1.3.1 Negentropie en Entropie, Zelfregulatie

Mattheüs: Alles nu wat gij wilt, dat u de mensen doen, doet gij hun aldus: want dit is de wet en de profeten (7:7-12).
En gij zult uw naaste liefhebben als uzelf (22:34-40).
Matteüs: Waar twee of drie verenigd zijn in mijn naam, ben Ik in hun midden (18,20).
Matteüs: U zult de Here, uw God, liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand (22:37-4).
Matteüs: Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt; want met het oordeel, waarmede gij oordeelt, zult gij geoordeeld worden, en met de maat, waarmede gij meet, zal u gemeten worden (7:1).
Matteüs 25:31-46:
35 Want Ik heb honger geleden en gij hebt Mij te eten gegeven. Ik heb dorst geleden en gij hebt Mij te drinken gegeven, Ik ben een vreemdeling geweest en gij hebt Mij gehuisvest,
36 naakt en gij hebt Mij gekleed, ziek en gij hebt Mij bezocht; Ik ben in de gevangenis geweest en gij zijt tot Mij gekomen.
37 Dan zullen de rechtvaardigen Hem antwoorden, zeggende: Here, wanneer hebben wij U hongerig gezien en hebben wij U gevoed, of dorstig en hebben wij U te drinken gegeven?
38 Wanneer hebben wij U als vreemdeling gezien en hebben U gehuisvest, of naakt, en hebben U gekleed?
39 Wanneer hebben wij U ziek of in de gevangenis gezien en zijn tot U gekomen?
40 En de Koning zal hun antwoorden en zeggen: Voorwaar, Ik zeg u, in zoverre gij dit aan een van deze mijn minste broeders hebt gedaan, hebt gij het Mij gedaan.
Antonie Börger: De wereldgeschiedenis is de uitwendige, uiterlijke vertoning van de innerlijke, geestelijke ontwikkeling, ontplooiing van de mens. Alles ligt in de Rede, ook het onredelijke.
Adam Smith: Een vrije markt zou het meeste opleveren voor de maatschappij als geheel. De 'onzichtbare hand' van deze vrije markt zou zorgen voor harmonie en evenwicht.
Mao Zedong Alles onder de hemel verkeert in opperste chaos; de situatie is uitstekend.
Toby Tetenbaum The most important role managers have at this time is to lead people through the transition from the industrial era to the information era, from the world of Newton to the world of chaos.
Marcel Messing: Zolang de hand van begeerte die oerpanning niet verstoort, wordt alles in het bewustzijn als eenheid ervaren, zijn alle tegendelen in volmaakte harmonie.
Wij zijn de dragers van het licht en het licht wint het altijd van de duisternis.
Marcel Messing: De vijand loert nu overal, omdat we hem zelf zijn.
 

'Entropie en Negentropie' (Alpha Point, Chaostheorie, Recursie, Tijdsymmetrie, Communicatiecyclus)

De Monadologie of Monadenleer is de term die de Duitse filosoof Gottfried Wilhelm Leibniz gaf aan zijn metafysische systeem zoals beschreven in zijn gelijknamige tekst uit 1714.
Zo kon
Leibniz dus ook tot zijn uitspraak komen: "Tout est pour le mieux dans le meilleur des mondes possibles" ("Dit is de best mogelijke wereld") die in schril contrast staat met de uitspraak van Arthur Schopenhauer: "Dit is de slechtst mogelijke wereld". De citaten van Leibniz en Schopenhauer geven de in het heelal verborgen paradox weer.
Ulrich Libbrecht: Diversiteit is het kenmerk van het menselijk bestaan in de oppervlaktestructuur, in de dieptestructuur vindt het de onderlinge verzoening.
T. Dobzhansky: Een levend lichaam… is een kunstwerk. De schoonheid ervan schuilt in zijn innerlijke doelgerichtheid.
Marcelo Gleiser: Mensen! Word en red het leven, met alles wat je ter beschikking staat! Leven is zeldzaam. Vereer het, koester het, laat het voortduren, verspreid het door het Universum. Dat is ons allerhoogste doel als de denkende geesten van de kosmos (boek Een scheurtje in de rand van de schepping p. 299).
Genesis 3 22: Toen zeide de HEERE God: Ziet, de mens is geworden als Onzer een, kennende het goed en het kwaad! Nu dan, dat hij zijn hand niet uitsteke, en neme ook van de boom des levens, en ete, en leve in eeuwigheid.

Wat men gangbaar aanduidt als de zondeval is te vinden in Genesis 3. Hierin wordt de eerste vrouw, Eva, door het sluwste van alle wilde dieren, de slang, verleid een vrucht van de "boom van de kennis van goed en kwaad" te eten, terwijl God die handeling verboden heeft. Adam wordt daarna door zijn vrouw overgehaald hetzelfde te doen.

Scheppingsleer, Evolutie
Een heelal vol walmende sterren, Xander Tielens: ‘We zijn gaan beseffen dat we in een moleculair heelal leven.’ (Volkskrant 5 juni 2012)
U bent er de meest geciteerde Nederlandse astronoom mee geworden. Hoe doet u dat eigenlijk?
‘Door altijd met de beste mensen en beste projecten, instrumenten en technieken te willen werken. En interdisciplinair. Ik praat even gemakkelijk met fysici en chemici.’
En biologen?
‘In Nederland is dat gesprek er nog niet zo, in de VS wel. Alle koolstof in ons lijf komt uit de sterren. Dat staat vast. De open vraag is vooral hoe dat tot leven heeft kunnen leiden.’

Vrijwilligerswerk (Jacobine 5 juni 2022 NPO2):
Kerkgemeenschappen zijn grote aanjagers van allerlei
vrijwilligerswerk. Hoe moet dit verder, nu Nederland steeds verder seculariseert?

Krijgt depressie meer kans in onze samenleving? (Jacobine Geel 16 januari 2022 NPO2):
In een brandbrief aan het kabinet en het OMT luidde de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie deze week de noodklok:
blijvende psychische schade dreigt voor studenten door de huidige maatregelen. Dat het broos is gesteld met de mentale gezondheid van Nederlanders blijkt ook uit cijfers van het Trimbos Instituut: één op de vijf mensen krijgt tussen zijn 18e en 64e levensjaar te maken met een depressie. Jacobine Geel vraagt haar drie gasten hoe dat kan. Worden we steeds meer vatbaar voor depressies? Te gast o.a. psychiater Jim van Os en presentatrice Sofie van den Enk. Zangeres Stephanie Struijk zingt tot slot een lied over dit thema.

Van psychische nood naar radicalisering (Maurice Timmermans de Volkskrant 4 jun. 2022, Boeken & Wetenschap p. 23):
Geen baan, schulden en psychische stoornissen, leven als een dakloze. Wie radicaliseert, kampt vaak met een
waaier aan problemen. Sommigen leiden zelfs het leven van een dakloze. Dit blijkt uit een studie van de GGD Amsterdam, die de uitkomsten eerst wel en daarna niet wil toelichten.
Wel blijkt er een verband tussen
jeugdtrauma’s en zelfredzaamheid. Net als terroristen hebben veel geradicaliseerden hun leven niet op orde. De helft van de 34 heeft geen vast inkomen, en vier op de tien zijn meer dan eens in aanraking geweest met justitie. Ook heeft menigeen geen werk, geen opleiding en schulden. Bij eenderde blijken de levensomstandigheden vergelijkbaar met die van daklozen.
De studie toont volgens Van der Pol overtuigend aan wat vaak over het hoofd wordt gezien: dat
radicalisering in de kern een maatschappelijk probleem is. ‘Het begint vaak met een wankele sociale basis, armoede, problemen in het gezin, die als traumatisch worden ervaren. Daar kunnen vervolgens psychiatrische stoornissen uit voortvloeien, al dan niet in combinatie met crimineel gedrag. En dat kan weer uitmonden in zware misdrijven of extremisme. Het is dus een drietrapsraket, een levensverhaal met een kop en staart, waarin mensen kampen met een cocktail van problemen.’

Psychiater Jim van Os Brainwash Talks 30 mei 2021 NPO2 (herhaling 3 mei 2020):
De geestelijke gezondheidszorg leunt te zwaar op de DSM-5, het handboek met psychiatrische aandoeningen. Dat stelt psychiater Jim van Os in zijn Brainwash Talk. Tijd om de patiënt weer centraal te stellen.

Weg van de prikkels (Ranne Hovius Volkskrant 6 oktober 2018 Sir Edmund p. 25-27):
Trial en error
Hari lost met zijn drie jaar durende zoektocht naar de oorzaken van depressies niet op wat de psychiatrie al eeuwen bezighoudt en nog nooit tot eenduidige antwoorden geleid heeft. Zoals de Utrechtse hoogleraar psychiatrie Jim van Os onlangs zei in een interview met de Volkskrant over de psychiatrie: ‘
Het is een mooi vak, maar we moeten bescheiden zijn. Wat de wetenschap ons leert, is dat patiënten vooral veel baat hebben bij een goede relatie met hun behandelaar. Voor de rest is het vooral trial en error.’
Het zijn geen oplossingen, en ook geen aanbevelingen waar je zelf niet op kunt komen. Maar door het allemaal op een rij te zetten kunnen beide boeken mensen in vergelijkbare omstandigheden net dat duwtje in de rug geven dat ze nodig hebben.

'Mensen reduceren tot een diagnose is een ingreep in de identiteit' (Marjan Bolwijn Volkskrant 21 oktober 2017 Opinie p. 8):
Psychiater Jim van Os (57) veranderde van standpunt over de juiste behandeling bij psychisch lijden.
Nieuwe Standpunt
'Diagnoses bij psychische klachten zijn slechts hypothesen. Het zijn labels die de persoon persen in een diagnostiek-behandelrichtlijn voor de niet-bestaande gemiddelde patiënt. Iemand met psychische klachten reduceren tot een wetenschappelijke abstractie is geen medische handeling - het is een dubieuze ingreep in de identiteit. Je academische cultuur mag voorschrijven dat schizofrenie bestaat, maar geeft je dat het recht om mensen dat label op te plakken?

Niemand is gek volgens het boek (Malou van Hintum interviewt Jim van Os Volkskrant 13 november 2010):
'Het onderverdelen van stoornissen in categorieën heeft ons
meer kwaad dan goed gedaan,' zegt hoogleraar psychiatrie Jim van Os (1960, Universiteit Maastricht), die onlangs een Europese subsidie van 12 miljoen euro binnenhaalde voor een Europees interdisciplinair onderzoek naar schizofrenie. In de psychiatrie heb je wel een aandoening of niet, maar ertussenin past niet in de rechtlijnige handboeken. Dat leidt in het onderzoek tot veel te beperkte vragen, vindt psychiater Jim van Os. 'We zijn het echt zat.'
Het diagnostisch systeem is gebaseerd op denken in dichotome categorieën: je hebt iets wel of je hebt iets niet, je hebt het één of je hebt het ander. Van allebei die contrasten weten we inmiddels dat ze onzin zijn. Labels worden in de klinische praktijk met elkaar verward – zo kunnen mensen met dezelfde symptomen volgens de ene psychiater aan schizofrenie, en volgens de andere aan depressie – terwijl het helemaal niet om de labels gaat. Het gaat er om of iemand wel of niet een zorgbehoefte heeft.

Ontsnappen uit het zwarte gat (George van Hal Volkskrant 27 februari 2021 Wetenschap p. 21-23):
Verdwijnt alles in een zwart gat voorgoed? Nou, wellicht lekt een echo van je voormalige zelf ooit naar buiten, stellen onderzoekers in een artikel waarover natuurkundigen maar niet uitgepraat raken.
Kerstvakantie aan het zwembad
Die zogeheten
informatieparadox houdt de natuurkundige gemoederen al sinds de jaren zeventig bezig. Spoel door naar Kerst 1992, wanneer de Amerikaanse fysicus Don Page in Californië tijdens een kerstvakantie met zijn familie aan de rand van een zwembad zit. Plotsklaps realiseert hij zich dat iedereen iets belangrijks over het hoofd ziet.
De vraag werd vervolgens: krijg je de
Page-kromme ook als resultaat wanneer je de andere kant op redeneert? Niet vanuit de aanname dat informatie ontsnapt, zoals Page zelf deed, maar vanaf nul, simpelweg door zwarte gaten te beschrijven met de bekende natuurwetten? Als dat lukt, zo luidt de gedachte, dan heb je sterk logisch bewijs dat zwarte gaten inderdáád informatie uitstralen. Je hebt dan, met andere woorden, de informatieparadox opgelost.
De East- en West Coast-artikelen werden al snel gevierd als voorlopig hoogtepunt in de zoektocht naar een oplossing voor de
informatieparadox. Maar daarmee was die zoektocht nog niet ten einde. De artikelen gingen er immers van uit dat de snaartheorie klopt. En dát is nog maar de vraag. Ook na decennia is de theorie nog altijd onbewezen.\\ Een ander heelal
Dat is het moment waarop het nieuwe artikel van Marolf en collega Henry Maxfield ten tonele verschijnt. ‘Ze koppelen daarin de berekening van de Page-kromme los van de snaartheorie’, zegt Verlinde. Game, set and match voor de theoretische natuurkunde, dus? Informatieparadox opgelost?
Pas als
fysici erin slagen de som te maken in het echte universum, is de informatieparadox definitief opgelost, zegt Verlinde. ‘Dit proces verloopt in golven. De laatste vond acht jaar geleden plaats en nu zetten we weer grote stappen’, zegt hij.

Filosofisch kwintet 23 juni 2019
Op straat en in de politiek wordt het begrip vrijheid te pas en te onpas gebruikt. Maar wat is vrijheid precies? Hoe is het begrip in de loop der jaren veranderd, en kunnen we eigenlijk wel met vrijheid omgaan? In de eerste aflevering van Het Filosofisch Kwintet gaat het over vrijheid.
Woorden stellen ons in staat de wereld te begrijpen, woorden kunnen ons ook in verwarring brengen. In het negende seizoen van Het filosofisch kwintet gaat het over woorden waarmee we worstelen. Woorden waarmee marketeers, politici en bestuurders aan de haal zijn gegaan. Begrippen die werden beroofd van hun oorspronkelijke betekenis en zo vaak zijn gebruikt dat ze hun waarde of inhoud verloren.
In vijf afleveringen vraagt presentator Clairy Polak haar vier gasten om vijf termen opnieuw inhoud te geven: ‘vrijheid’, ‘verbinding’, ‘elite’, ‘authenticiteit’ en ‘diversiteit’.

Oud racistisch sentiment herleeft onder Trump (Wim Bossema Volkskrant 25 juni 2019 p. 23):
Henry Louis Gates zet met een nieuw boek en tv-documentaireserie de opkomst van virulent racisme en rassenscheiding in de VS begin vorige eeuw in de schijnwerpers. Relevant ‘voor het begrijpen van onze hedendaagse raciale politiek’.
De overeenkomsten, de sfeer van revanchisme, worden gesignaleerd door Henry Louis Gates jr., de vermaarde chroniqueur van de Afrikaans-Amerikaanse geschiedenis, in zijn nieuwste boek Stony the Road.
Propagandastrijd
Racistische ‘wetenschap’ beweerde dat het zwarte ras minderwaardig was.
Zo erg als het toen was, schokkend neergezet door Gates, kun je de huidige sfeer in de Verenigde Staten toch niet noemen. Maar uitspraken van Trump waaraan iedereen nu gewend is geraakt, waren een paar jaar geleden nog onfatsoenlijk geweest.
Onder de paraplu van Trump zoeken zijn aanhangers onder de extremistische alt-right volop de publiciteit, op sociale media, met filmpjes op YouTube vol complottheorieën en uitingen van blanke superioriteitsgevoelens. Stony the Road laat zien dat deze ideologie geen bevlieging is, maar een diepgeworteld onkruid.

Theorie volgt uit praktijk, niet andersom (Daniela Hooghiemstra Volkskrant 25 juni 2019 p. 24):
De wereldhervorming mislukte, maar Kees Boeke trok er wel een les uit, die ik de TU Eindhoven graag mee geef. Toen hij na tien jaar nog niets bereikt had, kwam hij tot de conclusie dat veranderingen niet van bovenaf moeten worden opgelegd, maar van onderaf moeten groeien. Dat de theorie volgt uit de praktijk, en niet andersom.
In de overtuiging dat de mens zich niet in een model laat dwingen, maar dat iedere nieuwe situatie om nieuwe praktische oplossingen vraagt, richtte Boeke in 1926 in Bilthoven de school De Werkplaats op.
Met
vallen en opstaan baande hij zich in zijn nieuwe rol als opvoeder een weg. Hij bleef een drammer, die zijn vindingrijke ideeën graag precies zag uitgevoerd. Maar omdat de officiële doctrine behelsde dat er geen doctrine mocht zijn, bleef de praktijk de baas. Aan het feit dat ideeën geen dogma’s konden worden, is te danken dat de school bijna een eeuw later nog steeds bestaat.

Worden zorgkosten ooit onbeheersbaar? (Peter de Waard Volkskrant 25 juni 2019 p. 29):
De zorgkosten zullen elk jaar met miljarden blijven stijgen. Net zoals de zorgkosten tussen 2001 en 2018 verdubbelden van 50 tot 100 miljard, zullen ze tot 2035 onvermijdelijk verdubbelen van 100 naar 200 miljard. Niet alleen stijgen de prijzen, zoals de kosten van verpleegkundigen, ook zal de vraag verder toenemen. Deels heeft dat te maken met de vergrijzing van de babyboomgeneratie, deels met het feit dat aan lichaam en geest steeds meer kan worden gesleuteld.
Zolang de economie groeit, kan de situatie in de hand worden gehouden.
Maar als de economie krimpt (zoals tien jaar geleden tijdens de crisis), zijn de rapen gaar en raakt iedereen in paniek omdat de kosten onbeheersbaar zouden zijn.
Op zorg valt niet te bezuinigen. Die is alleen te beheersen met de vuistregel in de hand. Zo blijft het, dankzij de vuistregel, beheersbaar.

‘Ik begrijp niet dat mensen zonder dromen kunnen leven’ (Fokke Obbema interviewt Wilco van Rooijen Volkskrant 24 juni 2019 p. 12-13):
Is zelfkennis een doel in het leven?
Dat hangt voor mij samen met de zin van het leven. Als je jezelf begrijpt, kun je beter met anderen omgaan. Dat is ook omgaan met jezelf. Ik kan wel vinden dat iemand iets verkeerd ziet, maar daarover boos worden is alleen maar negatieve energie. Ik denk liever: waarom ben ik niet in staat mijn punt duidelijk te maken? Ik heb net zo’n groot aandeel als de ander in een conflict. En ik hou ook voor ogen dat het leven altijd in beweging is: iemand die je als een eikel kent, kan een fantastisch mens blijken te zijn. Dé waarheid bestaat niet – ik heb de mijne, jij hebt de jouwe. Waar het in iedere situatie om gaat is: wat ga je ervan leren?
‘Ik verbaas me erover dat veel mensen daar niet mee bezig zijn. Het leeuwendeel loopt met het gezicht naar beneden te mompelen: ik moet weer dit en ik moet weer dat. Je hoeft helemaal niks! Wat ik vooral niet begrijp, is dat de meeste mensen geen dromen lijken te hebben. Dat is toch bizar. Als ik aan iemand vraag: ‘Waar droom je van?, krijg ik meestal geen antwoord. Er moet toch iets zijn! Je droom kan van alles zijn. Het gaat niet om het doel, maar om de weg erheen. Maar dan moet je wel eerst een richting kiezen.’

Het zijn de hovelingen die elke vernieuwing tegenhouden. Het gaat er om de rond management by management opgetrokken hofcultuur te ontmaskeren. Een hofcultuur, koninkrijkjes ontstaan vaak in bureaucratisch geleide organisaties en zijn het gevolg van managers die gespeend zijn van de vierde productiefactor ondernemerschap. Het zijn de onderonsjes van een kleine politieke elite die de zaak verzieken. De verborgen energiebron (oerstof, Akasa, blauwdruk) in de hemel staat tegenover de blauwdruk (verborgen agenda) van de achterkamertjes politiek op aarde. Of met andere woorden hoe richten wij onze levensenergie?
We moeten er net als het antropisch principe van uitgaan dat de dingen zijn zoals ze zijn, het leven, het ontwerp is zoals het is.

Evidence of Supernatural Design from the Anthropic Values of Our Universe’s Constants (God & Modern Physics #10)
Father Robert Spitzer: The Anthropic Principle - Theistic Implications
Antropisch principe
Volgens de hermetische spreuk 'Zo boven, zo beneden' (zie het menu) komen de eigenschappen van de geestelijke wereld, als de oorzaak ervan, tot uitdrukking in de eigenschappen van de stoffelijke wereld. Het gaat om de oude, esoterische wet van de overeenstemming: de schepper brengt zichzelf in zijn schepping tot uitdrukking.
Natuurconstanten
Het 'antropisch principe' is een denkbeeld over de betekenis die het heelal heeft voor de mens, dat is voortgekomen uit de bevindingen van natuurwetenschappers omtrent de zogenaamde 'natuurconstanten'. Een natuur(kundige)constante vormt een vast onderdeel van een wetenschappelijke formule, waarmee natuurkundige berekeningen kunnen worden gemaakt.

'Parijs'getekend, maar ijs blijft smelten (Michael Persson Volkskrant 22 april 2016 p. 15):
Het akkoord wordt geldig zodra 55 landen zich hebben aangesloten die samen verantwoordelijk zijn voor minimaal 55 procent van de broeikasgasuitstoot.
Europa heeft waarschijnlijk de meest complexe procedure. Niet alleen de Europese Commissie moet zich achter het akkoord scharen, maar ook de individuele lidstaten. Omdat dat naar verwachting wel een paar jaar gaat duren, speelt Europa, dat zich graag als grote trekker ziet van het klimaatbeleid, nu een bijrol in de achterhoede van het wereldwijde peloton.
Juist de Verenigde Staten en China, de twee grootste uitstoters van broeikasgassen (samen 38 procent) die jarenlang klimaatbeleid probeerden te dwarsbomen, hebben zich nu opgeworpen als grote aanjagers. De presidenten Obama en Xi zetten afgelopen najaar het vliegwiel van de onderhandelingen in werking toen zij samen hun gezamenlijke intenties bekendmaakten. Drie weken geleden beloofden zij 'Parijs' dit jaar al te ratificeren, en riepen ze de rest van de wereld op hetzelfde te doen.

'Als we met het klimaat doorgaan op de huidige weg, redden we het niet' (interview Maria van der Hoeven Volkskrant 29 agustus 2015 p. 28-29):
Ommezwaai
Jeroen Trommelen had voor de Volkskrant een interview met Maria van der Hoeven. Trommelen wees haar erop dat haar opvattingen over energie en klimaat nogal veranderd zijn. Van der Hoeven erkent dat. ‘Hoe ik toen tegen dingen aankeek, kwam door omstandigheden die de afgelopen vier jaar enorm zijn veranderd. Zelf ben ik mee veranderd, want ik vind dat je moet openstaan voor nieuwe informatie. De kosten voor zonne-energie zijn ongelooflijk omlaag gegaan. De groene economie heeft een enorme vlucht genomen en er is een hele keten van groene werkgelegenheid ontstaan. Destijds was het bewustzijn bij bedrijven over het CO2-probleem veel minder groot dan nu.’

Marcel van Dam Klimaatramp is niet meer tegen te houden
Amsterdam, 13 november 2014 - Volgens Barack Obama zal één kwestie de contouren van deze eeuw dramatischer dan elke andere bepalen: de urgente en groeiende dreiging van een veranderend klimaat. Daarom gaat presentator Marcel van Dam in het VARA-programma De Achterkant van het Gelijk op zoek naar antwoorden op vragen over klimaatverandering. Zijn conclusie: Wie gelooft dat de democratie het klimaatprobleem tijdig kan oplossen gelooft in sprookjes.
Marcel van Dam: "De meeste deskundigen zeggen dat de urgentie om het probleem echt aan te pakken veel te laag is. Er is een ramp nodig om kiezers en gekozenen in beweging te krijgen. Helaas: als in dit geval de nood het hoogst is, is de kans op redding al voorbij. Veel wetenschappers die bang zijn voor spot en erger van klimaatsceptici en collega's verschuilen zich achter 'waardevrije wetenschap' om maar geen politiek of moreel oordeel te hoeven vellen. Hoe is het mogelijk dat, op enkele uitzonderingen na, de Nederlandse academische wereld, eertijds een bolwerk van maatschappijkritiek, nu zwijgt als het graf als het gaat om een probleem dat alle andere problemen in de schaduw stelt?"

De zotheid van professor Balkenende (Volkskrant 25) maart 2011
Balkenende betoogt dat vroeger of de overheid, of het bedrijfsleven, of maatschappelijke verbanden verantwoordelijk waren, maar dat er nu eerder sprake is van én-én: alleen samen kunnen de instituties de problemen van deze tijd – innovatie, duurzaamheid, klimaat, energie, voedselzekerheid, mensenrechten – het hoofd bieden. Het CDA-geluid is voor een goed verstaander wel hoorbaar: waarden zijn belangrijk in de nieuwe wereldordening zoals die door Balkenende wordt geschetst, en de overheid en het bedrijfsleven moeten het samen rooien.
Commentaar: Individuele, deelbelangen van bedrijven stroken niet zonder meer met collectieve belangen. Het probleem is juist dat de politiek, door de in Nederland-breed ingevoerde marktwerking, de ‘hybride’ bril juist heeft afgezet. De overheid (staat) is deel van het probleem geworden en vooralsnog niet van een zichtbare oplossing.

De Anatomische Les is een medische publiekslezing op het snijvlak van geneeskunde en maatschappij waarvoor elk jaar een spreker wordt aangezocht die in zijn of haar discipline internationaal toonaangevend is.

Hoe leven werkt of Spoedcursus: wat zijn 'gemonics'? (Maarten Keulemns Volkskrant 17 oktober 2015 bijlage Sir Edmund p. 38-41):
'Big data en genomics', is dit jaar het thema van de publiekslezing De Anatomische Les, gehouden door de Amerikaanse geneticaexpert Eric Lander. We geven u vast een spoedcursus, aan de hand van vijf vragen die u niet durft te stellen omdat het vast domme vragen zijn (dat zijn het niet).
Wat zit er in je genen als het in de genen zit?
In de jaren tachtig en negentig kon je de krant niet openslaan of er was nieuws: hét gen voor intelligentie ontdekt, hét gen voor astma gevonden. Het 'O GOD'-tijdperk, zeggen genetici achteraf grappend: 'One Gene, One Disease', elke ziekte zijn gen. Het waren schoten voor de boeg; de openingszetten op het ontluikende veld van de moderne genetica.
Zeker, omdat alles draait om eiwitten en de recepten voor die eiwitten in de genen zitten, kun je daar opzoeken wat ons kenmerkt. Dat geldt voor zaken als oogkleur, lengte of de vorm van onze oren, maar ook voor veel subtielere zaken als temperament, politieke voorkeur, religiositeit en zelfs het al dan niet hebben van een vaste relatie. Mensen verschillen onderling ongeveer één op de duizend dna-letters van elkaar: het verschil tussen blauwe of bruine ogen, of tussen wel of geen aanleg voor migraine. Etc.
En denk aan de immense complexiteit van de genetica. De cel is een orkest dat een symfonie speelt. Het hoeft voor de symfonie niet direct iets uit te maken als een van de instrumenten - een van de genen - soms een valse noot aanslaat.

Chaostheorie (kies: Classificatie, ‘B. Driehoek en vierkant van Sierpinski’ en ‘G Bomen van Pyhagoras’).
Het ontstaan van spontane zelfordening (Zelforganisatie) uit chaos wordt emergentie genoemd. Emergentie vindt ook plaats in cellulaire automaten.
Een Hof van Eden-patroon is een patroon in een cellulaire automaat.

Ongewenste geleedpotigen (Marcel Möring De Groene Amsterdammer 19 juli 2018 p. 105):
De mier is de communist onder de insecten, en als individu is hij een orgaan in dienst van een groter organisme. Liever niet té groot, echter.

