3. Driehoek van Pythagoras en het morele kompas

In het Evangelie volgens Filippus (een tekst uit de Nag Hammadi-kruik):
God schiep de mens
en de mensen schiepen zich een god.
Zo gaat het in de wereld:
de mensen scheppen zich goden
en vereren hun scheppingen.
Waarlijk! (Zo) zouden de goden
de mensen moeten vereren!
Het Onzevader: Uw Wil geschiede op aarde als in de Hemel.
Katha Upanishad: Wie de diversiteit ziet en niet de eenheid, blijft dwalen van dood naar dood.
Maarten Luther Alle schepselen zijn maskers van God en achter die maskers speelt een verborgen God het theater van de wereld.
Eliphas Levi: De logos van God is de openbaarder van de mens, en de logos (het woord) van de mens is de openbaarder van God.
Hegel: God (de universele geest) objectiveert zich als de Natuur, en stijgt daaruit weer op.
Martin Heidegger: De filosofie is aan haar eind. En wie neemt nu de plaats van de filosofie in? De cybernetica. Of de vrome die zich openstelt? Maar dat is geen filosofie meer. Wat is het dan? Het andere denken noem ik het.
Voor een waarlijk vreugdevol en heilzaam menselijk werk om te gedijen, moet de mens in staat zijn op te klimmen vanuit de diepten van zijn aarding thuis tot in de ether. Ether staat hier voor de vrije lucht van de hoge hemelen, het open bereik van de geest.
'Wij zijn gasten van het leven', want we kunnen niet kiezen waar we worden geboren, we weten niet waarom we in het leven zijn geworpen.
John Keeley en Franz Hartmann: Alle ziekte is een verstoring van het equilibrium (natuurlijk evenwicht) tussen positieve en negatieve krachten.
George Orwell: Sommige ideeën zijn zo fout dat alleen een heel intelligente mens daarin zou kunnen geloven.

Pythagoras en Aristoteles (Zichtbaar-Onzichtbaar, Vijf individuele - en vijf collectieve dimensies)

Mahatma Gandhi Wees zelf de verandering die je in de wereld wenst te zien.
Henri Bergson De wetenschap van de materie dient dan ook een onderdeel te zijn van de wetenschap van het leven, en niet omgekeerd.
De schepping is geen statisch geordend geheel: het leven is een creatief proces, het werk van een kunstenaar, een doelgericht gebeuren.
Albert Einstein Everything that can be counted does not necessarily count; everything that counts cannot necessarily be counted.
Michel de Montaigne: Elke mens draagt in zich het geheel van de menselijke conditie.
Paul Watzlawick Communicatie tussen mensen is symmetrisch of complementair, afhankelijk of de relatie gebaseerd is op gelijkheid of verschil.
Emmanuel Macron: The Paris agreement remain irreversible and will be implemented not just by France but by all the other nations. We will succeed because we are fully committed, because wherever we live, whoever we are, we all share the same responsibility: make our planet great again.
Dirk-Jan van Baar: Het feminisme fungeert als laatste verdedigingslinie tegen dreigende zedenverwildering van binnenuit en oprukkende barbarij van buitenaf. (Volkskrant 2 februari 2016 p. 20)
Robbert Dijkgraaf: De architectuur van ons brein bepaalt en beperkt de wetenschap - Er is geen wiskunde zonder de mens - daar kwam ik achter (NRC 27 december 2008).
Gustaaf Peek: We zijn uitverkoren, maar niet om de bezittende klasse een kader te geven voor onze eigen uitbuiting.
Overheden redden banken en claimen het balansverschil bij hun burgers. Hoe kunnen we niet spreken van daders en slachtoffer.
Erle Ellis: Wij zijn de oorzaak van veel ellende, maar we zijn ook de oplossing.
Piet Hein Donner: Wie tegen polarisatie en buitensluiten wil vechten, moet vooral niet zelf polariseren en buitensluiten. (Volkskrant 8 januari 2011)
G. Bodifée: Het is de paradox van het leven dat het de grootste orde in de natuur tot stand brengt door de meest intensieve productie van wanorde.
In die doelgerichte handelingen, die gericht zijn op het leven en op een uitbreiding van het leven, komt de aarde tot leven.
Authenticiteit, integriteit betekent dat je in je leven doet waar je voor staat: to practice what you preach”.
Stelling: Daar waar de zelfcorrectie, de zelfregulering van het marktmechanisme, met name de stabiliteit van het financiële systeem faalt nemen politici de besturing over en daar waar de zelfcorrectie, de zelfregulering van politici faalt neemt het marktmechanisme de besturing over. Om een duurzame samenleving te creëren dient het zelfreinigend vermogen voor zowel het marktmodel als de politiek beter te functioneren.

Burgerschap in het Engels (Martin Sommer Volkskrant 9 juni 2018 Opinie p. 5):
Hoe je kunt werken aan burgerschap en tegelijk het Nederlands afschaffen.
Arie Slob wil het burgerschapsonderwijs opfrissen. ‘Verduidelijken’ heet dat in het wetsvoorstel van de minister en heel duidelijk is het nog niet. Verduidelijken klinkt ook niet alsof hij er zin in heeft. De meest radicale vernieuwing is dat ‘sociale integratie’ als doel van burgerschap ‘sociale cohesie’ wordt. Niet heel ambitieus, maar Slob komt dan ook uit een christelijk huiverige hoek voor inperking van de onderwijsvrijheid.
Het toeval wil dat het over tien dagen precies anderhalve eeuw geleden is dat Thorbecke zijn Grondwet van 1848 aan de Tweede Kamer aanbood. Het kan geen kwaad over burgerschap nog eens bij de oude Thor te rade te gaan.
De man van 1848 sprak niet van burgerschap maar van staatsburgerschap. Dat was het nieuwe aan zijn Grondwet: de burger werd betrokken bij de staat. Voordien onder de standenmaatschappij was macht privébezit. Familie, stand of protectie bepaalden of je deel had aan de macht of niet. Daaraan kwam in 1848 een einde, met de invoering van de gelijkheid voor de wet. Staatsburgerschap betekende dat de burger meebepaalde wat het algemeen belang was.
Daarvoor moest de burger omhoog reiken. Vandaar Thorbeckes bemoeienis met de HBS, de Hogere Burger School, die moest helpen invulling te geven aan de gezamenlijkheid. Staatsburgerschap was dus je afwenden van het particuliere van de standenstaat. In termen van Freud moest de burger van het Es naar het Ich worden geleid, van je eigen kleine ik naar een hogere vorm van gemeenschappelijkheid. Ergens voltrok zich een copernicaanse omkering, omdat burgerschap in Nederland zoiets is als gewoon jezelf zijn.

Thorbecke wil het (Buitenhof 20 mei 2018 NPO1):
Johan Rudolph Thorbecke is een Nederlandse politicus en wetenschapper die een onuitwisbare invloed gehad heeft op ons staatsbestel. De grondwet, de kieswet, de gemeentewet en de wet op de parlementaire enquête zijn door hem tot stand gekomen. Remieg Aerts, hoogleraar Nederlandse en Politieke Geschiedenis, schreef de biografie 'Thorbecke wil het'.

In het betoog van Remieg Aerts kwam duidelijk naar voren dat het van belang is dat de Raad van State aan de eenzijdige politieke focus in Nederland tegenwicht gaat bieden.

Henk te Velde Stijlen van leiderschap Persoon en politiek van Thorbecke tot Den Uyl
Floris Adriaan van Hall Het politieke en het persoonlijke I. Thorbecke en Van Hall (p. 30,31):
Na zijn vader, de politieke evenwichtskunstenaar M.C. van Hall, werd hij het opperhoofd van zijn koopmans- en advocatenfamilie die in Amsterdam grote invloed had. Hij kon terugvallen op een uitgebreid familienetwerk en omgekeerd betekende zijn ministeriële succes een vergroting van het aanzien van de hele familie. Dit was in het midden van de negentiende eeuw niet uitzonderlijk, maar het was wel datgene waartegen Thorbecke opponeerde: uit principe maar óók door zijn achtergrond. Hij had geen familie om op terug te vallen. Thorbecke heeft een levenslange vete onderhouden met de familie Van Hall, in het bijzonder met Floris Adriaan. Het is nog steeds niet helemaal duidelijk waardoor de onmin is begonnen, maar ze dateert waarschijnlijk al uit zijn Amsterdamse studententijd. Het is voorstelbaar dat de gevestigde Van Halls hem toen hebben laten voelen dat hij een outsider was. Hoe dan ook is het niet gemakkelijk in deze affaire alle schuld bij de Van Halls te leggen.
Thorbecke streed tegen nepotisme en familieregering en om nogal wat benoemingen van Van Halls hing inderdaad de geur daarvan. Maar omgekeerd heeft het er de schijn van dat Thorbecke als minister leden van de familie heeft tegengewerkt, niet omdat het algemeen belang dat vroeg, maar omdat ze nu eenmaal hun naam droegen.
Een archetypische Nederlander en een vader (p. 170):
Het liberale Het Vaderland, dat Drees in 1952 de titel nationale figuur nog had ontzegd, verklaarde hem in het jaar van zijn afscheid alsnog tot ‘het prototype van de gemiddelde Nederlandse burger’. In 1958 zag de krant in Drees' vertrek zelfs het einde van een tijdperk. ‘Wie de figuur en het karakter van dr. Drees schetst zou namelijk tot de merkwaardige conclusie komen, dat hij daarin als in een spiegel de naoorlogse politieke samenwerking ziet en tevens de ontwikkeling van de sociale verhoudingen.’67 Omgekeerd tekende Drees het Nederland van zijn tijd (in 1952) als een geïdealiseerd zelfportret: ‘Stabiel, energiek, bereid risico's te nemen en toch voorzichtig’, kortom het ideale evenwicht.68

De lessen van het tweede kabinet-Rutte (Wilma Borgman en Max van Weezel Vrienden tegen wil en dank):
De PvdA-minister van Buitenlandse Zaken was niet de enige die kritiek had op het zogenaamde ‘maandagochtendoverleg’. Niet in de Trêveszaal, waar vrijdag de ministerraad vergaderde, maar op het ministerie van Sociale Zaken, werden in het begin van de week de belangrijkste besluiten binnen de VVD/PvdA-coalitie genomen, in aanwezigheid van alleen premier Rutte, vicepremier Asscher en de fractieleiders Zijlstra en Samsom (na zijn vertrek in december 2016 nam Attje Kuiken zijn plaats in).
Op Sociale Zaken werden deals gesloten als: er wordt geen straf gesteld op illegaal verblijf in Nederland, maar dan komt er wel lastenverlichting voor de middeninkomens. De ministerraad kon dan nog alleen ja en amen zeggen. Koenders miste de hartstochtelijke discussies in de ministerraad die hij tussen 2007 en 2010 had meegemaakt, maar verder was hij best te spreken over de samenwerking met de VVD.

Henk te Velde Stijlen van leiderschap Persoon en politiek van Thorbecke tot Den Uyl
Hoofdstuk 4 Gewone Nederlanders. De tijd van Drees
'Een nieuwe model-politicus (p. 160,161):
De katholieke leider C.P.M. Romme bleef een man voor eigen gebruik die vooral ontzag afdwong, om niet te zeggen dat hij intimideerde. ‘Met Romme dweept men niet’, zei men zelfs in eigen kring. Niet zijn warmte maar zijn ‘methodisch koel advocatenbrein’ werd geprezen en zelfs op het hoogtepunt van zijn carrière, bij de verkiezingen van 1956, meende de reclameman van de KVP dat er geen beginnen aan was‘om Professor Romme in korte tijd populair te maken’.21 Hem bleef zijn vooroorlogse ministerschap achtervolgen waarin hij het befaamde kwartje van Romme had voorgesteld, een spaarmethode waarin de regering werklozen steunde op voorwaarde dat zij op hun armoede nog zouden bezuinigen. Als katholieke arbeiders de zaak na de oorlog dreigden te vergeten, dan wilden Rommes tegenstanders hun herinnering wel opfrissen. Bovendien was hij geen verzetsheld en werd zijn rol in de oorlog in twijfel getrokken. In de KVP zelf kon hij goed op de trommel van de katholieke saamhorigheid slaan - daar was hij ‘de voorman, de generaal, de geweldige’ en ‘het orakel’22 - maar onder de katholieke kiezers was hij niet speciaal gezien en buiten katholieke kring werd hij vaak niet echt vertrouwd.\\
Wat vaderlijk zei de christelijk-historische H.W. Tilanus: ‘Sommigen hebben hem, zeer ten onrechte, onbetrouwbaar genoemd. Maar ik herhaal: hij is gecompliceerd, en dat gaf wel eens misverstanden bij mensen die dat niet doorzagen.’23 De Haagse Post merkte bij de verkiezingen van 1956 op dat Carl Rommes‘sobere levenswandel’ de Nederlanderstoch erg goed zou moeten liggen. Waarom was hij dan niet populair? Het blad zocht het in ‘een samenloop van een Jezuïtische en juridische opleiding’.24 Het niet-katholieke deel van het electoraat bleef vreemd staan tegenover Romme. Hij hield van politiek theater op een manier die protestanten maar raar vonden,25 en bewaarde de katholieke eenheid door werk achter de schermen dat op de publieke opinie met haar rechtlijnig-protestantse normen een onbetrouwbare indruk maakte. Er was ontzag voor Romme en in de Kamer kon amper iemand tegen hem op,26 maar hij bepaalde niet het beeld van Nederland in die periode. Dat zou ook nog moeilijk geweest zijn in een land waar het publieke leven nog steeds vooral bepaald werd door orthodoxe, vrijzinnige en voormalige protestanten. In dat land paste Drees beter.

Arnon Grunberg Europiaan in New York VPRO 2020 NPO2
In aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen maakt Arnon Grunberg videobrieven over zijn fascinatie en zijn liefde voor de stad New York en de VS. Al 25 jaar woont de schrijver in New York. In deze tiendelige serie legt hij uit waarom.
9. Onverdraagzaamheid heeft God niet nodig (zaterdag 31 oktober)
Mensen aan de schandpaal nagelenis een eeuwenoud fenomeen maar de huidige middelen die ons ter beschikking staan vergroten de impact van publiekelijke vernedering aanzienlijk. Met schrijver Ian Buruma en literair criticus Ruth Franklin bespreekt Arnon Grunberg de paralellen met religie en de invloed van en op het huidige politieke klimaat. Wanneer de massa beslist over schuld en onschuld, rammelt de rechtstaat.
10. Een echt paard (zondag 1 november)
De laatste aflevering van Europeaan in New York staat in het teken van hoop. Met zijn persoonlijke Krav Maga instructeur bespreekt Arnon Grunberg de kracht van het positieve denken en kapper Christian, die Arnon’s krullen al jaren bijpunt, legt uit dat voor hem een leven zonder hoop of zonder doel geen echt leven is. En of er hoop is voor de Verenigde Staten? Dat zal 3 november op verkiezingsdag duidelijk worden. Grunberg zal ongeacht de uitslag in ieder geval niet wanhopen.

De geschiedenis leert dat personen als Socrates en Jezus Christus, die aan de kant van het volk staan, juist het slachtoffer worden van een politieke moord. Als het slecht gaat zoeken de ‘daders’ een ‘zondebok’. Hij kreeg de kruisdood omdat hij niet bereid was zijn ziel te verkopen. Om zelf buiten schot te blijven treedt het zondebokmechanisme in werking. Juist diegenen die niet corrupt zijn worden opgeofferd. De grote leraren, wereldhervormers van de mensheid, zoals Christus, Boeddha, Plato en Confucius, hebben over ethiek eigenlijk hetzelfde gedacht ‘Alle dingen dan die gij wilt dat u de mensen doen, doet gij hun ook alzo; want dat is de Wet van de Profeten’. De onderliggende eenheid achter de verscheidenheid wordt God genoemd.

Er wordt beoogd de Kwintessens , de 'innerlijke' dimensie (religieuze dimensie, ‘innerlijke stem’) met behulp van de Gulden middenweg (pelgrimage), de verborgen 5e Dimensie, het 5Ddenkraam (5D-concept) en de 5 bij 5 matrixstructuur, de evolutionaire 'Bewustzijnsschil' weer te geven, Natuur en Cultuur, (probleem en oplossing) Slachtoffers en Daders met elkaar te verbinden.

Psychiater Dirk De Wachter: in de ongelukkigheid komen de grootste verbindingen tot stand. (Brainwash)
Damiaan Denys, Kwetsbaarheidsparadox: hoe rijker en gelukkiger, hoe meer hulp er wordt gezocht. Zijn observatie: we willen altijd gelukkig zijn, ons altijd goed voelen, ons niet vervelen. En: iedereen wil mooi zijn, sociaal, slim én presteren’. Maar dat is voor de meesten niet weggelegd en onbereikbaar. Vandaar die schreeuw om aandacht en hulp, heel veel hulp. De kernboodschap van Denys: het gewone lijden dat bij het leven hoort, is volledig gemedicaliseerd.

Kirsten Donders-Lindeboom interviewt Dirk de Wachter (VANDAAG over Zingeving en levenskunst herfst 2020 - magazine Apostolisch Genootschap):
Verdrietdokter noemt hij zichzelf ook wel. Het maakt de Vlaamse psychiater Dirk De Wachter geenszins een ‘triestige man’. Integendeel. En ook zijn boodschap is een positieve, want juist ‘in de lastigheden van het leven ontstaat de wezenlijke verbinding tussen mensen.’
Heleen Croonen interviewt Dirk de Wachter (Gezondheidsnet 8 januari 2020):
Heeft de psychiater tegenwoordig de plaats ingenomen van de pastoor of de dominee?
"Ik ben bang dat dat waar is. De ontkerkelijking laat een vacuüm na dat door therapeuten wordt ingevuld. Ik wil geen pastoor zijn, want ik heb geen god om mij te steunen. Als mensen aan mij vragen: ‘Wat moet ik doen?’, kan ik alleen maar een
spiegel voorhouden. Ik kan zeggen: wat denkt u zelf? Wat vindt uw vader, moeder of geliefde? We zijn meer dan een brein."
Uw nieuwste boek heet De kunst van het ongelukkig zijn. Waarom zouden we ongelukkig moeten zijn?
"Ongeluk is niet erg of negatief. Als je af en toe een beetje ongelukkig bent of verdrietig of een tekort voelt, dan win je aan verbinding met anderen. Daarin kunnen we waarachtig vriendschappelijk en liefdevol zijn naar elkaar. Samen plezant zijn mag van mij ook, maar af en toe is het leven lastig. Dat kun je delen met elkaar."

Damiaan Denys Brainwash talks 6 september 2020 NPO2
Vraag iemand hoe het gaat en 'alles onder controle' is niet zelden het antwoord. Volgens filosoof en psychiater Damiaan Denys is het een deugd geworden en zijn we bereid om vrijheid op te geven om maar de illusie van controle te hebben. Hij laat zien hoe dat anders kan.
Damiaan Denys (Wevelgem, België, 1965) is psychiater en filosoof. Als psychiater is hij gespecialiseerd in het bestrijden van overdreven angstgevoelens, als filosoof weet hij dat angst hoort bij het bestaan. 'In de angst ervaren we dat we vrij zijn.'

Fecunditeit (Niña Weijers De Groene Amsterdammer 4 april 2019 p. 65):
Ieder jaar opnieuw ben ik, de voorgaande jaren en T.S. Eliot ten spijt, verrast door de wreedheid van de lente. In één keer lijkt alles open te breken: bloemen die zich met een woeste kracht uit hun knoppen bevrijden, bollen die openbarsten, bomen die na een lange winter ineens weer bloesemen. Er zit iets obsceens in dat ontwaken van de natuur, iets bruuts en doms en onontkoombaars. Zoals het onontkoombaar is dat wanneer het kwik ineens naar zestien, zeventien, achttien! graden schiet, iedereen buiten is, zonnebrillen en blote benen, de rook van tientallen barbecues die opkringelt uit het stadspark, de geur van verbrand vlees, het geluid van tien soorten muziek, de overwinning die ook een capitulatie is; de zon schijnt, het gras is groen. Zoals in de roes van een verliefdheid is al het andere plotseling bijzaak.
Tinker Creek lezen en herlezen is een beetje als mediteren op de rand van een afgrond – het proza is op een wonderlijke manier volkomen kalm en radicaal in zijn urgentie. Een narratief is er niet,
alleen het verloop van de seizoenen en de tweedelingen van schoonheid en gruwel, licht en duisternis. Zo plaatst ze tegenover een lyrisch hoofdstuk getiteld ‘Complexiteit’ later de veel duisterder tegenhanger ‘Fecunditeit’. Het is dit laatste hoofdstuk dat begint met die nachtmerrie over de maanvlinders en de stortvloed van eitjes. Dillard denkt te weten waarom fecunditeit, de ongebreidelde voortplanting, haar zo van afkeer vervult: ‘Omdat ze het levende bewijs is dat geboorte en groei, die we als positief zien, alomtegenwoordig en blind zijn, dat het leven zelf zo onthutsend goedkoop is, dat de natuur achteloos is in haar overvloed, en dat overdaad gepaard gaat met een verpletterende verspilling die ooit ook ons goedkope leven zal omvatten.’
Wat volgt is een uiteenzetting over de afschuwelijke drang tot reproductie van alles wat leeft, en alles wat al even massaal en zinloos sterft.

De kloof tussen wetenschap en existentiële waarheid (Hans Achterhuis Volkskrant 22 april 1995):
Vooral sinds de opkomst van de New Age-beweging en het holisme worden steeds meer pogingen gedaan een brug te slaan tussen religie en wetenschap....
In 1959 hield de Engelse romancier en natuurwetenschapper C.P. Snow de prestigieuze Reed-lezing. Daarin lanceerde hij zijn visie van de 'twee culturen': hij maakte een scherp onderscheid tussen de literaire alfa- en de wetenschappelijke bèta-cultuur. Hij koppelde deze visie aan een pleidooi de bijdrage van natuurwetenschap en technologie aan de moderne samenleving te erkennen als een volwaardige cultuur in plaats van ze denigrerend af te doen als louter nuttig en instrumenteel.
De uitdaging te overdenken wat dit voor hun theorieën betekent, wordt door geen van drieën (J.H. van den Berg, A. van den Beukel en Herman de Dijn) opgenomen.
Ten diepste heeft dit vermoedelijk alles te maken met hun waardering van wetenschap en techniek. Terwijl het er Snow om ging de wetenschappelijke cultuur als volwaardig naast de humanistisch-literaire te plaatsen, zien de drie auteurs de laatste toch uiteindelijk - ondanks ontkenningen van het tegendeel - als waardevoller en echter. Zij blijven zo blind voor de mogelijkheid dat kennis misschien wel degelijk kan troosten en zin kan geven aan het leven.

‘Vertel me eens welke golf is natter?’ (Fokke Obbema interviewt Job Koelewijn Volkskrant 18 maart 2019 p. 12-13):
In 1983 was de dood een nacht van hem gescheiden, maar hij kwam niet. Het leven is sindsdien nooit meer hetzelfde geweest, zegt Job Koelewijn tegen Fokke Obbema.
Wat is de zin van ons leven?
‘Zolang je die vraag stelt, heb je de zin niet begrepen. Voor mij is het: de vervoering van in leven zijn, zonder enige aanleiding. Dus zonder dat je iets bijzonders doet of je verliefd voelt. Als je bent aangeraakt door die vervoering, de energie die dat meebrengt, dan wordt ook afwassen leuk. Of een rood stoplicht – te gek! De grote, westerse denkers zullen je niet snel op dat spoor zetten.’
Is uw andere ervaring van de werkelijkheid wat u aan anderen wilt overbrengen?
Ik wil geen docent zijn, maar mensen kunnen zelf wat doen. Lees een boeddhistisch boek waarin staat: ‘Loop drie keer in de week naar het strand. De ene keer zullen de golven hoog zijn, de andere keer laag. Vertel me eens: welke golf is natter?’ Als je echt begrijpt dat elke golf even nat is, dat is verlichting. Dat betekent niet dat je geen pijn meer zult voelen, maar dat stofzuigen ook te gek is. Elke golf is even nat.’
U leest dagelijks existentiële boeken – geeft dat uw leven ook zin?
‘Neem Spinoza, voor mij een ongelooflijke held. Als de regels voor menselijk gedrag in zijn Ethica zouden worden gevolgd, hadden we een betere wereld.
Ik ben ook niet voor het grote geld gegaan. Om dat te durven heb je zo’n held nodig.
Ik zie zijn Ethica uit 1678 als het allereerste zelfhulpboek. Hij roept ook op je bewust te zijn van je geconditioneerd zijn. Daarmee heeft hij me ook geholpen. Pas als je die bewust bent, kun je die conditionering ook doorbreken.

De kerk moet zijn rol in de samenleving terugclaimen (Joost Rӧselaers Volkskrant 8 december 2018 Opinie p. 4):
Nieuw standpunt
De kerk moet zijn rol in de samenleving opeisen en present zijn. De zingevingsvraag is groter dan ooit, de kerk moet daarop inspelen door bijbelse verhalen en tradities aan te reiken. Wij zijn als kerk te veel in de seculariseringsgolf meegegaan. We moeten onze plaats in de samenleving terugclaimen, ook met de overtuiging dat we iets te bieden hebben. Voor existentiële vragen is nu een leegte. Yoga en mindfulness vind ik praktisch, maar ook flinterdun. Ze hebben niets wezenlijks, ze hebben geen bodem, zoals ze in Nederland worden beoefend. Het zijn ad-hoc-activiteitjes. Het christendom is waardevoller. Tuurlijk is yoga goed voor de spieren, maar yoga haalt het niet bij de kerk. De kerk heeft zoveel te bieden, een verhaal dat je tegenspreekt en op een vriendelijke manier vraagt: ‘Ben je wel goed bezig? Denk je wel aan de ander?’

Spring, Sybrand Buma, spring! (Martin Sommer Volkskrant 8 december 2018 Opinie p. 5):
Sybrand Buma van het CDA heeft gezegd dat de burgers in het klimaatdebat meer gehoord moeten worden, om te voorkomen dat we hier ook hesjestoestanden krijgen. Hij waarschuwde van de zomer al dat het klimaat de nieuwe splijtzwam dreigt te worden. Juist Buma staat daarom voor de vraag wat hij terug zal zeggen als de burgerij hem komt voorhouden dat het kalmer aan moet met het klimaatradicalisme. Wat zal hij zeggen? Jullie hebben gelijk, maar dat staat helaas niet in het regeerakkoord? Dat was tot dusver de CDA-lijn, maar die is niet lang meer houdbaar. Je kunt hooglopende kwesties niet wegparkeren aan geheime tafels en het publieke debat overlaten aan Baudet en Wilders.
Onlangs kreeg de FNV te horen dat ze de sprong moest wagen en instemmen met een nieuw pensioenstelsel. Ik zeg op mijn beurt tegen Buma: spring Sybrand, spring!

Een zoektocht houden heeft in het onderzoeksrapport 'E i V' op het leven als pelgrimage betrekking. Elco Brinkman, Peter Balkenende en Wopke Hoekstra zijn met de nationale lobbynetwerken bekend. In het kader van 'Zorgen dat we de juiste balans vinden tussen investeren en op de schatkist letten.' komt de vraag naar voren in hoeverre Wopke Hoekstra het met Peter Balkenende eens is dat ING-directeur Ralph Hamers op voorhand een stevige salarisverhoging verdient?

Zό werkt het (Mieke Zijlmans interviewt Annita Rogier Volkskrant 24 januari 2019 p. V12-13):
Stressklachten die worden genegeerd. Drukke kantoortuinen met amper een plek om je terug te trekken. Klinkt bekend? Annita Rogier – auteur van een anti-burn-outhandboek, voorzitter van een vereniging voor stress- en burn-outcoaches – legt uit wat er misgaat in organisaties. En hoe het beter kan.
Mensen hebben behoefte aan een plekje waarop ze zich nu en dan rustig terug kunnen trekken, al is het maar voor een paar minuten. Waarin ze ongestoord een gesprek kunnen voeren. Elk bedrijf zou dat soort ruimten moeten hebben.’
Wat doet u zelf, wanneer de stress u naar de strot grijpt?
‘Wat mij geregeld redt, is dat ik nu en dan zonder enig schuldgevoel mijn mobiele telefoon ‘kwijtraak’ en dan een paar uur onbeschaamd luier.
In de ‘drukdrukdruk: kijk mij nou’-cultuur is dat vast niet hip. Maar juist onbereikbaar zijn is wat mensen overeind kan houden.

Effectief omgaan met stress en conflicten: wat is "coping"?
Stress is zo een aanzienlijk probleem geworden dat iedereen er wel eens last van lijkt te hebben. Bij de een gaat het makkelijker voorbij, bij de ander leidt stress tot depressie, burnout of andere ziekten. In de psychologie gebruikt men de term "coping" als het gaat om het reageren op een probleem, een conflict of een stressvolle situatie. Afhankelijk van de context, van de persoonlijkheid van de persoon zijn er meerdere copingstrategieën en copingmechanismen.

Marcel Messing boek Met een glimlach de wereld rond Bespiegelingen (Eerste druk: oktober 2018):
Wie met een glimlach de wereld rond kan gaan, brengt een troostend licht in de wereld van ruwheid en harde woorden, van vergeten liefde en gebrek aan mededogen. Deze simpele uiting kan zich als een energie van genegenheid verspreiden en harten openen.
In de vorm van inspirerende bespiegelingen over thema's als de glimlach,
geven en ontvangen, haast en stress, het ware geluk, ouderdom en jeugd, troost, biedt dit boek een aangename verstilling in ons roerige bestaan en laat de woorden de lezer telkens weer glimlachen om alles dat komt en gaat. (voor bijzonderheden zie zijn lezing 'Met een glimlach de wereld rond' oktober 2018)
Waar een oprechte glimlach is, ontstaat een sfeer van genegenheid en mededogen. Woordloos, argeloos en ontwapenend is de glimlach.
Hij gaat te rade bij het jodendom, christenen en Kopten, de vroege kerkvaders, Katharen en Manicheeën, Boeddhisme en Hindoeïsme, Zen, het evangelie van Thomas, de Naghamadi geschriften, Gilles Quispel en nog ontelbare bekende westerse denkers.
Na zijn studie antropologie, filosofie en vergelijkende godsdienstwetenschap, doceerde hij in het hoger beroepsonderwijs en was wetenschappelijk medewerker van de Bibliotheca Philosophica Hermetica te Amsterdam. Zelfs Vrouwe Philosophia kon hem op zijn zoektocht naar de waarheid geen bevredigende antwoorden geven. Die vond hij uiteindelijk in de dharma, de Veda's, de upanishads, de Bhagavad Gita, de mystiek en de gnosis (kennis van het hart). Na enkele diepgaande ervaringen, kwam er een einde aan zijn zoektocht. Met een glimlach trekt hij de wereld rond, zonder zijn huis te verlaten.
Pad van bevrijding (zelfrealisatie, zelfverwerkelijking, zelf-transformatie, zelf-ontplooiing):
Het huidige dramatische wereldgebeuren, dat diep in het
collectief onbewuste van de mensheid ligt opgeslagen, is een mogelijkheid in het eindeloze reservoir van het leven. Omdat het kwaad niet existentieel is, maar substantieel, zal het zich vroeg of laat zelf te gronde richten. Wellicht dat het waarom van dit dramatische gebeuren in de geschiedenis eens duidelijk wordt en zijn plaats krijgt in de immense evolutieboog van tijd en ruimte, waaruit de mens, als uit een labyrint, zal kunnen ontsnappen als hij de draad van volkomen inzicht heeft gevonden, het innerlijk pad van bevrijding heeft ontdekt en dit in volkomen zelfautoriteit tracht te realiseren.

Marcel Messing Worden Wij wakker? over de verborgen krachten achter het wereldtoneel (Eerste druk: oktober 2006): In een uitgebreid gedocumenteerd overzicht van feiten beschrijft de auteur de recente ontwikkelingen op het gebied van elektronische en digitale beinvloeding: "Voor het eerst in de mensengeschiedenis overspoelt een gigantische golf van informatie en techniek onze maatschappij, waardoor de gemiddelde mens manipuleerbaar is geworden." Hij wijst op de sterke groei van vertwijfeling, dreiging, polarisatie, bedreiging van de privacy en ziet deze als gevolgen van verborgen en alles controlerende krachten (industriele giganten, overheden, veiligheidsdiensten) die wereldwijd de waarheid verhullen. Onder meer gebruiken zij daarvoor de angst voor terrorisme en onveiligheid. De jongste aanleiding voor het boek zijn de crashes op 11 september 2001 en de sindsdien niet aflatende discussie over aanslag of complot. Tegelijkertijd komen de invloed en de bedreiging van allerhande chips (ook RFID-tags), biometrische paspoorten, satellieten en hun radiogolven, digitale snelwegen, camera's ter sprake. Messing pleit voor een conscientieus tegenwicht door versterking van inzicht, bewustwording en liefde en biedt daarvoor concrete suggesties.

'Verchipping' van de maatschappij
Steeds meer mensen beginnen wakker te worden. Er is beroering alom. Het klimaat dreigt ineen te storten, aardbevingen, orkanen, overstromingen, bosbranden en andere catastrofes teisteren onze planeet. Dramatische oorlogen worden uitgevochten, mede onder invloed van the war on terror. Ziektes, epidemieën en hongersnoden geselen de mensheid. Velen beginnen te zien dat er meer aan de hand is. In Worden Wij Wakker? wordt daar ruimschoots aandacht aan gegeven. In dit artikel wordt vooral ingegaan op de chip, waarover in hoofdstuk 3 van het boek, 'Het gevaar van de chip', meer te lezen is.
De
Digital Angels Companies zijn via de chiptechnologie begonnen met een dans om miljarden. Een internationaal opererende machtselite, die allerlei dwarsverbindingen heeft met industrie, wapenfabrikanten en geheime genootschappen, poogt opnieuw de NWO te realiseren. Wie onderzoek doet ziet deze machtselite overal opduiken. Dezelfde namen, dezelfde firma’s, dezelfde politici. Waren het ten tijde van de Tweede Wereldoorlog geheime genootschappen als Thule, Vril, OTO (Ordo Templi Orientis) en sommige druïdengenootschappen die op de achtergrond alles bepaalden, nu zijn het genootschappen als Skull and Bones, Illuminaten, Bilderbergers, CFR (Council on Foreign Relations) en de Trilaterale Commissie die de scepter zwaaien.
Stap voor stap
Een van de onderdelen van de verborgen agenda is het chippen van de mens. Maar dat kan alleen maar stap voor stap bereikt worden. Eerst moeten we wennen aan het idee van de chip. De aanslagen van 11 september (volgens talloze rapporten geënsceneerd) en diverse andere aanslagen hebben een klimaat geschapen waarin de mens steeds makkelijker te manipuleren is in zijn privacy.
Doemdenken of ‘domdenken’
Kom, laten we eerlijk zijn. Wie wakker wordt ziet wat er aan de hand is.
Dit artikel is slechts een topje van de ijsberg. Het is nimmer bedoeld om angst aan te wakkeren of doemdenken te bevorderen. Integendeel. Maar het is ‘domdenken’ als we doorslapen, als we menen dat God het wel voor ons oplost, dat de storm die opkomt vanzelf wel weer gaat liggen.
Wir haben es nicht gewusst? Op internet alleen al kan men talloze gegevens vinden over de grove leugens over 9/11, over de folteringen in gevangenissen, over geheime CIA-vluchten, over het Europees Arrestatiebevel, over de geheime regering, de NWO, Skull & Bones, Illuminaten, over de strijd om olie, macht, geld en gas, over starwars, ruimtevaart, ufo’s en de geheime agenda’s van groepen buitenaardsen. Over de buitenaardsen komt trouwens in toenemende mate steeds meer informatie naar buiten. Astronauten, wetenschappers van de NASA, oud-leden van de C.I.A. en politici in o.a. Amerika en Canada beginnen te spreken.
Op dieper niveau is er een spirituele strijd aan de gang tussen licht en duisternis. Eenieder zal op het schaakbord van dharma zijn plaats moeten bepalen. Het gaat om niets minder dan onze vrijheid.

DWDD University presenteert: De toekomst (2 januari 2018 NPO1):
Robbert Dijkgraaf behandelt in een drieluik de toekomst. Die toekomst is er al, alleen niet in onze huiskamers, maar in laboratoria en universiteiten. We zijn inmiddels zover dat we alle genetische informatie van ons lichaam begrijpen, we kunnen het lezen en zelfs ook al beschrijven. En daarmee kunnen we een verbeterde versie van onszelf produceren. Wat gaat dat betekenen? Kom er een wereld zonder ziekten? Hoe ziet het leven in de toekomst eruit? Worden we onsterfelijk? Waar liggen de grenzen van wat kan en mag?

Sterk staaltje? (F. Meeder Volkskrant 3 januari 2018 p. 25):
Volgens Rob Jetten vormt het ontwerp-Klimaatakkoord ‘een typisch Hollands staaltje samenwerking.’ (O&D, 2 januari) Wee degenen die het wagen kritiek te uiten of scepsis te tonen. Nee, ‘we zouden trots moeten zijn op het Klimaatakkoord als staaltje Hollandse samenwerking.’ (...) ‘Parlementariërs uit heel Europa kijken nu met open mond naar ons concept-Klimaatakkoord.Zou het echt?
In de voorbije decennia hebben tal van internationale klimaatconferenties plaatsgevonden. Belangrijk aandachtspunt was steevast het terugdringen van de CO2-uitstoot. Met welk resultaat? In 1990 was de wereldwijde uitstoot 21 miljard gigaton. Vorig jaar was deze tot 37 miljard gigaton gestegen.
Wat ik dan zo merkwaardig vind, is dat de plannenmakers uit grote tegenvallers of averechtse gevolgen geen lering trekken en al evenmin na de zoveelste déconfiture zich wat bescheidener opstellen. Het
lerend vermogen is blijkbaar nihil.
Ook in ons land is al tientallen jaren bij elk nieuwbakken klimaatplan het hosanna niet van de lucht. Kan Jetten aangeven waarin het nieuwste akkoord zich van al die eerdere afspraken onderscheidt, zodat het niet de zoveelste aflevering in een treurigstemmende stoet behoeft te worden?

‘De minister zei eigenlijk: Bakker, hou je bek’ (Elsbeth Stoker en Wil Thijssen interviewen Frits Bakker Volkskrant 2 januari 2019 p. 14-15):
Hij werd voorzitter van de
Raad voor de Rechtspraak met een missie. Nu, ruim zes jaar later, vertrekt Frits Bakker met een lijst aan dieptepunten op zijn conduitestaat. Waarom ging het mis?
Dat is niet gelukt.
‘Dat hangt samen met de
problemen met de digitalisering van de rechtspraak. De Boston Consulting Group had ons in 2013 voorgerekend: als je niet alleen digitaliseert maar ook het verplaatsen van onvermijdelijke papieren naar de juiste persoon gaat automatiseren, levert je dat 40 procent tijdsbesparing op. Het digitaliseringsprogramma KEI, Kwaliteit en Innovatie, is in de strafsector en het vreemdelingenrecht wel effectief, maar in de civiele sector niet gelukt. En daar hadden we nou net kunnen scoren.’
Heeft u daartegen hard genoeg met uw vuist op tafel geslagen?
‘Zeker. Al jaren hoort de raad: jongens, jullie moeten voor de poen knokken. Maar de raad heeft de afgelopen zesenhalf jaar niks anders gedaan.
Tot het ¬niveau waarop toenmalig minister van Financiën Dijsselbloem publiekelijk zei dat ik een bedelaar was. Feitelijk zei hij – zo kwam het op mij over: Frits Bakker, hou je bek.
U bent daar nog steeds boos over.
Bakker knikt: ‘
Ik vond dat heel onrechtvaardig.

Wees terughoudend met zware woorden (Jeroen Dijsselbloem Volkskrant 3 januari 2018 p. 22):
De verdeling van financiële lasten en lusten, ook op het terrein van justitie, vergt politieke besluitvorming in een democratische rechtsstaat.
Ook heb ik mij publiekelijk gekeerd tegen uitspraken van de heer Bakker dat het einde van de rechtsstaat dreigde als er geen extra geld zou komen voor de rechtbanken. Met dit soort zware woorden moet de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak terughoudend zijn, lijkt mij.

Vertrouwen en wantrouwen in politici (Max Pam Politici Volkskrant 2 januari 2019 p. 20):
In Nederland speelt alles zich af op kleinere schaal. Dat Halbe Zijlstra loog over zijn bezoek aan Poetins datsja was een opschepperijtje, dat niet zozeer was bedoeld om iets voor de burger te verdoezelen. De verdoezeling door Joop den Uyl van een deel van het Lockheed-rapport, een geste om het Koningshuis overeind te houden, is in het licht van de geschiedenis een grotere faux pas. Joop wist het lang geheim te houden, maar er komt ten slotte altijd iemand met een neus voor geheimen.
Volgens Wise is het grote liegen van presidenten in 1960 begonnen, toen Eisenhower verklaarde dat nooit enig Amerikaans vliegtuig het Russisch luchtruim had geschonden.
Daarop toonde Moskou levend en wel de piloot Gary Powers, alsmede de restanten van zijn spionagevliegtuig.

Leiderloos (Rutger van der Hoeven De Groene Amsterdammer 20 december 2018 p. 7):
Niet slechte keuzes maar leiderloosheid is het echte probleem. Daarin is Brexit niet uniek. Het verschil met andere grote politieke problemen, zoals de schuldeneconomie of klimaatverandering, is dat bij Brexit de verlamming zichtbaar wordt door zelf opgelegde deadlines. Een essay in The Times Literary Supplement opende onlangs met de observatie: ‘Ambivalentie is de grootste politieke en sociale misdaad in de moderne, performatieve arena; om dubbelzinnig te zijn, de tussenkomst van twijfel toe te staan, om te verzuimen om te spreken en, daarom, te handelen.’ Dat is zeker niet altijd zo. Maar wel als ambivalentie niet voortkomt uit twijfel over de beslissing, maar uit angst om die te nemen.

Boete door schuld (Dirk Bezemer De Groene Amsterdammer 20 december 2018 p. 9):
Uit een Nibud-onderzoek in 2015 bleek dat 37 procent van de Nederlandse huishoudens betalingsachterstanden heeft, vaak door hoge zorgkosten. Het is een cijfer dat direct inzichtelijk maakt waar de gele hesjes het over hebben. Het lijkt erop dat modaal Nederland bijna niet meer kan rondkomen.
Een miljonair betaalt officieel 1,61 procent belasting over zijn bezit, een werknemer tot 52 procent over zijn loon (dat is dertig keer zo veel). De miljonair die dan ook nog slim met schuldenaftrek, rente en afwaardering speelt, betaalt vrijwel geen belasting, niet over bezit en niet over inkomen uit bezit. Het is dus de rest van Nederland die de boel draaiend moet houden.
Die ongelijke behandeling is een belangrijke verklaring van de onvrede van de gele hesjes. Het hervormen van de scheve belastingdruk heeft echter geen enkele urgentie, net zomin als het probleem van boetes voor daklozen dat tot vorige week had. Ik zie daarom nog maar één oplossing: als Beau er nou eens wat van zegt.

Dit is toch wanbeleid (G.P. Beukema Volkskrant 20 december 2018 p. 25):
Deze man is al jaren aan de macht. Tijdens de crisis had hij miljoenen huizen kunnen laten verduurzamen. Dan hadden de bouwvakkers gewoon kunnen doorwerken, hadden we nu geen tekort aan bouwvakkers, maar wat belangrijker is, veel minder gasverbruik.
Terwijl ik dit schrijf word ik steeds bozer.
Moet Rutte niet weg, dit is toch wanbeleid? Samsom wilde indertijd wel, en moet je hem nu zien.

Coronadebat draait weer om geld (Frank Hendrickx Volkskrant 26 juni 2020 p. 6):
Nu het aantal coronabesmettingen drastisch terugloopt, veranderen ook de Kamerdebatten. Donderdag draaide het als vanouds om geld: wel of geen hogere lonen voor ‘de helden in publieke sector’? ‘We komen lijnrecht tegenover elkaar te staan.’
Meegeklapt
Marijnissen wist genoeg.
‘De premier heeft meegeklapt voor de zorg en nu zegt hij tegen dezelfde zorg: zoek het maar uit, er is geen geld voor jullie.’
PvdA-leider Lodewijk Asscher kwam onmiddellijk met een vertrouwde suggestie om toch geld vrij te spelen voor verplegers, politie en leraren: de al geplande verlaging van de winstbelasting schrappen. Net als voor de coronacrisis wees Rutte dat voorstel weer van de hand: ‘Je schaadt dan de kracht van die ondernemingen om de economie te stimuleren.’
Voor het najaar dreigt daarmee een nieuwe politieke clash. Klaver dreigde donderdag meteen met verzet in de Eerste Kamer, waar de coalitie geen meerderheid heeft. GroenLinks gaat tegen de begrotingen stemmen als er geen extra geld wordt vrijgemaakt. ‘We komen lijnrecht tegenover elkaar te staan’, dreigde Klaver.
Rutte leek er nog niet echt van onder de indruk. Ook voor hem wacht nu eerst het
‘coronareces’.

Kan 14 biljoen straffeloos door de shredder worden gehaald? (Peter de Waard Volkskrant 2 januari 2019 p. 27):
Centrale banken zullen niet alleen stapje voor stapje de rente moeten verhogen, maar moeten ook kwantitatief gaan verkrappen. Geld duurder maken is echter heel wat moeilijker dan goedkoper maken.
De Fed, die net als bij de kwantitatieve verruiming ook hierbij het voortouw heeft genomen, heeft al de toorn van president Trump opgewekt. De balans van de Amerikaanse centrale banken, die in tien jaar door het opkopen van obligaties en ander schuldpapier is opgeblazen van 900 miljard tot 4,5 biljoen, wordt nu elke maand met 50 miljard dollar verminderd.
Tot nu toe is hiermee 350 miljard dollar uit de markt genomen.
De gevolgen zijn vooral merkbaar in opkomende landen (Turkije, India) waar grote dollarleningen zijn opgenomen die nu in duurdere dollars moeten worden terugbetaald.

Niet nog eens zonder te vechten een oorlog verliezen (Marc Peeperkorn Volkskrant 22 december 2018 Zaterdag p. 2-5):
Crunch time’, 'slopen': gaat u gebukt onder het heden?
'Bruce Springsteen sprak laatst tijdens een concert over our darkest angels. We hebben allemaal die 'zwarte engelen' in ons. We zijn net zozeer in staat tot liefde en vriendschap als tot haat en geweld. In tijden van politieke en maatschappelijke aardschokken zoals nu, staat de mens voor de keuze: hemel of hel. Ik ga er niet onder gebukt, het motiveert me. Juist dit tektonische geweld deed mijn vrouw Irene en mij besluiten dat ik me als Spitzenkandidat moest opwerpen. Ik wil niet later met mijn mond vol tanden staan, als mijn zoon of dochter vraagt: hé pa, wat heb jij gedaan om te voorkomen dat het misging?'

Gelijk tegen gietijzeren gelijk (Martin Sommer Volkskrant 29 december 2018 Opinie p. 9):
Net als de Verenigde Staten vallen de Europese landen in twee kampen uiteen, waarbij de andere partij steeds als de baarlijke duivel zelf wordt afgebeeld. Lees het interview met Spitzenkandidat Frans Timmermans (Marc Peeperkorn Volkskrant 22 december Zaterdag p. 2-5). Hij filosofeerde er vrolijk op los, over de hemel en de hel die we allebei in ons hebben. Zelf was Timmermans onze laatste kans op een goede afloop, in de strijd met allerlei nationalistisch en xenofoob volk. Maar zijn soort gietijzeren gelijk is precies hetgeen waarvan we weg zouden moeten blijven. Onze koning had het in zijn kersttoespraak over verbinding. Daar ziet het eerlijk gezegd nog even niet naar uit.

Polarisatie (Peter Giesen de Volkskrant 29 december 2018, Opinie p. 9):
De vruchten van de globalisering moeten eerlijker verdeeld worden.
De
Nederlandse norm is dat we oog hebben voor elkaar en het gedeelde belang’, zei koning Willem-Alexander in zijn kersttoespraak. ‘Deze norm mogen we nooit laten vervagen.’ De koning blikte terug op een jaar van een polarisatie, met het onwaardige vertoon van racisme rond Zwarte Piet als dieptepunt.
Zijn zorgen zijn terecht. Op maatschappelijke consensus is een succesvolle samenleving gebouwd. Toch is het niet voldoende om zich zorgen te maken.
Politici en andere autoriteiten moeten zich afvragen waar die polarisatie vandaan komt, en wat zij kunnen doen om haar te temmen.
Ook in Nederland vragen burgers zich af wat de globalisering hen heeft opgeleverd. Terwijl de inkomens van de middenklasse stagneren – weliswaar op een hoog welvaartsniveau – komen de vruchten van de globalisering vooral terecht bij bedrijven en de superrijken. Terecht wordt dat als onrechtvaardig ervaren.
Als politieke en economische machthebbers er niet in slagen de vruchten van de globalisering eerlijker te verdelen, dreigen populisten en nationalisten sterker te worden. In dat geval zal het politieke landschap verder versplinteren en wordt Nederland moeilijker bestuurbaar en komt de internationale orde die na 1945 zo’n ongekende vrede en welvaart heeft gebracht, verder in gevaar.

De meest gehate man van 2018 (Olaf Tempelman Volkskrant 29 december 2018 Opinie p. 1-4):
Etnische homogeniteit
Ga in 2018 online en je leert dat Soros zijn formidabele kapitaal inzet om de etnische homogeniteit van natiestaten zodanig uit te hollen dat die ten dode zijn opgeschreven. Hij zit achter ‘islamistische ngo’s’ die heimelijk vluchtelingen naar Europa en de VS loodsen – allemaal uit naam van de ‘mensenrechten’, een bij de alt-right minstens zo gehekeld begrip als ‘ngo’s’. De anti-Sorosretoriek van het web drong dit jaar door tot mainstream media. In deze krant schreef een columnist dat Soros ‘een reeks organisaties steunt die via een bochtje zijn verbonden met de radicale Moslimbroeders’, zonder enige specificatie en zonder enig hard bewijs.
In Oost-Europa doneerde George Soros aan talloze projecten. Nu keren de ontvangers van zijn steun zich tegen hem, met antisemitische propaganda – waarvan in het Westen een echo klinkt.
Nog tragischer voor Soros is de opkomst van Viktor Orbán. Het zijn uitgerekend politici uit zijn geboorteland die met zijn geld studeerden die zijn erfenis het agressiefst ontmantelen. De jonge Orbán had een Soros-beurs, de gerijpte Orbán is de architect van de 21ste-eeuwse versie van de gesloten samenleving waarin hoge hekken tegen vluchtelingen worden opgetrokken. In dat proces wordt korte metten gemaakt met het politiek pluralisme, de rechtsstaat en Soros’ Centraal Europese Universiteit in Boedapest.
Soros zou Soros ontrouw zijn geweest als hij had gedacht dat één man de loop van de geschiedenis kan veranderen, hoeveel geld zo’n man daar ook aan besteedt. Hij heeft gedaan wat hij kon, helaas, zo zei Soros onlangs, ‘
het speelveld is erg slecht gekanteld’. Hoe we het kunnen keren, ziet hij niet een-twee-drie: ‘Ik zie een enorm onevenwicht in de wereld.’ We mogen hopen dat de wereld net als de speculant onverwacht en onvoorzien geluk heeft.

Chinezen, die hebben tijd (Olaf Tempelman Volkskrant 29 december 2018 Sir Edmund p. 18-21):
Vooral westerlingen kampen met een chronisch tijdgebrek. Hoe tijd te winnen? Francesco Cirillo promoot zijn ‘pomodorotechniek’, terwijl Christine Cayol te rade is gegaan bij de Chinezen, met hun meer flexibele tijdsbeleving.
Als Chinezen net zo’n ‘diepe golvende zee’ ervaren als hun oude wijsgeren, dan hebben westerlingen net zo veel tijd als Prediker en Proust. Een Chinese auteur die een lofzang op het Westen schrijft, kan beweren dat de westerse mens soms gehaast lijkt, maar uit het Bijbelboek Prediker de zekerheid kan putten dat hij niets moet overhaasten. Immers: ‘
Voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd voor alles wat er is onder de hemel.

The Big Picture Eindejaarsblues slaat toe (Arie Elshout Volkskrant 29 december 2018 Zaterdag p. 8):
Ik heb het weer het hele jaar gevolgd, maakte mijn eigen analyses, vormde mijn meningen en had mijn ergernissen. Maar zodra ik uit mijn mediakoker stap, merk ik niet zelden dat mensen daarbuiten vaak nauwelijks aanslaan op onderwerpen uit het zogenaamde maatschappelijk debat die ik aansneed. Trump, de keus tussen wit en blank, identiteitskwesties – men weet ervan maar velen zijn er helemaal niet mee bezig.
Misschien kennen wij die zich in de media manifesteren als duiders van alles en nog wat, sommige kwesties meer gewicht toe dan gerechtvaardigd is.
Scheppen wij een kunstmatige, hyberbolische werkelijkheid. Zijn wij zo op een incestueuze manier met onszelf en elkaar bezig dat we niet meer beseffen dat de wereld buiten minder zwaar aan bepaalde kwesties tilt dan wij denken.

Wie de wereld niet begrijpt, riskeert oorlog (Natalie Righton en Martin Sommer interviewen Ko Colijn Volkskrant 29 december 2018 Zaterdag p. 14-17):
Heeft het aanzien van Nederland schade opgelopen door Zijlstra?
‘Eerder al. Dat is begonnen met de beruchte uitspraak van Uri Rosenthal, minister in Rutte I, dat diplomatie een rustiek tijdverdrijf was. Sindsdien is de meest gestelde vraag bij BZ: waartoe zijn wij nog op aarde?
Daar hebben ze toch gelijk in?
‘Geen wonder dat ze zich op het departement afvragen of hun bestaan nog wel zin heeft. Docters van Leeuwen zei: nog zo’n bezuinigingsronde en jullie zijn weggespeeld. Dan worden jullie bij de volgende bezuinigingen opgeheven. Want Rutte interesseerde zich traditioneel helemaal niet voor buitenlandse politiek. En tot voor kort ook niet voor Europa.
Ik vind het een gotspe dat Rutte president van Europa kan worden, dat zijn naam zelfs maar genoemd wordt. In kabinetsformaties wordt BZ gewoon als sluitpost beschouwd.
Hoe weet u dat Rutte zich niet interesseert voor Europa?
Het eind van zijn binnenlandse carrière is in zicht, dus hij ziet wel perspectief in zo’n Europese baan. Hij zal geen nee zeggen. Maar na alle scepsis uit het verleden zal hij moeite hebben om er openlijk enthousiast over te zijn.
Is Stef Blok dan de man om dit proces te leiden?
‘Blok is natuurlijk niet gekozen omdat hij een specialist is.
Een nuttige hoveling van Rutte, laten we het daarop houden.

Benedict Broere HET HEELHEIDPRINCIPE Anna Lemkow (GAMMA juni 1995 p. 25-31):
... De oneindig superieure geest die zich openbaart in het weinige, dat wij met ons zwak en gebrekkig verstand van de werkelijkheid kunnen begrijpen. Albert Einstein23
Bent u een automaat mevrouw/meneer? Een moleculaire machine? Bent u (sorry, dit moet even) helemaal dood als u dood bent? Verdampt, opgelost, opgegaan in een niets als had u nooit bestaan? Bent u een ding dat puur gericht is op eigen overleving en reproductie? Een 'iets', dat zich moet handhaven in een arena, waarin alleen de sterkste overleeft? Is uw bestaan volstrekt doelloos, zinloos, het product van toeval en natuurlijke selectie? Bent u in wezen een nihilist en/of relativist als het gaat om morele waarden en de zin van het bestaan?
23) De citaten in deze tekst zijn genomen uit: Hoogachtend, Albert Einstein - Brieven van Einstein over God, muziek, Hitler, liefde, doodstraf en joodzijn, geselecteerd en geredigeerd door Helen Dukas en Banesh Hoffman, Uitgeverij Annex , uit David Bohm Heelheid en de impliciete orde, Uitgeverij Lemniscaat en uit Anna Lemkow Het heelheidprincipe - De dynamiek van heelheid in wetenschap, religie en samenleving, Uitgeverij der Theosofische Vereniging in Nederland.
In wezen beleven we tegenwoordig de opkomst van een nieuw soort vrouwelijk bewustzijn, een heelheidsbewust-zijn, dat met het nog dominante mannelijke bewustzijn samengaat in een creatief bewustzijn.

'DE ERFENIS VAN DE UTOPIE' Hans Achterhuis - DEEL 2 (GAMMA februari 1999, p. 14):
teilhardiaans denken
Een van de meest wezenlijke kenmerken van het teilhardiaanse denken is, dat men de ander serieus neemt. Immers, ook hij is bezig uit de veelheid van informatie, de ontzagwekkende complexiteit van onze wereld, datgene te selecteren en min of meer voor zichzelf te transformeren waarvan hij denkt er beter mee te kunnen overleven.
I. VARIATIE OP EEN THEMA Benedict M. Broere (p. 41):
Is de wereld de variatie op een universeel thema? Is er een Logos, een
Idee der ideeën? Is er een idee die als eenheid aan de basis ligt van de veelheid van ideeën uitgedrukt in de werkelijkheid? En mocht dit zo zijn, zijn al deze ideeën dan terug te voeren tot dit beginsel, zodat Heraclitus gelijk heeft met zijn: Eén uit alles en alles uit één? Verder: Is het eerder in artikelen door mij geponeerde AOS-principe mogelijk een goede kandidaat voor dit universeel variatieprincipe? En als dit zo zou zijn - wat men nooit zeker kan weten, maar wat wel steun kan vinden (vindt volgens mij) in de ervaring - wat is dan de betekenis ervan voor ons mensen en voor onze toekomst? Wat gaat het ons aan? Wat hebben we eraan?
41: AOS Het AOS-principe is een idee, thema of variatiebeginsel, bestaande uit:
A, analyse, ontleding, differentiatie, fragmentatie, demontage, destructie, ontbinding, divergentie, het vormen van
veelheid uit eenheid;
O, omega, schoonheid, kwaliteit, het goede, heel algemeen het product van analyse en synthese; en
S, synthese, opbouw, ontwikkeling, groei, integratie, convergentie, het vormen van
eenheid uit veelheid.

AOS CONCREET VI-A: SJAMANEN, MYSTICI (Benedict Broere GAMMA augustus 2000 p. 47-52):
"Het christendom, zo wil mij voorkomen, is geboren uit de mystieke ervaring van Jezus de Nazarener. Hier, en alleen hier, bevindt zich de geheimzinnige en ultieme bron waarin het christendom zijn oorsprong vond." Max Wildiers11
11) Gerard Bodifée, Zo vrij is de mens. Max Wildiers, kerngedachten uit zijn werk, Pelckmans, Kapellen, 1996, p. 119.

AOS CONCREET VI-B SJAMANEN, MYSTICI (Benedict Broere GAMMA oktober 2000 p. 21):
Ilya Prigogine, 'meer en meer van de klassieke beschrijving van de wereld als een automaton en keren meer en meer terug naar het Griekse paradigma van de wereld als kunstwerk.' Manfred Eigen en Richard Feynman verkiezen de metafoor van het spel: elk spel is gebonden door vaste regels en toch is ieder spel verschillend daar binnen deze regels eindeloze variaties mogelijk zijn."22
Op het
snijvlak van wetenschap en religie zie je dus een wereld verschijnen die is als een spel en kunstwerk en variatie op vaste regels. Het is het soort wereld dat ik probeer te beschrijven in GAMMA. Een wereld die naar mijn idee een zeer complexe en zich procesmatig evoluerende variatie is op een eenvoudig thema, genaamd AOS.23 Het complexiteitsonderzoek wijst althans in deze richting, getuige de volgende citaten van respectievelijk Manfred Eigen en Stuart Kauffman: "Het is onze taak een algoritme te vinden, een natuurwet die leidt tot de geboorte van informatie."24 En: "In den beginne was het Woord - de Wet. De rest volgt daaruit en wij nemen daaraan deel."25
22) Gerard Bodifée (keuze van de teksten),
Zo vrij is de mens. Max Wildiers, Kerngedachten uit zijn werk, Pelckmans, Kapellen, 1996, p. 53.
23) Zie vooral ook de artikelenreeks Variatie op een thema.
24) Zie: Paul Davies, Het vijfde wonder, p. 254. (Manfred Eigen, Steps towards Life.) 25) Stuart Kauffman, Eieren, straalmotoren en paddestoelen. Zelforganisatie als de verborgen sleutel tot evolutie, Contact, Amsterdam/Antwerpen, 1996, p. 335.

Het Heelheidprincipe en de opkomst van een creatief wereldbeeld (Benedict M. Broere GAMMA december 2000 p. 25-34):
Het Heelheidprincipe en de opkomst van een creatief wereldbeeld Benedict M. Broere "De kosmos openbaart zich in een nieuwe gedaante als een wonder van organische eenheid en continue creativiteit. Welke cultuur zal uit dit wereldbeeld geboren worden?" Max Wildiers14
14) Gerard Bodifée (keuze van de teksten), Zo vrij is de mens. Max Wildiers, kerngedachten uit zijn werk, Pelckmans, Kapellen, 1996, p. 71.

AOS CONCREET V-B: De evolutie van de menselijke psyche (Benedict Broere GAMMA april 2001 p. 25-31): "Is de 'God' die tegenwoordig door de atheïst wordt verworpen, de God van de aartsvaders, de God van de profeten, de God van de filosofen, de God van de mystici of de God van de achttiende-eeuwse deïsten?" Karen Armstrong7
7) Karen Armstrong, Een geschiedenis van God. Vierduizend jaar jodendom, christendom en islam, Anthos, Baarn/Ronald Cohen, Amsterdam, 1995, p. 13.

Samenwerking vormt de rode draad in de geschiedenis van Nederland (Gijs Herderscheê Volkskrant 26 december 2018):
Koning Willem-Alexander meent dat de meeste Nederlanders zich niet thuis voelen in een omgeving waar verschillen op de spits worden gedreven. Conflicten dienen samen te worden opgelost, vindt de koning. ‘De bereidheid om rekening met elkaar te houden en samen te werken heeft ons ver gebracht.’
Hij noemt samenwerking de rode draad in de Nederlandse geschiedenis. ‘Actieve burgers die het ondanks alle verschillen samen willen bolwerken. Dat is wat ons sterk maakt.
Mensen voelen zich volgens Willem-Alexander vaak machteloos ‘
tegenover de sterke en brute krachten in de wereld’. Hij noemde daarbij als voorbeelden intimidatie en extremisme. ‘Maar zou het niet kunnen zijn dat we onze eigen rol onderschatten?
De koning schrijft iedere burger invloed toe. ‘
We onderschatten vaak de positieve invloed die we met onze bescheiden mogelijkheden als mens kunnen hebben. Juist dicht bij huis wordt de wereld gewonnen. We kunnen samen niet alles, maar wel veel.
Net zoals premier Rutte vaak doet, roemde Willem-Alexander de Nederlandse samenleving. ‘
Nederland is anno 2018 een van de beste plekken ter wereld om te wonen, te werken en te leven.

Willem-Alexander belicht in zijn kersttoespraak 2018 de reciprociteit.

Kerstverhaal Magic Moonlight (Maarten van der Graaff De Groene Amsterdammer 20 december 2018 p. 98-103):
Ik heb nog eens nagedacht over je verhaal, wat je zei over die magic moonlight.’ De essayist doet een stap naar voren en lacht vriendelijk. ‘Ik vond het heel treffend. Erg interessant hoe zo’n klein ding…

‘Kom binnen en vier feest’ (Roderick Nieuwenhuis interviewt Stefan Paas De Groene Amsterdammer 20 december 2018 p. 114-115):
Waar hebben we in deze verdeelde tijden behoefte aan? Wat verbindt ons? Theoloog des Vaderlands Stefan Paas' neemt Jezus’ verhaal van de verloren zoon als voorbeeld.
In 1971 ging nog 37 procent van de bevolking minstens een keer per maand naar een religieuze dienst, in 2017 was dat nog maar zestien procent. ‘Je kunt ook zeggen: er gaan op zondagmorgen meer mensen naar de kerk dan op zaterdagavond naar het theater’, reageert Paas. ‘Maar het klopt. Als je het vergelijkt met de jaren vijftig is er een afname. Ik betreur het. De kerk is mijns inziens een van de laatste plekken waar mensen uit verschillende sociale klassen en van verschillende leeftijden samenkomen. Daar zit de bankier of advocaat nog naast de gepensioneerde of schoonmaker.’
‘Wanneer ik aandachtig luister naar de woorden waarmee de oudste zoon zijn vader aanvalt – woorden vol eigendunk, zelfmedelijden en jaloezie – hoor ik een klacht die veel dieper gaat. Het is de klacht die voortkomt uit het gevoel: ik heb nooit ontvangen wat ik verdiende.’ Dit gevoel staat haaks op de werkelijkheid. Zoals de vader in het verhaal tegen zijn oudste zoon zegt: ‘
Mijn jongen, jij bent altijd bij me en alles wat van mij is, is van jou.
Tegenwoordig kunnen we weer de vraag stellen wat ons scheidt of wat ons bindt, stelt Paas. ‘Als je op Twitter kijkt, zie je veel mensen die hun gelijk willen halen, hameren op hun recht. Maar wat is het doel van dat alles?
Ik denk dat er een vaderfiguur nodig is. Iemand die, ondanks al onze verschillen en fouten, ons bij zich wil hebben. Tegen ons allemaal zegt: kom binnen en vier feest.

