKAHEST). De natuurfilosofie verbindt de fysica met de metafysica, de geestkunde. Een ommekeer in het denken ontstaat wanneer de natuurfilosofie in de geest van The Advancement of Learning van Francis Bacon weer centraal komt te staan.

De middelmatigheid regeert. De zesjescultuur in Nederland is een afspiegeling van het regeringsbeleid. Je krijgt het management dat je verdient.
Wat betreft Structure follows Strategy van Alfred Chandler draait het in het rapport 'E i V' om de verborgen 5e dimensie Axis mundi.
Het rapport 'E i V' baseert de strategie op een pedagogisch leerproces, de status quo van de alfa-, béta- en gammawetenschappen in het Westen en de zes darshana’s in het Oosten. Om de continuïteit van organisaties te waarborgen het principe 'Structure follows Strategy' toepassen. De organisatiestructuur wordt in met name bureaucratische organisaties te vaak een doel op zichzelf. De bekende 4e macht kan gewenste veranderingen tegenhouden. In bureaucratische organisaties staat veelal niet de klant, waar het feitelijk om moet draaien, maar het bouwen van koninkrijkjes, de symboolpolitiek van het ’eigen koninkrijkje’, de 'bv Ego' centraal. Om het circuit van grijze muizen managers te doorbreken de projectorganisatie centraal plaatsen.

De crux van 'Welzijn en Welvaart' (Kwaliteit en Kwantiteit) is hoe richten wij onze levensenergie (levenskracht, oerbron, levensbron, astraallichaam) om de geestelijke gezondheid te bevorderen? Of anders gezegd wat bezielt ons? Of hoe voorkomen we dat onze carrièrepolitici (of banencarroussel, de blinde vlek van Rutte Martin Sommer Volkskrant 4 juni 2016 p. 17) gebakken lucht verkopen of met andere woorden "na ons de zondvloed!" beleid verkopen?

Ramsey Nasr tegen Mark Rutte: Alleen op cultuur zet je een ork (Ramsey Nasr de Volkskrant 28 juni 2011):
U heeft een blinde vlek, meneer de premier, voor alles wat zich niet laat vangen in de netten van die vrije markt. Voor wat niet in materie valt uit te drukken en door de mazen glipt. Ook uw bewindslieden weten zich geen raad met het immateriële. Vandaar dat een VVD-minister van Volksgezondheid zonder schaamte kan stellen dat psychiatrische aandoeningen en depressies 'binnen de eigen kring uitgevogeld' moeten worden. En Stef Blok zal zich op zijn beurt afvragen waarom hij daar eigenlijk belasting voor moet betalen. Als iemand nu gewoon gehandicapt wil zijn, hoeft een andere burger daar toch niet voor op te draaien?

Complementarity (physics)
In physics, complementarity is both a theoretical and an experimental result [1][2][3] of quantum mechanics, also referred to as principle of complementarity, closely associated with the Copenhagen interpretation. It holds that objects have complementary properties which cannot all be observed or measured simultaneously.
The complementarity principle was formulated by Niels Bohr, a leading founder of quantum mechanics.[4]

Het Münchhausentrilemma is een filosofisch concept dat elke waarheid (aletheia) ter discussie stelt. Het stelt dat geen enkele waarheid of aanname met zekerheid vast te stellen is. Bij het uitpluizen van onderbouwingen of bewijzen (en de daaronder liggende onderbouwingen) komt men uiteindelijk uit op minstens één van de volgende drie doodlopende sporen:
• Men loopt tegen een regressie-probleem aan. Immers alle bewijzen zijn onderbouwd door onderliggende bewijzen. Men zal tot in het oneindige door moeten gaan met onderbouwen.
• Men komt uit bij een niet-aantoonbare aanname, een axioma.
• Men komt terecht in een cirkelredenering. Een bewijs wordt ondersteund door een eerder genoemd bewijs.
Kortom Het is zo omdat het zo is.
Men kan hierdoor concluderen dat we niets met zekerheid weten en alles wat we als waarheid aannemen met drogredenen is onderbouwd.
Het Münchhausentrilemma is vernoemd naar Baron von Münchhausen. Deze 18e-eeuwse avonturier vertelde de nodige fantasieverhalen over zichzelf die nog steeds voortleven als volksverhaal.
Dit trilemma is ook bekend als het trilemma van Agrippa, naar een soortgelijk argument van Sextus Empiricus dat door Diogenes Laertius werd toegeschreven aan de scepticus Agrippa.

De illusionist (De mind of the universe NPO2 4 juni 2017):
Hoe combineren we de signalen van al onze zintuigen tot één ervaring, en op welke manieren is die ervaring te manipuleren? Hoe maken we robots die echt inzicht hebben in het gevoelsleven van mensen? Hoe gaat de wereld veranderen door kunstmatig intelligente systemen van een steeds hoger niveau?
Er is nog een lange weg te gaan, maar Fung denkt dat robots in de toekomst zelfs verliefd op mensen kunnen worden. Stel dat je een oppasrobot voor je kinderen zou willen, die moet een vorm van liefde of affectie voor je kinderen hebben om er liefdevol voor te kunnen zorgen.
In het programma wordt het zelfs door Robert Dijkgraaf niet onmogelijk geacht dat robots poëzie gaan schrijven. Hoe is het mogelijk dat Robbert Dijkgraaf zich afficheert aan dergelijke fantasieverhalen.

Helaas voor George Churg en Lee Cronin (De schepper NPO2 7 mei 2017, DeThe mind of the universe) is het mechanisme, dat zij zoeken al millennia bekend, namelijk hoe richten we onze levensenergie. Het is wenselijk om met de inzichten van de twee Nobelprijswinnaars Niels Bohr en Ilya Prigogine rekening te houden. Zonder, het zonnestelsel, zonne-energie, het planetenstelsel is het leven van planten, dieren en mensen onmogelijk. Ook de koolstofkringloop en foto-synthese zijn met elkaar verbonden om leven op aarde überhaupt mogelijk te maken. Voordat men met het leven op aarde gaat experimenteren is het wenselijk eerst de effecten van klimaatverandering goed in beeld te krijgen. De zelfvernietigingsdrang, de arrogantie van een politicus als Donald Trump is grenzeloos.

Het Koninkrijk van God, lees een gloedvol Groot Verhaal wordt door Mattheüs 6:33, lees mensenrechten onderbouwd. De paradox is dat de geestelijkheid, die dit verhaal verkondigde door het retorische foefje, het verhullende taalgebruik van politici en PR-medewerkers is vervangen. Om een cultuuromslag te realiseren gaat het uiteindelijk om een integrale denktrant (de synthese tussen de domeinen van de alfa-, béta- en gammawetenschappers) die het parochiale denken, de symboolpolitiek van het ’eigen koninkrijkje’, de 'bv Ego' overstijgt.