Technologica (Marcel Möring De Groene Amsterdammer 28 juni 2018 p. 45):
Alles neigt naar maximale entropie, dat wil zeggen: verval tot er niets te vervallen valt. Wat wij beschaving noemen is een onophoudelijk gevecht met die entropie.
Het toeval wil dat ik net Louise Fresco’s roman De idealisten lees. Een boek met een omineuze titel, want idealisme is tegenwoordig iets waar we alleen maar hoofdschuddend naar kunnen kijken.
De idealisten is een ideeënroman van het goede soort. Er wordt af en toe het nodige uitgelegd, maar dat kan niet anders en bovendien past dat in Fresco’s scherpe inzicht in de enormiteit en de complexiteit van de problemen. De erfelijkheid van ellende, bijvoorbeeld, dat arme ondervoede mensen kinderen krijgen wier fysieke en sociale achterstand nog groter is en als die al kinderen krijgen wordt het alleen maar nog erger. Je kunt er een boel techniek tegenaan gooien – waterpompen, betere landbouwmethodes, medische wetenschap – maar daarmee wordt alleen maar verder verval bestreden. De oplossing is, of beter: een van de oplossingen, onderwijs en geen politieke of ideologische interventie. En misschien is zelfs dat geen oplossing. Misschien moeten we accepteren dat we ondanks alles door moeten gaan. Volgens mij gaat dat boek van Louise Fresco over de plicht om te blijven strijden tegen het verval. Niet om de wereld beter te maken, maar om haar te helen.

Hoe nauwkeuriger je de tijd meet, hoe sneller het heelal zal sterven (George van Hal Volkskrant 10 mei 2021 p. 21):
Maar al dat ge-tik-tak van onze klokken heeft ook een onvermoed
duistere keerzijde, zo schrijven fysici in het vakblad Physical Review X. Want, toonden ze aan tijdens een experiment, hoe nauwkeuriger je de tijd meet, hoe meer je de zogeheten entropie verhoogt, een ietwat esoterische grootheid die van nature continu toeneemt.
Wat je daarbij vooral moet weten, is dit: zodra die entropie zijn maximum heeft bereikt, is het voor de kosmos over en uit. Bij maximale entropie valt in het heelal elk proces stil.
Het goede nieuws is namelijk: het moment dat het doek definitief valt, laat nog wel even op zich wachten. Fysici schatten dat het pas over 10tot de macht106 jaar zover is, een 1 met 106 nullen, een overweldigende miljoen googol jaar. Dat is een moment zo ver in de toekomst dat de mensheid dan vermoedelijk allang is uitgestorven. En dus kunnen we die einddatum gerust een minieme fractie vervroegen zodat we deze zomer bij de Olympische Spelen zo nauwkeurig mogelijk weten wie er als eerste over de finish komt.

Amanda Gefter In Einsteins achtertuin een duizelingwekkende toer langs de mooiste ideeën uit de natuurkunde (p. 320):
Er zijn geen objecten met een hogere entropie dan zwarte gaten, dus als de entropie van een zwart gat kan passen op een oppervlakte met minder dimensies, dan kan de entropie van alle andere objecten dat ook.
321: Hoe dan ook, Maldacena's ADS/CFT-dualiteit was de perfecte belichaming van Susskinds holografisch principe. Etc.
In ADS/CFT is er een wiskundige een-op-een-aansluiting tussen het vijfdimensionale binnenste van de ruimte en de vierdimensionale grens, dus aan de hand van de wiskunde kun je, gegeven elk object of fysisch proces in de ruimtetijd met een hogere dimensie, de exacte tegenhanger op de grens vinden. Dat wierp een fascinerende vraag op: wat is de tegenhanger met een lagere dimensie van een zwart gat? Zwarte gaten zijn gemaakt van zwaartekracht, maar in Maldacena’s model is er geen zwaartekracht op de grens.
323:
'Ons universum is de De Sitter. Was ADS/CFT genoeg om Hawking van gedachten te laten veranderen?'
‘Ja’, zei Susskind. 'De oppositie, Hawking incluis, moest het opgeven. Het was zo wiskundig precies dat voor de meeste praktische doelen alle theoretische fysici tot de conclusie kwamen dat het holografisch principe, complementariteit en het behoud van informatie (Akasha) waar moesten zijn. Etc.
Het holografisch principe, en meer in het bijzonder ADS/CFT, laat zien dat twee beschrijvingen van dezelfde exacte fysica een verschillend aantal dimensies kunnen hebben.

The Fermilab physicist Craig Hogan claims that the holographic principle would imply quantum fluctuations in spatial position[16] that would lead to apparent background noise or "holographic noise" measurable at gravitational wave detectors, in particular GEO 600.[17] However these claims have not been widely accepted, or cited, among quantum gravity researchers and appear to be in direct conflict with string theory calculations.[18]
Analyses in 2011 of measurements of gamma ray burst GRB 041219A in 2004 by the INTEGRAL space observatory launched in 2002 by the European Space Agency shows that Craig Hogan's noise is absent down to a scale of 10−48 meters, as opposed to scale of 10−35 meters predicted by Hogan, and the scale of 10−16 meters found in measurements of the GEO 600 instrument.[19] Research continues at Fermilab under Hogan as of 2013.[20]
Jacob Bekenstein also claims to have found a way to test the holographic principle with a tabletop photon experiment.[21]

Stephen Hawking often speaks of the thermodynamic entropy of black holes in terms of their information content.7 Do black holes destroy information? It appears that there are deep relations between the entropy of a black hole and information loss8 See Black hole thermodynamics and Black hole information paradox (Zwarte gat informatieparadox). BRES #326 mrt/apr 2021 heeft als thema Duurzaam bewustzijn. Het draait in dit nr. in het bijzonder om het Koninkrijk Bhutan, waar niet het Bruto binnenlands product, maar het Bruto nationaal geluk centraal staat. Dit nr. verwijst ook naar het boek Leven in balans volgens de boeddhistische wijsheid van Chöje Akong Tulku Rinpoche. Ook het tijdschrift MANTRA Lente 2021 Signalen van een nieuw begin belicht de huidige tijdgeest op basis van de transpersoonlijke psychologie.

Benjamin Adamah schrijft in zijn boek Nulpunt Revolutie over Adam Kadmon ons zuiver negentropische alter ego (p. 61).
Macrokosmos: Dat deel van het (universeel) bewustzijn dat ‘Dat wat geen buiten kent’ als domein heeft en de materialiteit-actualiteit als bereik.
Microkosmos: Dat deel van het (universeel) bewustzijn dat ‘Dat wat geen binnen kent’ als domein heeft en de immaterialiteit-actualiteit als bereik.
P. 113: Nul is op te vatten als een zwart gat/oerknal-correlaat dat de ‘pomp' (tzimtzum) of het ‘hart’ (tzimtzum) vormt van de scheppingsgolf en ether of akasha in beweging zet. Nul is vanuit een dynamisch perspectief een omslagpunt waar Dat wat geen buiten kent (positief iets; + 1) voorkomt uit de dimensieomslag van Dat wat geen binnen kent (negatief iets; - 1).
P. 116: Martin Heidegger: Een gebeurtenis is het kruispunt waarop Zijn en menszijn elkaar in correlatieve nood ontmoeten. Voor het gemak heb ik dit snijpunt daarom een Heidegger-knoop genoemd.
P. 117: De fractalresonantie tussen macrokosmos en microkosmos:

MacrokosmosMicrokosmosKwintessens
Dat wat geen buiten kentDat wat geen binnen kentScheppingsdriehoek 9 - 6 - 3
Wereldziel/wereldorgonveldEtherisch dubbel
TzimtzumHart(slag), ademhaling, ik, Heidegger-knoopCentrum, 5e Dimensie
Expansie scheppingsgolfIndividuatieprocesLevensether
Contractie scheppingsgolfGeboorte, overlijdenGeluidsether
EpistrofeHoger Zelf, weten, orgasme, eeuwigheidLichtether
ProödosEgo, denken, ejaculeren, sterfelijkheidWarmte-ether
Eenheid van de aionEenheid van het filosofische atoom
HypostasenasChakra's
Kairos-ringHoroscoop

P 228: In de natuur bestaat er een evenwicht tussen fluctuaties van entropie en negentropie (informatietheorie).

Joy Mills On Fohat
In response, the Mahatma makes several statements that to my mind clearly identify the basic metaphysics. The first is this: “Everything in the occult universe, which embraces all the primal causes, is based upon two principles—Kosmic energy (Fohat or breath of wisdom) and Kosmic ideation” ( ideatie). In this one sentence, the Mahatma establishes both the primacy of consciousness (“Kosmic ideation”) and its principle of action (“Fohat”).
Many of these fields and energies are described in metaphorical terms in the literature, since they have hitherto lain outside the range of scientific observation. Today the phenomenon of life is coming within that range. Fohat is called the “animating principle electrifying every atom into life,” thus establishing the basic Theosophical position that there is no such thing as inert or totally lifeless matter. Fohat is identified with prana or life energy in the Mahatma M.’s first statement, when he calls it the “breath of wisdom.” It is not merely the vital or negentropic force in all living creatures, the push of sexual energy, and the mysterious “nerve force” of kundalini, but the fundamental cosmic “breath” which vivifies all of nature. And, as Lama Govinda has observed, “prana is not only subject to constant transformation, but is able at the same time to make use of various mediums of movement without interrupting its course” (FTM, 147).

H.P. Blavatsky De Wetenschap van het Leven –Wat is Leven?
Honderden filosofische denkers en geleerde, bekwame artsen hebben zich dit afgevraagd, maar met weinig resultaat. De sluier die ligt over de primordiale Kosmos en het mysterieuze begin van het leven erop, is nooit tot tevredenheid van de ernstige, eerlijke wetenschap weggetrokken. Hoe meer de mensen die officieel doorgeleerd hebben trachten binnen te dringen in haar donkere plooien, hoe intenser die duisternis wordt, en hoe minder zij zien, want zij zijn als de schatzoeker die de wijde zeeën overstak om te zoeken naar hetgeen in zijn eigen tuin begraven lag.
Iedere molecuul van de levende organen bevat de kiem van de dood in zich en begint te sterven zodra hij geboren wordt, met de bedoeling dat zijn opvolger-molecuul alleen maar leeft om op zijn beurt te sterven. Een orgaan, een natuurlijk deel van ieder levend wezen, is slechts het medium voor een of andere speciale functie in het leven, en is een combinatie van zulke moleculen. Het vitale orgaan, het geheel, zet het levensmasker op en verbergt aldus het constante rottingsproces en de dood van zijn onderdelen.
Het is alsof er twee ‘ikken’ zijn in de mens; het is alsof zij nooit in vrede samen kunnen leven; het is alsof zij eeuwig worstelen en eeuwig trachten elkaar uit de weg te ruimen. De ene ‘ik’ zegt, ‘alleen ik leef zoals men zou moeten leven, de hele rest lijkt alleen maar te leven. Daarom bestaat de hele raison d’être van het universum er in dat ik het gemakkelijk heb.’ De andere ‘ik’ antwoordt, ‘het universum is er helemaal niet voor u, maar voor zijn eigen doelstellingen, en het geeft er niets om of u gelukkig bent of ongelukkig.’ Hierna wordt het leven iets vreselijks! De ene ‘ik’ zegt, ‘ik wil alleen maar de bevrediging van al mijn behoeften en verlangens, en daarom heb ik het universum nodig.’ De andere ‘ik’ antwoordt, ‘alle dierlijk leven leeft alleen voor de bevrediging van zijn behoeften en noden.

H.P. Blavatsky De Geheime Leer Deel I, Samenvatting (p. 301):
(6.) Het Heelal wordt van binnen naar buiten bestuurd en geleid. Zoals boven, zo is het ook beneden, zoals in de hemel, zo ook op aarde; en de mens – de microkosmos en het verkleinde evenbeeld van de macrokosmos – is de levende getuige van deze universele wet en van haar manier van werken. We zien dat iedere uitwendige beweging, handeling, gebaar, hetzij vrijwillig dan wel mechanisch, organisch of mentaal, wordt voortgebracht en voorafgegaan door een inwendig gevoel of emotie, door wil of wilskracht, en door gedachte of verstand. Zoals er onder normale omstandigheden geen uiterlijke beweging of verandering kan plaatsvinden in het uitwendige lichaam van de mens, tenzij deze wordt opgewekt door een innerlijke impuls, afkomstig van één van de drie genoemde functies, kan dit evenmin geschieden in het uitwendige of gemanifesteerde Heelal. De hele Kosmos wordt geleid, beheerst en bezield door een bijna eindeloze reeks hiërarchieën van bewuste wezens, die elk een taak hebben te volbrengen en die – of we ze nu de ene of de andere naam geven en ze Dhyan-Chohans of engelen noemen – ‘boodschappers’ zijn, maar alleen in die zin dat ze werktuigen zijn van de karmische en kosmische wetten.
De Geheime Leer Deel I, Hoofdstuk 6 Het wereld-ei (p. 394):
394: Als men rekening houdt met deze cirkelvorm en met de ‘|’ die voortkomt uit de ‘ ’ of het ei, of het mannelijke uit het vrouwelijke in het androgyne, is het vreemd een geleerde te horen zeggen dat de oude Ariërs het tientallige stelsel niet kenden – omdat de oudste Indiase handschriften geen spoor daarvan vertonen. Omdat 10 het heilige getal van het heelal was, was het geheim en esoterisch, zowel de één als de nul, of zero, de cirkel. Etc.
394/395De Arabieren hadden hun cijfers uit Hindostan, en maakten zelf nooit aanspraak op de ontdekking ervan3. Wat de pythagoreeërs betreft, hoeven wij slechts de oude manuscripten van Boëthius’ Geometrie, geschreven in de zesde eeuw, te raadplegen om onder de getallen van Pythagoras4 de 1 en de nul te vinden, als de eerste en laatste cijfers. En Porphyrius, die de Moderatus5 van Pythagoras aanhaalt, zegt dat de getaltekens van Pythagoras ‘hiëroglifische symbolen waren, door middel waarvan hij denkbeelden verklaarde over de aard van de dingen’, of de oorsprong van het heelal. De Geheime Leer Deel II, Stanza 12 Het vijfde ras en zijn goddelijke leermeesters (p. 474):
Er is in de natuur één eeuwige wet, die er altijd naar streeft tegenstellingen te vereffenen en een uiteindelijke harmonie teweeg te brengen. Dankzij deze wet, waardoor de geestelijke ontwikkeling de stoffelijke en zuiver intellectuele verdringt, zal de mensheid worden bevrijd van haar valse goden en zal zij tenslotte DOOR ZICHZELF ZIJN VERLOST.
474/475: Het geschenk van Prometheus werd zo een VLOEK – hoewel de MENIGTE die in hem was gepersonifieerd, dit vooruit wist en zag, zoals zijn naam ook aantoont14. Hierin schuilt tegelijkertijd de zonde en de verlossing ervan. Want de menigte die in een deel van de mensheid incarneerde gaf, hoewel zij ertoe werd geleid door karma of nemesis, de voorkeur aan de vrije wil boven passieve slavernij, verstandelijke zelfbewuste pijn en zelfs marteling – ‘terwijl eeuwen verstrijken’ – boven zinloze, stompzinnige, instinctieve zaligheid. Hoewel zij wist dat zo’n incarnatie prematuur was en niet de bedoeling van de natuur, offerde de hemelse menigte, ‘Prometheus’, zich op om daarmee tenminste voor een deel van de mensheid nuttig te zijn15. Maar terwijl zij de mens van verstandelijke duisternis bevrijdden, lieten zij hem de martelingen ondergaan van het zelfbewustzijn van zijn verantwoordelijkheid – het gevolg van zijn vrije wil – en bovendien elk kwaad dat het erfdeel is van de sterfelijke mens en van het vlees. Deze marteling aanvaardde Prometheus voor zichzelf, omdat de menigte daarna één werd met het tabernakel dat voor hen was voorbereid en dat in die formatieperiode nog niet was voltooid.
De 'vloek' vanuit filosofisch gezichtspunt (p. 475):
Omdat de geestelijke evolutie niet in staat was de stoffelijke bij te houden, toen de homogeniteit ervan eenmaal door de vermenging was verbroken, werd het geschenk de belangrijkste oorzaak, zo niet de enige oorsprong, van het kwaad16.
16)
De filosofische opvatting van de Indiase metafysica plaatst de wortel van het kwaad in de differentiatie van het homogene in het heterogene, van het ene in het vele.
De Geheime Leer Deel II, hoofdstuk 25 De mysteriën van het zevental
De tetraktis in verband met de zevenhoek (p. 686):
Het zevental of de heptade was inderdaad aan verschillende goden en godinnen gewijd; aan Mars met zijn zeven volgelingen, aan Osiris, van wie het lichaam in zeven en tweemaal zeven stukken werd verdeeld; aan Apollo (de Zon), tussen zijn zeven planeten, die op zijn zevensnarige harp de hymne aan de zevenstralige speelt; aan Minerva, de vaderloze en moederloze, en aan anderen.

Professor Samdhong Rinpoche De universele verantwoordelijkheid van het individu (Theosofia juni 2003):
Ik ga het niet met u hebben over hoge filosofie of religie of over Tibetaanse mystiek, die tegenwoordig makkelijk te verkopen is. Ik zal een aantal van mijn gedachten over moderne dagelijkse menselijke problemen, vooral die problemen die de mensheid ervan weerhouden spiritueel te evolueren, met u delen. De meeste mensen zijn slaven geworden van economische en monetaire overwegingen, en missen de vrijheid om na te denken over hun eigen verantwoordelijkheid en hun eigen vermogen tot handelen om hogere niveaus van evolutie te bereiken. Ofschoon veel woorden die ik gebruik afkomstig zijn uit het boeddhisme, zijn noch boeddhistische leringen noch enige religieuze aangelegenheid het wezenlijke onderwerp van mijn discussie met u. Het gaat gewoon over alledaagse menselijke problemen waarover wij gezamenlijk kunnen nadenken en waarnaar wij onderzoek kunnen doen.
Volgens de boeddhistische traditie manifesteert het universum zich door de collectieve zowel als de individuele karmische kracht van al haar bewuste wezens. Gunstige karmische kracht genereert vormen die in harmonie zijn met het levensproces, en het
levende universum schept een niet-levend universum dat daarmee overeenstemt. Deze positieve karmische kracht heeft de macht vormen die niet overeenstemmen met het universum te veranderen in vormen die daarmee wel in harmonie zijn.
De huidige wereld staat voor vijf grote uitdagingen:
• Ongebreidelde toename van de menselijke populatie, vooral in de zogenaamde derde wereldlanden.
• De steeds toenemende economische ongelijkheid tussen rijk en arm.
• Geweld en marteling, oorlogen en vrees voor oorlog, vele vormen van terreur, steeds verder escalerend gebruik van wapens voor massavernietiging en de naweeën van oorlogen.
• Milieuafbraak, zoals het broeikaseffect, beschadiging van de ozonlaag en voortdurend toenemende schaarste aan schone lucht en water, die fundamenteel noodzakelijk zijn om levenssystemen in stand te houden.
• Tenslotte culturele en religieuze intolerantie. Religie, die de bron van redding en geluk zou moeten zijn, wordt tot een bron van conflict en verdeeldheid gemaakt.

In het boek van Klaas van Egmond (p. 281) draait het om ‘Wereldbeeld en Mensbeeld’, macroniveau van het zonnestelsel en microniveau van het atoom, ‘Macrokosmos en ‘Microkosmos’, ‘Wat en Hoe’, 'Doel en Middel', 'Wereldbeeld en Levenshouding' de twee kanten van één medaille. Voor de convergentie tussen ‘Mensbeeld en Wereldbeeld’ wordt naar Pauli’s idee van de wereldklok (p. 282) verwezen. Om de wederkerigheid tussen ‘Wereldbeeld en Mensbeeld’ te duiden kan van deze metafoor gebruik worden gemaakt.

Met dank aan het leven
Zijn hele leven lang zocht Ulrich Libbrecht naar een antwoord op de vraag naar 'wat er meer is tussen hemel en aarde'. Het bracht hem tot een uiterst inspirerende synthese van het [[7-3WetenschapEnPolitiekAnalyseEnOntwerp#Oos|westerse en het oosterse denken. Met dit boek blikt de bekende professor terug. Tegelijk neemt hij, op tachtigjarige leeftijd, afscheid. Met dank aan het leven bestaat uit twee delen, waarvan de onderwerpen en de titels gebaseerd zijn op het Griekse gezegde: 'Waar Herakleitos om weent, Democritos om lacht'.
Het eerste deel is, uit dankbaarheid aan het leven, geschreven met een glimlach. De auteur noemt het leven er 'een boeiende vorm van tijdverlies'. Het tweede deel is ernstiger: het gaat uit van de twijfel die het leven van een denkend mens begeleidt, maar schetst ook Ulrich Libbrechts persoonlijke antwoord, aan de hand van een wereldbeeld en een mensbeeld. We hebben, ondanks alle wetenschap, immers nog steeds behoefte aan een eenvoudig en transparant wereldbeeld. Het mensbeeld van Ulrich Libbrecht is opgebouwd volgens de bekende chakra-leer en integreert westerse en oosterse visies, waarbij de auteur overweegt wat deze in zijn leven hebben betekend.
Recensie(s)
Dit boek mogen we beschouwen als het literaire testament van Ulrich Libbrecht, de vader van de comparatieve filosofie. In twee delen krijgen we respectievelijk een terugblik en een vooruitblik. In beide is de auteur zelf sterk persoonlijk aanwezig. Eerst spreekt Libbrecht zijn dankbaarheid uit om zoveel levensgeluk. Zijn grootouders leefden bijvoorbeeld in heel wat hardere tijden en ontzegden zich niet enkel veel op materieel vlak, maar zeker ook wat cultuur of familieleven betreft. Vanuit die vaststelling zoekt Libbrecht bredere horizonten. Die vond hij in de oosterse levensbeschouwingen, waarover hij zijn belangrijkste bevindingen en ideeen zo eenvoudig mogelijk uiteenzet. Het tweede deel, Libbrechts afscheid van de geleerden, is pessimistischer van toon. Via een pleidooi tegen
fundamentalistische waarheden komt de auteur uit bij de bespreking van zijn wereld- en mensbeeld, dat een dynamische mengeling is van wetenschap en oosterse filosofie. In een tiental cursief gedrukte bladzijden overloopt Libbrecht ten slotte zijn levensloop. Een waardige afsluiter van een boeiend oeuvre.

Ulrich Libbrecht "Inleiding comparatieve filosofie" (Henk Hogeboom van Buggenum recensie)
"Elk punt is middelpunt, dus ook waar ik mij bevind," zegt hij met Nicolas Cusanus. (blz.9) En... "Ik ga uit van de idee, dat ikzelf het middelpunt ben van het universum, het 'subjective principle' waarvan ook Whitehead uitging. Het subject is de rijkste bron van informatie over alle dimensies van de werkelijkheid" (blz.l7). Zo is "elke cultuur slechts een topologische variant op de andere, en dus ook op de mijne [...] Ik heb me afgevraagd of niet alle dimensies bij elkaar een soort wereldcultuur zouden kunnen creëren. Om dit althans in principe te kunnen realiseren, is het niet voldoende om als 'peregrinus' van land naar land te trekken, talen te leren, enz. Men zal daarbij in elk geval moeten proberen boven het culturele landschap van de wereld uit te stijgen om de grote lijnen in kaart te brengen".( blz.ll)
Voor het coördinatenstelsel van deze kaart kiest Libbrecht de dimensies energie en informatie. Zij zijn twee functies, twee aspecten van dezelfde wordende realiteit. Als we energie meten impliceert deze informatie, als we informatie vaststellen, impliceert deze energie. Informatie is het vormprincipe van energie. Rond de assen energie en informatie nu situeert Libbrecht alle stadia in de evolutie. Dat wil zeggen vanaf de oerknal, waar de energie plots vrijkwam uit haar geconcentreerdheid in de singulariteit tot en met het voorlopig hoogtepunt mens. Hij ontwerpt dus een kosmologisch model met daarin geïntegreerd een antropologisch model.

Studies in Buddhadharma On Ultimate Logic (Wim van den Dungen):
formalizing the conceptualization of ultimate truth
13 Proximate Emptiness and Non-Contrived Truth.
In his magisterial work La Nouvelle Alliance (1979), the Russian-born chemist & Nobel Laureate Ilya Prigogine (1917 - 2003), describing a system's dissipation of entropy (disorder, absence of differentiation or homogeneity) into its environment, coined the term "dissipative structure". A system, or whatever we study with regard to its symmetry properties, is "dissipative" when it dissipates disorder. Such self-organizing systems possess principles of evolution and develop complex stabilities in their dynamism, but these are never in static equilibrium. These systems are "open" and the Second Law of Thermodynamics (according to which all systems must eventually decay into maximum chaos, highest entropy or absence of differentiation) does not apply to them, but only to "closed" systems. In mathematical detail, Prigogine showed how these negentropic, highly ordered, open systems arise in accordance with the Second Law of Thermodynamics.

Wim van den Dungen: Chaos
Hoofdstuk 2.3. De golfdeeltjeparadox.
Wat dienen we te verstaan onder golven?
Elk antwoord op deze vraag staat bekend als een interpretatie van de golfvergelijking van Schrödinger. Het vinden van een beargumenteerbare interpretatie is belangrijk, want de juistheid van de op deze theorie gebaseerde resultaten is niet verklaarbaar door toeval. De voorspellingen op basis van het kwantummechanistisch formalisme zijn juist tot verscheidene decimalen na de komma.
Hoofdstuk Chaos 3.3. Fractale zelfgelijkvormigheid.
De wiskundige J.Bernoulli (1654 1705) liet op zijn grafsteen in de Kathedraal van Bazel een logaritmische spiraal beitelen met daaronder de tekst 'eadem mutata resurgo' ('niettegenstaande omgevormd zal ik onveranderd heropstaan'). Met grote bewondering had hij deze spiraal bestudeerd, en ze 'spira mirabilis' genoemd. Vooral het feit dat ze op elke schaal identiek blijft sprong velen in het oog (d.i. zelfgelijkvormigheid). Een rotatie van de spiraal met hoek µ doet de nieuwe functie van de initiële enkel slechts een exponentiële schaalfactor verschillen. Het verband tussen deze spiraal, de gulden snede & schoonheid ligt mathematisch voor het grijpen, zoals ook het verband tussen deze groeispiraal en veel levensprocessen (uitgedrukt in een tijdreeks zoals de getallen van Fibonacci).
Spiralen zijn de bouwstenen van het leven. De nucleus van elke levende cel bestaat uit een lange, spiraalachtig opgewonden structuur (DNA) die de code bevat die als bouwplan voor de groei van het organisme dient. Fossielen die 300 miljoen jaar oud zijn vertonen de spiraalvorm. De 'spira mirabilis' karakteriseert een ordelijk, stabiel systeem, gekenmerkt door een negatieve entropie. Het optimum (bereikt door de toename van de afstand van de punten tot het middelpunt) ligt op oneindig, waar de entropie nul is. De buitengewone ordelijkheid van de groeispiraal blijkt uit haar zelfgelijkvormigheid (of autosimilariteit), d.w.z. schaalonafhankelijkheid. De ordeningssleutel (de vergelijking) wordt niet door proportieveranderingen beïnvloed. Net zoals de gravitatiewet of het getal van Feigenbaum is er sprake van een universaliteit die voor wat de groeispiraal betreft geometrisch is.
Zelfgelijkvormigheid, symmetrie op elke schaal, recursie is ook typisch voor fractalen, wat suggereert ze met de ordening van complexiteit en chaos te maken hebben. Want turbulente (monsterachtige) vormen kunnen zelfgelijkvormigheid bevatten en dus ordelijker zijn dan men bij de eerste aanblik zou vermoeden. Fractalen zijn vormen van orde die schaalonafhankelijk zijn. In de natuur komen ze vaak voor (van schelp tot spiraalvormig melkwegstelsel). "Another fractal structure that has been elucidated by smallrange xray and neutron scattering is lignite, or 'brown coal'. Lignite is pervade by microscopic pores with a fractal inner surface. These pores and their surfaces are, of course, what makes 'active' coal active and interesting for air filters and other purifying application."