Geven en nemen (Alfred Schaffer De Groene Amsterdammer 20 december 2018 129):
De structuur van de taal en de open vorm maken dat deze lange tot zeer lange gedichten over Jezus kunnen gaan, over engelen, over ritueel slachten of over politiek, zelfs Amerikaanse politiek, zoals in Toespraak, toespraak, waarin Wijnberg niet alleen refereert aan de Slag bij Gettysburg, maar ook aan het protest van de knielende NFL-quarterback Colin Kaepernick.
Om mee te geven aan een engel gaat ook over vooroordelen, schuld, kolonialisme, slavernij en ras. In dat licht moet ik het n-woord lezen, dat hier een paar keer terugkeert – dat weet ik. Het is een woord dat dichters als Frank Martinus Arion, Radna Fabias en Michael Tedja ook gebruiken in hun werk. Is dit andere koek? Kon het echt niet zónder dat woord? Natuurlijk denkt Wijnberg hierover na, en in het slotgedicht van deze belangrijke en uitdagende bundel komt, door middel van thema’s als toe-eigening, stereotypering, het sinterklaasfeest, juist deze kritiek aan bod, en opnieuw ben ik in gesprek met de poëzie. Het ongemak is niet weg, maar zo’n oprechte verdieping en intellectuele verkenning van maatschappelijke zaken zie je zelden in de Nederlandse poëzie:
Als jij voor wit kan doorgaan kan iedereen voor wit doorgaan, maar hoe heb je dat gedaan, hoe is het mogelijk zo wit als jij te zijn?

Ken je mij (Jacobine op zondag 23 december 2018 NPO2):
'Een cadeau aan mijn vader', zo bestempelt zangeres Trijntje Oosterhuis het concert dat zij 9 november gaf in een stampvol Koninklijk Theater Carré. Jacobine Geel praat met de onlangs 85 geworden lieddichter Huub Oosterhuis en zijn dochter Trijntje. Voor Huub was het een intense beleving om in Carré omringd door familie, vrienden en 'fans' door zijn dochter in het zonnetje te worden gezet. 'Ik heb de liederen die vaak door koren worden gezongen op een pure en indringende manier opnieuw gehoord.'

Maar ook Benjamin Herman (concert Project S 23december 2018 NPO2) licht een tipje van de sluier op.
Benjamin Herman componeerde de filmmuziek voor de nog te verschijnen documentaire Project S, over de geschiedenis van de Citroën SM. Dit beviel zo goed dat hij besloot de muziekstukken tot complete nummers uit te werken en er een album aan te wijden. Een sfeervolle concertregistratie van een bijzondere avond in het BIMhuis, waar naar aanleiding van hun vijftigste verjaardag ook tweelingbroer Jonathan met gitaar het podium betreedt.
Benjamin Herman: ‘ONS REPERTOIRE IS ONUITPUTTELIJK, DUS SPELEN WE NIET MET VASTE SETLIJSTEN’
Way back I set myself to be a happy man, and made it’, zei Louis Amstrong in een van zijn biografieën. Altsaxofonist Benjamin Herman kwam deze quote onder ogen, als vierentwintigjarige student in New York City. Daar betrok hij een koude kelderwoning en leefde van vijftien dollar per dag. ‘Een wat ongelukkige periode. Mijn toenmalige geliefde in Nederland had mij net de bons gegeven.’ Er zat maar één ding op: gelukkig worden. Herman: ‘Ik heb die quote op de muur geplakt en ben aan de slag gegaan. Ik dacht, als ik nu hard studeer, heb ik iets waar ik later altijd plezier van heb.

D.W.J.M. Pessers Liefde, solidariteit en recht Een interdisciplinair onderzoek naar het wederkerigheidsbeginsel
Conclusie (p. 235):
Wederkerigheid blijkt - zoals in de rechtsliteratuur als vanzelfsprekend wordt aangenomen - inderdaad het structuurbeginsel van de sociale orde en rechtsorde te zijn. Zelf-bewustzijn, sociaal bewustzijn en rechtsbewustzijn hebben met elkaar gemeen dat zij hun grondslag vinden in de wederkerige betrekking tot de ander. De gelaagdheid van dit structuurbeginsel wordt pas bij een interdisciplinaire benadering zichtbaar. Vanuit die benadering werd wederkerigheid in deze studie omschreven als het via de ander wederkeren van het eigene. Het eigene keert echter nooit rechtstreeks via de ander weder. Daartoe is een derde - bemiddelende - instantie nodig, zoals een familiale verwantschap, een sociale verwantschap of een gemeenschap van rechtsgenoten. Deze bemiddelende instantie werd een "symbolische orde" genoemd. Dankzij zo'n gemeenschappelijke symbolische orde kunnen mensen elkaar herkennen: de eerste voorwaarde voor wederkerigheid. Uit de herkenning kan vervolgens erkenning van de ander voortkomen: de tweede voorwaarde voor wederkerigheid. De opvatting dat wederkerigheid tussen A en B een door C bemiddelde verhouding is, impliceert dat norm en praktijk van de wederkerigheid alleen inclusief die derde, bemiddelende instantie kunnen worden begrepen.
Samenvatting (p. 241):
Het
wederkerigheidsbeginsel behoort samen met het vrijheidsbeginsel en gelijkheidsbeginsel tot de constitutieve beginselen van de moderne rechtsorde. Het vrijheidsbeginsel kan vanouds, het gelijkheidsbeginsel sinds de laatste decennia op veel rechtswetenschappelijke aandacht rekenen. Opmerkelijk genoeg richt die aandacht zich niet of nauwelijks op het wederkerigheidsbeginsel. De betekenis en strekking ervan worden als vanzelfsprekend bekend verondersteld. Maar verwijst wederkerigheid inderdaad slechts naar de simpele ruilrechtvaardigheid van de do-ut-des regel, quid pro quo (if you scratch my back i'll scratch yours), of naar een complementariteit van rechten en plichten?

De monaden van Leibnitz (psycho-fysisch parallellisme) lijken verdacht veel op de eonische tijdruimten of psychons van John Eccles. Een veelbelovende kandidaat voor het psychon van John Eccles is het majorana fermion - 'Het is half God, half duivel' (Demon est deus inversus) - van Leo Kouwenhoven (interview Elsevier 21/28 december 2013).

Gerard Bodifée Het zichtbare en het denkbare (GAMMA december 2007 p. 27-36):
Een levend lichaam kan aan de zwaartekracht toegeven of ertegenin gaan. Het beslist zelf. Allе natuurwetten gelden onverminderd maar missen klaarblijkelijk een absoluut gezag over de levende materie. Wie een trap op gaat, beslist zelf om voort te klimmen of rechtsomkeert te maken, of om tien minuten te twijfelen desnoods. De wetten van de mechanica, die voor het gedrag van een levenloos object alleenbepalend zijn, spelen in het beslissingsproces niet eens een rol. Wat leeft, handelt autonoom. Wanneer een bal de trap af rolt, komt dat omdat hij door de zwaartekracht omlaaggetrokken wordt en zijn zwaartepunt niet ondersteund is. Wanneer een mens de trap af gaat, komt dat omdat hij beneden wil zijn. Als hij omhoog wil, kiest hij die richting. De beslissing kan op elk ogenblik genomen en herroepen worden, onafhankelijk van de zwaartekracht of andere fysische omstandigheden.
Volgens Eccles oefent het bewustzijn van de geest een actieve controlerende functie uit op de neurale functies.
Veel in de wereld van het zichtbare blijft onzichtbaar; niets in de wereld van het denkbare is ondenkbaar.

‘De mens evolueert richting het goede’ (Fokke Obbema interviewt Gerard Bodifée Volkskrant 24 december 2018 p. 16-17):
In zijn zoektocht naar de zin van het bestaan schakelt Gerard Bodifée even makkelijk tussen Plato, God, Spinoza en de geboorte van sterren. Het ethisch besef van de mens groeit, zegt hij tegen Fokke Obbema.
Hij raakte gefascineerd door de sterren en voelde zich ‘aangeraakt door iets groters’ – met een dagelijkse gang naar de kerk als misdienaar tot gevolg. Later promoveerde hij op de patronen die na de geboorte van een ster in sterrenstelsels ontstaan, waarbij Nobelprijswinnaar Ilya Prigogine zijn intellectuele voorbeeld was. In de kerk is hij inmiddels teleurgesteld geraakt (‘Die heeft gefaald’), maar zijn geloof in God is ongebroken. Al hanteert hij wel zijn eigen definities van ‘geloven’ en ‘God’.
Gelooft u in God?
‘Is dat een geloof in God? Ik denk het, want het woordje God betekent in essentie voor mij: het volkomen goede. Deze wereld is goed tot op zekere hoogte, het kwaad is waar de wereld tekortschiet. Maar de wereld evolueert door de morele mens in de richting van het goede.
Het is een scheppingsproces. Het ultieme doel, de voltooiing van dat proces, noem ik God.
U ziet de mensheid in de richting van het goede evolueren. Waar leidt u dat uit af?
‘Lees Aristoteles over de deugdethiek van 2.500 jaar geleden. ‘Wat is een goede man?’, vraagt hij zich af. Hij denkt dus alleen aan de man. Dan zegt hij: iemand die goed is voor zijn slaven. Meteen ervaar je de vooruitgang in ons ethisch besef, want slavenbezit is voor ons een misdaad. Of lees de opvattingen van Plato en Socrates. Neem kinderen naar het slagveld om hun dapperheid te ontwikkelen, zeggen zij. Nu ziet niemand dat nog als een goede plek voor kinderen. Het besef dat oorlog niet goed is, is breed gedeeld. Ethische groei is er zeker.’
Leestip
Illya Prigogine &Isabella Stengers Orde uit chaos de nieuwe dialoog tussen de mens en de natuur
Zij schetsen een alliantie tussen mens en natuur, waardoor het leven kan zijn wat het altijd is geweest: origineel, creatief en vrij’.

De tweede wet van de thermo dynamica geldt alleen voor gesloten systemen en niet voor het A-veld. Levende organismen zijn open systemen.
Order Out of Chaos by Ilya Prigogine & Isabelle Stengers (1984). Beiden hebben van de overgang van chaos naar ordening hun levenswerk gemaakt.

Ilya Prigogine - Art as a metaphor for the view of the world

Gemeenschappelijke basis van fractals
Fractals vertonen drie eigenschappen tegelijkertijd: iteratie, gebroken dimensie en zelfgelijkvormigheid.
Enkel het laatste is visueel zichtbaar. De zelfgelijkvormigheid is de eigenschap dat als men een stukje van een fractal vergroot men terug de oorspronkelijke figuur verkrijgt. Deze eigenschap heeft ook nog andere gevolgen : als men slechts een stukje kent van een fractal, kan men hieruit de volledige fractal terug verkrijgen (zie ook geschiedenis van fractals).
Chaostheorie (kies: Classificatie, ‘B. Driehoek en vierkant van Sierpinski’ en ‘G Bomen van Pyhagoras’).

Het groot manifest der Nederlandse taal' (Civis Mundi Digitaal #34 december 2015):
Die Engelse monocultuur werkt niet alleen verschralend, maar is bovendien een regelrechte bedreiging van het Nederlands als wetenschapstaal. Het communiceren van de wetenschap in een enkele wereldtaal dreigt de creatieve inbreng van andere talen en culturen te smoren. Het ontneemt iedere stimulans de eigen taal als wetenschapstaal nog verder te ontwikkelen. Dit betoogde in de jaren negentig al de prominente Vlaamse jurist M. Storme in een rede over het Nederlands als cultuur- en wetenschapstaal die hij toen hield op uitnodiging van de Koninklijke Nederlandse Academie Van Wetenschappen. Het groot manifest der Nederlandse taal
Is door Dorien Pessers ondertekend.

(Civis Mundi Digitaal #34 december 2015):
Die
Engelse monocultuur werkt niet alleen verschralend, maar is bovendien een regelrechte bedreiging van het Nederlands als wetenschapstaal. Het communiceren van de wetenschap in een enkele wereldtaal dreigt de creatieve inbreng van andere talen en culturen te smoren. Het ontneemt iedere stimulans de eigen taal als wetenschapstaal nog verder te ontwikkelen. Dit betoogde in de jaren negentig al de prominente Vlaamse jurist M. Storme in een rede over het Nederlands als cultuur- en wetenschapstaal die hij toen hield op uitnodiging van de Koninklijke Nederlandse Academie Van Wetenschappen.
Het groot manifest der Nederlandse taal is door
Frits van Oostrom en Dorien Pessers ondertekend.

Anti-zwarte-pietengedoe kinderachtig gedoe en ook klein bier in de strijd tegen racisme en discriminatie (Wim Couwenberg Civis Mundi Digitaal #28 december 2014):
Laat het een sprookje blijven, en maak het niet dienstbaar aan de strijd tegen racisme en discriminatie. Kinderachtig gedoe, en klein van geest in die strijd. Een verkeerd gekozen aanvalsobject in die strijd, zoals de juriste Dorien Pessers terecht stelt. Een aantal wetenschappers betreurt het dat universiteiten zich niet direct ingelaten hebben met deze overspannen kwestie.[1] Het lijkt mij juist verstandig dat zij dat debat wel kritisch volgen, maar daarin als wetenschappelijke instellingen niet meteen zelf stelling innemen.
1) Universiteit ontwijkt het Zwarte Piet-debat (Dr. Isabel Awad, dr. Jiska Engelbert, dr. Chris Peters, dr. Jacco Van Sterkenburg en prof. Dr. Alex van Stipriaan De Volkskrant 1 december 2014.):
Dat de universiteiten het publieke debat in de gaten houden, maar daarin vooral volgend zijn en daaraan geen wezenlijke eigen bijdrage leveren met eigen sinterklaasvieringen is dan ook niet alleen jammer, maar ook weinig consequent.
Daarmee laten onze universiteiten opnieuw kansen onbenut.
Een creatieve en innovatieve omgang met dit debat en de vormgeving daarvan in de eigen sinterklaasvieringen is immers een uitgelezen mogelijkheid to practice what you preach. En dan gaat het uiteindelijk niet over die Piet, maar over de inclusiviteit van de gemeenschap waarin wij willen leven en welke rol de universiteiten daarin willen spelen.

Rechtspraak in opspraak (Wim Couwenberg Civis Mundi Digitaal #3 februari 2011):
Benoemingsbeleid
Een klacht die al teruggaat tot begin jaren zeventig is de politieke beïnvloeding van benoemingen tot rechter. Zo werd tijdens de culturele revolutie van de jaren zestig en zeventig de eenzijdig confessionele en conservatieve achtergrond van de rechterlijke macht gesignaleerd en gekritiseerd.[1]Nadien is de samenstelling van de rechterlijke macht meer in links-liberale richting verschoven.[2] En die verschuiving is op haar beurt ter discussie gesteld en gekritiseerd. Dat gebeurde bijvoorbeeld naar aanleiding van de berechting van de moordenaar van Pim Fortuyn o.a. door de hoogleraar informatica en recht R. de Mulder[3] en ook als reactie op de liberalisering van het familierecht. Het was, zo stelt CDA-juriste Dorien Pessers, vooral de links-liberale bulldozer generatie van 1968 die, eenmaal aan de macht gekomen, die liberalisering afgedwongen heeft. En het was de rechterlijke macht met een oververtegenwoordiging van leden van D66 die die liberalisering met doorbraak- jurisprudentie ondersteund heeft.[4] Dit duidt erop dat ook de benoeming van rechters niet vrij is van politieke beïnvloeding, een tendens die in andere liberale democratieën zoals bijvoorbeeld in België en Italië allang ter discussie staat.

‘Ayaan was ons kind’ Volkskrant Magazine 23 januari 2021 p. 12-20):
Nadrukkelijk: ‘De Stem beschrijft hoe Nederland kennismaakte met fundamentalisme, met religieus fanatisme. Ayaan was deels de inspiratiebron voor de roman, maar verder is alles verdicht en verzonnen.
‘Die tijd met Ayaan was vooral zo intens. De
dreiging van buitenaf voelde zo ontzettend dichtbij. Niet zozeer omdat ze veel in onze omgeving verkeerde, maar vooral omdat ze zoveel vertelde over de gewelddadigheid van het fundamentalisme. En hoe snel dat kan oprukken. Ayaan kent de verschillen tussen onvrijheid en vrijheid sterk uit haar eigen leven. De westerse wereld werd net geconfronteerd met het islamterrorisme. Wij dachten: dít is onze nieuwe vijand, mijngodmijngod.
Terwijl hij zich al zo had verdiept, in het islamitisch fundamentalisme. ‘Toch: wie had verwacht dat deze film tot zoiets verschrikkelijks zou leiden? Voor ons westerlingen is het echt een andere wereld. Hoe kun je zo’n film nu zo erg vinden? Maar goed: voor strenggelovigen was hij vast heel blasfemisch.’
Wat had jij gezegd als Ayaan aan Leon had gevraagd om Submission te maken? ‘Ik denk dat ik me had verzet. Ik had het dood- en doodeng gevonden. Maar nogmaals:
het is nu een andere tijd. Ik sluit niet uit dat, hoe spannend het toen ook allemaal was, we toch niet precies begrepen hoe dat fundamentalisme in elkaar zat. Als je ziet wat er sindsdien bijvoorbeeld alleen al allemaal in Frankrijk is gebeurd: Charlie Hebdo, de vrachtwagen in Nice, de aanslag op de synagoge, Bataclan, de onthoofde leraar…’

Zijn wetten wetten en regels regels?16 (Henk Hogeboom van Buggenum GAMMA juni 2006 p. 50):
16) n.a.v. een interview in Buitenhof-TV op zondag 21 mei jl. door Paul Witteman met Dorien Pessers, hoogleraar rechtstheorie aan de VU en de UvA.
Dorien Pessers vindt het credo van Verdonk dat 'regels nu eenmaal regels zijn' een beladen kreet. In Buitenhof wees zij erop hoe Hitler in 1933 bepaalde, dat juristen in Duitsland geen kritische kijk meer mochten hebben op wetten. De wet viel daar toen samen met de moraal. In ons huidige natuurrecht echter, aldus Pessers, is bescherming van de mensenrechten altijd het uitgangspunt. De toepassing van de wetsregels hoort niet mechanisch te gebeuren, maar een uiting te zijn van zorgvuldigheid, redelijkheid, billijkheid, evenwichtigheid, proportionaliteit. De buitenlandse 80-jarige oorlogsveteraan, die na een defilé in Wageningen de verkeerde trein naar Arnhem nam en beboet werd omdat zijn plaatsbewijs niet klopte, was volgens haar een slachtoffer van een verkeerde interpretatie van regels. Men had hem wegens zijn verdiensten voor het land eerder een treintaxi naar Arnhem moeten aanbieden. Pim Fortuyn noemde zij een gentleman in vergelijking met Verdonk.
Dorien Pessers zag het als een vorm van wanbeleid om mensen die in de Nederlandse samenleving goed zijn ingeburgerd, die samen met ons aan tafel zitten, eten, discussiëren, spelen, zoals: Gümüz, Taida Pasic, de asielzoekers in de Friese dorpen, enz. het land uit te zetten. Het feit dat miljoenen mensen het elf uur durende debat over de denaturalisatie van Ayaan Hirsi Ali via de TV volgden, moest volgens haar psychoanalytisch worden geduid vanuit een onbewust en tot dusverre verzwegen schuldgevoel.
Waarom Verdonk dan toch zo populair was? - vroeg Witteman. Pessers vermoedde dat de aanhang bestond uit
rancuneuze kleinburgers, die zelf wellicht ooit het slachtoffer van een strikte regel waren. Zij noemde het in ieder geval onthullend en pijnlijk dat veel mensen zich kennelijk zo door de rechtlijnigheid van Verdonk aangesproken voelen. Ondernemers van de VVD zouden in ieder geval moeten weten, dat regels nooit werken als ze strikt naar de letter worden toegepast. Na deze week begin je wel te twijfelen of we in de toekomst moeten streven naar een gekozen lijsttrekker, burgemeester e.dgl., aldus Dorien Pessers.

Het rentmeesterschap van Dorien Pessers Na mij geen zondvloed (Marcel ten Hoven interviewt Dorien Pessers De Groene Amsterdammer 20 december 2018 p. 34-37):
Rechtsfilosofe Dorien Pessers gruwelt van de milieuschuld die de generaties van nu doorschuiven naar die van later. Een ‘ecologische rechtsstaat’ is geboden.
Vooral van het CDA begrijpt ze niet hoe het de gestage milieuvernietiging voor zijn verantwoording kan nemen en met zijn beleid bevordert. ‘Ten opzichte van de milieucrisis is die partij helemaal losgeraakt van haar christelijke wortels.
De aarde is volgens het CDA van God gegeven. Dus ik snap werkelijk niet dat het zo onverschillig staat tegenover onze leefomgeving. Met de VVD is het CDA de partij die nog steeds een schaamteloze landbouwpolitiek voorstaat. De enorme vervuiling die ze hebben toegestaan, vooral in Brabant, in de intensieve veehouderij, daar staat mijn verstand bij stil. Nee, op dat CDA en de VVD rust een grote schuldenlast, drukt u dat alstublieft met vette letters af.
Het verlangen naar een andere, betere wereld, naar vrijheid en ontplooiing van mensen, naar het
geluk hier en nu, dat was de kern van het sociaal contract dat de Verlichting tot stand moest brengen. Pessers: ‘Als Rutte dan zegt: “De staat is geen geluksmachine”, denk ik: man, waar heb je het over? De staat is inderdaad geen machine, maar wel bij uitstek een project dat het geluk van de mensen moet dienen. Niet het ordinaire consumentengeluk, maar het geluk van de menselijke ontplooiing, van het wenkende toekomstperspectief, van een andere en betere wereld. Ja, inderdaad, je zegt het, dat is het verlangen naar een toekomst waarin wij onze kinderen en kleinkinderen met een gerust hart kunnen achterlaten. En waardoor wij zelf in vrede kunnen sterven, om het maar eens dramatisch te zeggen.’

Essay De mens als wetenschappelijk te analyseren en modificeren object De aanbidding van het DNA (Dorien Pessers De Groene Amsterdammer 6 september 2016):
Binnen de medische biotechnologie is sprake van een verontrustende grensvervaging tussen mensen beter maken en betere mensen maken. Dit dreigt de kern van onze rechtsorde aan te tasten en het lichaam te reduceren tot een zaak.
Vanuit Silicon Valley werd de 21ste eeuw aangekondigd als de ‘
gouden eeuw van de medische biotechnologie’. Dankzij de convergentie van informatietechnologie, nanotechnologie, robotica, genetica en neurowetenschappen zullen erfelijke en andere ziektes worden uitgebannen. De levensverwachting zal daardoor significant stijgen. De menselijke soort kan verbeterd worden dankzij genetische engineering. En kunstmatige intelligentie zal de cognitieve capaciteiten van de mens aanzienlijk vergroten, of zelfs vervangen, met enorme productiviteitsstijgingen als gevolg.
In 1994 ontstond tussen VVD en D66 enerzijds, en de toenmalige minister van Justitie, Ernst Hirsch Ballin, anderzijds een conflict.
Hirsch Ballin had in een lezing gewaarschuwd voor wat hij het ‘faustiaanse proces’ in de geneeskunde noemde. Hij doelde daarmee op de technologische benadering van het leven, en gaf als voorbeeld de prenatale screening op het syndroom van Down. Hij vreesde dat het gehandicapte leven minder geaccepteerd zou worden indien dat leven door medische technieken voorkomen had kunnen worden. VVD en D66 reageerden woedend. Meende de minister dat mensen met een handicap bij de VVD en D66 in minder goede handen zouden zijn? Dat hun seculiere ideaal van individuele zelfbeschikking van minder moreel gehalte was dan de confessionele politiek inzake medisch-ethische kwesties?
De mens van de mensenrechten is een fictie, maar wel een heilzame fictie. Want de mens wordt gesymboliseerd én beschermd als een homo juridicus, dat wil zeggen: uitgerust met waardigheid en fundamentele rechten.
In de biotechnologische fantasma’s gebeurt het tegenovergestelde. Mensen worden daarin gereduceerd tot een wetenschappelijk te analyseren en te modificeren object. Ze worden juist ontdaan van hun menselijke betekenis en van het morele surplus dat het recht hen toekent. Zoals de economische wetenschap de mens reduceert tot een homo economicus, zo tendeert de biotechnologie ernaar de mens te reduceren tot een homo mechanicus. Niet de mens wordt aanbeden, maar zijn DNA. Het wordt hoog tijd dat aan die kerkdienst een einde komt en de homo juridicus in ere wordt hersteld.

Wie is er bang voor Dorien Pessers? (Antoine Verbij De Groene Amsterdammer 16 november 1994):
Dorien Pessers boek De wet van het hart (p. 147):
George (klapt in de handen): Vooruit! Het spel gaat beginnen! Laatste ronde. Zitten we allemaal? Jij ook, Doris. Doris (balt haar vuisten, gaat zitten): Nou, kom op dan.
George: Ik wil het nog eens hebben over die zoon van ons.
Honey (bevreemd): Wie? George: Onze zoon. Het zonnetje in ons leven.

Evolutiepsychologie
Wederkerig altruïsme, het verschijnsel waarbij men elkaar wederzijds helpt of een gunst verleent, is een veelvuldig onderzocht onderwerp binnen de evolutionaire psychologie. De reciprociteit van "voor wat hoort wat" is "heb uw naaste lief". Rita Smaniotto: Op basis van experimenten, simulatie-onderzoek en een heranalyse van een aantal antropologische studies naar het delen van voedsel in jagers-en verzamelaarsvolkeren concludeert Rita Smaniotto in haar proefschrift dat het "voor wat hoort wat" mechanisme niet zo wijdverspreid is als doorgaans wordt aangenomen. Volgens haar is er in veel gevallen sprake van een alternatief mechanisme, het "heb uw naaste lief" mechanisme. Dit mechanisme is vooral gericht op het welzijn van personen in iemands directe omgeving.

Symposium 'Muziek en het Brein'
Steeds meer wetenschappelijk onderzoek toont aan: muziek(educatie) maakt slim, sociaal, verbetert het concentratievermogen en de leerprestaties.
Met inspirerende bijdragen van Prof. Dr.
Erik Scherder (hoogleraar klinische neuropsychologie), Prof. Dr Henkjan Honing (hoogleraar muziekcognitie) en Prof. Dr. Dick Swaab (arts, neurobioloog) organiseert Muziek telt! op woensdag 22 juni een symposium met als thema Muziek en het Brein. Het symposium is bedoeld voor iedereen die werkzaam is in onderwijs, wetenschap, politiek, gezondheidszorg en muziek.
Positieve effecten
Wat zijn die positieve effecten van muziek op het brein? Wanneer vinden ze plaats? En hoe ver zijn wetenschappers in hun onderzoek hiernaar? Deze vragen en meer zullen worden beantwoord door de keynote speakers. Aansluitend wordt in een forumgesprek de vertaling gemaakt naar de praktijk. Hierbij zullen diverse gasten, waaronder Aaltje van Zweden (mede-oprichter Stichting Papageno) en Tom ter Bogt (hoogleraar populaire muziek en jeugdcultuur), aanschuiven.

De Geheime Leer Deel I Samenvatting (p. 307):
‘Alles is voortgebracht door één universele scheppende krachtsinspanning. . . . Niets in de natuur is dood. Alles is organisch en leeft, en daarom blijkt de hele wereld een levend organisme te zijn.’ (Paracelsus, ‘Philosophia ad Athenienses’, vertaling van F. Hartmann, blz. 44.)

In de systeemleer staat de ‘4’ voor het terugkoppelingsmechanisme, dat op de invoer, de verwerking en de uitvoer volgt. De hemelse ‘1 2 3’ ontstaat wanneer de aardse ‘4’, het terugkoppelingsmechanisme harmonie creëert. Dit terugkoppelingsmechanisme heeft op de levenskunst, de zin van het leven betrekking. Een tipje van de sluier wordt opgelicht. De driehoek van Pythagoras is nog steeds actueel. Het principe van het ultieme balansmechanisme, de negentropie is al millennia bekend.

Esoterie (Hermetische axioma):

Pythagoras Drie Logoi: Spiegelsymmetrie:
VuurLucht1e Logos, Monade3e Logos, TriadeAntroposofieRudolf Steiner 
MonadeTriadeGod ----GeestGeestmens ----Geestzelf (omgevormd Astraallichaam)
||||||
TetradeDuade4. Lichaam ----ZoonFysiek lichaam ----Levensgeest (omgevormd Etherlichaam)
AardeWaterTetrade2e Logos, Duade  

Éne werkelijkheid, 'Ongemanifesteerd en Gemanifesteerd':

Ongemanifesteerd (Hogere Tetraktis) Triade (Heilige Drie-eenheid)Gemanifesteerde (Lagere Tetraktis) Tetrade:
Synthese Hans Vincent en Frank Tipler:Esoterie:
- God = Scheppende Intelligentie,De Monade symboliseerde Eenheid, de staat van zijn vóór de schepping.
God representeert het ultieme verleden (Geheugen).
- Zoon = de materiële (aardse) werkelijkheid. De ZoonDe Duade symboliseerde de eerste beweging naar schepping;
vereenzelvigt met de singulariteit van de ultieme toekomst.de splitsing van de Monade in twee polariteiten.
- Heilige geest = evolutionaire krachten in het universum.De Triade symboliseerde de vereniging van de twee polariteiten
De Geest is de verbindende singulariteit tussen hetdoor een bemiddelende hoedanigheid, de Logos of het woord.
ultieme verleden en de ultieme toekomst.
 De Tetrade Vuur, Lucht, Water en Aarde

Discipelen van Pythagoras konden het pentagram in één beweging tekenen. Door de gulden snede-verhouding kun je het symbool tot in het oneindige doortrekken.

Ether staat voor de natuurlijke reflectie, die in de vijf Platonische lichamen door de getallensymboliek tot uitdrukking wordt gebracht. De Aarde, de Kubus (ruimtelijk figuur) met 6 gelijke vlakken is de helft van Ether, de dodecaëder (Plato, Thimaeus) met 12 gelijke vlakken. Met twaalf regelmatige vijfhoeken kan in drie dimensies een dodecaëder worden gevormd.
Binnen een pentagoon kan een pentagram worden getekend. In het centrum van het pentagram ontstaat een nieuw pentagoon. Het recursieproces brengt de manifestatie van de gelijkvormigheid tot uitdrukking.
De diagonaal Vuur (Tetraëder met 4 gelijke vlakken) versus Water (Icosaëder met 20 gelijke vlakken) staat voor de Macrokosmos en Microkosmos. Vuur en Water samen hebben 24 vlakken, het dubbele van Ether. De interactie van Vuur en Water, via Lucht creëert de oerenergie Ether.

Tom de Booij 11. Het Droste blikje en de vijfster als fractals

 

Het opstellen van de pythagorische stemming was in Europa historisch gezien een van de eerste wetenschappelijke overgangen van een oorspronkelijk kwalitatief, naar een meer kwantitatief beschouwen van de werkelijkheid. Met andere woorden, Pythagoras gebruikte het getal, in plaats van het woord, als voornaamste bewijsmiddel. In andere, niet-westerse, culturen was zoiets al eerder geschied (zoals bij de Maya's).
In the formulas, the ratios 3:2 or 2:3 represent an
ascending or descending perfect fifth (i.e. an increase or decrease in frequency by a perfect fifth), while 2:1 or 1:2 represent an ascending or descending octave.

Het is mogelijk de Tetrade, de Tetraktis van Pythagoras, de driehoek (1 + 2 + 3 + 4 = 10) en de vier oorzaken-leer van Aristoteles, met elkaar te verbinden. De tien categorieënleer van Aristoteles wordt in de publicatie Kwaliteitskundig kader toegelicht.

Pythagoras enAristoteles:  
1. Atman3. Suksma Sarira1. "wezen(lijk)-zijn" 
MonadeTriade7. bv. gezeten-zijn (positie)9. "doende-zijn" (actie)
4. Doeloorzaak ----2. Werkoorzaak5. "wààr?-zijn" (plaats)3. "hoedanig?-zijn" (kwaliteit)
|||| 
1. Stofoorzaak ----3. Vormoorzaak2. "hoe groot?-zijn" (kwantiteit)4. "met betrekking tot iets-zijn" (relatie)
TetradeDuade10. "ondergaande-zijn" (passie)8. bv. geschoeid-zijn (habitus)
4. Sthûla-sarira2. Karana Sarira 6. "wanneer?-zijn" (tijd); Snijpunt 2./3. en 4./5.

In het linker kwadrant is ook de viervoudige indeling volgens Subba Row (Subba Row) opgenomen. Subba Row deelt de beginselen in de mens en de kosmos op gelijke wijze in. Dit komt overeen met de weerkaatsing van de microkosmos in de macrokosmos. In het rechter kwadrant is een poging ondernomen om de tien categorieënleer van Aristoteles schematisch weer te geven.

G.A. Barborka boek Het Goddelijke Plan, p. 91: Met inbegrip van de Hyparxis of top, ‘God’ bestaat deze hiërarchie uit tien klassen, die een tienvoudig stelsel omvatten.

Het zijn wordt volgens Aristoteles bepaald door de oorzakenleer. Interessant in dit kader is PEDAGOGIEK.NET, kies thema’s, publicatie Aristoteles' oorzakenleer. De redactie is in handen van docenten en studenten van de Saxion PABO in Deventer.

De vraag van Ervin Laszlo blijft actueel hoe heeft het universum zich kunnen ontwikkelen tot een toestand waarin de biologische evolutie überhaupt kon plaatsvinden? Het lijkt mogelijk een verband te leggen tussen het standaardmodel en de driehoek van Pythagoras. Het is een aanzet, niet om vanuit de natuurkunde, maar met name vanuit de geestkunde verschillende disciplines in één model samen te voegen. Het ontstaan en de eerste ontwikkeling van de mensheid heeft zich niet op aarde maar in de geestelijke wereld afgespeeld. De relatie tussen geest (ongemanifesteerde, hogere Zelf) en lichaam, de ziel staat nog steeds centraal.

In 1915 breidt Einstein zijn theorieën uit met de theorie over de zwaartekracht. Volgens deze theorie heeft de zwaartekracht de kromming van ruimte en tijd tot gevolg. Het zwaartekrachtveld van zware lichamen veroorzaakt dus een kromming van de driedimensionale ruimte en omdat in de relativiteitstheorie de tijd nooit los van de ruimte kan worden gezien, wordt ook de tijd door de aanwezigheid van massa, dus door zwaartekracht, beïnvloedt. Overal waar zich een zwaar voorwerp in de ruimte bevindt, bijvoorbeeld een ster of planeet is de ruimte en dus ook de tijd, gekromd en de kromming hangt af van de massa. In verschillende gebieden van de ruimte verloopt de tijd in een verschillend tempo. De hele structuur van de ruimtetijd is dus afhankelijk van de verdeling van de materie in het heelal. Ook het begrip “lege ruimte” heeft in de wetenschappen van het heelal, de astrofysica en de kosmologie, zijn betekenis verloren. Een van de nieuwe inzichten die hiervan een gevolg was, was het besef dat alle massa energie is. Zelfs in een onbeweeglijk voorwerp is energie opgeslagen: Dit leidde tot de beroemde formule E=mc2 , waarin c de snelheid van het licht is.

Pythagoras was in de leer bij de Griekse natuurfilosoof Anaximander (Engelse versie) en waarschijnlijk bij Thales van Milete. Thales van Milete beschouwde het water als het oer-element; Anaximenes de lucht; Heraclitus het vuur; de Eleaten de aarde. Empedocles was vooral de man die uit voorafgaande stelsels het beste trachtte te halen en tot een eenheid te verenigen. Hij stelde deze elementen gelijk aan elkaar, en komt zo tot de leer van de vier elementen: aarde, water, lucht en vuur. Deze verschillen kwalitatief, zijn eeuwig, en kunnen zich in verschillende verhoudingen met elkaar verenigen om het aanschijn te geven aan de wereld om ons heen.

Anaximander wijt zijn bekendheid vooral aan zijn kosmologie. Net als zijn tijdgenoten was hij op zoek naar de archè (Oud-Grieks: ἀρχή) van het universum, een eerste principe als begin van de wereld. Bij Anaximander was de ene elementaire substantie, waaruit alles was ontstaan, niet het water zoals bij Thales en ook niet een andere stof die we kennen. Geen van deze elementen zou in staat zijn om alle tegenstellingen in de natuur te kunnen verklaren. Het principe dat hij als oersubstantie poneerde was oneindige, eeuwige en tijdloze massa, die hij het apeiron (Oud-Grieks: τὸ ἄπειρον) noemde. Deze oersubstantie, die niet direct waarneembaar is, maar wel in staat is een antwoord te bieden op alle bestaande tegenstellingen, vormde de basis voor alle stoffen die wij kennen. Hij werkte zijn principe niet gedetailleerd uit, maar het principe van het apeiron werd door Anaxagoras, een leerling van Anaximander, verder uitgewerkt. Deze zag het Apeiron als een oorspronkelijke oerchaos. Ook Plato en Augustinus vatten later de theorie van Anaximander op die manier op.

Hoezo ‘wij’? (Ewald Engelen De Groene Amsterdammer 13 december 2018 p. 9):
De Nederlandse elite doet dat anders. Die beweegt retorisch mee, suggereert gelijkheid, neemt daarmee de demonstranten de wind uit de zeilen om vervolgens alles bij het oude te kunnen laten.
De Nederlands-Amerikaanse historicus James Kennedy heeft in Nieuw Babylon in aanbouw over de modernisering van Nederland in de jaren zestig prachtig beschreven hoe dit mechanisme werkt: de oude elite tooide zich in de kleuren van de nieuwe om op het pluche te kunnen blijven zitten. Om het werk van de neomarxist Herbert Marcuse aan een tweet van Marleen Stikker te paren: repressieve tolerantie door toe-eigening van de taal en de symbolen van je tegenstander.
Het werd perfect geïllustreerd in het wekelijkse gesprek met premier Rutte. Die deed een onvervalste #jesuischarlie door te zeggen dat we allemaal tot op zekere hoogte een geel hesje dragen, dat hij de zorgen begreep en serieus nam, om vervolgens luchtigjes te keuvelen over Syrische vluchtelingenstromen die ons eind 2015, begin 2016 dreigden te overlopen en
klimaatmaatregelen waar we allemaal in gelijke mate voor zouden moeten opdraaien.

Lila en Lenù in beeld (Anne Branbergen De Groene Amsterdammer 13 december 2018 p. 48-51):
Het eerste deel van de sage van De geniale vriendin, het literaire fenomeen uit Napels, is in de kerstvakantie als tv-serie te zien op de Belgische zender Canvas. Voor fans absoluut een reden om thuis te blijven. De eerste serie van HBO die volledig in het Italiaans en op locatie is opgenomen.
Wat Saverio Costanzo vooral erg goed kan, is zich in dienst stellen. Van een verhaal, van een atmosfeer, van de bedoelingen van een auteur. En hij kan het ook makkelijk toegeven met de nederigheid die wie werkelijk iets kan vaak typeert. ‘Ik hoefde niets te bedenken, want Elena Ferrante had al alles bedacht’, heeft hij vanaf de presentatie van de serie met een staande ovatie op het filmfestival van Venetië in september steeds herhaald.

De metafysica van de fysica (Civis Mundi Digitaal #73 december 12 december 2018):
Wiens verstand verdwaalt er niet in het zwarte gat van de moderne fysica? Terwijl het voor de gewone sterveling al nauwelijks te bevatten is hoe Einstein tijd en ruimte met elkaar verknoopte, denderen de huidige natuurkundigen door met wilde theorieën over donkere materie, supersnaren, quarks, opgerolde dimensies en multiversa. Verward blijven we achter in onze eigen universum. Of we halen onze schouders erover op, want het gaat niet over ons tenslotte.
Niets is minder waar. GPS systemen zouden niet werken zonder toepassing van de speciale relativiteitstheorie, je smartphone is een doosje vol toegepaste kwantummechanica. Het internet, zonnecellen, MRI-scanners, ga maar door. Onze leefomgeving zit vol met exotische natuurkunde. Uiteindelijk zijn wijzelf een en al natuurkunde. De natuurkunde beschrijft onze werkelijkheid of op zijn minst een groot deel daarvan, met haast niet te begrijpen, exotische theorieën die ver van onze ervaring staan.
Als dat zo is, is de natuurkunde dan zelf metafysica geworden? Ze beschrijft toch immers wat het wezen van de werkelijkheid is, los van onze zintuiglijke waarnemingen? Precies waar de
metafysica zich mee bezigt houdt. Daarmee zijn we midden in de filosofie beland. De meeste natuurkundigen zouden overigens gruwen van deze stelling. Ze beweren vaak juist vrij van metafysica te zijn. Hun theorieën zijn immers gestoeld op een stevig empirisch of mathematisch fundament.
Felix & Sofie wil weten hoe het zit. Wat is er precies metafysisch aan fysica? Hoogste tijd voor een ontmoeting tussen filosofie en natuurkunde.

Het nieuwe geloven van kritisch katholieken: Godsgeloof en de mystieke weg van menslievendheid (Henk Meeuws Civis Mundi Digitaal #73 december 12 december 2018):
1.-Godsgeloof en de mystieke weg van menslievendheid
En ook als ons vervolgens op de mystieke weg grote verlichting ten deel valt, dan eindigt zij in de duisternis van het ‘niet-weten’ – getuige bv. wat de grote middeleeuwse theoloog Thomas van Aquino tegen het eind van zijn leven inzag: al wat hij gedacht en geschreven had was slechts “een hoop stro”. De mystieke weg is van begin tot eind gebed in ‘niet-weten’.
3.1.-De weg van mensen zoals Etty Hillesum
Etty Hillesum' was een vrije en autonome zelfbewuste vrouw die eind jaren ’30 van de vorige eeuw de weg zocht en vond naar het onpeilbare mysterie, de wonderlijke diepte van haar bestaan. Die werkelijkheid leerde zij aanspreken als ‘God’. Ze stemde haar leven meer en meer op ‘God’ af, ging steeds intiemer met ‘God’ verkeren. En leerde liefhebben:
in de barre tijden van het nazidom, de bezetting, de Jodenvervolging zette zij zich ertoe met blijvend geloof en vaste hoop en dankbare liefde ‘een plaats voor God’ te scheppen en onderhouden in de donkere wereld om haar heen. Ze volgde haar roepstem, haar Geliefde, door zich te geven aan haar vervolgde medemensen, tot in de concentratiekampen, tot in de dood.

‘Waar geen goden zijn, daar heersen spoken’: waar geen geestelijke waarden zijn, heerst hebzucht (Piet Ransijn Civis Mundi digitaal #32 augustus 2015):
Boekbespreking van: Novalis (pseudoniem van Friedrich von hardenberg), De Christenheid of Europa (diverse edities)
Waar geen goden zijn, daar heersen spoken’: waar geen geestelijke waarden zijn, heerst hebzucht
Hoofdthema
Het hoofdthema bij Novalis is het verenigen van tegenstellingen. In De Christenheid of Europa zijn dat het (rationele verlichtings)denken en het religieuze ‘heilige gevoel’, de spirituele ervaring (2, p 17).
Hij probeert de geschiedenis van Europa te schetsen. De tekst riep van meet af aan weerstanden op bij de uitgevers Friedrich Schlegel en Ludwig Tieck en andere vrienden van Novalis, zoals de filosoof Schelling. Na de ‘Atheïsmusstreit’ rondom het vermeende atheïsme van de filosoof Fichte, die uit Jena werd verbannen, achtte ook Goethe het verstandiger de tekst niet te publiceren, hoewel de visie van Goethe (en van Novalis) vermoedelijk niet heel veel afweek van die van Fichte (2, p 12, 4). Daarom werd Europa pas voor het eerst gepubliceerd in 1826, maar in volgende edities van Novalis’ werken weer weggelaten.
Novalis liet zich positief uit over het middeleeuwse rooms-katholicisme dat Europa verenigde in een culturele, geestelijke en politieke eenheid. Hij stond kritisch tegenover het protestantisme en de Verlichting, hoewel hij zelf een piëtistische en pantheïstische protestant was, die veel van het Verlichtingsdenken heeft overgenomen. Zijn werk beschrijft het ideaal van een nieuw Europa, waarin de geest van revolutie en rede vervangen zijn door een diepere spiritualiteit en harmonie. De Middeleeuwen zag hij ook als zinnebeeld of metafoor voor de toekomst. “Van een wens tot een terugkeer naar de katholieke Middeleeuwen is echter geen sprake” (2, p 16). Novalis werd niet katholiek, zoals later zijn vrienden Tieck en Schlegel.
Novalis en het Groot-Duitse Rijk van Bismarck
In het voetspoor van de Verlichting legde Novalis de nadruk op kwalitatieve ‘Bildung’, geestelijke vorming en ‘verheffing van het volk’, niet op kwantitatieve machts- en gebiedsuitbreiding en winstbejag. Zijn visie is nog altijd relevant en actueel in onze tijd van vervlakking, waarin het economisch denken en handelen amoreel en immoreel gedreven door winstbejag en eigenbelang maatgevend lijken te zijn en geestelijke ontplooiing in de verdrukking is geraakt evenals filosofie, religie en (cultuur)historisch besef.

Een raadselachtig teken ligt verzonken (Civis Mundi Digitaal #35 februari 2016):
Bespreking van: Novalis, De Blauwe Bloem Heinrich von Ofterdingen, vertaald door Ria van Hengel met een nawoord van Arnold Heumakers
6. Conclusie
Het bovenstaande verklaart waarom de dromen, vertellingen en sprookjes in Heinrich von Ofterdingen geschreven zijn, zoals ze geschreven zijn, Ze geven uitdrukking aan de wijze waarop Novalis zijn verbeeldingskracht als dichter toepast, waardoor in alles “een raadselachtig teken verzonken ligt”. De beelden en allegorieën die in de sprookjes en verhalen worden opgeroepen lijken op droombeelden, waarin de omgeving steeds weer van decor verandert en de ene situatie vloeiend overgaat in een andere, waardoor de meest onwaarschijnlijke combinaties tevoorschijn ‘getoverd’ worden. De kern van alle dingen bevindt zich onder de oppervlakte van wat zichtbaar is. Niets is wat het lijkt. Tevens probeert Novalis, verborgen achter deze wonderlijke, allegorische droombeelden, een politiek beeld weer te geven van een ideale staat, waarin de dichtkunst een belangrijke plaats inneemt. Zijn roman Heinrich von Ofterdingen kan daardoor met recht een apotheose van de dichtkunst worden genoemd, waarin poëzie wordt geïntegreerd met politiek in de ‘poëtische staat’ en het innerlijke, geestelijke in harmonie is met het uiterlijke, politieke en maatschappelijke leven.

De Duitse dichter Novalis over natuurbeleving, kennis van de natuur en liefde voor de natuur (Piet Ransijn Civis Mundi Digitaal #35 februari 2016):
Bespreking van: Novalis, De Leerlingen te Saïs (vert. Mieke Mosmuller).
Kosmisch bewustzijn als interpretatiekader
Novalis heeft na de dood van zijn geliefde Sophie een (bewustzijns)verandering of transformatie ondergaan, die zijn dichterschap en zijn mens-zijn naar zijn zeggen op een hoger plan hebben verheven, dat wil zeggen ‘geromantiseerd’ in de zin die hij eraan gaf. Na de rouwverwerking heeft hij een onvoorstelbaar scheppend vermogen laten zien, dat tot vandaag de dag indruk maakt. Zonder deze transformatie zou hij wellicht zijn blijven schrijven naast een knus en/of roerig huiselijk leven, maar geen meesterwerken hebben gecreëerd zoals Hymnen aan de nacht en Heinrich van Afterdingen, die blijk geven van een bewustzijn waarbij het eindige aardse leven overgaat in een oneindig kosmisch beleven.

'Waarom we niet eenvoudig leven: overconsumptie en productie als desastreus probleem' (Piet Ransijn Civis Mundi digitaal #36 april 2016)
De verstrengeling van cultuur, sociale structuur en macht
Niet lang na Veblen stelt Sorokin in onder meer de hedonistische consumptie van de materialistische ‘Sensate Age’ aan de kaak in Social and Cultural Dynamics (1937-41) en The Crisis of Our Age in 1941. Hij legt meer nadruk op sociaal-culturele dynamiek dan op machtsfactoren, die meer nadruk krijgen bij Wright Mills, een kritisch bewonderaar van Veblen.
De beslissende rol van de machtselite
In The Power Elite benadrukt Mills al in 1956 de rol van multinationals, zoals ook De Geus herhaaldelijk doet. Mills gebruikt niet de term ‘ruling class’ omdat het geen klasse is van politieke leiders, maar een verstrengeling van de politieke, militaire en economische elite. “Nergens in Amerika is zo’n sterk klasse-bewustzijn als onder de elite en nergens is het zo effectief georganiseerd” (p 283).
De industriële elite heeft de meeste macht gekregen, zoals blijkt in het WTE complex van techniek, wetenschap, economie, waarbij de industrie de politiek bepaalt. President Eisenhower waarschuwde reeds voor het Militair Industriële Complex. Het gaat nu meer om het Financieel Industriële Complex, volgens C Freeland, Plutocrats: The New Global Super-Rich en Joris Luyendijk, Dit kan niet waar zijn.

De kosmische Christus bij Novalis: een selectie uit zijn Geistliche Lieder/Geestelijke liederen opnieuw vertaald. (Piet Ransijn Civis Mundi Digitaal #37 mei 2016):
Bezielde romantische lyriek
De vroege Romantiek breekt bij Novalis in volle glorie weergaloos door en vindt zijn “zuiverste en diepste expressie… in diep doorvoelde, ritmisch prachtig bezielde taal. Zwaarmoedig en dromerig, maar ook in “enkele volmaakte levensblije verzen… Steeds leidde bij Novalis een ‘geheimzinnige weg naar binnen’.., persoonlijk verbonden met mystieke diepzinnigheid, geniale intuïtie en een dichterlijk-visionaire kracht die alles tot magische ervaring herschept… ‘Wij dromen van reizen door het heelal: is het heelal soms niet in ons?’… De blauwe bloem is bij hem het zinnebeeld van het oneindig heimwee naar de geheimrijke, alles verenigende en doorstralende oergrond,” aldus literatuurhistoricus Fritz Martini (10).

Over de alchemistische invloeden bij Novalis, deel 1 (Helena Bloem Civis Mundi Digitaal #39 augustus 2016):
Conclusie
Welke alchemistische werken Novalis nog meer geraadpleegd en gelezen zou kunnen hebben weten we niet. Sommige van de door Novalis geraadpleegde alchemistische werken zijn bekend. Naar andere kunnen we slechts gissen of een vermoeden uitspreken. Naarmate ik verder kwam met de bestudering van het sprookje van Eros en Fabel en de beschrijvingen uit dit verhaal naast alchemistische werken kon leggen, kwam ik door bronnenstudie tot de slotsom dat Novalis meer werken in handen gehad moet hebben, dan alleen dat waarover in de secundaire literatuur gesproken wordt. Op welke wijze Novalis alchemistische elementen verwerkt heeft in het sprookje zal ik behandelen in deel 2 van dit artikel.

Over de alchemistische invloeden bij Novalis deel 2 slot (Helena Bloem Civis Mundi Digitaal #40 oktober 2016):
Conclusie
Uit het voorgaande en uit mijn vorige artikelen in CM 38 en 39 kunnen we concluderen dat in dit sprookje van Eros en Fabel verschillende lagen te onderscheiden zijn:
1. een natuurwetenschappelijke en natuurfilosofische laag,
2. en een alchemistische en mythologische laag, met elementen uit de astronomie en astrologie.
Novalis schrijft in afbeeldingen; hij is een visueel schrijver. Het sprookje lijkt net een handschrift dat je kunt doorbladeren en waarbij je van afbeelding naar afbeelding kijkt. Zo duidelijk wisselt hij steeds de gedetailleerde beschrijvingen van de opeenvolgende scenes in het verhaal met elkaar af. Alle voorheen besproken invloeden laten zien dat het sprookje van Eros en Fabel een wonderlijk amalgaam is van zowel de 18e eeuwse natuurwetenschappen en de natuurfilosofie, als mystieke, alchemistische geschriften, volkenkundige overleveringen en mythologie. Dit waren voor Novalis allemaal onuitputtelijke inspiratiebronnen, die hij zeer vakkundig op poëtische wijze samengesmeed heeft tot een zeer bijzonder en meesterlijk sprookje. Concluderend kunnen we stellen dat Novalis zelf een ware alchemist is geweest, want hij was in staat van talloze uiteenlopende ‘ingrediënten’, afkomstig vanuit verschillende disciplines, poëtisch goud te maken.

De wereld bestaat niet zonder de mens (Marco Visscher Vrij Nederland 16 november 2016):
Met het uitroepen van het Tijdperk van de Mens is vastgelegd dat wij
de aarde blijvend hebben veranderd. Dat is niet alleen slecht, zegt de Amerikaanse geoloog Erle Ellis. ‘Wij zijn de oorzaak van veel ellende, maar we zijn ook de oplossing.’
Ellis is verbonden aan de werkgroep die advies uitbrengt rondom de wenselijkheid en de praktische invulling van het Antropoceen als nieuw geologisch tijdvak. Met zo’n nieuw tijdperk moet duidelijk worden dat menselijke activiteiten van blijvende invloed zijn op de natuur, het klimaat en de atmosfeer.

De betekenis van macht en onmacht (Je zal maar uitverkoren zijn 9 december 2018 NPO2):
De emancipatie in Europa brengt zeggenschap voor joden. Komend vanuit een ongelijkwaardige positie kunnen joden geleidelijk aan bijdragen aan maatschappelijke ontwikkelingen via onder meer vakbonden, politiek en rechterlijke macht.
In het programma
Je zal maar uitverkoren zijn belicht Maarten van Rossum de blinde vlek van Henry Kissinger.

Zowel het programma Je zal maar uitverkoren zijn als de bespreking van het boek De gestolen tijd. Op zoek naar mijn Joodse familie van Philo Bregstein (VPRO boeken 9 december 2018) laten zien dat er is niets nieuws onder de zon.

Te gast is verder de politiek leider van het CDA, Sybrand Buma (Buitenhof 9 september 2018). D66 verwijt Buma dat hij bij discussies over het klimaat voortdurend op de rem gaat staan. Komt er in Nederland voor de afgesproken datum van 21 december een klimaatakkoord? En bij wie wordt de rekening neergelegd? Verder praten we met Buma over wat er in Frankrijk met de gele hesjes gebeurt. Kan dat ook in Nederland gebeuren?

Zojuist had Hermans een encycliek uitgegeven over de neergang van de Nederlandse literatuur. In het duister spookten een paar zinnen. 'Literatuur is de neerslag of het verslag van een geestelijk avontuur, in een taal die eigen, levend of origineel is.' Met sobere gebaren liet hij de Nederlandse letterkunde bijna integraal door deze mand vallen. 'Steeds jonger vluchten onze schrijvers in de journalistiek of de amusementsproductie; gevolg van gebrek aan zelfrespect samen met de geringe weerklank die ze ondervinden. De burger staat vijandig tegenover de schrijver. Maar in sommige landen stelt de burger er eer in om zijn vijandschap tegenover de schrijver... te verbergen.'

VPRO boeken 9 december 2018
Ook te gast is Philo Bregstein over De gestolen tijd. Op zoek naar mijn Joodse familie.
In de eerste helft van zijn leven hield Philo Bregsteinzich ver van zijn privégeschiedenis, die getekend was door het verzwegen oorlogsverleden van zijn ouders. Het lezen van Pressers Ondergang, eind jaren '60, was voor hem een 'schok van ontwaken'. Daarna maakte hij een reeks veelgeprezen films en boeken over de Jodenvervolging.
De zoektocht naar zijn eigen Joodse voorgeschiedenis begon voor Bregstein in 1991 in Litouwen, waar een deel van zijn familie was vermoord. In Tel Aviv, New York en Montevideo ontdekte hij verloren gewaande familieleden die met onthullende verhalen kwamen over zijn ouders en grootouders. Zijn grootvader was in mei 1940, op de dag dat Nederland capituleerde, uit een raam gesprongen terwijl hij uitriep: 'Ze gaan mijn zoon vermoorden!' Dit verzwegen familiedrama bracht de schrijver uiteindelijk tot een postume
verzoening met zijn door de oorlog getraumatiseerde ouders.

Na ca. 6 minuten haalt Philo Bregstein de formulering 'Literatuur is de neerslag of het verslag van een geestelijk avontuur' van Hermans aan. Hij verwijst naar de samenhang, de wisselwerking tussen de innerlijke zoektocht en het avontuur van de echte zoektocht.
Het citaat 'Wat de vader wil vergeten, wil de zoon zich herinneren' (na ca. 14 minuten) heeft echter ook een religieuze betekenis.

Vergeten of Herinneren
Zover het oosten is van het westen, zover doet Hij onze overtredingen van ons; gelijk een vader zich ontfermt over zijn kinderen, ontfermt Zich de HERE over wie Hem vrezen.
Want Hij weet, wat maaksel wij zijn, gedachtig dat wij stof zijn.
De sterveling - zijn dagen zijn als het gras, als een bloem des velds, zo bloeit hij; wanneer de wind daarover is gegaan, is zij niet meer, en haar plaats kent haar niet meer.
Als we bovengenoemde verzen uit Psalm 103:12-15 lezen, valt het volgende op: God vergeet onze overtredingen. De mens herinnert zich zijn tekortkomingen maar al te goed. De mens vergeet dat hij slechts 'stof' is, hij denkt van alles te kunnen. God herinnert Zich (Hij is 'gedachtig') wat voor maaksel wij zijn: stof... vergankelijk stof. Het is heel belangrijk in onze dagen om duidelijk te stellen, dat de mens van zichzelf in Gods ogen (en daar gaat het toch om) niets positiefs kan, omdat hij (te) zwak is.

Eenzaam (Sheila Sitalsing Volkskrant 10 december 2018 p. 2):
Veelzeggend is de reactie van de rest van de ING-top. Ze zijn woedend over zo weinig medewerking vanuit de politiek. Eén van de boze leden van de raad van commissarissen heet Jan Peter Balkenende. Hoekstra is een partijgenoot van de oud-premier, maar ook die relatie blijkt niet bestand tegen het voornemen van het kabinet om dit keer níét de kant van het bedrijfsleven te kiezen.
Zo bleek ING, ondanks zijn chique raad van commissarissen met voormalige politieke kopstukken onder wie een oud-premier, geen vrienden meer te hebben in Den Haag. Soms werken oude mechanismen niet meer.

‘Ik ben jou en jij bent mij’ (Fokke Obbema interviewt Pieter Riemer Volkskrant 10 december 2018 p. 12-13):
‘We moeten ophouden steeds grotere hekken om onze huizen te bouwen en ons naar de maatschappij gaan keren. Als ik op mijn roeivereniging ben, zit ik in de boot met allemaal mensen die het goed hebben. Dan kunnen we eindeloos over roeien praten, de snelheid en de slag. Hartstikke leuk. Maar dat mag niet het enige zijn. Als we ons daartoe beperken, wordt die boot uiteindelijk opgeblazen. Dan profiteren lieden die uit de elite voortkomen van het ongeluk van mensen om wie we ons niet hebben bekommerd. Dan grijpen de populisten de macht. Onze vrijheid is als kraanwater. We beschouwen het als normaal. Maar dat is het niet. Vandaar dat ik zeg: denk niet dat die ander echt een ander is, maar identificeer je met hem. Dat is in je eigen belang.

Vervuiler betaalt (Raoul du Pré Volkskrant 10 december 2018 p. 17):
7 euro vliegtaks op een ticket is vooral een politiek signaal. De grote stap zal van de EU moeten komen.
Tien jaar lang verdween het onderwerp daarna van de politieke agenda. Pas nu Rutte III niet meer om de eigen klimaatdoelstellingen heen kan, keert de vliegtaks daarop terug. En heel wat voorzichtiger dan destijds. Het kabinet houdt het voorlopig op 7 euro per ticket, ongeacht de reisafstand. Daarbij is het de vraag of het wel hoog genoeg is om merkbaar effect te sorteren. Wel is het tenminste een signaal dat het kabinet zich realiseert dat niet langer valt uit te leggen dat uitgerekend de meest milieubelastende vorm van vervoer op alle mogelijke manieren fiscaal wordt ontzien.
De echte uitdaging voor het kabinet ligt intussen in Brussel. Nu landen als Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Noorwegen en Zweden allemaal een vorm van vliegbelasting kennen is het zaak om ook België en de rest van de EU te doordringen van de noodzaak van een uniform Europees beleid.

De blinde vlek van onze klimaatbelasting (Catheleyne van der Laan Volkskrant 10 december 2018 p. 19):
GroenLinks stemmen of je geld op ASN zetten, is niet genoeg. Je moet de Azoren laten schieten en creatiever leren koken.
Het probleem is dat je geen invloed hebt op de rest. En de wereld redden, kun je niet alleen. Terwijl jij je hoofd breekt over lekker vegetarisch koken, houdt je vriendin een winterbarbecue op haar verwarmde lounge- terras. Terwijl jij bewust niet meer wilt vliegen, neemt de buurvrouw de hele familie mee.
Als je de blinde vlek niet hebt, begrijp je het gewoon niet.

Zijn we allemaal een geel hesje? (René Cuperus Volkskrant 10 december 2018 p . 19):
Zo gaat Rutte wel erg laconiek met de gele-hesjesbeweging om. Alsof hij niet weet, of niet wil weten, dat ze het juist op zijn scalp hebben gemunt. Een van de voorvrouwen van de Facebookgroep ‘Gele Hesjes NL’ zei in het AD: ‘Wij stoppen niet voordat Rutte is afgetreden’.
Maar ook in Nederland loopt de politieke stabiliteit gevaar. Het sociologische en politieke midden staat onder ongekende druk. De VVD van Rutte was nog de laatst overgebleven grotere volkspartij van het midden, maar lijkt zich nu, als een lemming, de gevarenzone in te regeren.
We moeten bij wijze van spreken de democratie heruitvinden en de samenleving opnieuw opbouwen. De populistische revolte vraagt om leiderschap én responsiviteit.
Om een elite die zich niet van de rest van de samenleving afzondert, maar zich juist over die samenleving ontfermt. De opstand der gele hesjes vraagt niet om schijnempathie en lauwwarme woorden, maar om een geloofwaardige verandering van regeringsbeleid.

Inez van Oord Rebible Ontdekking van vergeten verhalen
Veel mensen hebben niets meer met de Bijbel en toch kom je overal om je heen verwijzingen ernaar tegen. Dat deed de auteur zich afvragen of er een nieuwe manier is om de verhalen te lezen. Met de vragen 'Wie?', 'Wat?', 'Waar?' en 'Waarom?' ging ze samen met haar broer en theoloog Jos op zoek naar een andere kijk op de Bijbel. Ze zochten naar de betekenis ervan, het mystieke en symbolische en in dit boek vertelt ze wat we anno nu nog hebben aan die verhalen. Ze begint bij wie God is en neemt daarna de bekendste verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament onder de loep.
De Bijbelverhalen worden niet letterlijk naverteld en uitgelegd; het zijn meer Van Oords gedachten erover, haar vragen, en af en toe commentaar van haar broer. Deze manier van vertellen maakt dat het dichtbij komt en dat je je dezelfde dingen gaat afvragen als zij doet. Ook het vermelden waard zijn de illustraties en foto's, die zowel mooi als kunstzinnig zijn. Voor mensen die het geloof vaarwel hebben gezegd, is dit boek wellicht inspirerend; christenen zullen zich echter vermoedelijk niet overal in kunnen vinden.