De titel van het boek het CHAOSPUNT de wereld op een tweesprong van Ervin Laszlo wordt als actueel thema gebruikt.
De dynamiek van transfomatie: een kort uitstapje naar de chaostheorie
38: De ontdekking van het vlindereffect is verbonden met de kunst van weersvoorspelling en wortelt in de vorm die werd aangenomen door de eerste chaotische attractor toen deze door de Amerikaanse meteoroloog Edward Lorentz in de jaren zestig werd ontdekt.
145: Fig. 7 brengt het Hermetisch Axioma Zo Boven zo Beneden; zo Binnen zo Buiten (lees: binnen een natiestaat en buiten een stelsel van natiestaten) tot uitdrukking.
Carola Schouten van de ChristenUnie vat de in het universum ingebakken paradox correct samen:
'Alles wat goed gaat is uw verdienste en alles wat fout gaat is de schuld van de afzonderlijke landen?'

De door de overheid aangestuurde marktwerking heeft contraproductief gewerkt. Door de schaalvergroting is de bureaucratie bij zorginstellingen, woningcorporaties en het onderwijs sterk toegenomen. Het principe van Evenwicht door Tegenwicht,these + antithese = synthese (Checks and Balances) is danig verstoord. Het innovatieve boekhouden is topsport geworden. Om de eigen incompetentie te verhullen zijn politici nu druk in de weer de Checks and Balances aan Europa uit te besteden. Volkskrant 8 februari 2013: Rekenkamer ziet geen verbetering Controle op noodfondsen EU ontbreekt.

Alec Baldwin nu die man van de Trump-sketches, schrijft memoires (Pauline Kleijer Volkskrant 29 april 2017 p. 18-21):
De roemruchte Amerikaanse comedyshow Saturday Night Live heeft in zijn lange bestaan veel ups en downs gekend, maar sinds Alec Baldwin er Donald Trump speelt, gaat het uitstekend met de kijkcijfers. Zijn imitatie is verbluffend goed, terwijl hij niet eens op Trump lijkt. SNL wordt niet in Nederland uitgezonden, maar de beste sketches zijn eenvoudig online te vinden.
Tegen die tijd heeft Baldwin al een alcohol- en drugsverslaving overwonnen, waar hij in Nevertheless openhartig over schrijft. Alcohol was vanaf jonge leeftijd een goede vriend, het cocaïnegebruik begon na zijn verhuizing naar Los Angeles. Omdat iedereen in Hollywood het deed, en uit praktische overwegingen, noteert Baldwin droogjes. In LA moet je alles met de auto doen, dus dan is drinken minder handig. Wanneer hij ternauwernood een overdosis overleeft, zweert hij eerst de drugs, vervolgens ook de drank af.
Het zijn juist de onafhankelijke producties waarin Baldwin het meest tot zijn recht komt. Vaak neemt hij zijn imago op de hak, zoals in David Mamets komedie State and Main, waarin hij een acteur met sterallures speelt. De grootmoedige manier waarop hij zichzelf voor schut durft te zetten, leidt tot meerdere optredens bij Saturday Night Live. Inmiddels is hij de meest gevraagde gastheer uit de lange geschiedenis van het programma. Baldwin is geknipt voor satire: hij is gevat, heeft een uitstekende komische timing en kan griezelig goed imiteren. Nu blijkt hij ook nog te kunnen schrijven. Als het waar is dat er aan Nevertheless geen ghostwriter te pas is gekomen, zoals Baldwin beweert, heeft hij een opvallend goede pen. Hij schrijft nu eens helder en vilein (over rivaal Harrison Ford: 'een klein, mager, tanig mannetje met een zacht stemgeluid dat klinkt alsof het vanachter een deur komt'), dan weer met verbeeldingskracht.

De dodecaëder heeft een fascinerende regelmatige vorm. Je ziet er 12 gelijkvormige vlakkenvijfhoeken. Ze is reeds vele eeuwen het symbool van harmonie, symmetrie en perfectie. Plato noemde de dodecaëder het ‘Vijfde Wereldwonder’. Plato brengt met behulp van het dodecaëder symbool, de kwintessens, de zin van het leven, de levenskunst van Friedrich Nietzsche tot uitdrukking.

Creativethink maakt het mogelijk de essentie, de kwintessens tot uitdrukking te brengen. De kwintessens van het verhaal is dat om een duurzame samenleving te creëren er maar een pedagogische 'Hoofdroute' is. Pythagoras had de kwintessens, de onderliggende eenheid achter de verscheidenheid al te pakken, de chaos. Het zijn onze conditioneringen die bepalen hoe we de wereld zien. Het rapport 'E i V' gaat er vanuit dat Pythagoras met zijn wiskunde (1 + 2 + 3 + 4 = 10) de kwintessens van de zichzelf herhalende patronen van interferentie al te pakken had.

De diepe, gedeelde cultuur van religie heeft op de Kwintessens, de verborgen vijfde dimensie betrekking. Jacques Monash heeft gelijk de achterkamertjes politiek, aan de poppenkast van 'Matchfixing' moet een einde komen. Het sluit bij de opinie ,,Maar ik ben er zeker van dat mijn verhaal straks het mainstream-verhaal wordt." van de Haagse PvdA-wethouder Rabin Baldewsingh aan. Het 5Ddenkraam, de verborgen 5e dimensie heeft op de levenskunst, de zingeving van het leven betrekking. Voor de mens is de eigen evolutie geen blind proces zonder enige bedoeling. Door de vergaande individualisering komen de mensen wel steeds losser van de zingeving, het Goede, Ware en Schone van Plato en de van oudsher stabiele sociale netwerken in de maatschappij te staan. Een levenskunstenaar beoogt het goede, ware en schone van Plato in zijn leven te incorporeren.

De oplossing van het vraagstuk waar politici mee worstelen is al bekend, namelijk de Nulde wet van de thermodynamica, de chaostheorie 'Entropy en Negentropy' (Zero-point energy). Varoufakis heeft gelijk om het geblunder van de Europese troika (EU, ECB, IMF) te verhullen hebben politici de ‘dag des oordeels’ uitgesteld.