Palmyre Oomen & Taede Smedes (red.): Evolutie, cultuur en religie - Perspectieven vanuit biologie en theologie,
Samen met de bioloog prof. dr. Gert Flik (1954) beschrijft Palmyre Oomen daartoe (p. 23-55) uitvoerig, buitengewoon exact en goed leesbaar de geschiedenis en de inhoud van de evolutietheorie vanaf Darwin en verder. De vertakkingen van de levensboom 'boven de grond' en 'onder de grond' met hun verschillende wijzen van voortplanting (verticale en horizontale gene transfer) zowel als de evolutie van de mens komen daar ruimschoots aan bod. Boeiend is ook de bijdrage van dr. Chris Buskes (1961) 'Leven met Darwin - Cultuur en religie in evolutionair perspectief.'(p. 57-82). Als wetenschapsfilosoof, gepromoveerd op The Genealogy of Knowledge, is hij als geen ander in staat ons een beeld te geven van de kennistheoretische consequenties van Darwins evolutietheorie en ons wereldbeeld. Hij laat de lezer dan ook precies zien waarom er geen sprake is van een kloof tussen wetenschap en religie. Hoe binnen een en hetzelfde darwinistische perspectief over godsdienst wordt gedacht als een besmettelijke ziekte (Dawkins en Dennett) en als een sociaal bindmiddel (Durkheim, D.S. Wilson) weet hij inzichtelijk als eenzijdig te verklaren en er daarnaast ook nog op af te dingen met de theorie van multilevel selection van Bill Hamilton (uit 1964). Als hij echter schrijft, dat "we in de wetenschap uitgaan van de causale geslotenheid van de fysische wereld: de natuur wordt beschouwd als een gesloten systeem, dat niet door iets als van buitenaf iets bovennatuurlijks of niet-fysisch wordt beïnvloed." (p. 82), moet ik dit in zijn algemeenheid toch tegenspreken. Ik wijs daarbij op het werk van de scheikundige en Nobelprijswinnaar Ilya Prigogine (1917-2003). Deze stelt "dat het heelal zich bij de oerknal in een open systeem ver uit evenwicht bevond". Het verschil in benadering vanuit een gesloten en een open systeem heeft zeker ook invloed op de wijze waaop men als gelovige tegenwoordig in de wereld kan staan. Ik denk dan aan een houding zoals die van de procestheologen en -filosofen vanaf Alfred North Whitehead.

Geldt de tweede hoofdwet van de Thermodynamica alleen voor gesloten systemen?
"Deze bewering is onjuist"
Ilya Prigogine1 heeft laten zien dat in het zand ribbels kunnen ontstaan door willekeurige energiestromen; maar hij zag over het hoofd dat deze ribbels niet in stand worden gehouden door deze willekeurige energiestromen; de volgende dag verdwijnen ze weer en worden vervangen door andere ribbles in een andere richting. Ook heeft Perigone laten zien dat de levende natuur voortdurend moleculen, cellen en organismen transformeert tot meer complexe structuren; maar hij zag over het hoofd dat deze ordening wordt aangedreven door het DNA programma dat aanwezig is in elke cel, en niet door willekeurige energiestromen. Conclusie
Gedachte-experiment 1 bewijst dat de evolutietheorie (“natuurlijke processen kunnen de levende natuur tot stand brengen”) in tegenspraak is met de tweede hoofdwet van de Thermodynamica. Meer in het algemeen: De evolutietheorie is in tegenspraak met de natuurlijke gang der dingen en met de fundamentele eigenschappen van onze fysieke werkelijkheid.3
1. Ilya Prigogine and Isabelle Stengers, Order Out of Chaos: Man’s new dialogue with nature (New York: Bantam Books, 1984); Ilya Prigogine, End of Certainty (New York: The Free Press, 1997); Stuart Kaufman, At Home in the Universe (New York: Oxford University Press, Inc., 1995); and Christian De Duve, Vital Dust: Life as Cosmic Imperative (New York: Basic Books, 1995).
2. Zie: Tien misverstanden over hoe het DNA verandert.
3. Voor een meer uitgebreide discussie, zie: De evolutietheorie in het licht van de Thermodynamica en de ervaring van alledag.

Om de wereldpolitiek te duiden wordt het boek het CHAOSPUNT de wereld op een tweesprong van Ervin Laszlo gebruikt .
Het biedt een kader voor het formuleren van een
kosmische visie (Ervin Laszlo boek Kosmische Visie Wetenschap en het Akasha-veld) op een oud vraagstuk.
144/145: De met de nobelprijs voor natuurkunde onderscheiden fysicus
Manfred Eigen heeft aangetoond dat de vorming van suprasystemen onder invloed van auto- en kruiskatalytische cycli de grondslag vormt van de evolutie van alle levensvormen op aarde.
De fysisch chemicus en expert in de
thermodynamica Ilya Prigogine werd onderscheiden met de Nobelprijs nadat hij de wijze waarop kruiskatalytische systemen tot de evolutie van complexe systemen leiden [en de theorie over het zelforganiserende karakter van het universum, vert.] had uitgewerkt.
De in het boek besproken perioden
Mythos, Theos, Logos en Holos (p. 66/76) correleren met de vier yuga’s.
145: Fig. 7 brengt het Hermetisch Axioma Zo Boven zo Beneden; zo Beneden zo Boven (lees: binnen een natiestaat en buiten een stelsel van natiestaten) tot uitdrukking.

Ilya Prigogine (Interview Franky van Hamme & Erik Durnez 17 mei 1997)
Ilya Prigogine: 'Of om het anders te zeggen: er zijn twee ervaringen bij de mens die belangrijk zijn. Er is de ervaring van de herhaling: de zon die opkomt, de getijden, het repetitieve. Daarop zijn de mechanische wetten gebaseerd. Maar er is ook de creativiteit bij de mens, en die ervaren we alle dagen. Uiteindelijk zouden de natuurwetten moeten corresponderen met ál onze ervaringen: die van het repetitieve, én die van de creativiteit.'
'De klassieke idee luidde dat probabiliteit een geestestoestand was, een onwetendheid. Rationaliteit was toen de zekerheid. Nu weten we dat probabiliteit een afgeleide is van de dynamiek, van de natuur. De waarschijnlijkheid spruit direct voort uit de natuur, ze is niet ingevoerd door de mens, of door de meting.'
'De natuur is geen rigide geometrische constructie. Alles wijst erop dat de natuur een roman is, een verhaal: kijk naar de oorsprong van het planetenstelsel, van de aarde, van het leven, van de ontwikkeling van de mens.'
'Einstein zei nog: tijd is illusie. Voor mij is tijd realiteit. Tijd is geïntegreerd in de wereld. Als er één gemeenschappelijk ding is in het hele universum, dan is het wel de tijd. Het mechanisme is verschillend, de veroudering verloopt bij een mens anders dan bij een rots of bij een ster. Maar de richting is dezelfde. Dus heb je een fysica nodig waarin de tijd een belangrijke rol speelt.' 'Iedereen die de economische geschiedenis van dichtbij bekijkt, realiseert zich vandaag dat het daar bij uitstek om niet-lineaire fenomenen gaat, fenomenen in niet-evenwicht. Ik denk dat daar de grote verandering ligt: economie is geen newtoniaans gedetermineerd systeem, maar een systeem van niet-evenwicht, van multipliciteit, van onvoorspelbaarheid, waarin fenomenen opduiken als auto-organisatie, vorming van netwerken.'
'We leven in transitie, in de overgang naar een informatiesamenleving, een communicatiesamenleving. Dat vraagt nieuwe concepten, een nieuw vocabularium. Ik denk dat het vocabularium van chaos, zelfordening, probabiliteit de werkelijkheid goed onder woorden kan brengen. Soms worden de termen dan misschien oppervlakkig gebruikt, maar het gaat toch in de goede richting.'
'Als je spreekt over auto-organisatie in economische zin, dan staan we daar misschien nog niet ver. We moeten voorbeelden geven. En die zijn er. Internet, dat is zelforganisatie. Niemand had de ontwikkeling van Internet voorzien, het is een voorbeeld van iets spontaans, buiten elke traditionele aanpak. En het werkt toch. Je zou nog andere voorbeelden kunnen noemen, de werking van de financiële wereldmarkten bijvoorbeeld.'
'Het circuleren van deze concepten speelt op zich al een rol. Ze corresponderen ook met een realiteit. Er ontwikkelt zich een evolutieve economie, en dat is een goede zaak.'

Volgens Ilya Prigogine, de vader van de chaostheorie, doet de mens meer dan het gegevene herhalen. Tijd is verandering. De ervaring van de pijl van de tijd en van de creativiteit is waar het in het leven om draait. Om de concrete natuur te benaderen heb je een holistische aanpak nodig, die ieder reductionisme overstijgt. Dat is een nieuw paradigma.

Philip Van Loocke: Een onderzoek naar de waarde van de natuurfilosofie van Ilya Prigogine en de draagwijdte ervan binnen de discussie rond de pijl van de tijd en het determinisme

Entropy
"Death is only a special case of the Second Law."
- Rudolf Clausius [Broda]
In spite of the relative coldness and vacuum of space there exist all kinds of dust particles, gas and high energy cosmic particles flying about. If given only a few years, perhaps even a few hundred years, our space traveler could survive without much of a problem. However the intent of our spaceship aims to live and explore the galaxy in jumps of thousands or millions of years. The accumulated effects of all the space particles, heat, gravitational tidal waves, and who-knows-what over time would eventually lead to a slow disintegration of our spaceship due to the Second Law of Thermodynamics, sometimes referred to as entropy. Rudolf Clausius invented the term in 1865 but it came from Ludwig Boltzmann who gave it the meaning of a measure of disorder or randomness in a closed system. Entropy also results in the arrow of time, since everything eventually degrades over the forward direction of time. In other words, eggs easily break but to put Humpty Dumpty back together again, through chance, violates the Second Law of Thermodynamics. (Actually it doesn't strictly violate the Second Law, but only makes it numerically and impractically improbable.) Even ordered systems such as biological life undergo random destruction over time due to thermal wear (and I don't mean the Fruit-of-the-Loom kind). Sunlight can damage DNA and cause skin cancer; random oxidants can destroy cells. Every life form eventually succumbs to accumulated damage. We all age and then die. The same goes with our spaceship. Eventually it will accumulate tiny crater hits from cosmic particles, a molecule at a time. Imagine our space traveler waking up after thousands of light years only to discover that his ship has become pockmarked with miniature craters. Just a second ago it looked clean and sleek, now it looks like a disintegrated hunk of space debris. Atomic particles can also decay spontaneously over long periods of time. If enough atoms decay in, say, a critical piece of brain circuitry, it might adversely affect the life of our spaceship (this problem would magnify itself in biological death states to the point of possibly preventing them from ever achieving long term storages, thus giving yet another reason why humans don't make good space travelers.) Clearly, allowing our spaceship to decay won't do and we would need to address this problem. Since the unconscious state of our spaceship will undergo many years of suspension, some method of continual examination and restoring of the integrity of the spaceship must occur. Not only the outside hull, but also the insides must keep its functional ability. Our spaceship would also require "eyes" to detect dangerous large objects like stray pieces of dark matter that might collide with the ship.

Entropie & neg-entropie.
De Wet van Dissipatie kent twee varianten, die in het samenspel dat ze spelen, harmonie tot gevolg hebben:
1 - Entropie is een maat van wanorde, of de afname van bruikbare energie. De entropie neemt toe tot een maximum. Na verloop van de tijd vallen alle fysische systemen uit elkaar; alles neigt tot wanorde of chaos.
2 - Neg-entropie is de toename van bruikbare energie waardoor de natuurlijk orde zich kan herstellen en zelforganisatie mogelijk is.

Jan Dumolyn Is alles relatief of is er één waarheid?

Het Bewustzijns Besturings Model van Jules Ruis maakt van vier gezichtspunten gebruik. De diapresentatie (2.1) laat zien dat van de besturingscyclus ‘Plan – Do – Check – Act’, de behoeftenhiërarchie van Maslow en de Kernkwaliteiten van Daniel Ofman gebruik wordt gemaakt. De Fractal-organisatie (4.) past tevens het cultuurdiagram van Harrison toe. Hoofdstuk 13: De cultuur in een organisatie is het geheel van waarden en normen, opvattingen en gedragingen van de medewerkers. Het betreft tevens de stijl van leidinggeven in een organisatie. In de fractal-organisatie brengen we de cultuur tot uitdrukking in de 'kleur' van de fractal. We onderscheiden in lijn met de indeling volgens Harrison vier dominante culturen: de blauwe machtscultuur, de rode persoonscultuur, de gele rolcultuur en de groene taakcultuur. Het gehele kleurenpallet doorloopt een vaste 'regenboog'.

Enige jaren geleden heb ik aan Jules Ruis de volgende vraag voorgelegd: Is zelfgelijkvormigheid een eigenschap die zelfbewustzijn mogelijk maakt?
Hierbij zijn antwoord: T.a.v. fractals kan ik het volgende opmerken. Ik wil me daarbij graag beperken tot de Julius Ruis Set, zijnde een slimme presentatie van 400 Julia Sets waarmee wordt aangetoond dat de Mandelbrot Set het parameter basin vormt van alle gesloten Julia Sets.
Wat verder van belang kan zijn voor jouw filosofie is het gegeven dat het construeren van wiskundige fractals (zoals ik ze maak) gebeurt middels de iteratie van wiskundige formules bestaande uit complexe getallen. Een iteratief proces is een operatie waarbij de uitkomst van een bepaalde formule weer als input wordt gebruikt voor een herhaling van de operatie met dezelfde formule. De operatie vindt plaats voor elke x/y-plek (= pixel) op een computerscherm.
We herhalen de operatie voor een bepaalde pixel totdat de uitkomst van de operatie een bepaalde, door mij vastgestelde, waarde heeft bereikt. Het aantal uitgevoerde operaties is een indicatie voor de kleur van dat pixel in die x,y positie op het scherm. Daarna voeren we de operatie uit voor het volgende pixel, tot dat alle pixel zijn afgewikkeld en aldus een mooie, veelal kleurrijke figuur is ontstaan. Inzoomen en uitzoomen (vooral op de rand van de kleurrijke figuur) en dus het uitvoeren van de operaties levert veelal opnieuw een soortgelijke figuur op. Zo ontstaat de zelfgelijkvormigheid van de door mij gemaakte Julia Sets.
Het mooie nu is dat de toepassing van de operatie in een 3D-vorm in bepaalde gevallen vormen en structuren oplevert die erg lijken op vormen in de natuur, zoals een boom of een bloedvat. We zijn inmiddels zover dat we het aansturen van de pixel op het computerscherm kunnen vervangen door het aansturen van een printerkop (zoals bijv. van een kleurenprinter). We kunnen de inkt vervangen door andersoortig materiaal en aldus laagje voor laagje printen. Over enige tijd gaan we het materiaal vervangen door menselijke cellen, zodat we kunstmatige organen kunnen printen en deze kunnen implanteren in het menselijke lichaam.
Heeft zo’n puur rationele bewerking iets met bewustzijn te maken? Het antwoord is ja als we veronderstellen dat het ontstaan van elementen in de natuur (net zo als dat pixeltje op het scherm) door bepaalde informatie wordt aangestuurd. Die veronderstelling is mijn uitgangspunt. Ik veronderstel dat in het DNA informatie ligt opgesloten in de vorm van een grote chemische verbinding van 4 soorten basen. Die informatie stuurt andere chemische samenstellingen aan hetgeen leidt tot de aanzet van de bouw van een eiwit. De jongste aanname (zie artikel van Pellionisz) veronderstelt nu dat deze aansturing opnieuw een iteratief/recursief proces is en dat er terugkoppeling plaatsvindt naar het gebied van het tot voor kort genoemde junk-DNA. Ook hier zou dan gelden dat de operatie doorgaat totdat een bepaalde (in het DNA opgeslagen en door externe omstandigheden beïnvloede) waarde (c.q. samenstelling van chemische stoffen) is bereikt.
De opgeslagen informatie heeft naar mijn mening iets met genen, memen en zelfbewustzijn te maken. Het samenspel van genen en memen noem ik het speelveld van de ziel.

Negatieve entropie
De evolutietheorie van het neo-darwinisme heeft moeite met een belangrijk struikelblok, de Tweede Hoofdwet van de Thermodynamica (de wet van de entropie). Die wet zegt dat er uit chaos geen blijvende en toenemende orde kan voortkomen, zonder een voortdurende en stimulerende invloed. Met andere woorden, als we een grote bak met door elkaar heen dwarrelende atomen nemen en we laten daar het neo-darwinistische denkmodel op los van spontane samenklontering tot grotere structuren en natuurlijke selectie, dan ontstaat er niet de voortdurend toenemende complexiteit en ordening die we in de levende natuur waarnemen. Er zullen wel min of meer ingewikkelde materiestructuren kunnen ontstaan, maar die vallen ook weer even gemakkelijk uit elkaar, na een seconde of na duizend jaar (dit uiteenvallen van orde naar chaos heet entropie = disorder). Om op dit soms heftig kronkelende evolutiepad de miljarden jaar durende en steeds toenemende complexiteit en ordening van de levende materie te kunnen bereiken, is er op een of andere manier een voortdurende en gerichte inspanning nodig, de negatieve entropie (kortweg: negentropie). Daarin voorziet de neo-darwinistische visie niet en daarom is deze theorie niet houdbaar, of op z’n minst niet compleet. Er moet nog iets zeer belangrijks bij en dat is een ordenende, niet materiële creativiteit; wat we ook geestelijke creativiteit kunnen noemen. Zonder deze creatieve kracht, zo maakt Teilhard ons duidelijk, is het neo-darwinisme een doodlopend pad.

Peter Tom Jones De entropische wereldorde. Deel I
Tegen de achtergrond van onze westerse consumptiemaatschappij tekent zich een somber beeld af van de toestand van het ecosysteem Aarde. Het ogenschijnlijke succes van de revolutionaire ontwikkelingen in het rijk der technowetenschap blijkt onze technofiele wereldleiders onder te dompelen in een roes van euforie. De levendigheid van de virtuele wereld wordt nochtans al te vaak verward met de slabakkende gezondheid van de reële wereld. In dit essay buigen we ons over enkele vragen die anno 2002 van doorslaggevend belang kunnen zijn voor de toekomst van de mensheid. Wat is de werkelijke toestand van de Aarde en hoe zwaar is de Westerse ecologische voetafdruk? En wat kunnen we vandaag nog doen om de biosfeer van de totale implosie te redden? Of zal de Homo Sapiens een gelijkaardig lot te beurt vallen zoals dat van de dinosauriërs die na 170 miljoen jaar alleenheerschappij plots als stofpartikeltjes van de aardbol werden weggeveegd?
Terwijl we nog in de groei en expansie zitten, voelen we al de effecten van de implosie. De catastrofe wordt permanent. De enige manier om met dit soort fenomenen om te gaan, is ‘catastrofebeheer’.

Een probleem kun je alleen effectief oplossen door oorzaak en gevolg duidelijk met elkaar te verbinden en niet door wat in de politiek vaak gebeurt de kool en de geit te sparen. Topbestuurders vinden dat kritiek op hun functioneren het vertrouwen in het systeem negatief beïnvloedt. De kredietcrisis leert dat de bomen niet tot in de hemel groeien. Er is een schijnwelvaart gecreëerd, die laat zien dat we te lang boven onze stand hebben geleefd. Door krediet in het systeem te pompen is een implosie door de overheid afgewend, met als gevolg een explosie van de begrotingstekorten. De crisis kan alleen worden opgelost door weer meer waarde aan het systeem toe te voegen. Is het niet juist zo dat de te lang volgehouden struisvogelpolitiek de problemen extra heeft versterkt?

Om de 'torens van Babel' tegen instorten te behoeden, dient in de toekomst aan risicomanagement meer aandacht te worden besteed.
De stroom van complexe causaliteiten, met schijnbare a-causaliteiten is de uitkristalisatie van de Negentropie en is de ordening van Informatie, waaruit indirect het "ongemanifesteerde" afgeleid kan worden, het is "verborgen" of zelfs bewust "geheim gehouden". Het "reflecteert" in de "materie".
In risk management, negentropy is the force that seeks to achieve effective organizational behavior and lead to a steady predictable state.

Ruud Oldenburg Speckles: Orde in Chaos (p. 20):
Misschien is het je wel eens opgevallen: als een laser op de muur schijnt, of op een stukje papier, lijken er allemaal kleine lichtpuntjes te ontstaan in en rondom de laser spot. Deze lichtpuntjes heten speckles. Aan het intensiteitpatroon van de laser kan het ontstaan ervan niet liggen, want als de laser iets verderop schijnt is er een ander patroon. Dus wat veroorzaakt deze speckles en wat nog veel belangrijker is: kun je ze nog ergens nuttig voor gebruiken?
Diffractie
Om uit te kunnen leggen waar speckles vandaan komen, zal ik eerst bij de basis moeten beginnen. De meeste van jullie zullen wel eens van diffractie gehoord hebben. Wanneer je twee golven hebt van dezelfde golflengte en die vallen op hetzelfde punt, dan tellen ze bij elkaar op. Als de twee golven volledig gelijk lopen (in fase), dan krijg je meer intensiteit, lopen ze precies uit fase, dan krijg je geen intensiteit (zie figuur 1). Bij licht kun je op deze manier mooie interferentiepatronen maken, waarmee onder andere de golflengte(s) van het licht te bepalen is.

Rupert Sheldrake: "Het is duidelijk dat de chaos vrouwelijk is en dat de schepping uit de chaos lijkt op de schepping uit de moederschoot: een allesomvattende potentialiteit die uit de duisternis te voorschijn komt."

Volgens Ervin Laszlo is het kwantumvacuüm de oerbron van geest en materie. Het concept ‘in-formatie’ van David Bohm wordt gebruikt om de structuur, de relaties tussen beide te beschrijven. Het begrip ‘in-formatie’ licht Ervin Laszlo in zijn boek Het Akasha-veld, Verbinding en geheugen in kosmos en bewustzijn (p. 67) toe. Sri Aurobindo: ‘Alles is bewustzijn (…). Op verschillende niveaus van zijn eigen manifestaties is dit universum een graduatie van bewustzijnsniveaus (p. 111)’.

‘Denken is vluchtig, voelen leidt naar je ziel (Fokke Obbema interviewt Johan Witteveen de Volkskrant 23 april 2019 p. 12-13):
‘Pas na de dood krijg je inzicht in allerlei aspecten van je leven en hoe dat is verlopen.’ Soefi Johan Witteveen neemt Fokke Obbema mee op een reis door dimensies.
Witteveen is in zijn lange leven altijd méér dan politicus en econoom geweest. Zijn ouders behoorden tot de eerste generatie van de soefibeweging, die na de Eerste Wereldoorlog werd opgericht door Inayat Khan. Die Indiase mysticus droeg het ‘universeel soefisme’ uit. Dat is gericht op het verbinden van oosterse en westerse religies, die, constateerde Khan, een geloof in de goddelijke geest, liefde, schoonheid, harmonie en geestelijke vrijheid delen. Het soefisme wil verbinden, maar schuwt het overtuigen van anderen – andere religieuze opvattingen dienen altijd te worden gerespecteerd.
Wat is de zin van ons leven?
‘Ik ben geneigd de mensheid te zien als het hoogtepunt van de hele schepping. Daarin probeert een goddelijke geest zich steeds meer uit te drukken. Een mooie soefi-uitspraak daarover luidt: ‘De goddelijke geest slaapt in de rotsen, ontwaakt in de planten, begint zich bewust te worden in de dieren en komt tot het hoogste bewustzijn in de mens.’ De zin van ons leven is dus om een bewustzijn van dat goddelijke te ontwikkelen. Voortdurend ons bewust zijn dat we in die prachtige schepping verkeren en beseffen dat daarin een goddelijke geest werkt, dat is de zin. Die geest kunnen we herkennen aan alle schoonheid, die vormt de uitdrukking ervan. Als mens kun je zelf ook iets van die schoonheid uitdrukken.’
Ziet u een toekomst voor religies?
‘Ik denk dat godsdiensten zich meer op de mystiek moeten richten. Mensen hebben geen behoefte aan dogma’s. Wat hen wel raakt, is beleving. Daar ligt de eenheid van religieuze idealen, in de beleving van het goddelijke. Met ons denken willen we dat helder krijgen, maar dat werkt niet, dan raak je de goddelijke geest juist kwijt. (lacht) Denken is oppervlakkig. Voelen gaat veel dieper, dat dringt door tot in je ziel. En dat is het ware leven.’

Griet Op de Beeck: Ik ben ervan overtuigd dat we allemaal een blinde vlek hebben en dat daar de kern van alle waarheden ligt.

Ervin Laszlo, boek Bezielde kosmos Nieuwe wetenschappelijke visie op leven en bewustzijn in het universum,
Inleiding: Dr. H.J. Witteveen (oud-minister van Financiën):
Wetenschappers komen tot het opmerkelijke inzicht dat het heelal een levend en samenhangend geheel is, een concept dat de herinnering oproept aan een oeroude visie die onderdeel was van alle traditionele beschavingen: die van een 'bezielde' kosmos. Dat beeld doet recht aan iets waar in deze moderne tijd weinig plaats voor was, zeker niet in de wetenschap. Ervin Laszlo is ervan overtuigd dat wij een deel zijn van de ander en van de natuur. Alleen zijn wij een bewust deel van de kosmos, een wezen waardoor de wereld zichzelf kan leren kennen. Dit inzicht is de basis voor een diep besef van de zin van ons leven en een goede richtingwijzer nu we op een belangrijk kruispunt staan in de geschiedenis van de mensheid.

Ervin Laszlo boek Het CHAOSPUNT de wereld op een tweesprong (p. 38):
De chaostheorie bewijst dat de evolutie van complexe systemen altijd wordt gekenmerkt door elkaar afwisselende perioden van stabiliteit en onevenwichtigheid, continuïteit en discontinuïteit, ordening en chaos.
Om de in het boek ‘het CHAOSPUNT de wereld op een tweesprong’ gesignaleerde vijf stuwende krachten van de chaos aan te pakken is een integrale zienswijze nodig. Om het dilemma van de alle met elkaar verbonden dilemma’s te doorbreken is, zoals Ervin Laszlo stelt, een nieuwe manier van denken nodig.
Ervin Laszlo, maakt in zijn boek ‘het CHAOSPUNT de wereld op een tweesprong’ onderscheid tussen Mythos (Antieke filosofie), Theos, Logos en Holos.

De vervormingen van 'Creativethink en Zelforganisatie' ('Zelfgenezend vermogen en Zelfrealisatie') zijn 'Groupthink en Chaos':

Kernkwadrant: 5D-concept:  Vier kwadranten:Ken Wilber
Negentropie (Kunst)   HolosLogos 
Creativethink >>>>Groupthink  SamenwerkingskrachtVoedingskrachtCultuur van waardenSociaal, Systeemtheorie
1. Daadkracht >>>>3. Drammerigheid  4. Wij-kant ----2. Zij-kant4. Innerlijk/Collectief ----2. Collectief/Uiterlijk
||  ||||
4. Passiviteit <<<<2. Geduld  1. Het-kant ----3. Ik-kant1. Individueel/Uiterlijk ----3. Innerlijk/Individueel
Chaos <<<<Zelfregulering  VormkrachtBeeldkrachtGedragsmatigIntentioneel
Entropie   Mythos (Eros)Theos 

Creativethink (verbeeldingskracht, ideatie, zelfgenezend vermogen, lees zelfreinigend vermogen), geestelijke ordening staat tegenover chaos. Creativethink, leren in het kader van de geestelijke wereld, stelt zich open voor nieuwe ervaringen, voor creativiteit. Er wordt niet op oude patronen, conditioneringen en groupthink voortgeborduurd. Creatieve evolutie brengt de natuurlijke -, de beheers - en de vernietigende kringloop tot uitdrukking. Het darwinistisch evolutionisme is met deze kringloop verbonden. Creativethink maakt het mogelijk de ongeordendheid van een systeem, de entropie te verminderen.