Innerlijk luisteren
Wanneer je stil wordt en je naar binnen keert – hetzij door meditatie, hetzij door het werken in harmonie met de natuur – ben je in staat een diepere bron van kennis aan te boren, die veel verder reikt dan de zintuigen van een klein, afgescheiden, individueel zelf dat ooit zouden kunnen doen.

Het Vermoeden 27 mei 2018 NPO2:
Marleen Stelling ontvangt Stevo Akkerman, journalist, columnist en redacteur religie & filosofie bij Trouw. Op 17 april 2017 verscheen zijn nieuwe roman, De mooiste dag. Op bijzondere wijze beschrijft Akkerman in zijn boek de dynamiek binnen een gezin met volwassen kinderen; de innige, maar gecompliceerde moeder-dochterrelatie, de rivaliteit tussen twee zussen, de verwijdering tussen twee echtgenoten na een jarenlang huwelijk. Akkerman bouwt een subtiele spanning op en legt alle thema's uit het gezinsleven genadeloos bloot. Herkenbaar, ontroerend en confronterend. De directe aanleiding voor het schrijven van deze roman was een gebeurtenis die zich ruim dertig jaar geleden in Akkermans omgeving voordeed. Een vriendin van hem die hoogzwanger was, werd in het ziekenhuis opgenomen om te bevallen. De dag voor de geboorte van haar kind raakte de moeder van deze vriendin vermist en enkele uren later bleek dat ze zelfmoord had gepleegd. Het samenvallen van deze twee gebeurtenissen, geboorte en dood, heeft hem nooit losgelaten, en toen hij tijdens een lange autorit psychologe Iki Freud op de radio hoorde vertellen over moeder-dochterrelaties, wist hij dat hij er een boek over wilde schrijven.

Vrees voor escalatie handelsoorlog VS-China (Marije Vlaskamp Volkskrant 7 december 2018 p. 1):
Huawei is echter een zeer Chinees bedrijf. Topman Ren maakte in zijn eerste en enige interview in 27 jaar met Chinese journalisten glashelder waar de loyaliteit ligt. ‘Regel nummer een: we zijn een Chinees bedrijf en we ondersteunen de Chinese Communistische Partij en houden van ons land. Regel nummer twee: ons personeel moet de wetten en regels van de landen waar we opereren gehoorzamen.Wat te doen als regel een en regel twee met elkaar in tegenspraak zijn, legde de tech-tycoon niet uit.
Nederland
In Nederland bouwt Huawei mee aan het nieuwe
5G-mobiele netwerk dat in 2020 in werking moet zijn. Hoewel de vraag naar de veiligheid geregeld is opgekomen, zag de regering in Den Haag nog geen aanleiding tot stappen.

Koude oorlog (Sheila Sitalsing Volkskrant 7 december 2018 (p. 2):
De kruistocht tegen Huawei past in Trumps consistente, mercantilistische beleidslijn tegen alle internationale gremia die China een, al dan niet vermeende, voorsprong geven. Dat zou je kunnen zien als een staaltje ordinaire bescherming van economische belangen in de oude wereld, marktprotectie, illegale uitsluiting van de nieuwe concurrent en aloude buitenlanderhaat tegen ‘de Aziaat’. Verpakt als ‘veiligheidszorgen’.
Je zou het ook kunnen zien als gezond wantrouwen tegen een opkomende, onvrije staat, die zich weinig aan de democratische spelregels en internationale afspraken gelegen laat liggen en in hoog tempo grondstoffen opkoopt en macht omkoopt in arme landen in Afrika en Latijns Amerika.
Het één sluit het ander niet uit. Eén ding staat vast: de nieuwe koude oorlog wordt een technologieoorlog.

Het is over en uit voor hulpschip Aquarius (Carlijne Vos Volkskrant 7 december 2018 p. 5):
‘Dit is een zwarte dag’, zegt directeur Nelke Manders van Artsen zonder Grenzen. ‘Het Europese afschrikkingbeleid is gelukt. Ik weet dat mensen dit als een succes zullen zien, maar dat is nu precies ons dilemma. Wij zullen altijd blijven opkomen voor mensen in humanitaire nood. Betekent dit nu dat we voortaan mensen gewoon laten doodgaan in landen omdat ze niet meer kunnen vluchten? Of omdat ze worden gemarteld in Libische detentiecentra of op zee verdrinken omdat niemand ze meer komt redden?’
Waar is het Europese antwoord op dit humanitaire vraagstuk?’, zo vraagt Manders zich af. ‘Komende week gaat de wereld in Marrakech opnieuw een handtekening zetten onder een verdrag dat de fundamentele rechten van migranten onderkent: het recht om te vluchten en het recht op veiligheid. Maar die rechten worden overal met voeten getreden. Het wordt alleen maar erger, niet alleen in Europa, maar kijk ook naar Mexico of Nauru (migranteneiland bij Australië, red.).’
Volgens Manders is de huidige situatie ‘
onverteerbaar’. Ze vreest bovendien dat commerciële schepen zich niet meer aan het internationale zeerecht zullen houden om migranten te redden uit angst dat ze er niet meer van afkomen. Vorige week werd een bootje met vijftien migranten aan boord na tien dagen dobberen op zee gered door een Spaans vissersschip. Dat zocht vervolgens vergeefs een haven in Italië en Malta. ‘Dit gebeurde op de drukste vaarroute in de Middellandse Zee. Het kan bijna niet dat niemand dat bootje heeft gespot. Het lijkt mij een signaal dat commerciële schepen hun vingers er niet meer aan durven te branden.

Constantijn bezorgd over culturele expressie (Leeuwarder Courant - Nieuws - Volkskrant 7 december 2018 p. 13):
Prins Constantijn heeft bij de uitreiking van de Prins Claus Prijzen in Amsterdam zijn zorg uitgesproken over ,,het verslechterende klimaat voor culturele expressie''.
,Het onderdrukken van cultuur als kracht van identiteit, vooruitgang en sociaal bewustzijn betekent een bedreiging van de beschaving”, zei de prins in het Koninklijk Paleis. ,,Culturele expressie is niet alleen maar leuk en onschuldig. Vrije geesten worden door regeringen die repressie als wapen gebruiken, gezien als een bedreiging. Culturele expressie zorgt voor de zuurstof die de regimes juist uit hun maatschappijen willen halen”, stelde de prins.
Het Prins Claus Fonds, genoemd naar Constantijns overleden vader,
is volgens de prins geen actiegroep, maar staat wel achter de mensen die een hoge prijs betalen door het uiten van hun creativiteit, medeleven en kritiek.

Eerlijke landbouw (Sander van Walsum Volkskrant 7 december 2018 p. 21):
Nederland is onderdeel van dat mondiale systeem. Landbouwminister Carola Schouten vraagt zich dan ook af wat met ‘de Nederlandse positie’ gebeurt ‘als wij verborgen kosten gaan doorberekenen en andere landen niet’. In deze overweging zit elk debat over problemen van wereldwijde omvang gevangen. Nederland is het als agrarische grootmacht echter aan zijn stand verplicht om op zijn minst te proberen de race tot the bottom van steeds lagere voedselprijzen te beëindigen. Het kan daarmee een begin maken in zijn ‘eigen invloedssfeer’, zoals groente- en fruitimporteur Volkert Engelsman het woensdag uitdrukte. De huidige productiemodus is sociaal, ecologisch en - op termijn - economisch onverantwoord.

De Duurzame Troonrede van Volkert Engelsman: “Punt in de verte, maten erbij zoeken en gas op die lolly.” (5 december 2018):
Gisteren was het zover: tijdens Duurzame Dinsdag sprak Volkert Engelsman zijn Duurzame Troonrede uit. De betekenisvolle ondernemer riep op tot zelfleiderschap en tot het zien van de ecologische problemen voor wat ze zijn: een spiegel waarin we onszelf tegenkomen. Kortom: een duidelijke en inspirerende wake-up call. MaatschapWij was erbij en legde zijn verhaal in woord en beeld vast.
Volkert steekt meteen krachtig van wal. “Verandering gaat nooit uit van een volgende meerderheid, maar altijd van een doelgedreven trendsettende minderheid.” En: “
We lopen met klimaat, biodiversiteit, water en bodem tegen grenzen op die niemand meer kan negeren. Evenmin als de grote sociale spanningen die daaruit voortkomen. Tijd voor actie dus. Niet geheel verrassend roept de oprichter en directeur van Eosta tijdens zijn speech dan ook meermaals op tot nieuw denken én doen. Dream, dance en deliver noemt hij dat.

Economie Draagvlak (Dirk Bezemer De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 9):
Als alle landen die in Parijs het Klimaatakkoord van 2015 tekenden zich aan hun afspraken houden, komt het niet goed. Er moet nu méér dan dat gebeuren. Dat was de belangrijkste les die ik leerde uit een rapport dat vorige week aangeboden werd aan minister Wiebes. Klimaatbeleid: kosten, kansen en keuzes verscheen in de gezaghebbende serie Preadviezen van de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde (KVS). Onder redactie van drie hoogleraren verbonden aan het Tilburg Sustainability Center bogen twintig economen zich over het Nederlandse klimaatbeleid. Dit is het beste dat de wetenschap op dit moment te beiden heeft. Ze deden er voor de minister aanbevelingen bij, dus hij kan zo aan de slag.
Ik weet niet of deze urgentie ook in politiek Nederland doorgedrongen is.
Het antwoord op de enorme uitdaging van de energietransitie was in ieder geval geen voortvarend plan. Geen allesomvattende strategie, die voorrang krijgt boven andere beleidsdoelen. Het antwoord was: de klimaattafels. Praatgroepen waarin elke denkbare geleding vertegenwoordigd is, van Greenpeace en de vakbonden tot Tata Steel. En waar de industrie alle ruimte krijgt om te lobbyen, zodat de voorstellen die er van tafel rollen steevast tekortschieten. De klimaattafels zijn een ramp voor het klimaatbeleid, staat er dan ook in het rapport.
De klimaattafels zijn gestoeld op een misvatting: dat draagvlak alleen verkregen kan worden door stroperig polderen. Maar krachtig leiderschap creëert ook draagvlak.\\
Wiebes weet na vorige week dus wat hem te doen staat. De klimaattafels inklappen en de lobby naar huis sturen. Daarna kan de staat huishoudkunde gaan bedrijven die ons ook op de lange duur verder brengt. Wat let hem? Aan de economen zal het deze keer niet liggen.

De nieuwe Wehkamp (Bram Logger en Parcival Weijnen De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 22-27):
Met een nieuwe Europese wet wil Brussel de macht van de banken breken. Maar de banken moeten dan privégegevens afstaan aan andere datakloppers. ‘Een cadeau van Brussel aan de grote techbedrijven.’ Komende maand moet de burger extra alert zijn.
Het weglekken van data naar grote spelers uit de VS en China is een groot probleem, zegt Melanie Peters, directeur van het Rathenau Instituut,
dat veelvuldig onderzoek deed naar de data-economie. ‘Brussel wil de markt openen voor nieuwkomers. Maar in de datapraktijk geldt: the winner takes it all. Wie de data heeft, bepaalt de markt. Dat zie je bij Uber, Google, Amazon.’
De sympathieke fintechs die Sophie in ’t Veld hoopt te steunen worden opgekocht als ze succesvol worden. Zo ontstaat een geopolitiek probleem, stelt Peters. ‘Veel data uit Europa komen bij Chinese en Amerikaanse bedrijven terecht, waardoor er voor Europa geen manier meer is om zelf controle te houden en er geld aan te verdienen. Europa heeft dus een groot belang om het anders in te richten en het juist niet aan de markt over te laten.’

Visies op de Franse president ‘Ik ben 25 jaar, en u doet niets voor mij’ (Marijn Kruk De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 28-33):
Hoe kan het dat president Macron de protesten van de afgelopen weken niet zag aankomen? In Frankrijk rijst de vraag of hij wel weet wat er leeft in het land.
Alles ging goed, totdat het misging. Zo zou je het presidentschap van Macron tot dusver kunnen samenvatten. Dat heeft iets tragisch, want zó heel slecht deed hij het eigenlijk helemaal niet. Althans, dat zegt Sophie Pedder, correspondent van het liberale weekblad The Economist, tijdens een lunch niet ver van het Elysée. Ze kent Macron al sinds 2012. Hij was toen 34 jaar en secrétaire-général adjoint van de staf van president Hollande. In Revolution Emmanuel Macron and the quest to reinvent a nation, haar recent verschenen (Engelstalige) boek over Macron, beschrijft Pedder hoe ze de trappen beklimt naar het zolderkamertje in het Elysée waar Macron op dat moment kantoor houdt. En vooral hoe benaderbaar hij voor journalisten is. ‘Hij luistert naar je, denkt dan na, en geeft antwoord op je vraag, een echt antwoord, dat is heel zeldzaam voor een politicus’, zegt ze terwijl om ons heen witgeschorte obers dampende borden truffelpasta rondbrengen.
Toch meent ook Pedder dat Macrons stijl te wensen over laat. ‘
Hij lijkt de juiste toon maar niet te kunnen vinden. Macron koos ervoor de autoriteit van het Franse presidentschap te herstellen, en daarmee de bijkomende verticaliteit. Maar hij overdrijft het, het kijkt niet vooruit, alsof hij op dat gebied nog steeds bezig is de fouten van Sarkozy en Hollande te repareren.’ Volgens Pedder gaat het er in deze fase om de band met de Fransen te herstellen. ‘Hij was steeds óf te verticaal, te veel uit de hoogte, óf juist te amicaal – de balans is zoek.
Het is de notie van de startup-nation, of, zoals Pedder het in haar boek schrijft: re-start-nation.
Bij zijn aanhang uit de hogere middenklasse – ondernemers, consultants, advocaten, veelal woonachtig in grote stedelijke agglomeraties als Parijs, Lyon of Nantes – kan Macron ermee op enthousiasme rekenen. Maar bij armere mensen die de eindjes aan elkaar moeten knopen, die op het uitgestrekte platteland wonen, waar fabrieken verdwijnen, ziekenhuizen sluiten, en lokale middenstand het niet kan opnemen tegen hypermarchés? Twijfelachtig, op z’n minst. Aan de vooravond van het eerste grote protest van de gele hesjes ging Macron diep door het stof. Tijdens een interview verklaarde hij er ‘niet in te zijn geslaagd om het Franse volk met zijn leiders te verzoenen’ – een ongekende knieval voor een president die nog geen anderhalf jaar in het zadel zit.
Hoe het de komende weken met de gele hesje verder gaat, moet blijken. Zeker is dat het presidentschap van Macron in zwaar weer terechtgekomen is. Of het blijvende averij heeft opgelopen zal voor een belangrijk deel afhangen van het vermogen de koopkracht van de Franse middenklasse te verbeteren.
Als hij erin slaagt de werkloosheid terug te dringen zal het nooit om een spectaculaire daling gaan.
Hierna wacht de hervorming van het pensioenstelsel. Het heeft iets tragisch, want het reduceert de president tot een soort boekhouder. Dat is niet waar de Vijfde Republiek voor ontworpen is, die is bedoeld om grootste en meeslepende politiek mee te bedrijven.’

70 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens De stamkroeg van de mensenrechtenbeweging (Tjitske Lingsma De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 34-39):
Op 10 december 1948 namen de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan. Sindsdien richtten de grote organisaties zich vooral op burgerlijke en politieke rechten. Waarom negeerden zij het vraagstuk van economische gerechtigheid zo lang?
‘Het is een gids en een inspiratiebron. Ik lees het als een belofte van vrijheid, gelijkheid en waardigheid’, zegt Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International Nederland, in het rustige café van een hotel in Den Haag, als hij net het eerste artikel uit zijn hoofd heeft geciteerd: ‘Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.
De Yale-professor vindt het de hoogste tijd om economische gerechtigheid op te nemen in de mensenrechtenagenda, ook al is hij de eerste om te erkennen dat het geen gemakkelijk vraagstuk met eenvoudige oplossingen is.
We leven in een wereld van grote ongelijkheid tussen de superrijken en de rest. Ik ben voor meer gelijkheid. Er is genoeg geld om iedereen goede behuizing, onderwijs, medische zorg en voedsel te bieden.’ Met een goed belastingregime en opsporen van gelden die zijn weggesluisd naar belastingparadijzen moet het mogelijk zijn te komen tot herverdeling en economische gerechtigheid. ‘We hebben de Koude-Oorlogsretoriek achter ons gelaten. De mensenrechtenbeweging zal zich hiervoor moeten inspannen.’
Bij het afwegen van positieve en negatieve ontwikkelingen verwijst Barbara Oomen naar de ‘drieslag’ van de Franse Revolutie. ‘
We hebben, zeker in het Westen, meer vrijheid gekregen. Maar als je kijkt naar gelijkheid, dan hebben we maar mondjesmaat vooruitgang geboekt. De grootste uitdaging ligt echter bij broederschap. Als het gaat om het idee dat we als wereld samen verantwoordelijk zijn voor de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens valt er nog veel werk te verrichten.’

Essay Het tekort van de mensenrechten Onze morele lingua franca (Thomas Mertens De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 40-42):
Hoe is het mogelijk dat de mensenrechten zo populair konden worden ondanks het onaannemelijke mensbeeld dat eraan ten grondslag ligt? Misschien moeten we ze eens herzien.
Wij leven niet langer in de
slagschaduw van de Tweede Wereldoorlog, en daarmee heeft de idee van de mensenrechten stevig aan morele aantrekkingskracht ingeboet. Overigens heeft ook de Europese Unie te lijden onder het verstrijken van de tijd. Dat de voormalige aartsvijanden Frankrijk en Duitsland nu met elkaar verbonden zijn door gemeenschappelijke waarden en institutionele banden wordt eerder als vanzelfsprekend dan als verbazingwekkend en bewonderenswaardig ervaren.
Deze historische achtergrond van de idee van de mensenrechten leidt vervolgens tot een verenging van het begrip rechtvaardigheid. Als een rechtvaardige samenleving er vooral op gericht moet zijn individuele belangen veilig te stellen tegen de bedreigingen die van de staat uitgaan, dan raken andere vraagstukken,
zoals met name die van een sociaal rechtvaardige verdeling, uit beeld.
Wanneer de taal van de mensenrechten inderdaad niet in staat is om aan die uitdagingen een stem te geven, dan zijn ze inderdaad niet alleen het product van een bepaald verleden, maar bieden ze ook weinig hoop voor de toekomst; die toekomst heeft dan inderdaad nood aan nieuwe utopische energie.

‘Wanneer zijn we verleerd met elkaar te dansen?’ (Mounir Samuel De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 44-49):
Voor Touria Meliani, wethouder van Amsterdam met onder andere kunst en cultuur in haar omvangrijke portefeuille, houden de stedelijke beslommeringen niet op bij de Ring. ‘Wát nou randen van de stad?’ Nu is Meliani wethouder met de omvangrijke portefeuille kunst en cultuur, monumenten en archeologie, gemeentelijk vastgoed, personeel en organisatie (de gemeente Amsterdam is met veertienduizend werknemers de grootste werkgever in de stad), dienstverlening, lokale media, ICT/digitale stad én stadsdeel Nieuw-West. Meliani werkt met gemak zeventig tot tachtig uur per week en wil van geen vermoeidheid weten.
Dit college zegt voor
diversiteit en inclusie te staan. Zijn ze bereid ongemakkelijke maatregelen te nemen? Het zou het college sieren als ze Meliani als wethouder cultuur en P&A de ruimte geven echt de noodzakelijke maatregelen door te voeren, juist binnen de ambtelijke top.’
Verandering roept altijd weerstand op, maar inclusie is de ambitie van dit hele college. Het probleem is alleen niet morgen opgelost.’
Uw eerste zwarte voorloper, Hannah Belliot, heeft als wethouder kunst en cultuur in 2002 tot 2006 haar tanden stukgebeten op pogingen om de kunst- en cultuursector van de stad inclusiever te maken.
‘Er is sindsdien veel veranderd qua producties, maar in de organisatiestructuren gaat het nog niet goed. Mensen moeten begrijpen dat alles samenhangt: degene die jouw kaartje scheurt en de deuren opent geeft je een gevoel van gastvrijheid. Er zijn mensen die ruimtes binnenkomen en zeggen: “Ik voel me te zwart, ik ben weer de enige.” Als ik op een plek kom waar niemand op mij lijkt, ben ik weer die uitzondering. En dat is wat mensen niet meer willen zijn. Die willen in een stad en op een plek komen waar ze zich gehoord en gezien voelen. En wat betreft de wereld achter het doek: inclusie is onmisbaar voor de manier waarop producties worden gemaakt of de manier waarop kunstenaars worden ontvangen.’
‘Echte inclusie ontstaat pas als het probleem van één de uitdaging van allen is.’

Column Laaghangende oordelen Het Kwaad (Franca Treur De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 51):
Jonge refo’s omarmen tegenwoordig via het internet alles wat de seculiere televisie, Netflix, HBO etcetera te bieden heeft en ze zijn totaal niet meer bang voor de andersdenkende.
Dat is opvallend.
De rest van de jeugd is dat namelijk wel.
Dat zegt de beroemde sociaal psycholoog Jonathan Haidt in zijn nieuwste boek The Coddling of the American Mind. Hij laat zien dat de huidige generatie jonge mensen in de westerse wereld in het algemeen erg geneigd is te geloven in een wereld die bestaat uit volstrekt goede en puur slechte mensen. Dat koppelt Haidt aan hun beschermde opvoeding. Zo’n opvoeding als ik heb gehad, dus. De huidige generatie jongeren is niet zozeer religieus opgevoed, maar ‘veilig’.
De wereld indelen in goeden en kwaden is slecht voor het academische denkklimaat en slecht voor de maatschappij. Het is een natuurlijke reflex waartegen je juist zou moeten vechten. Experimenten bewijzen volgens Haidt keer op keer hoe snel mensen zich loyaal opstellen tegenover wie op hen lijkt, en hoe ze neerkijken op ‘kwalijk denkenden’. Die opstelling wordt echter ook nog eens gevoed door actuele ideeën uit de geesteswetenschappen over onderdrukte minderheden en de privileges van witte mannen. Studenten schieten hierdoor meteen in die tribale reflexen. Wat iemand te vertellen heeft wordt niet meer gehoord, wat telt is of zij of hij tot de juiste groep hoort.
Terrorisme-expert Beatrice de Graaf weet hier alles van. Ze is, zo zegt ze in de Volkskrant, altijd bang om in een tweet als een
christengekkie weggezet te worden. ‘Ik krijg beurzen, prijzen en erkenning voor mijn werk, maar zeg je in Nederland: en ik geloof ook nog in God, dan word je weggehoond.’ Aangaande haar vakgebied gelooft ze dat in Christus het Goede uiteindelijk overwonnen heeft. Dat laatste, daar geloof ik niks van, maar het geeft haar hoop en dat is verder prima. Zo’n geloofsuitspraak doet niets af aan haar expertise. Wel denk ik: stop met beschermend opvoeden. Het is de bron van alle kwaad.

Biechten aan de balie In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti (Arthur Eaton De Groene Amsterdammer 20 december 2018 p. 88-91):
Veel mensen kennen het boetesacrament alleen uit films en boeken. De biecht spreekt nog altijd tot de verbeelding. Maar wat is de geschiedenis van het geheimzinnige ritueel? En wie biechten er tegenwoordig nog? ‘Forgive me Father, for I have sinned.
Het boetesacrament is gebaseerd op woorden die Jezus zei tegen zijn Apostelen op de dag van zijn verrijzenis. In de nieuwe bijbelvertaling: ‘“Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.” Na deze woorden blies hij over [de Apostelen] heen en zei: “Ontvang de heilige Geest. Als jullie iemands zonden vergeven, dan zijn ze vergeven; vergeven jullie ze niet, dan zijn ze niet vergeven.”’ Klare taal. Jezus gaf zijn Apostelen de macht om zondaars te vergeven.
Maar volgens mij moet het altijd consonant zijn met het hart. In het hart weet iedereen wanneer hij iets slechts gedaan heeft. Dat kan een strijd zijn – om voor jezelf te formuleren wat je als zondig beschouwt. Maar iedereen weet het.’
Psychologen beschouwen het naar boven kijken voor vergeving als een restant uit de tijd dat we als kind nog afhankelijk zijn van onze ouders. En in onze seculiere maatschappij wordt een vorm van de biecht voortgezet in de therapeutische praktijk, waarin het uitspreken van conflicterende verlangens tegen een psycholoog of psychiater wordt gezien als louterend (
loutering).
‘Als je je bewust bent van iets wat je verkeerd hebt gedaan, is het goed om daar woorden aan te geven’, meent Pierre Valkering. ‘Een collega zei ooit:
de mens is het grootst als hij knielt. Daar zit het allebei in – zowel het groter als het kleiner zijn. Stel je je dan beneden iemand op? Misschien wel. Je vraagt iets wat alleen een ander kan geven. En als diegene geen vergeving wil of kan geven, dan is dat natuurlijk heel jammer. Je hebt gedaan wat je kon.’

De geschiedenis als nachtmerrie (Arthur Eaton De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 65):
Oswald Spengler hallucineerde de wereldgeschiedenis. Zijn hoofdwerk – De ondergang van het Avondland – is een claustrofobische trip over de opkomst en ondergang van de grote wereldculturen. In 1918 verscheen het eerste deel. Duitsland was moegestreden en vernederd en toe aan een beetje escapisme. Het werd een bestseller.
Vorig jaar verscheen de Nederlandse vertaling van de volledige twee delen. Foedraaltje eromheen en klaar is Kees, zou je zeggen. Op naar het volgende jubileum van een invloedrijke klassieker. Maar zo simpel is het niet. De ondergang houdt ons land in zijn mysterieuze greep, Thierry Baudet sprak zijn bewondering uit voor het werk, filosoof noemde het ‘het beslissende boek voor de 21ste eeuw’. In het kielzog van alle aandacht verscheen onlangs Oswald Spengler: Een intellectuele biografie van historicus Frits Boterman.
Laten we wel wezen: De ondergang is een psychedelisch meesterwerk.
De Berlijnse ziener beschouwde culturen als organismen die over de planeet krioelen in voortdurende strijd. Hij voorspelde dat onze Europees-Amerikaanse – ‘faustische’ – cultuur uiteindelijk ook ten onder zou gaan. Net als ieder ander organisme kennen culturen volgens Spengler een geboorte, bloei en ondergang. Bewijs voor deze metafysische stelling had hij natuurlijk niet, maar in essentie is het geen onwaarschijnlijker idee dan, zeg, de memes van Richard Dawkins.
Sid Lukkassen plaatst zichzelf in de traditie met zijn proefschrift Avondland en identiteit, waarin hij zich bekommert om het verlies van westerse waarden. Thierry Baudet stond naar eigen zeggen jarenlang onder de invloed van de Duitse denker, maar vond uiteindelijk diens conclusies te pessimistisch. Hun fascinatie is pragmatisch: nu ‘ras’ geen acceptabele categorie meer is om mee te bepalen wat eigen is en wat anders vinden radicale conservatieven in Spenglers mythologische definitie van culturen een nieuw heim.\\ Met een gestoorde keizer in het Witte Huis, een ontwakende draak in het Oosten en een onuitroeibaar schrikbeeld van barbaren aan de poorten van Europa lijken de sterke verhalen van een ultraconservatieve dromer mogelijk zo gek nog niet. Maar als de geschiedenis zich lijkt te herhalen, blijkt daar eigenlijk altijd maar één antwoord op: nóg sterkere verhalen.

21 vragen aan schrijver en muzikant Auke hulst (Sjors Roeters De Groene Amsterdammer 6 december 2018 p. 71):
Wat moeten we met het kapitalisme?
Dit systeem moet radicaal op de schop. Het werkt op alle mogelijke manieren niet meer. Het vliegwiel dat het vermogen transfereert van onder naar boven maakt het aanpakken van een aantal belangrijke problemen, waaronder klimaatverandering, vrijwel onmogelijk. Ook bij het corrumperen van democratieën speelt kapitaal een uiterst kwalijke rol. Volgens wijlen Kurt Vonnegut – een schrijver die belangrijk voor me is geweest qua denken en schrijven – is eenzaamheid het kernprobleem van het leven is, en als kapitalisme één ding doet, is het het verergeren van individuele eenzaamheid… Er móét iets veranderen.

Klimaatakkoord onder druk (Gerard Reijn Volkskrant 5 december 2018 p. 9):
De vier milieuorganisaties aan de klimaattafels dreigen het klimaatakkoord niet te tekenen. Volgens hen gaat het met de voorstellen die er nu liggen, nooit lukken om het kabinetsdoel te halen: een vermindering van de uitstoot van CO2 met 49 procent in 2030. ‘Als dit ’m wordt, zetten we onze handtekening niet’, zegt directeur Joris Thijssen van Greenpeace.
Huishoudens
Een van de gevoeligste kwesties is de verdeling van de kosten. Het klimaatbeleid wordt gefinancierd uit de ODE-heffing op gas en stroom. De tarieven voor huishoudens liggen 13 tot 66 keer zo hoog als voor sommige bedrijven. Daarvoor is nog steeds niets geregeld, maar volgens Donald Pols van Milieudefensie is het een kwestie van één eenvoudige maatregel: ‘Beprijzing van de CO2-uitstoot. Iedereen weet dat dat de beste en eenvoudigste manier is om klimaatbeleid te voeren, en je bereikt meteen dat het bedrijfsleven eindelijk meebetaalt.’
En dan de verdeling tussen huishoudens. Armen moeten worden ontzien, zeggen de milieuorganisaties en ook Sybrand Buma van het CDA; het zou eveneens blijken uit de Franse opstand der gele hesjes. Dat lijkt ingewikkeld, maar kan in een handomdraai, zegt Pols van Milieudefensie.

Noorden wint slag om de eurozone (Marc Peeperkorn Volkskrant 5 december 2018 p. 11):
Eurolanden die in de toekomst een beroep doen op het Europees noodfonds, moeten aan schuldsanering doen en de hand voortaan beter op de knip houden. Die uitkomst wordt door de noordelijke lidstaten als de belangrijkste winst gezien van de strijd in Brussel in de nacht van maandag op dinsdag binnen de Eurogroep.
Wat nu op tafel ligt – de Europese regeringsleiders moeten het over twee weken nog hun zegen geven – zal volgens Hoekstra nooit deze zuidelijke droom waarmaken. Zoals hij eerder in de Tweede Kamer zei: de olifant (het schokfonds) is een muis geworden en de muis zit in een kooi.
Dat zien de Franse en Duitse ministers van Financiën een slag anders.
Zij betitelen het akkoord op dit punt als een ‘historische stap’ die de basis legt voor een echt schokfonds. Maar niet nu, want onder druk van Hoekstra en zijn Hanzevrienden wordt nu alleen verder gewerkt aan een ‘instrument’ om de concurrentiekracht van de eurolanden te versterken en hun economieën verder op elkaar af te stemmen.

Het poldermodel heeft zijn beste tijd gehad (Hans Bosselaar Volkskrant 5 december 2018 p. 25):
De verwachting dat we via overleg met alle betrokkenen oplossingen vinden voor problemen is naïef.
Nee, de beste strategie is om de realiteit van de hedendaagse risicosamenleving onder ogen te zien. De meeste problemen laten zich niet langer eenvoudig en met allesomvattende akkoorden oplossen. Wie iets wil bereiken zal zijn doel helder voor ogen moeten hebben en voortdurend nieuwe coalities moeten sluiten om het eigen doel dichterbij te brengen. Dit vanuit de wetenschap dat het resultaat nooit het resultaat zal zijn dat je voor ogen hebt. Daarvoor zijn de problemen te complex en is de afhankelijkheid van anderen te groot.
Natuurlijk kan de overheid zo nu en dan een oplossing forceren, daar heeft zij vaak de middelen en de positie voor. Voor de groei van Schiphol ligt deze aanpak voor de hand. Maar in veel gevallen zal de duurzaamheid van een dergelijke aanpak beperkt blijken. Een strategisch en bescheiden opererende overheid, die haar momenten kiest en werkenderwijs met wisselende partners haar doelen realiseert, dat is het enige alternatief voor het achterhaalde poldermodel.

Er kan nog veel misgaan met de Volksbank (Harald Benink en Arnoud Boot Volkskrant 5 december 2018 p. 26):
Het is ook niet zo dat klant of maatschappij zomaar voor tegenwicht zorgen. In tegendeel, bij euforie onderschatten klanten risico’s evenzeer, net als woningcorporaties die dan de bomen tot in de hemel zien groeien. Onverantwoord gedrag is (bijna) een maatschappelijk fenomeen.
Financiële instellingen zijn dermate
opportunistisch geweest dat we vergeten zijn, hoe echte aandeelhouderswaarde tot stand komt. De Nederlandse corporate governance code spreekt terecht over waardecreatie op de middellange termijn als bepalend anker. Het duidt op een standvastigheid van beleid. En wat voor beleid is dat?

Rutte III, kom eens met een eerlijk verhaal over de EU (Adriaan Schout 17 oktober 2017):
Het regeerakkoord is er helaas stil over, maar in Europa staat verdieping van de EU op de agenda. Eerlijkheid over de compromissen die eraan komen, kan het publieke draagvlak vergroten.
Ook al vindt de premier dat iemand met een visie naar de dokter moet, Rutte III heeft eigenlijk, net als Rutte II, wel degelijk een EU-visie, namelijk: wij vinden het moeilijk om toe te geven, maar we doen mee omdat het belangrijk is.
Het verhaal achter de visie blijft echter problematisch als je hamert op meer regels en toezicht en geen overdrachten, terwijl de Europese Unie tezelfdertijd met verdieping bezig is. Waarom niet gewoon zeggen dat een aantal ontwikkelingen haaks staat op wat wij willen, maar dat het geheel toch zo belangrijk is dat wij gewoon gemotiveerd blijven meepraten?

‘Poldermodel is feodaal geworden’ (Robert Giebels interviewt Rost van Tonningen Volkskrant 10 augustus 2012):
Het kantelmoment dat sinds de opkomst van het poldermodel, begonnen na de Tweede Wereldoorlog, heeft geleid tot de ondergang, ziet Rost van Tonningen eind 1982. Toen sloten de drie partijen die cruciaal zijn voor het poldermodel - werknemers, werkgevers en overheid - het Akkoord van Wassenaar. Dat was kortweg een ruil van loonmatiging voor arbeidstijdverkorting. Rost van Tonningen: 'Daarna heeft het poldermodel nooit meer echt gewerkt.'
Wat heeft die teloorgang van het model veroorzaakt?
‘Het werd, zeg maar,
overrijp. De pioniers die het model hebben opgezet, zoals Wllem Drees, verdwenen na verloop van tijd. Hun opvolgers waren minder gemotiveerd en speelden elkaar baantjes toe. Het model is decadent en feodaal geworden. Het sluit niet meer aan bij de samenleving.’
Waar leest u dat aan af?
‘En de
overheid is een waterhoofd met maar liefs 350 adviescolleges die ambtenaren karrenvrachten overbodig werk bezorgen. In die belangenclubs en in de geprivatiseerde ondernemingen lopen ongeveer vijfhonderd polderbestuurders rond met vaak twintig tot dertig baantjes. Niet op grond van hun expertise, maar primair op basis van hun partijlidmaatschap.

Volgens Grimbert Rost van Tonningen berust de macht van de overheid eerder op incompetentie dan op competentie. Het kantelpunt dat Rost van Tonningen signaleert komt overeen met het onder één dak brengen van de aparte firma's (Dit kan niet waar zijn van Joris Luyendijk p. 85) voor beurshandel, voor vermogensbeheer en voor dealmaking. Het gevolg is dat de zakenbank enerzijds wordt betaald door de ondernemer om diens bedrijf voor een zo hoog mogelijke koers op de beurs te krijgen, terwijl de zakenbank tegelijktijd beleggers adviseert of de prijs van de aandelen bij die beursgang niet te hoog is. Dit heeft geleid tot een belangenconflict(verstrengeling) van de eerste orde.

De beoordeling van Euclides Tsakalotos staat in schril contrast met na zeven jaar crisis beleeft Griekenland een neergang zonder einde (Edward Geelhoed De Nieuwe Amsterdammer 30 november 2017). Het korte termijn effect van de Big Bazooka is onmiskenbaar positief. De Big Bazooka heeft daarmee de levensvatbaarheid van banken op korte termijn vergroot. Het biedt geen oplossing voor het niet meer relevant verklaren van de Glass-Steagall wet door Bill Clinton. In hoeverre is hiermee voor de langere termijn het financiële bouwwerk van de eurozone echt hervormd? Jeroen Dijsselbloem heeft gelijk dat met zijn vertrek uit de tweede kamer meer vernieuwing, lees het stoppen van het marktfundamentalisme wenselijk is. Wellicht dat er nu met het motto van het kabinet-DenUyl (1973 – 1977), spreiding van ’Geld, Kennis en Macht’ een begin wordt gemaakt met een paradigmawisseling richting Gulden Middenweg. Helaas heeft Europa aan het door de VS gedomineerde piramidespel geen weerstand geboden.

‘Werk is niet alleen een loonstrook’ (Richard Sennett De Groene Amsterdammer 1 november 2018 p. 20-23):
Socioloog Richard Sennett schreef een serie boeken over de sociale en persoonlijke betekenis van werk. Hij voorspelde de economie van onzekere contracten, arbeid die aan inhoud en status inboet en toenemende ongelijkheid. Maar hij is onverwacht optimistischer geworden.
Zoals welke?
‘In de ICT-sector zie je een terugkeer van het monopoliemodel dat je in de VS een eeuw geleden zag in staal, olie en dergelijke. Dat werd toen door de overheid opgebroken. Nu zal hetzelfde moeten gebeuren met Google, Amazon en de grote tech-firma’s als we greep willen krijgen op de kapitalistische structuur daaronder. Het meeste kapitaal in die sector wordt verdiend met vampiermodellen, waarbij via surveillance en gedragsmonitoring een beeld wordt gemaakt van mensen waar via reclame op kan worden verdiend.
Muziek is een terugkerend thema in Sennetts werk en zijn eerste ambitie. Als kind trainde hij om cellist te worden, tot een handblessure hem dwong die droom op te geven.
Een andere levenservaring waar hij vaak op teruggrijpt, is zijn jeugd in de achterstandswijk Cabrini-Green in Chicago, een wijk die in de VS nationale faam zou krijgen als low-end ghetto. Sennett is kind van Russische emigranten die samen hadden gevochten in de Spaanse Burgeroorlog. Zijn vader verliet het gezin al toen Richard klein was, zodat hij opgroeide in een eenoudergezin dat vaak lange tijd van een uitkering leefde. Geen geïsoleerd bestaan, overigens: Sennetts moeder was een actieve communiste met een uitgebreid sociaal en activistisch leven.
Dit systeem beschermt een heel eigenaardige klasse en brengt veel wonden toe aan de mensen daaronder. Het verplicht hen om betekenis voor zichzelf te creëren waar het systeem hen geen betekenis toekent.’
Een plek waar dit systeem zichtbaar is, zijn de tempels van de nieuwe economie, vertelt Sennett. ‘Het lukte me om voor mijn laatste boek, Building and Dwelling, het Googleplex in New York binnen te dringen, het kantoor waar Google-medewerkers werken. Het is vol pingpongtafels, sushibars, stomerijen, alles om je “blij op het werk” te houden. Maar wat zo’n omgeving niet kan doen is het werk betekenisvol maken in zichzelf.
Klopt het dat u optimistischer bent dan een paar jaar geleden over of zoiets kan lukken?
Ik geloof dat de nieuwe generatie jongeren in dat opzicht is ontwaakt. De jongeren van nu zijn een veel bewustere generatie dan de mijne was.
Tegelijk is een aantal van uw negatieve voorspellingen over toenemende ongelijkheid en versnippering en uitholling van werk uitgekomen.
‘Dat klopt, maar ik heb het gevoel niet dat de zaken nog zullen verslechteren. Toen het neoliberale regime vorm kreeg, in de jaren negentig, werd dat gesteld als de toekomst: iedereen zou ondernemer worden, beter, flexibeler en rijker worden. Dat moment is voorbij. Ik zie echt dat die ideologie afbrokkelt.’
Verwacht u ook een opstand tegen de mentaliteit van de samenleving die daarbij hoort?
‘Ik hoop het.’

De nieuwe geest van het kapitalisme In de leemte van betovering (Frank Mulder De Groene Amsterdammer 1 november 2018 p. 48-51):
Ruim een eeuw geleden beschreef Max Weber de ijzeren kooi van de moderniteit; de onttovering van de wereld maakt de mens niet vrijer, eerder het tegenovergestelde. In onze neoliberale tijden is die kooi behaaglijker dan ooit – maar het blijft een kooi.
De meeste mensen associëren modernisering met vrijheid. Maar Weber definieert modernisering als rationalisering en zegt dat dit vrijheid juist onder druk zet.’ Dat hadden de Verlichtingsdenkers niet zien aankomen. Juist de onttoverde mens, die ruimte nodig heeft om na te denken en te kiezen wat hij belangrijk vindt, ziet zijn vrije ruimte afnemen. ‘In de kern van de moderniteit zit dus een spanning. Weber zag die ontstaan. Ten diepste was dat een tragisch wereldbeeld. Maar volgens Weber was er geen alternatief. Je kunt een onttoverde wereld niet opnieuw betoveren.’
Geldzucht was natuurlijk niet nieuw. ‘Winstbejag, streven naar winst, naar het hebben van zoveel mogelijk geld, heeft op zich niets met kapitalisme te maken’, schreef Weber. ‘Dit streven trof en treft men aan bij obers, artsen, koetsiers, kunstenaars, cocottes, corrupte ambtenaren, soldaten, rovers, kruisvaarders, casinobezoekers, bedelaars.’ Ook zijn er altijd kapitalistische ondernemingen geweest. Maar wat wel uniek is, is het burgerlijke bedrijfskapitalisme met zijn rationele organisatie van de vrije arbeid.
Neem het populisme. In de kern zie ik dat als verzet tegen het rationalisme en efficiencydenken in de politiek. Het is geen toeval dat Fortuyn doorbrak in de tijd van de paarse kabinetten.’ Maar het gebeurt ook op godsdienstig vlak.
‘Mensen hebben religie achter zich gelaten, maar worden wel massaal spiritueel. Dat laat zien wat mensen willen: ze willen zichzelf zijn. Ze willen niet meer luisteren naar instituties en verwachtingen van de wereld, maar ze willen hun gevoel serieus nemen.’
‘Het valt allemaal onder de noemer van anti-institutionalisme’, zegt Houtman. ‘Het is een tegenreactie op de rationalisering. En hetzelfde gebeurt ook in de wetenschap, waar alle autoriteit ter discussie wordt gesteld. Mensen beweren nog steeds dat wetenschappelijk denken toeneemt naarmate religie afkalft. Dat is dus niet zo. Een afnemend vertrouwen in religieuze autoriteiten gaat gelijk op met een afnemend vertrouwen in de wetenschap. Beide komen voort uit dezelfde onvrede, het wantrouwen tegenover instituties in een onttoverde wereld.’ De romantische wending heeft ook plaatsgevonden in de economie. Dat hebben de Franse sociologen Luc Boltanski en Eve Chiapello laten zien in hun invloedrijke boek The New Spirit of Capitalism (2005, in het Frans in 1999). Zij vergeleken bijvoorbeeld managementteksten uit de jaren negentig met die van de jaren vijftig om een mentaliteitsverandering te traceren. Er is echt een nieuw kapitalisme ontstaan, zeggen ze.
Hertovering van de wereld was niet mogelijk, dacht Weber. Waar hij nog wel op hoopte, was op leiderschap. Een sterke, charismatische leider, die inspirerend tegenwicht kon bieden aan de sterke bureaucratie en de inhoudsloze politici die hij om zich heen zag. In de naoorlogse debatten over de Weimar-grondwet pleitte hij voor een sterke president, naar Amerikaans voorbeeld. Hij zou de ramp die daardoor mogelijk werd niet meer meemaken. Hij overleed in 1920, aan de gevolgen van de Spaanse griep.
Wat hij in elk geval aanvoelde was dat een rationele, efficiënte, optimaal georganiseerde wereld niemand bezielt. Dat een eeuw later in een van de modernste landen ter wereld de meerderheid zou kiezen voor Donald Trump, die maling heeft aan regels en rationaliteit, zou hem niet hebben verrast. Hoe verleidelijk de romantische lokroep van de vrijheid is, ongeacht uit wiens keel die komt, begrijp je pas als je de beknelling voelt van de ijzeren kooi.

Het WTE complex en de nieuwe spiritualiteit (Piet Ransijn Civis Mundi Digitaal #31 juni 2015):
Wetenschap, technologie en economie als bedreiging en spiritualiteit als mogelijke uitweg Reactie op L. Laeyendecker, Bedreigde cultuur. Over moderniteit, wetenschap en religie
Vrijheid die omslaat in het tegendeel: de dialectiek van de verlichting
“De vrijheid van moderne individuen moet niet overschat worden… De maatschappij schijnt uitgeleverd aan de ontremde dynamiek van het WTE complex. Dat geldt ook voor de afzonderlijke individuen… zoals blijkt uit de prestatiedwang en de fataliteit van de werkloosheid als gevolg van arbeidsbesparende technologieën en de voortdurende druk om de levensinrichting aan te passen aan de technologische ontwikkeling [smartphones etc.]…
De constatering dat de Dialektik der Aufklärung in nieuwe onvrijheid is omgeslagen, heeft tot nu toe niet aan kracht ingeboet”. Het complex doet denken aan de ‘stalen kooi’ waar Max Weber voor waarschuwde, die transparanter lijkt dan het WTE Complex.
Normloze wetenschap en belangenverstrengeling
Het noodzakelijk geachte verantwoordelijkheidsgevoel wordt beperkt door een andere factor, namelijk “dat de wetenschap geen alternatief is voor religieuze oriëntatiekaders, geen nieuwe zingevende waarheid heeft kunnen leveren… Op wetenschappelijke kennis kunnen geen normen worden gefundeerd… Wetenschappers lieten zich inhuren voor de vernietiging of experimenteren op medemensen…Daarmee is… ‘het dodelijk potentieel van de moderne wetenschap aangetoond… Wetenschap werd een dociel instrument in de handen van gewetenloze machten’” (Bauman, Modernity and the Holocaust, p 108).

Column Economie Van werk naar geld (Dirk Bezemer De Groene Amsterdammer 1 november 2018 p. 9) :
Die
financialisering van de economie werd onder Paars ingezet. Wim Kok begon met werk, werk, werk. We belandden in een economie van geld, geld, geld. Hoe loon naar werken daarin past, blijft vooralsnog een raadsel.

Luchtlopers (Ariejan Korteweg Volkskrant 1 november 2018 p. 23):
Niesco Dubbelboer van Meer Democratie, dat zich beijvert voor gekozen burgemeesters, vindt dat je door die vertrouwenscommissies ‘vrij grijze figuren’ als burgemeester krijgt. ‘PvdA’ers passen in dat profiel; degelijk, niet te wild, niet geprononceerd, geen grote eigen agenda.’
Iets vergelijkbaars zegt Geerten Waling, coauteur van een nuttig boek over lokaal bestuur: Gemeenten in de genen. ‘Als de basis wegvalt, functioneren partijnetwerken gewoon door. Die hebben hun lijntjes naar de commissarissen en naar Den Haag.’ Dat is niet per se slecht, nuanceert hij. ‘De PvdA heeft relatief goede bestuurders. En voor het burgemeestersambt is partijkleur niet zo relevant.’ Bovendien: driekwart van de Kamerfractie zat vorig jaar ineens zonder werk, net als nogal wat wethouders. De vijver aan potentiële bestuurders is bij de PvdA overvol.

Man van de tweespalt, moi? (Tjer Gualthérie van Weezel Volkskrant 1 november 2018 p. 3):
De Amsterdamse faculteitszaal is te klein en de sfeer gespannen als de Canadese psycholoog Jordan Peterson spreekt voor joelende critici en applaudisserende bewonderaars. 'Ik wil juist mensen samenbrengen.'
En dan komt dus de laatste vraag: 'Wat adviseert u jonge mensen zoals ik wanneer zij gehoord willen worden en niet willen schreeuwen?'
'Leer schrijven', is het korte antwoord. Dat wordt gevolgd door een lang exposé over de waarde van een goede tekst, het uitwerken en overbrengen van een gedachte. 'Kies een onderwerp dat je aan het hart gaat, onderzoek het en zoek naar de rake alinea's, zinnen en woorden. Wat de persoonlijke opvatting van een hoogleraar ook is, het komt bijna nooit voor dat hij een goed essay afkeurt omdat de inhoud hem niet bevalt.' Te meten aan het applaus is het een boodschap waarmee bijna alle studenten in de zaal wel iets lijken te kunnen. Al uiten sommige toehoorders hun verwarring door zowel te klappen als 'boe' te roepen.
'Gelukkig', verzucht een van de organiserende economiestudenten terwijl hij over de menigte uitkijkt. 'Dat is allemaal netjes verlopen.'

De boze witte man wil zijn mannelijkheid terug (Annieke Kranenberg, Hassan Bahara Volkskrant 21 april 2018 Zaterdag p. 2-5):
Feministen en hun handlangers bedreigen het welzijn van jonge mannen, vindt de razend populaire Canadese psycholoog Jordan Peterson. Deze week verscheen de vertaling van zijn bestseller. De Volkskrant sprak met voor- en tegenstanders van Petersons ideeën.
Jansen had ook dolgraag het boek 12 Rules for Life: an Antidote to Chaos van klinisch psycholoog Jordan Peterson willen vertalen. Hij is misschien wel de grootste fan van de 55-jarige Canadese hoogleraar in Nederland. Maar sinds Peterson de bestsellerlijsten in de Verenigde Staten, Engeland, Canada en Australië aanvoert, weet de filosofiestudent dat dit te hoog is gegrepen.
Net als meer van zijn generatiegenoten groeide Jansen op met een feministische moeder - zijn ouders waren gescheiden. 'Het feit dat ik een jongen was, heb ik niet als iets positiefs ervaren', vertelt Jansen. 'Mijn moeder vertelde feministische verhalen, hoe moeilijk het is voor vrouwen, hoe je als vrouw niets te zeggen hebt. Eenzijdige verhalen die, toen ik ze ging onderzoeken, niet bleken te kloppen.' Zijn moeder vindt het niet leuk dat hij zich als antifeminist profileert, zegt hij. Tegelijkertijd eert hij in lijn van Peterson de 'heldenrol' die moeders vervullen vanwege hun natuurlijke vermogen om kinderen te baren.
In een café in Arnhem schetst filosoof Sid Lukkassen, die hard aan de weg timmert als nieuwrechtse denker, een veel pessimistischer beeld. Net als Peterson vindt Lukkassen (30), die onlangs bij zijn vriendin in Brussel introk, het gelijkheidsdenken een sociale constructie. In zijn boek Avondland en Identiteit wil hij het debat aanzwengelen over een volgens hem groot taboe: de groeiende seksuele ongelijkheid in de West-Europese samenleving. Enerzijds maken hoogopgeleide vrouwen steeds meer deel uit van de bovenbouw. 'Zij gaan over de vorming van de jeugd, kunnen jongens zich daar nog in herkennen?', vraagt Lukkassen retorisch. Daarnaast willen deze vrouwen niet downdaten, maar 'ze willen ook geen saaie accountant, ze wil een ervaring'.
Politiek-socioloog Jan Willem Duyvendak, die net een conferentie over 'gender en nationalisme' in Amerika bijwoonde, snapt al helemaal niet wat nieuwrechts in Nederland met het 'petersoniaans' idee van mannelijkheid zou moeten.'
Duyvendak denkt dat Peterson zijn achterban opzadelt met een 'ahistorisch' idee van mannelijkheid dat hen alleen maar nog meer achterstand op zal leveren. 'Er bestaan geen 'tijdloze' mannelijke eigenschappen die verloren zijn gegaan. We zouden het idee van 'man-zijn' juist moeten vergroten. Anders blijven deze jongemannen het verlangen koesteren om ouderwetse rolpatronen te herstellen.'

De inzichten van Jesper Jansen, Sid Lukkassen en Jan Willem Duyvendak zijn niet controversieel, maar complementair. Het boek 12 Regels voor het leven: een remedie tegen chaos van Jordan Peterson heeft een astrologische betekenis.

Lang leve de echte man (Jan Derksen Volkskrant 24 april 2018 p. 24):
Wat ben ik blij met het inspirerende en vernieuwende werk van mijn Canadese collega, Jordan Peterson. Wat bijzonder prettig dat hij met zijn verbluffende populariteit de vele danig in versukkeling geraakte jongemannen een ‘way out’ biedt. Dit gaat me in mijn behandelpraktijk vast veel tijd besparen, wellicht besparen we hiermee zelfs op de alsmaar stijgende ggz-kosten.
Het overkomt me niet zo vaak dat ik zo blij wordt van het werk van een collega, tijd voor een feestje onder de titel: lang leve de echte man.

Competentie (Jeanette Bokhout Volkskrant 24 april 2018 p. 24):
Hij moedigt mannen (maar ook vrouwen) aan verantwoordelijkheid te nemen (competent te worden) en op die manier zin te geven aan hun leven. Heel wat anders dan de machtigste aap op de apenrots te worden die zich dan naar hartelust kan misdragen.
Verder is in het artikel de ideologie van voornoemde warriors (het cultuurmarxisme) weggelaten. Dat maakt het ook moeilijker om echt te begrijpen waar het Peterson om gaat.

Jordan Peterson 12 Regels voor het leven: een remedie tegen chaos (Uitgebreide bespreking):
Ethiek en religie
Gehoorzaamheid? We wantrouwen het. Discipline? We wantrouwen het. Zelf denken, daar zou het om draaien. En zelf bedenken we dat we God niet meer nodig hebben voor een objectieve beschrijving van de werkelijkheid. We flikkeren hem en al zijn waarden buitenboord.
De God(en) in de bijbel
Wat mensen volgens Peterson vaak opvalt is de onpersoonlijkheid van God in het Oude Testament. God geeft niet om de mens, vertelt alleen hoe je zou moeten handelen en zelfs dan gaat het nog vaak mis. Het Nieuwe Testament wordt vaak gelezen als een met een vriendelijke God, die meer is als een wijze vader.
Maar, vraagt Peterson zich af, is zo’n vriendelijke God wel realistisch? In een wereld waarin Auswitzsch kan ontstaan, waarin we bekend zijn met de gruwelheden waartoe de mens in staat is – jij en ik, maak jezelf niets wijs – kunnen we toch niet geloven in een algoede god? We kunnen toch niet meer geloven in een algoede werkelijkheid? We dienen volgens Peterson te leven alsof die goede God bestaat, alsof die goede werkelijkheid mogelijk is, alsof het leven het waard is om te leven. Maar niet op een naïeve manier. We moeten (niet) de slechte kanten van de mens onderkennen, niet ontkennen dat we in staat zijn tot Auswitzsch. Echter, we dienen tegelijkertijd te onderkennen dat we altijd, overal in staat zijn de wereld een beetje beter te maken, ook in Auswitzsch (beaamt ook Viktor Frankl, die Auswitzsch overleefde).
Als je je aandacht richt op je omgeving zal je volgens Peterson onvermijdbaar zaken vinden die je kunt verbeteren. Het moet iets zijn wat je wilt oplossen en kunt oplossen. Misschien is het die stapel papier waarvan je het sorteren al weken uitstelt. Sommige zaken zijn te hoog gegrepen. Je wilt het misschien wel, maar kan het niet. Zoek dan lager tot je zaken vindt die je kunt oplossen, wilt oplossen, en los ze dan op. Zoals hij het hele hoofdstuk al herhaalt: begin dus klein.

Vijand van de politieke correctheid (Weird Duk Telegraaf 13 januari 2018):
Psycholoog en cultuurcriticus Jordan Peterson (55) verwierf wereldfaam met gepeperde stellingnames die hij via videocolleges de wereld in slingert. Met zijn pleidooi voor de autonomie van het individu, zijn verzet tegen politieke correctheid, zijn nadruk op het belang van het klassieke gezin en van christelijke waarden raakt de Canadees vooral een snaar bij traditioneel ingestelde jongeren. Ook in Nederland is hij populair.

Wie ben ik om te oordelen (Sterre Lindhout interviewt Jan Konst Volkskrant 26 mei 2018 Sir Edmund p. 30-34):
Hoogleraar Jan Konst dook in het archief van zijn Duitse schoonfamilie. Dat hij daarbij op zwarte bladzijden kon stuiten, nam hij voor lief.
Trekt Konst daarin weleens paralellen met het hede, met de wolken boven de toekomst van zijn eigen dochters: de onvoorspelbare geopolitieke machtsverhoudingen, de radicale islam, het rechtspopulisme dat in Duitsland vooral in hun familieheimat Sakesen opvlamt?
'Als het allemaal in zulke golfbewegingen houd ik mijn hart vast, inderdaad.'
Jan Konst Wintertuin Een Duitse familie in de lange twintigste eeuw
De twintigste eeuw was lang en verliep in Duitsland uitgesproken turbulent. Oorlogen, revoluties, crises en dictaturen wisselden elkaar af. Mensen vervielen in diepe armoede, raakten moreel gecorrumpeerd, of kwamen zomaar en zinloos om het leven.
‘Het is zo makkelijk mensen achteraf te veroordelen’ (Juurd Eijsvoogel NRC 12 april 2018):
Vier generaties wist de Duitse schoonfamilie van deze Nederlandse hoogleraar in Berlijn zich te handhaven in turbulente tijden. Jan Konst dook voor zijn boek in het familiearchief.
‘Je politiek afzijdig houden, dat was hun overlevingsstrategie.’
„Wat deze familie typeert, in alle vier de generaties, is dat ze zich op een enkele uitzondering na politiek afzijdig hebben gehouden. Dat was hun overlevingsstrategie. Afstand houden tot de politiek. En ik denk eigenlijk dat altijd tachtig procent van de mensen zo’n houding inneemt.
„Als je in een democratie leeft heb je niet voortdurend te maken met morele vragen, die je in een dictatuur wél moet beantwoorden. Wij hoeven ons niet af te vragen wat er gebeurt als we geen partij kiezen.
„Dat zou ons ervan moeten doordringen hoe gelukkig we zijn. En het zou ons een zekere bescheidenheid moeten geven bij het oordelen over mensen die wél in een dictatuur leven. Als ze geen verzetshelden zijn betekent dat nog niet dat je ze moet afwijzen. Het is zo makkelijk mensen achteraf te veroordelen.
„Ik denk wel eens: kijk eens naar de tijd waarin wij leven. Hoe zouden latere geslachten erover oordelen dat wij jaarlijks duizenden mensen in de Middellandse Zee laten verdrinken? Ook daarover is het relatief stil. Maar we weten er allemaal van.

Italië (Gianluca Codagnone Buitenhof 27 mei 2018 NPO1):
Nervositeit op de Europese financiële markten. Deze week schoven de Vijfsterrenbeweging en de Lega de onbekende advocaat Giuseppe Conte naar voren als premierskandidaat. Conte mag namens de twee populistische partijen een nieuwe regering vormen. Belangrijke vraag die Europa en de financiële wereld bezighoudt: wie wordt de nieuwe Italiaanse minister van Financiën? In Buitenhof een gesprek met de Italiaanse investeerder Gianluca Codagnone, directeur van de investeringsbank Fidentiis Equities.

Verkeerde vrienden om zaken mee te doen (Thomas von der Dunk Volkskrant 3 augustus 2016 p. 20):
Moeten we onze 'ongemakkelijke vrienden' in het Midden-Oosten niet wat meer op afstand houden?
Staan Europa en Nederland überhaupt nog voor enige waarde, of zetten buitengaats uitsluitend economische en geostrategische impulsen de toon? Die vraag wordt met de dag urgenter, als we de vier vaste westerse 'bondgenoten' in het Midden-Oosten bezien, wier gedrag op de morele meetlat van vredelievendheid, democratie en mensenrechten weinig beter is dan dat van de landen die wij in die regio sinds jaar en dag als verderfelijke tegenstanders en bedreiging voor de stabiliteit verketteren. Hun wangedrag leidt in de westerse hoofdsteden hooguit tot wat gepruttel en soms dat zelfs niet eens. Het gaat hierbij, in alfabetische volgorde, om Egypte, Israël, Saoedi-Arabië en een steeds verder ontsporend Turkije.
Tienduizenden mensen zonder enig bewijs en enig proces achter de tralies of ontslagen - is dat nog steeds slechts 'ongemakkelijk' gedrag van een vriend?
Desalniettemin is in Brussel vrolijk een nieuw hoofdstuk in de toetredingsonderhandelingen geopend, alsof er niets is gebeurd. Wordt het niet tijd achter die fictie van een Turks EU-lidmaatschap eens resoluut een punt te zetten?

Slavernij historisch even balangrijk als Holocaust (Thomas von der Dunk Volkskrant 6 juli 2016 p. 24):
Gezien de langetermijn impact hebben slavernij en imperialisme niet minder gewicht dan de Holocaust.
Dirk-Jan van Baar lijkt één van hen. Op 20 juni keert hij zich tegen mijn pleidooi van 7 juni om meer aandacht te schenken aan de keerzijde van de VOC-mentaliteit, met de officiële Duitse Vergangenheitsbewältigung als tegenvoorbeeld.

'Politici maken onze democratie kapot' (Joep Dohmen Volkskrant 3 september 2011)
De geesteswetenschappen en de kunsten helpen de mens zich in te leven in anderen. Daarop bezuinigen voedt de haat, stelt filosoof en hoogleraar Joep Dohmen.
Ja-knikkers
Nederland kiest echter vandaag voor op winst gericht onderwijs. De Nederlandse universiteiten moeten van overheidswege zwaar bezuinigen, met name op de niet-exacte vakken.
De verantwoordelijke politici en bestuurders zien het belang van geesteswetenschappen en kunst niet in. Zij willen niet onder ogen zien dat de kredietcrisis op rekening komt van onverantwoordelijk handelende individuen. Zij willen niet toegeven dat het echec van de banken geen toeval was en alles te maken had (en heeft!) met een cultuur van ja-knikkers. Onze minister van Onderwijs, Marja van Bijsterveldt, zei in Trouw: 'Ik wil alles uit het kind halen.' Hoe dan? Door het een vakkenpakket te geven van Engels, taal, rekenen en economie. Geen enkel woord over brede algemene vorming, dat vindt ze maar flauwekul.
Het mensbeeld van Nussbaum is het tweede belangrijke punt in Niet voor de winst. Dat is niet zo positief. Zij laat zien hoe jonge kinderen moeten leren hun primaire narcisme, hun schaamte over hun lichamelijkheid en hun onmacht te overwinnen. Opvoeding betekent: jonge mensen niet alleen leren inzien maar ook leren aanvaarden dat ze als mens kwetsbaar zijn en afhankelijk van anderen. Alleen wie daarin slaagt, is zelf beter in staat om open te staan voor anderen en anderen te helpen. Wie er echter niet in slaagt zijn onmacht te verdragen, zal zijn angst, walging en schaamte over zichzelf al gauw op anderen projecteren. Die ander, die vreemdeling, die allochtoon deugt niet; hij stinkt, is een rat, tuig. Met andere woorden: humanistische vorming via de geesteswetenschappen en kunsten is van groot belang voor een bloeiend, gelukkig leven. Maar zij is van nog veel groter belang voor het voorkomen van mislukte levens en het tegengaan van een cultuur van haat.

EU-landen sluiten akkoord over strengere kapitaaleisen (Marc Peeperkorn Volkskrant 26 mei 2018 p. 6):
Door de nieuwe bankregels dreigde ING zijn erkenning als wereldwijd relevante bank te verliezen. Onder druk van Hoekstra werden de eisen bijgesteld zodat ING die status behoudt.

CDA-minister Wopke Hoekstra: Ik hoop dat God bestaat (Jan Hoedeman AD 2 april 2018):
Op Goede Vrijdag is Wopke Hoekstra (42) met zijn vrouw bij de Matthäus Passion in Leiden geweest. ,,Wir setzen uns mit Tränen nieder, zoals de tekst luidt, zegt minister van Financiën Hoekstra. ,,Naar de Matthäus gaan is ook altijd een beetje back to memory lane, want ik liep vanuit mijn huis langs de kerk naar de universiteit. Daarna aten we bij Elco Brinkman thuis. De 70-jarige senaatsfractievoorzitter was ooit kroonprins van Ruud Lubbers. Tot het ministerschap van Hoekstra was Brinkman zijn mentor.
Wat voor godsbesef hebt u?
,,Het is echt wat ik zeg: ik hoop dat God bestaat. Maar ik heb meer vragen dan antwoorden. Van veel van de echt grote vragen in het leven, daar kom je maar niet of maar heel beperkt achter de antwoorden. Uiteindelijk blijft het voor veel mensen iets van een zoektocht houden.
Beschouwt u het ministerschap als een vorm van maatschappelijke diensttijd, of zou u het langer willen doen?'
,,Zorgen voor degelijke financiën op de korte, maar vooral ook lange termijn. En zorgen voor het herstel van vertrouwen, dat vind ik echt een van de belangrijke opdrachten van het kabinet. Zorgen dat we de juiste balans vinden tussen investeren en op de schatkist letten. Ik ben daar heel erg voor gemotiveerd. En voor hoe lang, dat is aan anderen om te bepalen. Ik denk überhaupt vooral aan het hier en nu. Laten we eerst maar eens hier de sores oplossen.''