Krishna zegt in de Bhagavad Gita: (overgenomen uit het boek De Hiërarchie van Mededogen van G. de Purucker, p. 65).
Telkens wanneer, O zoon van Bharata plichtsbesef vermindert – onrechtvaardigheid toeneemt – breng Ik mijzelf voort [zend Ik mijzelf uit].
Ter bescherming van de rechtvaardigen, ter vernietiging van hen die kwaad doen, om Plichtsbesef te vestigen, belichaam Ik mij van eeuw tot eeuw.18
18) Hoofdstuk IV – sloka’s 7-8. [Dit is een Nederlandse vertaling van de door G. de Purucker zelf gemaakte Engelse vertaling van de Bhagavad-Gitâ, opgenomen in Lucifer, Jaarg. I, No. 4 blz. 194 (Uitg.)]

De Hegeliaanse dialectische betekenis dat de slaaf gedwongen is te werken om producten voort te brengen ter genieting van de meester. Voor Nietzsche is de heer degene die de weg van de emancipatie heeft doorlopen en de slaaf is de conformist. Blavatsky stelt: "Zij worden alleen geholpen op voorwaarde dat zij niet, bewust of onbewust, een extra gevaar voor hun tijd worden: een gevaar voor de armen, die nu dagelijks door de minder rijken aan de heel rijken worden geofferd"7.

Blavatsky duidt op het mechanisme dat ten grondslag ligt aan de tweedeling in de maatschappij. Door socialisten werd er vroeger op gewezen dat de directeur het volk arm en de pastoor ze dom hield. Nu is er ondanks de welvaart zelfs een grotere tweedeling tussen arm en rijk aan het ontstaan. De kredietcrisis laat zien dat de bestuurders te veel met het bemachtigen van bonussen in de weer zijn geweest en dat ze daardoor onvoldoende tijd hebben overgehouden om echt op het winkeltje te passen. Nu zorgen het onderwijs en de teloorgang van de media (Volkskrant 13 december 2008) er voor om de domheid van het volk te bevorderen en de toezichthouders, die zich met gebakken lucht bezig houden voor het eerste. Het Stockholmsyndroom is een bekend verschijnsel dat zich bij een toezichthouder kan voordoen, namelijk men wordt een soort van belangenbehartiger van de ondertoezichtgestelde.

De verborgen 5e Dimensie, het verborgen mechanisme in het universum heeft op de wederkerigheid tussen het ‘overleven’ van Judith Herzberg en levensvatbaar van John Kay betrekking. De werkelijkheid die bankiers kunnen creëren wijkt niet af van dat haat wordt gemaakt van Carolin Emcke. In het rapport ‘E i V’ draait het om de drie krachten 'Übermensch, Wil tot macht en Eeuwige wederkeer', die in het boek Also sprach Zarathustra tot uitdrukking worden gebracht. Ressentiment is een oorspronkelijk uit het Frans afkomstige term die gebruikt wordt in de psychologie en filosofie. In de filosofie werd de term geïntroduceerd door de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche (1844-1900). In de reactie van de filosoof Max Scheler (1874-1928) op het werk van Nietzsche speelt de notie van ressentiment een centrale rol. Tussen de verkoper en de koper, de aanbodzijde en de vraagzijde zit voor beide partijen de stem van het geweten. Uiteindelijk zijn we het allemaal zelf, die de chaos creëren. Welke leraar laten we prevaleren?

Arnon Grunberg borduurt in zijn Abel Herzberglezing voort op het werk van Hannah Arendt, Immanuel Kant, Jacques Derrida en Emmanuel Levinas. Een Wijze Ging Voorbij het leven van Abel J. Herzberg van Arie Kuiper laat zien, hoe het oeuvre van Abel Herzberg het mogelijk maakt de waarheid dichter te benaderen. Abel Herzberg schreef het boek AMOR FATI de aanhankelijkheid aan het levenslot : zeven opstellen over Bergen-Belsen. Abel Herzberg beoogt de diepere lagen in de menselijke natuur te doorgronden.

Voetnoot Beschaving of Gelukkig is nu de westerse beschaving onze Führer (Arnon Grunberg Volkskrant 24 augustus 2015):
Altijd als ik de woorden 'westerse cultuur' of 'westerse beschaving' lees, moet ik even aan de Führer denken. De Führer was een groot liefhebber van opera en van Wagner, de Führer waardeerde de kunsten, iets wat van de meeste Nederlanders helaas niet kan worden gezegd. Hij heeft alles op alles gezet om de Duitse theaters tot diep in de oorlog open te houden. De relatie tussen de Führer en beeldhouwer beeldhouwer Arno Breker is ook zeer interessant.
Feitelijk is Nederlandse kunstsubsidie een erfenis van de Duitse bezetting. Kan Toneelgroep Amsterdam niet in de programmaboekjes zetten: 'Deze voorstelling kon mede tot stand komen dankzij de Führer.'
Als Jood én Duitser zeg ik: natuurlijk, de Führer had zo zijn fouten, maar al met al was hij een typisch product van de westerse beschaving.
Zoals bekend is de Führer er niet meer, maar gelukkig is nu de westerse beschaving onze Führer.

Voetnoot Blatter of De romantiek van voetbal is de romantiek van het geld (Arnon Grunberg Volkskrant 18 augustus 2015):
'Vriendschap is ook dat mensen je de waarheid vertellen', zegt Sepp Blatter in een fantastisch interview door Willem Feenstra en Mark Misérus, zaterdag in de Volkskrant. Het zou materiaal kunnen zijn voor een hedendaags koningsdrama.
Ik was vooral geïntrigeerd door de persoonlijke assistente van Blatter. Eén keer slaakte ze een kreet, toen ze hoorde dat Platini Blatter bedreigd zou hebben. Dat wist ze nog niet.
Die kreet zegt alles. Blatter heeft geen vrienden, niemand vertelt hem de waarheid, maar zijn assistente houdt van hem, ze heeft haar leven aan hem verbonden. Misschien strelen ze elkaar in de gebedsruimte van het FIFA-hoofdkantoor in Zürich.
Zeker, de FIFA is verrot, Blatter is een boef, de romantiek van het betaalde voetbal is de romantiek van het geld. Er is echter zoveel verrotting op deze wereld dat het niet van cynisme maar van overlevingsdrift getuigt om de schoonheid van die verrotting te zien.