Aan de hand van het '5D-concept en Ether-paradigma', de kwintessens is het mogelijk de ommekeer tot uitdrukking te brengen.

Anna Lemkow boek Het Heelheid Principe.
Hoofdstuk 7 De evolutietheorie en haar ontwikkeling (p. 182):
Morfogenetische velden
197: De biologie-historica Donna Jeanne Haraway verwijst naar Ross G. Harrison (1870-1959) als een pionier bij de vorming van een modern organicisme, ter onderscheiding van het oude vitalisme** en mechanicisme. Ross’ werk op het gebied van de vorming van ledematen kwam hem van pas bij het leggen van de grondslagen voor het controversiële veldbegrip dat aanleiding gaf tot een grote hoeveelheid biologisch onderzoek in de dertiger jaren.
**Het vitalisme stelt dat levende verschijnselen het gevolg zijn van een niet-materieel (niet-'bestaand') beginsel dat bekend staat onder de namen: levenskracht, entelechie, élan vital, stralingsenergie en dergelijke.
198: Enkele jaren geleden bracht Rupert Sheldrake, een Britse plantkundige, een theorie naar voren van wat hij noemt: formatieve veroorzaking. Hij postuleert een verzameling complexe, onzichtbare velden, of ruimtelijke structuren, die verantwoordelijk zijn voor de karakteristieke vorm en organisatie
van systemen op alle niveaus van complexiteit. “Deze velden ordenen de systemen waarmee ze verbonden zijn door gebeurtenissen te beïnvloeden die uit energetisch oogpunt indeterministisch of probabilistisch lijken te zijn; ze leggen gestructureerde beperkingen op aan de energetisch mogelijke resultaten van fysische processen.” Sheldrake’s hypothese gaat echter niet over het ontstaan van vormen, alleen over hun ontwikkeling als ze eenmaal verschenen zijn. Hij stelt een tweevoudig proces voor, waarbij de betreffende morfogenetische velden opgebouwd worden door wat er in tijd en ruimte gebeurt; ze zijn behulpzaam bij het vormen en bepalen van levende systemen in de wereld en, omgekeerd, oefenen deze een invloed uit op de velden.
EEN NASCHRIFT OVER DE SAMENHANG TUSSEN RELIGIE, EEUWIGE WIJSBEGEERTE, WETENSCHAP EN SAMENLEVING (p. 381):
Zoals een autopoïetisch systeem kan onze samenleving instabiel worden en kritieke momenten ervaren, “bifurcaties”. Deze splitsingen zijn vol van chaos (wat niet betekent het volledig ontbreken van orde, zoals we zagen) en regressie, aan de ene kant, en met de mogelijkheid van een quantum-sprong naar een hoger niveau van orde en functioneren aan de andere.
Hoofdstuk 20. Orde te midden van chaos, (p. 384/385):
De tweede profetische denker die ik in gedachten heb is de katholieke paleontoloog-mysticus Pierre Teilhard de Chardin, van wie sommige werken voor het eerst na zijn dood in de late vijftiger jaren gepubliceerd werden. Zoals Sir Julian Huxley schreef in zijn Inleiding tot The Phenomenon of Man, bracht Teilhard een drievoudige synthese tot stand – van de materiële en de fysische wereld met de werelden van het denken en de geest; van het verleden met de toekomst; en van verscheidenheid met eenheid, het vele met het ene. Ook Teilhard voorzag een grote overgangsperiode. Hij geloofde dat “de kwalen waar we aan lijden hun oorsprong vinden in de grondslag van het menselijk denken,” maar ook dat we de grootste periode van verandering binnengaan die de wereld ooit heeft gekend – een verandering die te maken heeft met de totale structuur van het menselijk bewustzijn en het begin van een nieuwe vorm van leven. Zowel in The Phenomenon of Man als in The Future of Man gaf Teilhard uiting aan zijn diepe overtuiging omtrent de uiteindelijke rol en verantwoordelijkheid van de mens. In het laatstgenoemde boek zet hij zijn visie op menselijke vooruitgang af tegen diegenen die er niet in slagen deze waarheid in te zien. Voor diegenen die hij bestempelt als de “immobielen”, de “passielozen”, de “tragen”, het “pessimistische” kamp, verandert er niets. Voor hen “keren menselijk lijden, slechtheid en oorlog, hoewel ze voor een ogenblik kunnen terugwijken, in elk tijdperk weer terug met een toenemende kwaadaardigheid. Zelfs het streven naar vooruitgang draagt bij aan het totaal van het kwaad….
387: De Theosofische Vereniging legt geen dogma’s op, maar wijst naar de bron van eenheid achter alle verschillen.
388: Dit is de overtuiging die ten grondslag ligt aan de Chinese visie op verandering zoals die voorkomt in de I Ching. De kosmische dynamiek is nooit alleen maar willekeurig of blind of mechanisch maar, integendeel, vormt een uitdrukking van een innerlijke wet; bovendien is de innerlijke wet niet een blinde, mechanische, deterministische wet, maar een levende en intelligente. Het is een wetmatigheid die bevorderlijk is voor het samengaan van noodzakelijkheid en creativiteit in de natuur en in het menselijk leven, individueel en collectief; een wetmatigheid die vooruitgang op alle niveaus naar een hogere vorm van leven toestaat en bevordert. Zij bracht deze zeer fundamentele wet in verband met de wet van “karma”. We hebben de leer van karma besproken, en ook de chaos-theorie van de wetenschap, die een aantal opmerkelijke parallellen met karma vertoont.
390: Anders – dat wil zeggen, als we de uitdaging en de gelegenheid niet te baat nemen – zullen we een teruggang ondergaan door middel van dezelfde kosmische wetten.

Ervin Laszlo schrijft in zijn boek Kwantum shift in het wereldbrein (p. 10):
Wij leven in een tijdsgewricht van bifurcatie waarin zich een fundamentele verandering in onze wereld voltrekt: een macroshift.
27: Bifurcatie doet zich onveranderlijk voor waar complexe systemen een onomkeerbare verandering ondergaan.
De evolutie van complexe biologische én maatschappelijke systemen verloopt via bifurcaties.

Een manier om naar het door Ervin Laszlo gesignaleerde vraagstuk te kijken is op basis van het fenomeen Groupthink van Irving Janis. Het lijkt er op dat de breed ingevoerde marktwerking door de overheid in de publieke sector de chaos eerder heeft doen toe dan afnemen. Een sector waar de problemen eerder groter dan kleiner zijn geworden is het onderwijs. Er is voor de gemakkelijkste weg gekozen. Door het stuur uit handen te geven los je geen problemen op. Marktdenken berust enkel op het principe van belonen en straffen. Het verdeelt de wereld in winners en losers. Wanneer je bereid bent het spel mee te spelen krijg je een beloning. Het heeft het probleem ‘Ieder voor zich en God voor ons allen’ alleen maar versterkt. Marktwerking is een eenzijdig door geld gestuurd mechanisme. Het mechanisme werkt ten koste van de geestelijke gezondheid.

Er zijn te veel carrière politici die de zaken simplificeren, niet veel meer doen dan gebakken lucht verkopen. Door de eerder door de overheid gestimuleerde marktwerking valt er nu minder te besturen. Het jojo-effect, de slingerbeweging ontstaat omdat individuen graag bereid zijn het spel mee te spelen. Vaak optimaal inspelen op de mores van de group waartoe zij behoren.

Étienne de La Boétie behandelt de hamvraag waar komt die gehoorzaamheid vandaan. Dus waarom zijn mensen bereid het spel mee te spelen? Om de hokjesgeest in de maatschappij op te lossen is bewustzijnsverruiming nodig. De natuur streeft naar evenwicht. De blauwdruk, het Onkenbare, zorgt voor evenwicht tussen Ruimte en Materie. De balans van de ‘weegschaal’ ontstaat door tegenwicht. Het terugkoppelingsmechanisme maakt het mogelijk het evenwicht te herstellen. Maar feedback kan ook de onbalans versterken. Het is onze vrije wil die aan de integratie (synthese) cq. desintegratie, tussen het hemelse en het aardse (goed en kwaad, sturing geeft.

Projectie Lorenz Attractor, Lorenz-symmetrie:

 

Een attractor is een toestand die invariant is onder de dynamische vergelijkingen. Punten die in de buurt liggen gaan asymptotisch naar de attractor toe in de loop van de dynamische evolutie.
Om de dynamiek van biologische evolutieprocessen te beschrijven kan van de chaostheorie gebruik worden gemaakt.

In 1972 ontstond een 'biologische' vlinder (vlindereffect) van Edward Lorenz.

Ervin Laszlo boek Het CHAOSPUNT de wereld op een tweesprong (p. 39):
Later werd een aanzienlijke verscheidenheid van chaotische attractors ontdekt. Tot op zekere hoogte zijn ze van toepassing op alle complexe systemen, maar op levende systemen op de eerste plaats.
P. 141: Ervin Laszlo: Een dynamisch systeem – ongeacht of het is ontstaan in de natuur, in een samenleving of in computersimulaties – wordt beheerst door attractors. Zij bepalen het ‘fasenbeeld’, een weergave van de manier waarop het systeem zich in de loop van een tijdsperiode gedraagt.
Ervin Laszlo geeft op p. 145 van zijn boek CHAOSPUNT aggregatieniveaus (taxonomische rangen) van verschillende biologische systemen. De systemen op het hoogste niveau hebben als kenmerk, de grootste complexiteit gemeen.
Ervin Laszlo vergelijkt complexe systemen met de kruiskatalytische systemen van Ilya Prigogine.
P. 158: Voorts wijst zowel de chaostheorie als de theorie over complexe systemen op het bestaan van eenvoudige terugkoppelingslussen (feedback) die de fundamentele structuren en processen in de natuur organiseren tot de schitterende vormen die we in de biosfeer aantreffen.
P. 176: Refererend aan de algemene systeem- én de algemene chaostheorie maakt hij duidelijk wat het betekent om een kritische tweesprong te naderen: het chaospunt. We zijn dit omslagpunt al heel dicht genaderd – en dit betekent dat de dingen die wij doen, de dingen die elk individu doet, een doorslaggevend verschil kunnen maken.

Frans van Lunteren Fysica en Samenleving (22 september 2009, p. 20/21)
Juist het feit dat de anticausale houding onder wetenschappers meer behelsde dan louter retoriek, maakt de stelling dat het hierbij primair ging om een reactie van wetenschappers op een vijandig cultureel klimaat ongeloofwaardig. Dat de oorlog een katalyserende werking had en wetenschappers ertoe bracht zich explicieter uit te laten over hun eigen opvattingen is onloochenbaar. Maar, zoals sommige critici terecht hebben opgemerkt, ook de door Forman beschouwde wetenschappers gaven in een aantal gevallen al vóór de oorlog blijk van twijfels ten aanzien van causaliteit.84
84) P.A. Hanle, ‘Indeterminacy before Heisenberg: the case of Franz Exner and Erwin Schrödinger’, Historical Studies in the Physical Sciences 10 (1979) 225-226.

H.P. Blavatsky: De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk Chaos - Theos - Kosmos (p. 375):
Plato, het denkvermogen en de stof, de twee oorspronkelijke en eeuwige beginselen van het heelal waren, volkomen onafhankelijk van al het andere. Het eerstgenoemde was het alles tot leven brengende beginsel van het intellect, terwijl de chaos een vormloos vloeibaar beginsel was, zonder ‘vorm of zin’.

Plato's Ideeën wereld:
Plato verdeelde de werkelijkheid in twee zijnssferen, materie en geest met als schakel de ziel. Het Antahkarana, nous legt de virtuele verbinding tussen epithumia en thumos. Het zelfbewustzijn, dat meta-leren mogelijk maakt, kan als een recursiefproces worden opgevat. Het universum (universele quintessens) creëert een levend wezen dat in staat is zichzelf te aanschouwen en te reguleren. Het universum kijkt als het ware op een bewust niveau naar zichzelf. De in het brein, het geheugen opgeslagen informatie kan opnieuw worden geprojecteerd. We zijn aan onze eigen perceptie, het eigen perspectief overgeleverd. Het reflexieve ik, het zelfbewustzijn ondergaan we niet alleen als een ontologisch gegeven, maar veeleer als een fenomenologisch feit.

Platonische lichamen
Binnen een pentagoon kan een pentagram worden getekend. In het centrum van het pentagram ontstaat een nieuw pentagoon. Het recursieproces (iteratie) brengt de manifestatie van de zelfgelijkvormigheid tot uitdrukking.

Op aarde zal het onkenbare, ongemanifesteerde 1e Beginsel leven, een perpetuum mobile nooit worden gevonden, cq. kunnen worden gecreëerd. De bron van de blauwdruk van het heelal, van de innovatieve geestelijke structuur blijft verscholen.

Gerald Maurice Edelman (New York City, 1 juli 1929) is een Amerikaans bioloog, die de in 1972 de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde won voor z'n onderzoek naar en ontdekking van de chemische structuur van antilichamen (figuur links basisstuctuur).

Jan Koster vindt dat Gerald Edelman zelfs de huidige stand van zaken in de biologie verkeerd voorstelt. Het soort recursieve algoritmische patronen dat we in de taalstructuur aantreffen is verwant aan de fractalen die Benoit Mandelbrot begin jaren zeventig geïntroduceerd en bestudeerd heeft. Mandelbrot (1977) begreep meteen dat hij een soort wiskunde in handen had waarmee tal van aspecten van de levende natuur gemodelleerd kunnen worden. Die fractalen van Mandelbrot kwamen niet geheel uit de lucht vallen.

Reeds aan het begin van de vorige eeuw had de Poolse mathematicus Waclaw Sierpinski (1882-1969) een bepaald fractaal patroon voorgesteld dat sterk verwant is aan het soort recursie dat men in de natuurlijke taal aantreft. In de driehoeken van Sierpinski verdeelt men steeds een gelijkzijdige driehoek in kleinere driehoeken door de middens van de zijden te verbinden. Het idee van een driehoek die onderverdeeld is in andere driehoeken kan men voorts aantreffen in Plato’s dialoog de Timaeus, wat een belanrijke bron van inzicht en wijsheid was voor architecten en andere kunstenaars in de Middeleeuwen. Tot slot stelt hij de vraag: Wat zijn nu de concrete vooruitzichten voor een verdere integratie van natuur- en cultuurwetenschappen? Als we het gehele gebied van de cultuur overzien dan zijn er m.i. slechts kleine deelgebieden die op termijn voor unificatie met de natuurwetenschappen in aanmerking komen.

Het boek Wat Darwin niet kon weten van Gerrit Teule biedt een uitstekend houvast om zowel de ‘binaire code' van machinetalen als het verschijnsel recursie toe te lichten. Gerrit Teule schrijft (p. 47): Je kunt een computer begrijpen op meer niveaus dan je op één hand kunt tellen.
48a: Hoe werkt dat dan, welke (natuur)wetten liggen hieraan ten grondslag? Hoe verloopt de interactie tussen het oerbewustzijn - als grondslag van al het bestaande – en de andere lagen (Energie en Materie?).
48b: Hoewel … in de oude Veda’s was al sprake van “de drie Guna’s”, van een Scheppende kracht, een Instandhoudende kracht en een Vernietigende kracht. Alleen hadden ze er nog geen mooie formule voor. Er ligt dus nog een onderzoeksterrein braak voor de liefhebbers.
249: Hoofdstuk Membranen en negatieve entropie
297: Deze ‘gelijkvormigheid op elke schaal’ is de wiskundige pendant van het bekende gezegde ‘zo boven, zo beneden’.
301: Ik ben er van overtuigd dat grote en kleine componisten hun nieuwe melodieën rechtstreeks schrijven vanuit hun eonische bronbewustzijn.
315: De bewustzijnsevolutie die in de theorie van Darwin ontbreekt, is nog lang niet ten einde. De mens is nog maar net tot zelfbewustzijn gekomen, en we hebben nog miljarden jaren voor de boeg.

(297) De wiskundige Benoît Mandelbrot stelt dat de werkelijkheid veel beter met zijn fractale geometrie kan worden beschreven. Het is net als met de telling van Pythagoras zeker een manier om op de complexe werkelijkheid grip te krijgen.

(301) Net als Gerrit Teule gaat het rapport ‘E i V’ uit van de veronderstelling dat de fractalformules als het ware ingebakken zijn in ons eonische geheugen, want onze eonen kennen deze formules van binnenuit, maar dan in een voor ons onbekende vorm van ‘eonische muziek’ (Dierenriem, Dodecaëder) en niet in de vorm van de wiskundige fractalformules.

Gerrit Teule start zijn gezichtspunt vanuit de hardware. Het rapport ‘E i V’ vertrekt daarentegen ook vanuit de 'mentale software' (Geert Hofstede), het 5D-concept, namelijk de doelmatige ordening van de informatievoorziening.

Jan Wicherink, boek Ontheemde Zielen Ontwaken, HOOFDSTUK 2, Chaostheorie (p. 26):
Chaostheorie toont aan dat ons universum op geen enkele wijze deterministisch is; het is daarentegen creatief en eeuwig in ontwikkeling. In de Griekse mythologie wordt chaos beschouwd als de kosmische kracht die vorm schept vanuit de leegte (chaino), vanuit het niets.
27: Chaostheorie heeft het bestaan ontdekt van een viertal basale kosmische attractoren: de punt, de cyclus, de torus en de vreemde attractor. We zullen niet ingaan op hun verschillen, maar willen vermelden dat een attractor het best omschreven kan worden als de kracht in de natuur die orde schept uit chaos. De chaos wordt aangetrokken tot de attractor en creëert een verborgen orde.
De vier typen attractoren werken door op ieder niveau van de werkelijkheid en creëren het universum vanuit chaos. De wereld is dus niet in zijn geheel bepaald door vaste fysische wetten zoals formeel wordt aangenomen, maar is zelforganiserend en de viervoudige attractoren organiseren haar.
28: De attractoren van de chaostheorie zetten het hele idee van oorzaak en gevolg op hun kop. Causaliteit is gebaseerd op de idee dat voor ieder effect een oorzaak moet bestaan in de tijd die voorafgaat aan het effect. In de chaostheorie is de attractor echter de oorzaak, de ongeziene kracht in de natuur die het effect, de gebeurtenissen uit zowel het verleden als uit het heden naar zich toe trekt. De attractoren in chaostheorie vormen de kracht die de Griekse filosoof Aristoteles entelechie (doelgerichtheid) noemde, het doel dat de gebeurtenissen naar zich toe trekt.
Terwijl causaal determinisme al onderuit gehaald werd door het onzekerheidsprincipe van de kwantumfysica in de kwantumwereld, werd het uiteindelijk definitief gevloerd door de chaostheorie! Chaostheorie stelt eenvoudigweg dat alle gebeurtenissen in de natuur chaotisch verlopen en dus onvoorspelbaar zijn. De fysische wetten kunnen alleen werken binnen vastgestelde grenzen waardoor ze ruimte krijgen voor creativiteit en spontaniteit. Oorzaak en gevolg zijn omgekeerd waarbij de fractal-attractor als de oorzaak de effecten naar zich toe trekt. De chaostheorie onderschrijft hiermee de idee dat het universum betekenis moet hebben.
57: De lege ruimte blijkt in het geheel niet leeg te zijn. Het fysieke vacuüm dat door de natuurkunde lange tijd als absoluut leeg werd beschouwd, is feitelijk oneindig vol. Het vacuüm bevat een overvloedige hoeveelheid energie, de nulpuntsenergie. Er bestaat een kosmische dans van energie die heen en weer gaat tussen de fysieke wereld en het nulpuntsveld (Eng: zero point field), een constante creatie en vernietiging van materie vanuit de leegte. De continue stroom van energie in en uit de materiële wereld lijkt op wat de Oosterse hindoeïstische kosmologie beschrijft als de kosmische dans van Shiva.
114: De ether-energie kan zich rangschikken in basale geometrische golfpatronen die genoemd zijn naar Plato - de Platonische lichamen - om zo materie te vormen. Bijna 2.500 jaar geleden schreef Plato dat de fysieke wereld opgebouwd is uit deze Platonische geometrische lichamen. Deze lichamen rangschikken zichzelf in wat de chaostheorie fractalpatronen noemt. Ze vormen een geweven matrix in de ruimte waarbij alle atomen en sterren onderling verbonden zijn. De schaalgrootte van de Platonische lichamen kan dan misschien verschillend lijken, de onderlinge verhoudingen blijven steeds dezelfde (volgens het hermetische principe ‘zo boven zo beneden’)
115: Als er geen liefde aanwezig zou zijn in de golven die de materie scheppen, zouden ze destructief interfereren, waardoor het universum in elkaar zou klappen tot een grote leegte. God is de Gkracht (Godkracht) in etherdynamica, de fractal-attractor in de chaostheorie, die alle golven naar het centrum trekt, waar alles Eén wordt.
178: De Phi-spiraal (Lorenz Attractor) beschrijft het oppervlak van de torus, het basiselement van de materie. Wanneer we de Phi-spiraal in de tetraëder plaatsen en deze langzaam laten ronddraaien en we schijnen vervolgens een licht vanachter de Phi-spiraal, dan zullen alle Hebreeuwse letters vanzelf verschijnen als schaduwen op de binnenwand van de tetraëder. Dus de Hebreeuwse letters van het alfabet zijn projecties van de Gulden snede-spiraal!
179: Het verhaal van Adam en Eva zou dus wel eens een verwijzing kunnen zijn naar de manier waarop de materiële wereld geconstrueerd wordt uit de ether! De val uit het paradijs begon toen de Eenheid van de Schepper, Zijn eeuwige bewustzijn, de ether, de eerste torusvorm voortbracht. De eerste stap in de schepping was tegelijkertijd de afscheiding van de Eenheid. De val uit het paradijs zou uitgelegd kunnen worden als de afscheiding van de Eenheid in de illusoire fysieke wereld van schijnbaar afgescheiden delen.

Ken Wilber geeft in zijn boek Integrale visie op p. 119 een kunstzinnige voorstelling van de spiraaldynamiek.

SisyPhus De MultiVersele Creatie door Negentropie in correlatie met de vier niveau's van de Ka-Ba-Lah.
Hoe kan ik dit nu in relatie zetten met de "zelforganisatie" van het DNA, dat wat de "Unieke Blauwdruk" van elk levend wezen maakt, dus ook de mens?
Als je wat weet van moleculaire structuren, dan besef je dat elke "molecuul", elke "atoom" allemaal "hologrammen" zijn met een Negentropie Zelf-Organisatie in een schijnbare inerte lage entropie. Als dat niet zo was, dan zou er geen "materiële wereld" zijn (zie: Ka-Ba-Lah: Malkuth). Het bewijs over de Fractals en de Lorentz-Attractoren is overduidelijk, als we deze twee begrippen gaan vervangen voor "ruimte" en "tijd". Een Fractal is een "stuk chaos", of te wel een "holografische plaatje" dat een "chaotisch deel" is van een "chaotisch geheel" is. Een Lorentz-Attractor is de divergentie en convergentie, dat het "holografische plaatje" steeds hervormd, middels het principe van de Negentropie (dus het "golfaspect", denk bijvoorbeeld aan het weer, het klimaat). Een "holografische plaatje" bevat alle informatie, dat de creatie reflecteert en op zich is altijd vertaalt een vaste structuur. Aangezien in de "absolute" oneindigheid niets beweegt, veranderd, en dus "Alles Omvat", het "bekende", het "onbekende" en het "ongekende", is elke Structuur de afgeleide van de "Ongemanifesteerde Creatie", en het is altijd Relatief ten opzichte van de Lage Entropie en de Negentropie. De continue "stroom" hiervan is altijd de "zelf-organisatie" (spanning) en is "oneindig". Dat is het "Trancedente-Immanente" hiervan. Het "Trancedentie" is de "convergentie" of te wel de "assemblage" van de "zelf-organisatie".
8 dimensies script : binnen 4 dimensies=buiten 4 dimensies:
6 dimensies imaginatie: binnen 3 dimensies=buiten 3 dimensies.
De "Immanentie" is de divergentie, of te wel "uitstraling", vanuit de "Alpha 3+ punt", dat in 9 dimensies altijd "tergelijktijd" geconvergeerd staat. Dat geldt voor ALLES. Dus: het "niets" is het "potentiëel" dat vaststaat in een "Alpha 3+", het staat vast, er gebeurd "niets". Anders gezegd, raar maar waar: het niets is een "TOTAAL ONEINDIG OBJECT". In het "niets" staan alle "verledens" en "toekomsten" vast en is dus een groot "absoluut heden" en staat in feite eeuwig "geconvergeerd-gedivergeerd" vast. Dus: alle "realiteiten", die dus "images" zijn, staan vast. Dat betekent, dat het "niets" "ALLES" is, waar alle "Onbekende en Ongekende Universa-Bellen" vaststaan. Dus, alle "scripts" staan vast, alle mogelijkheden "staan vast", in de Oneindigheid. Via het "continue zelf-organiserend principe", de Negentropie als "Chaos-Kosmos" in een "divergentie-convergentie" heeft de "Orthodoxe Wetenschap" een kolosale fout gemaakt en zelfs hogerop in de "Royal Society" hiërarchie: is fraudulent geweest, met betrekking tot de "Evolutie.-Theorie". Men heeft namelijk het (multidimensionele) "zelf-organiserende principe" weggelaten en het vervangen met "toeval" en de "Wet van de Sterkste" in termen van het aanpassingsvermogen van levensvormen in veranderende omstandigheden.

Entropie is de maat voor informatiedichtheid in een reeks gebeurtenissen. Informatie ontstaat als een gebeurtenis plaatsvindt waarvan vooraf onzeker was of deze daadwerkelijk zou gebeuren. In de informatietheorie wordt dit inzicht verder wiskundig uitgewerkt.

Rinnooy Kan kroonlid en voorzitter van de Nederlandse Sociaal-Economische Raad. Rinnooy Kan (inaugurele rede Daadkracht door draagvlak 25 augustustus 2006) onderkent het chaospunt, Onze traditie van eenheid in verdeeldheid: Voor Nederland-watchers zijn het verwarrende tijden. Wie Nederland van een afstand waarneemt, ziet een land dat zijn evenwicht verloren heeft. De ooit door Baudelaire bezongen cultuur van ‘luxe, calme et volupté’ lijkt wel verworden te zijn tot een cultuur van onzekerheid, ontevredenheid en onverdraagzaamheid. Etc. Wie zijn toekomst in dit kleine Europese land onvoorspelbaarder acht dan ooit tevoren, heeft gelijk. Maar onze problemen zijn oplosbaar. Het kan alleen door het creëren van authentiek nieuw zelfvertrouwen, van een breed gevoel dat de inwoners van Nederland meer dan voldoende zijn geëquipeerd om aan een inherent steeds onvoorspelbaarder toekomst het hoofd te kunnen bieden. Dat is de feitelijke betekenis van het ideaal van de ‘weerbare burger’ die dankzij een voortdurend proces van onderwijs en scholing zijn weg kan blijven vinden in een veranderende wereld, en die zich op de omslagpunten van zijn levensloop gesteund weet door een modern systeem van sociale zekerheid.

Overview of human "circadian biological clock" with some physiological parameters.
Chronobiology is a field of biology that examines periodic (cyclic) phenomena in living organisms and their adaptation to solar- and lunar-related rhythms.[1] These cycles are known as biological rhythms. Chronobiology comes from the ancient Greek χρόνος (chrónos, meaning "time"), and biology, which pertains to the study, or science, of life.