Wopke Hoekstra studeerde rechten in Leiden, haalde MBA bij INSEAD Fontainebleau en Singapore. Leiders zijn geregeld zelfdestructief (Elsevier, 4 januari 2014)
Kets de Vries is hoogleraar aan het Franse managementinstituut INSEAD. Al 22 jaar geeft hij daar cursussen over leiderschap voor topmanagers.

Manfred Kets de Vries: Filosofen hebben door de eeuwen heen verklaard dat mensen - en hun leiders - hoofdzakelijk beheerst worden door hartstocht, niet door rede.

Begrijpen (Peter Middendorp Volkskrant 8 december 2018 Sir Edmund p. 21):
Der Reisende, de enige roman die we van hem hebben, vertelt het verhaal van Otto Silbermann, een keurige burger en koopman in Berlijn, toevallig Joods, die na de Kristallnacht in 1938 zijn huis moet ontvluchten om aan arrestatie te ontkomen. De grenzen zijn dicht, hij kan alleen maar reizen per trein, kriskras door Duitsland – steeds radelozer onderweg blijven, in de hoop dat hij onderweg niet op nazi’s stuit, naar wat je misschien wel een eervol protest tegen het lot zou kunnen noemen.
De roman roept dezelfde gevoelens op als het werk van Hans Fallada –
Kleiner Mann – was nun? bijvoorbeeld, of Jeder stirbt für sich allein. Niet alleen om de vertelkracht. Ze worden bevolkt door hetzelfde soort gewone, geschokte personages, dat zich probeert te redden onder de nieuwe situatie. En door hetzelfde soort personages dat er profijt uit trekt. Al te lang hebben zij op het tweede plan gestaan, ongezien, getergd en knarsetandend. Nu is het hun beurt.
Geschiedenis bestudeer je volgens de beroemde historicus Yuval Noah Harari vooral om je ervan te kunnen bevrijden.
Ergens vlak voor het einde schrijft Boschwitz: ‘Weil ich verstehe, dachte Silbermann unglücklich, darum verzweifle ich ja. Ach, wenn ich doch misverstehen könnte.’

Trump is geen grap (Haro Kraak interviewt Edel Rodriguez Volkskrant 8 december 2018 Sir Edmund p. 60-67):
Met zijn Trumpcovers voor Time Magazine en Der Spiegel werd Edel Rodriguez wereldberoemd. De Cubaans-Amerikaanse illustrator houdt van krachtige kunst, dat zie je terug in zijn favorieten.
Zijn controversiële covers voor Time Magazine en Der Spiegel gingen de ¬afgelopen twee jaar de wereld over en maakten de Cubaans-Amerikaanse illustrator zelf een beroemdheid.
Zo zagen we Trump als een vurige meteoriet die op de aarde afstevent, vergezeld met de tekst ‘Das Ende Der Welt’. Trump als de grote golf van Kanagawa die Washington overspoelt. Trump met enorme gele steekvlammen als haardos. Een smeltende Trump met het bijschrift ‘Meltdown’. Trumphoofden die als sloopkogels de overheid ontmantelen.
Het moet een ingewikkelde relatie zijn, die Rodriguez heeft met Trump – een muze tegen wil en dank. ‘Ik vind veel van wat hij doet levensgevaarlijk. En dat veel mensen doen alsof het een grap is, maakt het nog gevaarlijker. Dus nee, leuk vind ik het niet dat hij mijn belangrijkste onderwerp is.
De bekendste en schokkendste Trump-illustratie van Rodriguez is de cover van Der Spiegel waarop de president staat afgebeeld met een bloedend hakmes in zijn ene hand en het afgehakte hoofd van het Vrijheidsbeeld in zijn andere. ‘
America First’, staat erbij.

Eenzaam (Sheila Sitalsing Volkskrant 10 december 2018 p. 2):
Veelzeggend is de reactie van de rest van de ING-top. Ze zijn woedend over zo weinig medewerking vanuit de politiek. Eén van de boze leden van de raad van commissarissen heet Jan Peter Balkenende. Hoekstra is een partijgenoot van de oud-premier, maar ook die relatie blijkt niet bestand tegen het voornemen van het kabinet om dit keer níét de kant van het bedrijfsleven te kiezen.
Zo bleek ING, ondanks zijn chique raad van commissarissen met voormalige politieke kopstukken onder wie een oud-premier, geen vrienden meer te hebben in Den Haag. Soms werken oude mechanismen niet meer.

'Red het kapitalisme van de ceo's' (Jonathan Witteman Volkskrant 8 december 2018 p. 14-15):
Ceo’s lijden aan financiële acromegalie: een al even ongezonde groei van hun salarissen, bonussen en aandelenpakketten, sneller dan de huizenprijzen en beurskoersen, laat staan de al decennia aan
dwerggroei lijdende lonen van de rest van de bevolking.
Bedrijfsbonzen strijken onnoemlijke rijkdommen op voor slechts een paar jaar werk, terwijl degenen die voor hen werken al jaren geen loonsverhoging boven de inflatie hebben gehad’, schrijft Deborah Hargreaves, jarenlang voorzitter van de in topsalarissen gespecialiseerde Britse denktank High Pay Centre, in haar net verschenen boek Are chief executives overpaid?
Een van de meest gebruikte rechtvaardigingen voor hoge topsalarissen is dat bedrijven verwikkeld zijn in een mondiale concurrentiestrijd om schaars talent. ING-president-commissaris Jeroen van der Veer bezigde dit argument eerder dit jaar toen ING-topman Ralph Hamers onder vuur kwam te liggen na zijn salarisverhoging van 50 procent. Een fabeltje, stelt Hargreaves: er is helemaal geen mondiale markt voor schaars bestuurstalent.
Onderzoek naar 489 benoemingen van ceo’s bij ’s werelds 500 grootste bedrijven toonde aan dat slechts vier ceo’s – oftewel nog niet 1 procent – naar een ander land verhuisden voor hun nieuwe baan.
De Nederlandse advocaat Manuel Lokin concludeerde ook al in zijn promotieonderzoek dat er geen mondiale transfermarkt voor topbestuurders bestaat.

Zou ook Nederland bang moeten zijn voor Huawei? (Niels Waarlo Volkskrant 8 december 2018 p. 8):
Er is iets vreemds aan de hand met Huawei. De VS, Nieuw-Zeeland en Australië blokkeren activiteiten van het Chinese bedrijf. De Belgen nemen Huawei onder de loep en in Canada staat de topvrouw van het bedrijf vrijdag voor de rechter. Ondertussen zet Nederland de deuren nog altijd wagenwijd open voor Huawei. Vijf vragen over de (on)gegronde angst voor Huawei.
Waarom weert Nederland de techreus niet?
Dit voorjaar komt de Nederlandse regering met een China-strategie. Of ook de relatie van Nederlandse bedrijven met Huawei en het Chinese techbedrijf ZTE hierin wordt meegenomen, kunnen woordvoerders niet bevestigen. Dat de Nederlandse overheid de Chinezen niet helemaal vertrouwt, blijkt wel uit de waarschuwing die de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland meegaf aan een handelsdelegatie die naar China toog:
laat geen gevoelige informatie op telefoon of laptop staan.

5 jaar na de ramp bij Rana Plaza in Bangladesh is er in de naaiateliers veel verbeterd. (Jonathan Witteman Volkskrant 26 mei 2018 Zaterdag p. 14-15):
Maar het Westen eist nieuwe kleren. Nog sneller. Nóg goedkoper. En o ja, veiliger.
5 jaar na Rana Plaza: hoe staat het ervoor?
Kort erna werd het Bangladesh Akkoord getekend, dat de veiligheid in fabrieken (en indirect ook transparantie en andere arbeidsomstandigheden in de modewereld) flink moest verbeteren. Inmiddels zijn we vijf jaar verder. Time flies. Je zou zeggen dat er na zo’n ramp veel is veranderd in zo’n toch wel lange tijd. Is het tijd om het Jubileum Van Verandering te vieren, of om ons boos te maken op een systeem dat niet verandert?
Besef hoeveel macht je eigenlijk hebt als consument
Verandering begint bij onszelf. Besef hoeveel macht je eigenlijk hebt als consument. Bij elke aankoop bij een eerlijk merk support je actief hun missie met je geld. Bij elk verhaal dat je over je eerlijke item aan je omgeving vertelt, inspireer je weer mensen. Als ik twee jaar geleden niet over conscious fashion was gaan schrijven omdat ik dacht dat het toch allemaal geen zin had, had ik niet al die mensen kunnen helpen met hun reis. We hebben meer invloed dan we denken. Laten we die dan vooral gebruiken!

Tegen de haat: een dikkere huid en tegenspraak (Marco Visscher interviewt Nadine Strossen Volkskrant 26 mei 2018 Opinie p. 6-8):
Hatelijke opmerkingen bestrijd je niet met censuur. Sterker nog, dat werkt averechts, zegt rechtsgeleerde Nadine Strossen. We kunnen beter leren hoe je in een gesprek goed tegenspraak biedt.
Moeten we al dat haatzaaien volgens u dan maar toestaan?
‘Ja, toestaan, maar wel tegengaan. De beste manier om ons te verzetten tegen de haat is door méér meningsuiting en tegenspraak te organiseren. We zullen ons moeten verzetten door in gesprek te gaan.’
Meer vrije meningsuiting betekent ook meer vuile meningsuiting. Sommigen kunnen daar niet mee omgaan.
Als je daarentegen wordt geleerd om jezelf weerbaar te maken, om te reageren en een belediging of argument te weerleggen, dan ben je opgewassen tegen zelfs de haatdragendste opmerkingen. Je moet dus leren een dikkere huid te kweken en weerwoord te bieden. Die ervaring kan heel louterend zijn en zal je sterker maken.
Volgens mij is de kunst van tegenspraak een voorwaarde om de maatschappelijke verandering te realiseren die we graag zien.’

Nadine Strossen past het in Nederland overbekende Evenwicht door Tegenwicht toe.

Jan A. C. van Burg Westerse cultuur uit balans Naar een nieuw evenwicht in de 21e eeuw
Hoofdstuk VI Een zich aanpassende en democratisch beheerste economie (p. 223):
Velen bepleiten nu een andere overeenkomst die compatibel is met duurzame ontwikkeling. En daartoe aan een aantal voorwaarden zou moeten voldoen, waarvan ik enkele noem. Hij zou kapitaalbewegingen dienen te onderwerpen aan een aantal fundamentele regels en afspraken inzake milieu- en sociaal beleid op internationaal niveau. Hij zou gepaard moeten kunnen gaan aan een dynamisch stelsel van handhaafbare normen en gedragscodes. Verder zou hij overheden eerder moeten versterken in het vormen van een tegenwicht en tegenmacht tegen het snel aan kracht toenemende internationale bedrijfsleven (28).
Hoofdstuk IX Massamedia, Spiegel van een cultuur (p. 302):
Maar de echte waarborg voor de democratische staatsvorm is dat elke macht een tegenmacht heeft. Het was Montesquieu die al in de achttiende eeuw, sprekende over de Staat, de stelregel van de scheiding der machten, de trias politica ontwikkelde. Als grondslag daarvan geldt het inzicht dat macht alleen voor misbruik kan worden behoed, als zij door een andere macht wordt tegengehouden; macht zonder tegenwicht ontaardt. Dit principe geldt ook voor de maatschappelijke krachten in het algemeen. Voor onze tijd betekent het dat als de institutie van de media niet continu wordt geconfronteerd en in evenwicht wordt gehouden door andere machten, dat voor de democratie een slechte zaak is.

Ja, Gijs Scholten van Aschat weet dat geen politicus op hem zit te wachten. (Karolien Knols Volkskrant 28 augustus 2017 Bijlage V3):
En toch gaat hij het belang van kunst bepleiten. De nieuwe voorzitter van de Akademie van Kunsten wil wat terugzien voor die 200 miljoen aan bezuinigingen.
'Ik kom uit een tijd' zegt Gijs Scholten van Aschat halverwege het gesprek, 'dat we na afloop van een voorstelling in de Stadsschouwburg, bij Café Cox om de hoek, aan tafel zaten met Hans van Mierlo of met Frits Bolkestein, Ruud Lubbers of Wim Kok, en spraken over kunst, politiek, over wat je gemaakt had. Dat waren hoeders van de kunsten, die je kon bellen als je wilde dat er in het culturele veld iets veranderde. Mensen die verstand hadden van kunst, die er een hart voor hadden. Dat is verdwenen.'
De Akademie van Kunsten zit sinds de oprichting, drie jaar geleden, geregeld aan tafel met politici om over cultuurbeleid te praten. Met welke politicus had u de meest hoopvolle ontmoeting?
'O, dat zijn er meerdere. Het gekke is: als je een biertje met ze drinkt, zeggen ze allemaal hoe belangrijk ze cultuur vinden. Ik sprak een keer met twee VVD-ministers en die zeiden: niet iedereen binnen de VVD staat de harde lijn van Halbe Zijlstra voor.'
En na welke ontmoeting dacht u: laat ik mijn energie maar ergens anders in stoppen?
'Twee jaar geleden zei Mona Keijzer, destijds cultuurwoordvoerder van het CDA, naar aanleiding van een discussie over hoe kunst je helpt reflecteren op het leven:
'Dat kan ook door te gaan hardlopen, en dat is gratis.' Nou, dan ben ik uitgepraat.'

Pisbier of Goh, Heineken wil gewoon bier verkopen (Sheila Sitalsing Volkskrant 9 november 2015 p. 2):
Het Bono-complex, zo luidt de prachtige typering die Het Financieele Dagblad ooit muntte voor bedrijven die graag de weldoener willen uithangen en daarbij botsen op praktische bezwaren aangaande de winst na belastingen. Daarom wringt het nogal eens als de overheid maatschappelijke taken afstoot naar het bedrijfsleven. Publiek-private samenwerking: ze zijn er gek op in Den Haag. Het is niet zelden de snelste en goedkoopste manier om een gewenst maatschappelijk doel te bereiken waar het bedrijfsleven ook baat bij heeft - 'win-win' heet zoiets in de taal van de managerskaste. Nederlandse kabinetten met een bezuinigings-opdracht zijn er dol op, want weinig ruimt zo op in de landsbegroting als outsourcen. Dat premier Rutte afgelopen september op een VN-top over duurzame ontwikkeling hoog opgaf over de fantástische samenwerking met het bedrijfs-leven in de bestrijding van armoede, ondervoeding en ziekten heeft net zo veel te maken met het snijden in het budget voor ontwikkelingssamenwerking als met de liberale liefde voor een kleine overheid.

Rutte en het geluk (Joan Vermeulen Volkskrant 25 mei 2018 p. 25):
Mark Rutte zegt: ‘Ik ben er maar beperkt van overtuigd dat wij als politiek wat kunnen doen voor het geluk van mensen’ (Ten eerste, 24 mei). Mijn mond viel open van verbazing toen ik dit las. Misschien ligt het aan mijn leeftijd. Vroeger was niet alles beter, er zijn veel ontwikkelingen waar we blij mee kunnen zijn. Maar wat er vroeger wel was en nu nauwelijks meer, is aandacht voor de individuele mens en voor het welzijn van alle individuen. Dat was toen de onderliggende gedachte van de politiek, ongeacht welke partij. En zo zou het nu ook moeten zijn. Als Mark Rutte daar maar beperkt van overtuigd is, waar is hij dan verder mee bezig?

Gaza (Ingrid Petiet Volkskrant 25 mei 2018 p. 25):
Anita Risseeuw vindt het normaal wanneer er een einde zou komen aan de Joodse staat, want die ‘betekent alléén voor Joden en is daarom bij voorbaat een racistische staat’ (Geachte redactie, 23 mei). Zij is er kennelijk niet van op de hoogte dat in Israël ongeveer 20 procent van de bevolking Arabisch en grotendeels moslim is. En voor de heldere vergelijking: de bevolkingssamenstelling van veel van de moslimlanden kent een nihil percentage Joden, sinds de meesten uit die landen verjaagd zijn.
Ten tweede verdedigt mevrouw Risseeuw het gegeven dat de Gazanen geen welvarende natie hebben opgebouwd. Laat ik vooropstellen dat Gaza me een verschrikkelijke plek lijkt. Een klein stukje land dat door Egypte nog steviger wordt afgesloten dan door Israël, met een getraumatiseerde bevolking. Een regelrechte nachtmerrie. Tegelijkertijd is er in de loop der jaren voor miljarden aan hulpgeld naar dat gebied gegaan. Van dat geld is geen samenleving opgebouwd, zoveel is zeker.
Ik denk dat Risseeuw iets beter kan kijken naar de rol van de leiders in dat gebied. En naar de redenen om Gaza af te sluiten. Niet alles is even aardig en rechtvaardig, maar ik wil wel beweren dat het verhaal ingewikkelder is dan mevrouw Risseeuw suggereert.

'Wat als politici niet alleen in uw stem, maar ook in uw mening geïnteresseerd waren?' (Eric Corijn 17 januari 2017): 'Het is tijd voor een andere werking van de lokale democratie', schrijft Eric Corijn. Hij pleit voor een lokale Staten-Generaal in aanloop naar de lokale verkiezingen van 2018.
De kloof tussen burger en politiek bestaat echt. Beleid en politiek debat staan zeer ver af van de dagelijkse levenservaring van vele mensen. Daarenboven heeft "de politiek" met de neoliberale mondialisering ook veel van haar pluimen en vooral van haar zeggenschap verloren. In andere landen wordt de depolitisering zichtbaar door het groeiend aantal blanco en niet stemmers, hier wordt dat afgeschermd door de stemplicht.
Hoe de kloof overbruggen?
De "kloof" goed en genuanceerd analyseren vergt een boek . Het gaat zeker om het personeel van de staat, de mandatarissen. Die komen steeds minder uit de civiele maatschappij en hun organisaties, maar steeds meer uit de administraties, kabinetten of partijapparaten zelf. Dat versterkt de particratie en ook de vermarkting van verkiezingen, waardoor vertegenwoordigers steeds minder voeling hebben met het georganiseerde deel van de bevolking en steeds meer via media en reclame met een breed "electoraat" omgaan. Het gaat om de verhouding van de staat met bijvoorbeeld economie en cultuur.
De overheid wordt steeds meer de steunpilaar van de concurrentieverhoudingen, dan wel de garant van sociale rechten en duurzame ontwikkeling. Het gaat ook om de opdrachtomschrijving van de staat zelf. Die verschuift van de sociale welvaartstaat eerder naar monetair en budgettair beleid en veiligheidsbeleid in brede zin. Het gaat dus om een zeer complexe maar wel substantiële ombouw.
Hoe dan ook, de representatieve democratie is in diepe crisis.
Kortom:
kiezen voor een lokale burgerdemocratie omvat veel meer dan enkele individuele burgers op je lijst zetten. Het is een omwenteling die al sinds 2003 in een richtinggevend witboek staat uitgewerkt maar sindsdien door de particratie is tegengewerkt. Wil men er in 2018 toch werk van maken dan zal het om meer moeten gaan dan een grote opsmuk. Het gaat dan echt om een herdenken van de lokale democratie. Een constituante als het ware. Dat zou zo'n lokale Staten-Generaal kunnen inhouden.

Politiek betrokken, maar niet bij de Europese Unie (Wendy Remmerswaal 30 januari 2009):
Je zou verwachten dat lokale politici meer betrokken zijn bij de Europese Unie dan ‘gewone burgers’. Lokale politici zijn immers geïnteresseerd in de politiek en hebben specifieke belangen op Europees terrein. Toch blijkt dat dit weinig uitmaakt: lokale politici voelen zich nauwelijks meer betrokken dan de burgers die ze vertegenwoordigen.
Lokale politici hebben specifieke belangen op Europees terrein en hebben relatief veel interesse in politiek. Toch maakt dit weinig uit voor hun betrokkenheid bij Europa. Uiteindelijk is er onder lokale politici nauwelijks meer betrokkenheid bij de Europese Unie dan onder gewone burgers. Lokale politici hebben net als gewone burgers te veel andere zaken aan hun hoofd om zich intensief met Europa bezig te houden. De keren dat zij toch met Europa in contact komen, missen zij veel kennis om de inbreng van Europa op zijn positieve of negatieve waarde te kunnen schatten, en interpreteren zij deze inbreng snel als ongewenste bemoeizucht uit Brussel.

EU-transferunie (Derk Jan Eppink Volkskrant 23 mei 2018 p. 26):
De EU is het over vrijwel niets eens, behalve over Trump. Nederland kan aan een transferunie ontkomen als de Kamer, in tegenstelling tot 20 jaar geleden, 'nee' durft te zeggen. Tegen de staart van de kameel.
Symposium 24 mei 2018: “Ontkomt Nederland nog aan een Europese transferunie?”
Bij uitzondering op deze klimaatsite weer eens een uitstapje naar het Europese project. Klimaat, energie en de Europese ontwikkelingen zijn nu eenmaal niet los te zien van elkaar. En het Europese Federale Project nadert zijn voltooiing. Of juist zijn Waterloo? Alles hangt af van Mark Rutte.

De methode-Dijsselbloem: inperking van de democratie (Merijn Oudenampsen 18 juni 2015):
De schokkende brief die mij de haren overeind doet staan.
Ik stuitte gisteren op de motivatiebrief van Dijsselbloem voor het verlengen van zijn termijn als voorzitter van de Eurogroep, een besluit dat net een maandje uitgesteld is vanwege de problematiek rond Griekenland.\\ Gezien alle heisa daaromheen is het misschien niet zo vreemd dat er nagenoeg geen discussie is over deze brief, die bij mij – voor wat het waard is – de haren overeind doet staan. Het is een zeer uitgesproken politiek gekleurd programma, gericht op ‘competitiveness’, ofwel de typische neoliberale hervormingen op het gebied van onder meer arbeidsmarkt en pensioenen. Voor de duidelijkheid, een programma gericht op economisch herstel kan zich bijvoorbeeld ook richten op vraagstimulering, een optie die door een meerderheid van economen wordt voorgestaan. Dit is een politieke keuze, die in een functionerende democratie aan kiezers wordt voorgelegd.\\ Het roept bij mij allereerst een technische vraag op: welk democratisch mandaat heeft Dijsselbloem voor dit programma? Hij is daar als minister van Financiën van een regering verkozen met de belofte minder nationale soevereiniteit aan Brussel over te dragen. En toch bepleit hij hier verregaande economische convergentie en verdere onderwerping van de democratie aan de Brusselse technocratie.

De paradox is dat Jeroen Dijsselbloem zich voor 100% aan de neoliberale VVD agenda heeft gecommitteerd. Met de blinde vlek strategie waarmee Jeroen Dijsselbloem c.s. de PvdA naar de afgrond heeft geleid beoogt hij nu het Europese Stabiliteitsmechanisme te 'redden'.

Ontwaakt, pensioenpotten der aarde (Volkskrant 19 mei 2018 Opinie p. 6-8):
‘Een groot, activistisch pensioenfonds, dat is als een vakbond. Die kan wat veranderen’
Dankzij hun goedgevulde pensioenpotten behoren werknemers tot het nieuwe grootkapitaal. Waarom gebruiken ze die macht niet om wat te doen aan stagnerende lonen en oprukkend flexwerk, vraagt de Amerikaanse hoogleraar rechten David Webber zich af.
Dus is het tijd voor een mars door de financiële instituties?
En dan zitten wij in de Verenigde Staten ook nog eens met een president die de ene na de andere sociale verworvenheid terugdraait. In zulke tijden ontkom je niet aan wat ik een kapitaalstrategie noem. Daarom wilde ik schrijven over de financiële activisten die al jaren achter de schermen actief zijn bij de grote Amerikaanse pensioenfondsen. Niemand lijkt oog te hebben voor de enorme resultaten die ze hebben behaald.’
Paul de Beer, Bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam:
‘Het dominante idee in Nederland, ook bij de vakbonden, is dat pensioenfondsen een zo goed mogelijk duurzaam rendement moeten maken. Ik vind dat kortzichtig.
'Willen we echt onze pensioenen veiligstellen over de rug van flexwerkers en slechtbetaalde werknemers? Ik kan me voorstellen dat pensioenfondsen in de toekomst zeggen: wij willen niet investeren in een bedrijf dat de helft van zijn werknemers op een flexibel contract laat werken.
Bijna alle risico’s van het beleggingsbeleid van pensioenfondsen liggen nu bij de werknemers. Dan ligt het voor de hand dat zij het ook alleen voor het zeggen krijgen in de pensioenbesturen.’

Vrienden in het landsbelang (Martin Sommer Volkskrant 19 mei 2018 Opinie p.5):
Geen van de hoofdrolspelers stelt achteraf vast dat de verschillen eigenlijk verwaarloosbaar waren, en dat dat een politiek probleem was, vooral voor de PvdA. Niemand zag dat de vriendenclub het probeem was en niet de oplossing. Niemand ook die zich afvraagt of ze niet te ruig en te demonstratief hebben gekort. Ook niet nu een beginnend kabinet bezig is de ene na de andere bezuinigenig terug te draaien.

Het punt dat Martin Sommer signaleert hangt met de 200 van Mertens samen. De dwaasheid van onze bestuurders hangt vooral met het op de cybernetica gebaseerde managementdenken , de controverse tussen wetenschappers samen.

Stelling: De controverse tussen wetenschappers zal uiteindelijk een paradigmawisseling, een allesomvattend perspectief op de éne werkelijkheid tot gevolg hebben. De inzichten van Jan Willem Duyvendak en Ewald Engelen zijn niet strijdig met elkaar, maar vormen in positieve zin, een complementaire polariteit, met als perspectief het 'Goede - Ware - Schone', het leerproces van Plato. Maar het 'Goede - Ware - Schone' kent ook zijn tegenstellingen. Het gaat om het streven naar het Goede in plaats van het Kwade, Waarheid door het uitbannen van Onwaarheid en het is mogelijk het tegenovergestelde van Schoonheid, Rechtvaardigheid en Vrijheid door het creëren van harmonie te overbruggen, dus het evenwicht te herstellen. Om het eenzijdige wereldbeeld van politici te doorbreken bieden Ewald Engelen, Jan Willem Duyvendak, Ervin Laszlo, Herman Wijffels, Ken Wilber c.s een tegenwicht. Gelukkig zijn er wetenschappers als Bas van Bavel, Dirk Bezemer, Arnoud Boot, Bas Jacobs en Herman Wijffels, die Jeroen Dijsselbloem, het braafste jongetje uit de neo-liberale klas corrigeren.

Steeds duidelijker komt naar voren dat het eenzijdig inrichten van de BV-Nederland op basis van het marktmodel een politieke blunder is geweest. In plaats van in Nederland topprestaties te bevorderen staat nu de middelmatigheid, de zesjescultuur centraal. Brancheorganisaties als Vereniging Hogescholen, Aedes en de Nederlandse Zorgautoriteit hebben nog geen meerwaarde gecreëerd, dus niet echt aan de kwaliteitsverbetering bijgedragen.

In dit kader is ook het afscheidscollege over de managementwetenschappen De kloof tussen theorie en praktijk van Prof. dr. Godfroij interessant.
Ik trek vijf conclusies:
1. Het gebrek aan relevantie van de managementwetenschappen is een reëel probleem. Een koerswijziging is nodig.
2. De hoofdoorzaak van dit probleem is de dominantie van een denkmodel en methodologie die niet voldoende aansluiten bij de praktijk. Alternatieve of zelfs klassieke benaderingen moeten de veelzijdigheid herstellen.
3. Ook de interactie tussen wetenschappers en praktijkmensen moet hersteld worden.
4. Onderzoeksgroepen die doorgaan hun koers te laten afhangen van tactisch gedrag binnen de wereld van de zuivere wetenschap, brengen hun eigen toekomst in gevaar door gebrek aan toegevoegde waarde voor de samenleving.
5. Het is dringend nodig het afrekensysteem ter discussie te stellen. Ik denk eerder aan afschaffen dan aan perfectioneren.

Stelling: Door veel politici wordt, om hun ‘new boys netwerk’ uit te breiden, hard achter het creëren van extra kleilagen van managers en directeuren aangelopen. Door de wetenschap wordt dit niet onderbouwd.

De belangenverstrengeling in de financiële sector in Amerika, doet zich ook in Europa en Nederland voor. Het biedt een kort lijntje naar de politiek. Joris Luyendijk verwijst in de documentaire naar Tony Blair, Axel Weber, Wim Kok, Trude Maas-de Brouwer (PvdA), Peter Balkenende, Joop Wijn, Karien van Gennip (CDA), Gerrit Zalm, Hans Wiegel en Ed Nijpels. Tot slot doet Joris Luyendijk in de documentaire een beroep op het geweten, het moreel kompas van bankiers. Andere opties zijn op dit moment niet voorhanden. De '200 van Mertens' leven voort.

Oud-eurocommissarissen in opspraak om dubieuze banen of 'Oud-eurocommissarissen te snel naar bedrijfsleven' (Wilco Dekker Volkskrant 29 oktober 2015 p. 28):
Een op de drie oud-eurocommissarissen uit de ploeg-Barroso heeft een jaar na hun terugtreden bijbanen in het bedrijfsleven of daaraan verbonden organisaties. Van die bijna honderd nevenfuncties had de nieuwe Commissie er zeker acht moeten verbieden, omdat het risico van belangenverstrengeling te groot is. Dat geldt ook voor het betaalde adviseurschap van Neelie Kroes bij de Amerikaanse zakenbank Bank of America Merrill Lynch.
CEO liet eerder dit jaar al weten dat het desondanks niet kan dat een oud-eurocommissaris nog geen half jaar na haar vertrek uit Brussel tegen betaling adviseur wordt van een Amerikaanse zakenbank. Ook zeven andere bijbanen kunnen ondanks de toestemming niet door de beugel, vindt de lobbyclub tegen de lobby van het bedrijfsleven. CEO vindt deze acht functies van onder andere de oud-commissarissen Viviane Reding en Karel de Gucht ontoelaatbaar omdat het risico op belangenverstrengeling te groot is. De organisatie wil een verbod van drie jaar op alle functies waarbij belangenverstrengeling dreigt. Ook zouden oud-eurocommissarissen drie jaar lang helemaal niet mogen lobbyen.

La Technique (Dirk Bezemer De Groene Amsterdammer 17 mei 2018 p. 9):
Economie gaat over het realiseren en verdelen van rijkdom, maar ook over de vraag wat we daarmee winnen in termen van ‘nut’ of ‘geluk’, wat dat ook precies is. Voorzover techniek in de economische wetenschap opduikt gaat dat over het eerste aspect. Laten we het eens over het tweede hebben. Daar is iets vreemds aan de hand.
Hoe kan het dat we onze economie en maatschappij inrichten voor iets – voortdurende technologische vooruitgang – waarvan we ons bij realisatie steeds weer afvragen wat we er nou precies mee opgeschoten zijn? Blijkbaar zijn er verborgen kosten die we wel ervaren, maar slechts moeizaam kunnen voorzien of zelfs maar benoemen.
Wie dat toch probeert, heeft niets aan leerboeken economie, maar moet te rade gaan bij de techniekfilosofie. Daar wordt onderkend dat techniek niet een apparaatje of een nieuwe vinding is, maar ‘La Technique’ met een hoofdletter, zoals Jacques Ellul het noemde. Een allesomvattend systeem van denken, leven en maatschappij-inrichting met als doel steeds meer controle over onze omgeving, op een steeds efficiëntere manier.
Techniek in deze zin is er sinds de Verlichting en de experimentele wetenschap. Het vereist subject/object-denken: het reduceren van de omgeving tot objecten waarover getheoretiseerd en waarmee geëxperimenteerd kan worden.
Elke tijd vraagt weer andere offers, want de grens van wetenschap en techniek verschuift steeds. In onze tijd gaat het om de menselijke geest en het innerlijk leven. In het nu gangbare discours is dat gereduceerd tot een substraat. Je zegt dan ‘mijn hersenen denken’ in plaats van ‘ik denk’. Vervolgens wordt betwijfeld of we wel een innerlijk leven hebben. Zijn we er wel? Het opgeven van de illusie van het zelf is het jongste offer dat van ons gevraagd wordt in naam van La Technique.

Technologie is geen natuurkracht Lessen van de Luddieten (Jaap Tielbeke De Groene Amsterdammer 17 mei 2018 p. 12-15):
Heeft technologie een eigen wil, waaraan wij nietige mensen zijn overgeleverd? Of hebben wij zelf het stuur in handen? ‘Nieuwe technologie gaat altijd gepaard met keuzes over wat voor een samenleving we willen.’
‘In de pre-industriële samenlevingen waren er veel meer checks and balances, bijvoorbeeld via de gildes, die nieuwe technologie konden tegenhouden’, zegt Schot. ‘Niet dat ik terug wil naar die tijd, maar we zijn doorgeschoten naar de andere kant. Vanaf de negentiende eeuw werd technologie niet langer ter discussie gesteld, dat was iets goeds, daarover waren de marxisten, democraten en de fascisten het eens. Tot op de dag van vandaag is de positieve waardering van technologie iets wat alle ideologieën delen.’
Wat we eigenlijk nodig hebben, gelooft Schot, is een nieuw sociaal contract voor onze omgang met technologie, waarbij we technologie inzetten om problemen op te lossen en tegelijkertijd oog hebben voor de maatschappelijke effecten. Er moet meer ruimte komen om te experimenteren, om de betrokkenen mee te laten praten over mogelijke toepassingen, bijvoorbeeld door de R&D-afdeling van bedrijven te laten overleggen met maatschappelijke actoren.

Verf de wereld wit en zet de zon uit Geo-engineering: een slecht idee dat we toch nodig gaan hebben (Hidde Boersma De Groene Amsterdammer 17 mei 2018 p. 32-35):
Als het de wereld niet lukt om de CO2-uitstoot tijdig te doen dalen, dan is er nog altijd de technologische noodrem in de vorm van geo-engineering. Er wordt serieus onderzoek naar gedaan, maar niemand hoopt dat het gebruikt hoeft te worden.
Dit natuurlijke fenomeen diende als inspiratiebron voor de andere onderzoekstak van Stuut, de climate engineering. Want wat als we de enorme groei van plankton door stof nu ten positieve kunnen gebruiken? ‘De grootste profiteurs van het stof zijn algen, en dat zijn organismen die leven op CO2 en dat omzetten in zuurstof, net als planten dat doen op het land’, zegt Stuut. ‘Dat betekent dat algenbloei een manier kan zijn om CO2 uit de lucht te halen.’ Een paar decennia geleden al ontdekten wetenschappers dat het vooral het ijzer in het woestijnstof is dat de algen doet groeien, en zo werd het idee van ijzerbemesting geboren: gooi een paar ton ijzer in het water en laat de algen de wereld redden.
Zoals zo vaak in de biologie is de praktijk weerbarstiger dan de theorie. Initiële kleinschalige experimenten lieten zien dat ijzerdepositie weliswaar zorgt voor een enorme groei van algen, maar dat de hoeveelheid vastgelegde CO2 minimaal is.
‘Als je ingrijpt in de energiebalans van de planeet door minder zonne-energie binnen te laten, beïnvloed je ook de lucht- en watercirculatie van de planeet en daarmee de neerslagpatronen. De gevolgen daarvan laten zich nog moeilijk voorspellen’, zegt Russchenberg. Het is een belangrijke reden waarom solar radiation management, waar zwavelinjecties deel van uitmaken, nog huiveriger worden ontvangen dan het onttrekken van CO2 aan de lucht.
‘Een groot nadeel is bovendien dat je niet mag stoppen met injecteren zolang de CO2-concentraties in de lucht nog hoog zijn. Doe je dat wel, dan komt er een plotselinge catastrofale opwarming. Dat is nogal een erfenis voor onze kleinkinderen’, zegt Russchenberg.
Naast alle risico’s is er nog een belangrijke reden waarom climate engineering weerstand oproept. Veel mensen zien het als een moral hazard, een term opgeworpen door Harvard-hoogleraar Keith Davids, zelf overigens voorstander van uitgebreid onderzoek naar manieren om aan het klimaat te sleutelen. Als er een technologische oplossing in het verschiet ligt, waarom zouden we dan nu zoveel moeite doen om ons uitstootpatroon aan te passen? Te veel aandacht voor climate engineering zou ons maar laks maken, zo is de angst. Hier spelen de botsende wereldbeelden van technologen en milieubeschermers op: de technofix versus de soberheid. Of zoals Ken Caldeira, klimaatwetenschapper aan het Carnegie Institute for Science, tegen The New Yorker zei: ‘Climate engineering gaat over het versnellen van the end of nature. Zelfs het weer komt in handen van de mens.’
Stuut en Russchenberg zien het probleem van een
moral hazard niet zo. ‘Er is geen enkele mogelijkheid dat climate engineering gaat helpen zonder ook de CO2-uitstoot aan banden te leggen. Je zult op beide moeten inzetten’, zegt Russchenberg. Het verbaast hem daarom dat de Nederlandse overheid niet voornemens is om geld opzij te zetten voor onderzoek naar climate engineering, terwijl ze wel drie miljard per jaar investeert in de energietransitie. ‘Als we daarvan een paar procent opzij zetten voor technieken om het klimaat aan te passen, dan weten we zeker dat we er klaar voor zijn om die in te zetten als de transitie toch mocht falen.’

De afschaffing van de mens 'Wie alles doorziet, ziet niets’ (Frank Mulder De Groene Amsterdammer 17 mei 2018 p. 74-77):
Steeds meer techniek is erop gericht de mens niet alleen te helpen, maar ook te verbeteren. Maar wat is beter? Wie bepaalt dat? De vraag werd 75 jaar geleden al gesteld.
Techniek is macht. Macht voor de mens, maar altijd ook macht over de mens. Wie verwerft die macht? Wie mag bepalen wat goed en wenselijk is, wat nobel is en gezond?
Precies 75 jaar geleden hield de Engelse letterkundige C.S. Lewis hier een serie lezingen over in Oxford die gebundeld nog steeds in de boekhandel liggen onder de titel De afschaffing van de mens.
‘We mogen wel dankbaar zijn voor de weldadige koppigheid van echte moeders, verzorgers en kinderen, waaraan de mensheid haar nog resterende
geestelijke gezondheid te danken heeft’, schrijft Lewis spottend.
Maar de macht van de mensen neemt toe. ‘De mensenkneders van de nieuwe tijd zijn toegerust met een alvermogende staat en een onweerstaanbare techniek’, zegt Lewis.
Of het nu kort duurt of lang, zolang onze macht blijft groeien komen we onvermijdelijk bij een generatie waarin een relatief kleine groep africhters onevenredig grote invloed heeft op hoe het nageslacht eruitziet.
De bekende pleitbezorger van eigenbelang en kapitalisme, Ayn Rand, had een enorme hekel aan Lewis. ‘Dus de mens is van nature irrationeel, maar geloof maakt hem rationeel’, vat ze Lewis foutief samen, in de kantlijn van haar exemplaar van het boekje. Lewis is volgens haar een ‘ongelooflijke, middeleeuwse monstrositeit’, een ‘lousy bastard’. Rand geloofde hartstochtelijk dat de mens de traditie moest afwerpen en de wereld rationeel moest onderwerpen aan wat hij voor zichzelf nuttig zou vinden.

De autonome auto Rijden zonder invloed (Bas van Putten De Groene Amsterdammer 17 mei 2018 p. 82-84):
De industrie steekt er tientallen miljarden in: de zelfrijdende auto die zonder bestuurder feilloos van A naar B rijdt. Hij komt. Maar wanneer? En waarom? Met welke gevolgen?
Nu de belangrijkste vraag: wat is autonomie de samenleving waard? Volgens een onderzoek uit 2017 hadden autofabrikanten en softwarebedrijven toen al tachtig miljard dollar in de technologie geïnvesteerd. Voor mensenlevens gaat geen zee te hoog, akkoord. Maar welke mensenlevens? De WHOplaatst een belangrijke kanttekening bij de mondiale cijfers: ‘More than 90% of road traffic deaths occur in low- and middle-income countries. Road traffic injury death rates are highest in the African region. Even within high-income countries, people from lower socioeconomic backgrounds are more likely to be involved in road traffic crashes.
Zelfs op- en afritten stuurt hij zelfstandig, terwijl de navigatie niet eens aan staat – een indrukwekkende getuigenis van zijn waarnemingsvermogen. De bochtige afrit Vinkeveen houdt hij verbazingwekkend lang vol, tot het te verwarrend wordt.
Waar de afrit zich in twee afslagen opsplitst wordt Autopilot onzeker, van een rotonde snapt hij niets meer. Het is knap en tegelijkertijd vrij zinloos. Een beetje autonomie bestaat niet. Het is alles of niets. De enige autonome auto is de auto die het helemaal zelf kan. Verder is het tot nog toe vooral een gimmick.
Er bestaan merkwaardige overeenkomsten tussen de activisten die met de beste bedoelingen Mozarts Zauberflöte van racistisch onrecht willen zuiveren en de partijen die een wereld zonder bloedvergieten wensen. Ze zoeken de heile Welt die iedereen dat happy end gunt. Die bestaat niet. Het privilege van de een is het kruis voor de ander. De sceptici met hun rechthaberische verontwaardiging over de paar ongevallen met semi-autonome Tesla’s willen alleen maar niet begrijpen dat vooruitgang zonder slachtoffers een utopie is. De echte risico’s lijken ze niet te zien: machtsconcentratie, toenemende ongelijkheid, verdere ontmanteling van de zelfredzaamheid. Het lijkt niet ondenkbaar dat de zegeningen van de accident-free society zich in een paradijselijke brave new world als mondiale vloek kunnen ontpoppen.

Chaos, de ''self-fulfilling prophecy" van Frits Bolkestein ontstaat wanneer we weigeren met de keerzijde van de medaille (Complementariteit), het panentheïsme van Spinoza rekening te houden. De oplossing van het probleem, de complementariteit hangt met de Eeuwige wederkeer van Nietzsche, er is niets nieuws onder de zon samen. Het hangt met de tijdgeest samen dat Melanie Schultz van Haegen van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu aan haar kiezers over de zelfrijdende auto's sprookjes vertelt of moet ik zeggen science fiction wat betreft 'Trucks kunnen over 5 jaar onbemand de weg op'. In het kader van risicobeheersing is het zeker handig wanneer een chauffeur een signaal krijgt wanneer hij te dicht op zijn voorganger zit.

Essay Een posthumaan scenario Zwermgeesterij (Jos de Mul De Groene Amsterdammer 17 mei 2018 p. 86-89):
Als ik naar de boom in mijn tuin kijk, dan ben ik het die de boom ziet. Het is niet mijn buurman die hem ziet. Maar wat niet is kan nog komen, in het posthumane tijdperk waarin ons brein geïntegreerd is in een computernetwerk.
Hoewel de mens de schepper is van technologieën betekent dat niet dat hij ze ook volledig beheerst. Technologieën brengen voortdurend onvoorziene neveneffecten met zich mee. Het zijn geen neutrale middelen die we naar believen kunnen inzetten om menselijke doelen te realiseren, ze brengen ook steeds nieuwe doelen met zich mee, waaraan we moeilijk kunnen ontsnappen. Wie had bij de introductie van de sociale media verwacht dat vijftien jaar later bijna twee miljard mensen gekluisterd achter beeldschermpjes vrijwillige dwangarbeid voor
Facebook zouden verrichten? Net als Prometheus in de beroemde mythe zijn we door onze eigen vindingen vastgeketend. We zijn, zoals Heidegger het vijftig jaar geleden vaststelde, het ultieme object van de technologie geworden. Met de convergerende technologieën is immers ook mensverbetering – human enhancement – op de wetenschappelijke agenda geplaatst.
Het internet, niet zonder reden aangeduid als het zenuwstelsel van de informatiesamenleving, is een belangrijke bouwsteen van het ‘globale brein’. Wat eerst een metafoor was, lijkt met de ontwikkeling van breinmachine-interfaces haar metaforische karakter steeds meer te verliezen. Inmiddels zijn twee miljard mensen via hun beeldschermpjes met elkaar verbonden en Facebook is sinds 2017 bezig met een Brain Machine Interface (BMI)-project, om internet direct in het brein te implementeren (reden om je privacysettings extra in de gaten te houden).
Wetenschappers en ondernemers als Stephen Hawking en Elon Musk hebben ons de afgelopen jaren gewaarschuwd voor de mogelijkheid dat superieure kunstmatige intelligenties nog deze eeuw de mens zullen gaan overheersen. Gezien de enorme complexiteit van het menselijk brein (samengesteld uit niet minder dan honderd miljard neuronen, oftewel analoge processoren), lijkt me de kans groter dat inferieure intelligenties – de reëel existerende algoritmen – ons leven steeds meer gaan controleren.

Macron is hetzelfde liedje (Jaap Tielbeke De Groene Amsterdammer 10 mei 2018 p. 16-19):
Progressieve politici hebben te weinig oog voor de economische onderklasse, vindt de Franse socioloog Didier Eribon, die zelf opgroeide in een arbeidersgezin. Vandaar ook dat ze geen antwoord hadden op de crisis.
Want internationaal mag Emmanuel Macron dan worden onthaald als de grote redder, de man die de populistische revolutie een halt toe wist te roepen en Frankrijk en de Europese Unie definitief uit de crisis kan loodsen, Eribon vindt het enthousiasme over zijn president volstrekt onbegrijpelijk. Volgens hem is Macron juist de belichaming van de financiële elite en het technocratische beleid dat tot alle ellende heeft geleid. ‘Hij is verschrikkelijk. Zijn verkiezing heeft gezorgd voor precies datgene waarvoor ik bang was: het ontmantelen van de publieke sector en het doorvoeren van een neoliberale agenda, op een manier die zelfs een rechtse regering niet was gelukt. In de ogen van Macron bestaat er geen rechts of links, enkel de noodzakelijke hervormingen, die neerkomen op het vergroten van economische ongelijkheid. Het is hetzelfde liedje dat we al jaren horen.’
In 2008 kwamen de tekortkomingen van het geglobaliseerde hyperkapitalisme pijnlijk aan het licht – het uitgelezen moment voor een alternatief economisch verhaal, zou je zeggen. Maar dat hadden de linkse partijen niet paraat. Hoe komt dat?
De oorzaken van de problemen en de reden waarom links geen overtuigende antwoorden kon bieden op de crash gaan terug tot voor de crisis.
Links heeft alles verraden waar het ooit voor stond. Het zou de vertegenwoordiger moeten zijn van de onderdrukte en uitgebuite klasse – de arbeiders – maar politici als Schröder in Duitsland, Blair in het Verenigd Koninkrijk en Hollande in Frankrijk hebben dat volledig afgezworen. Ze begonnen dezelfde rechtse taal te spreken over modernisering en hervormingen, dat in de praktijk uitdraaide op het uitkleden van de verzorgingsstaat.
Hoe kan links opnieuw zo’n coalitie bouwen?
Op dit moment is links alleen maar in de verdediging gedrongen. We beschouwen het al als een overwinning als we een maatregel weten tegen te houden, terwijl we zouden moeten bouwen aan een progressief alternatief. Vorig jaar schreef ik een artikel met de titel Pour une nouvelle esprit soixante-huite – dat is wat we moeten doen:
de geest van ’68 nieuw leven inblazen.’

Citaat uit column van Caroline Gruyter (1 maart 2018):
Een Frans boek maakt furore in Duitsland: Retour à Reims van de socioloog Didier Eribon. Het is een openhartige roman over zijn ooit communistische familie: fabrieksarbeiders in Noordoost-Frankrijk, die nu vrijwel allemaal op het Front National stemmen.
Eribon velt een hard oordeel over links, van de traditionele Franse Parti Socialiste en de Britse Labour Party tot ‘vernieuwde’ linkse partijen als Podemos in Spanje of zelfs
Occupy Wallstreet, die de ‘andere 99 procent’ zegt te vertegenwoordigen. Hij verwijt ze allemaal dat ze in hun strijd tegen de uitwassen van de globalisering en het neoliberalisme – uitwassen die zijn familie hard treffen en moedeloos maken – alsmaar nationalistischer worden. Het valt hem op dat linkse partijen steeds vaker termen als patrie of Heimat gebruiken. Dat ze steeds meer accent leggen op de strijd van ‘het volk’ tegen de elite, oligarchen en immigranten. Maar de volgende vraag is dan: wie horen er wel en niet tot dat volk? Zo kom je in een onsmakelijke Blut-und-Boden discussie terecht die iedereen, arbeiders incluis, alleen maar verder van huis brengt.
Enkele andere boeken over dit onderwerp (dat vaak neerbuigend wordt weggezet als populisme):
- Jay-Werner Müller. Wat is populisme (2017),
- Joris Luyendijk. Kunnen we praten (2017),
- David Van Reybrouck. Pleidooi voor populisme: pamflet (2008)
- Ferdinand Grapperhaus. Rafels aan de rechtsstaat (2017)
- Jos de Mul. Paniek in de polder: polytiek in tijden van populisme (2017)
- Rob de Wijk. De nieuwe revolutionaire golf: waarom burgers zich van hun leiders afkeren (2016)
- Kees Vuyk. Oude en nieuwe ongelijkheid: over het failliet van het verheffingsideaal (2017)
- Bob Crébas. Het land van goed naar beter: op zoek naar Blue Zone NL (2017)
- Philipp Blom. Wat op het spel staat (2017)

Klasse (Ewald Engelen De Groene Amsterdammer 28 februari 2018 2018):
De hardvochtige politieke vertaling hiervan is dat globalisering weliswaar negatief heeft uitgepakt voor onze eigen onderklasse, maar in landen als India en China honderden miljoenen armoedzaaiers de weg heeft gewezen naar een middenklassenbestaan van Europese en Amerikaanse kwaliteit. Het antwoord hierop is niet het terugdraaien van de globalisering maar investeren in de onderwijskansen van de onderklasse. Dit herbivore neoliberalisme is in Nederland en elders gemeengoed geworden onder de middenpartijen.
Eribon toont in zijn boek hoe naïef deze opvatting is. De uitbuiting van het menselijk materiaal dat in landen als Frankrijk, Duitsland, Nederland en Engeland de onderklasse is gaan vormen is endemisch. En, zouden marxisten zeggen, dat is inherent aan kapitalisme. In huiveringwekkende passages laat Eribon zien hoe zijn grootouders, ouders en broers steeds weer hun neus stootten op de poorten van die onderwijsvormen die hun toegang hadden moeten geven tot het middenklassenbestaan. Lichaamshouding, levensstijl, accent, kleding, lichamelijke hygiëne: alles verraadde de arbeider in het kind. En leidde onherroepelijk tot de subtiele uitsluiting van die ladders die tot echte emancipatie hadden kunnen leiden.

Breuklijnen in een mal (Victor Broers De Groene Amsterdammer 10 mei 2018 p. 36-41):
Het beleid van de Europese Unie is gebaseerd op verouderde beginselen en instrumenten. Volgens denkers uit de Europese ‘periferie’ is een heroriëntatie nodig: ‘Ondanks alle mooie woorden over eenheid bewegen we in de praktijk al richting een Europa van meerdere snelheden en andere richtingen.’
In de praktijk staan de meeste Europese burgers nog mijlenver van het Europees project. Het debat over toekomst en de ontwikkeling ervan wordt dan ook vooral nog beheerst door politici en technocratische beleidsambtenaren. Natuurlijk zijn er pogingen ondernomen om de burger directer in contact te brengen met ‘Europa’ – de belangrijkste is de oprichting van een Europees Parlement. Maar wie de opkomst bij de laatste paar Europese verkiezingen beziet, moet concluderen dat er tussen Europeaan en Europees project nog een wereld te overbruggen valt.
Voorafgaand aan haar lezing aan de Radboud Universiteit Nijmegen vertelt de Duitse historica en filosoof Ulrike Guérot hoe dit volgens haar komt: ‘Europese samenwerking is tot nu toe vooral een project van overheden geweest, niet van de burger zelf.’ Guérot meent niet alleen dat een Unie met een Frans-Duitse kern geen toekomst meer heeft, ze denkt dat we zelfs de natiestaat als uitgangspunt los moeten laten: ‘De natiestaat als politiek-bestuurlijke entiteit is eigenlijk helemaal geen natuurlijke entiteit voor Europa. Ons continent is door de eeuwen heen eigenlijk altijd een lappendeken van regio’s geweest, die in verschillende constellaties onderdeel waren van een groter geheel. Maar Europa heeft ook een groter geheel nodig, een structuur die de verbondenheid tussen de verschillende culturen recht doet en zich meer met de burger verbindt.’
Haar oplossing is radicaal: ‘Om een Europa te creëren dat van ons allemaal is en waarin mensen zich, ondanks hun grote verschillen met elkaar verbonden kunnen voelen, zal Europa een directe republiek moeten worden.’ In 2014 was zij dan ook een van de oprichters van het European Democracy Lab, dat ijvert voor de creatie van een politieke entiteit die voor meer verbinding en gelijkwaardigheid zorgt tussen de Europese volkeren, maar waarin deze met al hun verschillen naast elkaar kunnen leven. ‘Door de eeuwen heen heeft men elkaar in Europa vaak bevochten – uit angst voor elkaar of voor verandering. Maar na de strijd en de verdeeldheid kwam ook altijd weer de zoektocht naar verbinding.’

In het kader van een heitje voor een karweitje kwam ik in 1958 bij de familie Romme thuis en poetste de schoenen van Professor Romme. In de kerk van Bloemendaal zat ik zondags in die periode vaak naast Professor Romme. Van 1945 tot eind 1952 politiek hoofdredacteur van de Volkskrant. Ruim 55 jaar ben ik een trouwe lezer van de Volkskrant. Voor veel redacteuren zal het zeker niet eenvoudig zijn om er is niets nieuws onder de zon te accepteren. De tijdgeest verandert, maar niet de eeuwige wederkeer, die al millennia bekend is.

Het IJmuidense staalbedrijf viert zijn 100-jarig jubileum. Ter gelegenheid van vijfenzeventig jaar Hoogovens heb ik in 1993 het boek Concern in beweging ontvangen. Willem Nieuwenhuys schrijft in het hoofdstuk De 'drang naar werkgemeenschap' onder Familie-achtige cultuur (p. 149):
De werkgemeenschap Hoogovens is in veel opzichten een spiegel van de samenleving. Het personeel bejegent de directie met een eerbied eigen aan de tijd.
Kerkelijke elementen zijn er ook: bij tijd en wijle een godvruchtige bespiegeling in 'Samen'; een gevoelen onder het personeel dat je, om promotie te maken, van dezelfde signatuur moet zijn als de bedrijfsleiding, namelijk protestant; of bijvoorbeeld de berisping van een smeltmeester die in zijn ploeg alleen katholieken blijkt aan te stellen.
Er is volgens Hans Leeuwes, auteur van het boek Oosterse wijsheid en westerse renaissance en destijds directeur van Van Ede & Partners, altijd een derde punt (lees Derde weg van Benjamin Barber), de neutrale factor, een hogere vorm van bewustzijn om tussen twee polen balans te creëren.

Jeroen Smit vraagt zich in Buitenhof (13 mei 2018 NPO1) af hoe het toch komt dat slimme leiders zulke domme dingen doen?
The FT today published a fascinating interview with Thomas Middelhoff, the former CEO of Bertelsmann, the German media giant. Middelhoff became a star during the dot-com boom—his $50 million investment in AOL became a $7 billion exit five years later—and then his star fell. Middelhoff ended up sentenced to three years in prison after being found guilty of 27 counts of embezzlement and three counts of tax evasion in 2014. Middelhoff’s crimes were not the kind of thing that would land an American executive in jail: Mostly, they centered on his predilection for taking a helicopter to work to avoid nasty traffic jams. He billed those expenses to the company, but they had never been authorized, and he should have paid for them himself. Meanwhile, in London, Barclays CEO Jes Staley has been fined $870,000 for attempting to identify a who complained about the way that the bank hired one of Staley’s friends; the bank’s board has also clawed back some $680,000 from Staley’s annual bonus.
Middelhoff, now out of jail and claiming to have lost all of his wealth, is at peace with his prison sentence, and has come to hate his former self, the arrogant and narcissistic CEO who craved affirmation and who failed to hold himself to the same standards he demanded of everybody else. He told the FT that he’s rediscovered his Catholic faith, and talked about learning humility.
Staley hasn’t quite had the same kind of come-to-Jesus moment, but did put out an apologetic statement saying that his behavior was inappropriate.
Can we take either of these two stories of punishment and contrition entirely at face value? Almost certainly not. I find it very hard to believe that Middelhoff is as broke as he says he is. But the fact remains that in both cases a high-profile CEO has been handed down a very public punishment by his government, and in both cases he has accepted that punishment as being entirely legitimate.

Tegenlicht (VPRO 13 mei 2018 NPO2):
Donald Trump en Thierry Baudet werden beiden afgebeeld met de groene kop van Pepe the Frog. De kikker groeide van een vrij onschuldig stripfiguur uit tot een controversieel internet-icoon. In aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen werd Pepe zelfs tot officieel haatsymbool uitgeroepen. Pepe staat nu tussen het logo van de Ku Klux Klan en het hakenkruis. Hoe kan een ironisch bedoelde kikker eindigen als symbool voor neonazi’s? En is deze bestempeling wel terecht?
Wie zitten er achter deze stroming? Waarom is deze tegencultuur zo enorm populair op internet? En wanneer is het echt niet meer grappig? Reis mee door het fictieve land Kekistan, waar de inwoners het opnemen tegen Normistan. Het land waar de zogenoemde ‘Normies’ wonen, de mensen die maar half door hebben dat er zoiets als een Kekistan bestaat. Een zoektocht in het schemergebied tussen internettrollen en de keiharde politieke werkelijkheid van Alt-right.

Kekistan (Julien Althuisius Volkskrant 14 mei 2018 V2):
Aan het eind wilde Kekistan-oprichter Jeff Holiday zijn publiek nog een ding meegeven. 'De boodschap van Kekistan is belangrijk: De vrijheid om jezelf te uiten zonder angst. Zonder dat identiteitspolitiek dicteert wat je wel en niet mag zeggen. Dat is belangrijk. Maar Kekistan mag je niet te serieus nemen. Want wij nemen het zelf niet zo serieus.' Mooi is dat.

De wijk waar Vogelaar gelijk kreeg (Charlotte Huisman Volkskrant 10 oktober 2019 p. 10-11):
Maakbaarheidsdenken
Terugkijkend noemt Van der Lans Vogelaar ‘de laatste der Mohikanen met haar maakbaarheidsdenken’. ‘Ze wees veertig plekken aan en zei: daar gaan we wat goeds doen. Het was de laatste grote operatie van het Rijk in de wijken. Er was het geloof dat het beter kon worden, ze pompte enthousiasme in die wijken. En vervolgens was ze niet bestand tegen de enorme weerstand die ze bleek op te roepen.’
De weerstand kwam overigens niet alleen vanuit de ‘rechtse’ hoek. Terug in Kanaleneiland blijken daar ook bewoners te zijn die haar wijkenaanpak ‘waardeloos’ noemen. ‘Ik heb er destijds meerdere keren over gesproken met Vogelaar’, vertelt bewoonster Doenja (40), een pittige vrouw van Marokkaanse afkomst, deze woensdagmiddag. ‘Nu word ook ik met mijn gezin uit de wijk verbannen.’

Voorwaarts! Staten versus multinationals (Koen Haegens Volkskrant 10 oktober 2019 p. 24):
Het is een vraag die door de hele geschiedenis heen gesteld is. Van keizer Karel V die in de zak zou zitten van zijn schatrijke financiers, tot de Amerikaanse industriebaronnen van wie de ‘trusts’ begin vorige eeuw tóch opgebroken werden. Nu dient zich een nieuw real world experiment aan: de Libra.
Zij aan zij met de politieke machthebbers is de invloed van het grote geld enorm. Maar als ze recht tegenover elkaar komen te staan? Deze week stapte PayPal uit de Libra-coalitie. Volgens de Wall Street Journal overwegen ook Visa en Mastercard de stekker er uit te trekken. De financiële dienstverleners zouden bang zijn voor ruzie met de toezichthouder.
Het multinationale eenheidsfront brokkelt af. Ik zet mijn geld op de overheden.

Millennial, zie je werk eens als baantje (Madelon Meester de Volkskrant 9 oktober 2019, p. 24-25):
‘Je kunt alles bereiken in je leven als je maar wilt.’ Het is een zin die de
meeste millennials erin gestampt krijgen. Mooi natuurlijk, maar het brengt ook druk met zich mee. Werk móét leuk zijn en een carrière flitsend. Waarom niet gewoon genoegen nemen met een baantje?
Maakbaarheidsideaal
Omdat
Launspach zich zorgen maakt om het hoge aantal burn-outs bij millennials, publiceerde hij vorige maand het boek Werken met millennials. Een handboek voor leidinggevenden, waarin hij uitlegt hoe zij het beste met deze generatie kunnen omgaan. ‘Millennials zijn opgegroeid met het maakbaarheidsideaal’, zegt hij. ‘Ouders en leerkrachten hebben altijd gezegd: je kunt alles worden wat je wilt, als je maar je best doet. Daar zit ook de verwachting in dat je iets bijzonders moet doen om het waard te zijn als mens.’
Ambities
Millennials hebben daardoor torenhoge verwachtingen van hun werkende leven, zegt
Launspach.

Modern ideeëngoed verslijt razendsnel (Dirk-Jan van Baar Volkskrant 11 augustus 2016 p. 18):
Europese gedachte
In plaats dat democratieën de handen ineenslaan, draait alles om identiteitspolitiek, van verongelijkte meerderheden tot de kleinste minderheid.
Alleen de Japanners wisten zich aan de Europese kolonisatie te onttrekken, en in mindere mate de Turken, al werd hun moslimrijk steeds kleiner.
Maar vrijheid en democratie werden toen niet als 'gemeenschappelijke waarden' gedefinieerd. Dat deden alleen de Amerikanen, die zich tegen het Europese kolonialisme verzetten.
Van gemeenschappelijke westerse waarden kon je een eeuw geleden niet spreken. De Europese orde moest door het blauwe bloed van de koningshuizen bijeengehouden worden: nooit meer een Franse Revolutie! In Rusland moesten de bolsjewieken nog de macht grijpen, algemeen kiesrecht (laat staan vrouwenkiesrecht) was er nergens, de kerken waren bezig hun eigen geloofsgemeenschap te emanciperen en hadden de vrede nog niet ontdekt.
De westerse waarden van nu, vrijheid, democratie en mensenrechten, zijn op Amerikaanse leest geschoeid. Amerika is nog steeds een christelijk land. Maar het christendom, een lijdensverhaal geworteld in een geschiedenis van tweeduizend jaar waaraan het hele Westen zijn gelijkheidsmoraal ontleent, is in Europa bezig in rap tempo te verdwijnen, zonder dat iemand het erg vindt.
Identiteitspolitiek
De Europese idee, tot voor kort nog een visionaire gedachte die op pragmatische wijze nationale tegenstellingen moest overwinnen, wordt nu als utopie afgewezen, als politiek correct maakbaarheidsideaal van de linkse kerk. De vraag in hoeverre hiermee het kind met het badwater wordt weggegooid, wordt niet gesteld.
Ineens maakt iedereen zich druk om gelijkberechtiging van lhbt'ers, een afkorting die tot voor kort volkomen onbekend was. Je zou denken dat de democratische landen vanwege alle uitdagingen uit de niet-westerse wereld de handen ineenslaan, maar alles draait om identiteitspolitiek van verongelijkte meerderheden tot de kleinste minderheid.
Tegelijk ziet Europa zich geplaatst tegenover een ontketende moslimwereld die een eeuw geleden alleen nog toekomst had als die in Europese zin zou hervormen. Nu is het de vraag of het ontkerkelijkte Europa zich zal handhaven, onder druk van een vreemde religie waarvan nooit gedacht is dat die voor de moderne wereld nog een serieuze bedreiging kon zijn. Dat staat garant voor nog veel meer gekkigheid.