Voetnoot Mensenoffer of Sterren zijn een soort mensenoffer (Arnon Grunberg Volkskrant van 15 augustus 2015):
Ze kon je laten voelen dat je de belangrijkste persoon op aarde was... Om je een volgend moment straal te negeren', aldus een ex-manager van Amy Winehouse. Het citaat komt uit het interview van Bor Beekman met Asif Kapadia, die een documentaire over Winehouse maakte, donderdag in de Volkskrant. Mensen vinden deze shocktherapie normaliter onprettig, maar van sommige individuen, topsporters, popsterren, dictators, wordt wispelturigheid geaccepteerd. Die wispelturigheid vereist egoïsme, net als de eigenhandig geënsceneerde ondergang. Vanwaar toch onze fascinatie voor de ondergang van sterren, van Cobain via wielrenner Pantani tot Winehouse? Ze zijn een soort mensenoffer, echter niet om de goden gunstig te stemmen. Sterren klimmen om te vallen; het publiek wacht gretig op hun val en de troost dat het klimmen slechts hybris was, overmoed.
Back to Black blijft een prachtig nummer: 'He left no time to regret/ Kept his dick wet/ With his same old safe bet.'

Voetnoot Kunst (Arnon Grunberg Volkskrant 12 augustus 2015):
Binnen Syriza dreigt een splitsing, mogelijk zijn er deze herfst al nieuwe verkiezingen in Griekenland. Waarom was het theater van de afgelopen maanden nodig?
Veel van wat zich afspeelt op de politieke bühne is inderdaad theater, bedoeld voor de toeschouwers die kiezers heten. Dat is geen cynische observatie, politiek is ook kunst.

De kernkwaliteit Creativethink (verbeeldingskracht, ideatie), geestelijke ordening staat tegenover chaos. Creativethink, leren in het kader van de geestelijke wereld, geestelijke gezondheid (zelfgenezend vermogen, lees zelfreinigend vermogen) stelt zich open voor nieuwe ervaringen, voor creativiteit. Er wordt niet op oude patronen, groupthink en conditioneringen voortgeborduurd. Creatieve evolutie brengt de natuurlijke -, de beheers - en de vernietigende kringloop tot uitdrukking. Het darwinistisch evolutionisme is met deze kringloop verbonden. Creativethink, onze creatieve geest maakt het mogelijk de ongeordendheid van een systeem, de entropie te verminderen.

Het dilemma waar Arnon Grunberg, Bart Nijman en Jan Dijkgraaf mee worstelen is dat internet geen sluitend antwoord geeft hoe maatschappelijke problemen op te lossen. Eerder zijn toppolitici van de PvdA in deze valkuil gelopen. Internet is een weerspiegeling, de manifestatie van het informele circuit (facebook, instagram en twitter), de achterkamertjes in de politiek. Maar ook van het formele circuit E-learning. Primair draait het niet om internet, maar om de interdisciplinaire systeemtheorie.

De oplossing van het vraagstuk waarmee de bewustzijnsevolutie of de natuurwet van cyclisch, evolutionair scheppen zich bezig houdt is al millennia bekend. De wisselwerking, de wederkerigheid tussen geest en materie is een medaille met twee kanten, waarop zowel het Zelf-eon van Jean Charon, de bewustzijnsevolutie als de evolutietheorie van Darwin (Intelligent Design en Darwinisme) van toepassing zijn. De bewustzijnsevolutie, de ziel, de kern van de mens heeft op de absoluteRuimte en Tijd’ (Einsteins kosmische Geest!, singulier punt), de absolute existentie betrekking, daarentegen de evolutietheorie op de relatieve ‘Ruimte en Tijd’, de relatieve existentie. De kwintessens van dit verhaal draait echter om survival of the fittest. Het dilemma van het leven ligt besloten in: Waar kiezen we nu voor? Het brengt de kwintessens, de moraal van dit verhaal tot uitdrukking. In de absolute ‘Ruimte en Tijd’ ontstaat er een potentiaalverschil van nul. De potentiaal op een plaats is een natuurkundige grootheid die op een bepaalde manier samenhangt met de kracht die een deeltje op die plaats ondervindt.

Om te leren vliegen, het fenomeen creativiteit te verklaren is het nuttig met het zelf-eon van de fysicus Jean Emiel Charon serieus rekening te houden. Dit komt ook in het boek 'Rusteloosheid' pleidooi voor een mateloos leven naar voren. Zolang we dat mechanisme niet doorhebben, blijft elke oproep tot rustiger leven gedoemd tot mislukken.

Het wordt steeds duidelijker dat technologische innovaties hun beperkingen hebben, aan grenzen zijn gebonden. Het is het morele kompas dat onze menswording bepaalt. De geschiedenis laat een diversiteit aan innovatieve, interdisciplinaire grensoverschrijdende wetenschappers (leraren) zien. Pythagoras, Ammonius Saccas, Origenes, Dante Alighieri, Helena Blavatsky, Spinoza, Schelling, Nietzsche, Teilhard de Chardin, Einstein, Jung, Wittgenstein, Krishnamurti, David Bohm, Jean Charon en Ervin Laszlo zijn eminente wetenschappers (leraren) die zich hebben bewogen op het snijvlak van natuur en cultuur. Op dit snijvlak gaat het echter niet primair om wetenschap versus geloof, maar eerder om de samenhang en wisselwerking tussen natuur – en menswetenchappen. Deze kengebieden kunnen wel onderscheiden, maar niet gescheiden worden. Het zijn twee verschillende, maar complementaire domeinen. Door beide als complementair te beschouwen ontstaat een completer zicht op de werkelijkheid. Het is wenselijk de tweespalt tussen de natuurwetenschappen en geesteswetenschappen te verkleinen. Vastgeroeste denkpatronen te doorbreken. Het domein van de materie met die van de energetische processen te combineren. Een ruimer denkmodel is nodig om op creatieve wijze (ideatie) de wereldvraagstukken op te pakken. Het zijn in het bijzonder de grenswetenschappers met een holistische visie die de samenleving een stapje verder brengen. Uiteindelijk draait het om de vraag welke leraar geeft je echt inspiratie?

Het eigenlijke denken vindt plaats op het snijvlak, in de psyche de schakel tussen lichaam en geest, de schakel tussen de binnenwereld en de buitenwereld, tussen verleden en toekomst in het nu, tussen het individuele en het collectieve, dialectische bewustzijn.

Het rapport ‘E i V’ heeft betrekking op de relatie tussen mens en universum. De mens en het heelal vormen een dialectische eenheid, die met behulp van de ’eeuwige wederkeer’, de lemniscaat tot uitdrukking kan worden gebracht. De mens is het kloppend hart en de weerspiegeling van het heelal. Het rapport plaatst spiritualiteit in de context van de bewustzijnsfilosofie en beoogt aan het gezichtspunt van Ervin Laszlo een steentje bij te dragen. Dit aanvullende inzicht is niet alleen door E-learning tot stand gekomen, maar berust ook op het dualisme, tegenstellingen en de binaire code van machinetalen. Voor het delen van kennis is internet een uniek medium. De binaire code in software maakt gebruik van twee verschillende tekens, gewoonlijk de cijfers 0 en 1. In tegenstelling tot computers werken onze hersenen niet op basis van de digitale, binaire code maar op een analoge manier. Niels Bohr had ‘tegengestelden zijn complementair’, het yin/yang-symbool (De Geheime Leer deel II, p. 630) als wapenspreuk. In de snaartheorie zijn energie en tijd twee complementaire grootheden. In de snaartheorie heeft de ruimte 10 dimensies. Uiteindelijk draait het om hoe definiëren we energie en tijd, het verleden, nu en toekomst.