 

Rinus Kiel Is in de wetenschap het verstand alleenheerser?
Menselijke faculteiten in dienst van geloof of ongeloof:

Nee, in de verste verte niet. Of dacht je dat Einstein zijn voor die tijd buitengewoon complexe ideeën, die ten grondslag liggen aan zijn relativiteitstheorieën, door diep nadenken heeft gevonden? Nee, naar zijn eigen woord kwamen die plotseling als bij intuïtie bij hem op. Vele grote wetenschappers hebben datzelfde gezegd. Als bij ingeving was daar plotseling het grandioze idee. Dat moest dan met hard werken nog wel verder worden uitgewerkt. En daarbij kon het verstand goed worden ingezet. Maar ook de wil, die het doorzettingsvermogen leverde, om alle nog onvoorziene en soms gigantische problemen op te lossen, die nog op de weg naar het uiteindelijke succes opdoken. En al die faculteiten: intuïtie, verstand, wil, gevoel, stonden in dienst van vaak een groot geloof, dat hen de absolute zekerheid verschafte, dat hun werk niet tevergeefs zou zijn. Een mens die echt leeft, zet altijd al zijn krachten in voor datgene waarin hij gelooft.

Joy Mills boek Leven in Vrijheid, p. 17: Zoals we in de esoterische filosofie weten, is bewustzijn het voornaamste. Men zegt dat het proces van chaos naar kosmos voert. Nu is chaos niet verwarring of wanorde. De oorspronkelijke betekenis van “chaos” is dat het een afgrond is, een leegte – een leegte die volheid is.
19: De centrale bedoeling van de Geheime Leer het bewustzijn van binnenuit te transformeren, zodat de kosmos met grotere nauwkeurigheid de ordenende beginselen van de chaos weergeeft. Onze scheppingsmythen vormen een weerspiegeling van dat wat we van onszelf vinden. Ze geven vorm aan ons wereldbeeld.
21: In elke cultuur vinden we rituelen en ceremonieën die een spiegel zijn van de kosmische ordening.

G. de Purucker Occulte Woordentolk Een handboek van oosterse en theosofische termen (p. 195):
Svabhava heeft twee algemene filosofische betekenissen: ten eerste, zelf-verwekking, zelf-voortbrenging, zelf-wording, waarbij de algemene gedachte is dat er in de natuur geen puur mechanische of zielloze activiteit bestaat die ons tot aanzijn brengt, want we brachten onszelf voort, in en door middel van de natuur; we maken deel uit van haar bewuste krachten, en daarom zijn we onze eigen kinderen. De tweede betekenis is dat iedere bestaande entiteit het resultaat is van wat ze in haar eigen hogere natuur spiritueel in feite is: ze brengt datgene voort wat ze zelf innerlijk is, en niets anders.

H.P. Blavatsky De Geheime Leer Deel I, (p. x):
Het is misschien wenselijk om ondubbelzinnig te verklaren dat de in deze delen voorkomende leringen, hoe fragmentarisch en onvolledig ook, noch uitsluitend behoren tot de Hindoe-, de Zoroastrische, de Chaldeeuwse of de Egyptische religie, noch ook tot het Boeddhisme, de Islam, de Joodse leer of het Christendom. De Geheime Leer is de kern van alle. De verschillende religieuze stelsels zijn aanvankelijk daaruit voortgekomen en worden nu opnieuw verenigd met hun oorspronkelijke beginsel, waaruit ieder mysterie en dogma is gegroeid en zich heeft ontwikkeld en verstoffelijkt.
De Geheime Leer Deel I, Stanza 3 Het ontwaken van de kosmos (p. 96):
Het ‘wereld-ei’ is misschien een van de meest algemeen aanvaarde symbolen, omdat het tot veel nadenken stemt, zowel in geestelijke als in fysiologische en kosmologische zin. Men vindt het daarom in iedere wereldtheogonie, waar het vaak in verband wordt gebracht met het symbool van de slang. De slang is overal, zowel in de filosofie als in de religieuze symboliek, een embleem van eeuwigheid, oneindigheid, regeneratie en verjonging, en ook van wijsheid. (Zie Afdeling II, ‘Verering van bomen, slangen en krokodillen’.) Het geheim van schijnbare
zelfvoortbrenging en evolutie door eigen scheppingskracht, waarbij in het ei het proces van de kosmische evolutie verkleind wordt herhaald – beide processen zijn toe te schrijven aan warmte en vochtigheid onder invloed van de ongeziene scheppende geest – rechtvaardigde de keuze van dit aanschouwelijke symbool volledig. Het ‘maagdelijke ei’ is het microkosmische symbool van de macrokosmische oervorm – de ‘maagdelijke moeder’ – Chaos of de Oorspronkelijke Diepte. De mannelijke schepper (onder welke naam ook) komt voort uit de maagdelijke vrouw, de onbevlekte wortel die is bevrucht door de Straal.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk Aanvullende feiten en verklaringen over de bollen en de monaden (p. 210/211):
‘De Natuur’, de stoffelijke evolutiekracht, zou nooit zonder hulp verstand kunnen ontwikkelen – zij kan alleen ‘redeloze vormen’ scheppen, zoals men zal zien in Deel II, ‘HET ONTSTAAN VAN DE MENS’. De ‘maanmonaden’ kunnen geen vorderingen maken, omdat zij nog niet voldoende contact hebben gehad met de door de ‘Natuur’ geschapen vormen om daardoor ervaring te kunnen opdoen. De Manasa-Dhyani’s overbruggen deze kloof, en zij vertegenwoordigen in deze Ronde de evolutiekracht van de intelligentie en het denkvermogen [dat is de menselijke ziel – H.P.B.], de schakel tussen ‘geest’ en ‘stof’.
212: Het ontstaan van het materialisme en het atheïsme, als protest tegen de beweerde goddelijke orde van de dingen, moet worden toegeschreven aan onbekendheid met occulte leringen en aan het opdringen van onjuiste opvattingen onder het mom van religieuze opvoeding.
De enige uitzondering op de zojuist genoemde regel vormen de ‘rassen zonder spraak’, waarvan de monaden al in het menselijke stadium zijn, tengevolge van het feit dat deze ‘dieren’ later kwamen dan de mens, en zelfs half van hem afstammen. De laatste afstammelingen van eerstgenoemden zijn de mensapen en de andere apen. Deze ‘menselijke afbeeldingen’ zijn in werkelijkheid alleen maar vervormde kopieën van de vroege mensheid. Hieraan zal echter uitvoerig aandacht worden besteed in het volgende Deel.
De Toelichting zegt ongeveer het volgende:
1.
Iedere vorm op aarde en elk stofje (atoom) in de Ruimte volgt bij zijn streven naar zelf-vorming zoveel mogelijk het model, dat daarvoor in de ‘HEMELSE MENS’ is gegeven. . . . Zijn involutie en evolutie (nl. van het atoom), zijn uiterlijke en innerlijke groei en ontwikkeling, hebben alle één en hetzelfde doel – de mens; de mens als de hoogste stoffelijke en uiteindelijke vorm op deze aarde; DE MONADE, in haar absolute totaliteit en haar ontwaakte toestand – als de culminatie van de goddelijke incarnaties op aarde.’
De Geheime Leer Deel I, Stanza 5 DE EVOLUTIE VAN HET TWEEDE RAS (p. 131):
De oorspronkelijke menselijke hermafrodieten zijn een feit in de Natuur en waren welbekend aan de Ouden; zij vormen een van Darwins grootste moeilijkheden. Toch is het beslist niet onmogelijk, maar integendeel heel waarschijnlijk, dat hermafroditisme in de evolutie van de eerste rassen bestond; terwijl het zo moet zijn op grond van analogie en van het bestaan van één universele wet (‘Law of One’) van stoffelijke evolutie, die op dezelfde manier werkzaam is bij de opbouw van planten, dieren en mensen. De onjuiste theorieën van de monogenese en de afstamming van de mens van de zoogdieren in plaats van het omgekeerde, zijn noodlottig voor de volledigheid van de evolutie, zoals die in de tegenwoordige scholen op darwinistische grondslag wordt onderwezen, en zij zullen moeten worden verlaten met het oog op de onoverkomelijke moeilijkheden die zij opleveren. Alleen de occulte traditie – indien de termen wetenschap en kennis in dit opzicht aan de oudheid worden ontzegd – kan de tegenstrijdigheden met elkaar verzoenen en de kloof overbruggen. Een axioma uit de talmoed zegt: ‘Indien gij het onzichtbare wilt kennen, open uw oog dan wijd voor het zichtbare.’
In de ‘Descent of Man’8 komt de volgende passage voor, die aantoont hoe dicht Darwin was genaderd tot het aanvaarden van deze oude leer.
131/132: ‘Het is al lang bekend dat in het rijk van de gewervelde dieren het ene geslacht rudimenten bezit van verschillende kleinere onderdelen van de voortplantingsorganen, die eigenlijk behoren bij het tegenovergestelde geslacht . . . Een verre voorvader van het hele gewervelde dierenrijk schijnt hermafrodiet of androgyn te zijn geweest9 . . . Maar hier ontmoeten we een eigenaardige moeilijkheid. In de klasse van de zoogdieren bezitten de mannetjes rudimenten van een uterus met de aangrenzende kanalen in de vesiculae prostaticae; zij bezitten ook rudimenten van mammae, en sommige mannelijke buideldieren dragen sporen van een buidelzak. Hieraan zou men andere analoge feiten kunnen toevoegen. Moeten wij dan veronderstellen dat een of ander bijzonder oud zoogdier androgyn is gebleven nadat het de voornaamste kenmerken van zijn klasse had verkregen, en dus nadat het zich had afgescheiden van de lagere klassen van de gewervelde dieren? Dit lijkt heel onwaarschijnlijk10, want wij moeten teruggaan tot de vissen, de laagste van alle klassen, om nog enige bestaande androgyne vormen te vinden.’
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 9 De maan, Deus Lunus, Phoebe (p. 435/436):
Maanmagnetisme brengt leven voort, houdt het in stand en doodt het. Soma belichaamt de drievoudige kracht van de trimurti, hoewel de niet-ingewijden deze tot heden niet kennen. De allegorie die zegt dat Soma, de maan, door de goden werd voortgebracht in een ander manvantara (d.i. in de tijd vóór het ontstaan van ons planeetstelsel) door het karnen van de oceaan van het leven (Ruimte), en die andere allegorie waarin ‘de rishi’s de aarde melken, waarvan Soma, de maan, het kalf was’, hebben een diepe kosmografische betekenis; want niet onze aarde werd gemolken, en de maan die we kennen, was niet het kalf11. Als onze wijze geleerden evenveel van de mysteriën van de natuur hadden geweten als de oude Ariërs, dan hadden ze zich beslist nooit voorgesteld dat de maan van de aarde was afgeslingerd. Als we de symbolische taal van de Ouden willen begrijpen, moeten wij nogmaals denken aan de oudste verwisseling in de theogonie, waarbij de zoon zijn eigen vader wordt en de moeder wordt voortgebracht door de zoon, en moeten wij deze in de beschouwing betrekken. Anders zal de mythologie de oriëntalisten altijd blijven achtervolgen als ‘de ziekte die ontstaat in een bijzonder stadium van de menselijke beschaving!’ – zoals Renouf in een Hibbertlezing plechtig opmerkt.
436:De Ouden leerden, om zo te zeggen, de zelf-voortbrenging van de goden: de ene goddelijke essentie, niet gemanifesteerd, die eeuwig een tweede zelf, gemanifesteerd, voortbrengt; dit tweede zelf, dat androgyn van aard is, laat op onbevlekte manier al het macro- en microkosmische in dit heelal geboren worden. Wij hebben dit enige bladzijden terug laten zien aan de hand van de cirkel en de middellijn, of de heilige 10.

Vissen tonen ons hoe cultuur begon (interview Kevin Laland Volkskrant 4 november 2011)
De Britse evolutiebioloog Kevin Laland ziet in vissengedrag aanwijzigingen over de complexe menselijke cultuur en haar ontstaan.
Dat lijkt tegenstrijdig: een conformistische strategie die vooral kopieert, levert meer culturele diversiteit dan een die iets nieuws probeert.
‘Strategieёn kopiëren die bewezen succesvol zijn, in plaats van gedrag kiezen met ongewisse uitkomst, geeft veel winst. Maar honderd procent kopiëren werkt ook niet. Af en toe zijn fouten nodig. Daardoor kunnen nieuwe tactieken veranderingen in de omgeving volgen.’

Creativethink (Rechtvaardigheid, Verbeeldingskracht, 'Atoom en Levensatoom', Wet van harmonie, Kunst)

Ockhams scheermes geldt voor: Cultuursociologie bevindt zich op het snijpunt (emanationisme) tussen Cultuurwetenschappen en Sociologie, Evolutiebiologie tussen Evolutie en Biologie, Culturele psychologie tussen Cultuurwetenschappen en Psychologie, Sociobiologie tussen Sociologie en Biologie, Evolutiepsychologie tussen Evolutie en Psychologie, Paleontologie tussen Geologie en Biologie, Astrochemie tussen Astronomie en Chemie, Geochemie tussen Geologie en Scheikunde en Geofysica tussen Geologie en Fysica. De homo sapiens, de relatie tussen lichaam en geest, tussen Micro-economie en Macro-economie (Ondernemerschap en Rentmeesterschap). Door de convergentie van twee disciplines ontstaat synthese. Uiteindelijk draait het om het onderzoek dat betrekking heeft op de relatie tussen Unificatietheorie en Eenheid in Verscheidenheid.

H.P. Blavatsky Geselecteerde artikelen deel 1: 1874 –1882
Madame Blavatsky over de opvattingen van theosofen (p. 84):
In het verleden waren de ‘middelaars’ van de mensheid mensen zoals Krishña, Gautama Boeddha, Jezus, Paulus, Apollonius van Tyana, Plotinus, Porphyrius en anderen zoals zij. Ze waren adepten, filosofen – mensen die, door hun hele leven te streven naar zuiverheid, te studeren en zichzelf op te offeren, door beproevingen, ontberingen en zelfdiscipline, goddelijke verlichting en schijnbaar bovenmenselijke vermogens verkregen.

Van geheel andere aard dan een medium is een middelaar, een mens met een relatief hoogontwikkelde spirituele, verstandelijke en psychische aard, die optreedt als tussenpersoon of middelaar tussen de leden van de grote broederschap, de mahatma’s, en de gewone mensheid. Er zijn ook middelaars van een nog verhevener soort die als kanaal dienen voor het overbrengen van goddelijke en spirituele en hoog verstandelijke krachten naar dit gebied. In feite is iedere mahatma zo’n middelaar van dit hogere type, en in zelfs nog sterkere mate geldt dat voor de boeddha’s en avatara’s. Een middelaar is iemand met een hoogontwikkeld gestel, waarvan elk deel onder de onmiddellijke en directe beheersing staat van de leidende spirituele wil en van de hoogste intelligentie die de middelaar kan gebruiken. Ieder mens zou ernaar moeten streven zo’n middelaar te zijn tussen zijn eigen innerlijke god en zijn hersenverstand. Hoe meer hij daarin slaagt, des te edeler is hij als mens.
Middelaar en medium zijn daarom elkaars tegenpolen. Een medium is afwijkend, negatief, vaak onverantwoordelijk of zo goed als onverantwoordelijk, onzeker, en niet zelden het slachtoffer of de speelbal van slechte en ontaarde entiteiten, die theosofen elementaren noemen en hun verblijfplaats in het astrale licht van de aarde hebben; een middelaar daarentegen is iemand die min of meer volledig is bezield door en vervuld van goddelijke, spirituele en verstandelijke krachten en hun overeenkomstige vermogens en organen.

De Geheime Leer van H.P. Blavatsky, en de ‘oude mysteriën’ (J. Kruisheer TheoSofia december 2017 p. 180-181):
Het is een opmerkelijk verschijnsel, en H.P. Blavatsky (hierna: HPB) doet dit vele malen duidelijk uitkomen, dat de in de mysterieriten voorkomende hoofdfguren vrijwel allemaal zonne- of vuurgoden worden genoemd: Krishna, Mithra, Osiris, Horus, Zeus, Jupiter, Apollo, Heracles, Adonai, Jehova, Helion, Baäl, Bacchus, Bel, Phoebes, Neith, Ahura Mazda, Martanda, Surya, Wikartana, Wishnu zijn allemaal zonnegoden. Astronomisch stellen zij de zon voor. Psychisch zijn zij emblemen van de steeds herhaalde ‘opstanding’ van de ziel (het ego in reïncarnatie). Geestelijk zijn zij allemaal de onschuldige slachtoffers voor de zonden van de stervelingen, hun eigen aards omhulsel, en in waarheid het ‘beeld’ van de goddelijke mens, de vorm van klei die door die god belicht wordt. De zon werd in de mysteriën de ‘heer des levens’ genoemd, de middelaar die de levende zichtbare vertegenwoordiger is van de Onzichtbare, Alomtegenwoordige, Almachtige, Onkenbare, Allerhoogste. Alle leven op aarde is aan de zon ontleend. Het is de ene kenbare bron die leven schenkt aan al wat is, aan alle schepselen, van de allerkleinste en zwakste tot de allerhoogste bestaande wezens. Het leven van de zon doordringt de hele schepping, het gehele zonnestelsel.

H.P. Blavatsky, medium of middelaar? (Boris de Zirkoff TheoSofia april 2005):
Er bestaat dus een duidelijk onderscheid in het occultisme tussen een gewoon medium – meestal een ongelukkig en machteloos instrument van rondzwervende astrale krachten – en een bemiddelaar, die een geheel vrijwillige tussenpersoon is tussen de Broederschap der Adepten en de mensheid en daar volledig bewust mee instemt. Een bemiddelaar is daarom een hoog geëvolueerd en opgeleid mens, die een sterke en zeer actieve individualiteit bezit, spiritueel en intellectueel, die meestal reageert door een krachtige en positieve persoonlijkheid, en dat is zeker het geval bij H.P. Blavatsky. Zo een bemiddelaar kan een overbrenger genoemd worden - men zou haast kunnen zeggen een transformator, zoals die bestaat in de wetenschap der elektriciteit – en hij is de tegenpool van een gewoon medium die een meer of minder gestoord psychologisch instrument heeft, en die de prooi of het onschuldige of in het beste geval half bewuste slachtoffer is, van elke stroming, van elke astrale energie die hij kan tegenkomen. Een medium is in feite iemand die de instrumenten van zijn beginselen niet of slechts gedeeltelijk onder controle van zijn wil en van zijn spirituele en hogere denken heeft. Die staat is er de oorzaak van dat de lagere beginselen min of meer rondzwerven en gemakkelijk worden meegenomen door de gedachten en sentimenten van andere mensen.
De bemiddelaar echter is een vrij werkende kracht voor wat zijn wil aangaat; in hem is de spirituele stroom van zijn innerlijke god bijna altijd aan het werk. Hier volgt uit dat op de basis van deze definitie een bemiddelaar een individu is die een hoge graad van occult onderricht heeft gekregen en die geen slaaf is of gedomineerd wordt door de wil van anderen, en die geen enkele psychologische storing heeft, want dan zou hij geen bemiddelaar kunnen zijn. Wat een bemiddelaar ook doet, hij doet het uit vrije wil, hij kiest er voor en zijn handelingen als bemiddelaar zijn op zichzelf het grootste en meest sublieme van zijn vrijwillige dienst voor een hoge spirituele Zaak.

H.P. Blavatsky, medium of middelaar? (Els Rijneker TheoSofia december 2001 p. 243):
H.P. Blavatsky, medium of middelaar? Naar aanleiding van een opmerking dat mevrouw H.P. Blavatsky (H.P.B.) een medium was en dat zij e.e.a. in die hoedanigheid “doorkreeg” ben ik op onderzoek gegaan en raadpleegde enkele theosofische zoekers.
Er wordt gezegd dat H.P.B., als occultiste en mystica, in staat was haar bewustzijn te verplaatsen naar het subtielere gebied van het universele denkvermogen (= het bewustzijnsgebied van eenheid en wijsheid, waar de gelijkheid van alle zielen met de overziel ervaren wordt): “H.P. Blavatsky touched the universal mind”. In die zin kunnen we H.P. Blavatsky beschouwen als middelaar tussen het universele denkvermogen en de stoffelijke wereld.

Nils A. Amnéus Levensraadsel
Het Ene Leven (p. 2):
De algemene leer is echter dat er achter het stoffelijke, zichtbare heelal dat we kennen, een alomtegenwoordig, eeuwig, grenzeloos en onveranderlijk beginsel staat: een goddelijke levensessentie die
de onzichtbare oorzaak is van het zichtbare heelal en van al het leven daarin.*
De oude hindoegeschriften drukken het als volgt uit:
Zoals een enkele zon de hele wereld verlicht, zo verlicht ook de ene geest ieder lichaam.
†De Bhag (Hoofdstuk 13 Vers 34)
*De Geheime Leer, 1:43-47
3: Het heelal, een levend organisme De oude leringen zeggen dat het heelal als geheel een levend organisme is en dat ieder individueel leven in dat heelal is verbonden met het universele leven, en in feite een onafscheidelijk deel van dat leven is.
34:
De oude geschriften van de hindoes spreken over de mens als een
‘weerspiegeling in de stof’ van zijn innerlijke god, en hun literatuur staat vol met toespelingen op dit onderwerp. De hele Bhagavad Gita''', bijvoorbeeld, is een dialoog tussen de innerlijke god ‘Krishña’ en het menselijke ego, hier ‘Arjuna’ genoemd.

In de spiegel (Xandra Schutte De groen Amsterdammer 22 december 2022, p. 3):
In haar prachtige boek
Rebelse genieën vertelt Andrea Wulf over ‘de uitvinding van het ik’, zoals de ondertitel luidt, maar beschrijft ze ook hoe de filosoof Fichte zijn ik-filosofie uitbreidt naar de natie. Wij doen min of meer hetzelfde in dit dubbelnummer, maar dan omgekeerd: van collectief naar individueel zelfbeeld. Schrijfster Helen Macdonald reflecteert op de relatie tussen mens en natuur, Arthur Eaton overdenkt het zelf zoals Freud het concipieerde en Arjen van Veelen stelt dat de zelfverliefde Narcissus in deze tijd heeft plaatsgemaakt voor Atlas, die de wereld op zijn rug torst. ‘We zijn ontsnapt aan de fuik van het ik en geven nu de wereld de schuld van alles wat misgaat in ons leven’, schrijft hij. De vraag is of dat een troost is, schrijft hij er meteen bij.

Andrea Wulf De uitvinder van de natuur het avontuurlijke leven van Alexander von Humboldt (Marcus Werner recensie de Volkskrant 28 mei 2016 bijlage Sir Edmund p. 26-27):
'Ik houd bijna van deze man', schreef
Charles Darwin eens over Alexander von Humboldt. De bedenker van de evolutietheorie bewonderde de veertig jaar oudere Pruisische naturalist en ontdekkingsreiziger enorm. Tijdens Darwins reis met de Beagle, die hem naar de plekken zou brengen waar zijn ideeën over evolutie vorm kregen, hing boven zijn kooi een plankje met Humboldts boeken. Sterker, zonder Humboldt waarschijnlijk geen evolutietheorie. Want het lezen van Humboldts beschrijving van zijn eerste reis naar Zuid-Amerika ontstak in Darwin het vuur om ook naar die delen van de Nieuwe Wereld te willen.
Andrea Wulf levert met de De uitvinder van de natuur een alleszins gedegen levensbeschrijving van die, volgens een medewerker van Amerikaanse president Thomas Jefferson, 'zeer uitzonderlijke man'.
Wulf beschrijft het allemaal beeldend, puttend uit een enorm literatuuronderderzoek. Hoe Humboldt en Bonpland de geweldige Orinoco-rivier opvaren, om na ruim 2.200 kilometer, waarvan een deel over land, weer aan de kust van Venezuela te staan. De ontberingen onderweg, Humboldts natuurwaarnemingen - hij ontwikkelt het idee van samenhang in de natuur, het ecosysteem, en is de eerste die beseft dat de mens het klimaat kan beïnvloeden - en de ontmoetingen met indianen, jezuïtenpriesters en planters. In principe staat alles erin, in Wulfs boek. De beklimming van de ruim zesduizend meter hoge Andes-piek Chimborazo, de in die tijd hoogste bekende berg ter wereld. Humboldts terugkeer naar Europa en wetenschappelijke ontwikkeling, met als hoogtepunt Kosmos, een ontzaglijk boekwerk waaraan Humboldt een kwart eeuw zou werken, en waarin hij probeerde alle natuurverschijnselen met elkaar in verband te brengen. Ook de Ruslandreis die Humboldt als bijna-zestiger maakte ontbreekt niet.

Verwar de lichtheid van ons bestaan niet met leegte (Roxane van Iperen de Volkskrant 27 november 2015 p. 21):
Vergeet niet dat in onze cultuur alles bekritiseerd mag worden, ook het recht om alles te bekritiseren.
De hang naar veiligheid heeft de weg vrijgemaakt voor vergaande privacy-inbreuken door de overheid.
Wij zijn het zelf die onze gedachten- en bewegingsvrijheid inperken en daarmee 'onze levensstijl' tot lege huls degraderen.
Juist nu zou ik mensen willen oproepen in plaats van enkel wijn te drinken, zich eens te verdiepen in de fundamenten van de rechtsstaat. In plaats van dat oeverloze geouwehoer op sociale media jezelf eens te bevragen over de grondbeginselen van de Verlichting, waarop die manier van leven gegrondvest is. In plaats van simplistische conclusies te trekken door IS met Islam en Islam met vluchtelingen gelijk te stellen of - net zo stompzinnig - elke vorm van godsdienstkritiek meteen af te doen als een fobie, je eens te verdiepen in de rol van religie in onze samenleving.

Kampioen van de onbegrepenen (Pablo Cabenda de Volkskrant 4 juni 2022 Magazine p. 60-64):
De frontman van de Schotse band Belle & Sebastian, Stuart Murdoch, heeft zich tijdens de coronaperiode op het geven van
meditatielessen gestort. Toch is de aanleiding voor het gesprek met hem hun nieuwe album.
Maar doe de
liedjesschrijver niet af als pragmaticus die handig zijn inspiratiebronnen heeft georganiseerd. Murdoch koestert de relaties die hij met zijn fans heeft, getuige de strofe in Unnecessary DramaYou and me could talk like kissing. Every conversation was divine.
Nu hij er over nadenkt: er is ook wat van dat
boeddhisme doorgesijpeld naar zijn teksten. ‘Sea of Sorrow gaat er over dat we maar zelden tevreden zijn in het moment. We jagen altijd iets na, of vluchten voor iets. We bevinden ons constant in een zee van verdriet, dat is de condition humaine. Maar het boeddhisme vertelt dat als je dat loslaat er een plek is waar je voor altijd gelukkig kunt zijn.’
Dat is
troostrijk nietwaar?

Praten in bed (John Schoorl interviewt Mustafa Stitou de Volkskrant 23 juni 2022 Magazine p. 12-18):
Een stem van zijn generatie wil dichter Mustafa Stitou zeker niet zijn, allemaal flauwekul. Na negen jaar wachten is nu zijn vijfde bundel verschenen. Zijn enige roeping: goed werk maken.
Er werd een
deur opengetrapt, zo mag dichter Mustafa Stitou (47) het nauwgezet inkleden. Hij liep de klas binnen, samen met zijn klasgenoten. Het was de eerste les van het jaar, geschiedenis. Maar het ging om die tekst op het bord: ‘De waarheid bestaat niet.’ Ron Hendriks heette de nieuwe leraar, en het gebeurde op vwo De Rietlanden in Lelystad. Stitou was 15 jaar oud.
Wees niet
bang voor twijfel. Je opvoeding is maar een deel van de waarheid. Net als wat dagelijks op de televisie wordt verteld.
Lieg ik? Nee ik overdrijf.
Lieg ik? Ja, de waarheid misschien.
Daarin vind ik vreugde.
De dichtregels over de waarheid liegen, in zijn nieuwe bundel Waar is het lam?, zijn de poëticale variant van wat zijn docent destijds op het bord schreef. Als dichter liegt hij de waarheid. Hij creëert een innerlijk toneel. Door te kiezen voor een verrassend perspectief. Of situaties in scène te zetten. Om zo iets bloot te leggen wat anders verborgen blijft.