Knarsend (Willem Pekelder NRC 30 maart 2018):
In Rotterdam werd GroenLinks, ondanks forse winst, niet de grootste partij, zoals in Amsterdam. Maar het theatercollege dat Femke Halsema van de week afstak in het Oude Luxor was bij uitstek ook Rotterdams. In een van de meest multiculturele steden van Nederland stelde ze de vraag: is er zoiets als een vaststaande identiteit? „Nee”, betoogde Halsema meteen al bij aanvang. „Nationale identiteit en bijbehorende tradities zijn bedacht. De Gouden Koets dateert van 1901, het Wilhelmus als volkslied van 1932. Met andere woorden: Nederland is een idee dat je kunt veranderen.” Inspirator voor Halsema’s cultureel antropologische visie is de Amerikaanse geleerde Benedict Anderson, die in Imagined Communities (1983) nationale identiteit omschrijft als een sociale constructie, bedoeld om verbinding te scheppen tussen mensen die elkaar niet kennen.
Dat het met het laatste in Nederland is misgegaan erkende Halsema volmondig, en ze spaarde daarbij ook zichzelf niet. „Ik voel me vaak unheimisch in Amsterdam-Oost met z’n mannen in djellaba’s, vrouwen in het zwart en provocerende Marokkaanse jongeren. Ben ik veranderd of is mijn wijk veranderd? Sta ik onder invloed van angst voor terreur? En zo ja, is mijn gevoel dan in overeenstemming met de feiten?”
Nee, concludeerde Halsema, en ze verwees naar het „contra-intuïtieve” SCP-rapport van afgelopen december waarin staat dat het heel goed gaat met Nederland. „In 1994 vond 49 procent van de Nederlanders dat er te veel migranten waren. Hoe ligt dat percentage nú volgens u? Schat vooral niet te hoog, want dan moet ik minder, minder, minder gaan roepen.” Een lach weergalmde door de halfvolle zaal, waarna het antwoord luidde: „31 procent.”
We zijn „ver verwijderd van de ondergang”, beklemtoonde Halsema, maar zullen wel onderling in gesprek moeten blijven, over de „
nationale identiteit als werkhypothese.” Dat dat gesprek knarst hoort volgens haar bij een vrij land, „waar de coffeeshop is gevestigd naast de School met de Bijbel”. Uiteindelijk zal het wel goed komen met onze multiculturele samenleving, vermoedde de ex-politica. „We zijn, om Erasmus te citeren, per slot van rekening een welwillend en zachtmoedig volk.”

Eenheid en verscheidenheid (Radha Burnier Theosofia december 2002 p. 211-215):
211,212: Als we spreken over eenheid en verscheidenheid, zien we verder dat veel mensen de formulering “eenheid in verscheidenheid” gebruiken, ook Gorbatsjov toen hij aan de macht kwam! Dit houdt in dat, hoewel er verscheidenheid bestaat, veel mensen hierachter een eenheid aanvoelen. We verschillen allemaal van elkaar, fysiek natuurlijk, maar we denken en gedragen ons ook anders. Toch is er tegelijkertijd een eenheid in het feit dat we allemaal menselijke wezens zijn met dezelfde menselijke reacties van vreugde of verdriet, van hoop of vrees. We kunnen een dergelijke onderliggende eenheid midden tussen de enorme hoeveelheid diversiteit aantreffen, achter elk afzonderlijk ding.
212: Als al deze elementen niet perfect als eenheid zouden samenwerken, geregisseerd door wat we eenvoudigweg even “wil” noemen, dan zou het lichaam niet bestaan. Het lichaam is dus een eenheid en een verscheidenheid.
De oude wijsheid, of we die nu kennen als theosofie, Vedanta of wat dan ook, stelt dat deze fysieke wereld een afspiegeling is van verscheidene niveaus met een veel subtielere realiteit. Dit wordt aangeduid met het aloude axioma “Zo boven, zo beneden; zo beneden, zo boven.”
213: Op de nog ijlere gebieden, de causale niveaus, is het net zo: er is een eenheid die op hetzelfde moment een verscheidenheid inhoudt. Ze kunnen niet van elkaar gescheiden worden, zoals de golven niet gescheiden kunnen worden van de oceaan.
Krishnamurti vermeldt in zijn dialoog met David Bohm een basis die ten grondslag ligt aan alles dat we kennen en waarnemen. Hij zegt ook dat hierachter nog een andere bestaansgrond ligt, een zeer raadselachtige stelling.
213: Ieder deel op zich is in essentie hetzelfde als het geheel en vertoont verschillende kenmerken van dat geheel.
De microkosmos is de macrokosmos. Hierover staan welbekende uitspraken in religieuze teksten, bij voorbeeld in de bijbel: In den beginne was het Woord; en het Woord was bij God; en het Woord was God (Johannes 1). Het Woord verwijst naar de mogelijkheid om in de wereld tot manifestatie te komen. Dit kon niet gescheiden worden van de ongemanifesteerde basis van waaruit het voortkwam, de basis die, zelfs als het tot manifestatie kwam, deel blijft uitmaken van het ongemanifesteerde. Dit is een paradox. Mevrouw Blavatsky zei ook dat er vanaf het tijdstip van manifestatie paradoxen waren. De absolute Werkelijkheid brengt uit zichzelf dingen tot manifestatie die van die absolute werkelijkheid zelf lijken te verschillen, terwijl die werkelijkheid blijft wat het altijd was. Datgene wat tot uitdrukking komt lijkt alleen verschillend, maar is altijd het zelfde als de Bron.

Krishnamurti: Alleen als het denken – en niet alleen het denken, maar ook het leven – volledig harmonieus is, zonder tegenstellingen. Alleen zo’n denken kan waarheid vinden, kan waarheid waarnemen. Waarheid is niet iets abstracts, waarheid is hier.

De essentie, de kwintessens in het oeuvre van Teilhard de Chardin draait er om, dat liefde de sleutel tot alle eenheid is, Agapé Love versus Conditional Love is. In the New Testament, agape refers to the covenant love of God for humans, as well as the human reciprocal love of God. Agape, Greek word, given the association of "loving-kindness" or "love". Met agape wordt een door beginselen geleide of beheerste liefde bedoeld. Ze kan al dan niet genegenheid en warme gevoelens inhouden. Deze liefde richt zich op de behoeften van de ander, zoekt wat het beste voor de ander is en laat de ander de vrije keus om die liefde te beantwoorden of niet. De kwintessens van het rapport 'E i V', het Meta-leren berust op het bewustzijn van bewustzijn.

H.P. Blavatsky De sleutel tot de theosofie (p. 46):
B: Hebt u ook een zedelijk stelsel dat u in de Society ten uitvoer brengt? Th: Er is een zedenleer die duidelijk genoeg is voor ieder die haar wil volgen. Ze bestaat uit het essentiële en beste van de zedelijke beginselen van de wereld, verzameld uit de leringen van alle grote wereldhervormers. U zult daarom Confucius en Zoroaster, Laotze en de Bhagavad-Gita, de voorschriften van Gautama Boeddha en Jezus van Nazareth, van Hillel en zijn school, zowel als van Pythagoras, Socrates, Plato en hun scholen erin vertegenwoordigd vinden.
251,252: Aan kinderen moet bovenal zelfvertrouwen worden geleerd, liefde voor alle mensen, altruïsme, onderlinge verdraagzaamheid en in de allereerste plaats zelfstandig en logisch denken. Wij zouden het zuiver mechanische geheugenwerk tot een volstrekt minimum terugbrengen en die tijd besteden aan de ontwikkeling en oefening van de innerlijke zintuigen, vermogens en latente capaciteiten. We zouden ernaar streven ieder kind als een eenheid te behandelen en het zo opvoeden, dat zijn vermogens zich op de meest harmonische en gelijkmatige wijze ontplooien, zodat zijn bijzondere aanleg zich volledig en natuurlijk ontwikkelt. We zouden ons richten op het vormen van vrije mannen en vrouwen, intellectueel vrij, moreel vrij, in alle opzichten onbevooroordeeld en bovenal onbaatzuchtig. En wij geloven dat veel hiervan, zo niet alles, zou kunnen worden bereikt door een juiste en echt theosofische opvoeding.
342: Tetragrammaton: De naam van de godheid in vier letters, in ons schrift IHVH. Het is een kabbalistische term die op een meer materieel vlak overeenstemt met de heilige pythagorische Tetraktys (Deel II, p. 526).

De supersymmetrie in het universum, het heelal berekent Pythagoras niet alleen met de verhouding a : b : c = 3 : 4 : 5, met de stelling a2 + b2 + c2, maar ook met de lichaamsdiagonaal Ld (space diagonaal), van een balk, rechthoekig blok of een kubus. Ld wordt volgens het theorema van Pythagoras berekend met de wortel uit L2 + B2 + H2 (a2 + b2 + c2). We leven in een universum waarin de balk een oneindige lengte heeft.

Hierbij moet rekening worden gehouden dat de telling van Pythagoras en Aristoteles van de gewone rekenkunde afwijkt. De telling (1 + 2 + 3 + 4 = 10) van het pythagorisme drukt met elk cijfer ook het beginsel van de complementariteit uit. Het principe van de ‘eenheid der tegendelen’ van Heraclitus, twee complementaire principes Yin en Yang (Tao) of het mechanisme 'These + Antithese = Synthese' van Hegel, het 1 + 1 = 3. Pythagoras maakt van het irrationaal getal gebruik. Het aantal irrationale getallen is overaftelbaar. Voor de getallen van Pythagoras wordt ook het begrip predicaat gebruikt.

Wim van den Dungen: Metafysisch kunnen we speculeren over de mogelijkheid van een 'force active' (Leibniz), of 'entelechie' (Driesch), 'élan vital' (Bergson), 'vitaal principe' (Hahnemann), 'creativity' (Whitehead), 'morfogenetisch veld' (Sheldrake), 'etherisch dubbel' (theosofie), 'ch'i' (taoïsme), 'prâna' (yoga) of 'vitale kracht'.
Chaos-in-orde & orde-in-chaos zijn de relatieve, verbindende termen die in het denken over chaos zeer vaak gemist worden. Door orde te statisch te denken (beweging eraan ondergeschikt te maken) bleef de chaospool verdrongen. Door chaos te dynamisch te denken, kon de quasi-coherentie van proto, quasi-, & volstrekte chaos niet aan de oppervlakte komen. Het was noodzakelijk om het materiebegrip te herzien.

De verticale as (Axis mundi) van het kernkwadrant, these + antithese = synthese, 1 + 1 = 3 (eenheid der tegendelen) is een belangrijke trigger van het onderzoek geweest. Volledige synthese (Bevrijding) drukt volmaaktheid (of zelfrealisatie) uit. Het Christendom spreekt over de wijsheid voor de volmaakten, het Boeddhisme heeft het over volmaakte geestelijke gezondheid, het Taoïsme over spirituele volmaaktheid en de Islam spreekt over de volmaakte mens. De onvolmaaktheid van de mens op aarde staat in contrast (Nous) met de volmaaktheid van ‘God’ in de hemel.

Tao: De subtiele oorsprong van het universum; de onbevattelijke oerenergie (Oerstof) van het universum; de schepping is de expansie en polarisatie van tao in yin en yang. Het taoïsme, dat op vernieuwing en verjonging is gericht, kreeg altijd invloed in de perioden dat de gevestigde orde van een keizerrijk in verval raakte.

Synthese ontstaat wanneer ‘binnen en buiten’ samenvloeien. Op zo’n moment is een mens volledig in evenwicht. De aardse vicieuze cirkel, het wiel van oorzaak en gevolg, wordt doorbroken. De vrije wil geeft richting aan deze sturing. In de natuur geldt het complementariteitsprincipe. Het is de spiegelsymmetrie, die de tegenstellingen van het bewustzijn tot uitdrukking brengt.

Het mechanisme these + antithese = synthese van Hegel biedt een handvat om met name de psychosynthese (het 'verticale, non-lokale bewustzijn') van Roberto Assagioli te doorgronden. ‘Wereldverbeteraars’ vormen een bedreiging voor de machthebbers. Leiders, die zijn vermoord, maar zich met hart en ziel voor de mensheid hebben ingezet, zijn Mahatma Gandhi, Martin Luther King, Olaf Palma, Anwar Sadat, Itzhak Rabin en Daphne Caruana Galizia. Het zijn ‘wereldverbeteraars’ en wellicht op hun manier ‘klokkenluiders’, die op imposante wijze de andere kant van een zaak lieten zien. Het maakt deze personen tot een natuurlijke vijand van ééndimensionale denkers en dogmatici.

Kiezen we voor Regeneratie of Degeneratie wordt door onze vrije wil en het vermogen tot nadenken bepaald. Om het onbehagen in de maatschappij te verminderen is het wenselijk te kijken hoe Plotinus de ziel waarneemt. Uit de wereldziel komen de individuele menselijke zielen voort, en tenslotte op het laagste niveau de materie. Het is dus niet zo dat ziel uit de materie voorkomt. We zijn juist niet ons brein zoals Dick Swaab en Victor Lamme menen. Primair gaat het om het innerlijke zelf, het metafysisch idealisme van Hegel, Kant en Plato, dat sterk verwant is aan Innerlichkeit in het Duits. Bij Spinoza zijn God en Natuur twee kanten van dezelfde medaille. Het is de ‘intersubjectieve’ relatie van Jurgen Habermas, de psychosynthese van Roberto Assagioli, die beide verbindt.

Onbehagen (Gidi Heesakkers Volkskrant 25 april 2018 p. V2):
Scott Atran, antropoloog en onderzoeker, vertelde hem dat hij door zijn werk tot een vervelend besef was gekomen: 'Dat er in de mens niet intrinsiek iets aanwezig is dat voorkomt dat je de ene koers vaart en tegelijkertijd de andere koers stimuleert. Dat is griezelig. Ik zou ook kunnen zeggen: unheimisch.' Nee, het is geen geruststelling of eenduidige oplossing waarmee Heijne het kleine clubje kijkers dat hij op de late dinsdagavond bedient naar bed stuurt. Onbehagen laat zich niet 1-2-3 verjagen met het comfortabele gevoel dat uitersten elkaar vanzelf vinden; in deze serie gloort tot nog toe weinig hoop. Misschien dat broederschap daar volgende week iets aan kan veranderen.

Onbehagen (Bas Heijne 24 april 2018 NPO2):
Het idee van de universele gelijkheid, gelijkheid ongeacht ras, geslacht of seksuele voorkeur, wordt in de wereld steeds krachtiger in twijfel getrokken, met name door fundamentalisten en nationalisten. Onze open samenleving lijkt meer onder druk te staan. Bas Heijne verkent de grenzen van de gelijkheid.
Waar komt die afwijzing van het ideaal van gelijkheid vandaan? Richt die zich tegen de bestuurlijke elites? Tegen de westerse dominantie? Is het onvrede over de destructieve kant van globalisering? Of snijdt het veel dieper en is het een totale afwijzing van het idee van gelijkheid zelf?
Heijne voert gesprekken met o.a. historica en journaliste Anne Applebaum, filosoof en agitator Aleksandr Doegin, schrijver David Van Reybrouck, voormalig Charlie Hebdo-redactrice en activiste Zineb El Razhoui, antropoloog en terrorisme-expert Scott Atran en sociaal psycholoog en radicaliserings-expert Nafees Hamid.

'Ras' doet er pas toe sinds de 18de eeuw (Devin Vartija p. 27):
Slavenhouders en koloniale ambtenaren voerden het verschil tussen rassen op als rechtvaardiging van slavernij, die zij voor economisch noodzakelijk hielden.

Grizzly's in Alaska, opgelet (Ben van Raaij Volkskrant 23 mei 2018 p. 21):
En weer helpt Donald Trump een maatregel van Obama om zeep. Hij versoepelt de jachtregels in Alaska. Beren mogen worden gelokt met hondenvoer en honing, om ze daarna van dichtbij neer te knallen.

Oorlog tegen de babyboomers (Jaap Tielbeke De Groene Amsterdammer 19 april 2018 p. 36-39):
Voor nieuw rechts is mei ’68 zowel een afzetpunt als een inspiratiebron. Met dezelfde tactieken als de soixante-huitards strijdt een coalitie van ongure stromingen voor een rechtse revolutie die de Europese beschaving moet redden.
Dat veranderde begin jaren negentig, toen Frits Bolkestein als eerste een aanval lanceerde op de generatie van ’68. Wat Bolkestein onderscheidde van conservatieve politici voor hem was dat hij brak met de consensuscultuur van de Haagse kaasstolp, waarmee hij volgens Oudenampsen de weg baande voor het radicaal rechtse geluid van Geert Wilders, Pim Fortuyn en Thierry Baudet. Hij was, in gramsciaanse termen, een uitdager van de hegemonie. Als je de uitspraken van Bolkestein nu terugleest, klinken die vrij bedaagd, zeker in vergelijking met de huidige retoriek van de uitdagers op rechts. Waar de VVD-coryfee kritiek leverde op het establishment dat zich zonder slag of stoot zou hebben overgegeven aan soixante-huitards, waardoor Nederland zijn morele kompas was verloren, ontaardde de cultuuroorlog met de opkomst van de LPF en later de PVV en FvD in een regelrechte kruistocht tegen de islam. Tot afgrijzen van Bolkestein, die Wilders vorig jaar in The New York Times vergeleek met de ‘tovenaarsleerling’ die een nieuw geleerde spreuk gebruikt waarvan de gevolgen hem boven het hoofd groeien. Waarbij de vraag natuurlijk is of Bolkestein in die metafoor dan zelf de leraar is.
Want de huidige tijdgeest wordt misschien wel sterker bepaald door de nieuw rechtse backlash dan door de culturele revolutie waartegen ze zich afzet. ‘The great moving right show’, noemde socioloog Stuart Hall het al in 1979. Die show is de laatste jaren alleen maar verder gegaan. In het Witte Huis zetelt een president die immigranten ziet als verkrachters en moslims de toegang tot het land wil ontzeggen.

Schuw gesprek over éénstaatoplossing niet (Angélique Eijpe, Willem Beelaerts van Blokland en Jaap Hamburger Volkskrant 25 april 2018 p. 23):
De huidige crisis in Gaza laat maar weer eens zien dat de tweestatenoplossing niets anders dan een diplomatieke fictie geworden is. De machtsongelijkheid tussen beide partijen is simpelweg te groot. Daarom is het tijd dat we gaan praten over de éénstaatoplossing, zo stelt de OneStateFoundation.
Hoe geloofwaardig is deze formule nog, terwijl de Israëlische controle over het gehele gebied tussen de Middellandse Zee en de Jordaan gedurende de afgelopen 25 jaar alleen maar verder geconsolideerd is en de Israëlische premier dit - voor wat betreft de Westelijke Jordaanoever - ook niet meer wenst te ontkennen?
Over het voorgaande gaan we graag in gesprek, waarbij de inzet is om uiteindelijk tot een échte, stabiele oplossing te komen die een win-winsituatie oplevert voor Palestijnen én Israëli's. Het is al te makkelijk dit streven schouderophalend of met enig cynisme af te doen als 'irreëel'. De initiatiefnemers zijn zich van de obstakels minstens zo bewust als de critici. Maar, zoals Nelson Mandela ooit zei: It always seems impossible until it's done.

Kwaliteit van leven en de songtekst van Marco Borsato - Droom, durf, doe en deel
Sluit je ogen een seconde
zet een lach op je gezicht
zeg bedankt tegen het leven
voor de liefde en het licht
doe een wens voor iemand anders,
al lijkt het nog zo klein en stil
elke golf begint als rimpel
maar maakt altijd een verschil

Vier het leven om je heen,
hang de slingers op en dans met iedereen
Het leven is al veel te kort
ja, en alleen is maar alleen
Dus droom, durf, doe en deel met iedereen.

Pythagoras was een van de eerste interdisciplinaire wetenschappers die het vakgebied muziekcognitie heeft verkend. Hoe goed kunnen we luisteren naar de stem van de ziel?

Music cognition is an interdisciplinary approach to understanding the mental processes that support musical behaviors, including perception, comprehension, memory, attention, and performance. Originally arising in fields of psychoacoustics and sensation, cognitive theories of how people understand music more recently encompass neuroscience, music theory, music therapy, computer science, philosophy, and linguistics.

Henkjan Honing(VPRO boeken 27 mei 2018):
Ook te gast is Henkjan Honing die als hoogleraar muziekcognitie onderzoek deed naar de oorsprong van muzikaliteit bij mens en dier. In zijn nieuwe boek Aap slaat maat stelt hij zich de vraag of muzikaliteit een eigenschap is van alle dieren. Hij schrijft over dieren met muzikaal talent, zoals de grote geelkuifkaketoe Snowball, het eerste dier waarbij maatgevoel werd vastgesteld. Ook de Californische zeeleeuw Ronan bleek na training op de maat van muziek te kunnen bewegen.

Amuzikaal zijn is de grote uitzondering
Het is onverstandig om op
muziek te bezuinigen: ze brengt meer geld op dan erin wordt geïnvesteerd (Henkjan Honing, Erik Scherder en Dick Swaab de Volkskrant 18 juni 2011)
Amuzikaal zijn is in feite de grote uitzondering. Het wordt
amusia genoemd en bestaat uit een verzameling erfelijke (of door een hersenbeschadiging ontstane) afwijkingen in het herkennen of reproduceren van melodieën en ritmes. Naar schatting vier procent van de mensen in het Westen heeft er in meer of mindere mate last van.
Muzikaal
Het tegenovergestelde van amusia is een extreme overgevoeligheid voor het waarnemen, onthouden en uitvoeren van muziek. Daarbij kun je denken aan kinderen met autisme of het Williams-syndroom, die een uitzonderlijk, vaak spontaan ontwikkeld talent voor muziek aan de dag leggen. Ook zijn er mensen die als gevolg van een neurologische aandoening plotseling zeer muzikaal blijken te zijn of dit juist zijn kwijtgeraakt. Het zijn allemaal uitzondelijke gevallen die je doen beseffen dat onze hersenen een speciale band met muziek hebben.
Slim
Van het luisteren naar (klassieke) muziek word je slim. Dit is een recenter misverstand dat vaak ten onrechte ingezet bij het verdedigen van het belang van muziek. Ondanks de indrukwekkende productie van boeken en cd’s rond het vermeende Mozart effect, blijkt het een marginaal, kortdurend, maar vooral een indirect effect te zijn. Niet de muziek zelf, maar de veranderde stemming blijkt het tijdelijke effect te verklaren.
Denkvermogen
Recent hersenonderzoek laat zien dat muziek een intieme relatie heeft met dieper gelegen hersengebieden die betrokken zijn het reguleren van emotie. Luisteren naar je favoriete muziek kan zelfs dopamine, een belangrijke neurotransmitter, aanmaken dat van invloed is op een sterk gevoel van welzijn. Wederom een voorbeeld dat laat zien dat onze hersenen een speciale band met muziek hebben.
Identiteit
Zowel het luisteren naar als het maken van muziek stimuleert een rijk scala van cognitieve, emotionele, sociale en culturele vaardigheden en kunnen zorgen voor intense, richtingbepalende ervaringen. Aspecten die met weinig andere middelen zo verenigd en aangewakkerd kunnen worden dan met muziek. Muziek zou pas een luxe zijn als we haar niet meer nodig hadden. Het tegendeel lijkt het geval.

Het universum is muziek
432 Hz verweven in hele universum Als we teruggaan naar het wijsje, dan is de ‘do’ de eerste toon, de grondtoon. Die eerste toon is van oudsher 432 trillingen per seconde, oftewel 432 Hertz (Hz). Die 432 trillingen per seconde is een toon die nauw verband houdt met het universum om ons heen. Die toon zit verweven in de natuur, in de wiskunde, in de planeetbanen, in het hele universum. Dat is ook de reden dat muziek normaal zo goed voor ons is, die muziek stemt ons als het ware af op het universum. Wij weten dat al heel lang. Dat is al heel oude kennis. Alle klassieke muziek van Bach, Brahms enzovoorts tot en met Verdi is gecomponeerd en uitgevoerd met gebruik van de ‘standaard’ A op 432Hz. In deze standaard is de C 512 Hz of in een lager octaaf 256 Hz, maar in steeds lagere octaven (512-256-128-64-32-16-8-4-2-1) komt de C uit op precies 1 trilling per seconde, de zogenaamde “oertoon”. Ze noemen deze stemming ook wel ‘wetenschappelijke stemming’, omdat deze stemming ook wetenschappelijk gezien past bij het universum. De oudst bekende voorstander van deze stemming is Plato, de wijsgeer uit Griekenland.

Een kwart eeuw - privaatrechtelijke opstellen - aangeboden aan prof. mr. H.J. Snijders ter gelegenheid van zijn emeritaat
2. Law and Music: oorsprong en doel
24,25: Muziek is behalve aan haar eigen natuurwetten ook onderworpen aan de door de mensen ontwikkelde regels en conventies. In onze tijd van na het iconoclasme van de twintigste eeuw, waarin alle regels en wetten ter discussie werden gesteld, zijn wij niet meer gewend aan de onderwerping van muziek aan vaste regels en conventies. Dat was vroeger anders. Wee de componist-musicus die zich niet aan de regels en conventies hield. Hij werd ontslagen of ontving ten minste een flinke schrobbering. De biografie van Johann Sebastian Bach laat zien hoe hij worstelde met kerkelijke autoriteiten die zich beklaagden over de manier waarop hij met die regels en conventies omsprong (namelijk ongewoon, in onze oren nu heel normaal). Muziek had een sterke normatieve component: het moest op een bepaalde manier want anders was het niet goed, bijvoorbeeld in de ogen van God, dat wil zeggen: van wat naar de oren van de kerkelijke autoriteiten respectievelijk het kerkvolk God niet zou kunnen behagen. Recht en theologie overlapten elkaar flink en het was dan ook heel normaal dat theologische ‘rechtsregels’ de kerkelijke muziek beheersten. Bach zag het trouwens zelf ook zo, want zijn kerkmuzikale hoogste doel formuleerde hij als: ‘eine regulirte Kirchenmusic zu Gottes Ehren und Ihrem Willen nach’. En Gods wil vertegenwoordigde de hoogste wet. De band tussen recht en muziek was in dit opzicht dus vanzelfsprekend.
5. Muziekregels zelf onder vuur
26,27: Weg met de regels en conventies. De muzikale rechtsorde werd omvergeworpen (op andere terreinen van kunst voltrokken zich gelijksoortige veranderingen). Zij is in een volgend stadium van ontwikkeling wel weer hersteld doordat weer meer werd aangesloten bij oude regels en conventies maar die resultaten waren toch nieuw en overtuigend. Zo’n proces van ‘wetteloosheid’ werkt zeer louterend. De durf werkt voor ons juristen (toch al niet zo geneigd tot iconoclasme) inspirerend, hoop ik. Anderzijds liep tegelijkertijd (vanaf begin jaren ‘60) een Gideonsbende van beoefenaren van barok- en vroegere muziek te hoop tegen de romantische uitvoeringspraktijk van die muziek. De door hen ontwikkelde ‘authentieke’ uitvoeringspraktijk berustte op het uitgangspunt dat die muziek moest klinken zoals in de tijd van haar ontstaan. Deze paradigmawisseling leverde aanvankelijk niet steeds prachtige resultaten op maar was wel overtuigend vooral omdat zij aansloot bij onze steeds sterkere cultuur van behoud van het oude in een zo origineel mogelijke toestand. Bach moest klinken zoals Bach het had gespeeld en dus had gewild. Het resultaat wordt in hoge mate gekenmerkt door reconstructie van iets dat wij niet rechtstreeks kennen en daarom in mijn opvatting vooral onze eigen muzikale smaak weerspiegelt.

'We gaan naar een heel nieuw verhaal toe' van Erik Verlinde. Hij borduurt op de musica universalis van Pythagoras en de eigenschap emergentie voort.

Zwaartekracht geen fundamentele kracht, maar een emergent verschijnsel?
Erik Verlinde (47) die als theoretisch natuurkundige in zijn vakgebied een goede reputatie heeft opgebouwd, heeft een nieuwe visie op zwaartekracht ontwikkeld. Het is de bedoeling dat hij binnenkort een uitgewerkt artikel over dit onderwerp in een toonaangevend wetenschappelijk tijdschrift publiceert.
Zijn mentor, Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft, noemde de voor ingewijden lachwekkend eenvoudige vergelijking ’intrigerend’. De kwalificatie ‘eenvoudig’ is bemoedigend want als je dichter bij de essentie van iets komt wordt het nooit ingewikkelder, wel eenvoudiger. Eenvoud is immers kenmerk van het ware. In een artikel in de Volkskrant van zaterdag 12 december 2009 werd een tipje van de nieuwe theorie opgelicht. Kort gezegd komt zijn visie, of theorie, er op neer dat zwaartekracht geen fundamentele natuurkundige kracht is maar een emergent verschijnsel. Een emergent verschijnsel is een verschijnsel dat optreedt of wordt waargenomen wanneer men van niveau verandert, bijv. van atomair niveau naar menselijk visueel niveau. Een enkel watermolecuul is niet nat, een waterdruppel wel. Een waterdruppel golft niet, een zee wel. Natheid en golfpatronen zijn emergente verschijnselen.

Het golfpatroon in een zandduin is een voorbeeld van een emergent verschijnsel. Volgens Verlinde moeten we af van het idee dat zwaartekracht en massa fundamentele waarden zijn in de natuurkunde. Informatie en energie zijn volgens hem fundamenteler. Zwaartekracht ontstaat bij voldoende informatieverschil tussen verschillende massa’s en in de wiskundige vergelijking die hij gebruikt zijn Einstein’s E = mc² en Newton’s F = ma afgeleiden. De zoektocht naar de formule waaruit alle processen in het universum kunnen worden verklaard is hiermee misschien een stap dichter bij de oplossing gekomen.

'We gaan naar een heel nieuw verhaal toe' (Martijn van Calmthout Volkskrant 9 november 2016 p. 9):
Is uw theorie nu af?
'Niet zoals Einstein in 1915 met één vergelijking alles samenvatte. Mijn theorie is eerder een manier van denken. Met enkele uitgewerkte gevolgen, vooral de kwestie van de donkere materie. Maar ook heel veel vragen die nader onderzoek vergen. Van mij en anderen.'
Alles is informatie zelfs het universum (Martijn van Calmthout Volkskrant 9 november 2016 p. 8):
Al tientallen jaren zit de natuurkunde in een diepe crisis: van het heelal is maar 4 procent bekend. De rest moet bestaan uit geheimzinnige 'donkere materie' en 'donkere energie', maar niemand weet wat dat is. De nieuwe zwaartekrachttheorie van Erik Verlinde, waar experts al jaren naar uitzien, veegt al die schimmen in één klap van tafel, door het heelal voor te stellen als een dikke soep van informatie. Klopt rekenkundig allemaal, maar wat zégt het eigenlijk? Uitleg in zes lekenvragen.
Baanbrekende theorie: donkere materie is een volstrekte illusie (Martijn van Calmthout Volkskrant 9 november 2016):
De Amsterdamse hoogleraar theoretische natuurkunde Erik Verlinde heeft maandagnacht eindelijk een potentieel baanbrekend artikel over de zwaartekracht gepubliceerd, waar in vakkringen jaren naar is uitgekeken. De theorie kan een opvolger zijn van Einsteins relativiteitstheorie uit 1915, is de claim, die al maanden in het geruchtencircuit rondging.

Door het schone van bijvoorbeeld kunst en muziek met anderen te delen kunnen tegenstellingen worden overwonnen. Een topmusicus beheerst niet alleen de techniek om zijn instrument te bespelen, maar hij weet ook een compositie op een authentieke wijze te interpreteren. De taal van muziek, de 'muziek van de sferen' (eonische muziek) is universeel. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis.

Muziek kan niet tot geluidstrillingen worden gereduceerd, veroorzaakt door een specifieke omgang met stukken materie. Pythagoras heeft al onderkend dat: Een huis is meer dan een stapel bakstenen. Een melodie is meer dan een verzameling losse tonen. Een levend wezen is meer dan een verzameling cellen. Een cel is meer dan een verzameling moleculen. Emergentie (noogenesis) verwijst naar het geheel is meer dan de som van de delen. Bestaat interdisciplinaire wetenschap?
Ik zou de reflexiviteit van mijn verhaal tekort doen als ik niet begon met enkele reflecties over het verhaal dat komen gaat:
1. De titel van deze bijeenkomst, 'Bestaat er een interdisciplinair wetenschappelijke methode' is door de organisatoren bedacht nadat ik mijn verhaal schreef. Ik zal die vraag niet behandelen, dat kunt U zelf wel. Het antwoord moet immers luiden - zo weten wij op zijn minst sinds Feyerabend - : NEE, want er bestaat ook al geen wetenscháppelijke methode. Alles wat ooit door wetenschapsfilosofen als methodische regel is aangemerkt, is wel in de praktijk met succes overtreden door gerenommeerde wetenschappers in voorbeeldige prestaties. In de wetenschap is alles geoorloofd wat door de vakgenoten wordt aanvaard. Vandaar mijn eerste stelling:
1. Er bestaat geen, en zeker geen interdisciplinaire, wetenschappelijke methode.
Toch valt er, vanuit een wat bescheidener wetenschapsfilosofisch perspectief nog wel wat op te merken.

Zeven wijsheden van Aristoteles:
1. “Hoop is een ontwaakte droom”
2. “Een goede daad verrichten is makkelijk; de gewoonte ontwikkelen om dat altijd te doen niet.”
3. “Geluk is geheel afhankelijk van onszelf.”
4. “Het geheel is meer dan de som van de delen.”
Dit is een citaat dat onderwijl ook als uitdrukking in onze dagelijkse taal terugkomt. 1+1 = meer dan twee. Een voorbeeld: als je met elkaar samenwerkt, kan je veel meer bereiken dan in je eentje. En dat komt niet alleen om dat twee mensen meer werk kunnen verzetten maar dat komt ook omdat er ook andere effecten zijn. “Het geheel is meer dan de som van de delen” gaat uit van een holistische kijk op het leven.
5. “We zijn dat, wat we bij herhaling doen.”
6. “Al onze acties komen voort uit een van de zeven volgende oorzaken: lot, natuur, dwang, gewoonte, reden, passie en verlangen.”
7. “Plezier in je baan zorgt voor perfectie op je werk”

Chaostheorie (kies: Classificatie, ‘B. Driehoek en vierkant van Sierpinski’ en ‘G Bomen van Pyhagoras’).
Het ontstaan van spontane zelfordening (Zelforganisatie) uit chaos wordt emergentie genoemd. Emergentie vindt ook plaats in cellulaire automaten.
Een Hof van Eden-patroon is een patroon in een cellulaire automaat.

Geloof in wetenschap is vaak ongegrond (Piet Verschuren Volkskrant 15 september 2015 p. 21):
Het klassieke experiment moet vervangen worden door experimenteren in de zin van gericht uitproberen.
Onlangs argumenteerde ik dat een onvoorwaardelijk geloof in wetenschappelijk onderzoek ongegrond is. Deze stelling wordt intussen ruim ondersteund door recent onderzoek in de biotechnologie, de psychologie en de medische wetenschap (de Volkskrant, 7 november 2013 en 28 augustus, 1 september en 5 september 2015). Etc.
Een doorslaggevend nadeel is tot slot het fragmentarische karakter van het klassieke experiment. Sinds Aristoteles kennen we het belang van een theorie. Deze bestaat uit een verzameling van verbanden tussen verschijnselen. Maar in een klassiek experiment wordt normaliter slechts één verband tegelijkertijd getoetst. Waar ook voor een theorie geldt dat het geheel meer is dan de som der delen, leidt dit onherroepelijk tot een fragmentarisch beeld. Etc.
Zo blijft de sterkte van het klassieke experiment behouden en worden de zwakheden goeddeels overwonnen. Ook en vooral wordt de opbrengst van wetenschap veel hoger en rijker. Als er één instantie is waarvan de maatschappij een onafhankelijke en kritische reflectie op waarheidsvinding en investering in de methodologie daarvan mag aannemen, is het wel de wetenschap.

Cymatic therapy
Cymatic therapy is based on the assumption that human cells, organs, and tissues have each a natural resonant frequency which changes when perturbed by illness. Cymatic therapists apply different audible frequencies and combinations of sound waves which they claim entrain malfunctioning components back to their healthy vibratory state and promote natural healing.

Ervin Laszlo en Jude Currivan boek KOSMOS een integrale visie op de wereld (p. 112):
Een andere onderzoekspionier op het gebied van het menselijk bioveld is de biofysicus Fritz-Albert Popp. Samen met zijn collega’s van het International Institute of Biophysics onderzocht Popp jarenlang een ander aspect van het bioveld, bestaande uit de emissie van licht (biofotonen).

De bevindingen van Popp zijn door Herbert Fröhlich (Fröhlich coherence) en Ilya Prigogine bevestigd.

H.P. Blavatsky: De Geheime Leer Deel I, Proloog (p. 34):
Steeds weigerde Socrates te debatteren over het mysterie van het universele zijn, en toch zou niemand er ooit aan hebben gedacht hem te beschuldigen van atheïsme, behalve degenen die uit waren op zijn ondergang. Bij het aanbreken van een periode van activiteit, zegt de Geheime Leer, heeft er volgens de eeuwige en onveranderlijke wet een uitbreiding plaats van deze goddelijke essentie, van buiten naar binnen en van binnen naar buiten, en het heelal van de verschijnselen of het zichtbare heelal is het uiteindelijke resultaat van de lange keten van kosmische krachten die zo achtereenvolgens in beweging worden gebracht. Op soortgelijke manier heeft, als de passieve toestand weer intreedt, een samentrekking plaats van de goddelijke essentie en wordt het voorafgaande scheppingswerk geleidelijk en stap voor stap tenietgedaan. Het zichtbare heelal wordt ontbonden, zijn bouwstoffen worden verspreid en eenzaam en alleen hangt de ‘duisternis’ weer over de ‘afgrond’. Om een beeldspraak uit de Geheime Boeken te gebruiken, die de bedoeling nog duidelijker overbrengt: een uitademing van de ‘onbekende essentie’ brengt de wereld voort en een inademing doet deze verdwijnen. Dit proces heeft al een eeuwigheid plaatsgevonden en ons tegenwoordige heelal is er maar één uit een oneindige reeks, die geen begin had en geen einde zal hebben.’ (Zie ‘Isis Ontsluierd’ Deel 2 p. 310 en ‘De dagen en nachten van Brahma’ in Afdeling II.)
De drie grondstellingen van de Geheime Leer (p. 46/47):
De ENE WERKELIJKHEID; haar tweevoudige aspecten in het voorwaardelijke Heelal.
Verder stelt de Geheime Leer:
(b) De eeuwigheid van het Heelal in toto als een grenzeloos gebied, periodiek ‘het toneel van talloze Heelallen die zich onophoudelijk manifesteren en weer verdwijnen’ en die ‘de zich manifesterende sterren’ en ‘de vonken van de eeuwigheid’ worden genoemd. ‘De eeuwigheid van de pelgrim21’ is als een oogwenk van het Zelf-bestaan (Boek van Dzyan). ‘Het verschijnen en verdwijnen van werelden is als een regelmatig getij van eb en vloed.’ (Zie Afdeling II, ‘Dagen en nachten van Brahma’.)
De Geheime Leer Deel I Stanza 1 De nacht van het heelal (p. 66):
Deze ‘eeuwigheden’ behoren tot de meest geheime berekeningen, waarin, om tot het ware totaal te komen, elk getal 7x (7 tot de macht x) moet zijn, waarbij x verschilt naar gelang van de aard van de cyclus in de subjectieve of werkelijke wereld. Ieder cijfer of getal dat betrekking heeft op de verschillende cyclussen, van de grootste tot de kleinste – in de objectieve of onwerkelijke wereld – of dat deze cyclussen weergeeft, moet noodzakelijk een veelvoud van zeven zijn. De sleutel hiertoe kan niet worden gegeven, want hierin ligt het geheim van de esoterische berekeningen, en voor het maken van gewone berekeningen is hij van geen betekenis. ‘Het getal zeven’, zegt de Kabbala, ‘is het grote getal van de goddelijke Mysteriën’; het getal tien is dat van alle menselijke kennis (de decade van Pythagoras); 1000 is het getal tien tot de derde macht en daarom is het getal 7000 ook symbolisch. In de Geheime Leer zijn het cijfer en het getal 4 alleen op het hoogste gebied van abstractie het mannelijke symbool; op stoffelijk gebied is 3 het mannelijke en 4 het vrouwelijke: de verticale en de horizontale lijn in het vierde stadium van de symboliek, toen de symbolen de tekens werden van de voortbrengende krachten op stoffelijk gebied.
Geheime Leer Deel I Stanza 4 De zevenvoudige hiёrarchieën (p. 120/121):
‘De een uit het ei, de zes en de vijf’ geven het getal 1065, de waarde van de eerstgeborene (later de mannelijke en vrouwelijke Brahma-prajapati), die overeenkomt met respectievelijk de getallen 7 en 14 en 21. De prajapati’s zijn evenals de sephiroth, slechts zeven in aantal, met inbegrip van de samengestelde sephira van het drievoud waaruit zij ontstaan. Uit Hiranyagarbha of prajapati, de drie-eenheid (de oorspronkelijke vedische Trimurti: Agni, Vayu en Surya) ontstaan zo de andere zeven, of weer tien, als we de eerste drie, die in één bestaan, en één in drie, afzonderlijk houden. Alle zijn echter begrepen in dat ene ‘allerhoogste’ parama, dat guhya of ‘geheim’ wordt genoemd, en sarvatma, de ‘overziel’. ‘De zeven Heren van het Zijn liggen verborgen in sarvatma, zoals gedachten in één brein.’ Dat geldt ook voor de sephiroth. Hun aantal is òf zeven, als men van de bovenste triade af telt, met kether aan het hoofd, òf tien – exoterisch. In het Mahabharata zijn de prajapati’s 21 in aantal, of tien, zes en vijf (1065), drie keer zeven2.
2) In de Kabbala zijn dezelfde cijfers (1065) een waarde van Jehova(h), omdat de numerieke waarden van de drie letters die zijn naam vormen, jod, vau en twee keer he, respectievelijk zijn 10 (י), 6 (ו) en 5 (ה), of weer drie keer zeven, 21. ‘Tien is de moeder van de ziel, want leven en licht zijn daarin verenigd’, zegt Hermes. ‘Want het getal één is geboren uit de geest en het getal tien uit de stof (chaos, vrouwelijk);
de eenheid heeft de tien gemaakt en de tien de eenheid’ (Het Boek van de Sleutels). ‘Met behulp van de temura, de anagrammatische methode van de Kabbala, en de kennis van 1065 (21), kan men een alomvattende wetenschap verkrijgen over de Kosmos en zijn geheimen’ (Rabbi Yogel). De rabbi’s beschouwen de getallen 10, 6 en 5 als de heiligste van alle.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk Aanvullende feiten en verklaringen over de bollen en de monaden (p. 206):
‘Een neerdalen van de geest in de stof, dat overeenkomt met een opgang in de stoffelijke evolutie; een wederopstijgen uit de diepste diepten van stoffelijkheid (de delfstof) naar haar status quo ante, met een daarmee gepaard gaand verdwijnen van concrete organismen – omhoog naar nirvana, het punt waar gedifferentieerde stof verdwijnt.’ (‘Five Years of Theosophy’, blz. 276.)
Het wordt dus duidelijk waarom wat in Esoteric Buddhism terecht ‘evolutiegolf’ en delfstoffen-, planten-, dieren- en mensen‘impuls’ wordt genoemd, in de vierde cyclus of Ronde bij de deur van onze bol tot staan komt. Op dit punt zal de kosmische monade (buddhi) huwen met en tot voertuig worden van de atmische straal, d.w.z. buddhi zal ontwaken tot een bewust waarnemen van atman en zo de eerste sport beklimmen van een nieuwe zevenvoudige ladder van evolutie, die haar tenslotte zal leiden tot de tiende tak (geteld van beneden naar boven) van de boom van de sephiroth, de Kroon.
Alles in het Heelal volgt de wet van de analogie. ‘Zo boven, zo beneden’; de mens is de microkosmos van het Heelal.
213/215: De laatste menselijke monade incarneerde vóór het begin van het 5de Wortelras8. De cyclus van de metempsychose is voor de menselijke monade gesloten, want we zijn in de vierde Ronde en in het vijfde Wortelras. De lezer – in ieder geval als hij het boek ‘Esoteric Buddhism’ kent – moet bedenken dat de stanza’s, die in dit Deel en in Deel II volgen, alleen spreken over de ontwikkeling in onze vierde Ronde. Laatstgenoemde is de cyclus van het keerpunt, waarna de stof, die haar dieptepunt heeft bereikt, begint omhoog te streven en met elk nieuw Ras en met elke nieuwe cyclus verder wordt vergeestelijkt. De lezer moet daarom ervoor oppassen geen tegenstrijdigheid te zien als die er niet is, want in ‘Esoteric Buddhism’ wordt gesproken over de Ronden in het algemeen, terwijl hier alleen de vierde, of onze tegenwoordige, Ronde wordt bedoeld. Toen ging het om de vorming, nu om de hervorming en de vervolmaking door evolutie.
De Geheime Leer Deel I, Stanza 7 De voorvaderen van de mens op aarde (p. 262/263):
De Zoroastriërs beschouwden hun Amshaspends als tweevoudige wezens (Ferouers), en pasten deze tweevoudigheid – althans in de esoterische filosofie – toe op alle geestelijke en onzichtbare bewoners van de talloze werelden in de ruimte, die waarneembaar zijn voor ons oog. In een korte verhandeling van Damascius (zesde eeuw) over de Chaldeeuwse orakels hebben wij een derde bewijs van de universaliteit van deze leer, want hij zegt: ‘In deze orakels zijn de zeven kosmocratoren van de wereld (‘de wereldzuilen’), die ook door Paulus worden genoemd, dubbel – aan de ene groep is opgedragen om de hogere werelden te besturen, de geestelijke en de sterrenwereld, en aan de andere om de werelden van stof te leiden en te bewaken.’ Dit is ook de mening van Jamblichus, die een scherp onderscheid maakt tussen de aartsengelen en de ‘archonten’. (Zie ‘De Mysteriis’, Afd. ii, hfst. 3.) Het bovenstaande kan natuurlijk worden toegepast op het verschil dat wordt gemaakt tussen de graden of orden van geestelijke wezens, en in die zin probeert de rooms-katholieke kerk het verschil te interpreteren en te onderwijzen; want terwijl de aartsengelen volgens haar leer goddelijk en heilig zijn, maakt zij hun dubbelgangers voor duivels uit27. Maar het woord ‘ferouer’ moet niet in deze zin worden opgevat, want het betekent eenvoudig het tegenovergestelde of de keerzijde van een eigenschap of hoedanigheid. Als de occultist dus zegt, dat de ‘duivel de schaduwzijde van god is’ (het kwaad, de keerzijde van de medaille), bedoelt hij niet twee afzonderlijke werkelijkheden, maar de twee aspecten of facetten van dezelfde Eenheid. Maar de beste mens die er is, zou naast een Aartsengel – zoals de theologie die beschrijft – een duivel schijnen. Dit is dan ook beslist een reden om een lager ‘dubbel’, dat veel dieper in de stof is ondergedompeld dan zijn origineel, geringer te schatten. Maar er is nog steeds weinig aanleiding hen als duivels te beschouwen, en dit is precies wat de rooms-katholieken tegen alle reden en logica in doen.
27) Deze gelijkheid van de geest en zijn stoffelijke ‘dubbel’ (in de mens is het andersom) verklaart nog beter de in dit hoek al genoemde verwarring over de naam en de individualiteit van de rishi’s en de prajapati’s en hun aantal; vooral wat betreft die van het Satyayuga en het Mahabharata-tijdperk. Zij werpt ook meer licht op wat de Geheime Leer verkondigt over de Wortel- en de Zaad-manu’s (zie Deel II, ‘Over de oorspronkelijke Manu’s van de mensheid’). Niet alleen die voorvaderen van onze mensheid, maar elk menselijk wezen, zo wordt ons geleerd, heeft zijn oervorm in de geestelijke sferen; deze oervorm is de hoogste essentie van zijn zevende beginsel. Zo worden de zeven Manu’s tot 14, waarbij de Wortelmanu de Eerste Oorzaak is en de ‘Zaadmanu’ haar gevolg; en wanneer de laatste reiken van Satyayuga (het eerste stadium) tot het heldentijdperk, worden deze Manu’s of rishi’s 21 in getal.
De Geheime Leer Deel I, Samenvatting (p. 302):
De beginnende monaden, die nog nooit aardse lichamen hebben gehad, kunnen geen gevoel van persoonlijkheid of EGO-isme bezitten. Omdat wat met ‘persoonlijkheid’ wordt bedoeld een beperking en een relatie inhoudt of, zoals Coleridge het definieert, ‘individualiteit die op zichzelf bestaat maar met een aard als ondergrond’, kan die term natuurlijk niet worden toegepast op niet-menselijke wezens. Maar het is een feit, door generaties van zieners volgehouden, dat geen enkel van die wezens, hoog of laag, een individualiteit of een persoonlijkheid als een afzonderlijke eenheid bezit; d.w.z. ze hebben geen individualiteit in de zin waarin een mens zegt: ‘ik ben mijzelf en geen ander’; met andere woorden, ze zijn zich niet bewust van zo’n duidelijke afgescheidenheid als mensen en dingen op aarde hebben. Individualiteit is de kenmerkende eigenschap van hun respectievelijke hiërarchieën, niet van hun eenheden; en deze eigenschappen variëren alleen met de graad van het gebied waartoe die hiërarchieën behoren: hoe dichter bij het gebied van homogeniteit en het Ene goddelijke, des te zuiverder en minder scherp omlijnd is die individualiteit in de hiërarchie. Ze zijn in alle opzichten eindig, met uitzondering van hun hogere beginselen – de onsterfelijke vonken die de universele goddelijke vlam weerkaatsen – die alleen op de gebieden van zinsbedrog geïndividualiseerd en gescheiden zijn door een differentiatie die evengoed zinsbedrog is als al het overige. Het zijn ‘levenden’, omdat zij de stralen zijn uit het ABSOLUTE LEVEN, die worden geprojecteerd op het Kosmische scherm van de illusie; wezens in wie het leven niet kan worden uitgeblust voordat het vuur van onwetendheid is uitgedoofd in diegenen die deze ‘levens’ waarnemen.
319: (d) Zijn vermogen om onze denkbeelden met elkaar te verbinden door de geheimzinnige schakel van het geheugen en om zo het begrip van het zelf of de individualiteit te doen ontstaan; enkele van haar manifestaties, wanneer zij is bevrijd van de binding aan de stof, zijn (a) helderziendheid en (b) psychometrie.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 2 De mysterietaal en haar sleutels (p. 349):
Als we hiervan uitgaan, kunnen we gemakkelijk begrijpen hoe de natuur zelf de oorspronkelijke mensheid, ook zonder de hulp van haar goddelijke leraren, de eerste beginselen van een numerieke en meetkundige symbolentaal heeft kunnen bijbrengen. Men ziet dan ook, dat in ieder archaïsch symbolisch geschrift getallen en figuren worden gebruikt om gedachten uit te drukken en vast te leggen. Ze zijn steeds dezelfde, met slechts een paar variaties, die voortkomen uit de eerste figuren. Zo werden de evolutie en het onderlinge verband tussen de mysteries van de Kosmos, van de groei en de ontwikkeling daarvan – geestelijk en stoffelijk, abstract en concreet – het eerst opgetekend in meetkundige vormveranderingen. Iedere kosmogonie begon met een cirkel, een punt, een driehoek en een kubus, tot en met het getal 9, waarna het getal werd samengesteld uit de eerste lijn en een cirkel – de mystieke decade van Pythagoras, de som van alles, die de mysteries van de hele Kosmos betreft en tot uitdrukking brengt.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 13 De zeven scheppingen (p. 498/499):
(V.) De tiryaksrotas (of tairyagyonya) schepping16, die van de ‘(heilige) dieren’, die op aarde alleen overeenkomt met de schepping van de niet sprekende dieren. Wat in de primaire schepping met ‘dieren’ wordt bedoeld, is de kiem van ontwakend bewustzijn of van bewuste waarneming, dat wat flauw bespeurbaar is in sommige gevoelige planten op aarde en duidelijker in de protistische moneren17. Tijdens de eerste ronde op onze bol gaat de ‘schepping’ van de dieren vooraf aan die van de mens, terwijl in onze vierde ronde de eerstgenoemde (die van de zoogdieren) – op het stoffelijke gebied – voortkomt uit de schepping van de mens: in de eerste Ronde worden de atomen van dieren samengetrokken tot een menselijke stoffelijke vorm; terwijl in de vierde Ronde het tegenovergestelde plaatsvindt in overeenstemming met de magnetische omstandigheden die tijdens het leven waren ontwikkeld. En dit is metempsychose (zie ‘Mineral Monad’ in Five Years of Theosophy, blz. 276). Dit vijfde evolutiestadium, exoterisch ‘schepping’ genoemd, kan men zowel in de primaire als in de secundaire periode zien, in de ene als het geestelijke en kosmische, in de andere als het stoffelijke en aardse. Het is archibiosis of ontstaan van leven – ‘ontstaan’ natuurlijk voor zover het de manifestatie van leven op alle zeven gebieden betreft. In deze periode van de evolutie differentieert de absolute eeuwige universele beweging of trilling, dat wat in esoterische taal ‘de GROTE ADEM’ wordt genoemd, zich tot het oorspronkelijke, eerst gemanifesteerde ATOOM.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 11 Over elementen en atomen (p. 626-639):
Over elementen en atomen van het standpunt van de wetenschap en van het occultime
627/628: De geleerde joodse ingewijden hebben met het ‘beloofde land’ nooit alleen Palestina bedoeld, maar hetzelfde nirvāna als de geleerde boeddhisten en brahmanen – de schoot van de EEUWIGE, gesymboliseerd door die van Abraham, en door Palestina als de plaatsvervanger ervan op aarde5. De doorgang van het ZIELEN-ATOOM ‘door de zeven planeetkamers’ had dezelfde metafysische en ook fysische betekenis. Het had de laatstgenoemde betekenis wanneer werd gezegd dat het zich in de ether oploste. (Zie Isis Ontsluierd, Deel I, Engelse uitgave, blz. 297.) Zelfs Epicurus, de model-atheïst en materialist, kende en geloofde zoveel van de oude wijsheid, dat hij verkondigde dat de ziel (geheel verschillend van de onsterfelijke geest, als de eerstgenoemde daarin latent is opgesloten, zoals in elk atomair deeltje) was samengesteld uit een fijne, tere essentie, gevormd uit de gladste, rondste en fijnste atomen.
5) Geen ontwikkelde jood heeft ooit geloofd in de letterlijke betekenis van deze allegorie – namelijk dat ‘de lichamen van joden die in vreemde landen zijn begraven, in zich een zielenbeginsel bevatten dat niet kan rusten, totdat het onsterfelijke deel, door een proces dat het ‘rondwervelen van de ziel’ wordt genoemd, de heilige grond van het ‘beloofde land’ weer bereikt’. Voor een occultist is de betekenis duidelijk. Het proces werd geacht zich te voltrekken door een soort metempsychose, waarbij de psychische vonk haar weg aflegde door een vogel, een viervoetig dier, een vis en het kleinste insect. (Zie de Royal Masonic Cyclopaedia van Mackenzie.) De allegorie heeft betrekking op de atomen van het lichaam, die elk door iedere vorm moeten gaan, voordat ze alle de eindtoestand bereiken, die het eerste uitgangspunt van elk atoom is – zijn oorspronkelijke layatoestand. Maar de oorspronkelijke betekenis van gilgoolem of de ‘rondwenteling van de zielen’ was het denkbeeld van de reïncarnerende zielen of ego’s. ‘Alle zielen gaan in de gilgoolah’, in een cyclisch of rondwentelend proces; d.w.z. ze volgen alle het cyclische pad van de wedergeboorten. Sommige kabbalisten leggen deze lering zó uit, dat deze alleen maar een soort vagevuur voor de zielen van de verdorvenen betekent. Maar dat is niet juist.
De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 15 Goden, monaden en atomen (p. 683):
Men beweert dat ‘het menselijke verstand zich geen beeld kan vormen van een ondeelbare eenheid, zonder dat dit denkbeeld tegelijk met zijn onderwerp wordt vernietigd’. Dit is onjuist, zoals de aanhangers van Pythagoras en vóór hen een aantal zieners hebben bewezen, hoewel een speciale oefening hiervoor bestaat en hoewel de niet-ingewijde dit moeilijk kan begrijpen. Maar er bestaat zoiets als meta-wiskunde en meta-geometrie.
684: Want indien ‘de mogelijke eenheid alleen een mogelijkheid is als een natuurfeit, als een individu van een bepaalde soort’, en zich evenals elk individueel natuurlijk object kan delen, en door deze deling zijn eenheid verliest of ophoudt een eenheid te zijn11, dan geldt dit alleen voor het gebied van de exacte wetenschappen in een wereld die even bedrieglijk als denkbeeldig is. In het domein van de esoterische wetenschappen nadert de tot in het oneindige verdeelde eenheid met elke verdeling steeds meer de gebieden van de enige eeuwige WERKELIJKHEID, in plaats van haar eenheid te verliezen. Het oog van de ZIENER kan haar volgen en in al haar aan de wereldvorming voorafgaande glorie aanschouwen. Ditzelfde denkbeeld van de werkelijkheid van de subjectieve en de onwerkelijkheid van de objectieve heelallen vindt men als grondslag van de leringen van Pythagoras en Plato – die alleen waren bestemd voor de uitverkorenen; want Porphyrius zegt over de monade en de duade, dat alleen de eerstgenoemde als substantieel en werkelijk werd beschouwd, ‘dat allereenvoudigste wezen, de oorzaak van alle eenheid en de maat van alle dingen’.
684,685:
Maar de duade, hoewel de oorsprong van het kwaad of van de stof – en daardoor volgens de filosofie onwerkelijk – is tijdens het manvantara toch substantie en wordt in het occultisme vaak de derde monade genoemd en de verbindingslijn tussen twee punten . . . of getallen, die voortkwamen uit DAT, ‘dat vóór alle getallen bestond’, zoals rabbi Barahiel het uitdrukt. En uit deze duade kwamen alle vonken voort van de drie hogere en de vier lagere werelden of gebieden – die in voortdurende wisselwerking staan. Dit is een lering die de kabbala en het occultisme van het oosten gemeenschappelijk hebben.

De Geheime Leer Deel II, hoofdstuk Mogelijke bezwaren tegen het voorafgaande - EVOLUTIE VAN DE ZOOGDIEREN. DE EERSTE VAL (p. 210/211):
Maar geen enkele fysioloog of anatoom schijnt op het idee te zijn gekomen om op de ontwikkeling van de mens – vanaf zijn eerste stoffelijke verschijnen als kiem tot zijn uiteindelijke vorming en geboorte – de pythagorische esoterische leer van de metempsychose toe te passen, die door de critici zo verkeerd wordt uitgelegd. De betekenis van het axioma: ‘Een steen wordt een plant; een plant een dier; een dier een mens, enz.’ werd al elders gegeven in verband met de geestelijke en stoffelijke evolutie van mensen op deze aarde. Wij zullen er nu een paar woorden aan toevoegen om de zaak duidelijker te maken.
De Geheime Leer Deel II, hoofdstuk De rassen met het ‘derde oog’ (p. 344):
Integendeel, wie door studie en meditatie zijn ingewikkelde paden ontwart en licht werpt op die duistere wegen, in de kronkelingen waarvan zovelen te gronde gaan tengevolge van hun onbekendheid met het labyrint van het leven, werkt ten bate van zijn medemensen. KARMA is een absolute en eeuwige wet in de gemanifesteerde wereld; en omdat er maar één Absolute kan bestaan, en dus één eeuwige altijd aanwezige Oorzaak, kan men degenen die in karma geloven niet beschouwen als atheïsten of materialisten – en nog minder als fatalisten22: want karma is één met het Onkenbare, waarvan het met zijn gevolgen in de wereld van de verschijnselen een aspect is.
De Geheime Leer Deel II, hoofdstuk 18 Over de mythe van de ‘gevallen engel’ in haar verschillende aspecten (p. 542/543):
Het is een bekend feit – in ieder geval bekend aan geleerde kenners van de symboliek – dat in elke grote religie van de oudheid de logos-demiurg (tweede logos), of de eerste emanatie van het denkvermogen (mahat), als het ware de grondtoon aanslaat van wat in het daaropvolgende evolutieschema de wisselwerking van individualiteit en persoonlijkheid kan worden genoemd. In de mystieke symboliek van kosmogonie, theogonie en antropogenie vervult de logos in het drama van de schepping en het zijn, twee rollen, namelijk die van de zuiver menselijke persoonlijkheid en de goddelijke onpersoonlijkheid van de zogenaamde Avatars of goddelijke incarnaties, en van de universele geest die door de gnostici Christos wordt genoemd en in de mazdeïsche filosofie de Farvarshi (of Ferouer) van Ahura Mazda. Op de lagere trappen van de theogonie hadden de hemelse wezens van lagere hiërarchieën elk een Farvarshi of een hemelse ‘dubbelganger’. Het is dezelfde, alleen meer mystieke bevestiging van het kabbalistische axioma: ‘Deus est Demon inversus’. Het woord ‘demon’ betekent hier echter, evenals bij Socrates en in de geest van de betekenis die door de hele oudheid eraan werd gegeven, een beschermgeest, een ‘engel’, niet een duivel van satanische afkomst, zoals de theologie beweert. De rooms-katholieke kerk toont haar gebruikelijke logica en consequentie door als de ferouer van Christus, Michaël aan te nemen, die ‘zijn beschermengel’ was, zoals is bewezen door Thomas4, die de prototypen van Michaël en zijn synoniemen, zoals bijvoorbeeld Mercurius, duivels noemt.
De Geheime Leer Deel II, hoofdstuk 24 Het kruis en het pythagorische tiental (p. 654):
De oneven getallen zijn goddelijk, de even getallen zijn aards, duivels en brengen ongeluk. De pythagoreeërs haatten het tweevoudige. Voor hen was het de oorsprong van differentiatie, en dus van tegenstellingen, onenigheid of stof, het begin van het kwaad. In de theogonie van Valentinus zijn bythos en sigè (diepte, chaos, in stilte geboren stof) het oorspronkelijke tweetal. Bij de eerste pythagoreeërs echter was de duade die onvolmaakte toestand waarin het eerste gemanifesteerde wezen kwam toen het van de monade werd losgemaakt. Zij was het punt waarop de twee wegen – de goede en de kwade – zich scheidden. Alles wat onoprecht of onwaar was, noemden zij ‘tweevoudig’. EEN alleen was goed en harmonie, omdat er uit één alleen geen disharmonie kan voortkomen. Vandaar het Latijnse woord solus in verband met de ene en enige God, de Onbekende van Paulus. Solus werd echter al snel sol – de zon.
662: Pythagoras, die zijn wijsheid uit India had meegebracht, heeft aan het nageslacht een glimp van deze waarheid nagelaten. Zijn school beschouwde het getal 7 als een samenstelling van de getallen 3 en 4, die zij op een tweevoudige manier verklaarden. Op het gebied van de noumenale wereld was de driehoek, als eerste voorstelling van de gemanifesteerde godheid, haar beeld: ‘vader-moeder-zoon’; en het viertal, het volmaakte getal, was de noumenale, ideële wortel van alle getallen en dingen op het stoffelijke gebied.
674/5: De getallen 3 en 4 zijn respectievelijk mannelijk en vrouwelijk, geest en stof, en hun vereniging is het embleem van het eeuwige leven in de geest op zijn opgaande boog, en in de stof als het steeds herrijzende element – door voortplanting en voortbrenging. Zoals die alchemisten het uitdrukken: ‘Wanneer de drie en de vier elkaar kussen, voegt het viertal zijn middelste natuur bij die van de driehoek’ (of triade, d.w.z. het oppervlak van een van zijn vlakken wordt het middenvlak van de andere), ‘en wordt een kubus; dan pas wordt hij (de uitgevouwen kubus) het voertuig en het getal van het leven, de vader-moeder zeven.’
De Geheime Leer Deel II, hoofdstuk 25 De mysteriën van het zevental (p. 682,683):
Het viertal wordt zowel in de Kabbala als door Pythagoras als het volmaakste of liever als het heilige getal opgevat, omdat het voortkwam uit de een , de eerste gemanifesteerde eenheid, of liever de drie in één .
‘De pythagorische wereld’, zegt Plutarchus (in De anim. procr., 1027) ‘bestond uit een dubbel viertal’. Deze uitspraak bevestigt wat er werd gezegd over de keuze door de exoterische theologieën van de lagere Tetraktis. Want: ‘Het viertal van de verstandelijke wereld (de wereld van mahat) is t’agathon, nous, psyche, hyle; terwijl dat van de waarneembare wereld (van de stof) - die eigenlijk is wat Pythagoras met het woord Kosmos bedoelde – vuur, lucht, water en aarde is. De vier elementen staan bekend onder de naam rizomata, de wortels of beginselen van alle gemengde lichamen’, d.w.z. de lagere Tetraktis is de wortel van de illusie van de wereld van de stof; en dit is het tetragrammaton van de joden en de ‘geheimzinnige godheid’ waarover de hedendaagse kabbalisten zoveel drukte maken!
683: ‘Het getal vier vormt dus het rekenkundige gemiddelde tussen de monade en het zevental, omdat het alle vermogens bevat, zowel van de voortbrengende als de voortgebrachte getallen; want van alle getallen onder de tien wordt dit uit een bepaald getal gemaakt; de verdubbelde duade vormt een viertal, en het viertal verdubbeld of uitgeslagen vormt het zevental. Twee met zichzelf vermenigvuldigd geeft vier; en weer met zichzelf vermenigvuldigd, de eerste kubus. Deze eerste kubus is een vruchtbaar getal, de grondslag van veelheid en verscheidenheid, bestaande uit twee en vier (steunende op de monade, de zevende). Zo vloeien de beide beginselen van tijdelijke dingen, de piramide en de kubus, vorm en stof, voort uit één bron, de vierhoek (op aarde), de monade (in de hemel) . . .’ (Zie Reuchlin, Cabala, I, ii.)
684: Op het getal zeven baseerde Pythagoras zijn leer over de harmonie en muziek van de sferen, waarbij hij de afstand van de Maan tot de Aarde ‘een toon’ noemde, van de Maan tot Mercurius een halve toon, vandaar naar Venus hetzelfde; van Venus tot de Zon 1 1/2 toon; van de Zon tot Mars één toon; vandaar tot Jupiter een halve toon; van Jupiter tot Saturnus een halve toon; en vandaar tot de Dierenriem (Dodecaëder) één toon; in totaal zeven tonen – de diapason harmonie. Alle melodie van de natuur is in die zeven tonen, en wordt daarom ‘de stem van de Natuur’ genoemd.
684/685: Plutarchus verklaart (de Plac. Phil., blz. 878) dat de Achaïsche Grieken het viertal als de wortel en het beginsel van alle dingen beschouwden, omdat dit het getal van de elementen was, die alle zichtbare en onzichtbare geschapen dingen voortbrachten. Bij de broeders van het rozenkruis vormde de figuur van het kruis of de uitgeslagen kubus het onderwerp van een verhandeling in een van de theosofische graden van Peuvret, en werd behandeld volgens de fundamentele beginselen van licht en duisternis, of goed en kwaad .
686: Maar de
pythagoreeërs beschouwden het getal zeven of de heptagoon als een ^religieus en volmaakt getal. Het werd telesphoros genoemd, omdat door dit getal alles in het Heelal en de mensheid tot zijn einde, d.w.z. zijn hoogtepunt, wordt gevoerd' (Philo, de Mund. opif.). De leer van de sferen, vanaf de tijd van Lemurië tot aan Pythagoras, toont aan dat zowel de zeven krachten van de aardse en ondermaanse natuur, die onder het bestuur van de zeven heilige planeten staan, als de zeven grote krachten van het Heelal, te werk gaan en zich evolueren in zeven tonen, die de zeven noten van de toonladder zijn.
687/688: Tenslotte het volgende: er is genoeg naar voren gebracht om aan te tonen waarom de menselijke beginselen in de esoterische scholen in zeven waren en zijn verdeeld. Maak er vier van en dit zal òf een mens zonder zijn lagere aardse elementen overlaten, òf, uit een fysiek gezichtspunt beschouwd, hem tot een zielloos dier maken. Het Viertal moet het hogere of het lagere zijn, de hemelse of de aardse Tetraktis: om overeenkomstig de leringen van de esoterische oude school begrijpelijk te worden, moet de mens worden opgevat als een Zevental. Dit werd zo goed begrepen, dat zelfs de zogenaamde christelijke gnostici dit aloude stelsel overnamen (zie de § over ‘De zeven zielen’ (Deel II p. 717).