Het concept van een wereldbrein wordt niet alleen door Peter Russell, maar ook door andere wetenschappers als Deepak Chopra, Francis Heylighen, Ervin Laszlo en Ulrich Libbrecht aannemelijk geacht. Het is de mens die met behulp van zijn brein, de beide hersenhelften, 'Lichaam en Geest', 'Macrokosmos en Microkosmos', 'God en Zoon', 'Hemel en Aarde' met elkaar verbindt. Het gaat om het herkennen van de eenheid van alle leven.
Geestkunde en Natuurkunde zijn de twee zijden van dezelfde medaille, de natuurlijke eenheid, de paren van tegenstellingen, de eenheid der tegendelen van Heraclitus.

Ligt het dan niet voor de hand dat op het snijvlak van de geesteswetenschappers en natuurwetenschappers (Geestkunde en Natuurkunde) het gemeenschappelijke raamwerk van de Unificatietheorie ligt?
De geschiedenis leert dat de oplossing van de unificatietheorie, het levensmysterie al millennia bekend is. Het hangt er alleen maar vanaf hoe je het probleem formuleert. Hoe selectief zijn we als waarnemer?

Gaan we voor wijsheid of de onderbuik (groupthink) van het volk? Om de complexe werkelijkheid te duiden wordt van kwadranten gebruik gemaakt. Kwadranten zijn een bruikbare tekentechniek om schijntegenstellingen, paren van tegenstellingen, de relatie tussen Geest en Lichaam (psychomaterie), Verleden en Toekomst, Leven en Dood weer te geven. De kleinschalige wereld van het individu wordt met de geschiedenis van het multiversum verbonden. Het brengt op eenvoudige wijze de in de schepping verborgen symmetrie in beeld. Het werken met de kwadranten biedt een optie de oorzaken en gevolgen van complexe vraagstukken beter te leren begrijpen. Diametraal tegenover de hokjesgeest, of wel groepsdenken, die de problemen veroorzaken staat de integrale denktrant, het 5D-concept.

Het Viertal moet het hogere of het lagere zijn, de hemelse - of de aardse Tetraktis (zie de volmaakte kubus van Freek van Leeuwen). Voor de menselijke evolutie is een chip van Miguel Nicolelis niet nodig. We zullen het echt zelf moeten doen. Al zijn er natuurlijk apps waarmee je je leven kunt veraangenamen.

De spirituele transformatie, de immateriële wereld in de hemel gelden vergelijkbare spelregels als in de materiële wereld op aarde.

Amanda Gefter In Einsteins achtertuin een duizelingwekkende toer langs de mooiste ideeën uit de natuurkunde (p. 34):
Vier typische Wheeler-vragen dienden als inspiratiebron voor het symposium: 'Waarom het kwantum?', 'It from bit?', 'Een participatief universum?' en 'Hoezo existentie?'
64: Er is alleen maar wat we meten. De hele zaak deed verdacht veel denken aan een paradox, maar zoals Feynman zegt: 'De "paradox" is slechts een conflict tussen de werkelijkheid en je gevoel van wat de werkelijkheid "zou moeten zijn".'

De metafoor ‘Veilig en Verdoemd’ (p. 324, 326, 337, 425) in het boek van Amanda Gefter is analoog aan ‘Verlossing en Verdoemenis’ in de esoterie en Genadeleer en Erfzondeleer in het christendom.

De eindconclusie van Amanda Gefter is dat we allen in ons eigen referentiekader leven en daardoor komt opnieuw de discussie centraal te staan vanuit welk referentiekader wordt beoogd Probleem en Oplossing ('Zaaien en Oogsten') met elkaar te verbinden.

Het samenbundelende principe de grens van een grens dat door Amanda Gefter op p. 349 wordt verwoord komt verdacht veel met de drie manifestaties van fohat - eenheid van alle eenheden DGL Deel I p. 467) of eenheid van eenheden DGL Deel I p. 698) of eenheid weerspiegeld in alle eenheden en elke eenheid DGL Deel II p. 668) - overeen. Het trekken van een grens op aarde is mensenwerk.

Edwin Stolk brengt het conflict tussen kunst en marktwerking aardig in beeld. Analoog is het conflict tussen Oost en West. De wijsheid van Pythagoras steunt op de geest van het esoterisch Boeddhisme.

Eurogaap (Henk Schell Volkskrant 18 augustus 2015 p. 16):
De Eurogroep heeft een akkoord bereikt over het derde steunpakket voor Griekenland (Ten eerste, 15 augustus).
Maar wat een enorm verschil tussen de tekst van de berichtgeving en de erbij geplaatste foto van Euklides Tsakalotos, de Griekse minister van Financiën. Hij wordt afgebeeld, gapend achter het spreekgestoelte en - op zijn kapsel na - in behoorlijk verfomfaaide toestand. Zou hij misschien de enorme bedragen niet meer kunnen bevatten?
Ik vind overigens dat er vooral één verstandige opmerking vermeld staat in het verslag, en dat is de mening van het IMF dat de schuldhoudbaarheid (lees: schuldverlichting) een voorwaarde is om mee te doen aan het steunpakket. Het is toch onvoorstelbaar dat Griekenland ooit in staat is de enorme schuld af te betalen, zonder zijn eigen economie voorgoed de nek om te draaien?
En dan die gebruikelijke gespierde taal van Rutte, dáár krijg ik nu gaapneigingen van.