Dichters & Denkers
Een raadselachtig ding (Maite Karssenberg De Groene Amsterdammer 4 maart 2021 p. 54-57):
De openhartigheid van het dagboek is een zegen en een vloek voor de biograaf. Gaat het om een vrouw, dan is er ook nog het risico dat het
emotionele karakter van het dagboek haar status als intellectueel ondermijnt.
Op onszelf zijn wij aangewezen tot altijd verder onderzoek en verder begrijpen’, schreef Kapteyn-Muysken in haar eerste essay ‘Levenskunst: De nieuwe conceptie der moraal’ uit 1899. Elk mens is ‘vormer, bouwmeester, kunstenaar van zijn eigen leven en dat der maatschappij]]’, en ‘het is de taak van allen voor allen dit doel te helpen bereiken’. Dat er voor vrouwen wat meer te overwinnen was erkende ze, maar het weerhield haar er niet van over de emancipatie van ieder individu, van de universele mens te schrijven. Wat er onder andere nodig is, vervolgt ze, is een synthetische conceptie van intelligentie en gevoel: ‘Gevoelvolle intelligentie en intelligente gevoeligheid zijn de eenige verlosser.’ Oog voor de complexiteit van het bestaan, dat wil ze, en oog voor de onderlinge samenhang van emotie en verstand, in ieder mens.

Profiel John Rawls Onder de sluier (Casper Thomas De Groene Amsterdammer 4 maart 2021 p. 32-37):
John Rawls leerde de wereld hoe
rechtvaardigheid in elkaar steekt. Vijftig jaar na het verschijnen van zijn hoofdwerk A Theory of Justice is zijn ideaal van een samenleving die door iedereen als eerlijk wordt ervaren opnieuw bijzonder relevant.
Die
onzekerheid, zo was Rawls’ overtuiging, zou mensen aanzetten tot het bedenken van een wereld die rechtvaardig was voor zowel de hedgefonds-miljardair als de schoonmaker met het nul-urencontract. Hij deed daarbij een sterk beroep op de individuele ratio. Voor zover de meritocratie recht deed aan het ideaal van gelijke kansen was dat volgens Rawls vooral de kans ‘om de schouders op te halen over de minder gefortuneerden’. Ook hier klonk Rawls’ theologische belangstelling door. ‘God kijkt niet naar individuele verdiensten’, schreef hij in zijn proefschrift. ‘Een ware gemeenschap houdt zich niet bezig met het beoordelen van de merites van haar leden.
Individuen zouden ieder ander individu ook dezelfde set rechten toekennen in Rawls’ model. Niemand zou het immers rechtvaardig vinden als zij het zouden moeten stellen zonder, bijvoorbeeld, kiesrecht of bescherming van discriminatie op basis van ras, geloof of sekse of recht op lichamelijke integriteit. Zo gaf Rawls aan het begin van de jaren zeventig het bijbelse gebod anderen niet aan te doen wat je zelf niet wil meemaken een update voor het tijdperk van de verzorgingsstaat: plaats anderen niet in een positie waarin je zelf nooit terecht zou willen komen.
Faire regels zijn de voorwaarde om het verlies te aanvaarden. Rawls besefte ook dat wie het spel niet eerlijk vindt op een zeker moment niet meer mee wil doen. Net zo goed als met rechtvaardigheid was Rawls bezig met de vraag hoe te voorkomen dat burgers boos het bord van tafel slaan omdat ze hoe dan ook verliezen. Rawls mag dan wat anachronistisch zijn, die zoektocht is blijvend relevant.

Economie Doodknuffelen (Dirk Bezemer De Groene Amsterdammer 4 maart 2021 p. 9):
Vorige maand verscheen een onderzoeksrapport van de Wereld-bank onder de titel ‘Leidt centrale-bank-onafhankelijkheid tot meer ongelijkheid in de inkomensverdeling?’ Het spannende is dát het verscheen, de inhoud is oud nieuws. Het antwoord is ja, op drie manieren.
‘Onafhankelijke’ centrale banken dringen altijd aan op beperking van overheidsuitgaven, deregulering van financiële markten en ondermijning van onderhandelingsmacht van werknemers.
Intussen werden wereldwijd de megabanken gered, en werd subsidie op schulden gehandhaafd, aandeelhoudersmacht bleef ongebroken. De
belastingparadijzen konden verder, de ongelijkheid explo-deerde. Alles veranderde met procentjes: alles kon hetzelfde blijven.

Hoe Rutte aan het wankelen te brengen? Duw hem in de elitaire hoek (Ariejan Korteweg Volkskrant 4 maart 2021 p. 9):
Een kleine 25 jaar geleden was ze een van de
eersten die van rijkswege als speechschrijver werd aangesteld. Dat was voor Jo Ritzen, toenmalig minister van onderwijs, die in de VS enthousiast was geraakt. Sindsdien is zowat iedere bewindspersoon bekeerd, al staan Aboutaleb, Donner en Wiebes bekend als notoire zelfschrijvers.
Zes typen politici
De
eerste masterclass doet ze samen met politiek filosoof Carola Schoor, die een halfjaar geleden met een boeiend proefschrift kwam waarin ze aan de hand van presentatie en taalgebruik zes hoofdtypen politici onderscheidt. De Redder, de Bestuurder, de Samenwerker, de Probleemoplosser , de Activist en de Burger.
Hoe je Rutte kunt laten
wankelen? Je moet hem verschuiven naar de rol van Bestuurder, zeggen ze. ‘Pak hem op waar het fout ging, en waar het nu mis gaat, zoals wanneer hij zegt dat Groningen een kerncentrale moet krijgen. Hij doet zich voor als een man van het volk, maar is dat niet. Duw hem in de elitaire hoek.’

Recht op repareren komt eraan, maar een onverwoestbare smartphone of lamp is nóg mooier zijn (Koen Haegens Volkskrant 4 maart 2021 p. 19):
Wegwerpmaatschappij
Ook in Europa is de
wegwerpmaatschappij uit de gratie. Dat werd tijd, want alleen al aan elektrische apparaten gooien we jaarlijks 18 kilo per persoon weg. De nieuwe regels zijn een eerste stap. Het is de vraag of het voldoende is om het tij te keren.\\ Zo krijgt ook de fabrikant er belang bij om spullen te leveren die lang meegaan. Heel moeilijk kan dat niet zijn met de moderne techniek. Zelfs die 120 jaar oude gloeilamp in de Amerikaanse brandweerkazerne blijkt nog steeds te branden.

Gaat Europa zijn neoliberale veren afschudden (Peter Giesen Volkskrant 3 maart 2021 p. 7):
De Europese Commissie komt morgen met een actieplan voor sociale rechten. Op de arbeidsmarkt moet de 'race naar de bodem' worden gestopt door gezamenlijk sociaal beleid. De maatregelen zullen ten koste gaan van nationale handelingsvrijheid. '
Maar er moet concrete actie komen om het draagvlak voor de EU te behouden.'
Er waait een sociale wind door Europa. Net als in Den Haag zeggen veel politici in Brussel dat de Europese Unie zich minder moet richten op de liberalisering van markten of de bevordering van concurrentie. In plaats daarvan zou de EU haar burgers beter moeten beschermen tegen de gure wind van de
mondiale economie.
Race naar de bodem
Er is echter een goede reden voor bindende Europese afspraken, zeggen de europarlementariërs Jongerius en Sparrentak.
De afgelopen decennia hebben de Europese lidstaten met elkaar gewedijverd in lagere belastingen en goedkope arbeid, de welbekende race naar de bodem. Dit mechanisme kunnen zij slechts doorbreken als zij gezamenlijk afspreken hun sociaal beleid te verbeteren.
Daarom moet de race naar de bodem worden vervangen door een spiraal omhoog, waarbij lidstaten hun sociale beleid kunnen verbeteren omdat anderen dat ook doen.

Vaarwel Scaramuccia (Roger Cohen Volkskrant 2 augustus 2017 p. 21):
Het Witte Huis wordt geacht de vrije wereld te runnen. Kan generaal Kelly de orde herstellen? Roger Cohen heeft twijfels.
Ik betwijfel of de commedia ten einde is. De Scaramuccia was slechts een plaatsvervanger. De echte 'blaaskaak en lafaard' zit in de Oval Office. De sleutel tot begrip van hem is waarschijnlijk die te grote schaambuidel.
Het transgenderbesluit illustreerde volgens professor Stephen Burbank hoe Trump 'inzake moreel leiderschap de race naar de bodem aanvoert'. De krijgsmacht zegt dat het beleid hetzelfde blijft totdat het Witte Huis de nieuwe regels stuurt. De politie van Suffolk County reageerde ook: ze accepteert geen wreedheid.
Verschillende krachten in de Amerikaanse samenleving duwen terug. Maar dit is de president die we hebben: turbulent, chaotisch, opschepperig, laf en gewelddadig. Hij vindt de commedia die de Scaramuccia naar het Witte Huis voerde geweldig. Kelly's taak is enorm. Omdat het leven geen komedie is, hangt veel af van zijn succes: dingen zoals oorlog en vrede, bijvoorbeeld.

Het klinkt veilig : terug naar Vader Drees en Den Uyl. Maar het is van een deprimerende zelfoverschatting (Mirjam Janssen Volkskrant 3 maart 2021 p. 29):
Typerend was de uitspraak van Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem die in 2017 opperde dat Zuid-Europese politici vooral met
‘drank en vrouwen’ bezig waren.
Je zou verwachten dat dit Den Haag tot
nederigheid zou stemmen, maar dat is niet het geval. Veel politieke partijen pleiten inmiddels voor een grotere overheid. Het klinkt veilig: terug naar de tijden van Vader Drees en Joop den Uyl, die het onwetende en ongewassen volk de paradijselijke verzorgingsstaat binnenleidden. Maar het is van een deprimerende zelfoverschatting. Waarom zou de overheid nu wel goed functioneren?
In de praktijk betekent meer overheid vooral meer ruimte voor beroepsvergaderaars, verandermanagers en spindoctors. Die hebben belang bij zoveel mogelijk bestuurlijke omwegen, zodat er van alles te coördineren, te veranderen en te communiceren valt. Hun belang valt zeker niet samen met het landsbelang.
Daarom tot slot een vraag.
Wie gelooft nog serieus dat onze bestuurders het klimaat de goede kant op kunnen sturen? Wees eens eerlijk.

‘Criminelen kunnen door corona meer witwassen’ (Remco Meijer en Jan Tromp Volkskrant 2 maart 2021 p. 18-19):
Zijn termijn als topadviseur over drugscriminaliteit wordt niet verlengd. Bij zijn vertrek ziet Peter Noordanus dat drugscriminelen meer greep krijgen op de door lockdowns getroffen horeca en hekelt hij de Haagse cultuur van ‘pingpongen’ met problemen. ‘
Er wordt omheen gepraat, het wordt niet opgelost.’
Byzantium?
‘Ik doel op
hoge torens, gesloten bastions. Zo werkt Den Haag. Ik ben erg hands-on, ik wil resultaat boeken. In Den Haag hoor je voortdurend zeggen: we opereren als één overheid in deze kwestie, alle instanties trekken samen op, dat is onze strategie. Het is een papieren strategie. Een papieren tijger. De verkokerde Haagse bureaucratie zit voortgang in de weg.’
Conclusie: het moet veel lastiger worden gemaakt om die dingen hier in Nederland te vestigen. Dan gebeurt het volgende:
het ministerie van Justitie wijst naar het ministerie van Financiën, Financiën wijst naar De Nederlandsche Bank, De Nederlandsche Bank wijst weer naar Justitie. Het is pingpongen in een wedstrijd die geen uitslag kent.’
De
Haagse bureaucratie wil vaak niet, is zijn bevinding. Bij gebrek aan urgentie vanuit het voltallige kabinet heeft Noordanus gepleit voor een Nationaal Coördinator, een onafhankelijke figuur die door de departementen heen met maatregelen kan komen tegen het businessmodel van de drugsindustrie. Die komt er niet.

Nederlands Commercieel Opleidingsinstituut (NCOI):
- Hoe hoog leg jij de lat?
NCOI Opleidingen, de grootste opleider van werkend Nederland
Werkend Nederland sterk maken en sterk houden, dat is waar NCOI voor staat. Jaarlijks vergroten we de kennis, vaardigheden en competenties van ruim 20.000 werkenden. Leren via de NCOI methode is gericht op uw eigen werkpraktijk en biedt een hoge mate van flexibiliteit. Wij bieden u meerdere startmomenten, verschillende studievarianten,
topdocenten uit de praktijk, klassikale lessen en een waardevol diploma.
Onderzoek Het
verdienmodel van omscholingsmonopolist NCOI
De prijs van scholing (Thomas Muntz, Michelle Salomons en Emiel Woutersen De Groene Amsterdammer 14 januari 2021 p. 26-29):
Het private opleidingsbedrijf NCOI verwierf met een slim verdienmodel in tien jaar een monopolie op volwassenenonderwijs en omscholingscursussen. Studenten klagen over extra kosten voor begeleiding, feedback en herkansingen. Docenten zijn uitgeknepen freelancers.
Hij begon als 24-jarige bij zijn moeder op zolder met
een bureautje en een fax, vertelt Robert van Zanten in een video op YouTube. Toen, in 1996, bestond zijn onderneming uit slechts een brochure met mogelijke opleidingen voor volwassenen. Daar zocht hij een naam bij ‘die moest klinken alsof het al heel lang bestaat’. Dat werd het Nederlands Commercieel Opleidingsinstituut, afgekort NCOI.
Na ca. 38 minuten interviewt Antoinette Hertsenberg Eric Verduyn van het Opleidingsinstituut (Radar AVROTROS 1 maart 2021 NPO1):
Veel klachten over NCOI
Door de coronacrisis moeten veel werkenden zich laten omscholen. Maar over het
grootste opleidingsinstituut van Nederland, de NCOI Groep, zijn veel klachten. Wij hebben een enquête gehouden via ons testpanel onder 262 mensen die een opleiding volgen bij een instituut dat onder NCOI valt, of dit in de afgelopen vijf jaar hebben gedaan. 21 procent geeft aan ontevreden tot zeer ontevreden te zijn over de opleiding. Wie een klacht bij de instelling neerlegt, krijgt in bijna de helft van de gevallen moeizaam contact, 10 procents krijgt zelfs helemaal geen contact. Welgeteld 0 procent geeft aan dat de klacht door het opleidingsinstituut serieus wordt genomen. En 41 procent van de ondervraagden vindt de opleiding het geld niet waard. Waar ligt dit aan? En wat gaat de NCOI doen met deze resultaten?

In Haarlem
Alle politici zijn standwerkers, maar Thierry Baudet houdt dus ineens van Nederlandstalige rap (Toine Heijmans Volkskrant 1 maart 2021 p. 9):
Thierry Baudet beweegt permanent, hij staat onder een hoog voltage, en geniet van de beats en de aandacht die zijn
unique selling point hem levert. Van het verkopen, en van Wybren die hem ‘onze grote leider’ noemt. ‘Geen netto oversterfte’, prijst dr. Doxey zijn elixer aan, en ze willen een ‘zuil’ vormen van gelijkgestemden, ‘zodat we onder onszelf zaken kunnen doen’.

Huidskleur doet er niet te bij vertaling van gedicht (Wilma de Rek Volkskrant 1 maart 2021 p. 20):
De commotie die ontstond over de vertaling van Amanda Gorman door Marieke Lukas Rijneveld heeft scherpe kantjes.
Literatuur gaat altijd over je verplaatsen in een ander. Het is er de kern van. Alle schrijvers mogen over alle onderwerpen schrijven. En de producten van hun verbeeldingskracht mogen door alle vertalers worden omgezet in een andere taal. Wie daaraan tornt, is gevaarlijk bezig.

De werkelijkheid kan heftig zijn, de verbeelding is altijd beter (Wilma de Rek Volkskrant 29 februari 2021):
De rellen die deze week losbarstten lieten zich volgens de politie alleen maar vergelijken met de krakersrellen van veertig jaar terug. Tijd om
De slag om de Blauwbrug van A.F.Th. van der Heijden te herlezen.
Twintig jaar later verscheen
Engelenplaque, Van der Heijdens dagboekselectie in de serie Privédomein. Op pagina 100 beschrijft hij zijn 30e april 1980. Positano, staat boven het fragment. Van der Heijden zat tijdens de kroningsrellen lekker in Italië. De enige wandeling die hij die dag maakte, was naar de drogist, voor ‘een middeltje tegen mijn zwerende mondhoek.’ Later op de dag ziet hij op tv beelden van Beatrix die de eed aflegt, afgewisseld door stenengooiende jongeren. ‘Ik weet genoeg: ik kan de proloog gaan uitwerken.’ Ik wist ook genoeg. De werkelijkheid kan soms heftig zijn, maar de verbeelding is altijd beter.

Nergens is het sociale contract zichtbaarder dan in een voetbalstadion (Sander Schimmelpennick Volkskrant 1 maart 2021 p. 21):
De
minderheid van rijkelui hebben de mooiste plekken, gedoogd door de meerderheid in de andere vakken, omdat de sponsoren nu eenmaal de nieuwe spits hebben betaald.
De coronacrisis versnelt dat proces verder. In een
skybox zit je als rijkaard weliswaar achter glas, de gewone man kan je in ieder geval nog zien, en vice versa. Maar nu kijkt iedereen vanuit zijn eigen woonkamer naar voetbal, op afstand. Dat vergroot de verschillen tussen voetbalclubs onderling, want hoe rijker de club, hoe belangrijker de televisiegelden en hoe kleiner de coronapijn. Maar ook de ongelijkheid tussen rijke en arme supporters groeit; de sponsoren maken door de run op investeringen enorme vermogensstijgingen mee, terwijl de leden van de harde kern hun baan straks verliezen. Maar zie het maar eens, als je elkaar niet ziet.
Het lijkt me van een niet te onderschatten belang dat
mensen met verschillende maatschappelijke achtergronden en posities elkaar in het dagelijks leven ontmoeten. Want alleen zo leren we met onze verschillen om te gaan, om te onderhandelen en compromissen te respecteren. Een gedeelde publieke ruimte is essentieel om het algemene belang te zien, en te leren hoe alles met elkaar verbonden is.

Het maatwerkdiploma is een heel slecht idee. Het leidt tot meer ongelijke kansen en een verder dalend niveau (Aleid Truijens de Volkskrant 4 januari 2022):
Het maatwerkdiploma ondermijnt twee belangrijke pijlers van hun voorgenomen beleid: het tegengaan van de
kansenongelijkheid en van het dalende niveau van de leerprestaties. Het maatwerkdiploma maakt het op beide fronten erger. Terecht delen de waakhonden van Red Het Onderwijs er een rode kaart voor uit.

‘Onderwijs heeft nu unieke kans grote problemen aan te pakken’ ( Kaya Bouma en Nadia Ezzeroili interviewen Alida Oppers Volkskrant 15 april 2021 p. 12):
De coronacrisis heeft de structurele problemen in het onderwijs vergroot. De kansenongelijkheid is gegroeid en leerlingen liepen nog meer vertraging op in lezen en rekenen, is de alarmerende boodschap van de Onderwijsinspectie woensdag. Toch is inspecteur-generaal Alida Oppers niet pessimistisch. ‘Kijk door het covid-stof heen.’
De inspectie komen al jaren met een alarmerend rapport - en elk jaar lijkt het alsof het erger wordt. Vooralsnog is er niet veel veranderd.
‘Door corona is
kansenongelijkheid groter geworden, daarom hameren we er nu weer op. Het blijft werk van de lange adem.’

Emmen is tégen, zoveel is duidelijk (Haro Kraak Volkskrant 20 maart 2021 p. 4):
In het voormalige rode bolwerk Emmen, in het zuiden van Drenthe, werd de PVV de grootste partij, groeide Forum het hardst en haalde ook JA21 veel stemmen. Waar dankt populistisch rechts deze opmars aan? ‘
Het zijn vooral proteststemmen hier.’
Kansenongelijkheid
Emmen is de laatste tijd uitgegroeid tot een symbool van kansenongelijkheid. ‘Wie in Emmen opgroeit, haalt een Alphenaar nooit meer in’, was onlangs
een kop in NRC. En sociaal geograaf Floor Milikowski schreef een boek over ongelijke kansen in Nederland, Een klein land met verre uithoeken, dat begint en eindigt met de stad. Ooit een groeikern dankzij industrie en spreidingsbeleid, maar sinds de fabrieken vertrokken vooral slachtoffer van krimp.
‘Krijg de tering, Mark Rutte!’,
riep hij met een grote grijns. En iedereen lachte.
De ruk naar rechts in deze regio verklaart Omlo vanuit de grote onvrede die er heerst door het gevoel een vergeten streek te zijn. ‘
Men is wars van politiek, omdat ze nooit wat aan Den Haag hebben gehad. Het is vooral proteststemmen hier.’
Of zoals een vrouw die op een bankje een saucijzenbroodje eet, zegt: ‘Ik heb op Geert gestemd. Ik dacht:
die kan de boel wel opstoken.’

Onderwijssocioloog Bowen Paulle: ‘Geef kansarme kinderen de boost die ze verdienen. Dit is hét moment’ (Rik Kuiper en Fleur De Weerd interviewen Bowen Paulle Volkskrant 23 december 2020):
De
kansenongelijkheid in het Nederlandse onderwijs neemt problematische vormen aan, ziet onderwijssocioloog Bowen Paulle. Kijk maar naar de documentaireserie Klassen. En de schoolsluiting maakt het er niet beter op. Hoog tijd om in te grijpen, vindt hij.
De schrijnende voorbeelden van
kansenongelijkheid in het onderwijs liggen voor het oprapen in de veelgeprezen documentaireserie, die omroep Human momenteel uitzendt en waarin Paulle ook even opduikt.
Opleiding en inkomen ouders zeer bepalend voor schoolsucces kind’, meldde het Centraal Planbureau half december nog maar een keer, bij het uitkomen van een rapport over kansenongelijkheid.
Gaat Nederland ook die kant op?
‘Nederland is nog altijd een relatief egalitair land. Maar ook hier heeft de Onderwijsinspectie een paar jaar geleden
alarm geslagen over toenemende kansenongelijkheid. Met covid-19 zie je nu dat kansarme kinderen extra hard worden getroffen. Het is ook zichtbaar in andere domeinen. Kijk naar de gezondheidszorg. Of naar de toenemende vermogensongelijkheid. The early warning signals are flashing red.’

Bowen Paulle (Brainwash talks 29 november 2020 NPO2):
Dat het bestrijden van ongelijkheid begint met het onderwijs, dat weet socioloog en onderzoeker Bowen Paulle als geen ander. In Brainwash Talks betoogt hij dat we daar niet mee kunnen wachten.
Duivels dilemma: Kansen voor kinderen (José Rozenbroek 15 september 2020):
De kansenongelijkheid in het onderwijs is het afgelopen decennium toegenomen. Wat zijn de oorzaken? En wat kunnen we eraan doen? Socioloog Bowen Paulle is enthousiast over een tutoring methode die kinderen met een leerachterstand écht lijkt te helpen.
Wetenschappelijk houdt Paulle zich onder meer bezig met de effecten van
High Dosage Tutoring (HDT): een project waarbij in het meest intensieve model kinderen onder schooltijd met z’n tweetjes een uur per dag rekenles krijgen van een professionele tutor.

Voor welk probleem is curriculum.nu de oplossing (Aleid Truijens de Volkskrant 7 maart 2020 Opinie p. 18):
Delen van het huidige curriculum kunnen een opfrisbeurt gebruiken. Maar het hele curriculum in één keer op de schop, moet dat nou? Het is vragen om mislukking.
Voor welk nijpend probleem is curriculum.nu eigenlijk de oplossing? Zoals Jan Jimkes, oud-conrector en klokkenluider bij de commissie Dijsselbloem in 2007, stelt: ‘Het was onverantwoord om zonder grondige analyse van het probleem met een zo omvangrijk proces als curriculum.nu te beginnen.’ Het probleem van ongemotiveerde leerlingen heeft alles met de kwaliteiten van de leraar te maken. Zoals Frits van Oostrom ooit zei: wij hebben ‘te dikke’ lesmethoden en ‘te dunne’ leraren.
De pech voor
curriculum.nu is dat er immense problemen zijn in het onderwijs, los van het lerarentekort, waarvoor deze plannen géén oplossing bieden: de afnemende leerprestaties, te zien in Pisa-onderzoeken, de laaggeletterdheid van een kwart van de leerlingen, en het meest beschamende: de toenemende kansenongelijkheid. Ons onderwijs doet niet wat het moet doen: alle kinderen de kans bieden om te worden wie ze willen zijn en hun de beste werktuigen daartoe geven. Dáár ligt de grote opdracht voor de komende tijd.

Lotgenoot Poetin, help het atomair conflict oplossen (Albert Gietelink Volkskrant 25 januari 2021 p. 21):
Ik ben er trots op dat ik, naast een ridderorde van ons koningshuis, in 2019 een Russische onderscheiding mocht ontvangen. De laatste wegens mijn pogingen om tot betere betrekkingen te komen tussen Oost en West.
U bent geen
wonderdokter, maar behoort tot de zeer weinige internationale politici met kansen om de kwaal te bestrijden. Die kansen liggen in het verlengde van de woorden waarmee u onlangs de nieuwe president van het grote NAVO-land , de Verenigde Staten, hebt gefeliciteerd: ‘Rusland en de V.S. die samen verantwoordelijkheid dragen voor wereldwijde veiligheid en stabiliteit, kunnen ondanks hun verschillen de problemen en uitdagingen van de wereld oplossen’.
Het zou een zegen zijn voor de wereld als u de geschiedenis zou ingaan als een Russisch staatsman, die naast zijn verdiensten voor het saneren van een
chaotische binnenlandse periode, ook de buitenlandse betrekkingen gaandeweg had weten te verbeteren. Daartoe zijn concessies onvermijdelijk. Maar uw sterke binnenlandse positie maakt compromissen mogelijk. Het Westen zal water bij de wijn moeten doen en u water bij de wodka! Laten wij drinken op een beter 2021. Proost!