====

Samenvatting (Eeuwige wederkeer, Wederkerigheid, Schijnbare paradox, 'Metafysica en Fysica', 'Professionals & Politicals', Perceptie)

Lukas 1 77: Om Zijn volk kennis der zaligheid te geven, in vergeving hunner zonden,
78
door de innerlijke bewegingen der barmhartigheid onzes Gods, met welke ons bezocht heeft de Opgang uit de hoogte;
Lukas 11 52: Wee u, gij wetgeleerden, want gij hebt den sleutel der kennis weggenomen; gijzelven zijt niet ingegaan, en die ingingen, hebt gij verhinderd.
Mattheüs 6:1-34 Aalmoezen
1. Hebt acht, dat gij uw aalmoes niet doet voor de mensen, om van hen gezien te worden; anders zo hebt gij geen loon bij uw Vader, Die in de hemelen is.
2. Wanneer gij dan aalmoes doet, zo laat voor u niet trompetten, gelijk de geveinsden in de synagogen en op de straten doen, opdat zij van de mensen geëerd mogen worden. Voorwaar zeg Ik u: Zij hebben hun loon weg.
3. Maar als gij aalmoes doet, zo laat uw linker hand niet weten, wat uw rechter doet;
4. Opdat uw aalmoes in het verborgen zij; en uw Vader, Die in het verborgen ziet, Die zal het u in het openbaar vergelden.
Hermes Trismegistos: Wie muziek begrijpt, die begrijpt de orde van de wereld.
Léon Hanssen, ‘Want alle verlies is winst’ (biografie over Menno ter Braak):
Ter Braak maakte met een verwijzing naar het boek Prometheus, dat heel dit proces van
zelfbevrijding voor hem had ingeluid, de balans op en hij noteerde met één enkele regel in zijn agenda deze Heraclitische gedachte:
Want alle verlies is winst, alle
nedergang opgang.
Marcelo Gleiser: Mensen! Word wakker en red het leven, met alles wat je ter beschikking staat! Leven is zeldzaam. Vereer het, koester het, laat het voortduren, verspreid het door het Universum. Dat is ons allerhoogste doel als de denkende geesten van de kosmos (boek Een scheurtje in de rand van de schepping p. 299).
Leo Stevens Op alle gebieden komt door de fixatie op de kwantiteit de kwaliteit steeds meer in de verdrukking.
Edgar Cayce: Het is de wil die de vooruitgang beheerst. Het is de wil die het wiel linksom of rechtsom laat draaien.
Martin Sommer: Een van de nadelige gevolgen van de globalisering is dat de top de verantwoordelijkheid voor de eigen samenleving is ontstegen.
De andere kant van de wereldmedaille was dat hij vergeten was wat burgerschap ook alweer betekende, namelijk fatsoenlijk omgaan met de spullen (data) van een ander en gewoon belasting betalen. (Martin Sommer Volkskrant 22 december 2018 Zaterdag p. 19)
Ibtihal Jadib We leven in een land waar vrouwen alles mogen, maar overal op worden afgerekend (Volkskrant Magaziene 20 april 2019 p. 23).
Stelling: Zonder de Kwintessens in het debat te betrekken is het oplossen van wereldvraagstukken niet mogelijk. De Kwintessens, wordt met behulp van de verborgen 5e Dimensie ('verborgen pad') van Roberto Assagioli en Enantiodromie van Carl Jung tot uitdrukking gebracht. Zaaien en Oogsten, het overlevingsmechanisme gericht op het goede, ware en schone, de verborgen 5e Dimensie en Enantiodromie zorgen voor het herstellen van het balansmechanisme op aarde.
Stelling: Waar de Gulden middenweg loopt is al millennia bekend. Het is niet nodig het wiel opnieuw uit te vinden. De middenweg geldt zowel top down als bottom up en is afhankelijk van de rollen die we bewust of onbewust in de maatschappij spelen. Er is niets nieuws onder de zon. De 'Hoofdroute' biedt in de eerste plaats een oecumenisch perspectief.
Stelling: In de macrokosmos draait het om de Neer- en Opgaande boog die in De Geheime Leer uitgebreid ter sprake komt, daarentegen in de microkosmos om de weerspiegeling (weerkaatsing), de Neer - en Opwaartse causatie van Douglas Hofstadter en Amit Goswami. Om de schommelingen op aarde te verklaren wordt ook de term opwaartse en neerwaartse spiraal gebruikt. In de dagelijkse realiteit betekent het dat de invloed van complementaire polariteit een positief of een negatief effect kan hebben en tot de bekende conjunctuurschommelingen leiden. Om grote schommelingen te vermijden is een consequente feedforward besturing gewenst. Het Ken uzelve, het proces van zelf-transformatie van Vicente Hao Chin en het individuatieproces van Carl Jung dienen daarbij centraal te staan.
Ockhams scheermes geldt voor: Cultuursociologie bevindt zich op het snijpunt (emanationisme) tussen Cultuurwetenschappen en Sociologie, Evolutiebiologie tussen Evolutie en Biologie, Culturele psychologie tussen Cultuurwetenschappen en Psychologie, Sociobiologie tussen Sociologie en Biologie, Evolutiepsychologie tussen Evolutie en Psychologie, Paleontologie tussen Geologie en Biologie, Geochemie tussen Geologie en Scheikunde en Geofysica tussen Geologie en Fysica. Door de convergentie van twee disciplines ontstaat synthese. Uiteindelijk draait het om het onderzoek dat betrekking heeft op de relatie tussen Unificatietheorie en Eenheid in Verscheidenheid.

Democratie is geen garantie voor vrede, maar wel de basis (Jos F. Brosschot de Volkskrant 30 september 2023, katern Zaterdag p. 23):
Schelden
Negatieve emotie (stress) is niet iets dat kan worden afgereageerd. Het kan wel zomaar ophouden. Namelijk als de oorzaak van de frustratie is verdwenen. Dan herstelt de stressrespons vrijwel onmiddellijk. En dat kan door het vermeende onrecht te vergelden (ja, helaas, wraak helpt) maar beter door het te relativeren, erover te mediteren, afleiding te zoeken, of gewoon te wachten tot je hersenen er niet meer mee bezig zijn. Dat vloeken pijn vermindert, komt doordat stress pijn kan dempen. Vloeken verhoogt stress en dat dempt de pijn. Dat werd trouwens ontdekt door dezelfde onderzoekers die het in het artikel genoemde pijndempende effect van vloeken vonden – in andere experimenten.

Overtuigende gids bij het oeuvre van Plato (Robin Waterfield de Volkskrant 16 maart 2024, katern Boeken & Wetenschap p. 12):
Geen twijfel mogelijk. De
grootste filosoof uit de Griekse oudheid was Plato (ca. 427-347 v.Chr.). Met zijn vele ‘dialogen’ over zijn leermeester Socrates heeft hij zijn stempel gedrukt op de hele westerse wijsbegeerte. Zijn invloed reikt tot in de huidige tijd. Maar wat weten we eigenlijk van Plato’s leven? Van Plato als mens? Bitter weinig, want met de bronnen daarvoor is het oppassen: de voornaamste zijn Plato’s eigen werk en een paar verhalen uit de latere oudheid.

Het retorische foefje dat Mirra Alfassa in haar boek Het Goddelijke binnen je bereik beschrijft berust op een filosofisch vraagstuk, namelijk maak je gebruik van het niet-zijn, het metafysisch idealisme van Hegel, Kant en Plato of van de fundamenten voor alle kennis van Ayn Rand. Het boek Atlas Shrugged van Ayn Rand is het fundament van het marktfundamentalisme, het ultrakapitalisme. Daarentegen dient in het rapport 'E i V' als basis de natuurfilosofie uit de Griekse oudheid. De drie axioma’s (1e -, 2e - en 3e grondstelling) van H.P. Blavatsky staan diametraal tegenover de drie axioma’s van Ayn Rand en hebben op de schijnbare paradox betrekking. De schijnbare paradox is het moeilijkste te begrijpen fenomeen in het Boeddhisme. Het morele kompas is een medaille met twéé kanten.

Het leerproces van Plato zal 'De grote manipulator' Trump niet veranderen. De afgelopen decennia hebben te veel managers zich met het doorschuiven van problemen bezig gehouden. De hamvraag is nu of je voor het 'oplossen of doorschuiven' van problemen riant wordt beloond? Primair draait het nog steeds om het onderscheidt tussen thumos en epithumia van Plato. Al geeft Freud met zijn Über-ich, Ich en Es een nieuwe doorsnede. Het ééndimensionale marktdenken (Groupthink) viert hoogtij en werkt alleen nog maar contraproductief.

De 'Hoofdroute', het Meta-leren , (waarheidsvinding) heeft betrekking op de verborgen 5e Dimensie, de verticale as, de Axis mundi, Derde Weg van Benjamin Barber, de Staf van Hermes, de gouden keten van Homerus, de staf van Mercurius, Sutratman (levensdraad), draad van Ariadne, Caduceus, Levensladder, Esculaap, de kosmische Lichtzuil en ook de Middenzuil van de levensboom.
De Staf van Hermes wordt beschouwd als de sleutel en de weg van persoonlijke (spirituele) ontwikkeling.
De “staf” (p. 96) waarmede het goddelijke kind de volkeren zal hoeden, is natuurlijk de caduceus van Hermês, de voorbeeldige schaapherder van de zielen. In de oudere mythologie vindt men deze magische staf in de hand van Neb, de God van wijsheid en “de bewaarder van de scepter van kracht”.

Mark Rutte bekijkt de wereld door een politieke bril en een wetenschapper als Robbert Dijkgraaf beoogt de complexe werkelijkheid vanuit het gezichtspunt van de physica te verklaren, terwijl Rob Jetten met holle nietszeggende retoriek het concept-Klimaatakkoord verdedigd. Hij vertolkt het verhaal van onze premier. Rob Jetten is een adept van Mark Rutte. Het ééndimensionale denken viert hoogtij. Ook voor Robbert Dijkgraaf en Ronald Plasterk geldt het balansmechanisme op aarde.

Het evenwicht door tegenwicht, het balansmechanisme, these + antithese = synthese, dat Wim Kok en Tjeenk Willink van de PvdA hanteren was al in de Bijbel bekend. Of zoals Carola Schouten van de ChristenUnie de in het universum ingebakken paradox correct samenvat: 'Alles wat goed gaat is uw verdienste en alles wat fout gaat is de schuld van de afzonderlijke landen?'

Helicoptergeld versterkt het kwaad in de wereld, het casinokapitalisme wordt geschapen. Belastingparadijzen bederven de schoonheid van elk financieel systeem en het creatieve boekhouden versluiert de waarheid.

Meditatietechnieken maken het mogelijk probleem en oplossing met elkaar te verbinden, de waarheid dichter te benaderen. Zowel het Hindoeisme, Boeddhisme, Jodendom, Christendom, Islam en Humanisme maken gebruik van meditatie. Er wordt ook wel onderscheid gemaakt tussen mediteren op het horizontale vlak, het mensenrijk en mediteren op het verticale vlak, het kosmische of Goddelijke rijk.

Alleen met de natuur (Maarten Steen Meijer interviewt Ronald Niemeijer de Volkskrant 8 juli 2023, Boeken & Wetenschap p. 14-16):
In de vroege ochtend doet
Donald Niedekker aan tai chi, reciteert hij gedichten en gaat dan aan het schrijven. Het resultaat: een reeks miniaturen, gebundeld als Ochtenden, die hij schreef náást zijn veelgeprezen laatste roman. Hoe kreeg hij dat voor elkaar?
Het viel me op dat u de ervaring van de vroege ochtenden in de natuur nogal eens kadert in
kunst en literatuur. Zo zijn er verwijzingen naar de schilderkunst (Monet, Turner), de muziek (Dvořák) en de poëzie (Leopold, Nijhoff, Van Ostaijen, Pessoa, Mandelsjtam). U vergelijkt de ochtend met een aquarel en schrijft ergens dat de zon ‘negentiende-eeuws’ opkomt. Staat deze culturele inkadering niet op gespannen voet met de beleving van de natuur?
‘Voor mij niet.’ (Lachend:) ‘Als kind van de voorstad zie ik geen grote tegenstelling. Ik kan natuur als cultuur beleven en omgekeerd. Bij beide gaat het in eerste instantie niet om cerebrale maar om zintuiglijke ervaringen.’

Het inzicht van Beatrice de Graaf is niet nieuw, zij bevestigt namelijk het inzicht dat al eerder door H.P. Blavatsky in het boek The first step towards the Temple of Truth (p. 7) naar voren is gebracht, namelijk:
With the Pythagoreans... humility was no virtue, though in modern times it is considered to be the greatest of the virtues. With Aristotle likewise it is no virtue: for in his Nicomachean Ethics he says that
... all humble men are flatterers and all flatterers are humble.
The
Ten Pythagorean Virtues are identical with those prescribed by Manu, and the Buddhist Paramita's of Perfection.

Studiestrss (Opinie en Debat de Volkskrant 12 mei 2023, p. 24):
Versoepeling van het bindend studieadvies?
Was er maar wat meer prestatiedruk!

Pythagoras (De Gulden Verzen van Pythagoras) en Plato richten zich zowel op de vergankelijke als de onvergankelijke wereld. De controverse tussen de wetenschappers Plato en Aristoteles kan met de gezichtspunten van Hegel en Marx worden vergeleken. Het 5D-concept en Ether-paradigma zijn zowel op de filosofie van Plato en Aristoteles als op de dialectische filosofie van Hegel en Marx (Engels) gebaseerd. De universele menselijke vermogens ethiek, spiritualiteit en creativiteit zitten in ons DNA, lees bewustzijnsschil, schillenmodel ingebakken.

Het mysterie van het leven kan in poëzie of rab voelbaar worden gemaakt. Het levensraadsel hangt samen met de persona van Carl Jung en de musica universalis van Pythagoras. Kunst, mysterietaal maakt het mogelijk de waarheid dichter te benaderen.
Muziek heeft bij
Pythagoras op de ‘muziek der sferen’, de musica universalis (eonische muziek) betrekking. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis.

Het onderzoeksrapport 'E i V' plaatst de relatie tussen 'Slachtoffers en Daders' in het licht van de evolutie van de mensheid, antropogenese (hominisatie). Mede aan de hand van de Bhagavad Gita, de Upanishads, de Levensboom, Gnosis, 'Identificatie en Disidentificatie' (meditatiediagram), De Derde weg en Individualiteit, het Bodhisattva Pad (zelfverwerkelijking, zelfrealisatie, zelf-ontplooiing, Zelfreinigend vermogen, Zelfregulering) wordt er is niets nieuws onder de zon toegelicht. Met zijn pamflet beoogt Gustaaf Peek het cultuurmarxisme te bestrijden. Door het Oosterse en Westerse denken met elkaar te verbinden, de Gulden Middenweg ontstaat synergie. Theosofie hanteert de Doel-Middel strategie, waar het Doel staat voor het met behulp, Middel, pelgrimage verbinding zoeken met het hogere Zelf.

Edward Strecker en Kenneth Appel Prismaboekje 562 Psychologie van het dagelijks leven
Een belangrijke oorzaak van vrees is overheersing. Overheersing is één van de voornaamste dreigingen voor het voortbestaan van zijn gevoel dat hij iemand is. Op gelijke wijze is vrees een beschermend mechanisme,zonder welk de primitieve mens door wilde dieren zou zijn verslonden en uitgestorven.
In onze beschaving is men geneigd zowel vrees als woede als een negatieve factor te beschouwen.
De emoties van vrees, woede, liefde, en verering gaan met diepe fysiologische veranderingen in het lichaam gepaard.
Vrees verhindert zeker niet heldhaftig te zijn; vrees en moed gaan hand in hand, en het algemeen verbreide geloof dat helden onbevreesd zijn, is een dwaling. De vermetelste daden van heldhaftigheid die opgetekend staan, zijn vaak bedreven door mensen bij wie het hoofdmotief was, zichzelf en anderen te bewijzen niet dat zij geen vrees hadden, maar dat zij hun vrees konden overwinnen. Zoals er situaties zijn waarin hetgeen men moet doen , vechten is, zo zijn er andere situaties waarin hetgeen men doen moet, er vandoor gaan is. Etc…

Groot, groter, grootst (Joost de Vries de Volkskrant 4 december 2018, p. 18-19):
De consument bepaalt het ritme in de distributiecentra: gestaag tijdens kantooruren, maar na 17 uur, wanneer de doorsnee werkdag erop zit, schiet het aantal bestellingen omhoog. Elke klik op laptop of mobiel zet een mier in beweging. Binnen een kwartier zit de aankoop in een doos, klaar om vervoerd te worden. Om 18 uur treedt de ‘aardappeldip’ in. Vanaf 19 uur zwelt de tweede golf aan, om pas diep in de avond weer te luwen. ’s Nachts nemen andere mieren plaats in de cabines van hun vrachtwagens.
‘Duizelingwekkend’, concludeert Mouthaan. ‘De omvang, de hoeveelheid producten, de snelheid. Het is een consumptiewalhalla.’

Rutte lobbyt bij Alibaba voor logistieke hub in Limburg (Jan Fred van Wijnen FD 15 oktober 2018):
Premier Rutte heeft in augustus een hoge delegatie van handelsplatform Alibaba ontvangen om te praten over de vestiging van een distributiecentrum in Nederland. Dat meldt het Financieele Dagblad.
Zo zouden de locaties Weert en het nieuwe bedrijventerrein bij vliegveld Maastricht-Aachen in Beek ‘nog steeds in de race’ zijn. Bij de gesprekken in het torentje zou ook Alibaba-topman Jack Ma aanwezig zijn geweest, meldt het FD.
In november werd bekend dat de keuze van Alibaba voor de vestiging van zijn eerste Europese ‘airhub’ definitief was gevallen op Luik.

Het onbewuste van een kreeft (Arthur Eaton De Groene Amsterdammer 7 juni 2018 p. 60-61):
Voor zijn ‘
regels voor het leven’ laat en survival of the fittest. Om over de rol van vrouwen nog maar te zwijgen.
Wat u in uw lezing zei over Carl Jung heeft mijn leven veranderd’, zegt een jonge student met een blonde spuuglok. Hij staat in een bomvolle collegezaal. ‘En wat u daarna zei over The Lion King en het onbewuste’, de jongen wijst op zijn heavy metal T-shirt, ‘dat gaf me zo’n waanzinnig gevoel in mijn buik. Ik dacht: misschien is dit wel God of zo.’ Hij slaat zijn ogen neer. Professor Peterson knikt begripvol. ‘Je moet oppassen met het lezen van Jung’, zegt hij vaderlijk. ‘
Die teksten veranderen je manier van denken.
Het boek leest als een soort mash-up van Wikipedia-lemma’s, geremixt door een zwartgallige dominee. Het is dan ook verleidelijk om het werk af te doen als een postmodern allegaartje van conservatieve prietpraat, maar dat is te gemakkelijk: er is wel degelijk method to the remix.
Drie denkers zijn impliciet aanwezig in het werk: Nietzsche, Jung en Darwin.
In het eerste hoofdstuk – ‘Sta rechtop, met je schouders naar achteren’ – begint Peterson zijn verhaal met een verhandeling over kreeften. Net zoals die beesten zijn mensen onderworpen aan dominantiehiërarchieën, stelt hij. ‘Er bevindt zich een onbeschrijflijke primordiale calculator diep in je’, schrijft Peterson, ‘aan het fundament van je brein, ver onder je gedachten en gevoelens. Die houdt precies bij wat je plaats in de maatschappij is – op een schaal van één tot tien.’ Uiteindelijk zijn we allemaal schaaldieren, volgens de professor. In de hiërarchie staat de alfa-kreeftman bovenaan. Die krijgt het beste voedsel en de mooiste vrouwtjes. Daaronder bungelen alle loser-kreeften. De boodschap is helder: jij bent net zoals een kreeft, dus accepteer je lot en beweeg je, waar mogelijk, een treetje omhoog op de dominantieladder. Een rechte rug komt daarbij van pas.
Daarna komt Carl Jung. Jung en Sigmund Freud verbraken ooit hun vriendschap over de inhoud van het onbewuste. Volgens Freud was het onbewuste uiteindelijk onkenbaar: er kunnen hooguit hypotheses over de inhoud worden opgesteld aan de hand van indirecte sporen ervan in het bewustzijn – dromen, grappen, versprekingen, et cetera. Maar zijn favoriete volgeling, de Zwitserse psychiater Carl Gustav Jung, geloofde dat men direct toegang kon krijgen tot de inhoud van het onbewuste. Het betrof een verschil in temperament: Freud was een wetenschapper; Jung een mysticus.

Een crisis biedt ook kansen’ (Annemarie Peters Leef de missie van je ziel):
Met onze
gedachten, emoties en daden zijn we medescheppers van de wereld, zoals die nu is en zoals die zal worden. Een welkom gegeven tegen de achtergrond van het huidige wereldtoneel. Een crisis biedt evenwel een kans tot transformatie en als oude patronen op individueel en mondiaal niveau worden opgeruimd, ontstaat er ruimte voor nieuwe denkbeelden en mogelijkheden.

Man en Vrouw gelijk? Net als rechtse en linkse politici zijn mannen en vrouwen wel gelijkwaardig maar ongelijk. Emancipatie, het feminisme heeft ongetwijfeld een belangrijke bijdrage geleverd dat meisjes nu beter scoren op school. De uitkomst wordt in sterke mate bepaald door het etiket dat er door de maatschappij wordt opgeplakt. Met welke bril kijken we naar de werkelijkheid en de maatschappelijke ordening die daarvan een gevolg is? Het rapport ‘E i V’ stoelt op een in de systeemleer bekende regel ‘Garbage in - garbage out’, voor het secularismeZaaien en Oogsten’.

Eenheid in Verscheidenheid staat voor diversiteit, emancipatie vaak via spreiding van ’Geld, Kennis en Macht’ en feminisme. Voor de emancipatie van vrouwen dient goed onderwijs, verbetering van de toegang tot de arbeidsmarkt centraal te staan. Om de keuzevrijheid en autonomie te bevorderen werkt een triviaal onderwerp als het hoofddoekverbod eerder averechts. Wilders biedt simpele oplossingen voor complexe vraagstukken en zorgt zo onbedoeld voor de nodige entertainment. Het eerste is helaas niet mogelijk. Wat betreft het tweede punt slaagt hij aardig. Seculiere vormen van het fundamentalisme zijn het neoliberalisme en hooliganisme. De controverse tussen wetenschappers komt in het debat tussen Mark Rutte en Sybrand Buma naar voren. Het verkooppraatje van Mark Rutte, het in de uitverkoop gooien van onze economie is op het gezichtspunt van Ayn Rand gebaseerd. Terwijl de dominee in Sybrand Buma op het gezichtspunt van Pythagoras, Plato en H.P. Blavatsky voortborduurt. Of met andere woorden het 'Mind over Matter', dat bij Pythagoras al bekend was staat tegenover het 'Matter over Mind' van Ayn Rand.

De schoonheid van muziek maakt het mogelijk de waarheid van het universele mechanisme dichter te benaderen en dat was al in de Bijbel bekend.
De telling van Pythagoras brengt niet alleen de ultieme symmetrie van
'Zaaien en Oogsten' (reciprociteit), maar ook de in het heelal, de in de ruimte verborgen absolute eeuwige perpetuum mobile, de universele beweging (een beweging van bijvoorbeeld '4 naar 5' en vice versa of 'abiogenese naar autopoiese' en vice versa) of trilling tot uitdrukking. Spreken (het woord is vlees geworden), maar ook muziek kan niet tot geluidstrillingen worden gereduceerd, veroorzaakt door een specifieke omgang met stukken materie. Het gaat wel degelijk om de ‘muziek der sferen’. De getallen van Pythagoras beelden een harmonische relatie, een specifieke categorie van betrekkingen, de verborgen 5e Dimensie, Synthese uit. Pythagoras was een interdisciplinair wetenschapper. De hamvraag blijft wat is de oerbron van deze beweging of trilling?

Wat Witte Hoogendijk & Wilma de Rek niet onderkennen is dat Het geheime verband (de verborgen 5e Dimensie), het voelen wel door kunst, maar niet door de wetenschap, lees informatici inzichtelijk kan worden gemaakt. Een informaticus is een wetenschapper die met behulp van computers (hardware + software) de informatiebehoefte en informatievoorziening optimaal met elkaar verbindt. Daarentegen is een esotericus een wetenschapper die met behulp van het literaire meesterwerk De Geheime Leer beoogt 'Geest en Lichaam' (psychomaterie), ‘Luisteren en Spreken’,these + antithese = synthese, met elkaar te verbinden. Een computer is een uitstekend hulpmiddel om kwantitatieve gegevens te ordenen, maar is zeer beperkt wanneer het gaat om het beoordelen van kwaliteit, het 'Goede - Ware - Schone'. Wel is het duidelijk dat een computer nooit in staat zal zijn een literair meesterwerk te creëren. Oost of West, het komt op hetzelfde neer, als een grootmeester het doet. Op aarde heeft een grootmeester op het rentmeesterschap betrekking. De fricties, de discrepantie die Haruki Murakami tussen Oost en West ervaart hangt, net als het America first van Trump met vooroordelen samen. Daarentegen hangt het onbehagen in de maatschappij met mensen die geen voorkeursbehandeling krijgen samen.

Haruki Murakami Absolutely on Music
Recensie Het geheime verband (Erik van den Berg Volkskrant 4 februari 2017 Bijlage Sir Edmund p. 16-19):
In Murakami's romans duikt overal muziek op. Zijn jongste boek is er zelfs helemaal aan gewijd. Met Seiji Ozawa voert hij lange gesprekken over concerten, dirigenten en solisten.
Andere hoofdstukken gaan over Ozawa's herinneringen aan zijn leermeesters Leonard Bernstein en Herbert von Karajan (formidabele tegenpolen die hij veelzeggend genoeg 'Lenny' en 'Maestro' noemt), over ijdele platenverzamelaars, over Ozawa's zwak voor Chicago-blues,
het geheime verband tussen schrijven en musiceren (Murakami legt nog eens uit waarom hij altijd eerst het juiste zinsritme zoekt), de onbegrijpelijke kanten van Hector Berlioz' Symphonie fantastique, en Ozawa's triomfantelijke comeback (na een zware operatie) in Carnegie Hall, december 2010, met Brahms Eerste symfonie.
'On-Japans'
Herhaaldelijk vraagt Murakami hoe het was om als eerste Aziaat een toppositie te verwerven in een bij uitstek westers genre. Nou ja, dat leverde weleens fricties op, bekent de dirigent na enig aandringen. Nog in 1980 werd hij drie achtereenvolgende avonden uitgefloten in de Scala in Milaan, toen hij daar Puccini's operadrama Tosca dirigeerde, met Luciano Pavarotti in de hoofdrol. 'Italianen konden een Aziatische dirigent in Tosca gewoon niet accepteren.'
Omgekeerd wordt Ozawa tegenwoordig in eigen land bekritiseerd om zijn afwijkende aanpak in de jaarlijkse zomeracademie in Kyoto. Een oudere garde docenten laat hem weten: 'Er klopt niets van je methoden, wat jij doet heeft niets met lesgeven te maken.' Het is kritiek die Murakami bekend in de oren zal klinken: zijn Amerikaans beïnvloede romans werden in Japan aanvankelijk als 'on-Japans' afgeserveerd.
Ozawa praat er luchtig over, en je vraagt je af of hij de pijn negeert of dat hij echt gelooft dat muziek alle verschillen overbrugt. In jazztrompettist Louis Armstrong hoort hij shibumi (meesterschap dat zich uit in sublieme eenvoud) en de magie van Glenn Goulds haast ondraaglijk trage tempi valt voor de dirigent slechts te verklaren uit het Japanse begrip ma: het vermogen de lege ruimte tussen de noten tot leven te wekken. 'Oost of West, het komt op hetzelfde neer, als een grootmeester het doet.'

Terug naar de Bron (Oerbron)
Met
"terug gaan naar de bron" wordt bedoeld dat je door de oefeningen terug gaat naar een meer oorspronkelijke levenssituatie en dat je in verbinding geraakt met alles in en om ons heen (de alles doordringende levensenergie (Chi of Qi)). Enige kennis van hoe het menselijk (geconditioneerde) brein werkt is daarbij een heel goed hulpmiddel. In het "hier en nu" aanwezig zijn, open staan voor allerlei zogenaamde "afwijkende" denkbeelden, de wijze waarop je omgaat met levenssituaties (Wu Wei) en derhalve dus niet (ver-/be-)oordelen zijn weer andere sleutels tot succes.
Dit verhaal is eigenlijk toch weer langer geworden als ik in eerste instantie wilde, maar toch nog veel te kort om uit te leggen hoe "alles" zit. Het leven is uiteindelijk grotendeels een
mysterie;) Dit teruglezende kom ik toch tot de conclusie dat de zogenaamde "gulden middenweg" toch vaak weer de beste is. Staat je verstand in dienst van jeZelf (je brongevoel) - je hebt verstand, je bent het niet -, dan kan de integratie met je ware Zelf plaatsvinden en je(Zelf) een vreugdevolle plek op deze aardbol laten verwezenlijken. Daarnaast door het doen/uitvoeren/bewegen (yang) van de oefeningen wordt de stilte, de innerlijke rust, (yin) zichtbaar. Een schijnbare paradox.

Mike Boddé componeerde het stuk Wu wei, na 40 minuten beschrijft Mike Boddé in de uitzending (Paul Witteman 10 januari 2021) dit fenomeen namelijk ledigheid, het niet-handelen.

Om het ‘Geloof, Hoop en Liefde’ uit de Bijbel (1 Korinthiërs 13-13:) te verklaren past Plato (428/427 or 424/423 – 348/347 BC) een nieuw gezichtspunt, het 'Goede - Ware - Schone' toe. Het gezichtspunt ‘Geloof, Hoop en Liefde’ wordt in de Baghavad Gita al onderkend. Dit betekent dat het 'Goede - Ware - Schone' van Plato nog millennia meekan.

Door het schone van bijvoorbeeld kunst en muziek met anderen te delen kunnen tegenstellingen worden overwonnen. Een topmusicus beheerst niet alleen de techniek om zijn instrument te bespelen, maar hij weet ook een compositie op een authentieke wijze te interpreteren. De taal van muziek, de 'muziek van de sferen' (eonische muziek) is universeel. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis.

Wederkerigheid (golf-deeltje dualiteit) is analoog aan het begrip periodiciteit in de esoterie. Het onderzoeksrapport ‘E i V’ borduurt voort op de dissertatie Liefde, solidariteit en recht: een interdisciplinair onderzoek naar het wederkerigheidsbeginsel van Dorien Pessers (de Volkskrant 18 december 1999). De economy of regard van Avner Offer komt met het wederkerigheidsbeginsel van Dorien Pessers overeen. Door met de keerzijde van de medaille rekening te houden kunnen problemen gemakkelijker worden opgelost en komt synthese dichterbij.

Alles wat we geven mogen we ook weer ontvangen. Wederkerigheid, de ‘Law of One’ (wet van periodiciteit in de esoterie, Zaaien en Oogsten) heeft op het universele ordeningsprincipe karma, de 2e grondstelling betrekking. Het gaat in het kwantumvacuüm om de virtuele scheidslijn tussen twee polen (les 3 polariteit), het aardse en het hemelse, om karma en dharma. Door een cultuur van verdieping en verinnerlijking (innerlijk leiderschap) te creëren kan het verstoorde energetische evenwicht worden hersteld. Welke leraar inspireert je het meest of met andere woorden waar steken wij onze energie in?

De grondtoon van de Bijbel berust op de complementariteit, de wederkerigheid tussen De geschiedenis leert ons uiteindelijk alleen dit, dat de mensen niets uit haar willen lerenvan Friedrich Hegel en Er is niets nieuws onder de zon, het zelfreinigende vermogen. Friedrich Hegel is nog steeds actueel. Dat we te weinig lering trekken uit het verleden maakt ons mede schuldig.

Het is het Boeddhisme dat voor het gedachte-experiment een oplossing biedt, namelijk ‘Boeddhisten ontkennen de schepping en kunnen zich geen schepper voorstellen.Bram Moerland: Gnosis en Christusbewustzijn Wij hebben als mens twee naturen.
Er is hier een grote verwantschap met het boeddhistische begrip
'boeddha-natuur'. Elk mens, alle wezens en alle dingen hebben boeddhanatuur, leert het boeddhisme. Het spirituele pad van het boeddhisme heeft als doel het bewustzijn van de individuele mens te verenigen met zijn eigen boeddha-natuur, die tegelijk ook de boeddha-natuur is van de ganse werkelijkheid.
Precies zoals in het boeddhisme wordt verteld dat een mens die de
boeddha-natuur in zichzelf heeft gerealiseerd, tegelijkertijd ook de innerlijke vereniging met de boeddha-natuur van de ganse werkelijkheid zal ervaren, zo leert de gnostiek dat kennis van het zelf tegelijkertijd ook kennis van het Al is: Wie zichzelf kent, kent het Al.

De nieuwe wereld NPO2 (9 november 2015):
Colet gaat in gesprek met diverse gasten, op zoek naar maatschappelijke betrokkenheid, engagement en vrijzinnigheid. Hans Boutellier, die in zijn onderzoek
Het seculiere experiment analyseert hoe het christendom verdween uit het maatschappelijke leven, en Volkert Engelsman, directeur van Eosta, een van Europa's grootste handelsondernemingen in biologische groenten en fruit.
Debat tussen de hoogleraren Hans Boutellier en Manuela Kalsky
Hans Boutellier sprak woensdag 19 september 2007 zijn oratie uit in het kader van zijn aanvaarden van de Frans Denkersleerstoel
‘Veiligheid en burgerschap’, een initiatief van het politiekorps Amsterdam-Amstelland, de gemeente Amsterdam en FSW. Deze leerstoel biedt hem de mogelijkheid in nauwe samenwerking met de politie en de Dienst Onderzoek en Statistiek van de gemeente een onderzoeksprogramma op te zetten waarin onafhankelijk onderzoek wordt gedaan naar de ordening van veiligheid in een netwerksamenleving.
Van Manuela Kalsky vond de inaugurele oratie op 12 november 2012 plaats ter gelegenheid van de aanvaarding van de Edward Schillebeeckx leerstoel voor Theologie en Samenleving aan de VU. Voorafgaand aan de oratie was er het mini-symposium
‘God is ieder ogenblik nieuw in De Nieuwe Liefde over de vraag of, en zo ja hoe, religieuze diversiteit in het werk van Edward Schillebeeckx voorkomt.
Volkert Engelsman is directeur van Eosta. Eosta is genomineerd vanwege zijn "continue stroom van innovaties" op het gebied van voedseltransparantie, biologische productie en duurzame verpakkingen.

De oplossing van de unificatietheorie wordt niet gevonden in het elementaire deeltje maar in de ruimte die de elementaire deeltjes van elkaar scheidt.

Deze stelling is gebaseerd op De Geheime Leer, Deel I p. 563: ‘De kracht is daarom niet in het atoom maar in de ruimte die de atomen van elkaar scheidt (neutrale centrum, eros = fohat).

Stelling: Alleen een interdisciplinaire grensoverschrijdende benadering, een integrale denktrant, de synthese van de alfa-, béta- en gammawetenschappen, het onderkennen van de twee kanten van één medaille brengt de Theorie van alles een stapje verder. De unificatietheorie kan niet worden uitgevonden want het is de status quo van de alfa-, béta- en gammawetenschappen. Kunst maakt het mogelijk, de 4e dimensie (4Ddenkraam), de synthese tussen de drie domeinen van de alfa-, béta- en gammawetenschappers weer te geven.

De psyche (reflexief bewustzijn, zelfreflectie) werkt als een spiegel (weerspiegeling). Het is deze spiegel, het spiegelneuron, dat zorgt voor de golfbewegingen, schommelingen(Neer - en Opwaarts) in de geschiedenis. Welke kant van de medaille, de aardse Tetrade (Standaardmodel, de gemanifesteerde werkelijkheid) of de hemelse Triade (ongemanifesteerde werkelijkheid), laten we overheersen? Alleen wanneer we ons meer met de Triade verbinden komt de beschaving een stapje verder. Meer opties zijn er niet en dat was al bij Pythagoras (De Gulden Verzen van Pythagoras) bekend. Het is het reflexief bewustzijn dat zowel probleem en oplossing als hemel en aarde met elkaar verbindt. Wat kristallografie is op het materiële, zichtbare vlak is holografie op het geestelijke onzichtbare vlak. Maurits Escher is door de kristallografische kennis van zijn halfbroer Berend George Escher beïnvloed.

Sluit depressieve kinderen niet op maar geef ze liefde (Jason Bhugwandass - Volkskrant 9 februari 2019 Opinie p.2-3):
We moeten af van de gesloten jeugdzorg, vindt ervaringsdeskundige Jason Bhugwandass (21).
Alle regels en tucht doen kwetsbare jongeren meer kwaad dan goed.
Symptoombestrijding
Er was misschien geen behandeling, maar in de instellingen waar ik zat heerste wel een angstcultuur, gericht op symptoombestrijding. De meisjes met eetstoornissen kregen een sonde in hun neus. De snijders kregen hechtingen. De stoelgooiers werden ‘gefixeerd’ – tegen de grond geduwd. En alle kinderen op de groep eindigden vroeg of laat in de isoleercel. Het was voor ons een soort tweede verblijf. Soms fantaseerde ik hoe het zou zijn als ze die isoleercel iets leefbaarder zouden maken. Wat als ze er een sterrenprojector zouden neerzetten? Of, goedkoper: van die glow-in-the-darksterren. Hoe fijn zou het zijn om naar sterren te kunnen kijken, in plaats van naar een kale muur?
Ik begrijp de impuls een kind dat zichzelf wil schaden op te sluiten en elke poging daartoe te onderdrukken met tucht en regels. Maar repressie werkt niet en doet alleen maar meer pijn. Wat wel werkt, zeggen steeds meer deskundigen, onder wie promovendus Sophie de Valk: kleinschalige, gezinsgerichte zorg. Ik zou ook zeggen: stel kwetsbare kinderen niet bloot aan tucht, laat ze juist zien wat liefde is. En sluit wat mij betreft de gesloten jeugdzorg, geen kind wordt er beter van.

G. Barborka boek Het Goddelijke plan - Menswording en Evolutie Deel 1
Hoofdstuk V DE LEER VAN VOORTDURENDE VERANDERING :
Het doel van het Bestaan (p. 220):
Met dat al behoudt die Straal, Buddhi, toch het besef van haar
individualiteit, terwijl de Monadische Essentie - Atman - één wordt met Paramatman, de Vonk wordt de Vlam (in de woorden van de Stanza). Dit is zo, omdat Atman verbonden is met Paramatman, zoals het dat altijd is, zelfs tijdens het leven op aarde.
‘Atman, het ‘
Hoger Zelf’, dat noch uw Geest, noch de mijne is, maar als het zonlicht op ons allen schijnt. Het is het universeel verspreid 'goddelijk beginsel’, even onafscheidelijk van de ene en volstrekte Meta-Geest, als de zonnestraal van het zonlicht.’ (Sleutel tot de Theosofie, blz. 141, 161 NL versie). Wanneer zij opgaat in de Ene Essentie wordt Atman ‘zelfs dat leven zelf’. (Fr. 1103: Terw. 1 187 De Geheime Leer I p. 134,135).

Het begrip quaterniteit van Carl Jung heeft op de metafoor kwadratuur van de cirkel, de Ouroboros en de Steen der wijzen betrekking.

De bedevaart, onze pelgrimstocht op aarde, de mysterieweg in de school van Pythagoras, het thema verlossing, loutering, hangt met de evolutionaire psychologie samen. De esoterie (Filognosie) benadert de transformatie van het kwaad echter vanuit het bredere perspectief van karma, zaaien en oogsten. Hoofdoorzaak van het onbehagen in de maatschappij is dat een meerderheid van de politici in Nederland religie buiten hun referentiekader (5Ddenkraam) heeft geplaatst.

Ervin Laszlo schreef de boeken Het Akasha-veld Verbinding en geheugen in kosmos en bewustzijn en Kosmische Visie wetenschap en het Akasha-veld, René Meijer het boek De Ether Bestaat! en Jan Wicherink Ontheemde Zielen Ontwaken. Hoe we waarnemen hangt van onze interpretatie (hermeneutiek) af. Het ‘Hoe en Wat’ (Structure follows strategy, twéé kanten van een medaille, Twee paden) in de gemanifesteerde wereld staat tegenover het ‘Wat en Hoe’ (Meta-leren, Zelf-eon en zelf-eonen) in de ongemanifesteerde wereld. De éne werkelijkheid is dat het universum in het menselijke bewustzijn wordt weerspiegeld. De kwadratuur van de cirkel symboliseert de evolutionaire kringloop en de Tetraktis (de twee in één of Monadische essentie, de wederkerigheid tussen twee polen). Maar de driehoek van Pythagoras en de categorieën van Aristoteles symboliseren ook al hoe de innerlijke wereld met de uiterlijke wereld (Binnen- en Buitenwereld, Micro- en Macrokosmos), 'Wat en Hoe; Hoe en Wat' met elkaar worden verbonden.

De vijfde natuurkracht (fifth force), die fysici beogen te verklaren was al in de Bhagavad Gita bekend. Naast het Ether-paradigma worden verwante begrippen zoals Akasha-veld, Kwantumvacuüm, Nulpuntveld, Prana, levenskracht, Tetragrammaton,, Universeel Denkvermogen, anima mundi, kosmisch bewustzijn, universeel bewustzijn, wereldziel, Reiki, wereldgeest, eenheidsbewustzijn, De, ki, Chi, (Qi) Kundalini, psi-vermogens, Zero Point Field (Z.P.F.), Aether, vril en tachyonenergie gebruikt.

Het boeddhisme biedt voor het probleem van het ego, dat Ewald Engelen in zijn nieuwe boek Ontwaakt! Kom uit uw neoliberale sluimer beschrijft een oplossing.
Walpola Rahula schrijft in zijn boek
Wat de Boeddha onderwees dat vanuit het principe van voorwaardelijkheid, relativiteit en onderlinge afhankelijkheid, wordt het hele bestaan – de voortgang van het leven en de beëindiging ervan – in een gedetailleerde formule uitgelegd die Paticca-samuppada ‘afhankelijk ontstaan’ wordt genoemd en die uit twaalf factoren of schakels bestaat.
Dit is hoe het leven ontstaat, bestaat en voortgaat. Wanneer we echter deze keten in omgekeerde volgorde nemen komen we tot het beëindigen van dit proces. Door het opheffen van onwetendheid stoppen de wilshandelingen of het ontstaan van karma.
Analysis of Consciousness
A similar perspective which emphasizes Yogācāra's continuity with early Buddhism is given by Walpola Rahula. According to Rahula, all the elements of this theory of consciousness with its three layers of Vijñāna are already found in the Pāli Canon:[55]
Thus we can see that
Vijñāna represents the simple reaction or response of the sense organs when they come in contact with external objects. This is the uppermost or superficial aspect or layer of the Vijñāna-skandha. Manas represents the aspect of its mental functioning, thinking, reasoning, conceiving ideas, etc. Citta which is here called Ālayavijñāna, represents the deepest, finest and subtlest aspect or layer of the Aggregate of consciousness. It contains all the traces or impressions of the past actions and all good and bad future possibilities.[56]

Herman Wijffels Duurzame waarden en maatschappelijke transitie (3 oktober 2016):
In onze
wegwerpmaatschappij eindigt meer dan de helft van de spullen die we kopen binnen 6 maanden in de verbrandingsoven.
De politiek heeft deze ontwikkeling lange tijd op afstand gevolgd. Maar ook daar zijn in het afgelopen jaar, m.n. op mondiaal niveau, belangrijke stappen gezet. Denk daarbij aan het Parijse Klimaatakkoord en aan de vaststelling van de zgn. Sustainable Development Goals in de VN. Deze SDG’s vormen een samenhangend geheel van 17 ontwikkelingsdoelstellingen, onderschreven door vrijwel alle landen in de wereld. Ik ben geneigd ook de encycliek Laudato Si hierbij te noemen, omdat daarin in feite de ethische grondslag wordt geleverd voor beide mondiale programma’s. Samen leveren die programma’s een duidelijk richtinggevend en samenhangend kader voor de volgende fase in de maatschappelijke ontwikkeling.
Geen enkele organisatie die aan de maat van de tijd wil zijn en dus ook universiteiten niet, kan
zonder integrerend perspectief voor het geheel. Integraal ontwerpen vraagt om geïntegreerde alpha, beta en gamma kennis en vaardigheden. Ook het onderwijs zal meer vanuit dat perspectief vorm moeten krijgen.

Voorkomen is beter dan genezen
Wil jij voorkomen dat je burn-out raakt? Let dan op de signalen van je lichaam en geest.

We zijn veel te bang gemaakt voor stress’ (Evelien van Veen de Volkskrant 9 oktober 2021 Wetenschap p. 24-25):
Jazeker, chronische stress is schadelijk en kan tot burn-out en depressie lijden, stressonderzoeker
Sonia Lupien heeft het zelf aangetoond. Maar het is tijd voor een andere boodschap: ‘Stress is het beste wat ons als mensheid is overkomen.
Het verhaal rond stress is de laatste jaren alleen maar negatief geweest. Er zijn zelfs journalisten die mij niet willen interviewen als ik niet bereid ben om erop te hameren hoe
schadelijk stress is; depressie, burn-out, dat verhaal. Maar dat heeft veel kwaad gedaan, want daardoor is onze mindset collectief er een van angst voor stress geworden.
‘Terwijl we onze stresshormonen hard nodig hebben om goed te functioneren. Daardoor kunnen we de mammoet doden – of examen doen, een toespraak houden, een goed feest organiseren, ingrijpen als iemand hulp nodig heeft, een moeilijke operatie uitvoeren, noem maar op. Daar komt allemaal niets van terecht zonder een
gezonde dosis stress.’

Een kostuum tegen de angst (Evelien van Veen interviewt Marieke Lucas Rijneveld Volkskrant Magazine 26 september 2020 p. 60-64):
Het buitenland lonkt naar schrijver Marieke Lucas Rijneveld, winnaar van de International Booker Prize. Geweldig, die erkenning, maar eerst wil ze even bijkomen van alle aandacht. Dat doet ze het liefst in Zeeland.
Rijneveld won als eerste Nederlander ooit de Booker Prize voor
De avond is ongemak, haar debuutroman over een beklemde jeugd in een gereformeerd boerengezin waar de dood van broer Matthies elk spatje levensvreugde wegslaat.

Essay In de grootsheid van Japan
Een vroege ochtend in Kyoto (Cees Nooteboom Groene Amsterdammer 10 september 2020 p. 42-45):
De essentie van het reizen is dat je je overgeeft aan wat je overkomt. In Kyoto, op een ochtend, balt de geschiedenis zich samen. In het geluid van de ahornbladeren die boven een vijver bewegen is een oeroud gesprek hoorbaar dat hier in Japan nog steeds plaatsvindt.
Over waarheid en leugen, geloof en ongeloof.
We hebben een lange reis door het Noorden achter de rug, een uitgebreide
pelgrimstocht die Saigoku heet, 33 tempels soms hoog in de bergen. De tempel die wij nu willen bezoeken hoort daar niet bij, een vriend die Japan goed kent heeft ons dit aangeraden. Kozan-ji, heel intiem, heeft hij erbij gezegd, na alle grote tempels trok me dat aan.
Eeuwen opzij duwen, heb ik hierboven geschreven.
Kobo Daishi, die de woorden hierboven schreef voor zijn dood in 835, refereert aan een mythische Chinese keizer die vijfduizend jaar geleden leefde, de Hertog van Chou was een zoon van de ook al zo vroege Chinese koning Wen, die met de mysteries van de I Ching te maken had, het systeem van hexagrammen waar mensen hun lot in konden lezen. Kukai leefde van 774 tot 835 en was monnik, heilige en filosoof die leerde dat de kosmos een taal is, een tekst die gelezen moet worden om de wereld te begrijpen.

De grote collectieve ziekmaker van deze tijd is werkstress, psycho sociale arbeidsbelasting. Bij het toenemen van spanningen (stress en angst) in de wereld wordt aan risicobeheersing (stress management) en de mate van maakbaarheid van een wereldwijde samenleving meer aandacht besteed. Maar om spanningen te verminderen heeft de evolutie de mens gelukkig ook van de eigenschappen geweten, zelfbeheersing (innerlijke harmonie leidt tot uiterlijke harmonie), mededogen en empathie voorzien.
Moet je bijna dood zijn geweest om die
levenslessen te leren? Nee, meent Van Lommel, die zelf nooit een bijna-doodervaring heeft gehad. Zelf heeft hij dankzij zijn onderzoek zoveel waardevolle lessen geleerd, dat hij in 1992 zijn carrière als cardioloog heeft beëindigd om zich volledig te kunnen wijden aan verder onderzoek en nieuwe publicaties en lezingen over dit onderwerp. ‘Door ermee bezig te zijn en ervoor open te staan, is mijn leven veranderd’, zegt Van Lommel. ‘Ik zie nu in dat alles voortkomt uit bewustzijn. Ik begrijp beter dat je je eigen realiteit creëert op basis van het bewustzijn dat je hebt en de intentie van waaruit je leeft. Ik begrijp dat bewustzijn de basis is van leven, en dat het in het leven vooral gaat om compassie, empathie en liefde.’
Christian Keysers laat ons in
Het empathische brein aan de hand van levendige en persoonlijke beschrijvingen van experimenten zien waarom we niet alleen individuen zijn, maar vooral ook sociale wezens.

In de 18e eeuw wordt de overgang van de alchemie naar de chemie onder andere gemarkeerd door het verschuiven van de aandacht voor het kwalitatieve naar het kwantitatieve. Het lijkt raadzaam het accent weer te verleggen van kwantitatief naar kwalitatief, dus aan de kwaliteit van het recept weer aandacht te besteden.

Het lijkt aannemelijk dat verder onderzoek zal aantonen dat het microkader van de kwantummechanica nauw met de manifestatie van de neuronale netwerken samenhangt. Tegenover het standaardmodel in de gemanifesteerde wereld staat het, volmaakte vierkant, het magisch vierkant in de ongemanifesteerde wereld. Het speculeren op de financiële markten, het zeepbel(casino)kapitalisme in de materiële wereld kan met het speculeren over de immateriële wereld worden vergeleken.

Leiders zijn geregeld zelfdestructief (Elsevier, 4 januari 2014)
Kets de Vries is hoogleraar aan het Franse managementinstituut INSEAD. Al 22 jaar geeft hij daar cursussen over leiderschap voor topmanagers.
Hij was eerder hoogleraar aan de Harvard Business School en is gediplomeerd 
psychoanalyticus. Wie hij op de divan heeft gehad, kan hij vanwege zijn beroepsgeheim 
niet zeggen. 'Maar de teller staat ruim over de duizend. Veel oud-studenten zijn top-CEO’s en ministers.'
Zijn indruk na al die ontmoetingen? Niet zo best. 'Als je aan leiders schudt, vallen er heel rare dingen uit. Ze zijn bovengemiddeld vaak neurotisch en vooral narcistisch. Ze omringen zich vaak met verkeerde mensen en zijn erg gevoelig voor groepsdenken.
Verder worden ze vaak gedreven door hebzucht en hebben ze geen contact met de werkelijkheid.'
Het wordt pas echt gevaarlijk als iemand wordt uitgeroepen tot bijvoorbeeld Zakenman van het jaar. Dat is vaak een teken dat hij te veel bezig is met andere zaken dan de kern van zijn bedrijf - en dit is vaak is dit het begin van hybris, overmoed. Het wordt pas echt gevaarlijk als
 iemand wordt uitgeroepen tot bijvoorbeeld Zakenman van het jaar. Dat is vaak een teken dat hij te veel bezig is met andere zaken dan de kern van zijn bedrijf - en dit is vaak is dit het begin van hybris, overmoed.'

Jeroen Smit (auteur van Het drama Ahold – 2004 en het boek De Prooi - 2008) stelt in het interview Economische raad dat de oorzaak van de deconfitures overmoed is (Volkskrant 4 januari 2014 – katern Weekeinde p. 2 en 3).
Wat heb jij er persoonlijk van geleerd?
‘Ik-geloof – en dan praat ik Alan Greenspan na, de oude baas van de Amerikaanse centrale bank – dat we altijd crisis zullen hebben. Omdat mensen in tijden van voorspoed over het onstuitbare talent beschikken te geloven dat die voorspoed niet voorbij zal gaan. Hoe dom dat ook is, die overmoed zit in ons allemaal. Ook in mij ja.

Alan Greenspan: ‘De kredietcrisis komt rechtstreeks voort uit het diepste wezen, dezelfde bron van de mensheid: het onstuitbare talent van mensen om in tijden van voorspoed te denken dat die voorspoed nooit voorbij zal gaan. We zullen dus meer crises zien, tenzij iemand weet hoe we de menselijke natuur moeten veranderen.’
Vorig najaar gaf Greenspan voor het Amerikaanse congres toe dat hij fouten had gemaakt. Hij had te veel op de redelijkheid van bankiers vertrouwd. Dat was zijn grootste fout geweest. ’Zij wisten dat risico te laag geprijsd was en dat er op enig moment een correctie moest komen. Ik vrees dat de meesten van hen dachten dat ze zich bijtijds konden terugtrekken.’ (Volkskrant september 2009)

In hoeverre is er van het peterprincipe of het sprookje De nieuwe kleren van de keizer van Hans Christian Andersen c.q. de 4e macht sprake? Wie durft leiders nog de waarheid te vertellen? De bekende 4e macht kan gewenste veranderingen tegenhouden. In bureaucratische organisaties staat veelal niet de klant, waar het feitelijk om moet draaien, maar het bouwen van koninkrijkjes centraal. Voor Aristoteles is een deugd het midden (Grieks: meson) tussen twee ondeugden in, het te weinig en het teveel. Moed is bijvoorbeeld het midden tussen lafheid (een gebrek aan moed) en overmoed (een teveel aan moed). Dit midden is niet absoluut, maar hangt steeds van de persoon en de omstandigheden af.

Het rapport ‘E i V’ verdedigt de stelling dat de vooruitgang alleen een stapje verder komt wanneer door de wetenschap aan de relatie tussen het CPB van het Ministerie van Economische Zaken en het SCP, het adviesorgaan van de Nederlandse regering meer aandacht wordt besteed.

Om het kwaad in de wereld te verklaren past het Westen het Adam-en-Eva-verhaal toe en het Oosten maakt van het Yin/Yang-symbool gebruik. Met kerstmis viert de mensheid dat we het nog steeds actieve alphapunt hebben leren onderscheiden. Het basisprincipe ‘eenheid der tegendelen’ , de schijnbare tegenstelling brengt Carl Jung met behulp van Enantiodromie (projectiemechanisme) en het Mysterium coniunctionus tot uitdrukking. De paasliturgie leert daarentegen hoe het Geloof, Hoop en Liefde uit de Bijbel, het 'Goede - Ware - Schone' van Plato via de as van de tijd, van generatie tot generatie wordt doorgegeven en uiteindelijk in het omegapunt culmineert.

De supersymmetrie in het universum, de schijnbare paradox wordt met de getallensymboliek van Pythagoras weergegeven. De supersymmetrie in het universum, het heelal berekent Pythagoras niet alleen met de verhouding a : b : c = 3 : 4 : 5, met de stelling a2 + b2 + c2, maar ook met de lichaamsdiagonaal Ld (space diagonaal), van een balk, rechthoekig blok of een kubus. Ld wordt volgens het theorema van Pythagoras berekend met de wortel uit L2 + B2 + H2 (a2 + b2 + c2). We leven in een universum waarin de balk een oneindige lengte heeft.

Omgekeerd evenredig risico
Dr. Hans Jansen haalt in zijn boek Diagnose van racisme en antisemitisme in Europa Titus Ensink aan: ‘Wie zich wil verzetten tegen iets dat hij gevaarlijk acht (racisme/antisemitisme), loopt altijd het risico op oordeelsfouten.

‘La condition humaine’, Frans voor ‘the human condition’, Engels voor ‘Het menselijk tekort’, het lot der mensheid, de toestand der mensen. Onze levensweg op aarde heeft op het emancipatieproces, burgerschapsonderwijs (begeleidingskunde), de ’Hoofdroute’ (waarheidsvinding) betrekking, de Gulden middenweg van balancerend - en authentiek leiderschap, op het Rechterpad. Het biedt een oplossing voor het menselijk tekort. De levenskiem, het beginsel van de enantiodromie van Carl Jung is nog steeds werkzaam.

Kees Kraaijeveld heeft gelijk het is Hoogtijd voor een nieuwe Sokrates (Volkskrant 25 juli 2020 Opinie p. 16-18):
De hamvraag draait echter niet om
Wat is wijsheid, maar om Wat is ons bewustzijn?
De serie interviews van Fokke Obbema illustreren dat het thema Wijsheid een complex vraagstuk betreft. Het interview met Ester van Fenema (Volkskrant Zomer Magazine p. 8-15) en mijn eigen levenservaring laten zien dat we bewust of onbewust fouten maken en dat dat ten koste kan gaan aan het levensgeluk van anderen.
Draagt het interview van Ester van Fenema in Trouw en de Volkskrant bij aan een oplossing of zullen haar ouders hun hakken nog dieper in het zand zetten? Een vergelijkbaar vraagstuk
Is Greta nu een vloek of zegen voor klimaatdebat? (Kim Clemens Gazet van Antwerpen 25 september 2019).
Maarten Boudry Wetenschapsfilosoof
‘Klimaatactivisten zeggen al 30 jaar dat het 5 voor 12 is. Dat wekt weerstand op’.
‘Ik vind het erg moedig wat dat meisje doet’,
zegt Verhaeghe. ‘Maar zelf ben ik voorstander van een aanpak op grond van kennis’ . Omdat het een effectievere aanpak is. ‘Als je discussieert op grond van wetenschap, dan kun je de pseudo-argumenten van de tegenstanders veel beter weerleggen. Bovendien maakt het dat je mensen blijvend kan overtuigen’.

Het eeuwige complementaire principe Yin en Yang (Tao, ‘Hoofdroute’) of het mechanisme 'These + Antithese = Synthese', de wederkerigheid tussen 'Chaos - Gaia - Eros' en het 'Goede - Ware - Schone' van Plato symboliseert de oerbron (perpetuum mobile) van de evolutionaire kringloop.

We moeten de angst juist volledig toelaten (Ron Jacobs de Volkskrant 21 juni 2017, p. 22):
In de Volkskrant (O &D, 19 juni) pleit
Sebastien Valkenberg voor het voorkomen van aanslagen door alle lone wolfs in kaart te brengen en hen huisarrest op te leggen, inclusief enkelband. Dan zou alle ellende wel eens snel verleden tijd kunnen zijn.
Willen we echt tot de
kern komen, dan is daar slechts één legitieme vraag: wat is ónze morele plicht? Met zijn eendimensionale repressieve oplossing gaat Valkenberg volledig aan deze vraag voorbij. Een 'zwaardmacht' voorkomt geen aanslagen en veel belangrijker: we verzaken hiermee onze eigen verantwoordelijkheid. De meest voor de hand liggende plicht is om elke medemens ten volle te erkennen - lees: serieus te nemen. Maar onze morele verplichtingen reiken nóg dieper, ze raken tevens emoties zoals: angst.
Angst bestaat
niet voor niets. Angst beschermt en alarmeert, het zet je zintuigen op scherp. Het waarschuwt bij bliksem of een loslopend wild zwijn. Maar daarnaast maakt angst ons - filosofisch gezien - ook tot wie wij zijn. Daarom is het zaak om angst, schrik en spanning volledig toe te laten in onszelf, juist omdat het de condition humaine is. Angst maakt zichtbaar wat echt is en wat de moeite waard is. Zoals de 19de-eeuwse Deense filosoof Søren Kierkegaard al aangaf, is angst een basisvoorwaarde voor het-mens-zijn.
Angst toont ons het leven in zijn
volle omvang: wie we zijn en waar het om draait. Laten we onze maskers afzetten en ons leed in volle omvang beleven. Each time, different shit.

Volgens mystici bestaat intuitieve communicatie, het zesde zintuig echt en heeft als resultaat de gulden regel opgeleverd. Helderziendheid (clairvoyance, buitenzintuiglijke waarneming) kan zowel op de absolute – als de relatieve tijd betrekking hebben. Paragnosten werkzaam in de individuele sfeer vertrekken bewust vanuit de relatieve tijd, daarentegen staan mystici met de collectieve sfeer in verbinding en hebben onbewust de absolute tijd als vertrekpunt. De oplossing van het mysterie van het leven komt een stapje dichter bij wanneer we met de gulden regel Wat gij wilt dat u geschiedt doe dat de ander, het balansmechanisme van de wederkerigheid in het universum serieus rekening gaan houden.