Sepp en de grote god of Sepp Blatter en zijn enige vriend, de grote god (Willem Vissers Volkskrant 17 augustus 2015):
Hij is gek op water, vooral als hij onder de douche staat. Het is een van mijn favoriete ontboezemingen van Sepp Blatter in het grote interview met de aftredende voorzitter van de FIFA, zaterdag in de Volkskrant. Een bizar artikel, dat je over vier pagina's meesleurt van ergernis naar schaterlach en naar alles wat daar tussenin zit.
Het moet mooi zijn geweest voor die twee jonge verslaggevers, Misérus en Feenstra, Kuifjes in Zürich, te worden meegetroond naar de gebedsruimte in de bunker van de wereldvoetbalbond. Veel meer had ik willen lezen over die plek. Rook het er naar wierook? Was er wijwater? Een offerblok? Een biechtstoel? Blatter zong voor zijn gehoor: Grosser Gott, wir loben dich; Herr, wir preisen deine Stärke.
Een andere favoriete quote luidt: 'Mijn leven kent alleen speciale dagen.' En dan is daar die tekst bij een gekregen kunstwerk: 'Football is Sepp Blatter, Sepp Blatter is football.' In zekere zin zijn de verslaggevers op bezoek bij een cursusleider grootheidswaan.
Dat is ook typerend voor al dan niet verlichte dictators. Mannen, meestal mannen, verkleefd aan de macht, of het nu in een Afrikaans landje bij de evenaar is of als aanvoerder van een grote voetbalbond. De symptomen zijn dezelfde: de mannen wanen zich vrij van schuld aan de onvermijdelijke teloorgang. Ze zijn bang voor de vreemde buitenwereld, ook omdat ze niet meer precies weten wat er in die buitenwereld loos is. Ze zijn blind voor hun verdorven imago. Hun pluchen troon reikt tot in de hemel.

Het modernisme is een verzamelnaam voor vernieuwende stromingen in de kunsten en de westerse maatschappij tijdens de eerste helft van de 20e eeuw. De term refereert aan een culturele beweging die vooral na de eerste wereldoorlog in verzet komt tegen de traditionele opvattingen en vormen van kunst, architectuur, literatuur, geloof, sociale organisatie en het dagelijks leven. De moderne roman, het moderne toneel, de architectuur en de poëzie moesten vernieuwd worden zodat zij de moderne geïndustrialiseerde maatschappij beter weerspiegelden.

Een ommekeer, een keerpunt in het denken is nodig. Als we de zaken werkelijk willen veranderen dienen we aan het geestelijke kapitaal, de geestelijke gezondheid meer aandacht te besteden. In het 5Ddenkraam zijn metafysica, het bovennatuurlijke en fysica, net als Idealisme en Materialisme de twee complementaire kanten van één medaille. Voor eenwording moeten we ons weer met het non-lokaal bewustzijn - als het ware het centrum van het Akasha-veld - verbinden. Dus met de oerbron En-Soph ('Chaos, Gaia en Eros') waar alles uit voortkomt.

Henry David Thoreau (1817) zocht het schone, het ware en het goede in de afzondering van een zelfgebouwde blokhut aan het meertje Walden in de wouden van Concord, Massachusetts en in het verbouwen van hetgeen zijn dorst kon lessen en zijn honger kon stillen. Hij was achtentwintig jaar en wilde mens, kunstenaar en denker op zichzelf zijn. Hij zag zichzelf geenszins als evangelist of goeroe. Desondanks trok hij net als zijn Middeleeuwse voorgangers, de heremieten, veel bekijks. Vrienden, kennissen en bewonderaars stroomden op zondagen toe. Hij ageert tegen het (Amerikaanse) protestantse arbeidsethos, verzet zich (niet zonder humor) tegen het marktmechanisme en de logica van 'de vooruitgang'.

De wijze paljas (Wieteke van Zeil Volkskrant 7 maart 2016 katern Vonk p. 4-5):
De Brit John Oliver zette deze stap het duidelijkst in zijn programma Last Week Tonight (te zien op YouTube).
Daarvoor onderzoekt een redactieteam een week lang een onderwerp tot de puntjes, zodat Oliver op zondagavond gewapend met cijfers een kwartier lang zijn betoog kan houden: altijd gevat en geestig, maar óók inhoudelijk. Zo inhoudelijk vaak dat onderzoeksjournalistiek en comedy even naadloos samenvallen. Hij stelde het suikergebruik (en hoe de industrie dit in stand houdt) ter sprake en liet zien hoe politiegeweld en de toename van oorlogswapentuig in politiekorpsen parallel lopen, toonde dat studentenleningen op hypotheken na de grootste schuld van de Amerikanen zijn en in het afgelopen decennium zijn verdrievoudigd. Hij wist de totale saaiheid uit het woord 'netneutraliteit' te halen, en daarmee het belang ervan over te brengen, en stelde misbruik van octrooihandel aan de kaak. Afgelopen week zette hij zijn zinnen op Donald Trump. Met tegenzin, maar zoals hij zegt, Trump is Amerika's rugmoedervlek: 'Het zag er een jaar geleden misschien onschuldig uit, als je het al opmerkte, maar nu het groter groeit, is het niet verstandig het langer te negeren.' Oliver begint met een relativering: hij is een comedian en herkent entertainment als hij het ziet. Een deel van hem heeft er plezier in naar Trump te kijken. Tot dat-ie zijn uitspraken onder de loep legt. En dan gaat Oliver los met zijn chirurgisch mes: van zijn uitspraken klopt niets, hij liegt met angstaanjagende overtuiging - in een fragment zegt Trump met zoveel schwung dat John Olivers mensen hem 'vier of vijf keer hebben uitgenodigd' dat Oliver zelf voor de zekerheid bij zijn redactie navroeg of ze hem misschien per ongeluk hadden uitgenodigd.

Zowel in het boek van Miller als in de kunstwerken van Escher wordt het fenomeen recursie (zelfreferentie) tot uitdrukking gebracht.

Een informaticus is een wetenschapper die met behulp van computers (hardware + software) de informatiebehoefte en informatievoorziening optimaal met elkaar verbindt. Daarentegen is een esotericus een wetenschapper die met behulp van het literaire meesterwerk De Geheime Leer beoogt 'Geest en Lichaam' (psychomaterie), ‘Luisteren en Spreken’ met elkaar te verbinden. Een computer is een uitstekend hulpmiddel om kwantitatieve gegevens te ordenen, maar is zeer beperkt wanneer het gaat om het beoordelen van kwaliteit, het 'Goede - Ware - Schone'. Wel is het duidelijk dat een computer nooit in staat zal zijn een literair meesterwerk te creëren.

Het is het hart, het 'voelen en denken', de gemeenschappelijke kern, die laat zien op welke wijze Theosofie, Antroposofie Vrijmetselarij en Rozenkruis met elkaar zijn verbonden. BRES 291 mei/juni 2015 heeft als thema Het hart. In deze BRES komen verschillende wetenschappers aan het woord, die ook laten zien dat er meer bestaat dan het eenzijdige wereldbeeld van de darwinist Ronald Plasterk. Zie bijvoorbeeld het artikel Het wegen van het Hart (p. 58-65) van Wim van den Dungen. Wim van den Dungen (1961) is filosoof, adviseur, leraar, mentor, musicus en schrijver van vele essays, die in totaal 9300 pagina's pdf omvatten en gratis via zijn website zijn te lezen.