‘Ayaan was ons kind’ Volkskrant Magazine 23 januari 2021 p. 12-20):
Nadrukkelijk: ‘De Stem beschrijft hoe Nederland kennismaakte met fundamentalisme, met religieus fanatisme. Ayaan was deels de inspiratiebron voor de roman, maar verder is alles verdicht en verzonnen.
‘Die tijd met Ayaan was vooral zo intens. De
dreiging van buitenaf voelde zo ontzettend dichtbij. Niet zozeer omdat ze veel in onze omgeving verkeerde, maar vooral omdat ze zoveel vertelde over de gewelddadigheid van het fundamentalisme. En hoe snel dat kan oprukken. Ayaan kent de verschillen tussen onvrijheid en vrijheid sterk uit haar eigen leven. De westerse wereld werd net geconfronteerd met het islamterrorisme. Wij dachten: dít is onze nieuwe vijand, mijngodmijngod.
Terwijl hij zich al zo had verdiept, in het islamitisch fundamentalisme. ‘Toch: wie had verwacht dat deze film tot zoiets verschrikkelijks zou leiden? Voor ons westerlingen is het echt een andere wereld. Hoe kun je zo’n film nu zo erg vinden? Maar goed: voor strenggelovigen was hij vast heel blasfemisch.’
Wat had jij gezegd als Ayaan aan Leon had gevraagd om Submission te maken? ‘Ik denk dat ik me had verzet. Ik had het dood- en doodeng gevonden. Maar nogmaals:
het is nu een andere tijd. Ik sluit niet uit dat, hoe spannend het toen ook allemaal was, we toch niet precies begrepen hoe dat fundamentalisme in elkaar zat. Als je ziet wat er sindsdien bijvoorbeeld alleen al allemaal in Frankrijk is gebeurd: Charlie Hebdo, de vrachtwagen in Nice, de aanslag op de synagoge, Bataclan, de onthoofde leraar…’

Zijn wetten wetten en regels regels?16 (Henk Hogeboom van Buggenum GAMMA juni 2006 p. 50):
16) n.a.v. een interview in Buitenhof-TV op zondag 21 mei jl. door Paul Witteman met Dorien Pessers, hoogleraar rechtstheorie aan de VU en de UvA.
Dorien Pessers vindt het credo van Verdonk dat 'regels nu eenmaal regels zijn' een beladen kreet. In Buitenhof wees zij erop hoe Hitler in 1933 bepaalde, dat juristen in Duitsland geen kritische kijk meer mochten hebben op wetten. De wet viel daar toen samen met de moraal. In ons huidige natuurrecht echter, aldus Pessers, is bescherming van de mensenrechten altijd het uitgangspunt. De toepassing van de wetsregels hoort niet mechanisch te gebeuren, maar een uiting te zijn van zorgvuldigheid, redelijkheid, billijkheid, evenwichtigheid, proportionaliteit. De buitenlandse 80-jarige oorlogsveteraan, die na een defilé in Wageningen de verkeerde trein naar Arnhem nam en beboet werd omdat zijn plaatsbewijs niet klopte, was volgens haar een slachtoffer van een verkeerde interpretatie van regels. Men had hem wegens zijn verdiensten voor het land eerder een treintaxi naar Arnhem moeten aanbieden. Pim Fortuyn noemde zij een gentleman in vergelijking met Verdonk.
Dorien Pessers zag het als een vorm van wanbeleid om mensen die in de Nederlandse samenleving goed zijn ingeburgerd, die samen met ons aan tafel zitten, eten, discussiëren, spelen, zoals: Gümüz, Taida Pasic, de asielzoekers in de Friese dorpen, enz. het land uit te zetten. Het feit dat miljoenen mensen het elf uur durende debat over de denaturalisatie van Ayaan Hirsi Ali via de TV volgden, moest volgens haar psychoanalytisch worden geduid vanuit een onbewust en tot dusverre verzwegen schuldgevoel.
Waarom Verdonk dan toch zo populair was? - vroeg Witteman. Pessers vermoedde dat de aanhang bestond uit
rancuneuze kleinburgers, die zelf wellicht ooit het slachtoffer van een strikte regel waren. Zij noemde het in ieder geval onthullend en pijnlijk dat veel mensen zich kennelijk zo door de rechtlijnigheid van Verdonk aangesproken voelen. Ondernemers van de VVD zouden in ieder geval moeten weten, dat regels nooit werken als ze strikt naar de letter worden toegepast. Na deze week begin je wel te twijfelen of we in de toekomst moeten streven naar een gekozen lijsttrekker, burgemeester e.dgl., aldus Dorien Pessers.

De Engel en een nieuw Groot Verhaal (Benedict Broere GAMMA maart 2013 p. 18):
Nog maar kort geleden zag ik een documentaire over de zogenaamde donkere Middeleeuwen, waarin wordt verteld hoe vroege christenen zich Jezus verbeeldden als een schone jongeling naar het voorbeeld van de Griekse god Apollo.
22,23: We zien daarmee een nieuw Groot Verhaal in ontwikkeling met Teilhard de Chardin als een van de belangrijkste bouwers ervan. Of eigenlijk zou je moeten zeggen dat er al enige tijd een stroming is van 'Groot Verhaal in ontwikkeling', waarin heel wat mensen zoals hij, bruggenbouwers en innovatieven, een rol spelen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Ken Wilber, die zich een integratie denkt van westerse en oosterse filosofie, of aan Fritjof Capra, die een verwantschap ziet tussen kwantumfysica en oosterse mystiek, of aan Thomas Berry die Teilhard verbindt met ecologie en Brian Swimme die spreekt van een nieuwe kosmologie.6 Neem verder Ervin Laszlo, Peter Russell, Duane Elgin, Barbara Marx Hubbard, Allerd Stikker, Ulrich Libbrecht. En dan, niet te vergeten, Henry Bergson, die een grote invloed had op Teilhard, en Alfred North Whitehead, Jan Smuts, Sri Aurobindo en Erich Jantsch.
Je kan je daarbij afvragen wat de hedendaagse pendant is van die vroeg-christelijke beeldhouwer die het gezicht van Jezus modelleerde naar het beeld van Apollo. Zien we tegenwoordig een vormgeving van dat nieuwe verhaal? Zijn er nieuwe beelden op komst, nieuwe tekens, verbeeldingen van de zich meldende noösfeer? Wat mij betreft is er dan zeer wel te denken aan het werk van het kunstenaarsduo Huub en Adelheid Kortekaas.
Want je ziet daarin thema's die wortels hebben in vroegere kunst en tevens een verbeelding geven van dat nieuwe 'Groot Verhaal in wording'. Thema's als bijvoorbeeld het integreren van oosters en westers denken en van mannelijke en vrouwelijke energie. En ook van de knop, de kiem en de groei, en van de mens als medeschepper in een goddelijke natuur.8
25: Huub en Adelheid Kortekaas schrijven in de aanvang van hun Manifest Utopia:
De liefde voor het leven
werd een herontdekkingsreis
van de goddelijke natuur in onszelf
en om ons heen.
Hun bij mijn weten meest recente project is het plaatsen van een 'Engel' in Ramallah vlakbij Jeruzalem. Het betreft een groot beeld in drie dimensies die staan voor het jodendom, het christendom en de islam, waarmee deze Engel als ideaal de eenheid en vrede symboliseert tussen deze drie grote religies. Gezien de sociaal-politieke geschiedenis van dit deel van de wereld, lijkt het een statement als van Luther die zei: "Ook als ik wist dat morgen de wereld verging, dan plantte ik vandaag nog een appelboom."9 Het vergt moed in denken om te komen van 'de culturen' naar 'de cultuur'.

Ervin Laszlo en Kingsley L. Dennis De verbinding tussen wetenschap en spiritualiteit (p. 63):
Fysicus Sir Roger Penrose: ‚Mijn visie [op bewustzijn] vereist een ingrijpende revolutie in de fysica… Ik ben tot de overtuiging gekomen dat er aan de huidige wetenschap iets van elementair belang ontbreekt… Ons inzicht is op dit moment ontoereikend en we zullen ons zodanig moeten ontwikkelen dat we nieuwe wetenscappelijke regionen kunnen bereiken.‘
Met de inspiratie uit grote spirituele tradities en de informatie uit de pioniersgebieden van de wetenschap is het mogelijk onszelf − ingrijpend en snel − te veranderen. Dan hebben we de kans om de wereld te veranderen, meent Duane Elgin (p. 132).
Hoofdstuk 26 De rol van spiritualiteit in een veranderende wereld Bruce Lipton (p. 138):
We leven werkelijk in een enerverende tijd. De opgaven en crises waarvoor de wereld zich gesteld ziet zijn voorboden van een naderende verandering van de beschaving. We staan op de drempel van een ongelooflijke mondiale evolutiesprong.

Het land van Rembrandt (Elsbeth Etty De Groene Amsterdammer 26 oktober 2017):
Simon Schama geeft in Overvloed en onbehagen een iets andere benadering van de Hollandse beschaving in de Gouden Eeuw, waarbij hij onderscheid maakt tussen cultuur en Cultuur, en de Nederlandse cultuur (met een kleine c) ‘een collectieve herinnering’ noemt: ‘Een verbondenheid die ontstond als gevolg, niet als oorzaak, van de vrijheid en die eerder werd bepaald door gemeenschappelijke gewoonten dan voorgeschreven door instituties.’
Is het de regering nu te doen om dit idee van een ‘collectieve herinnering’ of om het volk te leren ‘wie wij zijn’ als volk? Een collectieve herinnering is een vorm van groepsgeest, waar op zich niets tegen is, omdat het deel uitmaken van een collectief in een diep gevoelde menselijke behoefte voorziet. Wie die behoefte inzet om van bovenaf een historische, esthetische of politieke visie op te leggen, maakt volgens de filosoof Karl Popper gebruik van ‘de psychologische mogelijkheden van het nationalisme’. Of zoals Hegel als profeet van het nationalisme oreerde: ‘De geest van het volk is zijn werk. Volkeren zijn wat hun daden zijn.’ De wil van de volksgeest is absoluut.
Het beschermen van cultureel erfgoed en het uitdragen van kennis over de geschiedenis en de cultuur is een bewonderenswaardig streven. Maar verwar het niet met een wettelijke canonisatie en nationale toe-eigening van kunst of kunstenaars, want dat is levensgevaarlijk. Zoals onze gedeelde geschiedenis ons leert.

Interview: Historicus Simon Schama prijst solidariteitsbesef van banken in Republiek der Nederlanden
'17de-eeuws Holland, zo moet het' (Robert Giebels Volkskrant 2 juli 2011)
Schama trekt een voor Nederlanders aantrekkelijke conclusie over de financiële crisis: 'Als de wereld het Nederland van de Gouden Eeuw als voorbeeld had gehad, waren we nu beter af geweest.'
Dus we leren het nooit?
'De geschiedenis herhaalt zich, maar nooit exact hetzelfde. Geschiedenis is in contact komen met mensen die al lang dood zijn. Bijvoorbeeld 17de-eeuwse Hollanders. Die tonen dat het wel degelijk mogelijk is om tegelijk welvarend én menselijk én sociaal genereus te zijn.'
Wat zouden de bankiers van nu zich daarvan aan moeten trekken?
'Zij zeggen nu, na de crisis, dat wij burgers het niet allebei kunnen hebben: óf de bank loopt geen enkel risico, óf de bank leent geld uit. De banken willen dat we kiezen. Maar het voorbeeld van Nederland in de Gouden Eeuw laat zien dat de banken onzin uitkramen. Ik heb het ook net tegen die bankiers gezegd: geschiedenis moet geen entertainment zijn, het moet irriteren en je wakker houden.'

Het zou dus kunnen dat het allemaal niet echt is (Maarten Keulemans Volkskrant 11 maart 2017 Bijlage Sir Edmund p. 8-13):
Is het heelal eigenlijk een hologram? Bent u een computersimulatie? Klinkt als voer voor sciencefiction (en dat is het ook), maar het idee wint ook stevig terrein in academische kringen - en in Silicon Valley. Wat is hier aan de hand?
Die vraag is zo oud als de mensheid zelf. Al in de 4de eeuw voor Christus overwoog Plato of de wereld misschien de slagschaduw is van een of andere hogere, 'echtere' wereld; en in China vroeg Zhuangzi zich rond diezelfde tijd filosofisch af of hij droomde dat hij een vlinder was, of een vlinder die droomde dat hij Zhuangzi was.
In recentere tijden begon dat idee ook door te lekken naar de natuurkunde. Geen wonder: fysici zitten immers met een heelal vol geestverruimende zaken zoals onzichtbare krachten, ongrijpbare deeltjes en in zichzelf opgerolde dimensies. Een heelal, dat allang niet meer is te snappen met het boerenverstand, maar waarmee de rekenregels van de wiskunde wonderlijk genoeg wél uit de voeten kunnen.
Heelal van getallen
Zelf hoort Verlinde tot de groeiende stroom natuurkundigen die meent dat je het heelal het beste kunt beschrijven als opgebouwd uit informatie. Nullen en enen, ook de zwarte lege ruimte bestaat eruit, het hele heelal is informatie. Het is uit het gewriemel en gekronkel van die nullen en enen dat de natuurkunde opdoemt, denkt hij. En dat opdoemen gaat nogal letterlijk: als een hologram, omdat de nullen en enen een met elkaar 'verstrengeld' weefsel vormen dat voortdurend informatie doorsluist van en naar de rand van het heelal. 'Zodat alles wat zich in het universum afspeelt een soort afspiegeling is van wat er gebeurt op een schil aan de buitenkant', zegt hij.
Holometer-experiment
't Hooft ziet het universum als een soort meerdimensionale superspreadsheet van getallen die voortdurend op elkaar inwerken, 'als het rekenboek van een superwiskundige', zoals hij verwoordt. 'Ik kan me een nog extremere visie op ons heelal voorstellen: misschien ís het heelal niets anders dan de wereld van getallen, met al hun bijzondere eigenschappen', stelt hij. 'Getallen geven hun eigenschappen door aan andere, nog grotere getallen, via de wiskunde. Het zou zomaar kunnen zijn dat de getallen op zichzelf een heelal vormen. Ons heelal? Het lijkt me denkbaar, maar echt begrijpen doen we dit nog helemaal niet.'
Waarom is er een verband met informatica?
Theoretici merken de laatste jaren dat allerlei wiskundige begrippen uit de informatietheorie van pas komen ter verklaring van raadselachtige zaken uiteenlopend van donkere materie tot het schijnbare informatieverlies in zwarte gaten. Is het gewoon een teken des tijds dat uitgerekend onze generatie computerachtige eigenschappen in het heelal herkent, of zit er meer achter?

Ik opperde dat dit een soort mentale oefening is die buitengewoon vermoeiend is. H.P.B. glimlachte en knikte:
Je moet niet zo dwaas zijn jezelf het gekkenhuis in te werken door teveel ineens te willen doen. De hersenen zijn het instrument van het waak-bewustzijn en ieder bewust mentaal beeld dat gevormd wordt betekent verandering en vernietiging van atomen van de hersenen. Gewone intellectuele aktiviteit verloopt langs gebaande wegen in de hersenen en vereist geen plotselinge aanpassingen en vernietigingen in hun substantie. Maar deze nieuwe soort van mentale inspanningen vraagt om iets totaal anders - het scheppen van "nieuwe hersenpaden" (new brain paths), het tot stand brengen van een andere orde in de kleine levens in de hersenen. Als dit geforceerd en onoordeelkundig geschiedt, kan dit ernstige fysieke schade aan de hersenen toebrengen.
Ik heb deze weergave van haar lessen aan HPB voorgelezen en haar gevraagd of ik haar goed begrepen had. Zij noemde mij een
'onnozele domkop' om te veronderstellen dat iets ooit goed in woorden uitgedrukt kan worden. Maar zij glimlachte en knikte instemmend, en zei dat ik het echt beter onder woorden gebracht had dan iemand anders het ooit gedaan had, en ook beter dan zij dat zelf kon.

De functie van de psyche heeft betrekking op de wederkerigheid tussen complementaire werkwoorden ‘Scheppen en Vernietigen’ (Trimurti), 'Verschijnen en Verdwijnen', 'Aantrekken en Afstoten', 'Ontvouwen en Invouwen', ‘Zaaien en Oogsten’, 'Creëren en Nabootsen', 'Geven en Ontvangen', 'Voelen en Denken', 'Vechten en Vluchten', 'Slapen en Waken', 'Luisteren en Spreken', 'Lezen en Schrijven’ en brengt de fractale zelfgelijkvormigheid (‘Entropie en Negentropie’, 'Golven en Velden'), symmetrie op elke schaal tot uitdrukking.

Tegen stone coal Engels (2) (Martin Sommer Volkskrant 27 augustus 2016 p. 17):
Het beleden universitaire internationalisme leidt tot feitelijke blikvernauwing.
De decaan aan de Tilburg school of humanities, Willem B. Drees, heeft zijn oratie in het Engels gehouden (O&D, 23 augustus). Dat is mooi, maar de vraag is toch vooral of zijn gehoor er ook wat van opstak. In mijn stuk van vorige week over het allesoverheersende Engels aan Nederlandse universiteiten, schreef ik dat het slechte Engels van Nederlandse docenten ook nog eens slecht begrepen wordt door studenten. Er blijkt echt (Delfts) onderzoek naar te zijn gedaan: kwaliteitsverlies aan docentenkant 15 procent en aan studentenkant nog eens 15 procent. Bij elkaar beslist niet best, maar over dat informatieverlies hoor je universiteitsbestuurders, met hun unique selling points en global brand (VSNU), nou nooit.
Wat hieruit opstijgt, bij zowel Willem B. Drees als de taaluniemensen, is een geweldige angst om de boot te missen. Universiteitsbestuurders doen stoer over de zegeningen van het Engels en internationale openheid, maar in werkelijkheid zuchten ze onder de dwang van de beoordelings- en betalingssystematiek.
Het rapport waarschuwt dat de gangbare mores bij het Engelstalig publiceren zullen uitmonden in een een keurslijf in het denken. De hoogleraar wetenschapsgeschiedenis Trudy Dehue heeft daar onderzoek naar gedaan. Ze beschrijft hoe er een kleine eeuw geleden een Amerikaanse handleiding was voor publicaties in de psychologie. Die telde zeven pagina's. De editie die nu door visitatiecommissies wordt gehanteerd, heeft 368 pagina's voorschriften, voor compositie, stijl, interpunctie, notenapparaat, spelling, citaat et cetera.
Allemaal vorm, geen inhoud. Maar wie niet in de mal past, is af. Universiteitsbestuurders zitten niet te wachten op eigenwijze onderzoekers die zich niet aan de regels houden. Zo wordt wetenschap steeds minder een vrijplaats voor het denken en steeds meer, in de woorden van Trudy Dehue, 'een ingevuld formulier met voorgeschreven taalgebruik'. Het KNAW-rapport uit 2003: 'Creativiteit en kritische zin gaan verloren als de eigen taal heeft afgedaan als wetenschapstaal.'
Daar is geen woord Spaans bij.

Engels in de collegezaal (Prof. dr. Paul A. Kirschner Volkskrant 27 augustus 2016 p. 21):
Ik maak graag wat kanttekeningen bij het voorpagina-artikel 'Engels rukt op in de collegezaal' van 26 augustus. Dat Engels de lingua franca van vele gebieden is (zoals het mijne: onderwijspsychologie) betekent niet dat lesgeven in het Engels moet. Dit is een schijnredenering.
Ook omdat Nederlandstalig lesgeven met Engelstalige bronmaterialen zeer normaal is, wordt de student(e) niets onthouden. Verder, een doel van het universitair onderwijs is goed en genuanceerd discussiëren en nadenken; dit gaat moeilijk voor zowel docent(e) als student(e) in een taal die zij minder beheersen.
Tot slot, als geboren Engels spreker (inmiddels 43 jaar in Nederland) kan ik uit zeer veel ervaring zeggen dat de meeste van mijn collega's - van universitair docent tot hoogleraar - het Engels, zowel mondeling als schriftelijk, matig beheersen. Niet echt een formule voor goed academisch onderwijs.

Het aangepaste gedrag Groupthink viert hoogtij, de vertrossing in de wetenschappelijke wereld is een feit. Het gaat juist om Creative think, dus om buiten de gebaande paden te leren denken.

Alleen een sterke EU kan mensen in nood helpen (Donald Tusk Volkskrant 22 april 2016 p. 21):
Alleen met een vastberaden beleid kunnen de humanitaire doeleinden van de EU worden gehaald.
Ferm beleid en vastberadenheid
Alleen sterke staten kunnen op grote schaal mensen in nood helpen zonder daar zelf aan onderdoor te gaan. Alleen met ferm beleid en vastberadenheid worden humanitaire doeleinden gehaald. Als we Europa open en tolerant willen houden, kunnen we ons geen hulpeloosheid meer veroorloven.
Alle lidstaten moeten solidair en vastberaden zijn op alle aspecten van het migratiebeleid: herhuisvesting, humanitaire hulp, acties buiten de EU, en vooral het beschermen van onze buitengrenzen. Niet alleen de toekomst van Schengen staat op spel, maar die van de hele EU.
Recente ervaringen met Turkije laten zien dat Europa duidelijke grenzen moet stellen aan zijn bereidheid tot concessies. Over geld valt te onderhandelen, over onze waarden niet. Wij kunnen onze opvattingen niet opleggen aan de rest van de wereld, net zomin als anderen hun opvattingen aan ons kunnen opleggen. Onze vrijheden, waaronder de vrijheid van meningsuiting, maken geen deel uit van politieke onderhandelingen met wie dan ook. Die boodschap moet ook tot president Erdogan doordringen.

Verbeeldingskracht (universeel bewustzijn, kosmisch bewustzijn, ideatie, scheppingsdriehoek 9 - 3 – 6, actieve imaginatie van CarlJung), de kernkwaliteit creativethink - Ilya Prigogine heeft het over de ervaring van creativiteit - is het positief tegenovergestelde van chaos. Middels een ideologische ommekeer is het mogelijk ons met de natuurlijke kringloop (flow), te verbinden. We zijn medescheppers van iedere situatie die in ons leven ontstaat. Ieder initiatief, elk mens kan door het vlindereffect de zelfordening positief beïnvloeden. De chaostheorie leert dat alles met elkaar verbonden is en de onderzoeker niet af te scheiden is van het onderzoekblack%. Alleen door dat wat is te accepteren komt de evolutie een stapje verder.

Bart Hageraats DE MENS IS HET VERWANDLUNGSDIER Elias Canetti over verwandlung, massa en meer
Hoofdstuk III ‘De massa’s zijn toch veel beter dan alle leiders bij elkaar’. Marx, Engels, Lenin, Stalin, Mao – en Canetti over de massa (p. 70):
De massa is door Marx of Engels nooit systematisch benaderd of geanalyseerd; hun invalshoek was òf impulsief òf tactisch en een enkele keer filosofisch. En psychologiseren (van massa of individu) was niet hun kracht; zij waren er het type geleerde niet naar en de tijd was er klaarblijkelijk nog niet rijp voor. Canetti komt daarin wel overeen met hen: ook hij moet weinig hebben van uitgesproken psychologie of psychologiseren.18 Daarnaast zijn ze alle drie polyhistor, waar bij Marx bovendien duidelijk de opgeleide filosoof 19 en de (zelfgeschoolde) socioloog en econoom zichtbaar wordt en bij autodidact Engels de legerexpert. Canetti is dan de meest uitgesproken homme de lettres, die het ongetwijfeld eens zal zijn geweest met Marx’ overtuiging dat filosofen de wereld slechts verschillend hebben geïnterpreteerd maar dat het erop aan komt haar te veranderen – alleen, hij was geen actievoerder of manifestenschrijver.
18) Zoals ook Emile Durkheim (1858-1917) daar weinig van moest hebben omdat de sociale feiten bestaan, afgescheiden van de bijzondere gevallen waarin zij zich voordoen. Het geweten van het collectief drukt zich in de individuen uit en het ‘fait social’ staat boven de enkeling.
19) Hij promoveerde in 1841 in Jena op het verschil tussen de
natuurfilosofie van Democritus (460-380) en Epicurus (341-270), ‘een groots opgezette apotheose van Epicurus’ leer van de vrijheid. Ethiek, moraal en filosofie als actieve veranderingsfactoren van een onredelijke wereld – dat was de these, sterker de eis’. (Fritz J. Raddatz, Karl Marx. Een politieke biografie. Wereldvenster, Baarn 1976, p. 36).
Hoofdstuk VII ‘Gods hartslag in ons: de angst’.
Filosofie in Massa & Macht en in de Aantekeningen
212: Het probleem dat de Chinese denkers altijd heeft beziggehouden is de vraag hoe de wereld moet worden geordend.104 Meer verwoord in overeenstemming met het Chinese wereldbeeld: welke methoden kunnen leiden tot herstel van een totale orde105 waarin de menselijke maatschappij goed zal kunnen functioneren tezamen met de grote machten van Hemel en Aarde? Die vraagstelling beperkte de draagwijdte van de Chinese wijsbegeerte die primair is gericht op het gedrag van de mens als sociaal wezen. En op het gedrag van de vorst en – in ruimere zin – de overheid als regelaar van de maatschappij. Zelfs de denkers die elk ingrijpen in de natuurlijke aard van de mens en iedere poging tot kunstmatige ordening verwerpen106 zijn niet gefascineerd door de verschijnselen van de natuur als zodanig.
Zij blijven zich concentreren op het ideale gedrag van de mens in harmonie met de natuur.107 (mijn curs.) ‘Natuur’ is daarbij ruimer bedoeld dan in het Westen gebruikelijk: het is het geheel van alle voortgaande leven – hier en nu, voor en na ons. De levensstroom van toen, heden en straks.
104) E.e.a. uit [E. Zürcher], ‘China’, in: Jan Bor, Errit Petersma (red.), Jelle Kingma (beeld),
De verbeelding van het denken. Geïllustreerde geschiedenis van de westerse en oosterse filosofie, Contact, Amsterdam/Antwerpen 1997 [1994], pp. 100-147; p. 103. ‘Regeren’ en ‘ordenen’ worden in het Chinees met hetzelfde woord weergegeven.
105) Veel klassiek denken stamt, als gezegd, uit de tijd van de Strijdende Staten.
106) Onder meer Lao Tse dus.
107) De school van de dialectici heeft een poging gedaan logische categorieën te formuleren, maar die aanzet tot logica is in een primitief stadium doodgelopen en is ook later nooit meer tot ontwikkeling gekomen. In de 4e - 3e eeuw v.C. zijn speculaties over de werkingen van de kosmos gevonden, die ten slotte uitlopen op uitgebreide classificatie-systemen o.b.v. de twee oerprincipes Yin en Yang en de 5 elementen [vuur-water-aarde-houtmetaal] maar leidden niet tot een van het menselijk gedrag losgemaakte natuurfilosofie. Aldus Zürcher. 108 De klassieke voorouderverering vloeit daaruit als vanzelf voort, het vaak wanstaltige natuur/dierenbeheer is er sterk mee in tegenspraak. Hoogleraar ethiek Marcus Duwell en universitair docent Franck Meijboom waren voorjaar 2009 een week in Bejing om met Chinese collega’s tijdens de eerste Nederlands-Chinese conferentie over bio-ethiek en de omgang met dieren te spreken. ‘Dat was voor ons best verwarrend, want aan de ene kant bestaat er in China een door de religie en de filosofie geïnspireerd respect voor dieren dat aanzienlijk groter is dan bij ons in Nederland. Maar tegelijkertijd lieten verschillende sprekers merken geen enkel bezwaar te hebben tegen dierproeven waarover bij ons al jaren fel wordt gediscussieerd. Een ander opvallend verschil was het feit dat wij vinden dat ethische kwesties op een democratische manier moeten worden geregeld, terwijl in China bureaucraten erover gaan. Men zou het daar als vooruitgang beschouwen als de experts een grotere rol in de discussie zouden kunnen spelen.’

Roger Scruton (Volkskrant 14 juni 2008): Ook het onderwijs is in de ban van het instrumentele denken. Er wordt gedacht dat onderwijs nuttig moet zijn voor het kind. Een misvatting zegt Scruton die voortkomt uit het denken van de Amerikaanse filosoof John Dewey die pleitte voor child centred learning. (In Nederlands onderwijsjargon heet dat: ‘de leerling centraal’.) Scruton: ‘Maar het onderwijs is er helemaal niet voor het kind. Het is precies andersom: het kind is er voor het onderwijs.’

Student-centred learning, that is, putting students needs first, is in contrast to teacher-centred learning.

Van Bijsterveldt gaat voor topvakmanschap (16 februari 2011)
Mbo'ers kunnen de komende jaren rekenen op meer uren onderwijs en betere begeleiding. Daar investeert het kabinet €150 miljoen in. Mbo-studenten krijgen meer onderwijstijd en betere examens. De doorstroom vmbo-mbo-hbo wordt bevorderd door sterkere inzet op het vm2 traject en de vakcolleges. Verder verdwijnt het mbo 1 en komt er de nieuwe Entreeopleiding voor jongeren zonder vooropleiding. Dat is een greep uit het actieplan 'Focus op Vakmanschap 2011-2015' dat minister Marja van Bijsterveldt (Onderwijs) vandaag naar de Tweede Kamer heeft gezonden.

Niet geschoten is altijd mis (Daan Hoogwegt Trouw 28 april 2009)
Marja van Bijsterveldt, staatssecretaris van het ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap, trok van dertig maart tot en met drie april door het land om de nieuwste schimmel in het onderwijs te promoten. Op zichzelf een niet onaardige poging om de puberjeugd bij de samenleving te betrekken, maar de manier waarop heeft me alleszins verbaasd.
Met grote trots galmden de woorden uit Marja’s kleine mondje: “Met de maatschappelijke stage heeft u goud in handen.” Hiermee wordt de verwachting gewekt dat onze staatssecretaris, in samenwerking met haar kornuiten, het wiel opnieuw heeft uitgevonden. Nog nooit is het eerder vertoond dat de leerling zo betrokken werd bij de maatschappij. De maatschappij dat ben jij! Maar met deze uitspraak loopt onze Marja hard tegen de lamp. Was het niet haar eigen ministerie dat op de website verklaarde: “De maatschappelijke stage is niet nieuw”?