Het is de spelregel 'de gulden regel', die groepsimmuniteit creëert.

Cees Nooteboom toont in zijn boeken de evolutionaire kringloop. Maar de economische werkelijkheid is dat het neoliberalisme onder Trump de uiterste houdbaarheidsdatum heeft bereikt.

De obsessie van banken gericht op de hefboomwerking werkte eerst in hun voordeel, maar op dit moment duidelijk in hun nadeel. Voor 'Winst en Verlies' geldt de spreuk van Titus Maccius Plautus (254-184 v.Chr.) dat de kost gaat voor de baat uit. Voor een gezonde boekhouding dienen inkomsten en schulden in balans te zijn.
In hoeverre is het slim, lees dwaasheid geweest het de kost gaat voor de baat uit van Titus Maccius Plautus (254-184 v.Chr.) volledig voor de new economy - zeepbel (casino)kapitalisme - het 'Angelsaksische model' live now pay later in te ruilen? Voor Japan geldt de paradox dat Japanners horen tot hardste werkers ter wereld, maar is een land met de hoogste staatsschuld.

Je kunt de waarheid niet verkondigen (Maurits Chabot Volkskrant 22 augustus 2020 Opinie p. 27):
Freek de Jonge (75) veranderde van mening over de
waarde en waarheid van zijn kunstenaarschap.
Nieuwe standpunt
‘Waarheid is relatief en diffuus, het idee dat iets onomstotelijk waar is kan overboord en ‘het absolute’ bestaat niet. Mensen als Trump zeggen tegen serieuze journalisten dat ze domme vragen stellen omdat ze alleen nepnieuws volgen. Instituten en principes worden ondermijnd en de verwarring is groot. Dat leidt tot polarisatie: het moment waarop niet meer begrepen wordt wat het misverstand is. Voor mij persoonlijk bleek het idee dat je de waarheid kunt verkondigen onwaar. Ik dacht dat de boodschap die ik met mijn werk uitdroeg groot, goed en belangrijk was, maar dat viel wel mee. De hoogmoed is niet voor de val gekomen, maar die heb ik wel losgelaten. Het ergste is nog dat de waarheid niks oplost. Misschien verloochen ik mijn verleden wanneer ik stel dat niets waar is; mijn boodschap was
jeugdige overmoed, op zijn zachtst gezegd. Maar hoe zou de wereld eruitzien zonder jeugdige overmoed?’

Het enige dat werkt, is het aankweken van zelfinzicht (Ianthe Sahadat interviewt Jelle Jolles Volkskrant 18 juli 2020 Wetenschap & V p. 25-27). Net zoals de corona-app een dwaasheid is van de ict-sector, zal om het leerproces op aarde beter te begrijpen een computer algoritme het vraagstuk individu vs. collectief niet oplossen, dit zullen we echt zelf moeten doen. In de kern draait het nog steeds om de controverse tussen Plato en Aristoteles, tussen Geestkunde en Natuurkunde.

Het punt dat Martin Sommer signaleert hangt met de 200 van Mertens samen. De dwaasheid van onze bestuurders hangt vooral met het op de cybernetica gebaseerde managementdenken , de controverse tussen wetenschappers samen.

Joodse en christelijke visie
De originele rabbijnse Septuagint bevat volgens Joodse bronnen slechts de eerste vijf boeken van Mozes, Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium, terwijl de christelijke bronnen beweren dat de rabbijnen de gehele Tenach in het Grieks hebben vertaald. Ondertussen hebben dezelfde 72 rabbijnen in Talmoedtraktaat Megilla 9a en 9b vermeld dat vijftien passages van hun Septuagint-vertaling een op een naast de originele Hebreeuwse versie gelegd kunnen worden.

Het kernkwadrant van Daniel Ofman toont op eenvoudige wijze de in het universum ingebakken paradox. Dit wordt door de interdisciplinaire/multidisciplinaire aanpak onderbouwd. Om de kloof tussen de hoofdzakelijk door reclame - en PR-bureau's gecreëerde beeldvorming en de door burgers ervaren werkelijkheid te overbruggen zijn op basis van Ockhams scheermes in het rapport Eenheid in Verscheidenheid niet 95, maar slechts 27 stellingen opgenomen.

Het boek Het mysterie van de Bosnische piramides van Aafke Douma/Rob Heiligers laat nu al zien dat het wenselijk is de vernieuwde Nederlandse canon te herzien.

In het Westen beogen de fysici Edward Witten en Robbert Dijkgraaf de trilling in het universum met behulp van de snaartheorie te onderbouwen. Het Oosten daarentegen verwijst naar de Sankhya-filosofie . Dit gezichtspunt verklaart het fenomeen van de 'Vrouwelijke en Mannelijke' energie in het heelal. We vinden een wet van periodiciteit, de Eeuwige wederkeer, die door het getal zeven wordt beheerst.1
1) L.B. Hellenbach,
Die Magie der Zahlen, 1882, blz. 20.

Bhagavad Gita Hoofdstuk 4 Het bewustzijn verenigen in het brengen van offers en in filognosie:
(7) O zoon van Bharata, waar en wanneer er ook maar een afname is van de rechtschapenheid en het onrecht overweegt, manifesteer ik mezelf op dat moment.
(8) Opdat zij die dorsten naar de waarheid een leven mogen hebben en de onverlaten een halt wordt toegeroepen, verschijn ik generatie na generatie ten tonele met de bedoeling de weg van de menselijke principes van de waarheid, de zuiverheid, de boete en het geweldloze mededogen opnieuw te vestigen.

Het onzichtbare BOEK VAN HET LEVEN en het zichtbare Boek van de getallen, zowel de Theory of everything (philosophy) als de Theory of everything (physics) bestaat. Ligt het dan niet voor de hand beide inzichten met behulp van de gammawetenschappen met elkaar te verbinden?

Het bewustwordingsproces bestaat uit de uitwisseling tussen het vrouwelijk en het mannelijk, tussen 'Chaos, Gaia en Eros' en het 'Goede, Ware en Schone', tussen materie en geest, tussen lagere en hogere Triade, tussen chaos en harmonie, tussen navel (Epithumia) en hart (Thumos), tussen begin en het einde, tussen Alpha en Omega.
De
Goddelijke liefde Eros (thumos) zorgt voor het verbinden terwijl daarentegen de omgekeerde weerkaatsing van Eros (Epithumia) voor het scheiden zorgdraagt. De negatieve betekenis van Eros (fohat) staat voor wellust, driftleven, epithumia.

De getallensymboliek, de harmonieleer van Pythagoras (ruimtelijke ordening van de kosmos) verenigt diverse inzichten, brengt al de interdisciplinaire/multidisciplinaire aanpak tot uitdrukking. Woorden die H.P.B. Blavatsky in dit kader wel gebruikt zijn synthese, integrale emanaties 'Godsdeeltje en Higgsdeeltje', lees complementariteit (eenheid der tegendelen) en hangt samen met hoe je de éne werkelijkheid waarneemt.

Het zelf-bewustzijn en het non-lokale bewustzijn zijn complementair. Het betekent uiteindelijk dat Geest en Lichaam, geesteswetenschappers en natuurwetenschappers gelijkwaardig aan elkaar zijn. De mens kan polariseren omdat er polariteiten bestaan.
In een compositie wordt een dissonant meestal gevolgd door een consonant.
Dit geldt ook voor de psychologie waar cognitieve dissonantie lijnrecht tegenover cognitieve consonantie staat.

De interviews van Fokke Obbema over de zin van het leven hebben op hoe richten we onze levenskracht betrekking. Voor een rechtvaardige en duurzame samenleving is het belangrijk de mens centraal te plaatsen. De uitdaging voor de 21ste eeuw is om in de micro-economie de balans tussen kapitaal en arbeid en de vierde productiefactor creatief ondernemerschap weer de plaats te geven die het verdient. Voor een macro-econoom valt daarmee weinig eer te behalen. De zin van het leven is onlosmakelijk met de evolutionaire kringloop verbonden, namelijk hoe staat de homo sapiens in wederkerigheid met elkaar. Voor het neoliberalisme geldt dat niet creatief ondernemerschap maar het creatief boekhouden aan het langste eind trekt. Het neoliberalisme leidt niet alleen onder Amerikaanse burgers, maar ook in Europa tot een diepe verdeeldheid.

‘Ik probeer het leven wat lichter te maken dan het is’ (Nathalie Huigsloot interviewt Jeroen van Koningsbrugge Volkskrant Magazine 6 april 2019 p. 12-20):
In 24 uur met analyseerde presentator en tevens goede vriend Theo Maassen je neiging tot relativeren en alles positief zien. ‘Jij kan grote drama’s meemaken, maar daarna ga je door en is er ogenschijnlijk niks aan de hand’, zei hij. ‘Ik mis dan wel een beetje je geworstel met je leven.’
‘Ik heb wat meegemaakt, maar ik wil niet dat het drama de hele tijd over me heen hangt. Theo is een binnenvetter. Als hij ruzie heeft met zijn vriendin duurt dat soms een maand. Ik denk na een half uur al: zullen we even gaan zitten alsjeblieft, ik kan hier niet tegen. Ik wil gewoon dat het leuk is. Ik probeer het leven wat lichter te maken dan het is. Ik vind het ook fijn als mensen zeggen dat ze depressief waren maar door een filmpje van Draadstaal of Neonletters even hebben moeten lachen.’
Dat klinkt niet echt als verdriet.
‘Haha nee, dat is waar. Maar na die boze periode is er bij mij gewoon een knop omgegaan. Toen besefte ik dat ik er ook door ben gevormd. De relatie met mijn ouders is nu heel goed. Eigenlijk ben ik stiekem dankbaar voor wat ik erdoor gekregen heb.
Daardoor ben ik geworden wie ik nu ben en sta ik stevig op de grond. Ik weet dat het goed of slecht kan gaan, maar dat je je eigen geluk in de hand hebt. Je kunt je geluk afdwingen. Dat heeft met het visualiseren van dingen te maken en vol voor iets gaan.’
Wat bedoel je met visualiseren?
‘Als ik heel graag een film wil doen, dan benoem ik dat. En dan zie ik het ook helemaal voor me hoe dat gaat. Ik heb nu al een keer of zes meegemaakt dat ik dat deed, en dat ik de dag erna werd opgebeld met de mededeling dat ze mij voor die speelfilm wilden. Mijn vrouw Claire zegt dan ook:
‘Het is ongelooflijk. Hoe dan?!’

Het verhaal over de uittocht van het joodse volk uit Egypte en hun zoektocht door de woestijn naar het beloofde land is een metafoor voor het leven, die met behulp van de levensboom wordt gesymboliseerd. Het is een lange weg, waarop je door vallen en opstaan het leven ontdekt. Het boek De Bijbel als Schepping van Friedrich Weinreb is op de getallensymboliek van Pythagoras gebaseerd. Of zoals Jos Quak in zijn scriptie Stichters in crisis stelt: ' Bij Boeddha draaide de crisis om de confrontatie met de vergankelijkheid en bij Mohammed om de morele identiteit van het bovennatuurlijke wezen dat aan hem verschijnt. Zowel bij Boeddha als bij Mohammed maken de crisiselementen deel uit van een proces dat bedoeld is om de crisis op te lossen.'

Het wordt in geen enkele van de zes Indiase filosofische scholen geleerd, want het betreft hun synthese – de zevende school, dat is de occulte leer (De Geheime Leer Deel I Samenvatting p. 296). Dit gezichtspunt van H.P. Blavatsky heeft op de getallensymboliek van Pythagoras betrekking. We maken ook van de symboliek, de telling van Pythagoras gebruik wanneer we het hebben over G4, G6, Inner Six, G7, G8 en G20.

De getallensymboliek van Pythagoras, het werk van Ramundus Lullus, de I Ching en het symbool van de Levensboom hebben gemeen dat ze zowel op Micro - als op Macroniveau levenscycli, transformatie -, bewustwordings -, leerprocessen in kaart brengen.

Ramundus Lullus heeft een vergelijkbaar universeel model (lullistische tabel, p. 5) uitgewerkt. De kolom Relatieve principes bevat drie Triades 'Eenheid der tegendelen (Verschil) - Eendracht - Tweedracht (Tegenstrijdigheid)', 'Begin - Midden - Eind' en 'Superioriteit - Gelijkheid - Inferioriteit'.
De kolom met Absolute principes bevat een link met negen Sephiroth van de levensboom.

Raymond Lull reikt echter al met zijn Ars generalis ultima een methode aan waardoor het mogelijk wordt de hele werkelijkheid, in een flits, godsbeeld te ervaren. Raymond Lull gebruikt het uitgebreide model van Aristoteles, dat niet vier, maar tien categorieën toepast.

Het rapport 'E i V' heeft een 7*7 structuur (negenenveertig). Deze structuur is gebaseerd op de zevenvoudige samenstelling van de mens en de zevenvoudige samenstelling van de planeten. Deze zevenvoudige structuur maakt onderdeel uit van de tienvoudige structuur van de microkosmos en macrokosmos. Eerder heeft Raymond Lull (1232/1233 - 1315/1316) in zijn hoofdwerk Ars Magna (‘de grote kunst’) of ook wel Ars Generale Ultima al van de tien categorieën van de aristotelische wijsheid gebruik gemaakt.

Net als Raymond Lull (1232/1233 - 1315/1316) en Thomas van Aquino (± 28 januari 1225 – 7 maart 1274) baseert Daniel Ofman in zijn boek het kernkwadrant op het idee dat is uitgewerkt in het boek Ethica Nicomachea van Aristoteles.

De middelmatigheid regeert. De zesjescultuur in Nederland is een afspiegeling van het regeringsbeleid. Je krijgt het management dat je verdient.
Wat betreft Structure follows Strategy van Alfred Chandler draait het in het rapport 'E i V' om de verborgen 5e dimensie Axis mundi.
Het rapport 'E i V' baseert de strategie op een pedagogisch leerproces, de status quo van de
alfa-, béta- en gammawetenschappen in het Westen en de zes darshana’s in het Oosten. Om de continuïteit van organisaties te waarborgen het principe 'Structure follows Strategy' toepassen. De organisatiestructuur wordt in met name bureaucratische organisaties te vaak een doel op zichzelf. De bekende 4e macht kan gewenste veranderingen tegenhouden. In bureaucratische organisaties staat veelal niet de klant, waar het feitelijk om moet draaien, maar het bouwen van koninkrijkjes, de symboolpolitiek van het ’eigen koninkrijkje’, de 'bv Ego' centraal. Om het circuit van grijze muizen managers te doorbreken de projectorganisatie centraal plaatsen.

Het 5Ddenkraam laat net als, de driehoek van Pythagoras, de levensboom en het enneagram zien dat het goede nieuws is dat er een zelfregulerend (zelfreinigend, zelfgenezend, zelfhelend) vermogen in het universum zit ingebakken. Het gaat er om de schijnwaarheden in het leven, de ingebakken clichés te demystificeren.

De rubricering in het onderzoeksrapport ‘E i V’ is op de getallensymboliek van Pythagoras gebaseerd. Om de supersymmetrie in het universum te symboliseren maakt het rapport ‘E i V’ gebruik van een pedagogisch denkmodel. Dit model is gebaseerd op de supersymmetrie tussen geest en stof. De M-theorie van Edward Witten is net als het morele kompas, een multidimensionaal verklaringsmodel. De M van de M-theorie staat voor Magic, Mystery of Matrix. Het rapport ‘E i V’ heeft het liever over White Magic, Occultisme, het contrast van Black Magic.

De getallensymboliek van Pythagoras geeft net als het Panta rhei alles stroomt of alles is in beweging weer. De integratie van vier disciplines, de vier pijlers meetkunde, rekenkunde, sterrenkunde en muziek heet volgens de telling van Pythagors 5, de kwintessens. De getallen van Pythagoras brengen de harmonische relatie, een specifieke categorie van betrekkingen, Wet van harmonie, synthese tot uitdrukking, waarvan het geheel meer is dan de som van de delen. Goddelijke ordening op basis van het fenomeen 'Emergentie (definities van emergentie) en Decompositie'. Pythagoras geloofde in zielsverhuizing (reïncarnatie), hij was een interdisciplinair wetenschapper (neurofeedback). Het bijzondere aan de telling van Pythagoras is dat het de beweging tussen twee polen weergeeft. De getallensymboliek wordt als een metafoor gebruikt om 'probleem en oplossing' dichter bij elkaar te brengen.

De nieuwe mens wordt zich ervan bewust dat we deel uitmaken van de natuur. God staat niet voor opium zoals Arnon Grunberg meent, maar voor ons morele kompas. Het is dus wel degelijk wenselijk, 'de verziekte bonuscultuur die tot de financiële crisis heeft geleid' te beteugelen. Het met twee maten meten (Meten met twee maten Telegraaf 9 maart 2018 voorpagina), egospelletjes van de intellectuele elite, wordt in de Bijbel al onderkend. De handen in onschuld wassen, het Pontius Pilatus-syndroom hangt met amoreel gedrag samen.
Als politicus keurt Peter Balkenende de 'Doorgeslagen bonuscultuur' af, maar als commissaris bij ING gaat hij met de salarisverhoging van ING-directeur Ralph Hamers akkoord. Eerder was het Wim Kok, die als premier schande sprak van de 'Exhibitionistische zelfverrijking' en als commissaris bij ING de loonexplosie aan de top heeft goedgekeurd. Het laat zien dat ondanks de secularisatie de Bijbel, een continuing story is. Om de mensheid bij de les te houden maakt de Bijbel van gelijkkenissen gebruik. Het Meten met twee maten is om het gedrag van mensen te verklaren uiterst eenvoudig. Maar de geschiedenis leert dat het uiterst complex is om dit vraagstuk op te lossen.

We verkeren in een fase, die voortvloeit uit de Spiltijd (Het wezen van religie - Gert J. Peelen Volkskrant 2 december 2005 of Angstige godsdienst - Michaël Zeeman 12 mei 2001 of Alleen, met de wereld op zijn nek - Michaël Zeeman Volkskrant 11 november 2005), die door Karen Armstrong in haar boek De Transformatie het begin van onze religieuze tradities wordt beschreven. Of met andere woorden zij vormen de contouren van de huidige samenleving. We beleven nu de fase van secularisatie, de overgang die op het Oude - en Nieuwe Testament volgt. Al blijven Wie zegt gij dat ik ben? (Matteüs 16-15), het verhaal over de splinter en balk (Mattheüs 7:3-5) en het bouwen van torens van Babel in de EU actueel. Het is een illusie in Europa, dat men meent de financiële crisis te kunnen oplossen door de geldpers te laten draaien. De pensioenen van onze jongeren komen daardoor stevig onder druk te staan. Maar ten opzichte van andere EU landen staat Nederland er met zijn enorme pensioenreserves er relatief gezien gunstig voor. Maar deze relatief gunstige positie wordt door demografische ontwikkelingen, lees vergrijzing en het lage geboortecijfer weer ongunstig beïnvloed.

De oplossing voor klimaatverandering hangt in de eerste plaats met het morele kompas samen. Door de secularisatie hebben we het kind, lees de Bijbel, met het badwater weggespoeld. Of met andere woorden in de geseculariseerde wereld zijn de Geestelijke leiders door PR-medewerkers vervangen.

Het is de mens, die met behulp van zijn brein , de beide hersenhelften (spiegelneuron, weerspiegeling), 'Lichaam en Geest', 'Macrokosmos en Microkosmos', 'God en Zoon', 'Hemel en Aarde', 'Micro-economie en Macro-economie', met elkaar verbindt. We dienen wel degelijk met Door gene zijde bezien, de keerzijde van de medaille rekening te houden. Pythagoras denkt deductief van boven naar beneden (hemel) en Aristoteles inductief van beneden naar boven (aarde). De relatie tussen de Microkosmos en Macrokosmos is analoog aan de Economische structuur tussen Micro-economie en Macro-economie (Algemene economie).

Het Ether-paradigma en het 5D-concept worden naast elkaar gebruikt en passen in een 5Ddenkraam. Het Ether-paradigma heeft als vertrekpunt de materie, Fysica, elektromagnetisme, de relatieve ether van René Meijer. Het 5D-concept belicht de 5e Dimensie vanuit een filosofisch perspectief, de Metafysica. Het is net als met Geest en Lichaam, hemel en aarde, Zo boven, Zo beneden, top down en bottom up, deductief en inductief. Het zijn de twee complementaire kanten van een medaille, die beide de kwintessens tot uitdrukking brengen. Of met andere woorden het Ether-paradigma begint volgens de telling van Pythagoras bij 4 en eindigt bij 5 en het 5D-concept begint bij 5 en eindigt bij 4. Het drukt de verborgen 5e Dimensie, de eenheid van de eeuwige wederkeer beweging uit.

Er wordt beoogd de Kwintessens met behulp van de Gulden middenweg (pelgrimage), de verborgen 5e Dimensie, het 5Ddenkraam (5D-concept) en de 5 bij 5 matrixstructuur, de evolutionaire 'Bewustzijnsschil' weer te geven, Natuur en Cultuur, (probleem en oplossing) Slachtoffers en Daders met elkaar te verbinden.

Symposium Geroepen door het Wereldhart: Willen E. Scherpenhuijsen Rom van de Antroposofische Vereniging maakt in zijn voordracht gewag van een mensbeeld dat uit vier wezensdelen (p. 30/31) bestaat.
Mede gezien de achtergrond van de Antroposofische vereniging wordt geconcludeerd dat de vier wezensdelen met het fysische lichaam, etherlichaam, astrale lichaam en mentale lichaam overeenstemmen.

Om het functioneren van het brein beter te begrijpen draait het om wat is tijd?

De Gulden middenweg van Aristoteles sluit naadloos op de Gulden middenweg van het Boeddhisme aan. Met behulp van de Middenweg, de route van het Eenheidsbewustzijn is het mogelijk de paradox tussen Maakbaarheidsgeloof en Zelfvernietigingsdrang van politici te doorbreken.

De weg van het midden (Rohit Mehta Theosofia juni 2015 p. 70,71):
Rohit Mehta schreef boeken en artikelen over theosofie en meditatie en gaf wereldwijd lezingen. In het Nederlands verschenen Zoek naar de Weg, over Licht op het Pad en De Scheppende Stilte over De Stem van de Stilte (UTVN Lotusreeeks 1). Dit artikel is een bewerkte samenvatting van een voordacht voor de conventie in Adyar in december 1956.
De ‘weg van het midden’
Om de aard van de
‘weg van het midden’ te kunnen begrijpen, moet men zich terdege rekenschap geven van het pad der uitersten en van alles wat dit inhoudt … Het denken werkt in de sfeer van ; de hele structuur van kennis is opgebouwd uit processen van vergelijking en tegenstelling. Hiervoor moet het een norm of maatstaf aanhouden, met andere woorden: het moet een vast punt hebben, waaromheen het de schemata van kennis kan construeren. Dit is zijn ideatie, zijn ideaalmodel, waarmee het kan beoordelen en waarderen. Datgene wat met deze norm overeenkomt noemt men goed en wat er niet in past is fout, of slecht …
Bewustzijnsontwikkeling door conflicten
Elke wijziging in het bewustzijn, elke verandering van denken is een beweging in de sfeer van tegenstellingen. Deze beweging van de ene tegenstelling, of het ene uiterste, naar een andere is het proces waardoor het bewustzijn groeit en ontwikkelt.
Dit ontwikkelingsproces is eindeloos, want elk bereikt eindpunt vormt op zijn beurt weer een beginpunt van waaruit een nieuw ontwikkelingsproces aanvangt. These en antithese, stelling en tegenstelling, zijn de beide polen in het denken. Zelfs wanneer een synthese is bereikt, wordt die ook weer een stelling die zijn eigen tegenstelling oproept. Het proces van bewustzijnsontwikkeling houdt zo in wezen een conflict van tegenstellingen in.

Driehoek van Pythagoras
De monade – slechts de uitstraling en weerspiegeling van het punt (logos) in de wereld van de verschijnselen – wordt, als de top van de gemanifesteerde gelijkzijdige driehoek, de ‘vader’. De linkerzijde of lijn is de duade, de ‘moeder’, die wordt beschouwd als het kwade, tegenwerkende beginsel (Plutarchus, De Placitis Placitorum); de rechterzijde stelt de zoon voor (in iedere kosmogonie ‘de echtgenoot van zijn moeder’, omdat hij één is met de top); de basislijn geeft het universele gebied van de voortbrengende Natuur weer, die op het gebied van de verschijnselen vader-moeder-zoon verenigt, zoals deze in de bovenzinnelijke wereld waren verenigd in de top. Door mystieke vervorming werden ze het viertal – de driehoek werd de tetraktis.
Deze transcendentale toepassing van de meetkunde op de kosmische en goddelijke theogonie – de alfa en omega van de mystieke gedachte – kreeg na Pythagoras door toedoen van Aristoteles veel minder betekenis.

In het rapport 'E i V' draait het primair om de wisselwerking (wederkerigheid) tussen het Quartic reciprocity (quadrivium, viersprong, vier gezichtspunten) psychologie, sociologie, filosofie en ethiek, die samen een 5Ddenkraam vormen. Deze interdisciplinaire aanpak (de vier pijlers psychologie, sociologie, filosofie en ethiek) in het rapport ‘E i V’ sluit nauw aan bij:
- Evolutionaire kringloop 'Mineralenrijk, Plantenrijk, Dierenrijk en Mensenrijk',
- Pythagoras
‘bron van harmonie’: 'Meetkunde, Rekenkunde, Sterrenkunde en Muziek ',
- Paracelsus geneeskunst berust op vier pijlers: 'Alchemie, Astronomie, Filosofie en Ethiek',
- STEM-model 'Science, Technology, Engineering, and Mathematics',
- Happiness economics 'Economie, Psychologie, Sociologie en Gezondheid',
- Transcendentalisme 'Religie, Cultuur, Filosofie en Literatuur',
- Fritjof Capra De eenheid van leven (p. 69) 'Materiёle structuur, Vorm, Proces en Betekenis',
- Boeddha
'Vier Edele Waarheden',
- H.P. Blavatsky De Geheime Leer
de synthese van 'Religie, Wetenschap, Filosofie en Kunst',
- 'Geestkunde - Zielkunde - Natuurkunde en Kunst', de synthese van vier domeinen = Kwintessens = Unificatietheorie. Gezondheid, geneeskunst omvat Geest en Lichaam, Geestkunde en Natuurkunde.

In het rapport ‘E I V’ staat religie in het bijzonder voor levenskunst, de moraal van het verhaal. De integratie van vier disciplines, de vier pijlers rekenkunde, sterrenkunde, meetkunde en muziek heet volgens de telling van Pythagors 5, de kwintessens, Broederschap.

Bij het zelf-bewustzijn, reflexief bewustzijn gaat het om de wisselwerking tussen het verticale (non-lokale) en het horizontale bewustzijn, de synchronisatie van de complementaire rechter - en de linker (‘Voelen en Denken’) hersenhelft. De communicatie, de interacties tussen hersenhelften vindt grotendeels plaats via verbindingen van de hersenbalk en heeft op de lateraliteit (Lateralization) van de rechter - en de linker hersenhelft betrekking.

The Divine Mother in Sri Aurobindo's Yoga (Joan Price, Ph.D. Quest magazine november/december 2006):
The Divine is given to us in the great formula of Sachidananda, which can be translated as pure being (sat), consciousness (chit), and bliss (ananda). It has a transcendent, yet self-absorbing aspect, but also a dynamic multi-dimensional fullness. Sachidananda continuously pours forth its essence into the different worlds of existence and enters back into them as their inner substance and support.

Sat (Sanskriet): Een woord dat het werkelijke betekent, de blijvende fundamentele essentie van de wereld. In de oude brahmaanse leringen werden de termen sat, chit en ananda gebruikt om de toestand aan te duiden van wat men het absolute kan noemen: sat betekent ‘zuiver zijn’; chit, ‘zuiver denken’; ananda, ‘gelukzaligheid’; en deze drie woorden werden samengevoegd tot sachchidananda. (Zie ook asat.)

Het zelfbewustzijn (Ahamkara De Geheime Leer Deel I p. 366) heeft als universeel zelfbewustzijn, evenals manas, een drievoudig aspect. Want dit begrip van ‘ik’, of van iemands ego, is òf sattva, ‘zuivere rust’, òf het verschijnt als rajas, ‘het actieve’, òf het blijft tamas en ‘stagneert’ in duisternis. Het behoort tot de hemel en tot de aarde en neemt van elk de eigenschappen aan.

Fay van Ierlant De drie guna’s zijn: tamas van de wortel tam wat verstopping, uitputting, zonder beweging betekent; rajas van de wortel raòj wat verkleurd, rood worden betekent, in hoge activiteit; sattva van sat, staat van zijn, wat slaat op een toestand van evenwicht tussen het stoffelijke en het geestelijke beginsel in dingen of toestanden wanneer vorm en energie in evenwicht trillen.
Bij de drie guna’s tamas (
these) rajas (antithese) en sattva (synthese) draait het om het principe van de ‘eenheid der tegendelen’, het overbruggen van tegenstellingen, het principe van complementariteit dat al door Heraclitus naar voren is gebracht.

In zijn boek De Mythe van Vrijheid en het pad van meditatie schrijft Chӧgyam Trungpa, in het hoofdstuk Het pad van de Boeddha (p. 67): Naarmate zijn benadering van meditatie meer gestalte kreeg, kwam de Boeddha tot het besef dat foefjes louter neurotische aandoeningen zijn. Hij besloot op zoek te gaan naar het eenvoudige, naar wat werkelijk is, om erachter te komen wat de relatie is tussen lichaam en geest, wat zijn relatie was met de uit gras gevlochten koesha-mat waarop hij zat en de bodhi-boom (Aśvatthaboom) boven zijn hoofd.

Yuval Noah Harari borduurt in zijn boek 21 lessen voor de 21e eeuw, hoofdstuk 20 Zingeving, Het leven is geen verhaal op het gezichtspunt van de oude boeddhisten voort. Als je de waarheid wilt weten over het universum, de zin van het leven en je eigen indentiteit, kun je dus het beste beginnen door naar het leed in de wereld te kijken en te onderzoeken wat het precies is.
Het antwoord is
geen verhaal. (p. 375)

Het leven is geen verhaal van Yuval Noah Harari in zijn boek 21 lessen voor de 21e eeuw, hoofdstuk 20 heeft op de 11e dimensie, het 11e inzicht betrekking.

In tiendaagse stilteretraites leerde ik vipassana beoefenen, zoals werd onderwezen door de onlangs overleden Birmese leraar S.N. Goenka. Ik vond dit belangrijk voor mijn promotieonderzoek over mindfulness-meditatie en wenste verder inzicht te krijgen, zowel in mijn eigen geest en denken, als in de meditatievorm die ten grondslag ligt aan MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction).

Er is Volgens Hans Leewens, auteur van het boek Oosterse wijsheid en westerse renaissance en destijds directeur van het outplacementbureau Van Ede & Partners, altijd een derde punt (lees Derde weg van Benjamin Barber), de neutrale factor, een hogere vorm van bewustzijn om tussen twee polen balans te creëren.

H.P. Blavatsky De SLEUTEL tot de THEOSOFIE:
Hoofdstuk III De werkwijze van de T.S.* (p. 38):
B: Eigenlijk wel; maar wat wilt u ertegen inbrengen?
Th: Niets tegen het feit zelf; maar er is wel veel te zeggen over de noodzaak de oorzaken uit de weg te ruimen die universele broederschap op het ogenblik tot een utopie maken.
B: Wat zijn dan naar uw mening die oorzaken?
Th: In de eerste en voornaamste plaats de aangeboren
zelfzucht van de menselijke natuur. In plaats dat deze zelfzucht wordt uitgeroeid, wordt ze dagelijks versterkt en tot een wreed en onweerstaanbaar gevoel aangewakkerd door de godsdienstige opvoeding van tegenwoordig, die niet alleen de neiging heeft ze aan te moedigen, maar ook nog nadrukkelijk te rechtvaardigen. De opvattingen die men heeft over "goed en kwaad zijn door het letterlijk aanvaarden van de joodse bijbel totaal bedorven.
Hoofdstuk XI Over de Mysterieen van Reїncarnatie Wat is karma? (p. 190,191):
B: Maar ik zie in deze wet niets van morele aard. Ze komt mij voor als de eenvoudige natuurwet dat actie en reactie gelijk en aan elkaar tegengesteld zijn.
Th: Het verbaast mij niet u dat te horen zeggen. Het is bij Europeanen een sterk ingewortelde gewoonte om recht en onrecht, goed en kwaad, te zien als zaken die onder een bepaald stelsel van wetten vallen dat door mensen is ontworpen, of door een persoonlijke god is opgelegd.
Wij theosofen zeggen echter dat ”goed” en ”harmonie” synoniemen zijn, evenals ”kwaad” en ”disharmonie”. Verder zeggen wij dat alle pijn en lijden het gevolg zijn van het ontbreken van harmonie en dat de enige afschuwelijke oorzaak van de verstoring van harmonie zelfzucht is in een of andere vorm. Daarom voert karma naar ieder mens de werkelijke gevolgen van zijn eigen daden terug, zonder te letten op de morele aard ervan; maar daar hij voor alle vergelding ontvangt, is het duidelijk dat hij niet alleen moet boeten voor al het lijden dat hij heeft veroorzaakt, maar dat hij ook vreugde en blijdschap zal oogsten als vrucht van al het geluk en de harmonie waaraan hij heeft bijgedragen. Het beste dat ik voor u kan doen is bepaalde passages uit boeken en artikelen aan te halen, die onze theosofen hebben geschreven — degenen die een juist begrip van karma hebben.

Volgens de esoterie is de relatie tussen Goed en Kwaad, Yin en Yang (Hoofdstuk 3 - Bijlage Tetrade en Hoofdstuk 5.3 thema het Zelf) een kosmisch gegeven. Er mag niet worden verwacht dat een quantumcomputer dit mechanisme zal kraken. Frank Ankersmit heeft gelijk het gaat om de beeldvorming van politici.

Het rapport ‘E i V’ is geënt op het Yin/Yang-symbool. Dit symbool drukt naast de verstrengeling van geest en lichaam (een innerlijk karakter en een uiterlijke vorm) ook beweging uit. Het horizontaal bewustzijn (p. 122), de wisselwerking tussen Yin en Yang (Sat en Asat). Yang-energie schept yin-energie of wordt erdoor vernietigd en omgekeerd.
Verticaal of epistrofisch bewustzijn (p. 99) is een psychisch en mentale resonantie met goddelijke of universeel bewustzijn dat naar eenwording en eenheidsbeleving streeft. Het is het goddelijk of universeel bewustzijn zélf!

In overdrachtelijke zin kan met kruistocht elke ideologisch gemotiveerde, heftige poging om verandering te bewerkstelligen, aangeduid worden, al dan niet met een positieve of negatieve connotatie.

Ego heeft een positieve, thumos en een negatieve, epithumia connotatie.

Jude Currivan boek Het 8e Chakra (p. 28):
Bruce Lipton en anderen hebben aangetoond dat niet de celkern, maar de celmembraan, de uiterste begrenzing van de cel en het enige orgaan dat alle organismen met elkaar gemeen hebben, het eigen 'brein' van de cel moet zijn.
Hoofdstuk 10 De reis van de zielenheld
169: Stap 6 - Wederkerigheid in liefde, respect en dankbaarheid
We moeten nu kiezen: blijven we deel uitmaken van het materialistische probleem of kunnen we deel hebben aan de integrale oplossing?
Jude Currivan beschrijft in haar boek Het 8e Chakra. In het rapport 'E i V' brengen de paren van tegenstellingen ‘1 + 7’, ‘2 + 6’ en ‘3 + 5’ de kwintessens, de 'Spiegelsymmetrie en het Complementariteitsbeginsel' tot uitdrukking.

De paren van tegenstellingen ‘1 + 7’, ‘2 + 6’ en ‘3 + 5’ brengen de 'Spiegelsymmetrie en het Complementariteitsbeginsel' tot uitdrukking.
De integrale denktrant van het 5D-concept wordt gebruikt om het bewustzijn beter te begrijpen.

Reciprociteit en de Bijbel:

Prediker: Wat er was, zal er altijd weer zijn, wat er is gedaan, zal altijd weer worden gedaan. Er is niets nieuws onder de zon. (1:9-11)
10:2
De geest van de wijze richt zich naar rechts, maar de geest van de dwaas naar links.

Het nieuwe leren van de overheid, dat Ton Bastings beschrijft staat tegenover het nieuwe leren, het Meta-leren dat in het onderzoeksrapport 'E i V' wordt belicht.

De economische groei stagneert omdat de moraal buiten het verkoopverhaal wordt gehouden. Om een gezonde begroting van een land (Nederlandse begroting) te realiseren gaat het om de interacties tussen het monetaire beleid van de centrale banken in Amerika en Europa en het fiscale beleid van de decentrale overheid. Het komt er op neer dat het meta-leren ook voor politici geldt.

De kredietcrisis leert dat de kwantitatieve modellen van het CPB geen rekening houden dat een mens meer is dan een koel en calculerend wezen, maar zich vooral door emoties en angsten laat leiden. De basis van de economische ordening is op eenvoudige rekensommen gebaseerd. Wereldwijd is de invoer van alle landen gelijk aan de uitvoer van allen, 'Invoer + Uitvoer' = 0. Het exportoverschot van het ene land is het import – en de schuldenberg – van de ander. Artificiële intelligentie leert dat het veel lastiger is om met kwalitatieve parameters, de kwalitatieve relaties rekening te houden.

Door Pythagoras is al onderkend dat de evolutie van de mens door synthese, de interdisciplinaire aanpak plaatsvindt. In het onderzoeksrapport ‘E i V’ komt naar voren dat in De Geheime Leer de kwintessens, de verborgen 5e Dimensie op het snijpunt, het snijvlak tussen disciplines betrekking heeft.

Het beleid van Georg W. Bush is gebaseerd geweest op het principe van ‘wie niet voor ons is, is tegen ons’. De regering Bush verdeelt de wereld in vrienden en mensen die geen vrienden zijn van Amerika. Door een conflict al vanuit de zwart-wit, 'of-of' optiek te benaderen kom je niet dichter bij een oplossing. Te vaak hoor je de doctrine ‘Wat goed is voor Amerika is goed voor de rest van de wereld’. Amerika is bevangen door de ‘as van het kwaad’ en schiet daarmee in de eigen voet. Machteloosheid komt naar voren door de angst voor het gevaar van massavernietigingswapens in Irak, die achteraf nog steeds niet zijn gevonden. Opnieuw blijkt dat de angst voor gevaar gevaarlijker is dan het gevaar zelf.

Om de machtsbalans van Cyriel de Beun op het continent te bewaren is niet alleen een politieke unie belangrijk, maar gaat het primair om de eenheid van 'Zaaien en Oogsten', de eeuwige wederkeer beweging.
De zelfreflectie, het probleem van het ego, de interacties, de weerspiegeling tussen 'Fysica en Metafysica' en de beide hersenhelften is door Pythagoras al onderkend (bv. De grote Ingewijden van Eduard Schuré, Mysteriescholen van Konrad Dietzfelbinger).

Eduard Schuré De grote Ingewijden (p. 223):
Esoterische scheppingsleer en de zielkunde stonden in verband met de diepste geheimen van het leven en met de gevaarlijke, zorgvuldig bewaarde geheimen van de occulte kennis en krachten. Daarom gaf Pythagoras deze lessen liefst ‘snachts. Eduard Schuré geeft in zijn boek De grote Ingewijden (p. 217/223) een heldere beschrijving van de Monade, Duade, Triade en Tetrade. De geest van het esoterisch Boeddhisme steunt ook op de wijsheid van Pythagoras. De leer van Laozi en Confucius uit China is nauw met de filosofie van Pythagoras verweven. Het is namelijk ook op de drie kringlopen 'Scheppen, Behouden en Vernietigen' (Hindoe-trimurti) gebaseerd. Dit komt ook naar voren wanneer de vijf-elementenleer van de Traditionele Chinese Geneeskunde met de boeddhistische invalshoek wordt vergeleken. Pythagorisme is de term die gebruik wordt om de esoterische en metafysische opvattingen van Pythagoras en diens volgelingen te benoemen.

'Het is onze taak een algoritme te vinden, een natuurwet die leidt tot de geboorte van informatie' volgens Manfred Eigen en Stuart Kauffman is al millennia bekend en heeft op de zoektocht naar de oorsprong van het leven betrekking. Om leven en de oorsprong van het leven te begrijpen maken religies van godsbeelden gebruik. Wat God uiteindelijk betekent blijft onkenbaar. Alhoewel onkenbaar, is God of Allah of Brahman, paradoxaal genoeg, overal aanwezig en zo nabij en intiem als je adem. Leraar en Leerling vinden elkaar 'voorbij de tegenstellingen', op de top van de piramide, waar alle tegenstellingen in het niets oplossen. Het Grote Mysterie (Unio Mystica) van het leven kan alleen als Niet-Zijn geduid worden. Alles hangt in een groot ecologisch systeem met elkaar samen. Doel van het bewustwordingsproces (evolutieproces, emancipatie in solidariteit, emanatieproces) is om met het Mysterie tot eenheid te komen, een duurzame relatie met de natuur op te bouwen. Karma kan echter goede of slechte resultaten opleveren.

'Dit is een ramp, ze doen niks' (Koen Haegens interviewt Rick van der Ploeg Volkskrant 22 december 2018 (p. 9):
Hoe effectief is het vrijdag gepresenteerde ontwerp-akkoord om de uitstoot van de zware industrie terug te dringen?
'Dit is rampzalig beleid. Een truc van de vervuilende bedrijven, en misschien ook wel van CDA en VVD. Het lijkt heel wat, maar ondertussen doen ze niks.'\\ De werkgevers en regeringspartijen CDA en VVD vrezen voor het vestigingsklimaat bij zo'n CO2-belasting.
'Deze aanpak stimuleert op geen enkele manier dat bedrijven gaan innoveren of concurreren. Het houdt de gevestigde orde in stand.'

Het motto uit Di Lampedusa's roman heeft Van Kesteren tot het zijne gemaakt: alles moet veranderen, opdat alles hetzelfde kan blijven.

De polderkeizer Afscheid van een machtige lobbyist of Opperlobbyist en 'polderkeizer' opererend vanuit de schaduw (Ariejan Korteweg interviewt Niek Jan van Kesteren Volkskrant 29 juni 2016 p. 9-10):
Hij wordt gezien als de opperlobbyist van Nederland. Niek Jan van Kesteren, algemeen-directeur van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Na 25 jaar in het centrum van de macht vertrekt hij. 'Bij onderhandelen gaat het om de kunst van het niksdoen.'
Waarom vliegt u zelf nooit uit de bocht?
'Omdat ik niet publicitair opereer. Mijn karakter verdraagt het dat ik niet in het nieuws ben. De meeste mensen willen in de etalage zitten. Ik geef er niks om, het kost me geen moeite. Hoe onzichtbaarder hoe beter. Zorg ervoor dat altijd anderen met de eer gaan strijken. Daarbij moet je bereid zijn veel te vergeven en jezelf niet belangrijk vinden. Ik was laatst in Berlijn en las het op een reclamezuil: Kein Ego, keine Probleme. Blaas je jezelf niet op, dan heb je hier een heel relaxed leven.'
In een toespraak die u hield voor de tabaksindustrie betitelde u de houding van de overheid als cynisch, hypocriet, schaamteloos. Veel enthousiasme voor een verslavend product. Is uw taakopvatting zo ruim?
'Roken is slecht, je moet het niet doen. Maar als de productie legaal is, staan de fabrikanten moreel net zo in hun recht als iemand die rooibosthee produceert. Ik heb een hekel aan hypocrisie. De houding van de overheid ten opzichte van tabak is laatdunkend. Er wordt 4 miljard belasting op geïnd, en met de bedrijven wil men niet praten.'
De Eerste Kamer heeft niet al te veel om handen de laatste tijd. Hoe bevalt het om senator te zijn?
'Dit kwam op mijn pad. Elco Brinkman belde en ik dacht: bij VNO-NCW loopt het af, ik zit in de levensfase dat het kan. Het is een interessante omgeving met boeiende mensen. Discussies hebben een hoog niveau. De praktische relevantie is doorgaans betrekkelijk. 90 procent is niet zo spannend. De andere 10 procent kan bepalend zijn.'

Voor het CDA staat het motto van Niek Jan van Kesteren alles moet veranderen, opdat alles hetzelfde kan blijven centraal.

Het basisprincipe ‘eenheid der tegendelen’ brengt Carl Jung met behulp van Enantiodromie (projectiemechanisme) en het Mysterium coniunctionus tot uitdrukking. Complementariteit zorgt voor het balansmechanisme van de weegschaal, neutraliseert de tegenstellingen, de schommelingen (eenheid der tegendelen). Op de positieve, kwalitatieve as staan Spreken en Luisteren tegenover elkaar. Bij respectvolle communicatie ontstaat synthese.
Een leidinggevende beslist gemakkelijker voor een medewerker, dan andersom. De keerzijde van macht is afhankelijkheid, onmacht. De negatieve, kwantitatieve as illustreert het probleem.
De tegenstellingen komen in de spiegelsymmetrie van het bewustzijn tussen de Triade (driehoek van Pythagoras, de hogere Tetraktys) en de Tetrade, de lagere Tetraktys tot uitdrukking. Een flits van geluk, synthese ontstaat wanneer beneden en boven samenvloeien.

Microkosmos = Macrokosmos duidt op een statische toestand, een evenwichtstoestand van het bewustzijn, een flits van geluk. Het verticale bewustzijn kan voor balans (1 + 1 = 3, 'These + Antithese = Synthese'), maar ook voor onbalans zorgen. De ‘Drie stadia van het zien van Waarheid' tonen hoe de Waarheid kan worden doorgrond. De aarde, de vierheid is uit de drieheid ontstaan. Door het proces op aarde in omgekeerde volgorde te laten verlopen is het mogelijk het onderbewustzijn met de kennis van het hart te beïnvloeden, naar de Monade terug te keren.

'Wij zijn verslaafd geraakt aan nieuw nieuw nieuw.' (interview met Colin Firth Volkskrant Magazine 5 september 2015 p. 54):
Livia Firth, de vrouw van acteur Colin Firth, is heus niet vies van een beetje glamour. Maar ze is ook een vrouw met een missie: 'Fast fashion moet de wereld uit.'
Het aangrijpendste beeld in de documentaire The True Cost is dat van gehandicapte Indiase kinderen, de hele dag liggend op een matje op het erf. Zwakzinnig, misvormd, zo geboren door het gebruik van pesticiden in de katoenteelt waar hun moeders werken. Ook hartverscheurend: de kleuter in Bangladesh die de hele dag in een textielfabriek rondhangt, omdat haar moeder achter de naaimachine geen geld heeft voor een oppas of school. Omdat het de moeder ook pijn doet dat haar dochtertje zo opgroeit, brengt ze haar regelmatig maandenlang naar haar ouders in het plattelandsdorp waar ze vandaan komt. Ja, zegt ze betraand voor de camera, het is erg om zo lang van elkaar gescheiden te zijn. Maar later, láter zal haar dochter het beter krijgen, dat is waar ze nu zo hard voor werkt.
'Moderne slavernij', zegt Livia Firth in haar kantoor in Londen, waar ze praat over de film, die ze mede produceerde. 'De fast fashion-industrie heeft geen rijkdom gebracht in Bangladesh, Cambodja, Myanmar, zoals ze altijd beweren, maar armoede van het ergste soort. Aan de andere kant: op de Bloomberg-lijst van de rijksten der aarden staat meneer Ortega van Zara op twee (? zeven). En iets verderop staat meneer Persson van H&M. That is wrong. Als ik dat zie, moet ik bijna overgeven.'
Vast in een armoedeval
Iets later, zonder lach: 'Weet je hoeveel collecties ketens als H&M en Zara produceren? Veertig tot vijftig per jaar.
We zijn verslaafd geraakt aan nieuw, nieuw, nieuw, aan steeds weer andere kleren kopen. In plaats van één mooie broek van 400 euro kopen we er tien, waaraan we in totaal nog meer kwijt zijn ook. In die zin zijn ook wij armer geworden. Net als de Bengaalse en Cambodjaanse vrouwen die in de fabrieken werken armer zijn geworden door hun baan. Ze hebben hun geboortegrond verlaten om naar de stad te gaan, betalen naar verhouding veel voor het kot waarin ze wonen, ze zien hun kinderen nooit en ze werken twaalf, dertien, uur per dag, zeven dagen per week, waardoor ze geen leven hebben. Ze zitten vast in een armoedeval. Jij en ik kunnen klimmen op de carrièreladder, maar dat zal hen nooit gebeuren. Ja, er is tegenwoordig een minimumloon in die landen, maar dat is een hongerloon, geen loon waarvan je normaal kunt leven. Deze mensen kunnen de dokter niet betalen als ze die nodig hebben, ze kunnen geen school betalen voor hun kinderen, ze kunnen zich helemaal niets permitteren. Goddank dat ze een baan hebben, wordt er dan gezegd. Helemaal niet goddank. Misschien waren ze beter af als ze in hun dorp waren gebleven, zonder deze baan.' Etc.
Waarom denk je dat de grote kledingketens juist in Myanmar, in Cambodja en inmiddels ook steeds meer in Ethiopië zitten, waar geen minimumloon geldt? Omdat het in die landen heel slecht is gesteld met de mensenrechten. Daar kunnen ze hun gang gaan.'

Felix & Sofie zijn bezig opnieuw het wiel uit te vinden. De oplossing heeft op het probleem van het ego betrekking.

Structurele problemen hebben primair een sociaal-psychologische dimensie en hebben met ons ego te maken. In een gezond bedrijf wordt het management dat verantwoordelijk is voor het ontstaan van problemen ontslagen. De schaduwzijde van de bonussencultuur zorgt er voor dat men elkaar gaat indekken. De egospelletjes optimaal meespeelt. Zaken worden onder de pet gehouden. De bonussencultuur berust op het sentiment “Voor wat hoort wat” (Quid pro quo, do-ut-des).

De crux van 'Welzijn en Welvaart' is hoe richten wij onze levensenergie (levenskracht, oerbron, levensbron, astraallichaam) om de geestelijke gezondheid te bevorderen? Of anders gezegd wat bezielt ons? Of hoe voorkomen we dat onze carrièrepolitici (of banencarroussel, de blinde vlek van Rutte Martin Sommer Volkskrant 4 juni 2016 p. 17) gebakken lucht verkopen of met andere woorden "na ons de zondvloed!" beleid verkopen?

Ren Zhengfei:Regel nummer een: we zijn een Chinees bedrijf en we ondersteunen de Chinese Communistische Partij en houden van ons land. Regel nummer twee: ons personeel moet de wetten en regels van de landen waar we opereren gehoorzamen.Wat te doen als regel een en regel twee met elkaar in tegenspraak zijn, legde de tech-tycoon niet uit. (Volkskrant 7 december 2018 p.1)

Regel-1 en Regel-2 geven de in het universum ingebakken paradox weer. Oplossing voor dit dilemma biedt de Nieuwe spiritualiteit als Derde Weg. De essentie van dit vraagstuk heeft op het probleem van het ego betrekking.

Wat betreft de visie van Frits Bolkestein en Henk Breukink op de bancaire sector, het lineaire denken, de logica van het grootkapitaal volgens Sheila Sitalsing (Volkskrant 22 oktober 2018 p. 2) blijft het de vraag in hoeverre 'de pot de ketel verwijt dat die zwart ziet'. Helaas voor politici is het balansmechanisme als het ware het universele en eeuwige perpetuum mobile.

De schuldencrisis is voor een belangrijk deel het gevolg van egotripperij van topmanagers en topbestuurders, die elkaar op een prettige manier fêteren. De indruk ontstaat dat de VVD de rekening van het fêteren door de publieke sector wil laten betalen. Het Holland Financial Centre-debacle laat zien dat Wouter Bos, net als Jeroen Dijsselbloem zich volledig ten dienste stellen van het grootkapitaal. De Nexus-conferentie 15 december 2018 heeft als thema The Battle Between Good and Evil.

De paradox ‘Bedrijfsbonzen strijken onnoemlijke rijkdommen op voor slechts een paar jaar werk, terwijl degenen die voor hen werken al jaren geen loonsverhoging boven de inflatie hebben gehad’ van Deborah Hargraves sluit aan op het 'Jaren geleden hadden we Griekenland geadviseerd hoe het land met derivaten de eigen schulden kon verbergen. Nu waren de rapen gaar en adviseerden we hedgefunds hoe ze munt konden slaan uit de chaos in Griekenland' van Joris Luyendijk.

Het voorstel van Klaas Knot krijgt niet de aandacht, die het verdient. Om te voorkomen dat de geschiedenis zich lijkt te herhalen is het niet nodig zoals Arthur Eaton aangeeft, nóg sterkere verhalen te verzinnen.
Joris Luyendijk laat in zijn boek Dit kan niet waar zijn zien dat juist door de sterke bankenlobby, de banken niets van de kredietcrisis hebben geleerd (p. 95):
'Het werd me allemaal te veel,' concludeerde Smith in het laatste hoofdstuk van Why I Left Coldman Sachs (personnel "
revolving-door" with US government). 'Jaren geleden hadden we Griekenland geadviseerd hoe het land met derivaten de eigen schulden kon verbergen. Nu waren de rapen gaar en adviseerden we hedgefunds hoe ze munt konden slaan uit de chaos in Griekenland'.
96: Daarom was Smith niet alleen gestopt met zijn werk, maar had hij gekozen voor de rol van klokkenluider.
Wow, was mijn eerste gedachte toen ik het boek dichtsloeg. Hier noemt iemand man en paard. Maar de sector reageerde opgelucht, en zelfs verveeld. Smith had enkel praktijken beschreven die legaal zijn en vallen onder
caveat emptor.
137: Er is niet gebroken met de accountantskantoren en kredietbeoordelaars, laat staan dat banken zijn gaan lobbyen voor een universele verhoging van de kapitaaleisen; ze hebben miljoenen gestoken in een lobby om die buffers juist laag te houden.

Frits Bolkestein heeft gelijk wanneer hij stelt: In der Beschränkung zeigt sich der Meister. Hij heeft ongelijk wanneer hij vindt dat politieke filosofen altijd achter op de geschiedenis en de politieke ontwikkelingen lopen.
Bolkestein is het niet eens met Benjamin Barber en Hans Feddema die een Derde Weg , lees een paradigmawisseling proberen te vinden die noch jihad noch McWorld is. Maar die derde weg is er niet volgens Bolkestein: McWorld is namelijk onlosmakelijk met de democratie verweven.

Onze pelgrimstocht op aarde, de mysterieweg in de school van Pythagoras, het thema verlossing, loutering, hangt met de evolutionaire psychologie samen. De esoterie benadert de transformatie van het kwaad echter vanuit het bredere perspectief van karma, zaaien en oogsten. Hoofdoorzaak van het onbehagen in de maatschappij is dat een meerderheid van de politici in Nederland religie buiten hun referentiekader (5Ddenkraam) heeft geplaatst.

De hervormingen waar Macron voor staat, doen zich ook in Nederland voor. Maar de enorme pensioenfondsen, zorgde in Nederland voor de dorpspolitiek penny wise pound stupid. In de vorige eeuw was een meerderheid van de politici zo naïef, dat de regering zelfs 30 miljard gulden uit het ABP pensioenfonds heeft gesloopt en Zalm alle bestaande beschermingsconstructies tegen rooffondsen heeft gesloopt. Wim Couwenberg legt een relatie tussen 'cybercrime en cyberwar', terwijl volgens Auke Hulst bij het corrumperen van democratieën kapitaal een uiterst kwalijke rol speelt.

‘Waar geen goden zijn, daar heersen spoken’: waar geen geestelijke waarden zijn, heerst hebzucht (Piet Ransijn Civis Mundi digitaal #32 augustus 2015):
Boekbespreking van: Novalis (pseudoniem van Friedrich von hardenberg), De Christenheid of Europa (diverse edities)
Waar geen goden zijn, daar heersen spoken’: waar geen geestelijke waarden zijn, heerst hebzucht.

Maarten van Rossem Kapitalisme zonder remmen Opkomst en ondergang van het marktfundamentalisme (superkapitalisten)
De waarde van dit boek zit echter vooral in de meesterlijke beschrijving van de financieel-economische geschiedenis sinds de Tweede Wereldoorlog en van de paradigmawissel die daarop in de jaren 1970 gevolgd is. Want wanneer men het over het neoliberalisme heeft, verwijst iedereen graag naar Ronald Reagan, waarbij meestal veronachtzaamd wordt dat de wortels ervan al in de Carter-jaren te zoeken zijn. Reagan en Thatcher hebben voor de ontplooiing ervan gezorgd en voor de ongeremde doorbraak van het vrije marktfundamentalisme. Ook Bill Clinton heeft ertoe bijgedragen door de afschaffing van de Glass-Steagal Act (1933), die de scheiding verplicht stelde tussen depositobanken en zakenbanken. Daardoor kreeg de Amerikaanse kapitaalmarkt vrij baan voor de ontwikkeling van een echt wildwestkapitalisme. De Amerikaanse economist Michael Hudson spreekt in dit verband over Cannibal Capitalism, omdat het leidt tot het kannibalisme van de reële economie. Niet alleen de VS maar ook de EU en de rest van de wereld betalen een zware prijs voor het ideologisch gedreven wanbeheer, waar het neoliberalisme toe geleid heeft. Dat er geen perspectief op is dat aan deze spectaculaire scheefgroei een einde komt, maakt van Rossem duidelijk in dit meeslepende boek. Zijn thesis is klaar, zijn pleidooi transparant, zijn logica onweerlegbaar.
De moraal van het verhaal was dat de uitwassen van het marktfundamentalisme moesten opgevangen worden door zuivere overheidsinterventies. Hiermee werd het funeste effect van het marktfundamentalisme duidelijk: winsten werden geprivatiseerd, en verliezen werden gesocialiseerd, zeg maar betaald door alle belastingbetalers. De hele kwestie maakt alvast duidelijk dat het neoliberale dogma van het afbouwen van de overheid in de VS geleid heeft tot een weinig rooskleurige situatie voor de lagere en middeninkomens.

De vuist van Frans (Bert Wagendorp de Volkskrant 11 december 2018 p. 2):
In Nederland verklaarde premier Wim Kok in 1995 dat de PvdA zijn ‘
ideologische veren’ moest ‘afschudden’. Zijn Joop den Uyllezing was geschreven door partij-ideoloog Bram Peper, destijds burgemeester van Rotterdam. Maar de frase over het afschudden van de ideologische veren kwam niet uit diens pen. Die was bedacht door zijn toenmalige echtgenote Neelie Kroes, liberaal in hart en nieren. Beter is de overgave van de sociaal-democraten niet te illustreren. Want dat was het, wat wel ‘de derde Weg’ werd genoemd: een laffe onderwerping aan de markt. De paarse regeringen Kok I en II voegden de daad bij het woord en deden land én het linkse zelfvertrouwen in de uitverkoop.
Frans Timmermans formuleerde in zijn toespraak nieuwe ideologische veren. Sanders in de VS en Corbyn in Groot-Brittannië gingen hem voor, en niet zonder succes.

‘Werk is niet alleen een loonstrook’ (Richard Sennett De Groene Amsterdammer 1 november 2018 p. 20-23):
Socioloog Richard Sennett schreef een serie boeken over de sociale en persoonlijke betekenis van werk. Hij voorspelde de economie van onzekere contracten, arbeid die aan inhoud en status inboet en toenemende ongelijkheid. Maar hij is onverwacht optimistischer geworden.
Zoals welke?
‘In de ICT-sector zie je een terugkeer van het monopoliemodel dat je in de VS een eeuw geleden zag in staal, olie en dergelijke. Dat werd toen door de overheid opgebroken. Nu zal hetzelfde moeten gebeuren met Google, Amazon en de grote tech-firma’s als we greep willen krijgen op de kapitalistische structuur daaronder. Het meeste kapitaal in die sector wordt verdiend met vampiermodellen, waarbij via surveillance en gedragsmonitoring een beeld wordt gemaakt van mensen waar via reclame op kan worden verdiend.

Primair draait het niet om kunstmatige intelligentie, de technologieoorlog Cyberwar, die Sheila Sitalsing beschrijft maar om het Ken uzelve, het proces van zelf-transformatie van Vicente Hao Chin en het individuatieproces van Carl Jung. In Nederland wordt het politieke beleid voorgekookt in achterkamertjes. We worden door lobbynetwerken, carrièrepolitici geregeerd.

Jan Kuitenbrouwer heeft gelijk de bekende neoliberale vluchtheuvel genaamd ‘zelfregulering’ heeft volledig gefaald. Om de risicobeheersing in de financiële sector te verbeteren en onze politici voor falen te behoeden, is het niet effectiever dat we eerst in betrouwbare informatiesystemen investeren? De homo sapiens heeft een moreel kompas. Daarentegen is het voor de mensheid onmogelijk een robot, lees de wereldwijde ICT-infrastructuur een moreel kompas aan te leren. Alleen een gebruiker van ICT heeft een geweten. Primair gaat het om een cultuurverandering binnen het politieapparaat en niet om een goed huwelijk tussen ict en agenten te smeden. Wanneer Deep learning waarmaakt wat sommige experts beweren, waarom wordt deze kennis dan niet ingezet dat politici betere beslissingen kunnen nemen.

Probleem daarbij is dat de ICT-sector volgens het vrijemarktfundamentalisme, de utopie van Ayn Rand is georganiseerd.

Begrijpen is volgens Spinoza de dingen zien in hun ‘logische afhankelijkheid’.
Het begrip toeval wordt in verband gebracht met ‘logische afhankelijkheid’ en ‘acausale geordendheid’ (Karma-Nemesis).
Dr. Jolande Jacobi boek De psychologie van Carl G. Jung (p. 21): Jung noemde, een modaliteit die er eenvoudigweg is, zonder oorzaak, ‘acausale geordendheid’.
Barbara Hannah boek Jung zijn leven zijn werk (p. 319): Jung toonde aan dat synchronistische gebeurtenissen slechts een specifiek voorbeeld lijken te zijn van een veel breder natuurlijk beginsel, dat hij ‘acausale geordendheid’ noemde, een modaliteit die er eenvoudigweg is, zonder oorzaak, zoals in het geval van de discontinuïteiten in de fyica (de geordendheid van energiekwantums, nucleair verval enzovoort) of de natuurlijke getallen.

Het gaat er op lijken dat met de inzichten van Iain McGilchrist of van Hugo Mercier & Dan Sperber het fenomeen enantiodromie van Carl Jung wordt onderbouwd. Of met andere woorden we leren de éne werkelijkheid steeds beter te begrijpen.

Elk mens kan voor het 'Goede, Ware en Schone' van Plato kiezen. De paradox is dat het niet werkt wanneer het wordt afgedwongen.
De paradox wordt opgelost door het fundamentele inzicht van de calculus dat een som van oneindig veel termen een eindig resultaat kan opleveren. Het oneindige aantal tijdsspannes dat Achilles nodig heeft om de vorige posities van de schildpad te bereiken, leveren bij elkaar opgeteld een eindige totaaltijd, en dat is inderdaad de tijd die Achilles nodig heeft om de schildpad in te halen.

De Lagere Tetraktis op aarde staat tegenover de Hogere Tetraktis in het universum. Plutarchus onderscheidt de lagere en hogere Tetraktis (Deel II p. 682,683), de aardse - en hemelse Tetraktis (p. 688). Samen vormen deze een lemniscaat (Lorenz Attractor), die het aardse met het hemelse verbindt. De aardse - en hemelse Tetraktis komen met het gemanifesteerde - en ongemanifesteerde universum overeen.

Niet alleen hypothesen van de natuurkunde, maar ook hypothesen van de geestkunde berusten op creativiteit. Het grote verschil is dat de stellingen van de natuurkunde, zoals bijvoorbeeld het Higgsdeeltje kunnen worden geverifiëerd. De stellingen van de geestkunde gelden voor een individu en een collectief - we leven allen in ons eigen referentiekader (Amanda Gefter) - en worden door er is niets nieuws onder de zon, de eeuwige wederkeer van de geschiedenis onderbouwd. Om dichter bij de waarheid te komen volgt het onderzoeksrapport ‘E i V’ het pad van de Axis Mundi.