'Hoe gestoord kan een godsdienst zijn?' (Thomas von der Dunk deVolkskrant 3 februari 2014):
'Religie en de moderne seculiere wereld: dat is bij alle drie godsdiensten met een heilig boek een probleem. Misschien bij het christendom nog het minste, omdat zij het minste aan regeltjes hechten', schrijft
Thomas von der Dunk. 'Maar ook het christendom kent verstokte conservatieven.'
Ik ben het zelden eens met
Benjamin Netanyahu. En te vertrouwen is hij evenmin. Zo is zijn jongste voorstel om Palestina aan de Palestijnen terug te geven, mits de kolonisten er kunnen blijven wonen zoals er ook Arabieren in Israël mogen wonen. Zowel onoprecht als vals.

Gelukkig zijn er auteurs als David Grossman, Arnon Grunberg, Susan Neiman, Anthony Doerr, Loes Gompes en wetenschappers met een visie, die verder reikt dan het ééndimensionale denken van Ronald Plasterk. Herman de Vries is een kunstenaar, die net als eerder de wetenschappers Hegel, Engels, Nietzsche, Spinoza, Carl Jung, Ervin Laszlo, Sam Harris en Klaas van Egmond, de 'Buitenwereld met de Binnenwereld' beoogt te verbinden. Of met andere woorden de 'Leraar en Leerling' ('Heer en Slaaf', principaal-agenttheorie) met elkaar verbindt.

Over creativiteit geeft PRANA febr/maart 2007 nr. 159, p. 3 (Ten geleide) interessante voorbeelden.
Brahms zegt dat hij als hij componeert in contact staat met dezelfde geest als waar Jezus zo vaak naar verwees.
Richard Strauss beschrijft overweldigende visioenen ‘Dan put ik uit de bron van oneindige en eeuwige energie waaruit wij allen en alles voortkomen. In de religie noemt men dit God.
Grieg zegt: ''Wij componisten projecteren het oneindige in het eindige.’
Picasso is een ander groot kunstenaar die met zijn schilderij ‘Guernica’ toont hoe het paard aan de lans van zijn eigen ruiter ten onder gaat.

Het rapport ‘E i V’ draagt een methodologisch karakter. Het biedt een handvat, namelijk de ‘bewustzijnsschil’ om aan de unificatietheorie handen en voeten te geven. Of met andere woorden te laten zien hoe de 'Kwantumshift in het wereldbrein' geleidelijk plaatsvindt. Het is net als met Geest en Lichaam, hemel en aarde, Zo boven, Zo beneden, top down en bottom up, deductief en inductief. Het zijn de twee complementaire kanten van een medaille, het is de psyche (ziel), de schakel tussen geest en lichaam waar het in de Kwantumshift van Ervin Laszlo, de Unificatietheorie echt om draait.

Het nieuwe inzicht van Carl Woese sluit bij de epigenetica aan. Het impliceert dat in een universum waar alles met alles samenhangt dat wij zowel scheppers als medescheppers zijn en daardoor de culturele evolutie beïnvloeden. Het milieu, de omgevingsfactoren waarin wij leven kunnen wel eens een doorslaggevender rol gaan spelen dan de natuurlijke selectie volgens Darwin. Of met andere woorden wij kunnen er met zijn allen zo’n rommeltje van maken dat de holos-beschaving van Ervin Laszlo een illusie wordt. Ook menselijke samenlevingen ondergaan een evolutieproces dat analoog is aan dat in de biologische sfeer van opbloeien, rijpen, verwelken en tenslotte afsterven. Het wordt nu duidelijk dat de mythe van de schijnmarkt aan vervanging toe is.

Philosophers, scientists, and educators that have proposed theories of spiritual evolution include Schelling, Hegel, Max Théon, Helena Petrovna Blavatsky, Henri Bergson, Rudolf Steiner, Sri Aurobindo, Jean Gebser, Pierre Teilhard de Chardin, Owen Barfield, Arthur M. Young, Edward Haskell, E. F. Schumacher, Erich Jantsch, Clare W. Graves, Alfred North Whitehead, Terence McKenna, P.R. Sarkar and contemporaries William Irwin Thompson, Brian Swimme, and Ken Wilber.

Susan Neiman (Volkskrant 28 november 2009): ‘Het kapitalisme heeft er belang bij dat mensen dom blijven. Daarom is er een culturele industrie die mensen op een zeer laag niveau bedient. Als je mensen altijd patat voorzet, kun je niet verwachten dat ze opeens haute cuisine waarderen.’
Zolang je geen echt goede scholen hebt, die de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen stimuleren, kun je niet zeggen dat de Verlichting gefaald heeft. De hoge cultuur mag zich ook wel aanpassen, natuurlijk. Veel kunstenaars en intellectuelen geloven dat ze diepzinniger zijn naarmate ze onbegrijpelijker zijn.

'Ik ben overtuigd van de helende kracht van literatuur' (Anthony Doerr Volkskrant 2 mei 2015, bijlage Sir Edmund p. 26-29):
Interview Anthony Doerr kreeg onlangs de Pulitzer Prize voor zijn oorlogsroman Als je het licht niet kunt zien Hij vertelt hoe die begon met zijn fascinatie voor draadloze communicatie.

'Tussen mij en mijn moeder waren alle problemen opgelost' (interview Sara Berkeljom Volkskrant 2 mei 2015, bijlage Sir Edmund p. 8-13):
De postume publicatie van haar memoires beschouwt hij als het belangrijkste effect van zijn schrijverschap. Arnon Grunberg over zijn bijzondere relatie met moeder Hannelore (documentaire Joodse omroep 3 mei 2015).

Culturele boycot Israël verzwakt de oppositie (Loes Gompes Volkskrant 2 mei 2015 p. 19):
Culturele boycot Israëlische kunstenaars zijn vaak kritisch jegens de regering-Netanyahu. Maak hen niet monddood.
What's Art Got to Do With It? Onder deze titel vond er deze week in De Balie (Amsterdam) een conferentie plaats over kunst en politiek in Israël en Palestina. Aan de orde kwam de culturele boycot, onderdeel van de Palestijnse Campagne voor een academische en culturele boycot van Israël (PACBI), een initiatief van Palestijnse academici en intellectuelen uit Ramallah in 2004.