Mede op basis van de boeken van Ervin Laszlo gaat het rapport ‘E i V’ er vanuit dat uiteindelijk een integratie van de modellen (’5D-concept en Ether-paradigma’) van grenswetenschappers uitsluitsel zal geven. Toeval wordt door de chaostheorie in een ander licht geplaatst. Uitgangspunt is vooralsnog dat het perspectief van de Chaostheorie, met inbegrip van Amor fati (Liefde voor het lot), de ontbrekende schakel is van de Algemene relativiteitstheorie. Net als ‘Aether en Ether’ in de theosofie zijn het ’5D-concept en Ether-paradigma’ de twee kanten van dezelfde medaille.

In zijn boek WDNKW (p. 299) geeft Gerrit Teule in één tekening zelfgelijkvormigheid, de absolute - en relatieve ruimtetijd weer. Eon staat voor de absolute ruimtetijd (wormgat) en atoom, molecuul, cel, lichaam en aarde voor de relatieve ruimte ('Openbare ruimte'). Aan deze reeks kunnen het brein, sterrenstelsels en miljoenen, zo niet miljarden andere universa worden toegevoegd. Het verschil tussen een absolute - en relatieve ruimtetijd is de levensduur. In werkelijkheid bestaan er slechts virtuele scheidslijnen.

Het 5Ddenkraam maakt van de ruimte-tijd spiegelsymmetrie gebruik. Het Ether-paradigma gaat echter niet alleen van de materie, maar ook van de keerzijde, de ruimte ('energie'), de leegte (tzimtzum) uit. De schakel tussen materie en ruimte, de tijd staat in het Ether-paradigma centraal. In de snaartheorie zijn energie en tijd twee complementaire grootheden.
Akasa (Ether) is een plaats tussen tijd en ruimte, die vele namen (nulpuntveld, prana, levenskracht, Tetragrammaton, anima mundi, wereldziel, wereldgeest, eenheidsbewustzijn, De, ki, Chi, Kundalini, psi-vermogens, Akasha-veld, Zero Point Field (Z.P.F.), Aether, vril en tachyonenergie) heeft.

Het Ether-paradigma en het 5D-concept worden naast elkaar gebruikt en passen beide in een 5Ddenkraam. Het Ether-paradigma heeft als vertrekpunt de materie, elektromagnetisme, de relatieve ether van René Meijer. Het 5D-concept belicht de 5e Dimensie vanuit een filosofisch perspectief. Het is net als met Geest en Lichaam, hemel en aarde, Zo boven, Zo beneden, top down en bottom up, deductief en inductief. Het zijn de twee complementaire kanten van een medaille, die beide de kwintessens tot uitdrukking brengen. Absoluut en relatief, uiterste objectivering en uiterste subjectivering zijn de beide polen van de éne werkelijkheid. Of met andere woorden het Ether-paradigma begint bij 4 en eindigt bij 5 en het 5D-concept begint bij 5 en eindigt bij 4.

Opmerking in de bijlage Weerkaatsing (hoofdstuk 4.3):
Bij de hindoes is de god Vishnu de bovenzinnelijke oorspronkelijke persoon of integriteit van de schepping en de instandhouder van leven, de schepper of de geest van het Absolute is (Brahmâ) en de vernietiger-vernieuwer is Shiva (zie verder guna-avatâra's). Deze drie-eenheid vertegenwoordigt in essentie de daadwerkelijke processen van het bewustzijn dat zijn vormen vernieuwt en verandert in overeenstemming met nieuwe innerlijke impulsen.
De drie verenigende Logoi van de Esoterie:

Pythagoras E i V: E i V:
  1e Logos, Monade3e Logos, TriadeAntroposofieRudolf Steiner 
MonadeTriadeGod ----GeestGeestmens ----Geestzelf (omgevormd Astraallichaam)
||||||
TetradeDuade4. Lichaam ----ZoonFysiek lichaam ----Levensgeest (omgevormd Etherlichaam)
  Tetrade2e Logos, Duade  
    Rapport ‘E i V’, de natuurlijke kringloop (1 - 3 - 2 - 4):
Macrokosmos Microkosmos MacrokosmosTijd-as
'Leegte' ----InhoudloosInhoud >>>>Inhoudloos, 'Leegte'1. Ruimte, Wat ----3. Absolute tijd, Eeuwigheid
|||||
Vormloos ----InhoudVormloos <<<<Vorm, Vormbaar4. Relatieve tijd ----2. Materie, Hoe
 Microkosmos  Tijd-asMicrokosmos
    5e element Ether
    (snijpunt van dediagonalen 1./2. en 3./4)

Albert Einstein, Relativiteitstheorie, de eenheid van Massa, Tijd en Energie (Kracht, Beweging) - (Ruimte - Tijd - Beweging).

Theorie van alles:Kompaskwadrant:Rapport Eenheid in Verscheidenheid 
Macrokosmos Bewustzijnsschil:
Eeuwige Nu (Synthese)Absolute tijdUitbreidende kracht, MiddelpuntvliedendeSterke kernkracht
1. Ruimte (Energie)3. Zwakke beweging (Tijd-as; 1)1.Zwaartekracht (Akasha)3. Spiegelsymmetrie
RelativiteitstheorieUnificatietheorie7. Hermeneutische cirkel ----5. Reflexief bewustzijn
||||
SnaartheorieKwantummechanica (Microkosmos)4.b Ether-paradigma ----6. Meta-leren
4. Sterke beweging2. Materie, Massa4.a Materiesymmetrie2. Tijdsymmetrie (Z.P.F.)
Relatieve tijdVerleden - Nu - ToekomstZwakke kernkrachtElektromagnetische kracht
(Arrow of time)  Samentrekkende kracht,
   Middelpuntzoekende

1) ‘Beweging is eeuwig in het ongemanifesteerde, en periodiek in het gemanifesteerde’ (De Geheime Leer Deel I Stanza 4 p. 128).

De samenstelling van de evolutionaire 'Bewustzijnsschil' of de matrixstructuur (Wilber-Combs-rooster) van het thema Eenheid in Verscheidenheid:

PythagorasKompaskwadrantFysicaUnificatietheorieEther-paradigmaReflexief bewustzijnMeta-leren   Metafysica, Hermeneutische cirkel
Monade (1 +7)1e DimensieLeegte, EnergieEther-paradigmaPersoonlijkheidTrias politicaGrenzen doorbreken SprekenMythos
Duade (2 + 6)2e DimensieRuimteReflexief bewustzijnCommunicatieDe Ander als spiegelDe Ander centraal LuisterenLogos
Triade (3 + 5)3e DimensieMaterieMeta-lerenCultuuroverdrachtCultuuroverdrachtVier edele waarheden SchrijvenTheos (Zenders)
Tetrade4e DimensieTijdHermeneutische cirkel5DdenkraamVierde machtHoofdroute LezenHolos (Ontvangers)

Om de waarheid te achterhalen is er volgens Pythagoras - in verband met de supersymmetrie in de schepping - geen complexe wiskunde nodig. Om de 10 dimensies weer te geven is de gebruikte wiskunde van het metrieke stelsel eenvoudiger dan bij de snaartheorie.
Microkosmos (ommekeer)

sleutel zeven7e DimensieHoofdstuk 5 Hermeneutische cirkelCategorie van alles
sleutel zes6e DimensieHoofdstuk 56e MachtMeta-leren’Energie en Materie’
sleutel vijf5e DimensieHoofdstuk 2, 5, 4.4 Bijlage5e MachtReflexief bewustzijn’Energie en Tijd’
sleutel vier4e DimensieHoofdstuk 2, 5, 8.3 Bijlage4e MachtEther-paradigma’Ruimte en Tijd’
7. 7*7; Esoterie; Bewustzijnsevolutie;7S-model (Non-lokaal)Hermeneutische CirkelTriade + Tetrade = Zeven zintuigen
6. Zes standpunten; DavidsterWeltstoff'Meta-lerenAardse ’Iron triangle en hemelse drie Logoi’
5. Kwintessens; Ethica; CommunicatieZeitgeistReflexief bewustzijn'Triade + Tetrade' = Kwintessens
4. Tetrade; ZelforganisatieArrow of time (Zeitpfeil)Ether-paradigmaVier oorzaken-leer; Kwadranten

Marcel Messing boek Met een glimlach de wereld rond Bespiegelingen
Wie met een glimlach de wereld rond kan gaan, brengt een troostend licht in de wereld van ruwheid en harde woorden, van vergeten liefde en gebrek aan mededogen. Deze simpele uiting kan zich als een energie van genegenheid verspreiden en harten openen.\\ Waar een oprechte glimlach is, ontstaat een sfeer van genegenheid en mededogen. Woordloos, argeloos en ontwapenend is de glimlach.
Hij gaat te rade bij het jodendom, christenen en Kopten, de vroege kerkvaders, Katharen en Manicheeën, Boeddhisme en Hindoeïsme, Zen, het evangelie van Thomas, de Naghamadi geschriften, Gilles Quispel en nog ontelbare bekende westerse denkers.

Marcel Messing boek van levensboom tot kruis (p. 15): Er is een oerspanning tussen worden en zijn, tussen schepping en schepsel, tussen de boom van kennis van goed en kwaad en de boom van leven. Zolang de hand van begeerte die oerpanning niet verstoort, wordt alles in het bewustzijn als eenheid ervaren, zijn alle tegendelen in volmaakte harmonie.
Lezing Marcel Messing: Wie de wereldheerschappij wil verwerven moet eerst zorgen dat de vrije wil van de mens aan banden wordt gelegd, dat ze niet meer zelf kunnen denken en niet meer zelfbewust handelen. Hun plan is eveneens duidelijk; ons manipuleren door middel van desinformatie. De desinformatie bevindt zich vaak niet op die plaatsen waar men ze zou vermoeden.

H.P. Blavatsky De Geheime leer deel III Esoterische opstellen en instructies Afdeling VI' - Namen zijn zinnebeelden (p. 77/78):
“Door de ideeën weer met getallen te verenigen kunnen wij op ideeën op dezelfde wijze inwerken als op getallen en tot de wiskunde van de waarheid geraken”, schrijft een occultist, die van zijn grote wijsheid blijk geeft omdat hij onbekend wenst te blijven.
Iedere Kabbalist, die goed met het Pythagorese stelsel van getallen en meetkunde vertrouwd is, kan aantonen dat de metafysische zienswijzen van Plato op de strengste wiskundige beginselen steunden. “Ware wiskunde”, zegt het Magikon, “is iets waarmee alle hogere wetenschappen in verband staan, de gewone wiskunde is slechts een bedriegelijke reeks drogbeelden, van welke de veel geprezen onfeilbaarheid alleen hieruit voortvloeit - dat materialen, omstandigheden en betrekkingen tot grondslag gemaakt zijn”…
Alleen de cosmologische theorie van de getallen, welke Pythagoras in Indië en van de Egyptische hiërofanten leerde, kan de beide eenheden, stof en geest, met elkander verzoenen en elk van deze twee de andere wiskundig doen aantonen. Alleen de heilige getallen van het heelal in hun esoterische combinatie kunnen het grote vraagstuk oplossen en de theorie van de uitstraling en de cyclus van de emanaties verklaren. De lagere orden moeten voor en aleer zij zich tot hogere ontwikkelen uit de lagere geestelijke orden emaneren en, wanneer zij op het keerpunt gekomen zijn, weer in het oneindige opgenomen worden. Op deze ware wiskunde nu berust de kennis van de Kosmos en van alle mysteriën, en voor iemand die ze kent is niets gemakkelijker dan te bewijzen dat zowel het Vedische als het Bijbelse samenstel gegrond is op “God-in-natuur” en “natuur-in-God” als grondwet.
Enige verhandelingen over de toepassing der occulte wijsbegeerte op het leven - Het juweel in de lotus (p. 483/484):
Zo is de mystieke zinsnede “Om Mani Padme Hoem”, als men haar op de juiste wijze begrijpt, niet samengesteld uit de nagenoeg zinledige woorden: “O, het juweel in de lotus”, maar zij bevat een zinspeling op de onverbrekelijke band tussen de mens en het heelal, die op zeven verschillende wijzen is weergegeven en de mogelijkheid opent van zeven verschillende toepassingen op zeven gebieden van denken en handelen.
484: Uit welk oogpunt men haar ook beschouwt, betekent zij:
“Ik ben die ik ben”, “Ik ben in u en u bent in mij”. In dit verband en deze nauwe vereniging wordt de goede en reine mens een God. Hij zal bewust of onbewust bewerken, of de onschuldige oorzaak zijn, dat onvermijdelijke gevolgen optreden. In het eerste geval kan hij, als hij een Ingewijde is (wij bedoelen hier natuurlijk alleen een Adept van het pad van de rechterhand), een weldadige of beschermende stroom leiden en zodoende individuen en zelfs gehele volkeren weldoen en beschermen. In het tweede geval wordt de goede mens, al is hij zich ook volkomen onbewust van hetgeen hij doet, een schild voor ieder die bij hem is.

Kennis ontstaat door de integratie (Gnosis) van de relatie 'kenner en het gekende zijn één' (knower, het proces van knowing en know) geworden. Of zoals Ianthe Hoskins het uitdrukt: ‘U bent DAT’. Het biedt zijn zoekende geest het verenigde beeld van een Plan, dat tegelijkertijd de oorzaak, het doel en de methode van de reis van de mensheid aangeeft.. Het samenvallen van de triade correleert ook met de uitspraak van Robbert Dijkgraaf dat de mens slechts een onmisbare schakel in de ultieme cirkelredenering is.
De waarnemer en het waargenomene (Paren van tegenstellingen) zijn uiteindelijk één en hetzelfde. Robert Dijkgraaf duidt met de mens als schakel tussen wetenschap en natuur op het fenomeen van waarnemer en waargenomene. Net als Simon Vinkenoog plaatst hij de mens in de ultieme cirkelredenering centraal.
Of in de woorden van Wim van den Dungen boek Sepher Yetzirah): Indien we 'sepher' met ruimte en 'sephar' met tijd vergelijken, dan betreft 'sippur' (of 'communicatie') de 'quintessense' of 'vijfde dimensie' (in De Geheime Leer: Sepher, Saphar en Sipur of ‘door middel van getal, getallen en getelden’ of de kenner, het gekende en de kennis, Knower, Knowing, and Known).

Wim van den Dungen Levensboom (Sepher Yetzirah):
Dit betekent dat Tetragrammaton een 'universele sleutel tot creativiteit' is. Een 'getetragrammatoniseerd' bewustzijn is een 'Goddelijk bewustzijn'.
Zelfs het Pisces-tijdperk is tijdelijk ... Hoe voorzag Christus daarin ? Door over een terugkomst te spreken. Hierdoor wordt de universele liefdesgeest losgemaakt van het tijdelijk karakter eigen aan de tijdperkenleer zelf (Yah & Christus zijn tijdelijke 'Namen' voor hetzelfde, n.l. YHVH). Tetragrammaton incarneert in alle tijdperken. Telkens in andere gestalten (dan Yah, dan Christus, dan Aquarius). Aan het einde van het tijdperk komt er immers steeds een 'nieuwe wet' (waardoor de 'cyclus' van de Wijsheid zich voltooit).
Indien we 'sepher' met ruimte en 'sephar' met tijd vergelijken, dan betreft 'sippur' (of 'communicatie') de 'quintessense' of 'vijfde dimensie'. Aan de vierdimensionale 'kubus' van het Aardse bestaan wordt een vijfde hyper-dimensie toegevoegd. De spirituele dimensie gaat over de 'nominale' empirisch-formele werkelijkheid heen. Ze veronderstelt een intuïtieve aanschouwing van Kosmos die enkel gegeven is zodra het intellect volledig begrijpt waarom & hoe het principe van het niet-weten (agnosia) het gehele rationele gebeuren doordringt. Nà zich op deze wijze te hebben geledigd, groeit de Wijsheid als een permanent bewustzijn van de voorschijn van het vele in het licht van de impliciete éénmakende horizon (de Demiurg). De Wijsheid drukt zich uit in een Magister (Binah) waarin de scheppingsvoorwaarden begrijpbaar neergeslagen worden.
Verder behandelt Abraham de fundamenten van de qabalistische cosmologie. Daarin wordt de Kosmos 'meetbaar' d.m.v. 5 dimensies : 4 'nominale' of 'fysieke' dimensies (waardoor de 'elementale' werkelijkheid gestalte krijgt) en één 'meta-nominale' of 'metafysisch-spirituele' dimensie (die de quintessens eigen aan het 'zuiver levend kennen' -Daath optimaal- 'subtiel' waarneembaar maakt).
Enkel wanneer de gehele Daath-cyclus bewust kan doorlopen worden is het mogelijk voorbij goed & kwaad te gaan en door te stoten tot de essentie van Kether (Zijn Licht). Enkel dan is het mystiek visioen mogelijk. De Daath-cyclus toont aan dat de gevorderde qabalist zichzelf rechtop plaatst & wel zo dat zijn hoofd boven de hemel (goed) reikt & zijn voeten onder de hel (kwaad) op een bodemloze bodem staan. Enkel dan is een 'zuivere', 'quintessentiële' levende kennis mogelijk. Dan kan de 'verlichte' mens de 'verlichtende taak' uitvoeren & 't convenant tussen God & mens in Malkuth realiseren (zodat de 'gevallen dochter' op de Troon van 't Begrip plaats neemt & de Edenische toestand hersteld wordt).

Tetrasomia de Klassieke Leer van de Elementen en hun Rotatie
In beginsel zijn er binnen de Hermetische leer maar twee elementen, Vuur en Water. Lucht ontstaat als intermediair en verbindend Element tussen beide uitersten en tegenpolen. Hieruit vormt zich de Elementaire drieëenheid Vuur-Lucht-Water. De droge en daarmee fixerende eigenschap van Aarde verleent uiteindelijk de articulering c.q. definitie van, en daarmee het onderscheid tussen, deze drie Elementen als oerideeën. Aarde staat daarom voor ’’het bewustzijn’’ an sich.
Deze oorsprong van drie in plaats van vier en later vijf Elementen vinden we ook als de (A:M:SH). In het oudste qabbalistische geschrift, de ‘’Sepher Yetzirah’’. de Letter Alef (Lucht), Mem (Water) en Shin (Vuur) worden de Drie Moeders genoemd die de krachten van ‘’Tohu’’, de Chaos vormen, het noodzakelijk contrast op de achtergrond van de ordenende kracht van God (zie ook het bij deze tekst geplaatste overzicht).

Arjan Knop Waarom verdween het Tetragrammaton uit het gewone taalgebruik van de Joden?
Tot slot zal een verklaring gegeven worden voor het verdwijnen van het Tetragrammaton uit het alledaagse taalgebruik van de Joden, terwijl het daarentegen floreerde in de Joodse mystiek en in de 'magische literatuur'. Deze verklaring zal, na weerlegging van de 'oude standpunten', berusten op het feit dat de naam juist te krachtig was om zomaar door iedereen gebruikt te worden. Niet de beschuldiging van magisch misbruik ligt aan de basis van het verdwijnen van het Tetragrammaton (om het zo af te schermen), maar juist het feit dat de naam zo'n grote kracht bezat dat iedereen daar uiterst voorzichtig mee moest omspringen. De mogelijkheid tot gebruik van de naam werd hiermee benadrukt in plaats van ontkend. Dit raakt uiteraard weer aan de heiligheid van God en de mogelijkheid om Gods kracht te manipuleren. Hoe de precieze verhoudingen daarin zijn, zal door onderzoek duidelijk gemaakt worden.

De Geheime Leer Deel I, Stanza 5 Zij brengen fohat voort (p. 141/142):
Elektriciteit is ‘onstoffelijk’ in die zin, dat haar moleculen niet kunnen worden waargenomen en er niet mee kan worden geëxperimenteerd; maar toch kan zij uit atomen bestaan – en het occultisme zegt dat – en dus is zij stof. Maar zelfs als we zouden veronderstellen dat het onwetenschappelijk is er in zulke bewoordingen over te spreken, doet zich de vraag voor: als in de wetenschap elektriciteit een bron van energie wordt genoemd, eenvoudig energie en een kracht, waar is dan die kracht of die energie die men zich kan voorstellen zonder aan stof te denken? Maxwell, een wiskundige en een van de grootste autoriteiten op het gebied van elektriciteit en haar verschijnselen, zei jaren geleden dat elektriciteit stof was en niet alleen beweging. ‘Als we de hypothese aanvaarden dat de elementaire substanties zijn samengesteld uit atomen, moeten we wel concluderen dat ook elektriciteit, zowel positieve als negatieve, is verdeeld in bepaalde elementaire delen, die zich gedragen als atomen van elektriciteit.’ (Helmholtz, Faraday Lecture, 1881.) Wij gaan nog verder en beweren dat elektriciteit niet alleen substantie is, maar ook een uitstraling van een entiteit, die noch god noch duivel is, maar een van de talloze wezens die onze wereld volgens de eeuwige wet van KARMA besturen en leiden. (Zie het Aanhangsel bij dit Deel.)
De Geheime Leer Deel I hoofdstuk 6
De maskers van de wetenschap Fysica of metafysica? (p. 559):
Daarom vertoont Spiller met al zijn fouten meer intuïtie dan enige andere hedendaagse wetenschapper, misschien met uitzondering van dr. Richardson, de theoreticus van de ‘zenuwkracht’ of de zenuw-ether, en ook van de ‘zonnekracht en aardkracht’2. Want AETHER is in de esoterie de ware kern van alle mogelijke energie en men kan beslist alle manifestaties van energie in de stoffelijke, psychische en spirituele werelden aan dit universele agens (samengesteld uit veel agentia) toeschrijven.
559/560: Wat zijn elektriciteit en licht in feite? Hoe kan de wetenschap weten dat het ene een fluïdum is en het andere een ‘bewegingsvorm’? Waarom wordt niet duidelijk gemaakt waarom er tussen hen verschil moet worden gemaakt; beide worden immers beschouwd als wisselwerkingen van krachten. Elektriciteit is een fluïdum, wordt ons verteld, niet materieel en niet moleculair (hoewel Helmholtz er anders over denkt), en het bewijs is, dat we het kunnen verzamelen, bijeenbrengen en opslaan. Dan moet zij eenvoudig stof zijn en geen bijzonder ‘fluïdum’. Ook is zij niet alleen maar een ‘bewegingsvorm’, want beweging kan moeilijk in een Leidse fles worden opgeborgen. Wat het licht betreft, dit is een nog uitzonderlijker ‘bewegingsvorm’, omdat ‘hoe verbazingwekkend het wel mag schijnen, licht (ook) feitelijk voor gebruik kan worden opgeslagen’, zoals prof. Grove bijna een halve eeuw geleden aantoonde.
De Geheime Leer Deel I hoofdstuk 9
De zonnetheorie (p. 596):
Het occultisme plaatst dit ‘mysterie’, of de oorsprong van de
LEVENSESSENTIE, in hetzelfde centrum als de kern van de prima materia van ons zonnestelsel (want ze zijn één).
De zon is het hart van de zonnewereld (het zonnestelsel) en zijn brein is verborgen achter de (zichtbare) zon. Vandaar worden gewaarwordingen uitgezonden naar ieder zenuwcentrum van het grote lichaam, en de golven van de levensessentie vloeien in iedere slagader en ader. . . . De planeten vormen zijn ledematen en geven zijn ritme aan. . . .’ (Toelichting.)
Elders (in The Theosophist) werd uiteengezet dat de occulte filosofie ontkent dat de zon een verbrandende bol is, maar deze eenvoudig omschrijft als een wereld, een gloeiende bol, terwijl de echte zon erachter is verborgen en de zichtbare zon alleen zijn weerkaatsing, zijn schil is. De wilgenbladeren van Nasmyth, die Sir J. Herschel ten onrechte aanzag voor ‘bewoners van de zon’, zijn de reservoirs van de levensenergie van de zon, ‘de levenselektriciteit die het hele stelsel voedt . . . De zon in abscondito is dus de voorraadschuur van onze kleine Kosmos, wekt zelf zijn levensfluïdum op en ontvangt altijd evenveel als hij uitzendt’, en de zichtbare zon is slechts een raam dat is uitgehakt in het werkelijke paleis en de tegenwoordigheid van de zon, dat echter nauwgezet het interieur weerkaatst.
597: Tijdens het manvantarische tijdperk of leven van de zon circuleert het levensfluïdum dus regelmatig door ons stelsel, waarvan de zon het hart is – evenals het bloed in het menselijke lichaam circuleert; de zon trekt zich iedere keer even ritmisch samen als het menselijke hart. Maar in plaats van de omloop in een paar seconden te volbrengen, heeft het zonnebloed daarvoor tien zonnejaren nodig en een heel jaar om door zijn boezems en kamers te stromen, voordat het door de longen spoelt en dan doorgaat naar de grote aderen en slagaderen van het stelsel.
De Geheime Leer Deel I hoofdstuk 18 Samenvatting van de wederzijdse standpunten (p. 746):
Dat er zo weinig over het stoffelijke heelal bekend is, wordt inderdaad al jaren vermoed op grond van wat deze wetenschappers zelf erkennen. En nu zijn er enkele materialisten die zelfs de ether – of hoe de wetenschap de oneindige substantie ook noemt, waarvan het noumenon door de boeddhisten svabhavat wordt genoemd – en ook de atomen opzij willen schuiven, die beide wegens hun oude filosofische en hun tegenwoordige christelijke en theologische associaties te gevaarlijk zijn. Vanaf de vroegste filosofen van wie de geschriften tot het nageslacht zijn gekomen, tot onze tegenwoordige tijd – die, hoewel ‘onzichtbare wezens’ in de Ruimte worden ontkend, toch nooit zo krankzinnig kan zijn om de een of andere soort plenum te ontkennen – was de volheid van het heelal een aanvaard geloof. En wat dit dan zou bevatten, komt men te weten van Hermes Trismegistus (in de knappe vertaling van Mw. Kingsford), die men laat zeggen:
746/747: ‘Wat de leegte betreft . . . naar mijn mening bestaat deze niet, heeft ze nooit bestaan en zal ze nooit bestaan, want alle verschillende delen van het heelal zijn vol, zoals ook de aarde volledig en vol lichamen is, die in hoedanigheid en vorm verschillen en waarvan de soorten en grootten uiteenlopen, de ene groter, de andere kleiner, de ene dicht, de andere ijl. De grotere . . . worden gemakkelijk waargenomen; de kleinere . . . zijn moeilijk te zien of helemaal onzichtbaar. We kennen hun bestaan alleen door de gewaarwording van het gevoel – daarom ontkennen velen dat zulke wezens lichamen zijn, en beschouwen ze eenvoudig als ruimten2 – maar het is onmogelijk dat er zulke ruimten zijn. Want als er inderdaad iets buiten het heelal zou zijn . . . dan zou het een ruimte zijn die wordt ingenomen door intelligente wezens die overeenkomen met de godheid ervan (van het heelal) . . . Ik spreek over de genii, want ik meen dat ze bij ons wonen, en over de helden die boven ons wonen, tussen de aarde en de hoogste luchten, waarin geen wolken en geen stormen zijn’ (blz. 84).
2) Zie het werk van de cyclussen en hun periodieke terugkeer! Zij die ontkenden dat zulke ‘wezens’ (krachten) lichamen waren en ze ‘ruimten’ noemden, waren de prototypen van ons hedendaagse ‘op de wetenschap verzotte’ publiek en hun officiële leraren, die spreken over de natuurkrachten als over de onweegbare energie van de stof en de bewegingsvormen, en toch elektriciteit (bijvoorbeeld) beschouwen als even atomair als de stof zelf (Helmholtz). Inconsequentie en tegenstrijdigheid heersen evengoed in de officiële als in de heterodoxe wetenschap.

<< vorige || volgende >>

Categorie: Artikelen | Rapport | Auteur: Harry Nijhof


Deze pagina werd sedert 16 dec. 2007 keer bekeken.