In de 20e eeuw stonden de vier wie vragen van Jan Tinbergen centraal. In de 21e eeuw draait het om de vier vragen van John Archibald Wheeler in het boek In Einsteins achtertuin van Amanda Gefter. Om het fenomeen leven beter te leren begrijpen draait het om de 'De vier wie-vragen' (Tinbergen's four questions). Er zullen ongetwijfeld nog vele nieuwe vakdisciplines worden ontdekt. De conclusie Hoe meer aandacht, hoe beter van Louis Schoonhoven sluit bij die van Marcelo Gleiser aan.

Amanda Gefter In Einsteins achtertuin een duizelingwekkende toer langs de mooiste ideeën uit de natuurkunde (p. 34):
Vier typische Wheeler-vragen dienden als inspiratiebron voor het symposium: 'Waarom het kwantum?', 'It from bit?', 'Een participatief universum?' en 'Hoezo existentie?'
64: Er is alleen maar wat we meten. De hele zaak deed verdacht veel denken aan een paradox, maar zoals Feynman zegt: 'De "paradox" is slechts een conflict tussen de werkelijkheid enje gevoel van wat de werkelijkheid "zou moeten zijn".'

De metafoor ‘Veilig en Verdoemd’ (p. 324, 326, 337, 425, 481, 482) in het boek van Amanda Gefter is analoog aan ‘Verlossing en Verdoemenis’ in de esoterie en Genadeleer en Erfzondeleer in het christendom.

Authentiek leiderschap geldt voor de H-toestand in het boek In Einsteins achtertuin van Amanda Gefter en kan met Ain-Soph (Parabrahman) worden vergeleken, de triade, die de verschijnselen vader-moeder-zoon verenigt.

De eindconclusie van Amanda Gefter is dat we allen in ons eigen referentiekader leven en daardoor komt opnieuw de discussie centraal te staan vanuit welk referentiekader wordt beoogd Probleem en Oplossing ('Zaaien en Oogsten') met elkaar te verbinden.

Het samenbundelende principe de grens van een grens dat door Amanda Gefter op p. 349 wordt verwoord komt verdacht veel met de drie manifestaties van fohat - eenheid van alle eenheden DGL Deel I p. 467) of eenheid van eenheden DGL Deel I p. 698) of eenheid weerspiegeld in alle eenheden en elke eenheid DGL Deel II p. 668) - overeen. Het trekken van een grens op aarde is mensenwerk.

Het oeuvre van Ervin Laszlo en Gerrit Teule vatten de éne werkelijkheid, de op het eeuwige nu gebaseerde reciprociteit tussen Metafysica en Fysica uitstekend samen. Wat betreft het creёren van het goede, ware en schone draait het primair om metafysica, Geestkunde, het boek van Freek van Leeuwen.

De wereld is complexer dan de EU-integratie, die Joschka Fischer beschrijft. De EU-integratie belicht slechts een papieren, illusoire werkelijkheid, de op de systeemtheorie gebaseerde organisatiekunde. Tegenover de egotripperij van AI-specialisten over superintelligentie staat de zienswijze van Jeroen Dijsslbloem over de besluitvormingsprocessen van onze toppolitici. ‘Dat ik in de voetsporen moest treden van Wouter Bos, mijn politieke leermeester; van Gerrit Zalm en Wim Kok, helemaal zo’n onaantastbare grootheid. ..etc. Wel vind ik dat Europa bij uitstek geschikt is om een aantal zaken aan te pakken. De banken bijvoorbeeld, en dat zien de kiezers ook wel.’ Zalm vertelde mij wat oud-minister Duisenberg hem ooit had uitgelegd. 'Minister van Financiën zijn is heel makkelijk. Je hoeft alleen maar nee te kunnen zeggen. De enige vraag waarop je met ja antwoordt is als ze zeggen: zei u nee?' (Volkskrant Magazine 17 mei 2014 p. 12-18).

Anna Akhmanova maakt voor leren hoe je kennis kunt verkrijgen, leren na te denken, overdracht van kennis gebruik van de genenoverdracht , een stofje in onze hersenen volgens Sanneke de Haan. Die drive zit in ieder van ons waar Sanneke de Haan naar verwijst heeft op de verborgen 5e Dimensie betrekking. Jordan Peterson heeft het daarentegen over een onbeschrijflijke primordiale calculator diep in je.

Het ontstaan van spontane zelfordening (spontaneous order) uit chaos wordt emergentie genoemd. Zou het verschijnsel spontane generatie (Autopoiese niet te verwarren met Abiogenese) daarmee kunnen worden verklaard? (zie ook De Geheime Leer Deel II, Spontane generatie p. 167,168)

Het outside the box-denken hangt met onze verbeeldingskracht samen. Verbeeldingskracht (universeel bewustzijn, kosmisch bewustzijn, autopoiese, aion, ideatie, actieve imaginatie van CarlJung), de kernkwaliteit creativethink - Ilya Prigogine heeft het over de ervaring van creativiteit - is het positief tegenovergestelde van chaos. Al bijft het natuurlijk de vraag of het mysterie van het leven, hoe de eerste zelfreplicerende moleculen konden ontstaan zal worden opgelost?

Theosophy and the Emergence of Modern Abstract Art (Kathleen Hall Quest magazine June 2002 ):
Spirituality in abstract art began around 1890 and ran in parallel with a growing interest in mysticism and the occult. Many artists were becoming intrigued with spiritual writings, in particular with Madame Blavatsky's major work, The Secret Doctrine. Undoubtedly there were other influences, such as the works of Edouard Schuré , Jakob Böhme, and Emmanuel Swedenborg. But it was Theosophy that had the most profound effect on the emergence of modern abstract art and specifically on the founding fathers of the movement, Wassily Kandinsky, Frantisek Kupka, Piet Mondrian, and Kazimer Malevich.

In philosophy, emergentism is the belief in emergence, particularly as it involves consciousness and the philosophy of mind, and as it contrasts (or not) with reductionism.

Als motor van bewustwording kan kunst (cultuur) zeker een bijdrage leveren. In het rapport ‘E I V’ staat religie in het bijzonder voor levenskunst, de moraal van het verhaal. De integratie van vier disciplines, de vier pijlers rekenkunde, sterrenkunde, meetkunde en muziek heet volgens de telling van Pythagors 5, de kwintessens.

Om aan het oplossen van de wereldvraagstukken een steentje bij te dragen gaat het primair om gedragsverandering, hoe richten we onze levensenergie? We zijn het in eerste instantie zelf om de in het universum aanwezige vrije energie (ether), in de mens (antahkarana), aan de energietransitie, de overgang van vuile naar schone energie vorm en inhoud te geven. Het spreekt voor zich dat dit een zeer heikel punt is voor de wetenschap. Gedragsverandering, de moraal van het verhaal geldt niet alleen voor burgers, maar ook voor politici.

In de Bhagavad Gita van Vyasa is de god Krishna, de wagenmenner. Op aarde onderscheidt Plato daarentegen de weerspiegeling, drie aspecten van de menselijke ziel die hij vergelijkt met een wagenmenner achter een tweespan. Hoofd, Hart en Onderbuik: Er moet hier onderscheid worden gemaakt tussen wat van het hoofd is (denken, ratio, cultuur), wat van het hart is (voelen, intuïtie) en wat van de buik is (begeerten, verlangens, het primitieve beest).

Wat Johann Wolfgang von Goethe is voor de gemanifesteerde wereld is Meester Eckhart voor de onmanifesteerde wereld. Johann Wolfgang von Goethe illustreert de vrouwelijke kant van de medaille en Meester Eckhart de keerzijde.

Volgens Plato is Eros (chaos) onze reactie op schoonheid.

Blavatsky en Ouspensky (enneagram) laten onder meer aan de hand van de Griekse mythologie zien welke universele structuur in het universum zit verborgen. De theosofie maakt van drie uitgangspunten, het 1e, 2e en 3e grondbeginsel gebruik.

Darwin’s Evolutietheorie - Natuurlijke Selectie
Hoewel Darwin's Evolutietheorie een relatief jong archetype is, bestaat het evolutionaire wereldbeeld zelf al sinds de oudheid. Griekse filosofen in de oudheid, zoals Anaximander, postuleerden een ontwikkeling van leven uit niet-leven en de evolutionaire afkomst van de mens uit dieren. Charles Darwin voegde slechts iets nieuws toe aan een oude filosofie -- een plausibel mechanisme genaamd "natuurlijke selectie". Natuurlijke selectie werkt om voordelige genetische mutaties te behouden en te accumuleren.

Om de denktrant van grote spirituele leraren, “Het geheel is meer dan de som van de delen.” van Aristoteles te verbinden, een nieuwe visie op de werkelijkheid te scheppen kan het morele kompas als schakel worden gebruikt. Alleen samen kunnen we er uitkomen. We zitten in het zelfde schuitje. Het morele kompas kan een ijkpunt, één spiritueel motief vormen voor veranderende sociale structuren, de gemeenschappelijke kern van de multiculturele samenleving en de Europese - en wereldcultuur.

Om het fenomeen van de weerspiegeling te duiden maakt Plato van de allegorie van de grot gebruik en Blavatsky beschrijft de toverlantaarn. De viervoudige aard van de mens 'nӗshāmā, rūah, nefesh en gūf' in de microkosmos is een weerspiegeling van de vier fundamentele natuurkrachten in de macrokosmos.

Stelling: Waar de gulden middenweg loopt is al millennia bekend. Het is niet nodig het wiel opnieuw uit te vinden. De middenweg geldt zowel top down als bottom up. Er is niets nieuws onder de zon.

Het inductieve denken van Aristoteles is complementair aan het deductieve denken van Plato. Aristoteles, leerling van Plato heeft beschreven dat het er in het leven om gaat het juiste midden te vinden tussen twee extremen. Het menselijk verstand begrijpt de dingen slechts door contrast. In alles ligt het tegendeel besloten. Kortom, het dualisme is een kunstmatig door het denken aangebrachte scheiding, die in feite niet bestaat. De ‘Gulden middenweg’, is een bewustwordingsproces, dat er van uitgaat dat de waarheid in het midden ligt.
Mede door toedoen van Aristoteles kwam het accent op de waarneembare buitenwereld te liggen.
Blavatsky stelt dat de alfa en omega van de mystieke gedachte –na Pythagoras door toedoen van Aristoteles veel minder betekenis kreeg.

Sinds het verschijnen van het eerste rapport Grenzen aan de groei in 1972 van de Club van Rome heeft, de vermaarde Hongaarse wetenschapsfilosoof Ervin Laszlo een groot aantal boeken geschreven, om een duurzame samenleving te bevorderen. We zijn het zelf, die op aarde de golfbewegingen, schommelingen veroorzaken. Het balansmechanisme maakt het mogelijk de tegenstellingen te reguleren.

Het globale brein is een speculatief concept in o.a. transhumanistische kringen, filosofie en mystiek ('sciencefiction'?), vergelijkbaar met (dan wel verwant aan) het concept van de noösfeer van respectievelijk Vladimir Vernadsky en Teilhard de Chardin, de Akasha-kronieken (waar o.a. Rudolf Steiner en Edgar Cayce te rade beweerden te gaan) en het "Akashic field" van de Hongaarse wetenschapsfilosoof Ervin László. Het begrip als zodanig werd in 1982 voor het eerst gebruikt door Peter Russell in zijn boek The Global Brain (video).
Stanislav Grof Evidence for the Akashic Field from Modern Consciousness Research.

Het wiskundige model van de chaostheorie maakt het mogelijk het wiskundige model, de Tetractys, de driehoek van Pythagoras te ontcijferen (‘E i V’ hoofdstuk 7.2). Anderzijds toont John Major Jenkins in zijn boek Het einde van de Maya-kalender 2012 de Decodering van de Maya-kosmogenesis (kosmogonie).
Het
ONKENBARE, het onbekende (wu wei wu) is de bron en oorzaak van al deze emanaties . . . De mens is de alfa en de omega van de objectieve schepping. (De Geheime Leer Deel 2 Stanza 7 p. 190)

In het programma Buitenhof van 20 september 2015 signaleert Alex Brenninkmeyer dat de overheid niet van zijn fouten leert. Hij wordt heel treurig dat lidstaten steeds egoïstischer worden. Het beschikbare geld moet zinvoller worden besteed. Er is een nieuwe democratie nodig. De gouden draad in de aanpak van Alex Brenninkmeijer (Volkskrant 14 april 2015 p. 16/17) is het DIKW model : van Data naar Informatie, naar Kennis, naar Wijsheid. Financieel controleurs zijn dol op data. Maar dan, hoe gaan we van constateren naar leren?
De financiële administratie toont het morele karakter en de identiteit van een organisatie. Het laat zien dat de taak van financiën is om de acties van een organisatie te verantwoorden en dat op integere wijze te doen.

De besturingscyclus DIKW (kwaliteitsbeheersingssysteem) geldt niet alleen voor EU-medewerkers, maar ook voor politici. Net als eerder bij de Nederlandse Bank dient er ook bij de ECB een cultuuromslag te worden doorgevoerd.

De hamvraag is dan natuurlijk hoe weet Jeroen Dijsselbloem zo zeker dat de geldpers wel en FTT om het rondpompen van geld fiscaal te belasten niet een antwoord op de financiële crisis is? Coen Teulings heeft inmiddels (2 december 2016) zijn oude standpunt herzien. Met de blinde vlek waarmee Jeroen Dijsselbloem c.s. de PvdA naar de afgrond heeft geleid beoogt hij nu het Europese Stabiliteitsmechanisme te 'redden'. Jeroen Dijsselbloem committeert zich aan het grootkapitaal, hij verstopt zich niet achter Duitsland maar is bezig Schauble rechts in te halen. Elco Brinkman, Peter Balkenende en Wopke Hoekstra behoren net als Jeroen Dijsselbloem tot het politieke establishment.

Het evenwicht door tegenwicht, het balansmechanisme, these + antithese = synthese, dat Wim Kok en Tjeenk Willink van de PvdA hanteren was al in de Bijbel bekend. In de woorden van ex-premier Wim Kok: De essentie van het 'poldermodel' is dialoog en evenwicht. Bij dialoog hoort tegenspraak en bij evenwicht tegenwicht. Het belangrijkste voor het goed functioneren van de overheid is tegenspraak, tegenwicht. Daarentegen was er juist bij de PvdA onder Ad Melkert sprake van fractiediscipline, een communistische kadaverdiscipline (hanengedrag binnen PvdA Peter de Waard Volkskrant 9 juni 2016 p. 20). In hoeverre is er van het peterprincipe of het sprookje De nieuwe kleren van de keizer van Hans Christian Andersen c.q. de 4e macht sprake?

Het ieder voor zich en god voor ons allen van de VVD betekent dat de moraal buiten het verkoopverhaal wordt gehouden. De moraal van het verhaal is dat ethiek zowel de oorzaak van het probleem als de oplossing ervan laat zien. Het gaat volledig mis, er ontstaat een breuk wanneer extremen van het kapitalisme gaan overheersen, de moraal, de regulerende principes buiten het verkoopverhaal worden gehouden, het gedrag wordt amoreel. Het zijn juist de waarden en normen, die mensen met elkaar verbinden. Of anders gezegd de onzichtbare muren tussen 'Wij en Zij', waardoor we de ander uitsluiten, dienen we af te breken.

Net als het 'Beloofde land' is 'de Amerikaanse Droom een work in progress'. Voor de schepper, lees 'God' zijn alle mensen uniek. 'God' kent wel de wet van ethische oorzakelijkheid, rechtvaardigheid, maar geen voorkeursbehandeling.

Het probleem is niet dat er te weinig politieke economie is, maar dat de politieke economie een gebrekkig begrip van kapitalisme heeft, zowel van de ontstaansgeschiedenis als van het huidig functioneren ervan. De thema's, die Rogier van Reekum & Willem Schinkel bespreken hebben in het bijzonder op complementaire polariteit, 'these, antithese en synthese' betrekking. Door de interacties ('these + antithese') tussen de 'alfa- en de bètawereld' kan synthese ontstaan. De gammawetenschap is als het ware de schakel tussen de alfa- en bèta-wetenschappen. Om de complexe werkelijkheid te duiden gaat het om de synthese, de status quo van de alfa, bèta en gammawetenschappen, tussen 'these, antithese en synthese', namelijk de unificatietheorie, die ook geldt voor de relaties:
- Kapitalistisch en Antikapitalistisch
- Consumentisme en Anti-consumentisme
- Seksisme en Antiseksisme
- Racisme en Antiracisme
- Liberalisme en Neoliberalisme
- Globalisering en Antiglobalisering
- Pluralisme en Antipluralisme.

Pythagoras was een van de eerste interdisciplinaire wetenschappers (rekenkunde, sterrenkunde, meetkunde en muziek) die zich in het vakgebied muziekcognitie heeft verdiept. Kern van het probleem is dat het Westen concentreert zich eenzijdig op het marktmodel en het Oosten op de kosmische harmonie van Kepler. Het kiezen voor muziek, de 'harmonie der sferen', de Gulden Middenweg, het balansmechanisme van het eeuwige 'Goede - Ware - Schone' maakt het mogelijk evenwicht te creëren. De zoektocht naar balans de rode draad van Gerard Drosterij komt met het balansmechanisme overeen. Door het schone van bijvoorbeeld kunst en muziek met anderen te delen kunnen tegenstellingen worden overwonnen. Een topmusicus beheerst niet alleen de techniek om zijn instrument te bespelen, maar hij weet ook een compositie op een authentieke wijze te interpreteren. De taal van muziek, de 'muziek van de sferen' (eonische muziek) is universeel. Volgens Johannes Kepler bestaat de verbinding tussen geometrie, kosmologie, astrologie, harmonie en muziek door de musica universalis.

Verscheidenheid en Eenheid in de creatieve evolutie volgens Henri Bergson staat tegenover de drie principes van Darwins biologisch algoritme van aanpassing. Volgens Darwin spelen er binnen het evolutionaire mechanisme drie principes, te weten variatie, selectie en reproductie een rol. De drie principes van Darwins biologisch algoritme hebben in het rapport 'E i V' op verscheidenheid, natuurlijke selectie en analogie betrekking. In essentie draait het om de analyse van ons Mens-, Wereld- en Godsbeeld. De evolutie van het GODSBEGRIP houdt gelijke tred met de verstandelijke ontwikkeling van de mens zelf.

Het rapport ‘E i V’ kiest voor de interdisciplinaire aanpak - de middenweg tussen de twee kanten van één medaille Geestkunde en Natuurkunde - de wisselwerking (wederkerigheid) tussen psychologie, sociologie, filosofie en ethiek of de synthese van de vier domeinen wetenschap, religie en filosofie en kunst. In het rapport ‘E I V’ staat religie in het bijzonder voor levenskunst, de moraal van het verhaal, te worden ingewijd in de oude mysteriën. Het vakgebied begeleidingskunde houdt de gemoederen al millennia bezig. Het rapport 'E i V' richt zich op de 'wederzijdse verbondenheid', de reciprociteit tussen ‘Geestelijk - Psychisch - Stoffelijk’ (Geestkunde - Zielkunde - Natuurkunde). In het rapport 'E i V' heeft het vakgebied begeleidingskunde op de Rechterhand, de 'Hoofdroute' pelgrimage en de Linkerhand op the end of nature betrekking. De kern van het probleem is niet de technologie, maar hoe we technologie toepassen.

De commotie rond 4 mei van Jan Kuitenbrouwer, Nzume en de wenende witte mensen van Asha ten Broeke en de derde weg van Tony Blair van Peter de Waard gaan in de kern over Verstrengeling tussen de Rechterhand en Linkerhand (zie litho Tekenen afb. 138 van M.C. Escher p. 800), tussen Goed en Kwaad, tussen witte en zwarte magie. Om aan het oplossen van de wereldvraagstukken een steentje bij te dragen gaat het primair om gedragsverandering, hoe richten we onze levensenergie? We zijn het in eerste instantie zelf om de in het universum aanwezige vrije energie (ether), in de mens (antahkarana), aan de energietransitie, de overgang van vuile naar schone energie vorm en inhoud te geven. Het spreekt voor zich dat dit een zeer heikel punt is voor de wetenschap.

Om het onbehagen van de PVV kiezers te keren is de neoliberale waanzin van de PvdA niet de oplossing maar juist oorzaak van het probleem. De dorpspolitiek is een weerspiegeling van wat zich in Den Haag , Brussel en Washington afspeelt. Dit universele mechanisme is bij mystici al millennia bekend. Om grote schommelingen te vermijden is een consequente feedforward besturing gewenst. Het Ken uzelve, het individuatieproces van Carl Jung dient daarbij centraal te staan.

In het rapport ‘E i V’ staat niet de discussie ‘Geest of Stof’, 'Aristoteles of Descartes', what’ s in a name centraal, maar de wederkerigheid (reciprociteit) tussen beide, het 'en-en'/'of-of' mechanisme (Complementariteit/Dichotomieën), de kwintessens. Wederkerigheid geldt niet alleen voor de individuele mens, maar ook tussen individuen, zoals bijvoorbeeld de relatie tussen leider en aan wie hij leiding ('Leraar en Leerling') geeft. De omgeving, de organisatiecultuur vormt de leider en laat de leider zijn wie hij is.

In het rapport ‘E i V’ draait het om het gulden midden van Aristoteles, de relatie tussen Kwantiteit en Kwaliteit, Welvaart en Welzijn, de lateraliteit, de communicatie tussen de rechter - en linker hersenhelft (‘Voelen en Denken’) van ons brein. Of met andere woorden leggen we het accent op de kwaliteit van leven of het verdienmodel. Een levenskunstenaar kenmerkt zich door tussen beide de juiste balans te hebben gevonden.

Één Leven en Wet (‘Law of One’, 'Zaaien en Oogsten') van Karma-nemesis wordt door het rechter- en linkerpad, de wet van harmonie (rechterpad) is analoog aan de wet van vergelding (linkerpad) tot uitdrukking gebracht. Of met andere woorden de evolutie, het leerproces van het leven berust op de wet van harmonie, het altruïsme en de wet van vergelding, het egoïsme. Waar kiezen we nu voor?

Net als 'Geest en Lichaam' zijn 'Moraal en Cultuur', de grote Wet ('Law of one') van de Gulden regel, de moraal van het verhaal, het 'zelfreinigende vermogen en zelfverrijking', onlosmakelijk met elkaar verbonden, de twee kanten van één medaille.

De ‘Law of One’ (One Absolutely Fundamental Law in the Universe) heeft op het universele ordeningsprincipe karma ‘Er is niets nieuws onder de zon’ (Zaaien en Oogsten, Geven en Ontvangen, Rentmeesterschap), de 2e grondstelling betrekking. Het gaat in het kwantumvacuüm om de virtuele scheidslijn tussen twee polen (syzygieën), het aardse en het hemelse, tussen dharma en karma, waarvan Dharma buiten de bestaanssfeer van de wereld der tegenstellingen ligt, de Éne werkelijkheid . Het draait primair om de geestelijke wederhelft of Syzygos.

Er is te veel aandacht voor het 'eigen koninkrijkje', de 'bv Ego' en te weinig voor het grote geheel. Het lineaire, ééndimensionale denken viert hoogtij. De overheid zit te veel in de rol van Dwaas. Het gaat om dienend leiderschap. Politici lijken in het bijzonder met het virus penny wise pound foolish besmet?

In het ingenieuze, reflexieve model “Macrokosmos = Microkosmos” van de esoterie, wordt Antahkarana, gezien als de fictieve schakel tussen de binnenwereld en de buitenwereld, de innerlijke wereld en de uiterlijke wereld. Bewustzijnsontwikkeling vindt op de grenslijn tussen binnen en buiten, in het nu tussen verleden en toekomst plaats. We leven in het nu (De Geheime Leer deel I, p. 67).
Het eigenlijke bewustzijn is tussen Kama en Manas begonnen. Manas staat voor het denkvermogen en het zefbewustzijn. Het positieve perspectief op religie heeft op de
moraal van het Bijbelverhaal, de Gulden Regel Wat gij wilt dat u geschiedt doe dat de ander betrekking. Door de eenzijdige focus van carrièrepolitici op het marktmechanisme raakt de bevolking juist minder op elkaar betrokken.

Net als 'Geest en Lichaam' zijn 'Moraal en Cultuur', de grote Wet ('Law of one') van de Gulden regel, de moraal van het verhaal onlosmakelijk met elkaar verbonden.

H.P. Blavatsky De sleutel tot de theosofie (p. 251/252):
Aan kinderen moet bovenal zelfvertrouwen worden geleerd, liefde voor alle mensen, altruïsme, onderlinge verdraagzaamheid en in de allereerste plaats zelfstandig en logisch denken. Wij zouden het zuiver mechanische geheugenwerk tot een volstrekt minimum terugbrengen en die tijd besteden aan de ontwikkeling en oefening van de innerlijke zintuigen, vermogens en latente capaciteiten. We zouden ernaar streven ieder kind als een eenheid te behandelen en het zo opvoeden, dat zijn vermogens zich op de meest harmonische en gelijkmatige wijze ontplooien, zodat zijn bijzondere aanleg zich volledig en natuurlijk ontwikkelt. We zouden ons richten op het vormen van vrije mannen en vrouwen, intellectueel vrij, moreel vrij, in alle opzichten onbevooroordeeld en bovenal onbaatzuchtig. En wij geloven dat veel hiervan, zo niet alles, zou kunnen worden bereikt door een juiste en echt theosofische opvoeding.
342: Tetragrammaton: De naam van de godheid in vier letters, in ons schrift IHVH. Het is een kabbalistische term die op een meer materieel vlak overeenstemt met de heilige pythagorische Tetraktys (Deel II, p. 526).

Voor de mens geldt de levenscyclus, het natuurlijke ritme van de goddelijke geboorte, de adolescentie, volwassenheid (geestelijke groei) en de ouderdom (overgang) [wetten van opgaan, blinken en verzinken].

De mens leerde onderscheiden, kwam tot zelfbewustzijn, gesymboliseerd door de boom van de kennis goed van kwaad. Op de achtergrond van dit verhaal spelen onze begeerten. Tussen de Oosterse en Westerse cultuur, aan de culturele diversiteit in de wereld ligt de lerende mens en de moraal van het verhaal ten grondslag.

Door de wisselwerking tussen twee complementaire principes (Yin en Yang) is er sprake van een periodieke, cyclische beweging van uitademing en inademing, van emanatie en immanatie van het hoogst onkenbare. De werking van de zwaartekracht verbindt de Macro - met de Micro Ruimte-Tijd en heeft op de spiegelsymmetrie betrekking.

De 1e, 2e en 3e Logos corresponderen met de punten (2), (3) en (4) van de samenvatting van Blavatsky De Geheime Leer Deel I, p. 46). Het punt (1) van Blavatsky verwijst naar de éne Werkelijkheid, Ain-soph. Deze samenvatting van Blavatsky beschrijft de hogere Tetraktis.

De lemniscaat symboliseert het leerproces tussen het geestelijke en het lichamelijke, de binnenwereld en de buitenwereld. De éne werkelijkheid heeft net als bij Ayurveda op de "kennis van het leven", de oerbron betrekking. De lemniscaat verbindt het aardse met het hemelse, de eeuwige kringlopen.

De Geheime Leer Deel I, hoofdstuk 3 Oorspronkelijke substantie en goddelijke gedachte (p. 356):
Ook nu begrijpen ze het niet. De evolutie van het GODSBEGRIP houdt gelijke tred met de verstandelijke ontwikkeling van de mens zelf. Dit is zo waar, dat het hoogste ideaal waarnaar de religieuze geest in een tijdperk kan opstijgen, aan de filosofische geest in een volgende periode slechts een grove karikatuur zal toeschijnen! De filosofen zelf moesten worden ingewijd in de waarnemingsmysteriën, voordat zij de juiste opvatting van de Ouden in verband met dit heel metafysische onderwerp konden begrijpen.

Het maskerkwadrant maakt het weloverwogen eigenbelang, het egoïsme zichtbaar en laat zien dat we in een loop (schizofrenie) terecht kunnen komen wanneer we niet meer met onze spirituele bron zijn verbonden.

Brengt emergentie in de macrokosmos de telling van Pythagoras tot uitdrukking?
Of anders gezegd door een ommekeer (paradigmawisseling) in het denken is het mogelijk ons met de natuurlijke kringloop te verbinden. Het toont hoe de disharmonie die op aarde is ontstaan, het evenwicht weer kan worden hersteld. De theosofie spreekt over tien natuurrijken: drie rijken van elementalen, het minerale -, het planten -, het dieren - en het mensenrijk (7 gemanifesteerd), alsmede drie godenrijken of rijken van Dhyân Choans (3 ongemanifesteerd). Het probleem is dat mensen op aarde zich met gebakken lucht kunnen gaan bezig houden.

Het beginsel achter ‘Ruimte en Tijd’ is de zelfgelijkvormigheid. Zelfgelijkvormigheid van de chaostheorie brengt de weerkaatsing, het projectiemechanisme (geweten, zelfreferentie) tussen 'Leraar en Leerling' (incarnatie van God op aarde) tot uitdrukking. René Meijer De Ether Bestaat! Uiteindelijk draait het om hoe herstellen we de harmonie in de schepping?

Het ‘en-en’/‘of-of’-mechanisme (Alles divergeert en moet ook weer convergeren), de tegenstelling tussen ‘Negentropie en Entropie’ kan met de tegenstelling tussen 'Sat-Asat' worden vergeleken. Sat is de onveranderlijke, de altijd aanwezige en eeuwige wortel (Oer-chaos, oerbron, oerstof), waaruit en waardoor alles voortkomt. Sat wordt geboren uit Asat, en Asat wordt voortgebracht door Sat. Het mechanisme ‘Sat-Asat' geeft rudimentair de chaostheorie weer.

De dodecaëder en de icosaëder zijn ook tegenhangers van elkaar. Elke lijn, vlak en hoek in een Platonisch lichaam zijn identiek aan elke andere lijn, vlak of hoek uit dezelfde vorm. Met andere woorden de Platonische lichamen zijn extreem symmetrisch. Of anders gezegd de dodecaëder van Plato brengt al de supersymmetrie (SUSY) tot uitdrukking. Niet alleen de Driehoek, maar ook de Gulden snede van Pythagoras worden daarvoor als symbool gebruikt.

Het morele kompas, een spiritueel kompas beeldt, net als de platonische lichamen de driehoek van Pythagoras uit. Het morele kompas licht met name het 5e element Ether, de dodecaëder van Plato uit het boek Thimaeus toe.

Het morele kompas belicht de 5e dimensie, de Communicatie (5e Chakra), de quintessens van het aardse ruimte/tijd-continuüm. De éne werkelijkheid, de Monade is de ultieme waarheid. Maar de zogenaamde middenweg heeft ook een tegenpool, de desintegratie. Het 5Ddenkraam gaat er vanuit dat elke medaille twee kanten heeft, die niet los van elkaar staan maar innig met elkaar zijn verbonden. De dialoog tussen beide zijden staat centraal. De Triade staat voor het Uw wil geschiede. Echter God’s wegen blijven ondoorgrondelijk, blijven voor het menselijk intellect een mysterie.

Bij het horizontale bewustzijn gaat het om de wederzijdse wisselwerking tussen de bewustzijnstoestanden Ego (ziel) en Zelf, het natuurlijke - en culturele bewustzijn. 'Ego (ziel) en Zelf' is een bewustzijnstoestand die in het nu plaatsvindt. Het verticale bewustzijn, Wijsheid zorgt voor de juiste beheersing tussen Ego en Zelf. Het verticale - en horizontale bewustzijn staan diametraal tegenover elkaar. De ene kant versterken betekent automatisch dat de andere kant wordt afgebouwd. Het principe van reciprociteit brengt het zelfreinigend vermogen tot uitdrukking. Dwaasheid duidt op een bewustzijnstoestand van chaos (chaostheorie) chaos tussen ziel en ego. Door een blik achter de spiegel te werpen is het mogelijk vastgeroeste patronen, chaotisch gedrag te doorbreken.

De hamvraag blijft wat is de oerbron van deze beweging of trilling? Het gaat wel degelijk om de ‘muziek der sferen’, de in de levende natuur aanwezige informatieoverdracht ('verstrengeling', 'in-formatie', psi-vermogens). In de materiële werkelijkheid lijkt alles non-lokaalbuiten ruimte en tijd – samen te hangen en elkaar wederkerig te 'in-formeren'.

De begrippen numen, memen, mind stuff, Weltstoff of nomen bieden een handvat om de homeostase te verklaren. Ook al zouden we stofjes ontdekken die voor het terugkoppelingsmechanisme verantwoordelijk zijn dan verandert daarmee nog niet de éne werkelijkheid.

Het artikel ‘Evolutie of Schepping’ van Brunhild Krüger in GAMMA maart 2009 sluit perfect op het concept animus/anima van de 'huwelijksquaterniteit' aan. Volgens Krüger moet het ‘streven naar harmonie’ van Teilhard de Chardin, het ‘vrouwelijke denken’ met het typisch mannelijk-bipolaire denken (en-en benadering) worden verbonden.
Theïsten en atheïsten kissebissen over details. Het gaat er om dat mannen leren de ‘vrouwelijke’ kant in de evolutie niet te verhullen.

Het onderzoeksrapport 'E i V' plaatst de relatie tussen 'Slachtoffers en Daders' in het licht van de evolutie van de mensheid, antropogenese (hominisatie). Met zijn pamflet beoogt Gustaaf Peek het cultuurmarxisme te bestrijden.

Duitsland herkent zijn spiegelbeeld niet (Sterre Lindhout Volkskrant 7 november 2015 katern Vonk p. 2-3):
Geen land dat zich de afgelopen maanden zo vaak zichtbaar over zichzelf heeft verbaasd als Duitsland. Deze zomer verwonderde Duitsland zich, geschrokken, over zijn dominante rol bij het oplossen van de Griekenlandcrisis. In de nazomer verbijsterde het land zichzelf, duizelig van geluk, door zijn eigen goedheid, over de 'welkomstcultuur' waarmee het de stroom vluchtelingen tegemoet trad, gesterkt door het gloedvolle Wir schaffen das van Angela Merkel.
Der Spiegel schreef: 'Waarom zouden de Duitsers de enige koikarpers in deze moddersloot zijn? Gevoelig, schuw, allergisch voor elke vertroebeling van moraal en geweten? En als ze dat daadwerkelijk waren geweest, zouden ze het overleefd hebben?'
In deze verbazing, het idee dat Duitsland zich in tegenstelling tot de rest van de wereld altijd aan alle regels houdt, toont het land zich juist allesbehalve reflectief.
'Die beide gezichten, overdreven zelfkritisch enerzijds en het arrogante anderzijds, heeft Duitsland altijd gehad', zegt Jens Jessen, analist en essayist bij Die Zeit, de wekelijkse printversie van het geweten van de links-liberale intelligentsia. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. 'Het vermoeden van morele superioriteit', zoals Jessen het arrogante gezicht noemt, hangt nauw samen met de slachtofferrol waarin Duitsers zichzelf op Europees vlak altijd hebben geplaatst, behalve in de twaalf jaren onder Hitler.
Superioriteitsvermoeden
'In de eeuwen dat Duitsers zich op het Europese toneel als onbeholpen, lomp en algeheel ongeschikt zagen, groeide onder dat minderwaardigheidscomplex een moreel superioriteitsvermoeden', schreef hij onlangs in een artikel getiteld Over de Duitse boosaardigheid. Etc.
Volgens Handelsblatt-columnist Wolfram Weimer dringt Duitsland zijn vluchtelingenpolitiek aan Europa op. Landen die het met de Duitse politiek niet eens zijn, zoals Hongarije, Denemarken of Groot-Brittannië, zou Duitsland onderwerpen aan '
de dictatuur van het goede'. 'Dat gewaad van betweterige Gutmensch moet Duitsland snel weer uittrekken', vindt hij.
Gutmensch is net als in Nederland sinds de jaren negentig de scheldnaam voor politiek-correct, hoogopgeleid links - het slag mensen dat traditioneel het zelfkritische, intellectuele geweten van Duitsland vormde en bij de minste of geringste aanleiding waarschuwde dat het land weer te machtig of te dominant werd. Door haar vluchtelingenpolitiek geldt Merkel nu, hoewel verder niet links, als het opperhoofd van de Gutmenschen.
De ironie wil dat in de schaapskleren van de Gutmensch de gevreesde dominante Duitser zijn gezicht weer laat zien. De Duitser die zodanig overtuigd is van zijn eerlijkheid en reine geweten, dat het hem belemmert kritisch naar zichzelf te kijken.

Vernieuwing van Organisaties in een Chaotische Omgeving door Vernieuwing van de Mens
De organisatie visie van Ignatius van Loyola - proefschrift van Paul de Chauvigny de Blot
Hoofdstuk 6 EEN CRISIS DIE TOT NIEUW LEVEN LEIDT
6.1. EEN BEKERING MET ONVOORSPELBARE GEVOLGEN
In de strijd om de vesting verbrijzelt het Franse geschut zijn been en confronteert Ignatius met de dood. Een simpel feit met diepgaande gevolgen. Hij wordt door
doodsangst overvallen en ziet al zijn idealen in duigen vallen. Zijn ridderideaal breekt in stukken en al zijn toekomstdromen spatten als een zeepbel uiteen. Het leven is voor Ignatius nu zinloos en leeg geworden en hij wil liever dood zijn. De idealist is al zijn levenskracht kwijt.. Na een langdurig proces van verwarring, wanhoop, en moedeloosheid breekt er langzaam een herstel door. Er valt een licht op de brokstukken van zijn ridderdroom en zijn ogen gaan open voor nieuwe idealen. Deze bieden hem inzicht in zijn diepere verlangens en openen ruimere horizonten. Zijn oude dromen krijgen een nieuwe inhoud. Ze worden vergeestelijkt en verdiept.

De PvdA plaatst in het vernieuwde beginselprogramma van 2005 vrijheid boven gelijkheid en solidariteit. Een typisch liberaal beginsel is de vrijheid van het individu. Daarentegen verklaart links zich van oorsprong solidair met de zwakkere groepen in de samenleving. Gelijkheid, emancipatie vaak via spreiding van ’Geld, Kennis en Macht’ brengt de relatie, het spanningsveld tussen het individuele en het collectieve tot uitdrukking. Door vrijheid boven gelijkheid en solidariteit te stellen positioneert de PvdA zich als centrum rechtse middenpartij.

Wat Witte Hoogendijk & Wilma de Rek niet onderkennen is dat Het geheime verband, het voelen wel door kunst, maar niet door een informaticus, lees wetenschapper inzichtelijk kan worden gemaakt. Witte Hoogendijk & Wilma de Rek hebben gelijk wanneer ze stellen: 'Wie beseft, écht beseft hoe we zijn geworden wie we zijn, heeft de sleutel tot zichzelf in handen', maar ongelijk wanneer ze stellen: 'We zijn geen nieuwe Tesla's, opgetrokken uit speciaal voor ons geproduceerde hightechsnufjes; we zijn opgelapte roestbakken vol oude onderdelen, waaronder een alarmsysteem dat bij het minste of geringste schel begint te piepen.' Creativethink maakt het mogelijk de essentie, de Kwintessens tot uitdrukking te brengen. De kwintessens van het verhaal is dat om een duurzame samenleving te creëren er maar een pedagogische hoofdroute is. Pythagoras had de kwintessens, de onderliggende eenheid achter de verscheidenheid al te pakken, de chaos. Het zijn onze conditioneringen die bepalen hoe we de wereld zien. Het rapport 'E i V' gaat er vanuit dat Pythagoras met zijn wiskunde (1 + 2 + 3 + 4 = 10) de kwintessens van de zichzelf herhalende patronen van interferentie al te pakken had.

Authentiek gedrag (individuatieproces van Carl Jung, zelfrealisatie op basis van de Veda's, zelfverwerkelijking op basis van geestkunde, levenskunst op basis van begeleidingskunde en pelgrimstocht, zelf-ontplooiing, zelfreinigend vermogen, individualiteit, inwijdingsweg op basis van esoterie), ontstaat wanneer de bewuste, rationele en onbewuste, irrationele delen, gevoelens van de geest in harmonie met elkaar samenwerken. We kunnen leren boven onszelf uit te stijgen. De door de prefabcultuur overgedragen conditioneringen weer los te laten. Het draait uiteindelijk allemaal om authenticiteit en autonomie. In hoeverre zitten we zelf aan het stuur of laten we ons leiden door impulsen van buitenaf om aan bepaalde verwachtingen te voldoen? Wat vinden we zelf belangrijk? Het gaat om het varen van je eigen koers, je eigen geweten laten spreken.

'We gaan naar een heel nieuw verhaal toe' van Erik Verlinde. Hij borduurt op de musica universalis van Pythagoras en de eigenschap emergentie voort.

Verleden en Toekomst, de eeuwige wederkeer verbonden door het NU. Gebroken symmetrie heeft betrekking op dat God niet schiep, maar scheidde (Ellen van Wolde). Het 5Ddenkraam (Kwintessens) biedt een kader om Jodendom, Christendom en Islam met elkaar te verbinden. Door aan te geven wat de verschillende levensbeschouwingen in de kern gemeenschappelijk (oerbron) hebben is het mogelijk aan de onderlinge consensus, aan de eenheid in verscheidenheid, aan een culturele trendbreuk, aan de overlevingsstrategie op aarde een steentje bij te dragen. Door tegenstellingen te verkleinen, twee tegendelen 'en-en' meer in balans te brengen, te integreren ontstaat een hogere waarheid. In zijn algemeenheid gaat het om het scheppen van eenheid in verscheidenheid.

Het boek Atlas Shrugged van Ayn Rand is het fundament van het marktfundamentalisme, het ultrakapitalisme. Marktfundamentalisme, is uiteindelijk net als fascisme en communisme een totalitair systeem. Daarentegen dient in het rapport 'E i V' als basis de natuurfilosofie uit de Griekse oudheid. Het raport 'E i V' maakt van de school van Klaas Knot, Peter Korteweg en Sweder van Wijnbergen gebruik.

Ordening is het tegendeel van chaos. De hamvraag is dan hoe verander je chaos in harmonie?
In het rapport Eenheid in Verscheidenheid worden de contouren geschetst hoe 'probleem en oplossing' van de culturele evolutie (cultuuroverdracht) met elkaar samenhangen. De oplossing van het ééndimensionale marktdenken ‘u vraagt, wij draaien’ heeft een psychologische (Deel IV), een sociologische (Deel V) en een filosofische (Deel VI en VII) dimensie.

De samenhang tussen deze vier gezichtspunten brengt de kwintessens tot uitdrukking. Voor een vruchtbaar debat is het wenselijk dat je vanuit een verscheidenheid aan perspectieven naar de éne werkelijkheid kunt kijken. Voor zowel politici als het bedrijfsleven is het nuttig dat het ééndimensionale marktdenken ‘u vraagt, wij draaien’ wordt doorbroken. Creativiteit, verbeeldingskracht (imaginatie) zorgt dat het lichtpuntje aan het eind van de tunnel feller gaat schijnen. De gangbare methode om de wils- en verbeeldingskracht te verenigen is yoga, contemplatie, meditatie.

Het Viertal moet het hogere of het lagere zijn, de hemelse - of de aardse Tetraktis (zie de volmaakte kubus van Freek van Leeuwen). Voor de menselijke evolutie is een chip van Miguel Nicolelis niet nodig. We zullen het echt zelf moeten doen. Al zijn er natuurlijk apps waarmee je je leven kunt veraangenamen.

Freek van Leeuwen maakt van het begrip zelfverwerkelijking (zelf-ontplooiing) gebruik. In zijn boek De Levensweg (p. 77, 90 en 193) past hij het cybernetische model toe. De kubus en de bol van Freek van Leeuwen drukken op een vergelijkbare manier het leerproces van de mens, de relatie tussen microkosmos en macrokosmos uit. Met behulp van de kubus of de bol is het mogelijk de samenhang tussen de Big five, Big seven en Big nine, de telling van Pythagoras uit te beelden. Het mechanisme achter de 'natuurlijke selectie' wordt door de Heilige tetraktys van Pythagoras weergegeven. De getallen van Pythagoras brengen een relatie, een specifieke categorie van betrekkingen tot uitdrukking. Pythagoras en Aristoteles maakten al van de getallensymboliek gebruik om aan een duurzame samenleving inhoud en vorm te geven. De telling toont een proces, een golfbeweging, het corrigeren van een evenwichtsverstoring. Pythagoras was een interdisciplinair wetenschapper. De mens maakt deel uit van auto- en kruiskatalytische systemen (Ervin Laszlo lees: binnen een natiestaat en buiten een stelsel van natiestaten).

Het concept van een wereldbrein wordt niet alleen door Peter Russell, maar ook door andere wetenschappers als Deepak Chopra, Francis Heylighen, Ervin Laszlo en Ulrich Libbrecht aannemelijk geacht. Het is de mens die met behulp van zijn brein, de beide hersenhelften, 'Lichaam en Geest', 'Macrokosmos en Microkosmos', 'God en Zoon', 'Hemel en Aarde' met elkaar verbindt. Het gaat om het herkennen van de eenheid van alle leven.
Geestkunde en Natuurkunde zijn de twee zijden van dezelfde medaille, de natuurlijke eenheid, de eenheid der tegendelen van Heraclitus. We dienen wel degelijk met Door gene zijde bezien, de keerzijde van de medaille rekening te houden.

Pythagoras verdeelde de dualiteiten in apeiron (Anaxagoras) en peras (einde).

In het rapport 'E i V' wordt een verband gelegd tussen het standaardmodel en de driehoek, de getallensymboliek van Pythagoras. Het is een aanzet, niet om vanuit de natuurkunde, maar met name vanuit de geestkunde verschillende disciplines in één model samen te voegen. Het ontstaan en de eerste ontwikkeling van de mensheid heeft zich niet op aarde maar in de geestelijke wereld afgespeeld. De relatie tussen geest (ongemanifesteerde, hogere Zelf) en lichaam, de ziel staat nog steeds centraal. Wij zijn zelf voor onze beeldvorming verantwoordelijk.

De 'Derde weg' heeft in het onderzoeksrapport 'E i V' op de relatie tussen 'Chaos - Gaia - Eros' en het Eeuwig 'Goede - Ware - Schone', op de synthese tussen 'vrouwelijk en mannelijke' (aantrekken en afstoten) energie betrekking.

De mannelijke en vrouwelijke energie in het universum wordt door de 'cirkel met punt' (‘grenzeloze cirkel’ (de nul)), de Hermeneutische Cirkel gesymboliseerd. Het gaat er om de verbanden tussen 'Geestkunde - Zielkunde - Natuurkunde en Kunst' te versterken. Of met andere woorden het gaat om de relatie tussen voelen en denken, het vrouwelijke en het mannelijke, de rechter - en linkerhersenhelft van het brein.

Met behulp van het maskerkwadrant is het mogelijk ons van onze conditioneringen bewust te worden en onze vrijheid te herwinnen. We laten zien hoe het mogelijk is ons weer met de natuurlijke kringloop te verbinden. Bij het 'Ken uzelve' gaat het om het ik en de ander. Doorzie uw eigen mogelijkheden, beperkingen en grenzen. Het leert je regisseur te worden van je eigen leven.

De natuurlijke selectie, de micro-evolutie van de darwinist Ronald Plasterk is niet het hele verhaal. Uiteindelijk gaat het er om de macro-evolutie, wat is leven in het universum te verklaren?

De participatiesamenleving van de darwinist Plasterk is austerity driven. Hoe voorkom je dat de armen armer en de rijken rijker worden, dus een grotere tweedeling ontstaat? Door mismanagement met de mantel der liefde te bedekken wordt de meerwaarde, die politici kunnen creëren tot het nulpunt gereduceerd. Het probleem is dat politici niet de moed hebben gehad hun kiezers de waarheid te vertellen.

Laat minister Plasterk zijn 'Big Brother'-wet inslikken Menso Heus, 'technology officer' en expert internetveiligheid bij Free Press Unlimited (de Volkskrant 22 augustus 2015, p. 19):
Midden in de zomervakantie heeft minister Plasterk van Binnenlandse Zaken een concept-wetsvoorstel 'ter consultatie' voorgelegd waarmee de
grondrechten van elke Nederlander met voeten worden getreden: de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV). Als deze wet er komt, krijgen de inlichtingen- en veiligheidsdiensten AIVD en MIVD ongekende bevoegdheden om inbreuk te mogen maken op onze privacy.
Free Press Unlimited is niet tegen modernisering van de wetgeving op het gebied van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. We erkennen de noodzaak doelgericht en efficiënt onderzoek te kunnen doen naar personen of organisaties waarvan een ernstig vermoeden bestaat dat zij een gevaar vormen voor de samenleving. Maar overheden die massaal hun eigen burgers bespioneren, vormen zelf de grootste bedreiging voor de samenleving. Dat ervaren wij dagelijks in tientallen landen waar wij werken.
We roepen daarom de
politieke partijen op - zeker ook zij die de woorden vrijheid en democratie in hun partijnaam hebben staan - deze wet naar de minister retour te sturen. Burgers kunnen hun mening over de wet nog tot 1 september geven op www.internetconsultatie.nl/wiv.

Leren leren of 'Tieners leren niet door passief te luisteren' (Ianthe Sahadat interviewt Jelle Jolles Volkskrant 24 november 2016 katern p. 16-17):
Tieners willen niet graag leren? Juist wel, schrijft hoogleraar Jelle Jolles in zijn boek Het tienerbrein. Geef ze meer aandacht.
Wat weten we zoal?
'Het tienerbrein rijpt door tot een jaar of 25. Die ontwikkeling gaat niet bij iedereen even snel. De bedrading (hersenpaden) van de tiener is nog niet ingesteld op de lange termijn, ze denken niet aan consequenties, zijn vaak impulsief, geloven iets pas als ze het ervaren hebben en nemen informatie eerder van leeftijdsgenoten en vrienden aan dan van ouders of leraren. Ook als ze een IQ van 140 hebben. Deze zaken zijn niet te rijmen met het feit dat jongeren al zoveel belangrijke keuzen moeten maken. Het voorsorteren begint al als ze 12 zijn.'

Nu Parijs, morgen Berlijn, daarna Den Haag? (René Cuperus Volkskrant 16 november 2015 p. 27):
De complexe mix van binnen- en buitenlandse oorzaken maakt dat 'het is nu oorlog'- roepen, nogal riskant is. Alles draait om de vraag hoe vreedzame coëxistentie te bereiken tussen de islamitische wereld en de westerse cultuur.
Bij de beantwoording van die vraag spelen de zich in Europa invoegende gematigde moslims de sleutelrol. Van cruciaal belang is ook dat de Europese rechts-populistische beweging geweld afzweert en de exploitatie van angst en woede niet tot hysterische hoogtes opvoert. Van deze beide groepen zal afhangen, hoe hard we in de nabije toekomst de Facebook Veiligheidscheck nodig zullen hebben.

Zijn sociale media rem op de produktiviteit? (Peter de Waard Volkskrant 30 november 2016 p. 35):
Een van de paradoxen van de huidige digitale revolutie is dat die nauwelijks tot productiviteitsstijging leidt. De technologische ontwikkelingen zouden tot een zo grote productiestijging per werknemer moeten leiden dat ondanks de vergrijzing niemand langer dan 30 uur per week zou hoeven te werken en iedereen op zijn 58ste met pensioen kan gaan. Maar het tegendeel is waar. De productiviteit stijgt nauwelijks of neemt zelfs af.
Jarett Kobek, auteur van de roman Ik haat het internet, zei dat de nieuwe generatie zich eigenlijk geen raad meer weet met de nieuwe technologieën. Op het ongefilterd internet zijn racisme en seksisme net zo waardevol als de genuanceerde bijdrage van een hoogleraar. 'Twitter en Facebook zijn alleen opgericht om zo veel mogelijk geld te verdienen aan ónze bijdragen', aldus Kobek. En zaak is iedereen dan ook zo dom mogelijk te houden.
Calvin Newport, hoogleraar computerwetenschappen aan Georgetown University in Washington, roept al langer dat sociale media niet alleen een verwoestende uitwerking hebben op de maatschappij en politiek, maar ook op de economie.
'Sociale media maken werknemers verslaafd aan opwinding. Hierdoor worden ze te snel afgeleid en hebben ze steeds meer moeite om geconcentreerd te werken. In plaats van dat ze iets presteren, zijn ze voortdurend de wereld aan het overtuigen dat ze belangrijk zijn.'
Er zijn andere oorzaken voor het achterblijven van de productiviteit (vergrijzing, lage investeringen e.d.), maar sociale media zijn in de digitale economie van een gaspedaal een rem geworden.

Het rapport ‘E i V’ veronderstelt het zich eeuwig manifesteren van het verschijnsel bezieling in de kosmos. Het draait nog steeds om het aloude dualisme, het onderscheid tussen het bezielde (levende) en het onbezielde (levenloze), het SAT, het absoluut Zijn en Niet-zijn.

Al is dan volgens Ilya Prigogine de evolutie onomkeerbaar er wordt van uitgegaan dat het mogelijk moet zijn door creativethink het zelforganiserende vermogen positief te beïnvloeden en de evolutie daarmee op een hoger plan te brengen.
In navolging van Spinoza zei Einstein ooit tegen De Gaulle dat we marionetten zijn zonder dit zelf te beseffen. Een tunnelvisie, hokjesgeest houdt in dat bestuurders marionetten van het systeem kunnen worden.

De kernkwaliteit creativethink is het positief tegenovergestelde van chaos. Middels een ommekeer in het denken is het mogelijk ons met de natuurlijke kringloop te verbinden. Ieder initiatief, elk mens kan door het vlindereffect de zelfregulering positief beïnvloeden. Alleen door dat wat is te accepteren komt de evolutie een stapje verder.

Systemen die eigenschappen van het vlindereffect hebben, en zich dus 'chaotisch' gedragen, zijn onder meer de beurshandel en de atmosfeer. De hamvraag is wat is tijd, dus hoe wordt de Alpha en Omega van het bestaan, de kloktijd en innerlijke tijd met elkaar verbonden? Primair draait het nog steeds om niet mijn wil, maar Uw wil geschiede.

Het reflexieve bewustzijn verhindert, in de woorden van Duintjer, dat hun geest 'volledig tegenwoordig' in het heden kan zijn. Door over het heden na te denken verdeelt het reflexieve bewustzijn de aandacht met name over verleden en toekomst. We kunnen het heden alleen begrijpen door over het verleden, de historische context na te denken. De ommekeer heeft als het ware op reverse engineering betrekking.

De nieuwe bewustzijntechnologie (Biomedische technologie Biomedical engineering) die subtiele lichaamssignalen meet en weergeeft op een computerscherm maakt het mogelijk om deze voorheen niet gebruikte informatie bewust te gebruiken tijdens intensieve leerprocessen. Op deze manier wordt zelforganisatie van het menselijke bewustzijn op een hoger niveau gestimuleerd en bereikt. Het is een nieuwe revolutionaire stap in het ontstaan van de kennismaatschappij.

Wat Marcelo Gleiser op p. 136 van zijn boek schrijft is juist: wiskundige relaties tussen vormen en getallen verbergen het geheim van de ultieme aard van de werkelijkheid. De verborgen code van de natuur geschreven in de perfecte vormentaal. Het wachtwoord voor deze wereld is symmetrie.

Maar in een open dynamisch systeem is het onmogelijk dat ‘Microkosmos = Macrokosmos’ blijvend identiek zijn. Een flits van geluk duurt vermoedelijk niet langer dan enkele nano-seconden. Of je nu theïst of atheïst bent we zitten in hetzelfde schuitje. In essentie draait het om hoe richten wij onze levensenergie?

De top down & bottom up wederkerigheid komt in de organisatiecultuur tot uitdrukking. Er bestaat een duidelijke overeenkomst tussen de Big Five (persoonlijkheidsdimensies) van Willem Hofstee en de vijf cultuurdimensies van Geert Hofstede, boek Allemaal andersdenkenden, omgaan met cultuurverschillen. Het is niet verwonderlijk dat voor het herstel van vertrouwen de roep om kwalitatief betere toezichthouders steeds luider klinkt.

Daniel Ofman beoogt met zijn boek Bezieling en Kwaliteit in Organisaties de zelfkennis van de manager te verrijken.
Aan welke 'supertoezichthouder' of inspiratiebron (Vicar of Christ) geven we de voorkeur en welke visie van het 'Goede - Ware - Schone' wordt uitgedragen? Of met andere woorden kiezen we voor het eigen koninkrijkje, de 'bv-Ego' of het koninkrijk in de hemel, het hemelse rijk?

Het gaat er nog steeds om theorie en praktijk met elkaar te laten correleren. Het rapport ‘E I V’ laat zien hoe probleem en oplossing (’Diagnose en Therapie', AOS-concept) met elkaar samenhangen. Alles wat we geven mogen we ook weer ontvangen. De ‘Law of One’ (wet van periodiciteit) heeft op het verschijnsel karma, de 2e grondstelling betrekking. Het gaat in het kwantumvacuüm (bewustzijnsveld) om twee polen (les 3 polariteit), het aardse en het hemelse, om karma en dharma. Door een cultuur van verdieping en verinnerlijking (innerlijk leiderschap) te creëren kan het verstoorde energetische evenwicht worden hersteld. Welke leraar inspireert je in het dagelijkse leven het meest of met andere woorden waar steken wij onze energie in?

Manita Overweg schrijft in haar publicatie Van Tijdbeheer naar Energiemanagement: De bedrijfscultuur is gebaat bij een ontspannen sfeer, hetgeen weer resulteert in twee andere voordelen: Er vallen minder werknemers uit omdat men graag werkt en het volhoudt! Omdat er minder medewerkers uitvallen, hoeven er minder medewerkers vervangen te worden.

De vraag die gesteld kan worden is in hoeverre hangen de veel besproken debacle’s Enron, Parmalat, Ahold, Shell, Betuwelijn en HSL, de vernieuwingen in het onderwijs (Het Nieuwe Leren), de kredietcrisis en vanaf begin 2010 een eurocrisis met de organisatiecultuur samen?

Het is allemaal minder complex dan het lijkt. De moraal van het verhaal draait om ‘Goed en Kwaad’, ‘Belonen en Straffen’. Maar de geschiedenis leert dat het oplossen van het vraagstuk van ‘Goed en Kwaad’ uiterst complex is. De afgelopen decennia hebben te veel managers zich met het doorschuiven van problemen bezig gehouden. De hamvraag is of je voor 'oplossen of doorschuiven' van problemen riant wordt beloond? De in de afgelopen decennia door de overheid breed ondersteunde marktwerking is de kern van veel vraagstukken. Door het stuur uit handen te geven los je geen problemen op. Marktdenken berust enkel op het principe van belonen en straffen. Het verdeelt de wereld in winners en losers.

Het correlatieve denken gaat van het ‘en-en’, het dialectisch denken en het ‘of-of’ denken uit. Beide manieren van denken staan niet los van elkaar, maar zijn door de verticale dimensie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dialoog staat tegenover polarisatie, tolerantie tegenover intolerantie, positieve identificatie tegenover vervreemding. Het morele kompas laat zien hoe probleem en oplossing met elkaar samenhangen. Problemen kunnen alleen effectief worden opgelost wanneer met de relatie tussen beide zijden van een medaille rekening wordt gehouden. Verandering en revolutie gaan niet zonder strijd en komen niet zonder offers tot stand.

John Consemulder BLAUWDRUK de multidimensionale werkelijheid van creatie en manifestatie (p. 98):
Waarschijnlijk heeft Pythagoras deze zeven hele noten ook herondekt en was de kennis van de Wet van het Octaaf al eerder aanwezig.
108: De hele microstructuur is gevuld met harmonieuze relaties. Zelfs de nucleïnezuurdraden van DNA worden over hun gehele lengte precies door de pythagorische tetraktys gestructureerd, dat wil zeggen door de viervoudigheid van de octaafruimte (octaaf, kwint, kwart en grote seconde).

Het rapport 'E i V' gaat er vanuit dat Pythagoras met zijn wiskunde (1 + 2 + 3 + 4 = 10) de kwintessens van de zichzelf herhalende patronen van interferentie al te pakken had.

De Geheime Leer, Deel III (p. 446): Nee, nimmer mogen de geleerden de ware oplossing der metafyschische scherpzinnigheden van de Boeddhistische letterkunde in haar dode letter hopen te vinden. In de ganse oudheid hebben alleen de Pythagoreërs ze grondig begrepen, en juist op de (voor de gemiddelde oriëntalist en materialist) onbegrijpelijke abstracties van het Boeddisme heeft Pythagoras de voornaamste stellingen zijner wijsbegeerte gebouwd.

De natuurfilosoof Empedocles van Agrigento beschrijft de vier onveranderlijke elementen aarde, water, lucht en vuur.

De vier oorzaken-leer van Aristoteles biedt een kader, om de samenhang tussen 4 elementen, de 5e dimensie, de kwintessens weer te geven. Aristoteles verenigt ‘theorie en praktijk’.
Tot slot: als mijn interpretatie van de theorie en de praktijk van teleologische verklaringen in Aristoteles juist is, dan is de verklarende functie van doeloorzaken significant anders dan traditioneel wordt gedacht. Doeloorzaken oefenen geen ‘mysterieuze kracht’ uit vanuit de toekomst, maar functioneren daarentegen juist bijna letterlijk als eindpunten en grenzen van processen. Ze vormen de beginpunten van wetenschappelijk onderzoek. Dit betekent niet dat doeloorzaken slechts een heuristische functie hebben: omdat doeloorzaken deel zijn van de conclusie die in een wetenschappelijk bewijs wordt gedemonstreerd, demonstreert het bewijs het bestaan van natuurlijke teleologie.

Voor fotonen geldt hetzelfde als voor neutronen, synapsen, gedachten en gevoelens ze verschijnen en verdwijnen.
Een synaps is een verbinding tussen twee neuronen waardoor een impuls kan worden overgedragen.

Het is het reflexieve bewustzijn, het zelfbewustzijn dat mensen kenmerkt.
Marco Iacoboni boek Het spiegelende brein (p. 15): De ontdekking van spiegelneuronen voor de psychologie wel eens dezelfde betekenis kon hebben als de ontdekking van DNA voor de biologie.
Het boek van Marco Iacoboni geeft een wetenschappelijke verklaring van de ziel bezien als een psyche of spiegel van het zelf (hogere Zelf).

Epigenetica beweegt zich op het snijvlak tussen nature (aangeboren) en nurture (maakbare eigenschappen).
Zo behavioral epigenetics 'nature en nurture' verbindt zo legt Weltstoff (memen) een relatie tussen de genen van het DNA en de hersencellen (neuronen), tussen genetica en celbiologie.

Het zijn bestaat volgens Plato uit een (fenomenale) veranderlijke wereld en een (noumenale) onveranderlijke wereld. Immanuel Kant maakte het onderscheid tussen de onkenbare noumenale werkelijkheid en de kenbare fenomenale werkelijkheid. Kant denkt ook dualistisch in uitersten.

Het gemanifesteerde is in de kern gebaseerd op dualiteit, want er kan geen enkele dynamiek zijn zonder polariteit, zonder de voortdurende wisselwerking van de positieve en negatieve aspecten. De Jungiaanse psychologie maakt van het concept van de ‘schaduw’ als een element van het onbewuste, complementair aan het ‘licht’ van het Zelf gebruik . Dit is in principe hetzelfde concept als de ‘tegenstander’.

Carl Jung maakt voor zijn werk gebruik van de ‘huwelijksquaterniteit’. In de Tetrade, de huwelijksquaterniteit van Carl Jung zijn het bewuste en het onbewuste onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met behulp van de systeembenadering, een regelkring is het mogelijk bewuste beslissingsprocessen weer te geven. De homeostase brengt voor een individu de keerzijde, de onbewuste as in beeld.
In het 5D-concept wordt op de homeostase van een sociaal systeem de nadruk gelegd.

Het 5Ddenkraam, de verborgen 5e dimensie heeft op de levenskunst, de zingeving van het leven betrekking. Voor de mens is de eigen evolutie geen blind proces zonder enige bedoeling. Door de vergaande individualisering komen de mensen wel steeds losser van de zingeving, het Goede, Ware en Schone van Plato en de van oudsher stabiele sociale netwerken in de maatschappij te staan.

De drie ruimtelijke dimensies van het morele kompas, de kubus of bol laten zien hoe het mogelijk is om het bewustzijn eindeloos te verruimen, je blik te verbreden en te vernieuwen. De singulariteit van het oneindige bewustzijn is een inzicht dat op een andere manier de samenhang en de totaliteit weergeeft. Welke dimensie laten we in het leven een centrale rol spelen? ====

Zie ook:

Boeken:

Externe Links

<< vorige || volgende >>

Categorie: Artikelen | Rapport | Auteur: Harry Nijhof


Deze pagina werd sedert 16 dec. 2007 keer bekeken.