Meindert Fennema beschrijft in zijn column Tot voor kort was het onmogelijk hoogleraar te worden als je geen PvdA-lid was (Volkskrant 19 april 2013) welke kwalitatieve en kwantitatieve aspecten bij de benoeming van hoogleraren een rol spelen.

Hubert Van Belle, Wim van den Dungen, Francis Heylighen, Herman De Ley, Ilya Prigogine, Jan Van der Veken en Max Wildiers zijn eminente Belgische wetenschappers, die in het onderzoeksrapport ‘E i V’ extra aandacht krijgen. In het rapport ‘E i V’ worden in het bijzonder de controverse tussen wetenschappers beschreven, die met de levensbeschouwing, ethische dilemma's (dichotomieën, Duade) samenhangen.

De mensheid houdt zich al millennia bezig om de kloof tussen probleem en oplossing te verkleinen. Primair draait het om vanuit welk perspectief, welke perceptie naar een vraagstuk wordt gekeken. Kant heeft er al op gewezen dat het probleem dat zich daarbij voordoet dat we de wereld zoals die op zichzelf (Ding an sich) bestaat, niet kunnen kennen. Wat wij ervaren is de wereld zoals die aan ons verschijnt.

Het rapport ‘E i V’ veronderstelt het zich eeuwig manifesteren van het verschijnsel bezieling in de kosmos. Het draait nog steeds om het aloude dualisme, het onderscheid tussen het bezielde (levende) en het onbezielde (levenloze), het SAT, het absoluut Zijn en Niet-zijn.

Het rapport ‘E i V’ maakt net als Rini Sips gebruik van Alfred North Whiteheads metafysica, naar het ‘proces’ waardoor de werkelijkheid gestalte krijgt, in de meest fundamentele vorm als Extensive Continuüm.
Henri Bergson: De wetenschap van de materie dient dan ook een onderdeel te zijn van de wetenschap van het leven, en niet omgekeerd.

De retorische vraag van het kip-en-eiprobleem blijft ons boeien en is na ruim twee millennia nog steeds actueel. Net als Paul Dirac (Diraczee) en Sin-Itiro Tomonaga gaat het rapport ‘E i V’ er vanuit dat gedachten en gevoelens met de verborgen 5e Dimensie samenhangen.
Welk ijkpunt (ijktheorie), codering kiezen wij voor ons zelfbeeld, de Goddeloze dwaas of de rechtvaardige wijze?

’Neurogenese’ is de benaming voor het ontstaan van nieuwe neuronen (zenuwcellen) bij volwassen zoogdieren en vogels.Voor (bio)fotonen geldt hetzelfde als voor neutronen, moleculen, synapsen, gedachten en gevoelens ze verschijnen en verdwijnen. Een neurotransmitter is een molecuul dat wordt gebruikt voor de signaaloverdracht tussen zenuwcellen in het zenuwstelsel. De plek waar deze signaaloverdracht plaatsvindt heet een synaps. Een synaps is een verbinding tussen twee neuronen waardoor een impuls kan worden overgedragen.

Er bestaat een koppeling, een terugkoppelingsmechanisme tussen het Individuele en het Collectieve bewustzijn. Bewustzijnsontwikkeling vindt als het ware op de grenslijn tussen binnen en buiten plaats. De keuze-vrijheid die we hebben ligt als het ware op deze grenslijn verborgen.

Zo binnen, zo buiten en Zo boven, zo beneden kan in de kwadranten van Ken Wilber met Zo innerlijk/ individueel, zo collectief /uiterlijk en Zo individueel/uiterlijk, zo innerlijk/collectief worden vergeleken.

Het morele kompas is een model dat gebruikt wordt om van boven naar beneden de scheppingsleer en van beneden naar boven de bewustzijnsevolutie te verklaren. Het brengt de universele quintessens, het 'Reflexief Bewustzijn' tot uitdrukking.

Het morele kompas, de Levensboom is de rode draad die in De Geheime Leer zit verscholen. De levensboom staat voor de ruimte met 10 eigenschappen. De 11e is Ain-Soph die voor de oerbron, het universele bewustzijn, het vertrekpunt en het eindpunt van Alpha en Omega staat. De mensheid is geen slippertje van de evolutietheorie. De Levensboom en het Ether-paradigma laten zien dat de schepping, het zijns - en wordingsproces slimmer in elkaar zit. Het Ether-paradigma brengt de verborgen 5e Dimensie tot uitdrukking.

De evolutionaire kringloop, kosmische intelligentie heeft op het antropisch principe betrekking. Het heelal bestaat omdat we het kunnen waarnemen. Er moet tegenstelling zijn tussen subject en object (Goed en Kwaad, Utopie en Dystopie), anders kan niet van bewustwording worden gesproken. Zintuigelijke waarneming is mogelijk omdat er een tegenstelling is tussen licht en donker. Verschijnselen als ruimte (oneindigheid), de 4e dimensie tijd (eeuwigheid) en het daaruit voortvloeiende, eeuwige, scheppende terugkoppelingsmechanisme, dat het nu met verleden en toekomst verbindt, brengen een ontwerp tot uitdrukking. David Bohm: ‘Niet langer kon een enkele tijds-orde het gehele universum omvatten; verleden, heden en toekomst konden niet meer in dezelfde absolute zin worden gehanteerd als dat voor Newton mogelijk was.’

De cultuurfilosoof Peter Sloterdijk hanteert in zijn boek Sferen voortdurend het oxymoron. Een oxymoron is een speciaal geval van de paradox: daar is wel een zekere tegenspraak aanwezig, maar bij nadere beschouwing lost die tegenspraak zich op. Bij de oxymoron blijft de spanning van het betekenisverschil echter in stand.

Wat in de innerlijke, hogere sferen plaatsvindt, vindt eveneens hier beneden op ons stoffelijke gebied en in de mensenwereld plaats. Omgekeerd vindt datgene wat hier op aarde en in onze mensenwereld plaats vindt, ook op grotere, meer subtiele en meer spirituele schaal plaats in de hogere, minder stoffelijke gebieden, waar de goden hun woonplaats hebben. Wij zijn letterlijk kinderen van de goden. Het is allemaal zo eenvoudig, mits we de fundamentele wet van alle studie in het occultisme in gedachten houden – de wet der analogie (G. De Purucker).

Op basis van Spiral dynamics is het mogelijk integrale, gemeenschappelijke visies te ontwikkelen.

Zie ook:

Boeken:

Externe Links

<< vorige || volgende >>

Categorie: Artikelen | Rapport | Auteur: Harry Nijhof


Deze pagina werd sedert 16 dec. 2007 keer bekeken.